Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 9, 1 March 1923 — He Moolelo no KA MEAHUNA POHIHIHI A I OLE Ka hoohokaia Ana o ka Manao Puuwai o ka Mea Lili-He Moolelo i Piha me na Wiliau o ke Aloha [ARTICLE]

He Moolelo no KA MEAHUNA POHIHIHI A I OLE Ka hoohokaia Ana o ka Manao Puuwai o ka Mea Lili-He Moolelo i Piha me na Wiliau o ke Aloha

"Ke nianao nei au, he hana hewa loa. ka hoowahawaha ana aku i kekahi kanaka, o ka mea nae ia i lōaa ia'u i keia manawa. ua hele loa au a piha me na manao hoowhawaha no Keoni Naika." Lamalama ae la na maka o Josepine i ka lohe ana mai i kela mau olelo mai ia Tiodora aku. no ka mea iloko o kela olelo, aole he mau hoahewa ana no kona kaikunane, a no na olelo paha i kamailioia e pili ana no ke aloha o Gai ia Tiodora. Aōle a laua kamailio hou no na mea e pili ana i ka meahuna a Gai Wakona, i lilo i mea na ka lehulehu e kamailio ai, aka hoohele aku la ka laua kamailio ana ma na mea okoa ae, ahiki i ka hoauhee loa ia ana aku o kela ano kaumaha o Tiodora. I ka hoea ana mai nae i ka la e hookaawaieia ai na hoaloha, ua puliki okoa mai la o Tiodora i kona mau lima, ma ka a-i o Josepine me ka noke ana i ka uwe, me ka hooho ana ae i keia mau olelo: "Pehea la au ke noho hookahi iho, mahope o kou hala ana aku ? Pehea la e hiki ai ia'u ke noho iho, me ka hoomanao ole nou? Auhea nae oe e kuu hoaloha, e hoao no au e hoomanawanui i na haawina ehaeha elike me ka hiki ia'u!"

"Ae, e hoao kaua a elua e auamo i na mea apau me ka manao hoomanawanui," i pane iho ai no hoi o Josepine, me ka pa'ipa'i ana iho ma ke poo o Tiodora. "O kuu haalele hookahi ana iho ia oe maloko nei, kahi a kaua i pili ai no keia manawa loihi, ua like ia me he mea la e naha ae ana kuu puuwai, nolaila mai manao oe e ka hoaloha, o oe hookahi Avale no ka i loaa na manao ehaeha, o kaua pu no iloko o ia haawina hookahi. Me ia kaumaha no nae iloko o'u, no ka haalele iho ia oe, e hoomanao e Tiodora, aia kuu kaikunane ke kakali mai la, o ko'u hoea aku, i mea nana e hooluolu iaia mai na haawina hoomaewaewa mai a ka mea manaoino i hookau aku ai maluna ona. "Aole e hiki ia'u ke huna iho, i ka nui o kau mau maikai 1 hana mai ai no'u e Tiodora. Iloko o ko'u noho malihini ana mai ma keia kula, ua lilo oe i mea nana e hoolana mai ai i ko'u mau manao, a e haawi mai hoi i na kokua ana ma na ano lehulehu, i wahi e hoohauoliia ai ko'u noho ana ma keia wahi malihini. Iloko o ko'u mau hora o ka ehaeha no ko'u kaikunane, ua komo pu mai oe me a'u, he hookahi ka auamo like ana ia mau ehaeha, me kou nana ole ae i ka mea a ka lehulehu e kamailio mai ai no'u ano kuu kaikunane. Nolaila e ka hoaloha, me ka nana ole ae i ka mamao o ko kaua mau wahi pakahi e noho ai, aole loa au e hoopoina nou e Tiodora, a mawaho ae o Gai kuu kaikunane, o oe wale no ka mea a'u i aloha ai ma keia honua holookoa." "Pehea auanei e nele ole ai ko'u komo pu ana aku me oe e Josepine iloko o kou kaumaha, no ka'mea ke haaheo loa nei au. no ka loaa ana ia'u he hoaloha maikai loa elike me oe. aka nae e hoahewa mai ana anei oe ia'u. ina e kamailio aku ana au i kekahi mea e hookahahaia ai kou noonoo?" "Heaha auanei ka'u mea e hoahewa wale ai no ia oe, no ka mea o oe no ke kuleana i kau niau mea apau i ike ai he pono," wahi a Josepine ma ke ano kahaha. "No na mea no hoi a na kanaka e kamailio nei," wahi a Tiodora me ka maopopo ole iaia ke