Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 50, 14 December 1922 — Page 1

Mahope iho o ka noho pouliuli ana o na aliikoa o Leilehua no kekahi mau pule ae nei i hala, i ka piko 72.-:^;?. nana i komo aihue oloko o .:-. ^koa mau hale, i hoea mai ai i ka loaa pono ana o kekahi koa, na-na kela hana aihue, me kona paa ana i ka hopuia e ka Makaikiu McDuffie ma ke kakahiaka o ka Poa-- -^'. : aku nei o ka pule i hala. He mau aihue lehulehu ka i hoikeia mai i ka Makaikiu McDuffie, mai na aliikoa mai ma Leilehua, me ka paa ole nae o kekahi mea i ka --.7uia. anua ka ulia pomaikai wale - ". : loaa pono ai ka piko pauiole i ka makaikiu, a noho ana i ke puhi. Mahope iho o ka loaa ana mai o ka hoike i ka Makaikiu McDuffie, no na aihue lehulehu i hanaia ma na ':-'- o na aliikoa ma Leilehua, ua hoomakakiu loa oia no kekahi hale-kuai o na lako gula, he halekuai pi-:/ mau ia e na koa. Ma ke kakahiaka o kela Poakolu, '---- no oia e hakilo ana i kela hale-kuai ua ike mai la oia i ke komo ana aku o kekahi koa iloko, nona ka inoa o James A. Hilburn, a waiho aku la i kekahi komolima daimana - elua kaukani dala ka wai--"-2"". me ka manao e hoolilo aku i ka ^a nona kela halekuai, pela hoi me kekahi uwaki gula uuku, hoopaa lima nona ke kumukuai o hookahi haneri dala. Me ka palamimo loa ka Makaikiu McDuffie o ke komo ana aku a hopu

i kela koa, me na waiwai ana i makemake ai e kuai hoolilo. Ua hoike koke ia aku ka lohe no kela mau waiwai i na aliikoa ma Leilehua a ua hooia mai ka wahine a kekahi aliikoa, oia ka ona nona ke komolima daimana ame ka uwaki gula, a ma ka oleloia, ua ae okoa ae kela koa, no kona komo aihue ana, maloko o kekahi mau hale elua o na aliikoa, ma ka po o ka la 23 o ka i kona aihue ana i na lako gula, mahina o Novemaba aku nei i hala. No ka ae okoa ana mai o kela koa elike me ia i loaa pono aku ai i ka Makaikiu McDuffie, ua waihoia aku oia malalo o ka malu o ka oihana koa, no ka hookolokolo ana mai iaia, elike me ke kanawai paa iwaena. o kela oihana. Ma ka huliia ana o na ukana o kela koa ma Leilehua, i loaa aku ai he elua mau komolima gula, o ka aihueia ana mai kekahi aliikoa mai; ua aihueia kela mau komolima mamua aku o ka nalowale ana o ke komolima daimana ame ka uwaki gula, o ka ikeia ana malalo o ka malu o ke koa i hopuia ai. He mau aihue lehulehu hou ae no kekahi i lawelaweia ma Leilehua, mo ka loaa ole o kela mau waiwai, eia no nae ka oihana makaikiu ame na makai o ka oihana koa ke hookolo mai nei mahope o ka meheu o ka poe piko pauiole, me ko lakou manaolana, e hoea mai ana no i ka wa e loaa pono ai ka poe kolohe.

HAALELE KE KAHUNAPULE H. V. WHITE I KA EKALESIA KRISTIANO

Ma ka la 1 o Maraki o keia ma----'- -:- ae a waiho aku ai ka Rev. " :;:- '". White o ka Ekalesia Kristiano i kona noho ana ma ke ano ^ "K3hu no ia ekalesia iloko o ka hooponopono ame ka malama ana a na luna ame na hoahanau o ia eka-lesia elike me ka lono i hoikeia ae ma ka Poakahi nei, a ma ka po Poakolu o ia ka po nei i noonooia ai ka mea e pili ana no ia waiho ana aku

ana.

