Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 10, 8 March 1923 — HE MOOLELO NO ALIKA A I OLE Ke Ao Omamalu o Kekahi Karaima Pohihihi Mamuli o ka Manao Lili [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ALIKA A I OLE Ke Ao Omamalu o Kekahi Karaima Pohihihi Mamuli o ka Manao Lili

r.o ke kukui ea, eia nae ua wiliia a uuku, nolaila ; ameha a kawa-u oloko o kela rumi i kana nana ]:e poe na lakou e kiai ana i ke kino make, ua ia aku no, me he wahi mea liilii loa la. - , la e kono okoa ia ae ana oia e kekahi mea afta ai. hookokoke aku Ia o Lola, no kahi o ka moe vai ana. nie ka wehe ana ae i ka uhi keokeo a kaa,.i nana aku la i ka helehelena o kona hoahanau ,na ir.au waimaka 110 e hiolo makawalu, ma na 0 a waiho wale ae ka helehelena o Alika, paa ana : ;)C3 maluna iho o kona mau poohiwi, a iaia i huli . . r: a ke ano puiwa hikilele, aia ho\ e ku aku ana i. i;ia. me na maka i hele a hulili, e hoike mai ana mhia i na manao inaina a huhu no Lola, me ka pane eni hana maloko nei o keia rumi e Lola?" wahi t ' . nei me ka leo huhu. "E kuhi ana au la i ka hook«'U manao kolohe ame kou makemake e make o ,;i:amao loa ana oe ia oe iho, mai kela rumi aku." .. r. oe e Anate Roke, aole e hiki ia'u ke noho kaa- ; ,'w nana mau ole aku i ka helehelena o kuu hoaj i ,i Lola me ka piha ehaeha o kona naau, me ka n . .]fc mai nae i na olelo ikaika a kona makuahine ; kamailio aku ai iaia. : ,.niake au e noho kokoke aku ma ka moe o Alika, ia'u ke nana aku i kona helehelena, no ka mea aole t . o iki, ua haalele mai ke ola i kona kino," i kamailio .1 Lola. oiai hoi kona kino e naka ana me ka haalulu, ana hoi kona mau waimaka, mai kona mau lihilihi- ; kahaha loa ia mai ko'u manao, i ka ike ana ia oe e nei o keia keena, me kou ike no aole he poe hou ; a! ■ "U. Pehea la oe i aa ai e hele mai e ike i ke kino V.ika, me ka noonoo ole i kau mea i hana ai?" ; ; - nmi olelo, aea ae la ke poo o Lola iluna, a nana mai . : aakuahine hanauna, me ka piha i ke kahaha, no ke . 1 ." a Mrs. Wadona i kamailio aku ai iaia, a o ia ; i ;:anc ana aku: •• maopopo iki ia'u o ka manao o kau mau olelo e i, kt i kamailio mai nei. Heaha ka hana kolohe a'u i a ; . an e hooili wale mai nei i na ahewa ana maluna ai e papa mai ia'u, mai ka hele ana mai e ike ia . ko'n hoahanau ponoi no ia?" aku maoli no o kou koa e Lola, o ka aa ana mai e 1 na mea no au i ike ai! E manao ana ka hoi au, ; n:aka'u iloko ou, no ke ala mai o Alika, a hookau :'.va ana maluna 011?" a.uanei ka'u mea i hana ai, e ahewa mai ai oia ia'u?" ike ole iho la no ka ia i kau mea i hana ai?" wahi ; - ;. lona me kona akaaka okoa ana ae, me he mea la, :.a!ea loa nana, ka hoomaka'uka'u ana mai ia Lola, \ai nei oe, aole i-pili kekahi hewa maluna ou, aka r i a r hiki ia oe ke hoopunipuni mai ia'u." Manao . i:a :v lio pouliuli au i kau mea i hana ai? E nana aku " kou hoahanau e waiho oni ole mai la, o oe ponoi . :\ina i hookau aku i ka make maluna ona!" me ka : > ana mai o ua wahine nei ma na maka o Lola. :. 