ano maoli e hoopuka aku ai i kona manao. Hopu okoa mai la o Josepine i kona hoaloha, me ka honi ana mai iaia me ka pane ana mai: "Xo na mea e kamailioia nei. ua kaawale loa mai ke kau ana aku o na ahewa ana ma kekahi ano. nolaila heaha auanei ka'u mea e ahewa wale aku ai no ia oe. no ka ha'i mau mea i hana ai. a i kamailio ai paha?" "O ka mea a'u i manao ai e hoike aku.ia oe ea, o ia no ko'u j makaukau i na manawa apau e hana aku i na mea e hoopakeleia ae ai oe ame kou kaikunane mai na hana hookaumaha j noonoo, a na kanaka e kamailio nei no olua. "Aole loa o'u wahi kanalua iki no ka oiaio o kena mau olelo au e kuu Tioaora. a ua maopopo no ia oe, he hookahi wale no mea e pono ai e kauia aku na ahewa ana no keia pilikia. 0 Keoni Xaika wale no ke kanaka nana i hookau aku i keia mau haawina hoopilikia a hookaumaha maluna o Gai, a ua paa maoli kuu manao, aole e moe ana'na maka o kela kanaka, ahiki i ka make ana o kuu kaikunane, no ka mea ua maopopo no ia kaua a elua, ka manao aloha o kela kanaka ia oe. nolaila i kona ike ana, o Gai pu kekahi i aloha ia oe, e lawelawe aku ana kela kanaka i na hana apau. e hookaawale loa ia aku ai o Gai mai ka honua nei aku, ina ia he mea hiki \ kona mana ke hana." Me keia mau kamailio hope mawaena o na kaikamahine opio. 1 haalele iho ai o Josepine i kona hoaloha. no kona alahele 110 ke kulanakauhale o Ladana. kahi a kona kaikunane e noho inai la, kakali o kona hoea aku. He mau la no hoi mahope mai, ua haalele mai la na Misses Lovela, no ka hele hooinaha ana ma kekahi mau wahi, nolaila ua noho iho la no o Tiodora maloko o ke kula me kekahi mau kumukula, ame na kaikamahine i noho no iloko o ke kula i k*. wa hoomaha. Ua ano mehameha maoli ko Tiodora noho ana, aka nae mamuli o ka nui o kona mau manao ehaeha a kaumaha no kona hoaloha. me he mea la, aole ona noonoo ae no kela noho hookahi ona. Ma kekahi auwina la nae. mahope iho o kona hookahe ana i na kulu waimaka o ke aloha no kona hoaloha, maloko o ko laua rumi, hooholo iho la oia i kona manao, malia ma ka hele holoholo ana paha iloko o ka malapua o ke kula, he mea ia e hoomamaia ai kona mau manao, nolaila lalau aku la oia i kekahi papale, o ka haalele aku la 110 ia i ka hale, a iho aku la no ke kahua o ka halekula. Ma kekahi wahi o na kuniulaau liilii, he wahi no i maa i na kaikamahine i ka nanea no ka hoohala ana i ko lakou manawa kaawale o ka la. he wahi no lioi i hoolakoia me na noho, i hele aku ai o Tiodora, a noho iho la, me ka huli ana aku no kahi a ka makani e pa mai ana. Ke hilinai la oia i kekahi kumulaau, a ke kulou la hoi kona poo ilalo, me.ka noonoo nui ana no na haawina ehaeha i kau mai maluna ona. a maluna hoi o Josepine kona hoaloha. Aole nae i loihi kela noho ana iho o ua o Tiodora, me he mea la, ua haili koke ae Ia oloko ona, he mea kekahi e hakilo aku nei iaia. ua aea ino ae la kona poo iluna, a iloko o kona kahaha nui. aia hoi, ike mai la oia ia Keoni Naika, e ku akn ana ma kona aoao.. a e haka pono mai ana hoi na maka o ua kanaka nui maluna ona. Minoaka ae Ia ua kanaka ino nei. i ka wa i nana aku ai o Tiodora iaia, me ka haawi ana mai i kona lim'a akau no ke aloha ana, iloko no hoi o ia manawa hookahi, i kamailio mai ai, no kona ike ole ia Tiodora no kekahi mau la loihi. a he elua wale no ona manawa i ike ai i ke kaikamahine opio, mahope iho o ka nalowale ana o Hahaki Nāika.

