Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 6, 8 February 1923 — HE MAU HOAKAKA NO KA POMAKAI O NA HAWAII. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HE MAU HOAKAKA NO KA POMAKAI O NA HAWAII.

T. r.:-. "p.onhma'ū Hawnii e nn oiwi r. ka nina kaulnna i ke alohn, m | r-.»Ec a Kinilauamano, ke koko | nT,trr.r.e *> lseraeia. e hoolohe mai i ! K.-i'n waLl leo e nwe leo 010 akn ] T-f-i ;ni;:n o oukou. He kanikau hoi ; V.-;r» r.o V.rx aiea, ke emi mau noi ' keia i aioha nui ia e ke Aku.i ' nalowale k.i ikeia ann | na Kav.'aii maoli maluna o i k:ia aiaa o na Kamehameha kaula- | rj. ! E na hoa e, e hoomanao oukou : : . ke aloha kamahao o ka Makua | Lsr.i. i Kona hookaawale ana i ko | Auko'u mau kupuna mua maluna j i ke one o Hawaii nei. Xani Kona ! -iioha ia oukou ulu wale na huaai j i ke kuahin-i. piha ka moana kai -n* r,: t i'a ono ]oa i ke kino, pua. T5; na pua. a l.iwe mau ia ka iaia maluna n ka makani nahenahe, i <■» a ianei, a huli ka makahiki a hvi kn makaliiki. Pa-e mau no ka " o a>-ha o ua ale o ke kai i ka - :to. e lioike mai ana i ke aloha : . pn.i o!f- o ke Akua ia oukou. :Irrr. r ; o k<«" Akua i ko oukou mau Kunmn. mahma o keia E*lena nani V- o ka Moana kai malie r V-! Pakipika. 3 .-" ea ko oukou manao e na hna ;-yr -xn;o ia mai anei ko oukou rr.s- ki:r-una e na ale aloha ole o 'kp k:;i. pae vrale mai maluna o i:irnnr. n kri.i paomoku? A i <,)*. -,1:1 i.ik'iī in pah.i na waa 0 na kn'nnE. nma o koia e ke Akua n kr I«eraela. a ku ko lakou mau •w\-Trne mnluna o ke one o na ka- "• k- : o Unwaii ne;. K );f.omanao oukou. i na olelo a kaula i noha ni maluna o kn s ; .nn o Aaierika, he ninu haneri maknhiki mamōa o ka hanau ana r- Kri«to, oia hoi o lakoba. } ka hale o lseraela rr.e kekahi kumuoliwa a ka Haku k 1 pawaina i kanu ai iloko 0 kor.a pnTvaina. ITa malama pono ia keia kumnoliwa e na kauwa ha* r,n "oko o ka pawaina no na mak»> V: >-;hi loa, a ua ohiia mai la ? n Ti;:iikai. aka mahope mai, ua hoonakr. ao la na lala o ke knmu e ma*. a aneane make ke kumu. Kaumiha loa iho la ka Haku o ka pi-.*-aii n. no ka men ua nui no kona »:r>ha i kana kumuoliwa. Maka'u iho :n rin <• make ke kumu, a ohi ole mr,-l oia i na hua maikai o kona T'i'**Qin»»: nolaila kauoha mai la oia i k.ina knuwa r kipulu hou, a e hoo"k;she hor. i ka "«vai, a e malama pono i knna kumuoliwa i ole make, a pa*a kona manaolana no ko kumu©]iwa ana i makomake loa ai. Aka na hna ole mai nae ke kumu i ka h::a mnikni, a nolaila i mea e make ole ai. a e ohi hou ai i na hua maikni o kona pavraina, ua oki aku la oia i kekahi o na lala opiopio a na lawo akn la oia i na lala opiopio a kanu mao a maanei o lea paxraina. Vn nloloia ua kanuia kekahi ma na wahi mamao o ka pao ia lioi na mokupuni o ke kai. a ua hana ka haku 0 ka pawaina i kein hana, no ka nui o kona aloha i kann knmuoliwa, a mamuli e> konn iin';. e mau ke ola o ua kunm nei. ahiki i ia wa e hua hou mai a mahuahua ka hua maikai o kor.a pa'waina. Pehea ko oukou manao e na hoapaana o keia wnhi manao o ka pa■waina? Aole anei oukou kekahi la]a o keia kumeoliwa i okiia, a i laweia mai la e ka liaku o ka pawaina. a kanuia ma ka lepo momona o keia aina? l*a leliulehu loa na knmu e hooiaio ana, ke kahe io nei ke koko