Ma ka mokuahi o ka la 14 o Maraki e haalele mai ai o Mr. White me kona ohana ia Hawaii nei a holo aku no Kapalakiko. ua pau mua ia mea i ka hoolalaia. Wahi ana, o ka hoike ana ae aohe i lokahi kana mau a'o ana e moekahi ai na ma-nao me ko ka hapa uuku o na hoa-hanau, ka poe he leo mana ko lakou -^.-^na o na hoahanau (o keia no ke kumu nui o ka mokuahana o na ekalesia) ina e nele ke kakoo ana mai a ia poe aole e mau ana ke ku ana o ka ekalesia. Mai Kahului mai ka hoololiia ana ae o Rev. White a i ka ekalesia Kristiano e ku nei ma ke alanui Kewalo elua makahiki a keu aku i hala a mai Hillsborough, Nu Hame-^ -p oia o ka hoounaia ana ae a noho ma Kahului, no ke pani ana ma kahi o Rev. A. G. M. Buston i haa--'- ai ia ekalesia no keia kumu like

E HOEA MAI ANA HE MOKUAHI PILIKUA.

Ma ka hora elua o ka auwina la - k^ia Poaono iho, e kipa mai ai no Honolulu nei mai Hilo mai ka moku-ahi pilikua Laconia, me na ohua -.Mhele honua i hiki aku ma kahi o '---, elima haneri a oi. O keia ka mokuahi nui hookahi e --.a mai ai ma Honolulu nei, a eia la ma kekahi huakai kaahele honua me kana mau ohua, no ka makaikai ana ma na wahi ano nui o ka ao nei. "a haalele aku kela mokuahi pili-'- --.-. ia Nu Ioka ao Kapalakiko, a mai Kapalakiko mai no Hilo, a hoea a mai no Honolulu nei. Oiai ma Hilo, e hoohalaia ana he manawa e na ohua, ma ka makaikai ana i ka luapele, mamua o ka haa-lele ana aku i kela kulanakauhale. Oiai ma Honolulu nei, e hoohalaia ana he 29 hora maanei, no ka haawi ana i manawa no na ohua e hele makaikai ai, Eia ia hooponopono ana ina hua-kai makaikai a na ohua, malalo o ka hui mokuahi holo pili aina, me ka makaukau o na kaa otomobile, no ka lawe ana aku ia lakou nouka o ka nuku o Nuuanu, no Manoa, a no kekahi mau wahi ano nui e ae o Ho-nolulu nei. ma ka manawa e lele mai ' -i-la mau ohua iuka nei o ka aina. Ma ka auwina la o ke Sabati ae, e - 'ie mai ai ia i keia awa, a hoo-""' aku kona alahele moana, no ^ Hikina.

NUI NA HANA I NOONOOIA E KA AHAELELE

Ma ka noho ana o ka ahaelele o a oihana lehulehu apuni keia Teritore, maloko nei o keia kulanakau-hale, ma ka pule aku la i hala, he nui wale na mea i noonooia, a i hoo-holoia e kela ahaelele, me ka nui pu no hoi o kekahi mau hana i waihoia ae imua o kela ahaelele i hooleia. O kekahi o na mea ano nui i laweia mai iloko o kela ahaelele, o ia no ka paka no ka hoikeike fea, ua loaa aku nae na hooia ana mai ke kiaaina mai, aole loa ona kahi kanalua iki, no ka weheia o ke kahua hoikeike fea hou, o ke kumu wale no i hooka 'uluaia ai i keia manawa, o ia no ka hoomoe ole ia o na alahao kaa uwila, pela hoi ka lilo ana mai o kekahi mau aina i ke aupuni no ka pomaikai o ka hana hoikeike fea. He noi kekahi i waihoia ae ma ka halawai a kela ahaelele, no ke kupono e kohoia na lunakiai o ka papa o na lunakiai, ma na apana, aole hoi elike me ke koho ana o keia manawa, ma ke ano holo laula, ua waihoia nae kela noi ma ka papa, no ke kumu, ua pili wale no kela noi, i ke Kulanakauhale a Kalana o Ho-nolulu nei, me ke kuleana ole o na mokupuni e ae i kela ninau. He olelo hooholo kekahi i laweia mai no ke kakiia o na haumana o na kula kiekie ame ke Kula Kiekie o Hawaii, i kekahi uku kula kupono, ua kapaeia nae kela olelo hooholo, no ke kuleana ole o ka aha, e noonoo ai i kekahi kumuhana nui elike me kela ae la. Ua paa mau ka manawa halakai o kela ahaelele, ma ke kukakuka ana i kekahi mau ninau ano nui, a mau kumuhana hoi, i pili loa i ka pono o ke Teritore, a ma ka hapanui o na hana i noonooia, na hooholoia, me ka waihoia ana aku o kekahi mau noi, iloko o ka lima o na komite, no ka waiho loa ana aku i ka ahaolelo kuloko e noho mai ana ma keia makahiki ae.