Ma kahi o ka pane mai, a i ole haawi mai paha i kona lima, no ke aloha ana ia Keoni Naika, ua noho mumule loa iho la o Tiodora, me ka pupuu ana hoi i kona mau lima a elua, aole j no nae ia i lilo i kumu e hopo iho ai o Keoni Naika, oiai nae, ke hoomaopopo mai la no oia i ko Tiodora hoihoi le, no kela. hoea ana mai ona. "I hele mai la au no ka hui pu ana me oe. a ninau aku, i ke kumu o kou hele hou ole ana ae i ka hoomaamaa himeni. Ua kakali mai au no kekahi manawa loihi, o kou kauoha ae ia'u e hele mai, aole nae he wahi hoike mai ia oe ae, pela iho la au i hele kino maoli mai la e ninau aku i ke kumu o kou hoopau ana i ko'u a'o ana aku ia oe." "Ua hooholo maoli iho no au i ko'u manao, e hoopau i ko'u a'o ana i ka ike himeni i keia manawa," wahi a Tiodora me ka leo kuoo. "Aole loa he hana maikai iki nau, ka hoopau ana i ka huli ana i ka makaukau himeni, no ka mea aia me oe kekahi kalena kilakila loa, e kau akn ai na ahewa ana maluna ou, ina e hoohana ole ana oe i kela kalena." "Ke manao nei au, ua loaa aku ia oe ka leka a kuu kahu, e hoike aku ana, no ko'u hooholo ana i. kuu manao, aole e.lilo' hou i haumana nau." "Ua kakau i'o mai o Mr. Kelekolio i kekahi leka ia'u, maloko o kana leka, e hoakaka wale mai ana no ia. no kou manao ana e hoomaha ke a'o himeni ana no keia manawa, oiai ua makemake oe e loaa he wa hoomaha, a o ia ka'u i noonoo wale iho ai no, malia ua like pu kaua, no na hoomanao ana no Hahaki Naika, a ua apono no au ia manao ou, aka nae ke upu aku nei au, e hoomaka ko'u a'o liou ana ia oe, i kekahi manawa. 0 ka wa hea la kau i manao ai, o ka manawa kupono ia a'u e hele mai ai e a'o ia oe i ka himeni?" "Aole oe e hele hou mai e a'o i ka himeni ia'u; ua pau loa ko'u lilo ana i haumana malalo ou, e Mr. Naika." : "Alaila, o ka manao maoli anei, o kela leka a Mr. Kelekolio' 1 kakau mai ai ia'u, o ia no kou hoopau loa ana i kou makemake a'o himeni?" "Ae, o ka manao maoli no ia, a ina ua kakau mai o Mr. Kelekolio, ia oe me na hoakaka, no ko'u hoomaha ana, ke kumu 0 ko'u makemake ana epau kou a'o ana mai ia'u, aole ia mamuli o kana kauoha, aka nona ponoi wale iho no ia nianao, oiai nae, ua hoike aku au .iaia, aole loa o'u makemake iki, e hoomau i ke a'o ana i ka ike himeni." "He manawa loihi ae nei hoi kela o kou hoike ana aku i'kou' kahu, a pehea, ke mau nei no anei ia manao ou, i keia manawa?" "Ae, he o ia mau no ka paa o kuu manao, aole oe e a'o hou mai ia'u i ka himeni. E hoopau loa kou kainailio ana māi ia'u, maluna o keia kumuhana, aka nae he mea okoa ae no kekahi a'u i makemake ai e kamailio aku imua ou." Ua ku okoa ae la o Tiodora mai kona noho ae, no ka hoihoi ole e hoolohe hou mai i na olelo mai keia kanaka aku. ana i hoowahawaha ai, me ka pane ana mai: "Aohe o'u manawa e hoolohe aku ai i kou mau manao, e hoi ana au iloko o ka hale." Mamua nae o ka huli ana aku o Tiodora e hoi, ua paa e aku la kekahi lima o Keoni Naika ma kona poohiwi, a huki mai la iaia ihope, me ka i ana aku. "O oe no ka haku maluna iho ou, nolaila he nui loa kou manawa kaawale ke koho kou manao e noho maanei ahiki 1 ka piha ana he mau hora. Aole e hiki ia oe ke haalele iho i keia wahi, ahiki i kou lohe pono ana i ko'u mau manao, a ina aole oe e maliu mai ana, alaila i hoike aku no au i ka mea oiaio loa, aole wale no e kau mai ana ka poino maluna ou hookahi iho, aka maluna pu kekahi o kou mau hoaloha." "Heaha