maemao o losepa ke keik; a lakofa (i kapaia o Kini-lan-a-mano iloko o ka moolelo kahiko o Hawaii iloko o na aa 0 ko oukou mau kino. Aole o'u manao e hoike aku i keia mau mea 1 keia wa. no ka mea, he manao okoa ka'u i manao ai e kalai imua o oukou iloko o keia pepa. Ina heluhelu oukou iloko o na moolelo o na Hawaii, o ka wa kahiko, i ka wa o na Kamehameha, a mamua o ia manawa, e ike ana oukou. ua piha loa keia aina me na kaiiakn Ilawaii, he haneri kaukani. *o Jfkou mau kino. hiki no ka poe o ia mau la ke h»ns i na hana ikaika loa, me ka luhi ole. I*a oi aku ka mama o kekahi ma ka holo ana mamua o ka holoholona. A o ka ikaika o ko lafcou mau kino, he kupaianaha no ia. Auhea na hanen kaukani o ia mau ] a ? Auhea na kino kukilakila o na Kamekameha. Auhea ka poe i hiki ke heihei me ka Jio a puka? Auhea Jca nani o ka aina o ia mau la? Ua moe kahiko na iwi o ia poe me na kupuna. ITa hoi ko lakou mau kino iloko o ka opu o ka makoahine o ka honua. Va lohe hou ole ia ka leo o lakou e na ale o ie k*i ° ke onehanau o Hawaii, kahi a ke Akua i huna ai ia lakou. E ninau kakou ia kakou iho, liAnna knmu 110 ko lakou nalowale ana? No keaiia la e mau nei ka emi «e& 0 Lahui ahiki mai i keia -*raf E na hoa e noonoO akahele ka kon. In» c heluhelu oukou i na -oa oi loa aku ka nui o na inake mawaena o na Hawau manua o ka hanau i kela ame keia

mahina. Ina o mnu koia heaha ka hopeim e ili koke mai ana malun.i o ka Lnhui o Papa ame Wakea 1 Auwe hoi ke aloha; o ka haku o ka pawaina, ka mea nana i hookaawale ia onkou maanei! Kauoha hou mai la ke Akua ia lakou, e hoomana pono laia, a e malama i na kanawai o ke Akua o ia aina, oia hoi ka Makua Mau Loa o ka Lani. Kauohaia mai la lakou e malama i na Kanawai Umi. Ao pu mai ke Akua ia lakou, aole pono lakou ke mare pu me na lahui 0 ia aiina, aka e lawe lakou i ka lakou mau wahine, mailoko mai o ke koko o Iseraela, i mea e mau ai ke koko maemae iloko o ko lakou mau oliana. I ka wa a lakou i malama pono ai i na kanawai o ke Akua, ua liolomua lakou, a ua mahuahua lakou maluna o ka aina, a ua noho lakou me ka lako ame ka maluhia. 1 ka wa nae a lakou i poina ai i ke Akua, ua hele mai la ko lnkou mau enemi maluna o lakou, a ua pepehiia, a ua hoehaia, a i kekahi ! manawa, ua lilo no lakou i mau kauwa kuapaa malalo iho 0 na aina e. A pela no lakou i noho ai maluna o ka aina, ahiki i ka wa a na Alii ame na makaainana i poina ai i ke Akua. Kii no lakou i na wahine o na aina e/ kukulu no lakou i na akua o ko na aina e, a hoomana iho la ia lakou, a lilo no lakou i poe hoomanakii, hookamakama, inu a ona i ka rama, a i poe hahai mamuli o na kuko o ka io. A ia manawa poina loa ke Akua ia lakou, a ua hoopilikia loa ia lakou e na aina e. Ua pepehi nui ia no lakou, up, hoopuehuia mao a maanei o ka aina, a ua lawepioia ka hapanui e na laliui" ikaika o ka aina, ahiki i ko lakou nalowale loa ana. Ua lilo ka laliui nui a nani a ke Akua i aloha nui ai, Ana hoi i hoonoho ai maluna o ka aina o Kanaana, a liaawi lioi ia aina i aina hooilina mau loa no lakou ina malama lakou i Kona mau kanawai, ua lilo no lakou i mau kauwa kuapaa malalo o na alii o na laliui ai-a. Auwe no hoi ke aloha ole, pehea la i hiki ai ka laliui, i bcrita pu ai mfc ke