Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 50, 14 December 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

"Ae, he huina dala nui ia, aole nae au i hoolilo ia mau dala i na pule kakaikahi mua ana i manao ai oia ka loihi o kona manawa e kaawale aku ai, oiai hoi ka elima haneri dala hou ana % o ka hoouna ana mai ma oke kaikuhine la ona, he mau Hiea hoi e hooiaio mai ana aole ona manao e hoi hou mai e kii" ia'u, eia nae, aole ona makemake e halawai au me ka pilikia no ka nele i ke dala. "Aole o'u makemake i kela ano o ka hoounaia ana mai o kela elima haneri ia oe ma o ke kaikuahine la ona," wahi a Mr. Naita o ka pane ana mai, me ka hookoikoi loa i kana olelo ana. "I ka'u nana aku me he la o kela kaikuahine ona ka mea hokai mawaena ou ame ko kane. Ina he makemake a he aloha hoi ko ko kane ia oe ua hiki no iaia ke hoouna mai i kela dala, aole na hai e hoouna mai ia oe. ''Owai ka mea i ike aku eia ka auanei o kela kaikuahine o ko kane oia ka mea ku-e loa i ka mare ana o kona kaikunane ia oe a o ia hoi ke kumu o keia pilikia a pau i loaa ia oe i keia la?" a hooki iho la o Mr. Naita i kana olelo ana, me kona noonoo nui, i hiki ole nae iaia ke hooiaio i kana mea i kamailio ai. Eia nae aohe i hoolawaia ko Vekinia manao paakiki e hoopauia, aeJcona,,mauao a i ke kane. * "A'ohe o'u manaoiōma ko'u noonoo iho ua hilahila oia i ka mare ana ia'u ua hoahewa loa kona lunaikehala a no ia kumu ua nele oia i ka manao koa a maka'u ole e hoouna ponoi mai ai ia mau dala ia'u." Eia nae, i ua o Vekinia i kamailio ae ai ia mea e pili ana i ke kane ke ahewa pu la kona lunaikehala iaia, no ka mea, ua kulike ole kana mau olelo me ke kulana maikai a oiaio o ke kane ana i ike ai me ka maopopo loa. "E Mrs. Hita, aole a'u mau olelo hou e hoopohala a e keakea aku ai paha i kou manao; aka nae, eae mai ia'u e hoakaka aku a o ka'u oleloa'o ia ia oe, ma ko'u ano he hoaloha oiaio no'u e holo oe i Enelani a e hui nou iho i ka mea oiaio i mea e maopopo ai ia oe ke ano o ka noho ana o ko kane ame na mea e pili a e hanaia ana malaila, mamua hoi o kou hookomo ana aku i kau hoopii okimare." Pii ae la ka ula ma na papalina o Vekinia no nei mau olelo a Mr. Naita a i aku la me ka naau i piha i ke kahaha: "E holo i Enelani; i ka Hitadela! Kahaha i mea e ike aku ai au e noho mai ana he wahine okoa i ka Hitadela nia ko'u wahi! I mea aha? I mea anei na kela wahine hou a kuu kane i mare ai e kipaku mai ai me ka hoohilahila pu mai ia'u a i ole eka ohana holookoa no paha o kela hale? O ! Aole, aole loa! "la'u paha e hiki aku ai e hoole mai ana kela kanaka i ko'u kuleana iaia a i kela wahi, kela kanaka i hana mai i ka hewa nui kpikpi.loa hi|d,9jgāa'u ke huikala aku iaia. O! Aole!" — ole mai oia ia oe ua hiki ia oe ke koi aku iaia e hoih'oi mai i kau mau dala e paaia mai la eia, kela dala a ko makuakane i haalele iho ai nau!" wahi a Mr. Naita. "A*. manao anei oe e loaa mai ana ia mau dala ia'u, ke noi aku au? He laki ka loaa mai, no ka mea aohe mea hooiaio ma ko'u aoao ua haalele mai kuu makuakane i kekahi huina dala na'u a aia ia Mr. Hita ia mau dala kahi i paaia ai. "Aole wahi apana pepa iki me a'u e hiki ai ia'u ke koi aku 'i hookahi peni mai iaia mai, ma ke ano na'u ia a he kuleana hoi ko'u ia mau dala." Ua hookunanaia aku o Mr. Naita mamuli o keia hoakaka a Vekinia no kekahi manawa, a pane mai la nae: "He