'e loa i pili iki kekahi hewa maluna o'u, no keia ho\;ii nku maluna o Alika!" k iho ana hoi oe i keaha? O oe hookahi wale no e he mea okoa ae, ka mea nana i hookau aku i ka -.aina o Alika." v :i'j hoi oe e Anate Roke e" wahi a Lola me ke kuwo r:c- ka hookaawale ana iho mai ia Mrs. Wadona fe " malie oe e Lola!" i pane mai ai o Mrs. Wadona, \u "koa ana mai ma na poohiwi o Lola, a hoonoho » i :iuna o ka noho, me ka i hou ana mai: oe e hoolohe mai ana i ka'u mau olelo, e ike ana oe \ > iioko o ka poino, he poino au i moeuhane ole ai 'i e kau mai ana maluna o'u, nolaila e hoolohe mai 'ne like no kakou i ka olelo ana ae o ke kauka, ua .' ka niainuli o ka ma'i puuwai, aole nae ia o ka mea 1 au hookahi wale no ka mea i ike i ke kumu oiaio Wionopo i na mea apau, ua pii maikai ae ko Alika -:o!a ame keia manawa, a ua paa maoli no ko'u ma- •" ana oia. . : akou apau loa ma ka liale malalo, a o ka wahine n\j i wale no koloko nei o keia rumi, e kiai ana ia kona kulana luhi a makehiamoe, aka i kou komo ana 'kikina aku la oe iaia, e iho no ka hale malalo, : ri ana aku iaia e hele e ai i kekahi mau meaai, a ' o e i\ana i kou hoahanau. He hapalua hora okoa :\"ho hookahi ana me Alika, a i kuu hele ana aku <. halekuke, loaa aku la ia'u ka wahine malama ma'i i \i me na kauwa, a nuku aku la au iaia, no kona • -'ka; a i kuu holo ana mai, e iho ae ana oe, me 0 ' i:a maka'u ame ka haalulu. Ke hoomaopopo mai la a -- a mea a'u e kamailio aku nei e Lola?" " •'• ahi mea a hiki ia'u ke hoomaopopo aku i ka mf- ■ 'elo e noke mai nei i ke kamailio, a o ka oi loa' ; "oili wale mai i na ahewa ana maluna o'u," wahi ka haikea o kona lielehelena. "O kou hoao ana i ke ko'iko'i o ka make ana o kuu hoahanau :: ua like pu ia me koy hou okoa ana mai i kekahi ; kuu puuwai." • e hoomaopopo aku i ka manao o kau mau olelo nei i ke kamailio, a o ka oi loa aku, i kou hooili na ahewa ana maluna o'u," wahi a Lola me ka' hele ; ehelena. "O kou hoao ana mai e hookau 1 ke ko'i- : -ike ana o kuu hoahanau maluna ou, ua like pu ia okoa ana mai i kekahi pahi oilua i kuu puuwai." : .'.aopopo ole ia oe, o ka'u mau-mea i kamailio mua o nolaila ke hoike aku nei au i ka mea oiaio loa, a o hookau aku nei au i na ahewa ana maluna ou e •-"a niake ana o kou hoahanau, ma ke. ano o oe maea pepehikanaka!" MOKUNA VIII. : mau sekona, ua halii iho la ka meha maloko o aia hoi o Mrs. Wadona ame Lola ke ku la nana k' i kekahi me na maka e hoohewahewa ole ai kaua ; "\aka heluhelu ke nana aku, ua piha maoli kekahi a ua piha, hoi kekahi me ka huhu ia Lola ke - anui hou iho, i kona kahaha me ka weliweli pu, no 1 ana aku a kona makuahine, oia ka mea nana •Mika a make, i pane okoa mai ai oia: ■'niepuleia anei oe e Anate Roke? t Ua lilo anei keia '"i Alika me ka hikiwawe loa, i kumu e olalau ai kou a kapa mai la oe ia'u i ka mea pepehikanaka?" wahi

ana me ka uumi ana i manao ehaeha a kaumaha, no na olelo ku i ka lokoino a Mrs. Wadona. "He o ia mau ka maikai o ko'u noonoo i na manawa apau, aole loa au i pupule, a hehena paha elike me kau i manao ai." "O ka mea wale no i opulepule, a i hehena kona noonoo, oia wale no ka mea e kapa mai ia'u i ka mea pepehikanaka," me ka naka ana ae o kona kino me ka haalulu, iaia i nana aku ai maluna o ka helehelena o Alika, e moe mai ana, me ka ( onioni ole. ! "Elike no me ia a'u i olelo mua aku nei ia oe, pela no au e ' hooia hou aku nei, eia no au iloko o ko'u mau noonoo maikai, ke hookau aku nei au i na ahewa ana maluna ou e Lola, o oe mao)i no ka mea nana i lawe ae i ke ola o kou hoahanau, aole he mea e ae." "Uwok!i" wahi a Lola, me ka noke ana iho i ka uwe, alaila ku ae la iluna, me ka hookaawale ana iaia iho mai ia fylrs. j aku aia hoi kona mau lima, ke ka wale la no i o a ia nei, me ka hoopuka