Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 15, 12 April 1923 — He Mooleio Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Mooleio Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

"Ke maopopo ole nei ia'u ka'u mea e hana aku ai ke ole o oe \\-7-aia liamiletona pu kekahi me a'u iloko o na mahina e liiki mai ana,"wahi a Sa Wiliama Hita o ke kamailio ae i ke keiki hanai ana. "Mahope o ka pau ana mai la u he'e ana i ke kula ua makemake au ia oe e noho mau iho a eia nae hoi, ke noi mai nei oe no kou hookuuia aku <-',e makaikai i ke ao mamua o kou noho ana iho e hana ma ::ahi hana ma Enelani nei; he mea maikai no ia i kim manao, wale no e loaa aku ai ka ike a nui ia oe no ke ano o ke> . e loaa mai ai hoi kekahi mau īke hou ia oe, he mau mea !■ aa o;c ia oe maloko o ke kula." "Ae, o ko'u makemake maoli ia o ka hele aku e makaikai -;ekahi mau aupuni, i ike aku i ke ano o ka noho ana o na: £ ••aka. ke ano o ka aina, na mea hou no hoi a ka maka e ike : ana. mamua o ko'u hoi ana mai a koho i ka'u hana e lar;awe aku ai ma nei mua aku; hookahi kumu nui nana i hoo- : u ae i nei manao a ikaika loa iloko o'u, mamuli no ia o kou :ke ponoi ana mai no kau mau mea i ike ai ma na aina e, ia hoi ma Amenka, na mea ano hou a kaulana, o ia aupuni, • ano o ka noho ana o ka lahui kanaka Amerika, a no ia lohe a o'u, ua ulu ka makenmke a nui iloko o'u owau pu kekahi holo aku ia aupuni e makaikai ai, i ike aku i na mea; kamahao * ia aupuni, a i huikau pu aku hoi me na kanaka o ia aupuni, hoolawaia ai ka ike no'u iho, me ke kaukai ole ma ka pepe.•o wale no. "Xo keaha no hoi oe, e anakala, e hiki ole ai ke holo pu : : a'u? Ma ia ano aole kaua e hookaawaleia ana, e hui mau .2 kaua i na manawa apau," wahi o ka ninau a ke kanaka • io. "E hauoli loa ana au i ka hele pu aku me oe, koe wale no k "u manawa ame ko'u noonoo e haawi mau ia aku ana i i.i ir.akahiki no ka'u mau hana lehulehu e waiho mai nei • e ka ]>au ole i ka hanaia a hololea. O kela nui e ala ai la ma Irelani kekahi mea nui loa i ko'u noonoo, o kela : ".v>: keia kanaka Pelekane oiaio he mea pono e haawi i kekahi • , TiOo akahele a makaala loa ana maluna o na ninau e ala •::; • ana e pili ana me kela lahui ame kakou," i pane aku ai ka anakala. me minamina nui 110 nae no ka hooko ole ia a o ka manao o ke keiki. "K e manao nei au owau no kekahi kanaka Pelekane puu- ■• ai oiaio. aka. oiai aole e loaa ana ia'u ka mana koho baloka i keia makahiki ae, nolaila ke manao nei au aole no hoi .;!:a oe e hoahewa mai ana ia'u no ka hele t auwana ana aku :::a kekahi mau aupuni no kekahi manawa pokole ahiki i ko'u k<-i h'-»u ana mai," wahi a Rupata o ka pane ana ae, me ka * u-heiena minoaka. "O. aole; he makemake au ia oe e hele, oiai ua nui kou make :.;tke. a ma ko'u noonoo ana iho la, o keia no hoi ka ma- . . a maikai loa ia oe e liele ai. Alaila, e noonoo ae au, no huakai makaikai anei a Remona me kona poe i make:.ke ai oe e hui pu aku me lakou a hookahi ka holo pu ana Kaleponi, i hooholo ai oe i kou manao e hoea aku i Nu loka, ■j ia anei. pela ko'u manao?" * \e; ua lilo kela huakai kaapuni a Remona me kona poe i mea koi ikaika mai i ko'u noonoo e hele pu me lakou, a oiai noiia mai no hoi ko'u hui pu ana aku me lakou a ua hiki . :•:■ ia'u ke hoole aku, me kou ae maikai mai nae, pela au i. h.-.