Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 7, 15 February 1923 — Page 4

Page PDF (1.40 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ua ahiahi loa ma ko lakou manawa i hoea aku ai ke kaaahi @aiia. a laweia aku la lakou maluna o ke kaa oto i kekahi o na hokele nui a nani o ia kulanakauhale, akauoha aku la i kahaku o ka hokele e hookaawaleia i elua rumi no lakou, alaila, komo aku la iloko o ke keenahana o ka hokele no ka hoopaaana i knoa inoa. Mahope o ka paa ana o kona inoa ke kakau maloko o ka @@ke. huli ae la kana nana ana ma kekahi aoao no kona makemake e ike i ka inoa o na malihini e noho ana maloko o ia @@kele ia manawa. Ma ke poo maluna loa o kekahi o na aoao o ka buke, a ma@@@ hui kekahi poe ekolu nana i hoopihoihoi loa iaia me na ma@@@ uluahewa. a ike maoli iho la oia iaia iho i kona ano niua, ke ano e maule iho ana. Oia mau inoa ana o ka ike anaaku oia keia:

-Wiliama Hita me ka wahine, Wile Hita opio ame ka wa@@@ kauwa," wahi ana o ka heluhelu maile ana iho, a i kana @@@@ kauwa," wahi ana o ka heluhelu maile ana iho, a i kana @@na iho me he mea le he mau huapalapala lakou i kuniia mai @@@@a lae me he ahi la. @@@@ keia o William Hita, ke kane a Vekinia i mare a i oki @@@@ ka hoahanau keia on a i like loa ka inoa me ko ke kane @@@ elike me ia au e hoomanao la, e ka makamaka heluhelu @a kekahi o na mokuna i hala, a mamuli o ia like loa o na inoa @manaolo ai o Vekina o ke kane no keia ana i mare aku ai @ka wahine hou, a pii ka inaina wela me kona hooholo ana a@le e halawai aku me kekahi o laua.

 

                                                                                    MOKUNA XXIX

Aole o Vekinia e Nele Ana i Kona Kuleana i ka Waiwai Ua hoea hou mai anei i Amerika ke kanaka ana imare ai, @e hoea hou mai anei i Amerika ke kanaka ana i mare ai, @e ka ukali pu  ia mai e ka wahine i pani ai ma kona wahi? O ke keiki pu kekahi a laua, he hoolina opio i ka nana aku, a oia lakou apau malalo o ke kaupaku like me ia. No kekahi manawa ka hoopoluluhi loa ia ana o kona noo@@@ no keia me ana i ike iho la; a oiai oia e nalu nui ana @a ulu ae la kekahi manao hewa hoao iaia e hopu hou aku oia i ka peni a e kaha ae i kona inoa ponoi a e nee aku oia no kekahi hale okoa e noho ai.

Aka mamuli o ke kaohi a kona lunaikehala alakai maikai, e papa ana iaia aole pono e hana ia hana e lilo ai oia i mea kamaliloia a i ole hoopilikia mai paha iaia, hoopau loaae la oia ia manao.

Ia manawa ua ike mai la ke kupakako ma kona heleheleana aia kekahi mea ano iloko noonoo a e ninau mai ana paha he ano maule kona a e makemake ana paha oia i kiaha wai. No kona ike mua ana o ko kupakako manao ia, nolaila. hooikaika wale, ae la no oia iaia iho no ka halawai ana iho la no oia iaia iho ia manawa me hemea la e liloana kona halawai au me ke kanaka i kapa mai iaiahe wahine nana he hana nona e make ai. I ukiuki hoi pahano ka ikemaka a hui kino ole

Me keia  mau o ka inaina iloko on a i hoi pololei aku ai oia noloko o ka rumi i haawi ia mai ai iaia, a maloko olaila i hoopaa mau oia iaia iho me ka ike ole aku i kekahi poe malihini no elua la. me ka paa o kona manao mahope o ka hala ana o ia mau la e nee hou aku ai oia i wahi okoa a e haalele iho ia hokel@.

Iaia maloko o ka hokele ua ike iho oia a ua hauoli nui no hoi no ka maikai a oluolu o n rumi i haawiiamai ai; e huli pono aku ana ia mau rumi i ka muliwai a i ka waileleo Niagara, a he nani no hoi ka loheia aku o ka haluluo ka waikahe mailaila aku.

Iloko nae o ka nani ame ka hoohihi o kona naau ia mau mea apau ana e ike aku ana ua lilo ole iho la no ia mau mea apau i mea ole e umeia aku ai kona noonoo,no ka mea, ua loaa iho la ke ka mea nana e uneune iaia e hookaawale ma kekahi wahi e aku.