ana ae i keia mau olelo: 1 "Ua piha loa no anei oe e Anate Roke i ka lokoino, i kapa mai ai oe ia'u i ka pepehikanaka ? * Pehea la oe i hoohuoi ai, ! ua pili ia'u kekahi hewa ko'iko'i, elike me kau i hoahewa mai nei ia'u?" 4 "Aole loa au i poina iki, i na hoakaka maloko o ka palapala kauoha hooilina a ko makuakane hanauna, o ia hoi, ina e make ana kekahi o olua, alaila o ka mea e ola ana, oia hooleahi wale no ka mea kuleana i ka waiwai holookoa. Ke ike mai la anei oe, i ka meahuna pohihihi au i hana ai e Lola, me ko manao aole e ikeia ana e a'u?" "Aole au i moeuhane .mua, o keia iho la kou ano oiaio mapli e Anate Roke, he wahine i ne 1 ? tne ka puuwai. Manao anei oe, no ka makee i ke gula, a no ka manao alunu, e aa ana au e pepehi aku i kuu hoahanau, i wahi e lilo mai ai na waiwai apau ia'u?" "E noho malie iho oe pela, ahiki i ka pku ana o ka'u mau hoakaka imua ou, a nau ia e ike iho, i ka hiki ole ia oe ke imi i wahi nou e pakele ai, koe wale no, a ae mai oe i ko'u manao. Mai manao oe, ua noho wale au, me ka makaain ole iloko o na la apau e waiho ana o Alika i ka ma'i, aole loa. Oiai ua puni mai ka poe apau ia oe, ma ke ano o kou mau waimaka e hookahe ana, pela hoi kou ala hoomanawanui i ka po, me ke kiai ana ia Alika, aia ka manao kaumaha a hopohopo iloko ou, no ka make o kou hoahanau; owau wale no ka mea i maopopo, he okoa loa kau mea i makemake ai. "I kela manawa a ke kauka i komo mai ai i kekahi la, a mahope o kona nana ana i ka pana o ka lima, o Alika, ua hoike ae Ia oia i kona manao, e ola aku ana ka mea ma'i, ua maule maoli oe, he hoike maopopo loa kela, no ka hooko ole ia o ka | iini a kou puuwai. E noho malie oe e Lola pela, aole i pau ko'u kamailio ana. Aole he maikai iki o kou noho ana me Alika no kekahi manawa loihi, me ko olua kamailio ole kekahi me kekahi, 3 ua hoike maoli ae no oe i kou manao lili no Alika, me ka hoihoi ole iaia, ma na ano lehulehu. "He nui a lehulehu wale ka poe i ike i kela ano mawaena o olua, a i ko ike ana, ua auhee aku ka pilikia mai ia Alika aku, a .e loaa e ana oia, ia wa i hoohiki iho ai oe, he m£a pono e I make kou hoahanau, a e lilo mai kona mahele 0 ka waiwai o ka makuakane hanauna o olua maluna ou; nolaila o oe j maoli no ka mea nana i pepehi ia Alika a make." ; "Ūa ike no oe e Mrs. Wadona, ke hoopunipuni ino loa mai 1 nei oe ia'u," i pane aku ai o Lola me ka leo haalulu, ke ano o ka mea i hele a kahiko na makahiki, a ua hele hoi oia a piha me ka haalulu, nolaila he hookahi no ana hana, o ke ku malie i kahi hookahi. "Ma kou aoao ke ko'iko'i e Lola e hooiaio mai ai, ke hoopunipuni i'o aku nei au ia oe," wahi a Mrs. Wadona me ka minoaka ma kona mau papalina. 1 • "Alaila o keia maoli anei kou manao o kau olelo ana mai ! ia'u, ma ke ahiahi nei, e hookomo aku ana au ia'u iho iloko 0 ka pilikia, ke hookaumaha au i ko'u noonoo no Alika? O kou manao maoli anei, ua hoohauoliia ko'u manao no ka holo ana mai o ka waiwai o Alika maluna o'u?" "O ka manaoio maoli no iloko o'u, o ia kou hauoli, no ka make ana o kou hoahanau; me ka loaa ole nae ia'u o na hooia no kou hewa. ia manawa, a eia wale no a mahope mai nei, akahi no a maopopo ia'u kau mea i hana ai." "Auhea oe e Anate Roke Wadona, ke ninau aku nei au ia oe, me he mea lā, eia kaua a elua imua o ke alo o ke Akua, ma- ! nao no anei oe, e aa ana au e hana i kekahi karaima ekaeka loa elike me kau o ka hooili