HOPUIA HE MAU KEPANI HANA WAIONA

He Kepani wahine nona ka inoa o Kawayo Nakamoto ka i paa ae i ka upena huki lau a na makai hookapu waiona ma ke kakahiaka Poakahi nei 4 a ke alanui Manuwai a hookomo ne he hoopii e ku-e ana iaia no ka loaa ana aku he ipuhao puhi lama elua ame hapa galani me kekahi opuu, me hapa galani okolehao ame kanalima galani lama i hoawaawaia ma kona wahi. Ua ae ae oia i kona hewa mamua o ka lunakanawai o ka aha federala John De Bolt a he $25 kanono ka hoopa'i i kauia mai, pakele na dala koina no ka hoihoi hou ia ana mai iaia. He Kepani e ae kekahi i hopuia ma ka Poaono aku i hala maloko o kekahi halekuai ma ke alanui Liliha, no ka loaa ana aku ehiku kuaka okolehao malalo o kona malu.

Aole e loihi loa ka manawa mai keia wa aku, e kukuluia ae ana he hale puhipalaoa hou, e ka hui puhi palaoa o Love ma, a o ka halepuhi palaoa nui hookahi aku ana ia ma Hawaii nei. Ua loaa i kela hui he aina, e hiki ai ke kukulu i kona hale puhi palaoa, aia ma kahi i ku iho nei o ka halepaahao mua o Kawa, a ke kahaia mai nei ke kii o kela hale, e hoomaka aku ai ka waiho ana malalo o ka aelike, i ka hui koho haahaa loa, ma ka hapa hope ae nei o ka mahina o Ianuari. O ke kahua e ku aku ai o kela hale puhi palaoa nui, aia ia ma kahi e huli pono ana i na alanui ekolu, o ia na alanui Iwilei, ke alanui o Kawa ame ke alanui Jarrett. O ka nui o ka hale puhi palaoa he 102 kapuai ka loa ma ke alanui Iwilei, a he 60 kapuai ka hohonu. No keia manawa mua nae, he elua no hale ke kiekie e kukuluia ana, aka ua hanaia ke kii no elima hale ke kiekie, o ia hoi, e paku 'iia iho ana he ekolu mau hale hou maluna, i ka manawa e ikeia ai, ua lawa ke dala, no ka hoomahuahu ana ae i kela hale.

O ka hale puhi palaoa hou o ka hui puhi palaoa o Love ma, e kukuluia aku ana, o keia ke ano hale mua loa e ikeia ana maanei nei, a he mau mikini kona o ke ano hou loa, elike me ia e hoohanaia mai nei ma na hale puhi palaoa nunui ma na aina mamao. O ka lilo no ke kukulu ana aku i keia hale hou, aia ma kahi o ka $250,000, o ia hoi, he 40 pakeneka o kela huina no na hoolilo pili loa i ke kukulu ana i ka hale, a he 60 pakeneka no ke kuai ana i na mikini puhi palaoa. Na ke gas e hoomo'a ana i ka palaoa ma ka hoomaka ana aku e puhi i ka palaoa maloko o kela hale, aka iloko o ka wa pono e hoea mai ana, e hoopauia ana ke gas a na ka uwila e hoomo'a i ka palaoa. Ua loaa mai keia manao hoomahuahua i ka hale puhi palaoa o ka hui o Love ma, mamuli o ka mahuahua o ka oihana a kela hui, aole o ka palaoa wale no ka mea puhiia, aka o ka palena kekahi, pela me ka meaono, me ka hoolawaia o na wahi apau me ka palaoa mai kela hale mai, no ka maikai ame ka ono o ka palaoa, e hiki ai ke waiho no kekahi manawa loihi me ka inoino ole.