Ma ai po iho, he hora pokole loa kona o ke kaia loa ia ana i ka hiamoe, a ma kekahi la ae he wahine opio oiai hoopilikia loa ia ka noonoo me ka ma'i pu. O na hana hewa apau i hanaia mai nona mamua i kana noonoo iho me he mea la ua ala hou mai i Amerika mahope iho o kona hana hewa loa ana mai iaia.

Elike no me kela manawa mua a Wiliama Hita e kaahele ana maloko o Amerika me ku huna i kona inoa oia Sa Wiliama Hita, pele no ma keia manawa. Iaia i hoomanao ae ai a huli aku la kana noonoo ana i na la i hala, na la hoi ana i olelo ae ai me ka haaheo nui i ka nui o kona hauoli, oiai oia me Wiliama Hita kana kane e noho ana maloko on a rumi nani o ka hokele maloko o Nu Ioka, kela manawa ana i manaoia ai he wahine hanohano loa oia a e kau mau aku ana hoi ka manaolana no ka hoi aku i ka Hitadela ma ke ano he hakuwahine no ia home nani, he manaolana nae i poho loa mahope mai.

Aka i nei manawa ua manaoio loa oia he wahine okoa ke noho moiwahine ana maloko oia home; he wahine u'i paha oia aole paha, eia nae eia ia wahine ma kahi kokoke loa e hiki ai iaia ke ike aku i kona helehelen; ua hoohuoi iki anei ia wahine i ka hewa a kana kane i hana ai i kana wahine mare mua? O kekahi mea ana  i noonoo nui ai ua hoolilo anei o William Hita i ka loaa ana aku o ka hoike iaia no ke oki ana iaia mai iaia aku.

O keia na manao uluahewa hoouluhua noonoo like ole e hana ana iloko on a ia manawa, ia la a po iluna wale no oia o ka moe me ka hoihoi ole e ka lanai, me ka hoolonolono mau mai i ka haulu o na wawae o ka poe e maalo ae ana mawaho o ka puka o kona rumi; ma kona noonoo iho ua hiki iaia ke hoomaopopo i ke ano o ka Wiliama Hita hele ana oiai nae he  umi makahiki keia a oi i hala mai kela ma'i ana i lohe hope loa ai i ka haulu o na kaina wawae o ke kane.

I ka uhi hou ana mai o na eheu o ka po ua luhi ke kino luhi pu ka noonoo i ka hana nui a ka manao, a me kana kaikamahine i pulikiia mai a pili i kona poli i hiamoe iho ai oia, me ka luhi, me he mea la ua hele wale a maopaopa i ka pii i ka piina ikiiki o Kipu, a i kona ala ana ae ma kekahi kakahiaka he kulana kona o ka mea i loaa ka ikaika, me ka mohala o kona helehelena oia no oe o na pua i mohala ae i ke kakahiaka, aka nae o kona noonoo oia mau no ka lupeaia e na manao hoouluhua.

Me ia maikai no nae o kona helehelena aole on a makemake e iho ilalo i ka rumi aina, no kona maka'u o ike aku oia i ka noho mai o kana kane me ka wahine hou a lilo ia i mea hoomahuahua loa mai i ka ehaeha o kona noonoo, oiai oia e noo mau ana o Wiliama Hita ana i ike ai i ka inoa maloko o ka buke o ka hokele o kana Wiliama Hita no ia i aloha ai.

Kauoha aku la oia i ke kuene e laweia mai no ka lakou mau meaai maloko o kona rumi, no ka mea, wahi ana i ke kuene aohe maikai o kona ola kino; aohe ma'i maoli, no kona makemake ole e ike aku i ka punalua ana i manao kuhihewa ai, ka wahine ana i koho ai ua kailiku aku oia i ke kulana maloko o ka Hitadela i kupono loa oia ke noho ma ia wahi.

Mahope o ka pau ana o ko lakou aina kakahiaka hookomo iho la i lole hou maemae no kana kaikamahine me na kahiko maemae loa ana e ike ana, a i ka paa ana, hookuu aku la iaia e hele e holoholo me kana kauwa wahine, me ke kauoha pu ana aku i ka wahine kauwa e paa aku ia Vekinia iwaho elike me ka loihi ana e makemake ana i mea e loaa mai ai iaia ke ola hou oiai aohe maikai o kona ola kino, u ua makemake hoi oia e noho hookahi me ka hoonioni a walaau ole ia mai.