ana mai nei maluna o'u?" Aole e hiki ia Mrs. Wadona ke panē koke mai, ua hele nae kona helehelena a haikea, 110 kela hoopuka ana aku o Lola 1 ka inoa o ke Akua, aka elike me ke ano o na wahine i makemake ole e hoohokaia ko lakou mau manao lapuwale apau, pela iho la i hulili ae ai na maka o Mrs. Wadona, a pane mai la. "E lilo ana ko ninau i waiho mai la imua o'u, i mea hoopahenehene aku ia oe, no ka mea eia iloko o ka poho o kuu. lima na ike apau, e hiki ai ke hooiaio, no kou pili i ka hewa pepehikanaka." i ! "Aole loa e hiki ia oe ke hooiaio mai i kekahi mea, no ka mea ua maemae kuu mau lima, me ka hana ole aku i kekahi mea e poino ai kuu hoahanau," wahi a Lola me ke kuoo. "O kau paha ia e hoole mai nei, aka eia me a'u na hoike, no kou hewa, eia maloko nei o keia rumi." j Pahola ae la ka haikea ma ka helehelena o ke kaikamahine | opio, me ka hoomohala ana ae o kona mau lima, a elua, alaila kalokalo ae la i keia mau olelo: "O, e na Lani e kokua mai ia'u, "alaila puliki ae la i kona mau lima a elua i kahi hookahi. "Ovvai hoi ia mea nele ole i ka makemake i na kokua, iloko "o ka wa o ka pilikia, nolaila no ka hoopakele ana ia oe, pela wale no au e makemake nei, e loaa ole aku ka ike i ka lehulehu no kau mea i hana ai e Lola." Huli papu mai la o Lola imua o Mrs. Wadona, me na ma-j ka i hele a hulili i ka inaina, a pane aku la: j "Aole he maopopo iki ia'u, o ke ano o leeia mau hana au e Anate Roke. Ua ike au i ke ano e maoli o kou mau ano apau, mahope mai o kela po a'u e poina ole nei," a me he mea la,, ! ua loaa aku iaia kekahi manao hoohuoi, no ka makemake : maoli o kela wahine, a o ke kumu htfi i imihala mai ai, e komo oia nei iioko o ka poino, pane hou aku la oia: "lie oiaio anei, o keia ka hookoia ana o kou manao inaina maluna o'u, mamuli o ko'u hoole ana aole e mare ia Uilama? ! O oe anei kekahi o na wahine ino loa, i oi aku i ke ino o ka; j nahesa?" j Ua noke okoa ae la o Mrs. Wadona i ka akaaka, ma ke ano ! pahenehene, ka mea nana i hoopii aku i ka maka'u ame ka | weliweli iloko o Lola, me ka leha ana aku o kana nana ana ii ka waiho mai o ke kino wailua o kona hoahanau, me he I mea la, ua hopohopo loa oia o lilo kela leo akaaka o Mrs. ! Wadona i kumu e hoopilikia aku i kela kino. j j "He o ia mau no ko'u noonoo mai kela manawa mai ahiki I i keia wa a kaua e kamailio nei, aole i loli ae. Ke manao nei au, e ola aku ana oe, me ka mihi no kou hoao ana mai e j hoohoka i ka manaolana hookahi o ko'u ola ana." j "O e Alika! E Alika!" i kuwo hou ae ai o Lola, rne ke I kukuli ana aku ma ka aoao o ka moe o Alika. "Eia ka owau iho la ka mea nana i pepehi ia oe e kuu hoahanau a make, me! ko ike no e Alika, ua aloha aku au ia oe me kuu puuwai apau. He keu aku keia 3 ka haawina ehaeha i loaa ia'u e kuu hoaha-

nau," wahi a Lola e uwe kaukau la, ka mea hoi nana i hoopiena aku i ka manao o Mrs. Wadona, ahiki i ka pane okoa ana mai o ua wahine la: "E- ku koke oe e Lola iluna!" wal?i ana, me ka hopu okoa ana iho maluna o na poohiwi o Lola, a hapai ae Ia iluna. Aole loa o'u makemake iki i ke ano o kau mau oleio e Lola, a e hoopau loa oe i kou uwe ana, no ka mea aole loa o'u wahi hoihoi iki i ka uwe o kekahi kaikamahine hookamani elike me oe." Ma kela wahi, hiki hou ole iho la ia Lola ke hoomanawanui, me he mea la, ua hoauheeia aku kela ano hoopepe ona mai iaia aku, a huli papu mai la oia imua o