O HORNER KEKAHI MEA NOI I HOPE LUNA AUHAU NO KAWAIHAU

Mai Kapaa, Kauai mai, kekahi lono o ka loaa ana ae i ka Honolulu Advertiser e hoakaka ana o W. F. Horner kekahi mea noi no ke kulana hope luna auhau no ka Apana o Kawaihau i hauwawaia ae, oia ke kolu o ka poe noi no ia kulana hana, a me he mea la e i hou aku no paha ua mea noi, oiai aole i hoopihaia aku ka makalua i hoomakahakaia e Harold T. Barclay, ka hope luna auhau mua i waiho aku ia kulana aneane eono mahina i hala aku. Ma ka oleloia o Nicholas K. Hoopii ka ka luna auhau nui Carlos A. Long kanaka i makemake ai i hope luna auhau no ka Apana o Kawaihau, a o N. Msunaga hoi ka ke kalapu Repubalika o Kawaihau o ke kakoo ana ae no kona aponoia aku, eia nae aole mea hookahi i hookohuia aku ahiki mai i keia pule iho la. Ma ka hoakaka a ka poe e ku-e ana ia Horner no kona kupono ole e hookohuia aku no ia kulana, he lunahoohana nui o Mr. Horner no ka banako lala o ka Banako o Hawaii ma Kapaa, a no ia hana e hiki pono ole ana iaia ke lawelawe me ke kupono i makemakeia no ka hana au-hau. Ua hoakaka pu ia ae o Mr. Barclay i lawelawe ai i ka hana ohi auhau no ka Apana o Kawaihau no kekahi mau makahiki he puuku haawi dala pu no oia no ka hui mahiko o Makaweli ma Kealia ame he mea la no ia kumu no paha oia i waiho ai i ka hana ohi auhau. No N. K. Hoopii, he hoa oia no ka hale ahaolelo ma ke kau i hala, a oia kekahi i lawe i na aina hookuonoono ma Kapaa. Ua hoao oia e holo no ke senate he mau mahina aku la i hala, a ma ka oleloia mamuli o ka hoohikiia ana ae e loaa ae ana iaia keia hana ohi auhau i huki hou ai oia i kona inoa. E hoakaka ana keia lono o ka loaa ana ae i ka uluku o na noonoo o ko Kapaa mau makaainana no ke ulolohi loa o ka hookohuia ana aku o ko Kapaa luna ohi auhau e ka puuku o ke Teritore. Eono mahina i hala mai ko Mr. Barclay manawa mai o ka waiho ana i ka hana, he manawa lawa loa e loaa ai kekahi kanaka hou ma kona wahi, eia nae, aohe i loaa iki ahiki i keia pule iho la.

HOOLOHEIA KA HIHIA KOIPOHO

Ma ke kakahiaka Poakahi nei maloko o ka mahele o ka aha kaapuni a Lunakanawai Ray J. O'Brien i hooloheia ai ka hihia koipoho a Mrs. Eileen Tomkins e koi ana ia Ho Tong ame William Kai, he koipoho o $5200, no ka make ana o kana keikikane o Elmer Knieling nona na makahiki he ewalu. Ma ka hoakaka a Mrs. Tomkins maloko o kana hoopii e paani ana kana keiki maluna o ke alanui Kalihi ma ka la 4 o Dekemaba o ka 1921, i ka manawa a William Kai i peki aku ai i ke kaa otomobile ana e kalaiwa ana i ke alanui, kahi a ke keiki e paani ana, a pepe ke keiki i ka huila o ke kaa, a o ke kumu hoi o kona make aua mahope mai.