Ua pono keia i ka manao o ke kauwa, a ia laua i u hala aku ai, haule hou aku la oia iluna o ka moe a hoao iho la e noonoo no ka mea maikai loa ana e hana aku ai, o ka haalele iho paha i ka hokele a huli aku i wahi hou no lakou e noho ai, ame ka ole.

Ma ia hoauau ana ae i kona noonoo eia ka mea i ala mai iloko ona; e hiki ana anei iaia ke hele koke aku me kona ike ole ia mai? Ina no kona hele nei mai kahi aku o na manao hoowalewale e hoohalua mau mai ana iaia, oia hoi, kona ike hou aku i na maka o kana kane aloha, ka makuakane o kana kaikamahine, e hiki an anei iaia ke hana me ka lilo ole i mea hoohuoi a kamailioia?

Ua maka'u oia he hana naauao ole nana kona hoololohi loa i ka noho ana malaila; o kona kaawale koke aku ka pono,ua maopopo iaia in a no kona kaawale aku ma kekahi wahi mamao e loaa ana ka maluhia i kona noonoo a e hooikaika mau ana hoi oia e hoopoina, in a e hiki ana, me he mea la o Sa Wiliama Hita ana i aloha paumako ai mamua me he mea la ua make oia iaia ia manawa.

Ua palaka loa mai kona noonoo aku a pau keia mau mea hoouluhua lehulehu i ka manawa i kaia loa ia aku ai ia ka hiamoe, a i puoho oia i ka noke o kana kaikamahine i ke kikeke mawaho mai o ka puka, me ka nui pu o kona leo i ke kahea:

"E mama! E mama! E oluolu oe e wehe mai i ka puka no'u e komo aku ai. Makemake au e kamailio aku ia oe i kekahi mea!"

No ka hookina loa mai la o ke kaikamahine i ke kikeke, a pele pu hoi me ka nui o kona leo, ala ae la ka makuahine a hele aku la e wehe i ka puka, a eku papu mai ana ke kaikamahine mawaho mai ua hele kona a lamalama, a e lawelawe ana kona papale mahope o ke poo a i paa i ka lipine, a e lewalewa ana no hoi kona mau wili oho maluna o kona maupoohiwi, a ma kona aoao hema e ku ana he keikikane uuku poniponi o na onohimaka, he makahiki paha ke emi iho o kona mau makahiki i kona.

"E mama," wahi ana me ka hoihoi o ia kamalilio ana mai. "He manawa hauoli loa ka i loaa mai nei ia'u ma ka lanaimalalo. He keonimana me kekahi lede u'i pu kekahi i noho mai ne malaila, he mau mea oluolu loa, maikai ko laua mau helehelena me ka laua olele a o keia keikikane ka laua keiki."No kekahi manawa loihi ko maua paani pu ana mai nei me i nei maluna o ka lanai me kakahi mau pohaku keokeo, a he mau moolelo maikai no hoi ka kela lede o ke kamailio ana mai nei ia maua, a he mau himeni hoomakeaka hoi ka ke keonimana o ka himeni ana mai nei; nui ko makou akaaka iaia no kana himeni; ua hele aku nei laua i ka holoholo, a ua olelo mai nei iaia nei e pii mai iluna nei me a'u e paani pu ai no kekahi manawa. O Wile ko ia nei inoa."

Me ka hoihoi wale no ke kaikamahine e kamailio mai ana, ke ano no hoi a kamalii e kamailio ai piha i ka hoihoi.

I ka makuahine e hoolohe aku ana i na oleleo a ke kaikamahine e ohiohi mai ana ua hele ae la kona helehelena a nananakea me ka pane ole aku i kekahi huaolelo; aia kekahi mea ana e ike aku ana ma na maka poniponi o kahi malihini opio e kau pono ae ana na maka iluna i kona, me he mea la e ninau ae iaia i kona inoa a i ole me he mea la e mahalo ae ana paha i ka nohea ame ke onaona o na maka o ka wahine i malihini iaia, a naka ae la no kona kino me ka hoohuoi pu iloko on a, o ke keiki oia a ke kane ana me ka wahine hou.

Kulou koke iho la oia ilalo a kokoke loa i ke keiki uuku e kau pono ae ana kona mau maka iluna iaia, a ninau iho la: "O Wile io anei kou inoa?" wahi ana o ka ninau ana iho me ka leo oluolu loa-o Wile aha?" "O Wile Hita," i pane ae ai ke keiki ma ke ano me he mea la ua hele wale a kamaaina mamua aku, no ke ano hopohopo ole o ia pane ana ae ana.

