Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 10, 8 March 1923 — HE HOALOHALOHA NO KUU KANE ALOHA! [ARTICLE]

HE HOALOHALOHA NO KUU KANE ALOHA!

Mr. Lunahooponopono o ka Xupepa Kuokoa, Aloha oe a nui:—lna lie mea liiki e. oluolu ia mai ka'u' wahi noi, i kekalii wahi keena kaa* wale o kou oneki, no ka 'u wahi puolo waimaka, e haale nei i ka welelaii lihilihi, i pehia wale ia e ka' ua a eha ka nahele, ]uuluu wale H<i- j nalei i ka ua nui, kc naka haalulu j wale nei' no Waineki i ke ki'owao, ke hanini walo la no i ke kaha o Mana, e hoona walē ae ana no i ke alolia, pehea la auanei ia e ai. Vn ole'oia mai hoi la, pole 6 mokuhia ke aloha i na waikahe he nui. a laa wale no ka hoi la, i ke kai hoolokoino hoi e mokuhia ai, ua cut ia mai la au e ka big sea, far froui mai au o Lehua. "Kaiokia iho la kanawai," wahi a kahiko. Auwe kuu kane e, 'kuu kane heleloa hoi a, mahea iho nei oe i niau hele aku nei, a haalele iho la ia'u iwaena moana, e au hookahi aku iloko o n:i alv: kawahawaha o ka nele, ka hune, ame na inea he nui o koia ola mauleule nnn: Walohia wale! No ia mea, e ke Kuokoa, i ui aku ai :tu ia oe i i-ke niai ai na kini, na niakamaka ame na hoaloha e noho aaa mai ka 'hikina a ka Ja i Ha 'eha'e. a ka welona a ka la i ka ilikui 0 Lehua. Ekolu malama a kou i aui aku la, 1 hekau mai ai na haawe a ka nawaliwali maluna o ka'u aliikane i aloha nui ia, a waiho iho ]» ilun.i o kahi moe; mn ke ana a na makamaka ame na hoaloha, ua imiia ma na alahele apau e hiki ana i ka - mana o ka ike, i hiki ia knkou ke kanaka ke hana; i mea e kaohiia mai ai ka hanu ola i/oko o ka 'u mea aloha he kane, ko'u makua hoi, nana e imi i na mea apau e pono ai keia noho an'a. i Ua poho wale ia mau hooikaika ana, no ka mea, ma kn hora 1 p. m. Poakolu, Feb. 14, 1923, i kuuewa aku la i kipa ae ai ka anela o ka make ma ko maua home, ma. ke alanui Kilauea helu 231, Hilo, a kono ae la ia Mr. John Pakaalana Kumuiki, Jr„ n hele laua ma ke ala polikua a Kane, ko alahele hoi o na j mea ola i hanauia e wahine, he | pokole kona mau la ma keia ao, ua j piha hoi i na inea, na luhi, me na popilikia he nui. ! Hookoia iho la ka mea i palapalaia: He mahu wale iho no ke ola o ke kanaka i pu» ae a nalo aku. Elike no me ko' kakou laweia ana mai ka lepo mai, pela no kakou e hoi hou aku ai ilaila; nolaila, e hoomaikaiia Kona inoa ma na lani kiekie, lie malu ma ka honua nei, he aloha no ia kakou na keiki a kanaka. Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku la; amene. Ua hanauia mai kuu kane aloha i keia ao malamalama, mai ka puliaka mai o Mr. John Pakaalaua Kumuiki, Sr., kona luau'i makuahine, ma Lihue, Kauai, ma ka la 30 o Aperila, 1869; nolaila ua piha iaia na makahiki he ī"* me 9 malama me 13 !a o kona hanu ana i na ea o keia ola mauleule ana. T ka la mamua iho o kona pauaho ana mai i keia ola ana. ua ake nui loa oia e ike i kona kaikuahine, Mrs. Julia Dqsha, o kona pilikoko hookahi Trale iho no ia e noho ana nia Hilo nei, ana hoi e kau aku ai i kona manao. No ia mea, ua hoikeia aku ka lohe iaia, a i kona hiki ana mai ma ka aoao o ka moe ma'i, ua ninau aku la ke kaikunane i ke kaikuahine: "Pehea la, ua makaukou anei ko'u rumi e hoi aku ai kaua e noho puf" No ia mea ua nalu iho ke kaikuahine iloko iho ona, a li'uli'u ua pane aku la oia, "u:i makaukau kou rumi," me ka maopopo a maopopo pono ole paha iaia 0 ke kaona o keia ninau. Nolaila, 1 kona hoike ana aku i keia niea imua o kana aliikane. ua pane mai la oia, he nane kena, ua nanenaneia mai la oe; aka, e ike aku ana no

