Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 8, 22 February 1923 — MOOLELO O KA HALAWAI A NA KOMISINA HOME HAWAII, FEB 13, 1923. [ARTICLE]

MOOLELO O KA HALAWAI A NA KOMISINA HOME HAWAII, FEB 13, 1923.

Mamuli o ka hoolawaia ana o na lala o ke Komisina me na kope o ka Moolelo o ka halawai o ka la 6 o Feb., xia aponoia keia Moolelo me na hoololi ole. Ua heluheluia mai ka hoike a L. T. Lyman, maluna o kana mau hana ma Molokai, o hoike mai ana i ka nee mna ana o na hana mc ka maikaL Ua heluheluia mai he leka mai ia Mr. Cocradt, ka akena nana e hoolilo nei na mea mai Molokai mai, e hoike mai ana i na lona o na huainoa i loaa mai iaia, a e hoouna mai ana i na kikoo dala no keia mau mea i hooliloia e ia. Mamuli o l;a ninau a ka Lunahoomalu, ua hoike mai o Mr. Geo. P. Cooke, i kona manao mamuli o na hana e lawelaweia mai nei e Mr. Lyman. Ua hele aku oia e ike kino i na home apau e nohoia mni nei e nr* ohana ma Kalamaula, a ua ike eia i ko lakou nee mua ana me ka maikai. Ma kana nana aku o na kanaka no i lawe mua i ko lakou mau aina, o lakou no na kanaka ma ka papa ekahi, oia hoi 0 Mr. Kamai, Mr. Kamakana ame Puaa, o keia poe elike me ko lakou mau inoa i hoikeia aku la r pela no ka nee ana o keia poe mā ka papa ekahi. Eia *o o Mr. Kinnoy ke kuai niai nei i 4»a wahic/uTtc ntf* hoi, a mamuli o keia, aole i nui na eka i hoomaemaeia e ia. Ke nee mua la no hoi o Mr. Maioho, a he 6 ohana e nolio la ma ko lakou mau apana. a he elua mau hale e kukulu koke ia aku ana, eia ka laau ke huki nei. O keia mau ohana 6, ta paa ko lakou mau hale. O Mr. Pnoai, ka mea i lioounaia aku nei e lawelawe i na hana mikanika malalo o ka hoohana ana a ke Komiaina, ke lawelawe mai nei i kana hana me ka maikai a me ka holopono. a ua hoike mai o Mr. Lyman i kona apono no keia mikanikn. O ka hoomaemae ana i na apana 1 paa i ke kiawe, ua emi mai ka nee mua ana a pela no hoi ka palau ana mamuli o na pilikia i loaa i na kaa otomobile nana e huki na kiawe ilalo, a e huki no hoi na palau. O Mrs. Kaahu paha ka wahine ikaika loa i ka hana, a ua pau he 4 eka i ka hoomaemaeia no na lilo walo no o $500.00. Mamuli o ka ninau a Mr. Oun- 11 ean, ua hoike mai k"e Kakauolelo he olua mau apana i koe, aole i laweia. Ua hoike ae o Mr. Dunean, ua hiki mai ka manawa e haawiia aku ai keia mau apana? Mamnli o ka hoike a ke Kakauolelo, ua kakau aku oia he ekolu manawa i kekahi mea noi aina o Mr. M. Kapana, a ua nele ka loaa ana xnai o kana pane, ua hoike mai 0 Mr. Duncan, e huli oia i keia mea & e loaa kino mai iaia mai kana pane ina paha ua pau kona makomake ana e lawe i keia apana aina. Ua ninan hon aku o Mr. Dunean, iea paha ua kakauinoaia na palapala hoollmalima, a ua lioilee aku ke Kakauolelo, aole i kakauinoaia keia mau palapala. Ua hoike mai o Mr. Dunean ua loaa mai iaia he leka mai kekahi wahine mai o Mrs. Newlun, aia oia ke noho nei me kaha kane ma Jangton, Ore£on. He wahine Hawaii keia, a ua mare i ke kane haole, ua makeniake nae e lioi mai 1 Hawaii nei, a ua noi mai» i na hoakaka no keia mau aina ma Moiokai. ke lawelawe nei laua i ka hana mahiai ma kela wahi a laua e »oho mai la. Ma keia wahi ua hoomau mai o Mr. Oooke i kama hoike no na mea ma Molokai, a wa!ii ana, ke aneane mai la e pau ka hawai i ka hanaia. a i keia pule ae paha e pau ai. Ke ulu piaikai la na pu ame na kapiki Kepani ame na lau uala i kanuia e ra kanaka ma ko lskou mau apana. Ua hoike mai no hoi o Cooke, aip. na keiki apau ke hele la i ke kula i Kaunakaiai, okn, ma kana nana aku, aole i lawa ka rrlmi ma kela kula no na keiki apau; ke laweia nei keia mau keiki i ke kula ma-

luna o ke kaa o ke Komiaina, a ke hoihoia mai nei no hoi ma ia kaa. Ua hele aku oia e hui me ke Komikina nui o ke Keena Hoonaauao; a ua kauohaia mai oia e hui aku me Mr. Lindsey o Maui, no keia ninau kukulu hou ana i halekula. I keia liaulo nui ana iho nei o ka ua, ua lilo na alanui i mea pohopoho a no ia kumu, aole i hiki e hukiia na mea kaumaha. Ua heluheluia mai kekahi hoike mai ia Mr. Jorgensen mai, e hoike mai ana maluna o ka ninau wai ame na hana alanui. Ua waiho pu mai oia i na huaheiu o na dala ana i manao ai no keia mau a ua manaoia no hoi he $60,000.00 i makemakeia no keia mau hana no elua makahiki e liiki mai ana, a e hele lakou imua o ka Ahaolelo e noho mai ana i keia pule ae, no ke noi ana aku i keia hoaie dala ana. Ua waihoia keia hoike ma kahi o na palapala mo na hoomaikai. Maluna o ka ninau uku o ka wai inu o na kanaka ma keia mau apana, ua hoolioloia e laweia mai keia no ka noonoo ana i keia halawai ae a ke Komisina. Oiai aole he mau hana i koe, ua hoopaneeia na hana, a hui hou i ka la 20 o Feb. 1923. GEO. P. COOKE, Kakauolelo ame Lunamanahooko.