Mrs. Wadona, a pane mai la: < "Ina ua ike i'o oe i ke ano o kau mau olelo i hoahewa wale mai nei maluna o'u, alaila e hoike koke mai i keia manawa, pehea ka mea i lawelaweia maluna o Alika?" "I wahi e pau ai kou pohihihi ea, e hele mai oe rae a'v\," alaila hopu aku la o Mrs. Wadona i ka lima o Lola, a alakai aku la no kahi o ke kapuahi hoopumehana, ma kekahi kihi o ka rumi. . Kuhikuhi aku la kekahi manamanalima o ua wahine nei iloko o ka lehu, a i ko Lola nana ana aku, ike aku la oia i kekahi wahi omole laaumake e waiho mai ana, me ka lalau okoa ana aku hoi o Mrs. Wadona i ua omole nei, a hoikeike mai la imua o Lola. Aole e .hiki ia Lola ke oni, iaia e nana aku ana i kela omole uuku, ua hele hoi kona helehelena a haikea pii; aohe nae he nana mai o Mrs. Wadona, aka wehe ae la oia i ke pani o ka omole, a hoohanuhanu mai la i ka omole malalo o na pukaihu 0 Lola, i kela honi ana aku no o Lola i ke ea, ua kuemi aku la oia ihope, no ka mea ke ike la oia, me ka hoohewahewa ole, he laaumake ka waiwai oloko o kela omole. "Aole o keia wale ae la no ka'u mea i ike, aka e hele mai oe me a'u," meke alakai hou ana aku o Mrs. Wadona ia Lola, no kahi o kekahi pakaukau uuku, e ku ana ma kahi kokoke 1 ka moe o ke kino o Alika e waiho ana. Aia hoi maluna o kela wahi pakaukau he kiaha aniani, me ka wai uuku iloko. Lalau iho la o Mrs. Wadona i ke kiaha, a hoohanu mai la ma ka ihu o Lola, ua like pu no ke ea me ka wai oloko o ka laaumake, koe wale no nae aole he ikaika loa, a i ka waiho ana iho o ua wahine nei i ke kiaha ilalo, ia wa i kamailio hou mai ai: "Aole o keia wale ae la no ka'u mau mea i ike, aka e kakali iki iho oe pela," alaila wehe mai la ua o Mrs. Wadona, i ke pani o kahi waiho lole, me ka hopu ana aku i kekahi lole o Alika, a hoikeike mai la imua o Lola. O kela ka lole moepo, a Alika e komo ana, i kona manawa i make ai. Ike koke aku la no o Lola o kela ka lole moepo o Alika, a ike pu aku la no hoi oia, ua pulu omua o kahi o ka umauma, a ke honi la oia, i ke ea laaumake, me ke ala koke ana mai 0 na manao hoohuoi iloko ona, no ke ano o ka hana hoopilikia a kona makuahine i hoolala ai nona. "Me keia mau mea apau au i hoikeike mai nei ia'u; aliala ua hanaiia anei o Alika i ka laaumake?" "He keu aku maoli no kou koa e Lola, o ka hoao ana e alo 1 wahi nou e pakele ai, mai ke kau ana aku o na ahewa ana maluna ou. Aole ka'u he mau mea koho wale no, aka malalo no ia o na mea oiaio loa," me ka opiopi ana ae o ua o Mrs. Wadona i ka lole moepo o Alika, a waiho iho la ma ka aoao o ka ame ke kiaha aniani. "Auhea nae oe e Lola kuu kaikaniahine," i hoomau hou mai ai no o Mrs. Wadona, i kana kamailio ana, "ina e laweia ana keia mau mea apau imua o kekahi aha hookolokolo, a hoikeia aku imua o ka lunakanawai, o Oe ka mea i noho pu me Alika, ahiki i kona make ana, a ua make hoi oia iloko o kou mau lima; a e hoike pu ia aku imua ona, ko olua noho enemi i ka wa e ola ana o kou hoahanau; pela hoi kou lilo ana i ona no ka waiwai holookoa o ka makuakane hanauna 0 olua i make, alaila he han amaalahi loa na na kiure ka lokahi ana ma ka lakou olelo hooholo, e hookau ana i na ahewa ana maluna ou." "O kau paha ia e kamailio mai nei e Mrs. Wadona, aka e hoolohe mai nae oe i ko'u manao;" wahi a Lola me kona uumi ana i na manao inaina, a hoonaukiuki no kela wahine imihala iaia. "Ina i loaa mua ia'u kekahi manao hoohuoi, aia he mau