Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 4, 25 January 1923 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

"I kinohi," wahi ana. "ua hoao au e kaahele me ka lawe pu ana i ko'u onana apau me a'u, me ka hookomo aku ia'u iloko 0 na hana hoohauoli apau, aka nae, i kuu ike ana he hana pono ole ia ua hoopau au; o ke dala a'u i aihue ai a i hoao ai hoi e hoohauoli ia'u iho me ia dala, ua like me kekahi ponaku wili palaoa kaumaha e kau ana maluna o ko'u hokua; o ka huaolelo kanaka aihue ua kuniia ma kuu puuwai ma kela ame keia pana ana. ahiki i ko'u hoea ana i Batavia, ma ka mokupono o Java, Inia, a aku la ia'u iloko o kekahi oihaia kalepa ma ke kuai ana i na huaala, me ka ehaeha mau no *iae o ka noooo ame ke kikeke mau ae o ka lunaikehala he kanaka hewa loa au. "O! ua like ka hewa a'u i hana ai me ka mu e ai ana i kuu ;o ame kuu iwi! Ua hoomoe aku au i ka hapanui o na dala loaa hewa a'u a pau ma kahi e maluhia ai, a o ke koena iho o ka'u ia o ka hoopukapuka ana aku, eia nae, ua puka ia mau dala a pau. Aohe i pololei ka ka Buke Nui i hoakaka ai, "o ka waiwai loaa hewa aole ia he mea e pomaikai ai," a ma kekahi wahi okoa ae e olelo hou ana.aole e loaa ka pomaikai i ka poe hewa. eia nae, ua nui ko'u waiwai. 'la'u ma Inia lohe ae la au i ka hoolilo ana o ko makuakane 1 kana mau dala apau iloko o ka banako*7io ke pani ana ma kahi o na dala i laweia ai e a'u, a eia nae, ua ike au aole e lawa ana kana mau dala e hiki ai e paniia ka huina a'u i lawe ai. 0 ' aneane au e pupule mamuli o ka hoahewa a ko'u lunaikehala ma ia manawa! Oka pii mau aku o ko'u waiwai oia ka 01 aku o ko'u hoehaeha mau ia. "Ua lohe pu ae au i ka hoohenehene o na kanaka iaia, o kela pani ana o Mr. Abota i kana mau dala he mau hana hoomeamea wale no ka ia ana i manaoia aku ai aole oia i komo pu ma ka aihue ana i ke dala, ua hui pu ka oia me a'u, a o na dala i aihueia ai ua mahele like ia mawaena o maua. "Ua maopopo ia'u he kanaka hoopono loa o Mr Abota, he h<x>\vahawaha loa oia i ka hewa, a ke manaoio nei au aole i nele kona hoehaeha ia me ka hilahila pu, no ka'u hewa i hana ai. a oia pu ana kekahi e auamo i na hoino ia he nui." "Ae. ua eHa oia! Ua piha loa oia ike kaumaha me ka hilahila pu, a moe aku la oia me ia haawina ehaeha, me ka loaa ole oka maha i kona uhane no hookahi la!" i pane aku ai o Yekinia me ka helelei pu o na waimaka, oiai iia haawina kaumaha <1 na la i hala ua ala mai la a hoomakua iloko o kona noonoo no ka hoala hou ia mai la o keia mau olelo. "O. e kuu keiki. nou au e aloha nei," wahi a ka anakala me ka haalulu i. "Aka nae, o ko olua ehaeha aole i like ke koikoi ke hoohalikeia me ko'u, ekolu mau haawina koikoi ]<-a 1 kau iho maluna o'u, ekolu a'u mau mea aloha i hala ma <» mamuli o kekahi ma'i luku weliweli loa o ka pahola ana ae maluna o ka aina, a laweia aku lakou mailuna aku o ka papalina o ka honua maloko o ekolu la; a mahope iho ua loaa pu au i kekahi haawina ma'i koikoi aneane aku ai au e kiei' i ke kae o ka lua a i ka ipuka hoi o ka make. "I ko'u oluolu ana ae, a kaahope