mea pohihihi io no ka hiki ana ke koi aku a o kekahi no hoi. keia ona hana hiki ole ke maopopo aku i lohe ai. Eia nae, ke mau nei keia manao iloko o'u o ka halawai ana ou me ia a kuka pu oia ka hana naauao loa au e lawe ai mamua o kou hookomo ana aku i kau hoopii okimare i ka aha, a mamua hoi o kou hana ana aku ia mea, ea, e pono oe e hoike mua aku iaia no kou manao e hookaawale ia olua, a, ina he mau manao kuhihewa kekahi i ikeia mawaena o olua, a i ole lie manao paha kona e paio mai i kau hoopii, e hoike mai ana' oia i kona manao ku-e ika manawa e noho ai ka aha. Elua no au mau kumuhoopii kupono e ku-e ana iaia, oia hoi ka haalele ia oe ame ka hoehaehaia ana o kou noonoo. "A no ka mea e pili ana i kou loio no keia hoopii au e manao nei e pono e loaa i loio maikai a hoopono, a ke manao nei au 0 kuu hoaloha, ka Loio Temepelatona ka mea kupono e kokua ia oe, no ka mea he emi mai kana kaki māmua o ka kekahi poe e ae." Naka iki ae la ko Vekinia kino ia manawa no kona noonoo ana iho ua like ke okimare me ka hookaawale ana i ka uhane mai ke kino aku, o ka mare he hana laahia loa ia, o ka hookaawale ana aku i ke l>anaj<a āna i aloha ai mai iaia aku he kona noonoo, no ka mea, o ka noonoo ana iho he mea okoa ke noho mai ana ma kona wahi, he wahi hoi oiā ka mea kuleana pololei loa e noho ai malaila, he mau mea ia e koi ikaika mai ana iaia e aho ka hookomo ana aku i ka hoopii okimare. Elike me ia a Mr. Naita i a'o aku ai pela o Vekinia i hele aku ai imua o Mr. Temepelatona a hoakaka aku la i kona manao no ka liookumo aku i ka hoopii okimare, a elike no me ka Mr. Naita mau o'.olo hoopohala a akeakea, pela no me ka ka Loio Temepelatona o ke kaohi ana mai i ko Vekinia manao, eia nae aohe hooloheia aku <> ia manao ona. Ma ke ao a ka Loio Tenupelatona ia Vekinia he mea pono iaia ke ftui pu a kuka me ka baroneta Wiliama no ke oki, no ka mea" rfia ka' ka Loio Temepelatona hoolohe ana mai i ke kulana o ka hihia a Vekinia o ka lawe ana aku aia kekahi hana kolofibui hanaia, ma ka aoao o na enemi mamua o ka hana hewa maoli a Sa Wiliama mamuli o kona manao ponoi iho. Aka nae, ua hoole paakiki loa aku o Vekinia i kona hui a 1 ole leka ponoi ana aku ia Sa Wiliama. "E pono oia e hoikeia aku no keia manāo ou e hookaawale ia olua, a ina e loaa aku ana ka ike iaia no kau hoopii e holo koke mai ana oia me ke kali ole." Iloko o keia hoole paakiki o Vekinia, eia nae, aole i nele ka ulu o kekahi manaolana iloko ona he enemi io paha ka mea nana ka hana hokai mawaena o lavta, mamuli o' ke kulike loa o ko Mr. Naita manao me ko ka Loio Temepelatona, o ia hoi, he hana ka i hoolalaia e kekalii enemi i mea e hookaawaUia ai laua. Ua ala mai la i'ioko ona ka hoomanao ana no na olelo a Mrs. Fanamu iaia no ka hanohano a kiekie o ka ohana Hita o ia hoi, he ohana alii. a malia mamuli o ia kumu i hookahua ai o Mr. Naita ame Mr. Temepelatōna i ko laua manao he hana'epa ka i hanaia e kekahi lala o ia ohana i makemke ole iaia i wahine na Sa Wiliama, a i kumu e kaawale ai.e paaia na leka i kumu e ala ai ka manao hookaawale iloko oua i ke kane. Akahi no a loaa iaia ka hoomaonopō i ke kumu loaa.ole ana mai o ka Sa Wiliama leka iaia, aka nae, o na mea oiaio e pili ana i ka hoopalau ana o Sa Wiliama ia Miss Sanāhope no kekahi manawa loihi a mahope mare aku iaia he mau mea hiki ole ia iaia ke hoakaka ae ma ka noonoo ana.

