Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 13, 29 March 1923 — E MAKAALA E NA KOA O KE KAUA NUI O KE AO NEI! [ARTICLE]

E MAKAALA E NA KOA O KE KAUA NUI O KE AO NEI!

No l<«i pono ame ka pomaikai, o ka poe i komo alen iloko o ke kaua nui o ke ao noi, ke lioopukaia aku nei na manao' maliope ao nei, i hoounaia mai i keia keena, wa ke ano nui, malia he mea ia no lakou e iko iho ai, i kekalii mea ano nui, a lakou i hoohemahema ai, inahope iho o ka pau ana o ke kaua. Penei iho \ia mau manao la: "Aole anei lie mea kupaianaha, ka hoohemnhemn ana o kekahi poe lehulehu o kakou, i ka hana ana aku i kekahi 'mau mea ano nui, 110 ko kakou pono, ame ka poe e kauka'i mai ana maluna o kakou? Uoko o ke au o ka nee ana o keia ola, he kakaikahi loa na kanaka i ku iho a noonoo, i ka hopeua e kau mai ana maluna o Jakou, ina nei no ka looliia i ka ma'i hikiwawe, ka make paha, me k:v hookauia ana aku o keleahi liaawe kaumalia maluna o ko lakou mau ohana. TJa loaa ka hoomaopopo ana i ka Ahaolelo Lahui no keia pilikia e kau aku ana maluna o ka aina, a maluna o ko kakou poe k.maka, nolaila i ko kakou wa i komo aku ai iloko o ke Kaua o ke Ao nei, ua hooholo iho la ia he bila, e hoakaka ana no ka palekana o kela ame keia kane a wahine, e komo ana iloko o kela paio ana, ina nei no ko lakou hooneleia aku, a o ko lakou mau ohana paha i na kokua ana, mamuli o na poino, a i ole make paha i kau aku maluna o lakou. , Ua ikeia keia bila ma lte ano, ke Kana•wai Inisua Mauna Kaua. He nui na mea waiwai maloko olaila, o kekahi o ia mau mea, me he mea la, aole i hoomaopopo pono ia o kekahi heluna nui o na Koa o ko Kaua Nui o ke Ao Nei; a o-ka manao maoli o keia hoakaka ana, no ka waiho liou I ana aku imua o lakou, a imua o ke l akea, i na pomaikai maamau ole e loaa aku ana ia lakou, me ke emi loa o ka lilo o-ia ka Inisua Aupuni I o hoopakele ana i ko lakou ikaika hana, ame ko lakou mau ohana, e kau aku ai ka haawe kaumaha maluna olakou, ina nei no ke kikoo koke ia mai e hoi aku ma kela ao mao: "Ua aeia ma ke Kanawai Inisua Mauna Kaua e lawe ka poe apau i .komo iloko o ka oihana koa, a oihana kaua moana palia i inisua hoopakele no ka huina aole e emi ilio malalo o $1,000, aole hoi e oi aku mamua o $10,000. Ua ikeia keia ma ke ano lie Inisua Manawa, a mamuli ilio la o keia, e koi mai ana ia no kekahi uku makahiki liilii loa. E hoakaka pu ana keia bila, ua hiki no' ke hoololiia keia Inisua Manawa i inisua paamau, iloko o elima makahiki, mai ka manawa aku e kukalaia ae ai ka maluhia, malalo 0 k<?kahi o keia mau ano palapala inisua eono: Ke* Ano MaTamau no ke Ola, 20—Uku Ana no ke Ola, 30—Uku Ana no ke Ola, 20—Makahiki, 30—Makahiki, ame ka Inieua e oo ai i ke 62 makahiki. "Ma keia mau ano iniaua apau eono, ua komo maloko olaila keia mau mea, he 31 la no ka nku ana, 1 na uku makahiki me ka ukupanee ole; ke komo pu ana ifoko o na puka o na dala hoāhu; ka hoaie, ka uku piha ana ame na waiwaiio o na ini-

3uti i hooloihiia aku ka manuwa,- niahope iho o ka hala ana he hookahi makahiki; aolo he mau papa pili i «a -wahi noho, ke kaahele ana, ka oihana, ke koino ana iloko o ka oihana koa a kaua paha, ka hoololi ana, i ka poe e ukuia aku ai, a i ole hoololi paha ma kekahi ano i inisua okoa ae; na pomaikai, ina ua poino maoli, ka uku ana i kā -v\a e make ai, ma ka huina holookoa, a i ole ma ka uku liilii paha, elike mc ka makemake o ka mea iniaua. E kakiia ana na uku makahiki ma na ana eliko me ka Papa Kuhikuhi o na Make o ka American Experience ame 3% ukupanee, a ua emi iho keia mau ana malalo o na ana i kakiia e na hui inisua e ae me keia mau pomaikai hookahi. "Iloko o ka wa o ke kaua, ma kahi o ka 4,500,000 poe kane me na wahine iloko o ka oihana koa mc ka oihana kaua i hoopukaia na inisua, aka i ka wa i hookuuia ai mai ka oihana koa mai, ua hoopau kekahi lieluna nui i ko lakou mau inisua, o ka hapanui o keia poe, mamuli mai 0 ka maopopo ole, a i ole ka makee ole i ko lakou pono. O ka heluna nae o na koa i hoomau i ka lawe ana i ka Inisua Aupuni ua maliuahua ao mahope mai ahiki i ka 500,000, no lakou ka huina i kokoke loa aku i ka ekolu biliona dala ($3,000000,000) inisua. "O na kane ame na wahine i komo mua iloko o ka oihana koa me ■ka oihana kaua i hoohemahema wale 1 ko lakou mau inisua, ke waihoia aku nei imua o lakou keia manawa maikai loa e hiki hou ai e loaa keia hoopakele waiwai loa, me ka huina elala uuku e hookaawale ai. Ina eia ko koa i hookuuia, iloko o ke ola kino maikai, he elua v/ale no ana mahina e uku ai, maluna o ka huina 0 ka Inisua Manawa. Ina hoi aole he maikai o ke ola kino o ka mea noi, mamuli paha o na ki-na, a ma'i paha oiai e noho ana iloko o ka oihana koa me ka oihana kaua, ua hiki no e hoopukaia ka inisua ma ka uku ana i na uku makaliiki i haule hope me ka ukupauee, ina nae aole i poino maoli ka mea noi. O ka. hope loa no ka hoihoi h<pi ana i ka Inisua Manawa, a hoololi ana paha 1 ke ano paamau, ua kauia ma ke kanawai, o ia ka la 3 o Maraki, 1926. "O ka iini iloko o ka Buro o na Koa Kahiko, o ia no ka haawi ana aku i na kokua elike me ka hiki i leela ame keia mea i komo iloko o ke Kaua Nui o ke Ao Nei. No na hoakaka ap*u e pili ana i keia ninau inisua, e kipa ae, a i ole e kakau ae i ka Buro o na Koa Kahiko, U. S. A. Ilelu 313, Hale Aupuni Federala, Eonolulu, T. H., o Henry P. O. Sullivan. ka lunanui no Hawaii nei.".