"Ae; pololei ia, e mama, a aia kona home ma kela aoao o ka moana nui, kahi a papa i hoi aku ai," a e hoomaka mai ana ke kaikamahine e kamailio hou eia nae kahamaha e aku la ka makuahine ma o kona pane koke ana aku:

"Ua maopopo ia mea ia'u," wahi ana i ka manwa ana i ike ai i ke keiki, ua maopopo iaia kona mau makua ame ko laua wahi i hele mai ai, ua lilo keia mau kuaolelo Wile Hita, me he anapu ana la na ka uwila i lele pono mai me ka ikaika mamua on a a poniuniu ae la kona poo a paa koke ae la oia i ka puka i ole oia e hina iho ilalo.

"O, e mama, ua eha hou anei ko poo, a ua loaa hou oe i i ke poniuniu i hooho ae ai ke kaikamahine, i ka manawa i ike ae ai i ka newa ana ae o ka makuahine a paa ae la kona lima i ke kikina puka, hopu koke mai la i ka lima o ka makuahine a hoopa ae la i kona mau lehelehe, a nana pu ae la me na maka i piha i ke aloha i ka makuahine i hele ka helehelena a aiai pu ia manawa.

            "Ae, ua eha hou kuu poo a ke makemake nei au e hooluolu no kekahi manawa; aka in a he makemake oe ame ko hoaloha malihini e komo mai iloko nei o ka rumi, komo mai," me ka hookiakika pu wale ae la no nae oia ia manawa i kamailio iho ai, a huli aku la hoi noloko o ka rumi no kahi o ka punee e waiho mai ana, aneane loa oia e hina iho iluna o ka papahele a maule.

            "Aole, e mama, e hele no maua i loko o ka holo e paani ai," no Wile Hita, aia mau kona mau maka maluna o Vekinia."E kii aku ana au i kela pahu o na meapaani au i kuai ai na'u i nehinehi, alaila hele aku au me Wile nei iloko o ka holo; aole maua e walaau a nui loa ka leo, mahope oe kulikuli a hiki ole ke hiamoe.

            "He loaa no nae paha kou makuahine i ka ma'i eha o ke poo?" i ninau ae ai oia i ke keiki.

            "Aole; o papa ka mea eha o ke poo i kekahi manawa; ina e loaa oia i ka ma'i eha o ke poo hoi oia a loko o ka rumi pouli a malaila e noho ai, me ka hoonakeke a walaau nui ole o ka poe oloko o ka hale," wahi a ke keiki.

                                                                                                                                    (Aole i pau.)   

                                                                                                KA O NENE KAUA MA

                                                                                                            EUROPA.

Ku e na Aupuni Hiia i ke Kauoha a na Tureke

            LADANA Fb. 7. Ua hooholo like na aupuni o Pelekane ame Palani, mahope o na kukakuka ana i keia la, e hoole aku i na kauoha a na Tureke e healele iho na mokukaua o na lahui e i ke awa o Symyrna. Ua hoouna aku na aupuni elua i kekahi palapala i Angora, o hoike mua aku ana i ke aupuni o ka Lahui Tureke ua kauohaia mai na mokukaua Pelekane ame Palaui o ku ko laua mau aupuni pakahi kupale no laua iho in a no ke kauaia mai.

 

Kauohala na Tureke e Hooko Aku

            CONSTANTINPOLE, Feb. 7. Ua hoike aku e ke Kenerela Tureke ma Smyrna i na mokukaua o na aupuni Huiia e ku nei maloko o ke awa i keia la, ka loaa ana aku o na kauoha iaia mai ke aupuni aku @@ ka hooko aku i ke kauoha no ka hookaawale ana aku ia mau moku, in a aole laua e hoolohe mai ana i na kauoha a na Tureke e haalele iho i ke awa.

            Ua hoike mua ia aku e na Tureke i na komisina o na lahui e ka lohe aole mau mokukaua i oi aku maluna o 1000 iona e aeia e komo mai iloko o ke awa o Smyrna, a pela pu hoi aole mau makukana like elua a kekahi lahui e aeia e komo mai ma Smyrna ma kekahi manawa. E hoole ia mai ana, me ka nana ole mai o ke kauoha e na aupuni mana nui e ae, o ia ka mea i hoomaopopoia.