Akua, ke poina koke i Kona aloha luaole ia lakou? ' Aole nae i poina loa ke Akua i kana mau keiki o ka beTita, ua haalele no lakou laia, a ua uhai no lakou i Kona mau kanawai. Ua ae oia i ko lakou mau enemi e hoao ia lakou, a e hoopilikia ia lakou, aka ua mau no kona aloha, a ina e hookokoke liou aku lakou laia e hookokoke mai no oia ia lakou. * I Kona ike ana ua haalele kona mau keiki hiwahiwa iaia, uwe aku Ia oia ma/ o kana Keiki la o lesu Kristo me ka i ana, "E lerusalema, E lerusalema! ka mea nana i pepehi i na kaula, a i liailuku hoi i ka poe i hoounaia mai i o'u nei, nani kuu makemake e houluulu mai i kau poe keiki, elike me ka houluulu ana a ka moa i kana ohana keiki malalo iho o kona mau eheu; aole nae ou- ■ kou i makemake mai." j Iloko no o keia mau makahiki o j ka noho pio ana, e noho ana ma Terusalcma kekahi kauwa a ke Akua, he mamo na losepa, ke keiki a lakoba ma ka puhaka o Manaae, o Lehi kona inoa. Hiki mai la ka leo o ke Akua iaia; a kauohaia oia e haalele i ke kulanakauhale o Ie-

mnalema me kana oliana keikikane, a e lawe pu me ia o Isemaela, he manio na lakoba, me kana mnu kaikamahine, a hele iloko o ka waonahele. Olelo mai la ka Haku iaia, e alakaiia ana lakou e Ia ahiki aku i kekahi aina nani waiwai lon, ana i hoomakaukau ai no lakou. Lono haneri keia mamua o ka hanau nna o lesu Kristo. I na la e noho alii ana o Zedekia ma lerusalema, a ho umi-kumamakahi makuhiki mamua o ka lnkuia ana o lerusaleifta e ka poe o na alii o Kaladea. nana ma Oihanalii 36:16-22. Ua alakai pono ia o Lehi me kona puali kanaka ahilH i na kapakai 0 ke Kai Ula, a ma ke kauoha a ke Akua, ua kukulu lakou i moku, lioahu no lakou i na pono ai, na anoano like ole anie na pono like ole e ae iloko o ka moku. Ee ae la lakou, a mahope o ka Jiala ana o na la he nui, ma ke alakaiia ana e ke Akua, ua pae mai la lfikou maluna o ka aina o Amerika. Hoomaka ae la lakou o laha maluna o ka ili o ka honūa, a ua lilo koke no lakou i laliui kanaka nui loa.. Ua hoomakaukau no ke Akua i na pomaikai lehulehu loa no lakou, kauoha mai la Oia ia lakou e hoomana mau laia. Ua lawe pu mai la lakou me na Kanawai Umi, a me ke a 'o ana a ke Akua i kana mau keiki ma o Mosc la. Aole loa lakou i poinaia e ke Akua. Aole hoi lakou i nolio iloko o ka pouli me ka ike ole i ka olelo a ke Akua. He poe naauao no lakou. He poe lakou mailoko mai o ka ohana a ke Akua i aloha nui ai, lie poe i waeia, e lilo i mau alii, a i mau kahuna nui iloko o ko ke Akua aupuni. O lakou no leekahi lala o ke kumuoliwa i uhakiia, a i kanuia iloko o kekahl aina nani inomona loa. Ua haawiia ka aina i hooilina mau loa no lakou, i puuhonua nani no lakou, olelo mai la ka Haku ia lakou, maluna o ka aina, mai ia Icrusaleina mai, elike me ia i alakai ai ia Mose iloko o ka waonaliele, e hoopomalkai nui ia ana lakou maluna o ka aina, a e illo ana lakou i lahuikanaka nui, a e haawiia ana ka aina i hooilina no lakou, a no ko lakou poe mamo no ka manawa pau ole. Aka ina poina lakou i ke Akua, a e emi lakou iloko o ka hoomaloka, a uha'i i na berita a lakou i lianā ai me ke Akua, e lilo ana ka aina 1 na lahui e ae, a e hoopa'i mai ana, ke 'Akua ia lakou me Kona inaina weliweli, ahiki i ka wa a lakou e mihi ai, a e hoi hou