aku la no hoi na la ino, a ike iho la e ola aku ana au no kekahi manawa, ua loaa ka manao ia'u hookahi wale no hana i koe na'u e hana ai, oia ko'u hoi hou ana mai ianei, a e' hoike piha ae i ka'u hewa i hana ai. a e mihi aku, elike me ka hiki ia'u o ia mea ke hana. "Ina no ka hiki nei ia'u ke halawai me Mr. Abota ina ua mihi aku au a ua hoike aku iaia i ka mea oiaio no ka hewa a'u i hana. oia ko'u lawe ana i na dala o ka banakō, he manawa i hala hope aku nei. "O, kuu kaikuaana makemake maoli au ina ke ola nei no oe, ina la ua hoike pau aku au imua ou i na mea apau a'u i hana ai!" A hehee iho la oia, ke ano o ka mea e make iho ana, a komo iho la ke aloha nui iloko o Vekinia nona. O keia mihi a ka anakala ona ua lohi loa, a no ka nui loa o kona ehaeha, aole oia i noi mai iaia no kona aloha aku iaia. I ka mao ana ae o na manao ikiiki, elike me ka mao ana ae a na kuaua eloelo hookina o Ikuwa, ka Pohakueleele, ua ho6halaia e laua kekahi mau hora lehulehu ma ka wehewehe ana a kela ame keia pakahi o laua i ka laua mau moolelo ona la i auwale ahiki mai ia manawa; ma ka moolelo a Mareko e hoakaka mai ana aohe i komo kuhohonu mai ke aloha iloko o Vekinia nona. -"O ka ike aku o Vekinia i kona ano naenae ua noi aku la oia iaia e hoopau ka laua ana aha, a e hooluolu, no ka mea ua maluhiluhi maoli ka anakala ona i kana nana aku, ke ano e ikeia aku ai i ka poe ma'i a pau, me ka haawi ana aku i kona rumi moe ponoi nona, a oia ame ka bebe maloko o ka rumi o Mina, ke kaikamahine kauwa ana, a o Mina hoi maluna o ka punee maloko o kahi rumi aina uuku. I ke kakahiaka ana ae ua koikoi loa ko Mareko ma'j e hiki poeo ole ai iaia ke ala ae, a ua nui ko Vekinia maka'u e loaa faoti ana paha oia i ka haawina ma'i nawaliwali loa elike me ia mamua. Eia nae, mamuli no o ko Vekinia makaala ma ka hoopumehana ana iaia me na meaai pumehana, me ke kiai mau i ole e loaa i ke anu, ua maikai loa ae la ke kanaka ma'i; ma ia ahiahi iho, no ka ike ana iho o ua o Mareko i na hana maikai a ke kaikamahine iaia, me kona mihi nui no kona hele ana mai a lilo ana oia i mea hoopilikia i ke kaikamahine, ua hooluuluu loa ia kona noonoo, a i iho la iloko iho ona, heaha ana la ka'u makana nui e haawi aku ai iaia?" A hala kekahi mau Ia kakaikahi fna ia hope mai ua ikaika loa ae la oia, me ka makemake nui iloko ona no ka Vekinia hana ia manawa. oka oi aku o kona makemake no kahi bebe. Eia nae, aole no i lana malie loa kona noonoo i ka hakilo aku a \*ekinia. "Aole au i hele mai nei me ka manao e hoopilikia aku ia oe, e Vekinia," wahi ana me ke ano haahaa loa o kana olelo ana ne. ma kekahi auwina la, oiai o Vekinia e lawelawe ana i kekahi hana liilii nona ma ke ano e kokua aku iaia. "Mai noonoo nui oe a kaumaha iho paha no ia mea. O kuu hauoli oia ka hana aku i ka mea e oluolu ai kou noonoo a ē paleia ae ai ka haawe kaumaha mai ia oe ae, e Anakala Mareko." i pane aku ai o Yekinia me ka oluolu loa. "Aole e poho ana kau mau hana lokomaikai ia'u, no ka mea, e ukuia aku ana ia," wahi aka anakala o 4 ka pane ana mai me ka minoaka.