NUI KA POE MA KA AHAAINA LUAU

No ka noa paha hoi o ka ahaaina luau a na Demokarata, i ka lehulehu ua hele maoli a lilo i hana nui me ka hookeke, ka paina i haawiia ae, a i malamaia ma ka uwapo helu 10, ma ka auwina la o ka Poaono nei, no ka lanakila i loaa i ka moho elele Demokarata, W. P. Jarrett. Ua hookeke maoli ke komo ana o na kanaka iloko, me ka nana ole ia he likiki paha ko kekahi poe, aole paha. ilalo, a komo kela me keia, me ka uwapo, i ole ai e komo wale aku ka poe kuleana ole iloko, ua hoohinaia ilalo, ak omo kela me keia, me ka hiki ole ke hoomaluia. I ka wa hoi keia i loaa mai ai ke kauoha no ke komo ana o ka lehulehu ma ka puka, ua hiki ole ke ohiia na tikiki, i kau a mea o ke aluka o ke komo ana aku o na kanaka; nolaila ua hookuu laula ia kela ame keia e hele, e noho ma kahi o na pakaukau i hoomakaukauia. No ka nui loa o ka poe i komo iloko o ka uwapo, ua lawa ole kekahi poe i na noho, a o ka poe no i noho mua, ame ka poe piha eleu, o lakou ka i ai, i na mea i hoomakaukauia, a ua hoi kekahi poe me ko lakou ai ole, no ka mea aole he laweia mai o ka lakou mau meaai. Ma na mea i oleloia ae, aole 5 mo 'a kekahi mau puaa o ke kaluaia ana me ka pipi, mauka ae nei o Kalihi, o kekahi kumu ka ia i lawa pono ole ai ka lehulehu i ka puaa; a o na puaa i hoomo'aia ma Kakaako, o na puaa ia i mo 'a maikai. He hookahi nae mea ano nui i ikeia, o ia no ka hoea ana mai i ka hookoia ana o kela ahaaina, o ka lawa pono ame ka lawa pono ole, he hana paakiki no ke hoomaopopo aku, i kekahi ahaaina luau nui o kela ano, no ka mea ma kahi o na kaukani ka nui i hoea aku me ka manao e ai i na mea i hoomakaukauia.

PAKELE NA OLA MA KE APUA

Ma kahi he elua mile ka mamao mai Puuloa aku, iloko o ka moana, i haule ai he mokulele, ma ka Poakahi iho nei, a pakele mai ke ola o ka poe ekolu e kau ana iluna, me ka nui nae o na poino i loaa i kela mokulele. O ke kumu o ka haule ana o kela mokulele iloko o ke kai, elike me ka hoakaka a na kanaka lele moku, o ia no ka poino ana o ka enekini o ka mokulele, ma kahi he 500 kapuai ke kiekie mai ka ilikai ae. I ka manawa i haule ai o kela mokulele iloko o ke kai, ua holo koke aku la he moku kolo, no ka oihana kaua, a na kela moku i hoopakele ae i ka poe ekolu o ka mokulele mai ka poino mai, me ke kolo pu ana mai hoi i ka mokulele noloko o ke awa o Puuloa. Oiai nae, ua hoopakeleia mai na ola o kela poe ekolu, aole no nae i nele ka loaa ana he mau palapu liilii ia lakou; o ka mokulele nae ka i nui o na poino, e hala ai kekahi manawa loihi e hooponopono hou aku ai, mamua o ka hiki ana ke lele hou ii- na o ka lewa.

He kakaikahi loa ka poe o Hawaii nei i maopopo no ka home o na keiki nawaliwali o ka noonoo me ki-na e ku mai nei, aia ia malalo ae nei o kekahi kahua nani a maikai, ma Pearl City, he home hoi i kukuluia, malalo o kekahi haawina dala i hookaa w. '-oia e ka ahaolelo kuloko. He 84 ka nui o ka poe e malamaia mai nei maloko o kela home, o ka hapanui o lakou, he poe kamalii liilii, aka nae ma ka manaoio o Kauka Bliss, ka mea nana e malama nei i keia home, aole kela o ka huina pau o na keiki ki-na a nawaliwali o ka noonoo; apuni keia Teritore, aka aia ma kahi o ka 2500, oi aku a emi mai paha. Ua hookahuaia kela manaoio o Kauka Bliss, no ka heluna oiaio o na keiki ki-na, a nawaliwali o ka noonoo maloko nei o keia Teritore, mamuli o na mea i ikeia ma Amerika, o ia hoi, he hookahi pakeneka mailoko mai o ka huina nui o ka lahui kanaka, a ma ia ano hookahi no, e loaa ana he 2500 ka nui o ka poe ki-na ma Hawaii nei, o ia ka hookahi pakeneka o ka heluna kanaka holookoa o keia Teritore. No kela heluna nae o na keiki kina, he hapa o lakou, ua hiki no ke malamaia me ka maikai ma ko lakou mau home, a o kekahi hapa, he mea pono e hoihoiia maloko o ka home, a he aupuni i hookaawale ae ai no lakou.