hoao ana ma kekahi ano, e hoopoino maoli aku i ke ola o kuu Alika aloha, aole he mea oi ae o ka makee e huli aku 1 ka mea nana kela hana hoopoino iaia, ahiki i kona loaa ana, elike me a'u nei. Ina hoi elike me kau i kahihi wale mai nei no maluna o'u, ua hanai maoli ia oia i ka laaumake, alaila uā makaukau loa au i keia manawa, e hoolilo aku i ko'u mau waiwai apau, a pela hoi me na waiwai o Alika, ina ia he mea e loaa pono ai ka enemi ino loa nana keia hana puuwaieleele." Aole loa o Mrs. Wadona i moeuhane iki, e kamailio aku ana 0 Lola, i kekahi mau olelo elike me kela, a i ka lohe ana o ua wahine nei i ko Lola manao, ua hoike okoa mai la kona helehelena i ka piha maka'u, me ka hele hoi a kunahihi, me ke kulou ana iho o kona poo ilalo, no kekahi mau sekona pokole, e noonoo ana paha i kana mea e pane mai ai, a i ke. aea ana ae o kona poo iluna, pane mai la: "Mai manao oe e Lola, e lilo ana kekahi mau liana ma kou aoao, i wahi nou e pakele ai, aole loa; koe wale no ka lilo makehewa o kou mau waiwai, me ka pomaikai ole. Aole anei ou hoomaopopo mai, ua lawa loa na ike, no ka ili aku o na ahewa ana maluna ou, ma k® ?ino, o oe maoli no ka mea nana 1 pepehi i kou hoahanau?" "Aole o'u wahi hoomaopopo iki aku, no ka hiki i keia mau mea ke hooiliia mai owau ka i pili i ka hewa. Ua hiki loa i kekahi mea, ke lawe mai i ka laaumake, ame ke kiaha aniani, a waiho maloko nei o keia rumi me ka ike ole ia. No ka pulu 0 ka lole moepo o Alika i ka laaumake, he hana hiki wale no ia ke hoopuluia aku, mahope iho o ka weheia ana mai kona kino mai." "Mai wikiwiki loa oe e Lola i ke kamailio ana, me kou manao, e pakele ana oe ma ka'hooili ana aku i ka hewa ia ha'i, aole loa oe e pakele. Pehea ka omole laaumake, ame ke kiaha aniani, maihea mai kela mau mea i laweia mai ai?" wahi a Mrs. Wadona me ka piha maalea. No ka hoohakalia nae o Lola i ka pane ana aku ia wa i hoomāu hou mai ai no o Mrs. Wadona i kana kamailio ana. "O keia kiaha aniani, o oe maoli no ka ona nona keia waiwai, he makahiki a oi kou hoohana ana i keia kiaha, a ua naha lihi olalo o keia kiaha, au no e hoomanao la, ua naha ia oe i kekahi kakahiaka, mamuli o ka haule ana iluna o ka papahele, oiai oe e holoi ana i kou niho me ka palaki, i kuu wa i komo aku ai noloko o kou rumi, i hoikeike mai ai oe 1 kahi i naha. No ka omole laaumake, maloko o koq rumi kela omole kahi i waiho ai no na mahina elua ae nei i hala. Ke hoomanao nei no anei oe, i kuu hoouna ana ia Alika, e hele e kuai i laaumake, no ka haawi ana aku i ke kaikamahme nana e hana ana i na moe oloko o na rumi? "Maloko au o kou rumi kahi i noho ai, i ka manawa a Alika i hoi mai ai me ka omole o ka laaumake, a kauia aku e a'u ua omole laaumake nei, maluna o ka holopapa, a o ko'u poina loa no ia me ke kii hou ole ia o kela omole, aka nae, ua ike na kauwa apau maloko nei o keia hale i kela omole laaumake, a ua hiki ia lakou ke hooia mai- i ka pololei o keia mau mea apau a'u e kamailio nei. Me keia mau mea oiaio apau e ku-e ana ia oe, e hiki ana anei ia oe e pakele mai ke kau ana aku