Eia nae hoomau aku la no oia i kana ana malia e loaa mai ana no iaia kekahi pane iloko o ka manawa mawaena 0 ka hoolaha an;e ka la i hoakakaia maloko o ka palapala kii no ka hoōlohe ana i ka hihia. I kela ame keia la ua kali iho la oia a kali me ke kiai mau ana me ka manaolana e loaa mai ana la hoi ka pane inai ke kane mai; oiai oia e kali ana e hikilele mau ana oia i na nakeke ame na halulu apau mawaho mai o ka hale, aneane e maule 1 kela ame keia manawa ana e lohe aku ai i ka weheia *ina *.nai o ka puka ame ke paniia ana aku, me ka manao o ke kane la ia i komo mai ai, a i kekahi manawa me he mea la ua ike aleu oia i ka maalo ana ae o ke kane me kona helehelena minoaka a hoihoi i kona manawa e noho ai ma ka puka aniani a nana aku i ka poe e maalo ac ana. E hoakaka iki aku ka mea kakau maanei; ke hoomanao la na oe, e ka makamaka heluhelu, ma kela manawa i hoounaia aku ai o ka palapala kii ia Sa Wiliama i Aigupita oia ia manawa, o ka palapala kii hookahi no hoi i wehe mua ia ai e.ka Lede Linetona a sila hou ia ai me ke akamai loa, a hoounaia aku ai ia Sa Wiliama, elike me ia i ikeia ma kekahi o na mokuna i hala. . ■ . Mamuli o keia manao pilihua ua hele mai la kona wahi kino a palanaiki, haikea kona helehelena o ia no oe o ka mea i kaa ma'i wale la no ka manawa loihi ka hele a mae ka hie o ka nanaina; i kekahi manawa ua loaa oia i ka ma'i fiva, me ka loaa ole o ka maha, me ka haalulu pu o kona kino holookoa, a ua lilo ia ma'i ona i kumu hopohopo no kona hoaloha, Mr. j I Naita o poino kona noonoo o ka pau ana ia i ka hiki iaia ke hoomaopopo nona iho. 1 Ua hoomau aku oia ika manaolana ana no ka halawai me ke kane ahiki i ka manawa i noho ai ka aha e hoolohe i kana j hihia, oiai nae ua hoao mau oia e huna iloko wale iho no ona ia mea he aloha i ke kane; i ka manawa i noho ai ka aha aohe i hoea mai ke kane e paio i kana hoopii, nolaila, ua hooholo I mai la ka aha i kana olelo hooholo mai ia manawa aku he wahine kaawale loa oia mai ke kane mai, a ua pau hoi ka mana o ke kanawai mare maluna ona, me ka nana ole ia o na huaolelo laahia e hoohui ana iaia me ke kane ma ka berita mare 0 ka niake wale no ka mea nana e hookaawale ia laua. Ma ka manawa a ka aha i hoopuka mai ai i kana olelo hooholo ua haalele mai la ka ikaika i kona kino a hehee iho la oia me ka maule a waiho ana iluna o ka papahele, a me he mea la, ua?make oia ma ka manawa i hapaiia ae ai laweia aku iwaho mai ka rumi hookolokolo aku, a no na pule ekolu kona waiho a ma'i ana iluna o kahi moe me ke kalilolilo mawaena o ke ola ame ka make. O kahi hunahuna wale no o ka maha i loaa iaia iloko o keia manawa o ka pilikia oia ka loaa ana he keiki nana e hoohauoli aku iaia, a aohe hoi he maka'u i koe iloko ona no ka laweia aku o kana bebe mai iaia aku mamuli o ka hohholo ana a ka aha. ina he manao kekahi o ke Sa Wiliama e lawe aku iaia mai iaia aku. No kekahi nianawa mahope mai o kona ola ana ua mamao loa ka ui o nanaina mai kela manawa mai e ola maikai ana, ka manawa hoi e kau ana o na pua iluna a i hookahaliaia ai ke Sa Wiliama i ka manawa mua loa a ka ike a kona mau maka i kau aku ai maluna ona; owai no la hoi ia wahine nani ina e halawai ana me keia haawina i loaa ia Vekinia, ka ui nohea. Eia nae, iloko o keia manawa nawaliwali o Vekinia ua ike a hoomaopopo o Mr. Naita, o kekahi mea nana e hookaawale aku i na manao hoouluhua i ka mea i kaumaha ka naau o ia no ka hana, nolaila ua hoonui mai la oia i na kauoha no ka Vekinia hoopiha ana aku ahiki i ko Vekinia ikaika kupono ana ahiki hoi ke auamo i na haawe kaumaha