ka manao o kau olelo hooweliweli e Mr. Naika?" wahi a Tiodōra i huli mai ai imua o Keoni Naika, me ka piha ' i ka huhu. "Alaila ua pau ae la kou manao hoi no ka hale ea? Oka pono no hoi paha ia, noho mai kaua, i lohe pono oe i kekahi manao, e lilo ai i nou e pomaikai ai," me ka noke okoa ana ae o ua kanaka ino nei e akaaka. "He keu aku maoli no o kou u'i e Tiodora ke nana aku, i ka wa e pii ai o kou huhu e kuu aloha." Na kela mau olelo i kamailioia aku e Keoni Naika, i hookomo aku i ka maka'u ame ka hopohopo iloko o ke kaikamahine opio, ke kulou loa aku la hoi o Mr. Naika imua, a na kela ano o ka nana ana aku a ua kanaka nei, i kaili ae i ka manao koa, a maka'u ole iloko o Tiodo>ra, ua haule hou iho la oia iluna o kona noho, me he pio la malalo o ka mana o kela kanaka. "Auhea oe e kuu aloha," i hoomau hou aku ai o Keoni Naika i ke kamailio ana, "eia oe malalo o kuu mana i keia manawa, e hiki ole ai ia oe ke pakele mai ia'u aku. Aole au i hele mai nei e ike ia oe, me ka maopopo mua ole ia'u o na mea apau. Ua ike au, ua hala aku na kumukula na lakou e kiai a e malama ana ia oe, a o na kauwa lawelawe wale no koe oloko o keia manawa. nolaila o kou manao ana, e kahea aku i mau kokua nou, he hana hiki ole loa ia, a ua ike no hoi au, aole no oe e kahea ana i mau kokua, no ka hoopakele ana ia oe.

"E Tiodora, kuu aloha poina ole, ka pua rose nona ke ala kupaoa a'u i honi mau ai iloko o na makahiki loihi ae nei i hala. Ua hiamoe au i ka po. me ka li'a o ka manao nou, wale no. O ke ala onaona anuhea o ka pua rose ka'u i honi, koe aku nae ka i'o maoli o ke ala. O e Tiodora, ua haulehia au i ke aloha nou, iloko o keia mau makahiki loihi ae nei i hale, oiai no nae he wahine hoopalau oe na kuu keiki aloha, mai ka liilii mai ka ulu ana ae o kela aloha iloko o'u,- ahiki i ka nui ana. he aloha hoi i loaa ole i kuu keiki, a i kekahi kanaka e ae paha ma ka honua nei. "O oe ke kaikamahine huapaia mua loa a ko'u mau maka i ike aku: i kou hoea ana mai a noho ma keia wahi, ua like pu oe me kekahi anela, o ka malamalama; ua hakilo mau.aku au ia oe, i kou ulu ana ae ahiki i kou lilo ana, o oe ka oi o na wahine u'i, me ka»hooi loa ia ana aku o kela manao aloha iloko o'u nou. • "Ua noho hamau loa au, me ka hoopuai ole ae i hookahi huaolelo no keia aloha o'u, i ka manawa e ola ana o kuu keiki. no ka mea aole he mea maikai na fca makuakane ke ake ana aku e lilo mai iaia, ka wahine i hoopalauia na kana keiki, o keia maoli ka mea oiaio loa, a o ka manao nui hoi a'u i makemake ai e lohe mai oe i ko'u manao." Nana mai la o Tiodora ma na maka o Keoni Naika, aia ka haikea ke haīii la ma kona mau papalina. aka nae aole oia i nele i ka noonoo maikai, a pane mai la i na olelo a Keoni Naika. i manao mua ole ai, e lohe ana oia mai kekahi kaikamahine mai ana, i nana mau aku ai, i ka nawaliwali o kona noonoo: "Pehea la oe e Keoni Naika, i aa ai e kamailio mai i na mea oiaio ole imua o'u? Iloko o na makahiki loihi, i hala ae nei. ua lilo oe i mea kumakaia i kau keiki, ke keiki pu i hoolilo aku ai i enemi ino nou, ka mea i manao kuhīhewa mai ai, ua piha oe i ke aloha ame ka oluolu iaia, eia ka auanei, he moo nahesa iloko o ke koloka o ka hookamani ame ka maalea. "I kela ame keia makahiki, i kela ame keia la, ua lwohei mai oe i kau upena pahele o ka epa, ke kolohe aine ka maalēa. e hoopuni ana ia'u; ua hoolilo mai oe ia'u i kauwa. e hooko ana i kou mau makemake, me ka hoike ana mai ia'u, ma na ano lehulehu, i na hana a ke kanaka. i piha kona puuwai me ka ekaeka, i oi āku ka eleele, imua o ka lanāhu. "