Wahi ana, ua oi loa aku ka pono o na keiki ki-na, i loaa ole na home kupono no lakou e noho ai, ke hoi maloko o kela home i hoomakaukauia malalo ae nei o Pearl City, pela e kaawale ae ai lakou, mai na hana hoohenehene a mau hana hoopilikia paha, i hookau mau ia aku maluna o lakou, e ko lakou mau ohana. O kekahi kumu oi loa o ke kupono no ko lakou hookaawaleia aku i kahi e, e hoomamaia ae ana ka luhi o ka malama ana a ko lakou mau ohana. O ka pilikia nui no keia manawa, wahi a Kauka Bliss i hoakaka hou ae ai, o ia no ka ike ole o ka lehulehu i na maikai A keia home, o hana aku ai no na keiki ki-na, ma keia mua aku nae, e ike ana lakou, ua oi loa aku ka maikai o ka malama ame ke a oia ana o kela mau keiki, ma kela home, a e hoomaikai iho ana lakou, no ke kaa ana aku o na keiki iloko o na lima o ka poe i makaukau mau e kokua aku i nu keiki iloko o ka popilikia. Aia a noho mai ka ahaolelo, ua manaoia, e noi aku i kekahi haawina dala mahuahua, no ke kukulu ana i mau hale hou, i hiki ai ke hookipaia aku he heluna mahuahua ae o na keiki ki-na, a nawaliwali o ka noonoo. Ke a'oia nei kela poe keiki i kekahi mau hana lima, a ua ikeia ko lakou holomua maoli, no ka mea aia ma na hana a ko lakou mau lima ko lakou makaukau, aole hoi me ka noonoo ana a ko lakou mau poo.

MAKEMAKEIA E KANU NUI I KA HALAKAHIKI

Ma ka huli hoi ana mai nei a Mr. Albert Horner, ka loea ana kopaa o ke aupuni, mai kana huakai aku nei no ka Mokupuni o Kauai, i hoakaka ae ai oia i kona manao, he oi loa aku ka pono, e kanu nui ia ka halakahiki, ma keia mua aku, ma na aina hookuonoono o Kauai, a e hoopauia ke kanu ana i ke ko. Ua ike oia, ma kana nana ana i na aina hookuonoono i kanuia i ke ko i keia manawa, i ka ulu maikai ole o ke ko, ma kekahi mau wahi, nolaila he hana hoopoho wale no ma ka aoao o ka poe hookuonoono, ka hoomau ana aku i ke kanu ana i ke ko, maluna o ko lakou mau aina. Aole no nae i pau loa na aina hookuonoono ma Kauai, i mau aina poho no ke kanu ana i ke ko, elike me kana nana ana, aka ma na aina kiekie kahi loaa nui ole o ka wai, ma ia mau aina ke kupono e kanuia i ka halakahiki. Ma Lawai, ua manaoio o Mr. Honer, ua hiki ke kanuia na eka mawaena o ka 300 ame ka 500 i ka halakahiki, mauka o ke alanui aupuni, me ka holopono loa, no ka mea he nui ka halakahiki e ulu nei i kanuia, ma na aina ma ka aoao makai o ke alanui, a ina e paa nui na aina ma kela wahi i ka halakahiki, aole ona kanalua iki, no ka nui o na pomaikai e ohiia, e ka poe no lakou ia mau aina. Ma ke ano nui nae ke olelo ae, ua hoakaka ae o Mr. Horner, he oi aku ka poe hookuonoono ma Kauai o ka poe hana maoli i ko lakou mau home hookuonono, mamua o ka poe o na mokupuni e ae, a he heluna nui o kela poe e hooikaika maoli mai nei ma ke kanu ana i na meakanu, e pomaikai ai lakou. No na aina hoi i kanuia i ke ko, wahi ana, he maikai no na aelike i hanaia ma kekahi mau wahi, a aole no hoi he maikai ma kekahi, aka nae he manawa no e hoea mai ana, e hoopauia ae ana kekahi mau hemahema i ikeia i keia wa. Mamuli nae o ka makemake nui ia o ka halakahiki i keia manawa, a ke hoolala mai nei na hui kanu a hana halakahiki o Hawaii nei, e hooi ne i ka nui o ka halakahiki, ua manaoio oia, o keia wale no ka meakanu kupono loa, iloko o keia wa, e kanuia ma na aina hookuonoono, ulu maikai ole o ke ko, no ka mea ua makaukau mau kahi e hooliloia aku ai o ka halakahiki, me ka loaa o ke kumukuai maikai. Mailoko mai o ka poe he 253 i lawe he mau home hookuonoono no lakou ma na wahi like ole o Kauai, he 187 o lakou, ke hana kino maoli mai nei i ko lakou mau aina, me ka haawi ole malalo o ka aelike, i kekahi poe na lakou e kanu mai i ke ko, a i ka halakahiki paha.