-.holo ai i kuu manao no ka hele. Ua maopopo ia'u ina no ko'u hui pu aku me lakou ma keia huakai makaikai e nui ana ka'i; mau mea e ike aleu ana ma kela aupuni nui iloko o ka r.'iiu\va pokole a iloko hoi o kekahi manawa maikai loa e -;•-: ai ka pomaikai e loaa mai ana ia'u, mamua hoi ina owau ■• •kahi wale 110 ke hele ana a na'u ponoi e hoolala i ka'u .:an wahi e hele ai." * "E Rupata, me kela poeHui ana anei e hele ana e hui pu ,ku ai oe?" i ninau ae ai o Liliana Linetona, ke kaikamahine a k : Lede Linetona, me ka pii ae la o ka ula ohelohelo ma kona -,ai: papalina, me ka helehelena no hoi e hoike ae ana i kona makee no ka pono o ke kanaka opio, no ka mea, ia mawa ua ike iho ka wahine opio i ke aloha iloko o kona puu ■ v,-;i no ke kanaka opKo, he aloha ana i hooholo iho ai, e hiu wela. a e lawe a lilo ia Rupata nana i kekahi la e hiki mai a. ke kuikahi ka aila me ka Avai. O ke kumu o ka ulu o * manao aloha a nui iloko ona mamuli no o ka hoomoe a a makuahine, no ka mea he kanaka opio waiwai o Rupata k : -i:nilctona, a e lilo aku ana na opio i mau mea hanohano a ; i.hie ma ia mua aku. Aohe i maopopo ia'u i nei manawa ka nui o ka poe e hele • t ma keia huakai makaikai i Amenka," wahi a Rupata o ka ana mai, "malia paha he poe kakaikahi wale no, aka . e maopopo ana ia mea ia'u ka hui aku au me Mr. Remo- " 1 īe poe kane wale ana no anei ke hele ana?'* * "Ao-e o'u manao pela, mamuli o ko'u mahui ana mai no kakn kaahele i hoomakaukauia i kupono no kela huakai, ka :r:ea o na lako kupono no i na lede na lako, ka ;nr.i, i hoomakaukauia." aikea ae la ko Liliana helehelena ia manawa no nei lohe . aku la ana he mau lede kekahi e hele pu ana, he poe ana :.ka"u ana ia manawa e kailiia aku ai ka noonoo o ke ka,io i kekahi o lakou, alaila kulou iho la kona poo ilalo •.• iii manawa. f : lilo no anei ka manao e huikau pu aku oe me ka poe i"i loa ia oe i mea makemake nau?" wahi hou a Liliana; " ; knnaka ame na wahine Amerika ka manao o ka Liliana . e Liliana, ke ike e aku nei au i ka maikai ole o kou : , no kela mau hoaloha o kakou e noho mai la ma kela ' ka moana akea, he manao ino anei kekahi iloko ou e?" i ninau mai ai ke kanaka opio me ke kahaha nui a. no ka hoike okoa ana aku no o ka wahine opio i A • naoino 110 ka lahui Amerika. * ' a Liliana pane no keia ninau a Rupata, hoekeu wale a :ir< j kona mau poohiwi. Mamuli o keia mau olelo a ■ i na hiki loa i na mea apau e hōopuni ana i'ka papai i manawa ke ike mai, me ka hoohewahewa ole, aia he ■ hoowahawaha iloko o Liliana no ka Lahui Amenka, mea no ka lahui Amerika ka manao o kana nmau. mai la o Pase Linetona ke kaikamahine, i ua o Lili- - "-e ke ano hooahewa ame ka imoimo hookolohe hoi ma -•'"' *"iu maka, a i aku la: * ■'- ī-iHana no hoi, me ke kanalua ole ke olelo ae e halawai • :ma o Rupata me kekahi o na wahine opio ui loa mawaena poe e holo pu aku ana me ia i Amerika, e hiki ole ai īa