"Ua hana mai oe ia'u ma na ano apau e kau ai ka weli ia'u nou, aole no ko'u mau ano ponoi iho, aka no Habaki; me ia mana au i hoohana mai ai ia'u, ua hiki loa ia'u ke kumakaia ae ia oe imua ona, no ke ano o kau mau hana maluna o'u, elike me na huaolelo a kou waha hoopunipuni, i hoopuka mai nei. "Ua pi)i oe e Mr. Naifca i kekahi hewa ko'iko'i loa, mamuli o kau mau hana pahele i'ko'u noonoo, e lilo aku au nau, oiai nae e noho ana oe me ka hookamani, me he mea la, aia nialuna o kau keiki kou aloha ame ka makee i kona pono. "O ka mea pono a'u e hana ai, o ia ka hoike ana ae i kou ano ame kau mau hana, no ka mea ua maopopo ia'u o oe kekahi o na kanaka piha-me ka epa ame ka maalea loa i oi aku i ka maalea o ka nahesa. Ua hele au a piha me ka hoowahawaha ia oe. Ua lawa nae ko'u noho hamau ana, a noho mumule ana, malalo o kou mana, akahi a hookaakaaia kuu mau maka, a ike i ka malamalama i keia manawa, o oe kekahi o na kanaka hana karaima, ekaeka loa." "Alaila e manao anei oe e kuu aloha, e hiki ana ia oe ke okioki ae i na maawe o ke kaula a'u i hauhoa aku ai ia oe a paa malalo o ko'u mana? Aole he hana maalahi nau ka okioki ana i kela mau maawe kaula, ua paa ia, ahiki i ka hookoia ana o ka iini a kuu puuwai. "He keu aku maoli no a kou u ! i nohea e Tiodora, ua oi loa ae-kou u'i i keia manawa, mamua o ko'u ike hope ana ia oe, a nawai no hoi ia kanaka kupaa iho, me ka haulehia ole i ke aloha ia oe. Ina no paha aole ou wahi aloha ia'u e Tiodora, aole no. o'u nana no ia mea, o kou lilo wale mai no ka hoi ? wahine na'u la ua lawa ia, he mea maalahi wale no ke aloha aiia mai, mahope aku, aia kaua a lilo ae i kane a i wahine." "E hookuu mai oe ia'u e hoi no ka hale, aole o'u hoihoi e hoolohe aku i kau mau olelo kohu ole," wahi a Tiodora me ka anehe hou ana aku e hele, ua paa hou aku 1a no nae oia i ka hopuia e Mr. Naika, me ka pane ana aku o ua kanaka nei me ka leo kuoo: "Aole i pau ko'u kamailio ana ia oe, nolaila e noho iho a lohe pono i na mea apau. Ua hoike mua aku nei au ia oe, i ka nui o ko'u aloha nou, a e lo'ne hou oe i keia manao, ina i mao'popo ia'u, ua like mai ko Habaki aloha me ko'u ia oe, ua hiki loa ia'u ke haehae ia olua a elua a lilo i mca ole imua o kuu mana. Ae ua paa loa kuu manao mai kinohi mai, owau ka'u kane e mare ai, a ua hiki loa ia'u, ke ku-e aku i kuu keiki ma na ano apau, ina pela iho la e hookoia ai ka iini a kuu puuwai." Ua hoopukaia aku kela mau olelo e Keoni Xaika, nie ke kui'o maoli., ke ano o na olelo a ke kanaka i hiki ole ke uumi hoomanawanui iho i kona aloha.. ka mea hoi nana i hookau aku i ka weliweli maluna o ke kiMkamahine opio, a ma kana hoomaopopo maoli iho no, me he mea la, e maule ana oia. No kona pāne leo ole mai nae, hoomau hou aku la no 0 Keoni Naika i kana kamailio ana: "Ina o kela iho la ke ano o ko'u noonoo, no ka'u keiki ponoi, i wahi nou e lilo mai ai i mea milimili na kuu mau lima, alaila e ae aku ana anei au e noho mali?, a nana wale aku, 1 kekahi mea e ae, e ake mai ana e lilo aku oe nana? Aole Ioa! Manao anei oe, e hoohakalia iho ana au, i ka hooko ana aku i kekahi hanā, e malaelae ai ke alahele no'u, e lilo mai ai oe nā'u, a e noho kapena aku no ka moku nauk'la?"