Huli koke aku la o Vekinia e nana iaia no ia olelo ana, me ka hulili o na maka, me he mea la e ninau aku ana i kona manao no ftL olelo ana o ka pane ana mai. | "Aohe o'u manao he hana kaumaha a hoopilikia mai ia au ia'u. O ka'u e hauoli nei a e hauoli mau aku ana, ina e hiki ana ia'u ke hooluolu mau aku i kou noonoo, e Anakala, Mareko oia ka oi aku o ka mea hoohauoli mau ia'u," wahi a Vekinia. "O, me ka mahalo! Aole oe e poho ana no ia luhi ame ia mal-ama mai au ia'u, no ka mea, o oe hookahi wale no ka pilikoko pili kokoke loa mai ia'u i nei manawa, nolaila, o kuu mau waiwai apau nou ia, ke hala aku au ma kela aoao o ka muliwai eleele o ka make, o kau mau hana lokomaikai. apau e hana mai ai no'u e ukuia aku ana," wahi a ka anakala, o ka pane ana mai me k aminoaka. Nana aku la o Vekinia iaia me ke ano kahaha a i aku la: "E anakala Mareko, o na mea apau a'u e hana aku ai nojd aole ia no ko'u manao e uku mai ana oe ia'u no ko'u luhi a no ko'u mau hoolilo paha, aka, no ke alo'na wale no, oiai, ua ike iho no hoi au he hana kupono ia na'u na keiki, e hana aku ai no kou pono, aole o'u makemake e uku mai oe ia'u, aole no hoi au e lawe mai ana i kekahi uku mai ia oe mai, koe paha keia, ina he mea kau i makemake ai e haawi mai ia'u mamuli 0 kou aloha, ma ia ano aole hiki ia'u ke hoole aku. "No keaha auanei a ue hoonele ai i ka malama ana aku ia oe, oiai, o oe no hoi ka muli ponoi o ko'u makuakane, aia hoi auanei a ia hai, ka mea pili ole mai.ia'u, alaila malama aku au, a oiai hoi, nani no hoi ia nau ponoi no i huli mai la a loaa au, nolaila, noho mai kaua a huna aku au ia oe. "Eia hou, ina he nui kou waiwai, elike me ia au i hoakaka mai ai ia'u no na manawa lehulehu i hala, eia wale no ka'u noi ia oe, e hookaa mua aku oe i kou mau aie apau ma keia ao mamua o kou haalele ana iho, i lilo ai oe i kanaka i loaa na huikalaia mai kela hewa mai au i hana ai he mau makahiki 1 hala a e mau nei hoi ka aai o ia alina maluna ou a me kou inoa. "He huina dala nui koe i nei manawa i uku ole ia i ka poe na lakou ke dala i hoahu iloko o ka banako, oiai nae, aole e kala i Hoomakaia ai ka lawelawe hou ia ana o na hana o ka banako. Lehulehu wale o ka poe na lakou ke dala i hoahu i ka banako i pohō a i uku ole ia aku ka ukupanee no ka lakou mau dala i hoahu ai, a ua paaia ka lakou mau dala a pau e hiki ole ai e loaa mai na dala i onaia e lakou, a ua pilikia loa maoli kekahi poe mamuli o ia paaia ana. O keia mau dala a pau he pono e ukuia aku na keneka apau a kela ame leeia me ka hoohakalia ole, i mea e holoiia ae ai na alina ekaeka apau mai kou inoa ae, a, e loaa hou ai hoi ia oe ka inoa maikai." "Ke mahalo loa aku nei au i kou manao a e hanaia aku ana ia hana," wahi a ka anakala. "E hana aku ana au i na mea apau i koiia mal ia'u. E Vekinia, kuu keiki, e nana mai oe i keia, ua lilo ae he kaikamahine i hoilihuneia i keia la mamuli o ka uku ana o ko makuakane i kekahi heluna dala nui no ke pani ana i kekahi hapa o na dala a'u i lawe ai oiai, e hoomanao iho oe, nau ia mau dala i keia la, nolaila, oia kekahi o ko'u mau aie e pono ai ia'u ke hookaa aku ia oe, elike me ia a'u e hookaa aku ai i ko'u mau aie e ae apau. "Mai lild kou manao haakei i mea akeakea mai i ko'u manao hookaa aku ia oe, he hana ia a'u i manao ai ina no ka hookaaia aku ia oe e loaa ana ka maha loa ame ka oluolu i ko'u uhane," i hooki iho ai ke kanaka ma'i me ka haalulu 0 kona kino ia manawa. Aohe a Vekinia mea i noonoo iki ai o keia ano mamua, o kana mea wale no i noonoo ai o ka hoike ae o ka anakala ona nana i lawe i ke dala, o ka loaa ana ia o ka maha i kona uhane, no ka mea, ma