mai e hoomana laia me ka pono ame ka oiaio. Ua noho pono lakou no kekahi mau hauauna. Ua lioomanao no lakou i ka mea nana i haawi i ka aina ia lakou, a ua lilo io no lakou i lahur lehulehu maluna o ka aina. Ua mahuahua loa na pomaikai a ke Akua i hoili mai ai maluna o lakou, ahiki ole ke lieluia. Aka hoomaka ae la lakou e hahai i ke alakai ana e kk io. Haaheo a hookano no lakou, hoomaka lakou e ona mau i ka rama. Lilo ka maemae ame ka puupaa o na waliine i mea ole ia lakou. Poina iho la lakou i ke Akua, lilo kona mau kanawai i mea i lioowahawaha ia e lakou. Kukulu ae la lakou na akua pohaku, a i na akua dala, gula a pela wale aku, a kulou iho . la lakou imua o ia mau akua kii

;i hoomana aku la ia lakou. Lilo ko lakou noonoo ame ko lakou hooikaika ana, ma na mea o keia noho kino ana, a 0 na mea koikoi 0 ke Aupuni 0 ke Akua, na inea e ola ai ka uhane, ua poina loa ia. I ko lakou hana ana i keia mau mea, ua hoomaka mai la ke Akua 0 hoopa'i ia lakoū. 0 ke kanaka, a i 010 ka lahui, e malama ole ana i na leanawai o ke Akua, aka e liaawi aku ana i kona kino, ame kona uhane, i ka hahai aua i ke alakaiia ana i na kuko o ka io, e hahai io ana na hoopa'i o na kanawai ana i uhaki ai iaia. A pela no keia lahui i liana ai ahilei i ko lakou emi ana mai kekahi lahui nui, ikaika, naiii a mana, a i kekahi lahui uuku, nawaliwali, a palaualelo. Haawi aku la ke Akua i ko lakou aina nani iloko o ka lima o kekahi mau lahui o ae. Kailiia ko lakou mau- pomaikai e ka lima o ka malihini, a elike me EB«āu o ka Baibala, ua kuai lakou i ko lakou hopilina no ka mea e poino ai lakou. Ina kakou e liuli iloko o ka moolelo o na lahui apaii, i nolio ai maluna o keia honua, mai ka w.a ia Aelamu ahiki inai i ko kakou mnu la, e ike ana kakou o na lahui apau i malama pono i na kanawai 0 ka nolio maemao pono ana, ua mahualiua no lakou, a iilo lakou i lahui nui mana, a ikaika, a naauao maluna o ka aina. Aka i ka wa a lakou i emi ai iloko o ka hoomanaI kii, i ka inu nui ana i ka waiona, 1 ka hookamakama, a i ka pepehikanaka, lilo ko lakou ikaika i mea I ole imua o ke alo o na nlii o na aina a imua o ka maka o ke Akua. "--Nani wale ka haule ana o ke Aupuni o Babulona. Hoohaahaa "loa | ia ke alii nui o Ncbukaneza. . Ua 1 lilo ka nani ame ka mana b ke Aupuni o Midia me Persia i mea ole I ia Alexaderia ko alihikaua nui. Ulu ae la ke aupuni o Kopia, a noho mana maluna o ka hapa poepoe hikina liolookoa. Ua like no kona niaua amo kona ikaika me ka hao. Ua kapaia ko aupuni o Homa ke aupuni hao. Aka mamuli o kona h'ewa, ua okaoka liilii a ua hoopuehuia ia mao a maanei, mawaena o na lahuikanaka apau o ka honua. Aole anei i hiki ia kakou «ke ike iloko o keia mau moolelo, i ka lima o ke Akua, e lioopomaikai mai ana. a e hoomahuahua mai ana i na luhui, e malama pono ana i na kanawai o ka nolio pono ana, a e hoopa'i mai ana, a e lioemi mai āna, a e anai mai ana i na lahui apau e malama ole ana i na kanawai pono a ke Akua i haawi mai ai? E na hoa, e lioomanao kakou, aole loa e hiki ke kanaka, a lahui paha ke pakele ka hoopa'i weliweli o ke kanawai i uhakiia. Aka e hahai mau ana ka hoopa'i o ke kanawai, maluna o ke kanaka a lahui kanaka paha, ahiki i ka pau ana o ka uha'iia ana o ia kanawai. A ina mihi ole na Lahui kanaka, a mau ko lakou hakihaki ana i ko ke Akua mau kanawai, ame na kanawai o ka noho alunu ana, e hiki io mai ana ka wa e pau ai ka helii ana o ko lakou mau kapuaiwawae maluna o ka ili o keia honua a e lielu pu ia a&a lnkou me ka lehulehu o na kanaka i moe iloko o ka honua. Auhea ka nani ame ka l mana o na kulanakauhale o Tvre ame Sidomo! Auwe ka lukuia ana o