"Heaha ka manao o kena mau olelo au e ki'mailio mai nei ia'u?" 'wahi a Tiodora me ka hele o kona n*au lehelehe a haallulu. "Ha, ha, ha! Ke hōomaopopo mai la ka oe, i ka nui o kuu aloha ea. Ke hoomanao nei no hoi paha oe, no kela aloha 0 Gai W'akona nou, i hua'iia ae ai imua o ka aha hookolokolo. ma ka manawa e ninaninauia ana ka hihia i pili i ka make ana o kuu keiki?" "Ae, ua lohe au ia mau mea apau, aka nae aole au i poina, 1 ka epa ame ka hilahila ole. o ka hoomakakiu ana, a lohe i na olelo mai kela kanaka opio mai, ka mea hoi nana i Wwe ae i ua mau olelo la a hoike imua o ka aha," wahi a Tiodora. Ua hele a pii ka ula ma na papalina o Keoni Naika, no keb mau olelo a ke kaikamahine opio, no kona loaa pono ana mai la, 110 kana mea i hana ai, eia nae aole oia i nana mai 110 kela mau mea a Tiodofa i kamailio mai ai, pane aku la oia he mea okoa ae, i ka i ana aku: "Aole loa e hiki ia'u ke hoopoina i kela kanaka opio, nana na olelo i hoike ae ai, no kona aloha ia oe. Mai kela manawa mai, ua paa maoli no kuu manao, ua ili aku ke ko'iko'i o ka make ana o Hahaki maluna ona, a ke hoohiki paa nei au, e hookolo no au mahope o ka meheu o ka mea pepehikanaka, ahiki i kona ku ana ae imua o ka aha hookolokolo. a e hookoia ana ia manao o'u, me ka oiaio loa. Iloko o keia mau mahina, aole au i noho malie, aka ua hana mau au i ke ao ame ka po. me ka loaa mai ia'u o na ike hou, e hoea mai ai i ka la au e ike ai i ka mea pepehikanaka, e lewalewa ana iluna o ka amana." "Aole'lōa o'u manaoio iki iloko o kena mau mea au e hoopunipuni mai nei, a aole loa o'u manaoio. ua pili aku kekahi hewa ia Gai Wakona, elike me kau mau hana imihala, i kela kanaka opio. liia he wahi manao iki kekahi ou, no kena mau olelo hoonuinui au e noke mai nei i ka liki, ina ua kiola kahiko ia e a'u i ka makani," wahi a Tiodora no ke kupale ana i ke kaikunane o kana aikane a hoaloha hoi o ka noho ana iloko 0 ke kula. "Auhea oe e kuu ipo aloha, ina no paha aole ou manaoio 1 ka'ii mau mea e hoike aku nei imua ou, he mea Uilii wale nō ia ia'u, no ka niea e hoea mai ana i ka wa e pau ai kou manao hoomaloka.' Eia na ike he nui ke waiho nei, e hiki ai ke kau aku na ahewa ana maluna o Gai Wakona, ina paha ua pili ka hewa iaia, a hewa ole paha, ma na oleloike wale no e hoopuka mai ai ka aha i kana olelo hooholo." "Heaha iho la ko'u kuleana e hoolohe aku ai i kau mau olelo e pili ana no Gai Wakona. -Heaha auanei ko'u wahi lihi pili aku x na mea aū e hoohauōli mai nei no ke karaima i hanaia no kau keiki? No ka meahuna a kela kanaka opio au o ka hua'i ana ae imua o ka aha hookolokolo. aole loa oia i kamailio mai imua o'u, nolaila heaha iho la ko'u kuleana ia mea?" "O kau paha ia e kamailio mai nei. aka nae ua hiki loa ia'u ke ike aku ma na ano he mau haneri. he hana maalahi loa na kekahi mea, ka hoike ana ae i kona aloha, ina no ia me ke kamailio ole ia i hookahi huaolelo. Malia paha no ka hopohopo o kela kanaka opio. i ka hoike okoa mai i kona aloha imua'ou, pela oia i kamailio aku ai i kona kaikuahine. no kona ike. o kona kaikuahine kou hoaloha, a ua aloha aku oe iaia me he kaikuaana la, pehea keia e kuu ipo nohea?" . "Ua nana i'o aku au maluna o Josepine. oia ko'u hoaloha maikai loa," alaila kulu okoa iho la na waimaka o Tiodora, no ka hoomanao ana ae. ina o Josepine pu kekahi me ia maloko o ke kula, aole loa e aa ana o Keoni Naika e hookokoke aku iaia. a kamailio aku hoi i na olelo ku i ka hilahila ole, elike ae la me kela maluna. "A malia paha, no kela aloha ou ia Tosepine, e ae ana oe e hana aku i na mea apau e hoomamaia ae ai na manao kaumaha o ua hoaloha nei ou, aole anei pela e kuu aloha?" "Ina no e konoia mai ana au. e hoolilo aku i ko'u mau waiwii apau, ua makaukau loa au. e hooko aku i na wa apau e makemakeia ai, no ka hoopakele ana ae i kuu hoaloha, mai ka auamo ana i ria haawina kaumaha, i kau aku maluna ona, ma o ka pilikia i loaa i kona kaikunane." •