ia hoike ana ae arta ma ke akea e holoiia ae ai na manao ahewa apau a ka lehulehu i kau aku ai maluna o Mr. Abota, kona makuakane, a i mea hoi e hoihoiia na dala a i hoahu ai i ka banako. j Aole oia i noonoo iki no hookahi minuke oia pu kekahi i hoopoinoia mamuli o na dala a ka makuakane o ke pani ana 1 kekahi mau kaukani dala lehulehu, aole no oia i moeuhane iki e loaa mai ana kekahi keneka iaia mai ia mau dala mai a ka makuakane o ke pani ana i ka huina i aihueia. Hookahi wale no mea nui ana i lia mau ai o ia ka loaa o ka mea nana i aihue ke dala o ka hanako, a hoike ae ia kanaka, nana i lawe, a pani aku oia i ka huina ana i aihue ai, a ma ia hana ana e loaa hou ai ka inoa maemae i kona makuakane; alaila, ina no ka hiki iaia ke lawe mai i na iwi o kona makuakane a kanu pu ia ma kahi o kona makuahine i hoomoeia ai 0 ka loaa loa ana ia o ka maha ame ka hauoli i kona uhane, me he mea la he wahine oia akahi no a hanauia a i ike ole hoi 1 kekahi hewa i hanaia ma keia ao. Aka, mamuli o keia hoakaka a ka anakala iaia, akahi no a loaa ae ka anapu o ka malamalama iloko o kona uhane he pomaikai ka kekahi e loaa mai ana iaia, ana i haupu mya ole ai, alaila i aku la i ka anakala: "Ua oi aku ka inoa maikai o papa ia'u mamua o na mea nani loa ma keia ao," me ka helelei pu o kona mau waimaka. "O kuu ike wale aku no ua hanaia kahi hana e holoiia ae ai kela inoa ekaeka i hapala ia aku maluna ona, oia wale no ka mea nui koikoi loa iloko o kuu noonoo e noho nei mai kona manawa mai i hala aku ai, aohe kumu e ae o ko maua nee ana mai nei aku a noho ma Nevada; aohe kumu e ae o kona hoolilo ana iaia i kanaka paaua a o ka eli gula ka hana; aohe kumu e ae o kona make ana, no kona noonoo ino nui wale no no ka hewa au i hana ai a oia pu ana nae kekahi e auamo i ke koikoi o kau hana hewa, me kona hilahila pu, oiai nae, aole i hawahawa kona mau lima i ka waiwai loaa hewa," a hooki iho la o Vekinia, me na waimaka nunui e hiolo makawalu ana ma na papalina. Oiai ka anakala e hoolohe mai ana ke hoahewa. loa la oia iaia iho no kana hewa i hana ai, a lilo ana ia hewa i kumu e make ai kona kaikuaana hewa ole, me ka walania loa o kona naau, aka he mihi keia i haule hope i Malelewaa, a i ka hala ana o kekahi minuke mahope iho pane mai la i ka i ana: E kuu keiki, e hoomama i kou noonoo, no ka mea, e hana aku ana au i ka hana e holoiia ae ai na kiko eleele o na manao ahewa a ka lehulehu a pau mailuna ae o kona inoa a e loaa aku ana iaia ka inoa maemae, elike me ia mamua aku, me he mea la aohe mau ahewa ana a ka lehulehu maluna ona: O, ina no kona ola nei a ike oia i kona kaawale loa mai na ahewa ana ae a pau a ka lehulehu, aole e nele ana kona hauoli, aka ua make hoi; aloha no oia no kona moe pu ana me ka mau o ka manao ehaeha iloko ona, a ke manao nei au oia kekahi hapa o ka hoopai koikoi loa ma ko'u aoao. Aka nae, mahope o ko u hana ana ia hana, mai hoole mai oe i ka mea a u e haawi aku ana ia oe, oia ana anei?" i ninau mai ai o Mareko Alekanedero ma ke ano kuio loa. E hiki no nae ia oe ke hookaa aku i na koi apau a ka banako?" wahi a Vekinia o ka ninau ana aku, no ka mea ua maopopo iaia o ka ukupanee o na dala apau i laweia iloko o na makahiki apau i kaahope aole e nele ana ka nui hewahewa o ia huina e hiki ole ai paha i ua o Mareko ke hookaa. O, ua hiki ia u ke pani aku ia huina a oi aku mamua o ia, ma ka la apopo au e hoomaka aku ai i ka hookaa ana, ina nae e loaa ana ia uka ikaika kupono. O ka mea a'u e hana aku ,ana e hanaia ia me ka hikiwawe loa e hiki ana ia'u, no ka mea ke ike nei au no'u iho he hiki loa ke heluia ko'u mau la i koe. fy\olc • pau)