G:inior;i ko leulunakauhalo haaheo 0 ka liikina. Mnalahi ka pakelo iinu o Nincva, maniuli o ko a'o ikaiku ana o lona ke kauwa a ke Akua. Kc ninau nuii noi no paha oukou e ka poe heluhelu, healui la ka pili o keia niau moa ia makou ka poe Hawaii? Eia ka pili: Ke manaoio nei au ua liookaawalo ia oukou ma keia mau mokupuni ]iilii ō ke kai, e ke AkUa. A no keaha la i hookaawale ai ke AkUa ia oukou maanei? No keia kumu. Ke poe mamo no oukou na losepa i kuaiia ma Aigupita. Ke kahe nei iloko o ko oukou mau kino, ke koko maemae o ka hale o Iscracla. A i e mau ai keia koko maemae, a e huikau 010 me ke koko o na aina e, ke Akua mamua, ke manao nei au. ua huna ke Akua ia oukou maluna o keia aina. E nnna pono • kakou i ka poe iuelaio; he poe no lakou i hoopuehuia, a kalanaia mawaena o na aupuni apau o»ka honua. Ua hoomaauia no . lakou, ua pepehiia laleou, ua hana ino ia lakou ma na ano apau. Ua lioowahawahaia lakou e na lahuikanaka apau o ka honua. Aka healia ka mea i ileeia? Ua mau ko lakou malama ana i na kanawai o Mose. Aole lakou i hoopa i na ano ai i papaia, a hokapuia ma ke kanawai o A o ka mea nui loa, aole loa lakou i ae e marc mawaho ae o ka ohana iuelaio. Ina hanau mai ka makua ludaio, he keiki ludaio piha ke keiki. A pela i mau ai ke koko ikaika maemae iloko o ko lakou mau kino. A pela no lakou i liaawipio ole ai lakou, a pela hoi i anai ole ia ai lakou i ka hana ino mai ame ka hoomaau e na lahui like ole o ka honua. A pehea ka poe ludaio 1 keia wa) Ke ulu kawowo nei lakou, a ko hoi nei lakou maluna 0 ko lakou hooilina ma PeloBetina, a ke hoomakaukau nei ke Akua i ko lakou kiHanakauhale i aloha nui ia/ o lerusaiema, i home liou, a i puuhonua no 'lakou. Ina aolo au i kuhiliewa, ua kokoke mai no ka wa 1 ike ai lakou, o ke kanaka a ko lakou mau kupuna i mainoino ai maluna o ka laau ke'a Oia io no ke Keiki Hiwahiwa a ka Makua Lani, ke *ola o na laliui apau, ke Alii o na Alii, ka Haku o na Haku. E na hoa Hawaii, peliea e hoolaupa'i hou ia ai ka lahui, nona keia ainU? hoao nei o Amerika e kokua ia oukou ma keia hana nui, ma ka hoonoho ana ia oukou maluna o na apana .aina i hookaawaleia iloko o ka Bifa Hoopulapula, a ke Keikialii o kakou i noi ai ma a lilo ia i kanawai. Ke mahalo nui nei au i ka uhane o ka mea nana keia bila. Ma ko'u noonoo ana, he mea maikai loa, ina lilo na Hawaii i poe mahiai « hanai holoholona. Hauoli loa no au iua lilo na Hawaii apau i poe ona ain«-j, i mau haku hana maluna o ko lakou mau pono hoi aole i poe hana mau no ka uku la malalo o na liakuhana e ae. Hauoli au ina e hiki ana na Hawaii o Kulanakauhale o Honolulu, e noho' nei iloko o na hale kupono ke hele ma kuaaina, maluna o na aina hoopulapula, kahi e hanau ai ka lakou mau kēiki ma ke ea oluolu maikai, kahi hoi e hanaiiu ai ka al maikai, a c a'oia na hanalima kupono i ka wa opiopio.