SAN DIEGO, Dec. 9.— Aohe nuhou i loaa mai ahiki i ke aumoe no na kanaka lele i ka lewa, ke Konela Marshall ame ka Lukanela Webber. Eiwa mau mokuea e huli mai nei no laua.

HE OI AKU KA HOOLILO O NA KAIKAMAHINE HANA MA HAWAII MAMUA O AMERIKA

Ma ka manao o Miss Grace Channon, ke kakauolelo o ka Y. W. C. A., o ka hoike ana ae, he mea pono na kaikamahine hana ma Hawaii nei e hoolilo a oi aku i mea e oluolu maikai ai ke ola ana a e loaa ai na aahu kupono e kahiko ai mamua o Amerika. No na meaai, he oi aku ka m o na meaai ma Hawaii nei, e kuai kekahi kaikamahine i mau lolo komo a nui, no ka mea o ka ua, ka la me ka holoi mau ana i na lole he mau mea hoohikiwawe loa i ka hoopoino ana i na lole, a maloko o ko kau o Hawaii nei he oi ae ka mama ma ka hoomaka ana a o ka hoolimalima o na hale me na mea hoohauoli i ka noonoo he oi ae ke kiekie mamua o ko Amerika. Ma ke koho a ke Komisina I. W. o Kaleponi he hiki i ke kaikamahine hana ke hanai iaia iho a lawa me ka hookahi (iala o ka la, a e hoaahu iaia me na dala $117.30 ana e hoolilo ai no ka lole i ka makahiki. Ko Miss Channon hoolilo no kona aina kakahiaka he 2 keneka, hoomakaukauia ma ka home he 35c no ka aina awakea a he 50c no ka nina ahiahi, huiia a pau $1.10. Ma Kaleponi ua haawi ke komisina i ke kaikamahine hana hookahi mawaena o ka $8 a ka $20 ka hoolimalima o ka mahina. Maanei, ke uku nei oia he $25 ka averike no ka mahina. No na lolo aahu o ka $117.30 e haawiia ana i ke kaikamahine hookahi i ka makahiki aole i lawa no ka hoaahu ana iaia me ke kupono. O ka holo ana aku o kekahi kaikamahine hana i Amerika e hoomaha ai i kekahi manawa he mea maikai ia no kona ola kino, aole iaia wale no i na kaikamahine lehulehu e ae no kekahi, o ka lakou mau dala e hoahu ai no keia manao e heluia ia ma ke ano he hoolilo pololei loa ma ke ano he hapa no ko lakou mau hoolilo kupono. ----------- ------------ MA KA LA POPO E WAEIA AI NA KIURE KIEKIE

Ma ka hora 9 o ke kakahiaka apopo e waeia ai na hoa o ka papa kiure Teritore kiekie no ke kau hookolokolo o ka aha kaapuni o ka 1923 maloko o ka rumi hookolokolo o ka Lunakanawai Frank Andrade ka mahele mua o ka aha. Ia manawa hookahi e hukiia ai na inoa o na hoa he 26 no kela ame keia o na papa kiure no kela ame keia mahele o na aha kaapuni ekolu. O keia mau inoa e waeia ana mailoko mai o ka papainoa i hoomakaukauia ai e na Komisina C. P. laukea ame M. T. Simonton i hoopukaia ae ai ma ku Honolulu Advertiser ma ka la 9 o Dekemaba i hala, a i ohiia mai hoi mai kela ame keia mahele koho mai o ka Apana 4 ame 5 o ka Mokupuni o Oahu.