o na ahewa ana maluna ou, no ka make ana o kou hoahanau?" "O e Anate Roke, he keu aku maoli ka ehaeha o keia mau hana kahihi wale maluna o'u?" "Alaila ke ike mai la anei ōe, i ka nihinihi o ka pali au e ku nei? Ina no kou hehi hewa ma kekahi wahi pohaku uuku. o kou haule no ia ma kekahi aoao." "Eia no au maluna o ka honua paa e ku nei, aole o'u hopohopo iki, no ko'u haule aku a make loa i ka pali, elike me kau e hoomaka'uka'u mai nei ia'u. Ke hoomanao nei au, i ko olelo ana mai ia'u, aole oe e hoohana ana i ka wai o ka omole laaumake, ua nininiia e a'u ka laaumake mailoko aku o ka omole, a ua hoopihaia ka omole e a'u i ka wai." "Nau ia e hooiaio aku i ka pololei o kena mau olelo au e kamailio mai nei, imua o ka aha, ina nei no ka hele aku o keia hana i ka nui. O kau ia c olelo mai nei, ua nininiia coe ka laaumake, mailoko aku o keia omole, aka nae he laaumake ka mea iloko o ka omole keia manawa, nolaila, pehea iho la oe la e Lola e pakele ai?" No kela pane a Mrs. Wadona, komo iho la ka manao kaniuhu iloko o Lola, no ka mea oia hookahi wale no ma kona aoao, e hooiaio aku ai, no kona pili ole i ka hewa, elike me ia a kona makuahine hanauna e hookau mai la maluna ona, a ke hoomaopopo pu la no hoi oia i ka piha maalea maoli o Mrs. Wadona, o ka imi ana i na mea e poino ai oia, aole e hiki iaia ke pane aku, no ke kupale ana iaia, a o ia ka Mrs. \Vadona, o ka hoomau hou ana mai i kana kamailio ana: "Auhea oe e Lola, aole loa o'u makemake, e komohia kekahi o ko'u ohana iloko o ka poino," me ke akakuu ana mai 0 ka leo huhu o ua wahine nei, a inalia, o hiki no ia kaua ke hooponopono i keia pilikia, a pau me ka maikai loa, a e "hoolohe mai oe i ko'u manao: "Heaha hou keia manao ou e Anate Roke?" wahi a Lola, me ka noho pono ana mai iluna, a nana aku la me ka helehelena kuoo maluna o kona makuahine, me ka hoohuoi no nae iloko ona, he hana hou no keia a Mrs. Wadona, i makemake ai, e hooko aku oia i ka makemake o kela wahine. Aole o Mrs. Wadona i hoihoi i ke ano o na olelo a Lola 1 kamailio mai ai, eia nae, aohe ona manawa e hoohakalia hou iho ai, i ka hana nui ana i hoolala ai, no ka hookoia o ka iini a kona puuwai, a o ia kana o ka hoomaka ana mai e kamailio: "Ina oe e hoihoi hou aku ana i kou manao mua, a e hooholo iho oe, e mare o Uilama Wadona kau kane, o ka pau ae la no ia o keia pilikia. Aole lie mea e ae i ike i keia mau mea owau hookahi wale no, a aole no a'u hoike ana ae i ka mea i hanaia e oe, imua o ke akea. "Ua manaoio maoli no na mea apau, he make no ko Alika, no kela ma'i i loaa iaia, o ia hoi, he ma'i puuwai elike me ka ike a Kauka Kulana. E noho hamau loa ana au, me ke kamailio ole i ke kumu oiaio maoli i make ai o Alika, oiai aole loa he hana kupono na'u ke kamailio ana ae, i ka mea e kau aku ai ka poino, maluna o ka wahine a kuu keiki, a kaikamahine no hoi a'u. "Aole loa o'u nhakemake, e hoohilahilaia ka inoa o ka ohana, ma o ka laweia ana aku o kekahi hihia imua o ka aha hookolokolo, a lilo ia i mea na na nupepa apuni ka honua nei e hoike ai no ka hihia pepehikanaka. No Alika, aole ana mea e hana mai ai, oiai ua make oia, aka nou wale no e Lola ka'u e ake nei e hoopakele ae ia oe, mai ka poino mai elike me na mea a'u i hoakaka aku la imua ou. "He hana maalahi loa, ka hoolilo ana aku i keia mau ike, i mea ole, a e huna aku hoi i keia meahuna, oiai o oe wale no ame a'u, na mea i maopopo i keia mea i hanaia. Nolaila e Lola, e ae ana anei oe e lilo i wahine mare na Uilama?" Aia o Lola ke ku malie loa la, me ka nana ana mai ia Mrs. Wadona me ka piha i na manao kahaha, n oke ano o ka hana a kela wahine i hoolala ai, i wahi no ia nei e liio aku ai i mea hooko i kona mau makemake apau. No na minuke