Eia no kokahi o na pilikia a'u e ike nei iloko o ko kakou noho ana i keia mau la. Akahi; aole i a'o nui ia ka kakou mau koiki ma ka malama ana i na leanawai paa loli ole o ka noho ana. A o ke ko'iko'i o ka hui ana 0 kekahi kaikamahine me kekahi keikikane iloko o ka berita laa o ka mare, mamua o ko lakou lilo ana i mau makua mea keiki. Ke manao nei au -h« moa pono loa ke a'o oukou e na makua Hawaii, i ka oukou mau keiki, e wae akahele i ko lakou mau hoa iloko o ka berita o ka inare. Ina e makemake ana oukou na Hawaii e hanau mai keia hanauna keilei me na kino Ikaika, e hiki ana ke ola a lilo i poe naauao ikaika, alaila e a'o ikaika oi^eou 1 ka oukou mau keiki, e malama pono, i na kanawai paa o ka noho maemae ana, mamua a ihahope o ko lakou mare ana. # Aole o'u manao ku-e i na lahui e ae, e noho nei ma Hawaii nei, aka ke manaoio nei au, me kuu naau apau, he mea pono loa ke mare ka Hawaii me ka Hawaii. Aole kekahi koko maluna o ka honua i oi aku kona maemae mamua o ke koko Hawaii maoli. Nolaila e na Hawaii, ina e m&kemake ana oukou e hoolaupa'i hou i ko oukou lahui, alaila e malama i na ruln o ka noho maemae ana, a e a'o aku oukou i ka oukou mau keiki, o keia kino ua hanaia no ia e kulike me ke kino o ke Akua, a o ka hale laa no ia o ka uhano. Aole pono e hana ino ia keia kino hemolele, me na hana uhauha pono ole, ame ka hahai palena ole ana i na kuko o ka io. O ka hope o keia mau hana pono ole, he nawaliwali, a he make koke 110 ia. Elua: Ina e makemake ana oukou e holomua ma ka aina, a e lilo i lahul kuonoono, naauao a kuokoa, e a'o koke oukou i ka pakiko. E hoomaopopo ouleou i ka waiwai io 0 na pomaikai o ke dala ame na lako e ae o ka aina. E lilo oukou 1 poe malama me ka uhauha ole i na loaa o ko oukou mau lima. "Iluna no ka ua waele e i ke pulu", ikaika opiopio ke kino, e hoahu kekalū o na loaa no ka wa elemakule nawaliwali. Mai hoohalike kakou me ka uhini, i ka wa kau, nui ino ka hoojiuu ana a puua, aka i ka wa i hiki mai ai ke anu o ka hooilo, make koke iho la no, no ka mea, aole i malamaia kekahi o na loaa o ka wa lako. Ekolu: E lilo koke oukou i mau kanaka mahiai, a kanu i na huaai like ole. Ua hiki kela ame ke|a Hawaii ke kanu iloko o kona pa-ha-i na meaai like ole, o ia hoi ka uala, ke akaakai, ke kalo ame na ano ai e ae. E a'o aku oukou i ka oukou mau keiki e mahiai, a e malama i keia mau meakanu. A ma keia e a'oia ka oukou mau keiki i ka hana i ka wa opiopio. Ehn: E hoomaka koke oukou e ua wahine Hawaii, e a'o i ke kuke ame ka hoomakaukau ana i na meaai*apau o ko oukou mau pakaukau. Ke manao nei au o kekahi kumu nui no ka ma'i mawaenn o kakou ame ka kakou mau keiki, o ia no ko kakou kuai nui, a ai nui ana i na meaai o na halekuai Pake. I ko'u hoomaopopo ana aole i kupono keia mau meaai i ka kakou mau keiki, a he nui loa hoi ka Hlo. Komo ka kakou mau dala iioko o

. ...He kii keia no na hopena a ke kaihoee i hana ae ai ma Hilo. .He hapa wale no nae keia no na poino a ke kaihoee i hana ai. Ma keia kii e ikeia ai ka waapa lawai'a ke Susam Maru i hapaiia aku e ke kaihoee a kahi maloo mamua pono mai o ka hale hanahao o Hilo.

