Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 16, 19 April 1923 — KU-E I KA BILA HOONOA SABATI. [ARTICLE]

KU-E I KA BILA HOONOA SABATI.

Me ka nana ole ae, i ka hooholo ana o na hale a elua i ka bila, e ae ana i ka hoikeikeia o ke kiionioni ma na auwina la Sabati, ame kekahi mau hana hoikeike e ae, i ae ole ia mamua aku nei, ua hoea kino aku he heluna nui o na hoahanau c na ekalesia Kalawina o Kawaiahao, Kaumakapili ame Ka-lihi-Moanalua, ma ka Poakahi iho nei imua o ke kiaaina, me kekahi olelo hooholo, e uwalo ana iaia e hoole i ke kakauinoa ana i kela bila. O kekahi kela o na hana a na hoahanau o keia mau ekalesia Kalawina, i hoike mai ai, i ko lakou makee, e malamaia aku ka ihiihi ame ka maluhia o ke Sabati, i kulike ai me ko lakou manaoio pili hoomana; he hana hoi ma ko lakou aoao a ke kiaaina, i haawi mai ai i kona mahalo, no ko lakou makee i ka malamalama o ka euanelio, i kanuia aku iloko o lakou, c na Tnisionari mua loa i Hawaii nei, he hanen makahiki a oi i hala aku. He mea hookahaha nae i ka manao, ke ku like ole ana o na hoomana apau imua, a hoike i ko lakou mau manao ku-e i ka hoonoaia aku o na hana hakihaki Sabati, ina nei no ka lilo o kela bila i kanawai. Ua hoouna mai nae kekahi mau ekalesia he mau olelo hooholo imua o ke kiaaina, no ke ku-e ana i kela bila; a koe aku no ka nui o na hoomana e ae. me ka noho hamau loa ana, aohe wahi leo pane, aole ma ka olelo hooholo, a oki loa aku hoi ka hele kino ana ae o kekahi poe o ia mau hoomana, no ka hui pu ana me ke kiaaina. O ka lanakila o na hana hoomana ma Hawaii nei, o ia no ke ku like ana mai o ka poe apau i niakee i ka pono, a ku-e i ka hoonoaia o na hana hakihaki, i ka maluhia o ke Saba'ti; aole nae pela ka mea i ikeia iloko o na la aku la i hala; o na kanaka ko'iko'i iloko nei o ka aina, a i lilo hoi i poe alakai ma na hana pili hoomana, ua noho aku lakou ihope, a o na Hawaii ka i ku aku nei imua o ke kiaaina, a hoao aku elike me ka hiki, no ka maliu o ka lakou leo uwalo, no ka hoole mai o ke kiaaina. i ke kakauinoa ana i ka bila, e lilo ai i kanawai. He hookahi mea maopopo loa, iloko o ka noonoo o na hoa c ka ahaolelo ma keia kau, o ia n oka a'e ana maluna o ka vito 2 ke kiaaina, ina nei no kona hoole mai i ke kakauinoa ana i ka bila; alaila oka lilo no ia o ka auwina la Sabati, i manawa no na hana hoikeike kiionioni ame na hana lealea o ke ano hoikeike maloko o na paka. Ma ka manao ame ka makemake maoli maloko o keia bila hoonoa i ka auwina la Sabati no na hana i hoikeia ae la maluna, aole ia no ka haawi ana i manawa maikai no na kanaka hana, e hoohala ai i ko lakou manawa o na auwina la Sabati, ma na hale kiionioni, a ma na paka i hookaawaleia no ka huli pomaikai ana; he hana uhiuhi wale no ia; aka no ke ake ana 0 na ona no lakou na hale kiionioni. ame na paka, kahi e malamaia ai nā hana hoikeike, e ohi mai i na pomaikai, no ko lakou mau pakeke iho, mai na kanaka mai i loaa ole ia lakou na walii e hoohala ai ma ka auwina la Sabati. Ua kaahope paha keia heala ana aku i na ku-e ana i ka bila, eiai aia iloko o ka lima o ke kiaaina; aka nae aole i lohi loa, ka noike ana ae o ka poe i makee i ka maluhia o ke Sabati, 1 ko lakou manao akea, ame ke ano o ka lakou hana, ina no Ī3 e nana ole ia niai ana e ke kiaaina ame na hoa oloko o ka iihaolelo o kakou. Ke nana aku ma kekahi ano, ina nei no ka lilo o ka bila i kanawai; alaila ma kahi o ka aeia aku o ka hoikeike ana i na kiionioni, ma na auwina la Sabati, pela hoi na hana hoikeike <• na ano like ole, ma na paka, a ma kekahi mau wahi e ae, ka hoohana ana j na lio holo poniuniu, na huila niniu lawe ohua. ame kekahi mau hana inii pomaikai e ae; ua aeia aku l:a lawelawe ana o na limahana i na hana, i kupono ole no kela la; a ua hoopilikiaia aku hoi ka poe e noho kokoke ana ma na wahi hoikeike. ka poe makemake e lilo na auwina la Sabati. i manawa no ka hoomaha ana, aole no na hana walaau ame ka uwauwa, elike nie ia i hoomaopopoia, no ka poe e noho kokoke mai nei i ka Aloha Paka. I7a lawa ole iho la anei ka hoikeia ana o na kiionioni, ma na po Sabati, i makemakeia mai ai e malama pu ia kela hana ma na auwina la? Pela maoli no ka manao ke nana aku; no ka mea o na hoikeike kiionioni, o na auwina la, iloko o na la eono o ka pule, o kekahi mau manawa piha nui ia kela e na kanaka, a o ka aeia ana o na auwina la Sabati no kela hana, oiai he la hoomaha ia no na limahana, e oi loa ana ka pomaikai e loaa i ka poe no lakou na hale kiionioni, a pela hoi me ka poe no lakou na paka, i hookaawaleia no na hana hoikeike, nolaila ma kahi o ka hoopomaikaiia aku o na limahana, ame ko lakou mau ohana, no ka ike ana ia mau mea, e lilo ana lakou, i poe hoopu'ipu'i aku i ka loaa o ka poe i komo iloko o kela mau hana imi dala.