Rupata ke hookuoo a kupaa hoi kona manao, a mamua o ka loaa ana o ka ike ia.kakou, e lilo ana ko kakou kanaka Pelekane i hoohiki mua e kakoo i kona "hae i kanaka Amerika i kekahi la a i makaainana hoi no ka Repubalika nui o ke ao," wahi ana i ke kaikamahTne. "O, e Pase Linetona, liilii maoli no kou manaoio ame kou hilinai maluna o'u! Heaha auanei ko'u mea e lilo ai i makaainana Amenka? He mea oiaio e holo pu ana kekahi mau wahine opio ui me a'u ma keia huakai aka, e ike mai no oe aole e nele ana ko lakou pulamaia e ko lakou mau makua i pukapa-ke ole mai ai, no ka mea, aole paha hookahi makua i nele ia mea he lili 110 ka lakou mau kaikamahine i hanai ai a puipui me ka manao e loaa aku i kane kupono na lakou, o kekahi no hoi aole no e nele ana ko lakou kiai makaala loa i ka lakou mau kaikamahine, a i ole na wahine i waihoia aku ai ka malama ame kiai ana ia mau kaikamahine, e hiki ole ai e loaa he manawa no na kanaka opio e hookokoke a i ole hoowalewale aku ai ia lakou." I na kanaka opio e noke nei i ke kamailio no keia mau mea ae la aole hookahi o lakou i hoohuoi iki aia ka noonoo walania iloko o ke Sa Wiliama Plita kahi i 'hana ai ia manawa, a pela hoi ka helehelena makona i piha me na manao awahua e hoike okoa mai ana ma na maka o ka Lede Linetona, oiai laua i hoomanao ae ai no kela huakai a Sa Wiliama Hita i Amerika he umikumamawalu makahiki i hala mamua aku, kela huakai makaikai a Sa Wiliama Hita i holo ai i Amerika a hihia i ka. nani ame ka ui o ke kaikamahine o na Mauna o Nevada. "No'u iho, ke manaoio nei au aole o Rubata e alakai hewaia ana me ke ku-e ole ia o kona lunamanao maikai, me ka nana ole aku pehea la ka nui o ka ui ame ka nani o ka helehelena 0 kekahi wahine a mau wahine opio paha iloko o ka huakai ana e holo pu aku ana. Ua aie oia i kona hanohano ame kona inoa maikai ponoi iho no ke koho ana i wahine nana maiwaena ae o na wahine o kona lahui ponoi, aole i na wahine Amenka," a ka Lede Linetona, me ka leha koke ae i kana kaikamahine, ka wahine ana e manao ana ia manawa ua kupono ia Rubata ke lawe i wahine nana, oiai hoi na maka o Liliana e nana pono iho ana maluna o kana pa meaai, me he mea la,! 1 ka hoomaopopo mai ap ke kanaka opio, aohe ona noonoo nui no ia mea he kane a oki loa aku hoi ka haupu ka halia ana no Rupata, oiai nae." Aia ilaila ke aloha, Aia ilaila ka iini, I Aia ilaila lea anoi, I Me ka ua loku hala o Puna. j "He anei ka mikiala ame ka malama kulana ona wahine ; Amenka mamua o na wahine o na lahui e ae, e ka Lede Linetona? I ninau aku la au i keia ia oe no ko'u ike i Amerika hoi.oe, a aole no e nele ana ka loaa o ka ike ia oe no ke anq 0 na wahine o ia aupuni," wahi a ke kanaka opio, me ka imo ana ae o kona mau maka kolohe. i "E hoike aku ana au me ka hauoli o kuu naau he liilii loa ka'u mau mea i ike no lakou; no ka'u mau mea i ike ea, i hoike aku au me ka oiaio, aole i lilo i mea na'u e hoomaikai a e apono aku ai," wahi o ka pane haakei a ka lede. "E Miriama, e hooluhi hou aku ana au ia oe ma o kou haawi hou ana i kope no'u, ua ono maoli iho la hoi ke kope la, e oluolu oe e ninini hou mai," wahi a Sa Wiliama Hita o ke kahamaha koke ana mai j ke kaikualiine lokoino ona, me ka leo me he mea la, e hoike okoa mai ana no i ke kaikuahine mai hoomau hou aku oia i kana kamaiiio ana maluna o ia; kumuhana, no ka mea, ua hoehaia aku la oia i ka manawa i I<3he mai ai i na olelo hoohaahaa loa a ke kaikuahine i na wahine Amerika, oiai, he w'ahine Amerika kana o ka mare ana, a e mau ana no hoi kona aloha nona ahiki ia manawa. Alaila, huli ae la ke Sa Wiliama Hita e nana i ke keiki ia Pase Linetona, a me ka helehelena minoaka ma kona mau maka i ae la: ! "Ina oe i hooholo koke i kou manao e hooponopono i kela waiwai o ko makuakane ma Gerane, o ka'u i makemake ai e holo pu oe me Rupata nei i