 

Apono ka Ahaolelo Italia

            ROME, Feb. 7. Ua aponoia e ka ahaolelo i keia la na aelike kuikahi i hanaia ai e ka ahakuka ma Wakinekona maluna o na kumuhana e kaupalena ana i ka nui o na mokukaua a kela ame keia aupuni.

 

Makaukau na Mokukaua no ka Holo Aku

            MALTA, Feb. 8. O na mokukaua pilikua Pelekane ka Emepera o Inia ame Resolution ua hoea mai i My tilene i keia la, me ka makaukau e holo aku no Smyrna, in a e kaua mai ana pa Tureke i na mokukaua Pelekane ame Palani.

 

Kauohaia Aku ka Mokukaua Palani o Holo

            TOULON, Palani, Feb. 8. Ua kauohaia aku ka mokukaua Palani holamama ka Mulhouse i keia la e holo aku no kahi kokoke aku i ka Hikina ma ka Ponkahi.

 

Hooloihiia aku Kahi Kapu

            LADANA, feb. 8. Ua hoikeia mai ianei mai Konatinopela mai ka hooloihi ana aku la o na Tureke i na awakumoku Ismada, he awa i hoomoeia i ka maine, eliko ma ka nuku o ke awa e komo aku ai i ke awakumoku o Smyrna.

 

Poino Kekahi Mokukaua Amerika no ka Hooku'i Ana

              LADANA, Feb. 8. Ma ka oleloia ma kekahi lono Kelekalapa mai Konatinopeia mai ua hookui me ka mokukaua Palani Ernest Renan me kekahi moku hahai topido Amerika maloko o na kai o Tureke. O ka moku hahai hopido ka i poino, o ka Renan aole.

 

Hoounaina mai na Kanaka Palani no na Kaaahi i Kelemania

            PARISA, Feb. 8. O na kanaka Palani i hiki ke hana maluna o na Kaaahi a i hiki aku ka heluna nui i ka 4523 ua hoakoakoaia mai ianei i keia la a e kau aku ana lakou maluna o na kaaahi ma ka la apopo no ka lawe ana aku i ka apana i paaia o na aupuni huiia ma ke kulana oi ae o ka maikai no ka hoohana ana.

 

Hoohalahala na Kelemania            

            BELINA, Feb. 8. Ua hoike aku ke Aupuni Kelemania i kona hoohalahala malolo o na loina kupono i kona manao kue no ke komoia ana mai o na apana o Offenburg ame Appenwiur a paaia e na Palani, a e hoakaka ana, o ka hoopauia ana o ka holo o na kaaahi a i lilo ai hoi i kumu no ke komoia ana aku a paa ia mau kulanakauhale, mamuli no ia o ke emi loa mai o ka loaa ana o ka lanahu aole mamuli o ka habakiia ana o ka aelike kuikahi maluhia. He lono i hooiaio ole ia mai Dusseldorf mai ma ka oleioia elua mau kaaahi o ka oihana koa Palani i poino i keia la. O na kino make o 28 mau koa ka i laweia aku mai na kaaahi nahaha aku, wahi o ka hoakaka a ia loio kelekalapa.

 

H@alele na Kanaka Eli Lanahu

            TORBACK, Feb. 8. He 2200 @@@@ kanaka eli lanahu i olohani a halele i ka hana i keia la, ua lilo na kukakuka ana i hana hua ole. H@ mau pualikoa hou ka i hoounaia aku i na kikowaena ano nui.

 

HAINA NANE.

            Nni kaala he keiki na Kamaoha, Ke hiiia mai la e ka wai o Luakini,

            Hii no ka wai o Kaaiea kou iluna,

            Hii no ka wai Kumuolo kau i ka pali,

            Ke nana iho oe ialalo o Kawaihapai,

            Me he moena pawehe la ke kula o Mokuleia,

            He nani okoa no mai Kaena a Waialu,

            Aohe wahi hoohalahala a ka ua Naulu i ke kula;

            Ua pili pono ka la ia Kamananui,

            Ke hoonui mai la kekkai o Puaena iluna,

            Kani hone ae la i ke kula o Lauhulu,

            He lei hulumamo na'u ka uka o Halemano,

            Ke nana iho oe ialalo o Kaau,

            O ka uliuli maikai o ke oho o ka palai,

            He wahi aloha io'u nei no ka hikina mai.