No kela mau olelo a Tiodora, e hoike ana i ka mea oiaio ana e hana aku ai i loaa aku ai ka ike ia Keoni Naika. ua aloha i'o 110 o Tiodora ia Gai \\ akona, aka hoolalau wale niai la no nae oia i kana kamaiiio ana: "Ua aloha maoli no o Josepine i kona kaikunane, aole anei pela?" Owai auanei ka mea nele ole i ke aloha. no ka mea o kona # kaikunane ponoi no kela. Ina no ka make o kona kaikunane, aole ana e nele na pana kapalili ana o kona puuwai. "Ina he aloha kou i ua hoaloha nei ou ea, alaila maluna iho ou, ke ko'iko'i o ka hoopakele ana ae iaia mailoko mai o na haawina ehaeha e kau aku ana maluna'ona. O kou ae wale mai no, £a hoi la, e lilo oe i wahine na'u, e haawi mai i kau hoohiki. no ko kaua hoohuiia aku iloko o ka berita o ka mare, ke hala ka makahiki hookahi o ke kanikau ana no Hahaki. 0 ka pakele no ia o ko hoaloha, a pakele pu hoi ke ola o kona J| kaikunane. Oiai au e kakali ana iloko oka makahiki hookahi, e hooko no au i kou mau makemake apau," nie ke kulou ana aku o ua kanaka nei inuia, a kamailio me ka leo oluolu o ke ano hoomalielie. "Alaila, ua manao iho la anei oe, ua like pu au me kekahi waiwai kalepa, ke kuaiia, i wahi e loaa nvai ai he waiwai okoa ma ko'u wahi? Ekuoe e keia kanaka ino a hele mai keia wahi aku." i pane ae ai o Tiodora, me ka noke okoa ana iho i ka uwe. "Heaha auanei ka'u nana, ina pela iho la oe e lik> mai ai 4 1 wahine na'u! Ua hoomana aku au ia oe me he kfi ola la, a ina eia iloko o kuu mana, ka mea e hiki ai ke hoonee ae i keia honua mai kona wahi i ku ai, e haua aku ana au ia mea, ina pela iho la oe e lilo mai ai i wahine mare nau. Aka i maliu ole mai oe i keia leo uwalo imua ou. a ku mau mai oe ma ka aoao, e paio ku-e mai ana ia'u. e akahele loa oe, o hoe;i mai ka la, au e mihi ai me ka walania, no kou lilo ana i enemi no Keoni Naika." Me kela mau olelo kohu ole, a hilahila ole i kamailioia aku e Keoni Naika, aole e hiki ia Tiodora ke hoomanawanui hou g iho i ka noho ana ma kela wahi. a hoolohe i na olelo ku i ka hoohaahaa, o kona ku ino ae la no ia iluna. a hoomaka aku ia e holo, elike me ka mama i loaa iaia. Iloko nae o ka mania o Tiodora e holo la. ua oi aku ko Keoni Naika mama mamua ona, 110 ka mea aole i loihi ia wahi ana i holo aku ai, pili ana no o Keoni Naika ma kona aoao. me ke kamailio ana aku me ka leo kuoo: "Ke makemake loa nei au e huna oe. aole e hoike wale aku i kekahi mea kino no na olelo i kamailioia mawaena o kaua i keia la, ina aole oe e hoolohe mai ana i keia mea. alaila ua makaukau loa au e hookau aku i ka hoopa'i o ka make malun.ifc o ko'u mau enemi. No ka nui mai o kuu aloha nou, o ke kumu iho la ia i konoia mai ai au, e hana aku ma na ano apau e hookoia ai ko'u makemake, ma o kou lilo ana mai na'u, a na'u hookahi wale no." Ke hoomau la no o Tiodora i ka holo, me ka pili mau no o Keoni Naika ma kona aoao, eia nae aole he paa aku o ua kanaka nei i ke kaikamahine opio, no kona hopohopo paha. o ikeia mai oia, a i ka hoea ana aku no kahi i ku ai o ka hale o Tiodora, o kona holo aku la no ia a kaa ma kekahi aoao, komo aku la iloko me ka pane ole mai he hookahi huaolelo. a ole, nana mai paha ia Keoni Naika. MOKUN'A xrr. Ma kela hoea ana aku a Tiodora noloko o kona rumi, pani mai la oia i ka puka' a paa, o kena hoi aku la no ia iluna o kona moe, a waiho maule aku la.