Amenka no ka hoomaha ana, a no ka makaikai ana aku no hoi ia aupuni, mamua o kou hoi ana mai a hoomaka aku e hana i kau hana i hoolala ai. Pehea la ia manao i kau nana mai?" "O, ke mahalo loa aku la au, me ka hoomaikai pu ia oe, e anakala, eia nae, manao au aole paha i kupono ka hoolilo wale ana i ko'u manawa ame ka hoolilo pu ana aku i ke dala no ia hana, oiai hoi au'e kaunui aku nei e holopono ka hana a'u e hoolala nei. O ka manao ikaika iloko o'u e noho nei i nei manawa, o ia no.ka ike aku ua hookaaia ka moraki koikoi j a papa i hana ai ame ka hoomaemae hou ia ae o kela home kahiko i pau kona hie i nei manawa," i pane mai ai ke kanaka opio me ka manao kuoo, he manao hoi a ka anakala i mahalo nui iho ai, a pane aku la. "Nui maoli kuu hauoli irra elike ana me oe na kanaka opio e ae ka loaa o na manao maikai a i nana nui aku hoi he hana koikoi kana e hana aku ai, a o ka holopono me ka pau o ia pilikia ka mea nui. Ke haawi aku nei au 1 ka'u hoomaikai ia oe, e kuu keiki. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, ua hauoli loa au a ke hoomaikai aku nei ia oe no kou makemake nui ana e hoopauia na pilikia o kela home kahiko, a e hookaa ia aku i hoi ka moraki a ko makuakane i hana hemahema ai; no'u iho me ka hauoli nui au e hoike aku nei ke aa nei au e lilo i banako nou, e kokua aku ia oe me ke dala no ka hana nui au e manao nei ina e ae mai ana oe e holo pu me Rupafca i Amerika." "O oe no ko'u banako i na manawa i hala, ahiki mai no i nei manawa a'u hoi e manao riei i nei manawa aohe kupono ia'u ke huki hou mai i kekahi huina dala nui mai ia oe mai; ua nui kau kokua ia'u i na manawa i hala, a oiai hoi ua hemo maikai mai au mai ke kula mai, a he manawa hoi keia no'u e hana aku ai no ko'u pono a no na mea a'u i manao ai e >hanaia me ka holopono ma nei mua aku, no ia kumu, e pono paha e hooikaika ponoi no au no ko'u mau pono ma nei mua aku. "O ka manao ikaika iloko o'u nei i nei manawa, o ia no ka hoolilo holookoa ana o'u i ko'u manawa ame ko'u ikaika maluna o ka hana e hoi hou mai ai ka home o kuu mau kupuna me a'u ahiki i ka hookaaia ana o ke keneka hope loa o na aie a hoihoi hou ia mai ka maemae ame ka nani o na la elike me ia i na la o kuu kupunakane e ola ana," a hooki iho la o Pase i kana kamailio ana me ka helehelena minoaka, me ka manaopaa nae no ka hooko aku i kana mea i iini nui ai. "Ma ko'u manao he noonoo hawahawa loa kena ou. Ma ko'u manao he oi ae ka maikai nou e hoolilo aku i kela wahi, a o na dala e loaa mai ana ia oe mai ia mau aina mai me! ia mau dala oe e hoohana aku ai ma kekahi mau hana e 01 aku ai ka pomaikai, mamua o kou hoolilo wale ana no i ka hapanui o ka manawa maikai loa o kott ola ana ma ka hoao ana e hookaa aku i na aie apau a ko makuakane i hana ai," i pane ae ai ka makuahine ma ke ano akeakea i ka manao o ke keiki. "E kuai aku i kela home kahiko oka ohana Linetona! O—! Ea, e mama, ma ia hana auhea iho la ka pipili ame ke aloha 0 kou naau no kela home kahiko a'u i noho ai, ka home hoi 1 noho ai he umi-kumamalua mau hanauna, ua hala aku ka hapanui ma kela ao, a koe kakaikahi mai kakou i keia la? O e mama, ua kuikahi ole kou manao me ko'u! No'u iho he nui kuu aloha ame kuu makemake pu e noho nei e hoopauia aku na pilikia o kela home, malia, o ko'u home aku ana no paha hoi ia e noho aku ai ma nei mua aku!" (Aole i pau,).