ka lima o k;i Pake, pau loa ko kakou iko ana, no ka mea u;i lioouna koke ia i Kiua, uo ka pono o ka poe o ia ;ui)n. E iioomaopopo oukou e 11 n makualiino i Jca ai kilpono na ka oukoa mau keiki, a e huna me ko oukou mau lima ponoi, i niaopopo oukou ua maemae, a ua hanaīa mailoko mai o na mea e ikaika pono ai na kino o ka oukou mau keiki. •Elima: E īia makua llawaii, e a'o ulii oukou i ka oukou mau keiki iloko o na ioina o ka liana. Mai hōokuu oukou i ka oukou mau keiki 0 hoohala i ka hupanui o ko lakou manawa ma ka paani ana ma na kihi alanui. Ina liookuu wale ia ka kakou mau keiki, e helo auwana mao a me ka ike ole o na makua, aole iiele ko lakou hui aua me ua lioupaani kupono ole, a e alakaiia ana lakou iloko o na hana pono ole. O ke keiki e a'o ole ia ana e liana i ka wa opiopio, he mea maopoj)o lea e palaualelo ana ia keiki i koua wa e kanaka makua ai. Ua hiki anei ke kanaka palaualelo ke lilo i makua maikai nana a hoolaupa'i, a e hoopulapula 1 ka lahui? Ke manao nei au o ko kanalea molowa haua ole, aole kupono oia e ai i ka ai a ke kanaka hana, a ua like no ia mo ke kino make, poho ka ai ame ka luhi. Eono: E kokua oukou na Hawaii i kekahi. E lokahi, oukou no ko oukou pono iho. I keia w"a ke lilo nei ka oukou mau elala no ka po~ maikai o na lahui malihini. Ke kuai mau nei oukou na Hawaii, i ko oukou mau pono apau iloko o na halekuai o na kanaka o na aina e. He malihini ka mea.nana e ako i ko oukou lauoho. 110 ilikea lea mea nana e lapaau ia oukou i ka wa ma'i. Mai na aina e mai no na kauka niho apau. Na ka malihini e hana ka ai, humuhumu ka lole, kukulu i ko 4 Jtakou mau hale, a e hanai i ka ai mai ka wa i hanau ai ahiki i ka make ana. A mahope 0 ko kakou make ana, na ka ili okoa e hana ka pahu kupapau, ko kakou home hope loa" ma keia honua, a e eli lua, kahi a kakou e moe ai ahiki i ke kani ana o ka pu a ala hou aku kakou mai ka make mai. E na lioa e ala kakou, a e a'o kakou i ka kakou mau keiki iloko o na hana noeau apau. Ka oihana kauka, loio, malama buke, na hana kalepa like ole, ame hanalima apau ka enekinia, wiliki, kamana, pena, tela lole, puhi palaoa, ku'ihao, ame na hana kupono e ae apau. I hiki ai ia kakou ke -ku me na lahui e ae apau, a e lawe i ko kakou hapa mahele o na pomaikai apau a ke Akua i hoolako ai maluna o keia honua no ka pomaikai o Kana mau keiki. Me ke aloha poiua ole. WM. M. WADDOUPS, Peresidena o ka Hale Laa ma Laie • CONBTANTINOPLE, Feb. C— Ua hoikeia aku i keia la e na' Tureke i na komisina o na lahui e mahope aku o ka la apopo aole mokukaua i oi aku maluna o 100 tona e aeia aku e komo mai iloko o ke awa o Smyena, a pela pu hoi aole mau mokukaua like loa elua o kekahi lahui e aeia aku e komo mai ma kekahi manawa. Aole e nana mai ana na aupuni mana e ae o ke ao i keia hookapu o ia ka mea 1 hoomaopopoia.