I ka hoi pono ana mai nae o kona noonoo maikai, hc nianawa mahope mai, ua oili pu mai la na hoomanao ana iloko ona, no na olelo hooweliweli, a ku i kc kohu ole a Keoni Nai-* ka iaia; nolaila o ka noho hou ana aku ma kela wahi, mc kckahi kanaka ino ana i hoowahawaha loa ai, aole loa ia hc mea maikai i kona noonoo, a komo koke mai la no ka noonoo iloko ona, e haalele iho oia, i kona noho ana ma kela kula, me kona hooho ana ae: "E haalele ana au i ko'u noho ana ma keia wahi. a holo jaku no Ladana imua o Mr. Kelekolio kuu kahu, a imua nna. e aku ai au i na mea apau, malia oia ka i ike, i na iikm pono e (:ana mai ai, a nana e kiai a malama mai: he oi ko'u palekana me ia e noho ai, īiiamua o kekahi poe e ae." Me kela mnnaopaa, e holo aku oia imua o kona kahu. ala ae la o Tioclora iluna, me ke kii ana aku i kekahi mau me.i liilii, a hookomo :loko o kona paiki paalima, alaila kakau ilv la i leka na Miss Lovela, maloko o kela leka. e hoakaka aku ana oia. no kona mai:ao ana e hui pu me kona kahu, a kuka maluna o kekahi hana ano nui, nolaila e hala ana iai.i kekahi manawa ma me ka maopopo ole o kona manawa e hoi hou mai ai. I ka paa ana o kana leka i ke kakau, lalau aku la i kekahi * kuka koloka loihi. ame kona papale. o kona hemo aku la 110 i.i iwaho, me ka hoopaa ana hoi he uhimaka manoanoa, ke pana la hoi kona puuwai me ke kapalili. īiakalia no a hemo oia mawaho o ka pa o ke kula, o kona hoomaka aku la no ia e hele me ka awiwi no kahi o ka hale hoolulu kaaahi o kahi o ka laki, i haka'.ia no a hoea oia no ka hale hoolulu, o ke komo mai la no ia o ke kaaahi. a kau aku la iluna. me ka hoomamaia ana mai o kone. mau manao. no k ona kaawale aku i kahi mamao, e hoopilikia hou ole h«.»uole ia aku ai oia e Keoni Naika. * E molehulehu aku ana i kela manawa, i ka wa i hoea aku ai ke kaaahi no ke kulanakauhale o Ladana, a iaia i lele aku ai ilalo. mailuna aku o ke kaaahi, kahea aku la o.ia i kekahi kalaiwakaa e hele .mai, a iaia i kau aku ai iluna o kona kaa haawi aku !a i ka pepa inoa o Mr. Kelekolio, me kona wahi i n°ho ai. o ka lilo aku la ho ia o ua kaa nei, ka paa ana o kona mau huila, i ka hoea ana mamua o ka hale nani o Mr. Kelekolio. Mahope o ka uku ana aku i ke kalaiwa i ka ukukaa o ka"* awe ana mai ,a,a pii aku la o Tiodora noluna o ka ianai o ka home nani o Mr. Kelekolio, me ka hookani ana aku i ka bele kahea aole no hoi i loihi iho, weheia mai la ka puka e Mr. Kelekolio ponoi, a i ka ike ana mai ia Tiodora e ku aku ana, pane mai la oia me ka piha kahaha. "Auwe. o oe ka keia e kuu keiki" wahi a Mr. Kelekolio. me ka hopu ana ma, .a T,odora a hoopili aku la i ke kaikamahine op,o ma kona unwuma "Heaha ke kumu nui o kou hok, ana aku Uoe!" 13 ° " " ,ai ' kuu kdki - 1 5 hanaia^ Xo kela oluolu o na olelo a Mr. Kelekolio i kamailio aku ai kon, 1 " r ; , ?,! °. k ° a iho no hoi o kela wale „„ kona hoaloha .loko oka w a o lea pilikia, ua n.oe okoa mai la o l !Odora Iloko o na lima o kona kahu, a noke iho la i ka uwe mai a 3 i "° " inaU " Mr ' Kelekolio . > kamail,o E hoi ae kaua iloko o kuu keena e kuu TifiHnr S *i u a - * ike mai ai i kou mau p l kil u'^ pane hou īho ai o Mr. Kelekolin m. u 1 i , , ' me ka hoihoi ana aku hoi i ke kaikamahin/nn 0 U ° Vv° ° na ' h a l e e Kaitc amanme opio noloko o ka . (Aole f pau^