            Mr Lunahooponopono o ka moku Naukilo, ke kapena opio e hookele nei i ka malamalama o ke ao nei apuni, o ia ka Nupepa Kuokoa, aloha kaua a nui loa: E oluolu mai hoi oe ia'u in a he rumi kaawale kekahi a kou moku, no'u hoi ia rumi, no ka lua o ka manawa, no ka haina o ka nane a J.W.K. Kakelamaluikaleo, aole au e hooloihi ana i ka manao, mao maanei, aka ma na mea nui wale no penei:

            Mahele !. O kuu mua ua ike no oukou ua kamaaina a ua noho pu no au me oukou e hooko ana i ka makemake o ke kanaka. Owai la au ia oe?

            Haina. Wai. O ka wai ua lilo io no oia i kauwa e hooko ana i ka makemake o ke k@@@ka, a pehea ka hoi au i hoowaahawahaia ai? Eia no kou ko'eko'e a anuanu!

            Mahele 2. Kuu hope, ua ike a ua Kamaaina no oukou ia'u,oia au la, he aiwaiwa noluna mai, aohe kiamanu e hei ai. Owai la hoi au ia oukou@

            Haina. Aloha. O ke aloha aole mokuhia i na waikae he nui, elike me na mea i hoikeia iloko o ka Buke Nui penei: Ke mau nei keia mau mea ekolu, Ka manaoio ka manaolana ame ke aloha, o ke aloha nae ka mea oi aku.

            Ua hoike no o Solomoua ma kana olelo Mok. 3:1, a pela no me ka hoike ana a Ioane 1. ma ka Mok. 4:8. Nolaila o ke aloha ka mea nana e hoolauwili ana i na manao apau, elike me ka manao o ka mea nana ka nanae, o ia iho la no ka iki ulu i ka Nekina, nana e ko-ke na pine, oa iho oa ae, oa aku, haalulu ke kauhua maika.

            Nolaila, ua ku iho la ka ninau:

            Owai la au e hooipo ana me ka pela ahamaka kahulihuli i ka wa i huiia ai kuu mua me kuu hole@

Haina. Waialoha.

            Owai la ka pela ahamaka kahulihuli ma ka olelo Hawaii kumu?

Haina. Wai.

            Owai la hoi kuu inoa piha ma ka olelo Hawaii kumu? Haina. Waialoha.

            Pehea, aohe pii o a okukala i ou kumu pepeiao? Ae ua lia ka ili o ua keiki nei ia oe!

            Me na keiki o ka papapa'i ko'u adius.

            Owau no me ka oiaio.

                        J. H. KAWELOWAI, Waialua, Oahu, T. H.

            Aohe i mikomiko mai la kau mau hua nioi e weia ai na lehelehe o ka hoa paio, eia iki iho no ka ulu i ke alo kahi i milimiliia ka mau lima, nolaila huli hou ia mai ke kolohe, i pau na wawae i ka hakihaki! L. H.

            HE MANAO ALOHA NO LIWAI KAIKAINA.

            Mr. Solomon Hanohano, aloha kaua a nui loa: Ke noi aku nei au ia oe ia kauwahi kaawale o kau Mupepa Kuokoa; no ka'u wahi puolo waimaka a ke aloha keiki, a nai ia o uwila ae, i lohe mai na kini makamaka ame na hoaloha ame ka ohana apau loa.

            Ua piha iaia na makahiki he 14. a ua hele aku oia i ke aia hoi ole mai.

            Me ka haahaa,

                        KALA KAIKAINA, Waiohinu, Kau, Hawaii@

            PONIAKALA HULA.

Auhea wale oe Ponikala.

Kuu pua lei o ke komohana.

Aole no au e poina ana,

Kou nani kilakila he oiaio,

Owau o kaua ka i luhi,

Punihei i ka wai alialia.

ea mai na ale a o ka moana,

E kaulana nei a ke Ulumano.

O oo ka ia e ka ipo manu,

E hooheno nei pua ahiahi.

Haila au a i ike iho ai,

He helu kou i ke ao Polohiwa.

Ua hewa kuu lei Roselaulii,

I ka lauwiliia o ke Koolau.

Ua nani ka hikina i Ka'u ike,

I ka malamalama o Hokuloa.

E ola no au a mau loa,

A kau i ka liko pua aneane,

Haina mai ana ka puana,

Kuu Poniakala o ke komohana.

Hakuia e ka OHU O KE KUAHIW@.

            TOKIO, Japana. Feb 11. O ka huina dala makolukolu e hookoeia an@ me ke aupuni mamuli o ke kaupalenaia ana o ka heluna o na @@kukaua e hiki aku ana i ka 103,716,000 yen, elike me ke koho a ke kuhina kaua onei.