o ke ola ana. Me ia ano iho la kona noho ana a hala ka hooilo a hoea hou mai la na la pumehana, o ke kau; ua hoomaka ka bebe e loaa 1 ka ma'i no ia kuniu kaUoha mai ke kauka e lawe ka makuahine iaia i kekahi wahi o ke kuaaina, kahi o ke ea huihui a maemae no ka bebe e hanu ai, nolaila hele aku la o Vekinia me kana bebe a noho ma kekahi wahi kauhale nui ole o ka holoke o na kaa a he wahi maluhia no hoi o ka noho ana a malaila i noho ai a hala na la ikiiki moanopu kukuhaoa o ke aole i hoi hau ae i Kapalakiko ahiki i na la hope o Hinaiaeleele. laia i hala ai me ka bebe no kela wahi kauhale kuaaina, oia ka lua o ka manawa a ke kane Sa Wiliama i hoea ae ai e huli ia laua i Kapalakiko, he haawina pakalaki no laua a elua, a i kona loaa ole arta ua hoopau ke Sa Wiliama i ka huli'ana, a ninaninau ana me ka nui o ka luhi, ka lilo, me ke poho pu o na manaolana no ka loaa ole ana o ka wahine, me ke kaumaha pu o ka naau, oiai nae, ua hoolimalima oia i na makaikiu kaulana o Kapalakiko aohe nae he hua i loaa. MOKUNA XXV.—Lilo o Sa Wiliama i Kahu Hanai. Mamuli o ka loaa ole ana o Vekinia ua hoi aku la ka baroneta no Enelani me ka nui o ke kaumaha a i ka hoea ana i kona home a no ka noonoo ino loa no ka wahine ua lilo ia i kumu ma'i nona a no kekahi manawa kona waiho a ma'i ana. Ua ma'i oia iaia e noho ana ma Alekanederia Aigupita ma ka manawa i loaa aku ai ka palapala kii iaia no kona hoea aku !i Amenka ma ka manawa e hooloHeia ai o ka hihia okimare a Vekinia, elike me ia au, e ka makamaka heluhelu, i ike mua ae nei ma ka mokuna i hala. laia i heulhelu ai ia palapala ua like oia me ka mea i loaa i ka ma'i 1010, a oiai oia aia ma ka aina mamao loa, he hana hiki ole iaia ka holo ana aku a hoea i Amerika ma ka manawa e noho ai ka aha. He hoomahuahua loa. ana iho keia i ke kaumaha maluna ona, o ka ma'i hoi hui pu me ka hoopii okimare a ka wahine ua like ia me he pahi la e 'oki ae ana i kona kania-i. O kekahi mea hookaumaha pu iaia oia kona hiki ole i Enelani iloko o ka manawa kupono e kelekalapa aku ai la i Amenka e hoopanee ka hooloheia ana o ka hihia a hoea aku oia, a i ole. hoike aku hoi i kona manao ku-e i ka hoopii a ka wahine, no ka mea aole hiki iaia ke hele a hala elua pule loihi mahope mai. Hookahi nae mea nana i haawi aku iaia i ka mahā, o ia hoi, ua maopopo iaia mamuli o ka hoakaka ma ka palapala kii aia 0 Vekinia ma Kapalakiko, a me he mea la,*no kekahi manawa loihi kona noho ana maloko o ia mokuaina i hiki ai iaia ke hookomo ae i kana hoopii malaila, a me he mea la, ilaila no oia kahi i noho ai ma ka manawa ana e huli ana iaia maloko o Kapalakiko, a he keu aku nae hoi ka nalo o kona wahi i noho ai i loaa ole ai iaia. No ka maopopo ana iaia aia o Vekinia maloko o Kapalakiko, alaila loaa iho la iaia keia manao e loaa aku ana oia iaia mal'aila ke holo hou aku oia e huli, ke oluolu maikai ae kona ola kino, ina e mau ana kona ola ana. Ina no kona loaa aku iaiā e hooiaio aku ana oia imua ona ma na ano apau i ka pau ole o kona aloha, me kona huli ana iaia no kekahi manawa, a e kōi aku iaia e mare hou laua, oiai nae, ua puka ka olelo hooholo lokoino a ka aha ua'like laua me na mea malihini loa kekahi i kekahi, alaila hoihoi mai iaia 1 ka Hitadela, a malaila e noho haku ai a e noho ai me ka hauoli iloko o na la apau o ko laua ola ana. O kekahi mea ana i aloha nui ai oia kana kaikamahine ana i ike ole ai mai ka hanauia ana mai. ke kamaiki Mei Veki Hita, ka onohi o kona mau maka, a o ka hauoli mau hoi o kona mau la kanikoo a hooilina hoi o koha mau waiwai apau. (Aole i pau,)