elima, aole e hiki i ua o Lola ke pane mai, ke ike la oia, aia oia iluna 0 ka welau o kekahi pali nihinihi kahi i ku ai, elike me na mea a Mrs. Wadona i hoakaka mua aku ai iaia, o kana nae e nalu la, o ia no ka piha maalea me ke akami lo o Mrs. Wadona, 1 ka hoolala ana i wahi nona e pilikia ai, a e hoopuni hoi iaia me kekahi upeha, ana i ike maoli iho ai no, aole oia e pakele ana, ke manao kela wahine e waiho aku i kekahi hoopii imua o ka aha, no kona pili i ke karaima pepehikanaka. Aole no ua o Lola i noho pouliuli i ko Mrs. Wadona ano maoli, he wahine huhu me ka imi i na mea e hoohauoli wale ai no iaia, aole loa nae oia i moeuhane iki, e hooko aku ana ua wahine nei i kekahi hana ekaeka o ka imihala, me ka manao pela iho la e hoea mai ai i ka hokoia ana o kona makemake, o ia ko ia nei lilo ana aku i wahine mare na kana keiki." "Ua loihi keia manawa au i noonoo ai no kau pane, nolaila heaha kau mea e kamailio mai ai ia'u e Lola?" i pane hou mai ai o Mrs. Wadona, me ka manao hopohopo, no ka maliu aku 0 Lola, elike me kana i manao ai. "Aole o'u manawa eku malie ai ma keia wahi, a nana aku, i ke kau pono mai o kou mau maka maluna o'u." "Auhea oe e Mrs. Wadona, ina mamuli o kau mau hana imihala ia'u, i manao a* oe, pela iho la e lilo aku ai i wahine na kau keiki, alaila ua kuhihewa loa oe i ko'u ano maoli," wahi a Lola me ka pihoihoi ole, ka mea hoi nana i hookahaha loa aku .i ka manao o Mrs. Wadona. No kela pane a Lola, ua lioopiha loa ia aku o Mrs. Wadona me ka inaina, hulili mai Ja kona mau maka, alaila kuhikuhi mai la kekahi manamanalima imua, me ka i ana mai: "Aole e hiki ia oe e Lola ke hoole mai, mai kou mare ana aku ia Uilama!" "Ke hoole hou aku nei au imua ou e Mrs. Wadona, aole laa au e lilo i wahine nana. Ina no paha ua aloha. aku au i kau keiki, aole no ia e lilo i kumu no'u e ae ai e mare me ia, mahope iho o ko'u ike ana i kau'mau mea i hana ai no ka hoopilikia ana ia'u." "E akahele loa oe e Lola mai kau mau mea e kamailio mai nei ia'u," i pane hou rnai ai o Mrs. Wadona me ka pikanana. "O oe kekahi na wahine ino loa, he wahine imihala, me ka puni waiwai," wahi a Lola, me he mea la, aole oia i lohe Ina mea a Mrs. Wadona, i kamailio mai ai iaia. "Ina he karaima kekahi i hanaia, a ua make o Alika mamuli o ka hanaiia ana i ka laaumake, alaila, ole he mea e ae nana kela hana, aka nae ina paha o oe, a i ole he mea okoa ae, ka mea. nanai i hooko maoli aku i ke karaima pepehikanaka au e ahewa mai nei maluna o'u, alaila aole loa ou kuleana, ma ke ola ana o ke Akua, e huna iho ai, i ka mea i pili i'o i ka hewa, mamuli o kela noonoo lapuwale iloko ou, ma ka hooili ana mai, 03vau ka mea nana ke karaima i hana, pela iho la e hookoia ai kou manao hilahila ole." No kela mau olelo hoahewa a Lola, ua hele maoli o Mrs. Wadona a piha me ka haalulu, me ka aaki ana iho i kona mau niho, o ia no oe o ka mea i hele a piha loa i ke kuaki, i ka hoohokaia ana o kekahi mea nui loa ana i ake ai e hookoia. Ua kuhihewa maoli no ua wahine nei i kinohi, aole e hiki ana ia Lola ke kupale nona iho, a i ka wa e ike mai ai i na hoike oiaio loa, no kona pili i ka hewa, e hauoli loa ana ua kaikamahine nei, e hoopakele iaia iho, ma o ka maliu ana mai \ ka uwalo aku a Mrs. Wadona imua ona, e mare me Uilama, kana keiki, a o ka hookoia ana hoi ia o kana kuko, no ka hiki iaia ke hoohana aku i na waiwai o Lola. (Aole i pau.)