kaua i ka hopena, he mea oiaio, i kekahi la ae no i haalele iho ai oia i Puna na hoaloha, ame a'u hoi kona hoapili he wahine, a iwii aku la ia Papalauahi, i ka papalohi mai o Maukele, akelekele ko aloha, hiki mai la no hoi oe, o ka hala ana aku la no ia, hala ke aloha naue pu no me ka ano'i a, ahiki mai ko aloha. e uwe no au, auwe kuu kane, kuu hoapili hoi a! Ua hoohuiia maua ma ka berita 0 ka makelemonio e ka Lunakahiko UlysseB W. Green 0 ka Ekalesia 0 na La Hope, ma Kukuau, Hilo, ma Ka la 6 o Novemaba, 1899. I ke 33 0 kona mau makahiki, i ka 27 hoi 0 ko'u maii makahiki, he kowa 0 20 makahiki a oi ko maua noho aloha ana me ka hauoli, eia nae ua oluolu i ke Akua ka Makua mana loa, ka hoonele ana mai ia piaua me ka momi makamae 0 ko maua mau puhaka; aka, o Kona makemake no ke hanaia. Nolaila, ia oe e "Xani wale Lihue i ka nani la, i ka noe a ka ua Paupili, piliia i ka la a ka makemake .la, i ka la a ka ano'i i hiki mai ni," aole loa oia e hehi hou ana maluna 0 kou mau kualono, aole ma kou mau kaha, aole no maluna 0, kou one, nana i hoolu'e mai i kona ewe, 0 ke one hoi ana i holoholo ai i kona mau la heu. ole, ua hala, ua nalo na maka no ka pau ole. Luuluu jvale! E aha ana hoi oe e Malamanui e lohi nei, auhea iho nei 0 ulu? Ua 0 ae nei hoi la, auhea hoi la ka hoi! Aole loa oia e maalo hou aku ana ma ko olua maū kualono 'me na kaiaulu 110 ka manawa pau ole. • E Waimea i ka Waiulailiahi e, ka home aloha hoi 0 kuu kane, aole loa oia e hehi hou ana maluna 0 kou mau kuamoo, na alu nie na awawa; aole no hoi. oe e ka Waiulailiahi e hoopulu hou ana i kona ili me kona mau oho, ua hala, ua nalo! E na Ulu o Weli, na hau 0 Maihi e punonohu mai ana e, aole loa oia e ike hou ana i ko olua nani. E na hala 0 Naute i ke kai e, aole loa oia e papahi hou ana i kou mau kipe onaona i ka ihu. Aole no hoi ka pahapaha 0 Polihale, nele loa no hoi oe e Mokihana, ka lei kaulana 0 kona onehanau, aole loa olua e kau hou maluna 0 kona mau kipoohiwi. •E ka Wailiula 0 Mana i ke kaha paa ohai e, aole loa oia e uhai hou aku ana. mahope 0 kou anapa ana ae, e alohi ana i ke alialia. E ke onekani o Noohili e, aole loa oia e lohe hou ana i kou leo, e hone ae ana i kona poli. E ka limu ka kanaka 0 Manukepa e, aole loa oia e ike hou ana ia oe. E ke ahi lele 0 Kamaile e, lele no ka auhau, lele me ka momoku, ke ahi papala welo i Makua e, aole loa oe e kuni hou ana i kona ili, ua liala, ua nalo; e Kauai 0 Manokalanipo e, he wahi ula leo aloha i k'ou mau kini, me na kupa. E na ale kawahawaha 0 Kaieiewaho e, aole kou mau hunakai e kipehi hou ana maluna ona; e ka lae o Kaena e, e au mai nei i ke kai, me he manu 3a, aole Joa oia e ike ana ia oe. E Honolulu, ke kulanakauhale poo aupuni e, aole 0 kakou kulanakauhale mau loa maanei, aka, 0 ka lerusalema hou i iho mai ka lani mai; aole oia e holoholo hou ana ma kou mau alanui, aole no hoi oia e maalo hou aku ana, ma kou mau ipuka e ka Xekina, i ka huiknu 0 ke kaona; 1 ka pahupahu ulu i Haleha'i. E Leahi i Dnimana Hila e, aole oia e ike hou i kou nani. E kn ehukai 0 Puaena, me na ale kuehu 0 Pailolo 0, aole ko olua mau ehu e kipohi hou maluna ona. E na ale kuakea 0 I'apawai, me Alalakeiki e, nole ko olua mau ale kuakea e hoopuakea ] )0 u i kona ili.

E Alenuihaha, ale kuaoloa e, aole kou niau ale kualoloa e kau hou maluna ona, e lana ai oia i ka auwae i kahi haiki; auwe kuu kane, kuu hoapili hoi a, ahiki mai ko aloha e uwe no au a! 0 Leleiwi me Makahanaloa, o'u lei hala e au la i kai e, me he kaele waā la Hilo ilalo ka waiho; paku Keaau lulu Waiakea; pali-ku Kilo i ka ulu ohia o Kopekope; ku kilakila Hala'i i Hailikulamanu e. E Hilo e, c Hilo hoi, e Hilo i Kauakanilehua, e Hilo i ke one o Luhi, ua luhi au ua eha i ko aloha; e Hilo i ke one wali o Ohele, o mea no lioi, o hele no oe a manao mai, e Hilo Hanakahi hoi, hookahi mea nui a ka manao e au ae nei, pehea la au e pono ai? Keiki Haehae i ka nalu o Kapoai, Kunui, Kahalaia, Paikaka, me Kawili, aole oia e ike hou aua i ka naai o Hilo, aole hoi e Je3 hou i na lehua o Makaulele, aole hoi e ike hou ana ia Mokuola e alo nei i ka ehukai, aole e puluelo hou i Kauakanilehua, aole no hoi oia e maalo hou ana ma kou niau alanui e Hilo Hanakahi, ua naio, ua hala, a waiho iho la na iwi o kamahele i Kaea, eia ka e kulaiwi ana oia ia Hilo nei, e moe kau moe hooilo, ma ka ilina o Homelani, me ko'u mau makua ame ko'u Kaikunane, i kamaaiha ma ka inoa KeaKa Niau. 1 ko'u hoopau ana i keia hoalohaloha, ke noi nei au ma ka inoa o ka Makua, ke Keiki ame ka Uliane Hemolele, Nana no e hoomama mai i na inea me na luhi. Amene. Owau no nie ka luuluu, MRS. EMILY M. KUMUIKI, JR. Hilo, Hawaii. ' _ . _ _