Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 24, 14 June 1923 — Ke Paila Mai Nei Ka Ipuhao Kalaiaina I Keia Mau La Nui na Moho i Loheloheia ae no ke Alualu Ana i Kekahi Mau Kulana Oihana o ke Kulanakauhale me keia Kau Wae Moho [ARTICLE]
Ke Paila Mai Nei Ka Ipuhao Kalaiaina I Keia Mau La
Nui na Moho i Loheloheia ae no ke Alualu Ana i Kekahi Mau Kulana Oihana o ke Kulanakauhale me keia Kau Wae Moho
He mau mahina helu wale 110 koe, alaila !iora niai i kii wa f malamain ai o ke kolio baloka wae moho o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, a ke lohelohe e ia nei no kekahi mau inoa, e liolo :iku ana i mau moho 110 na kulana oiliana -'ehulehn.
Oiai nae aole he mea maopopo loa iloko o keia manawa, e olelo ae'ai, no ka poe e lilo i 'o aku ana i mau moho, aka nae elike me na mea i ike inau ia iloko o na hana kalaiaina, ke lohelohe mua ia no kekalii īnau inoa, aole ana no e nele ka oili okoa mai o ia mau inoa, i ka wa e enaena loa ai ka paila ana o ke ahi kalaiaina. Eia na hoa o ka papa lunakiai ke akahele loa mai nei i ke ano o ka lakou mau liana e lawelawe ai iloko 0 keia mau mahina, o lilo auanei ia 1 kumu e ala mai ai na manao huhu o na mana kolio, e lanakila ole ai lakou ke manao e alualu hou i ke kulana lunakiai ma keia kau koho ae. No ke kulana meia ke lohelohe o ia nei no na olelo iwaena o na DcI mokarata, a pela hoi iwaena o kekalii poe Repubalika ,o ka inoa o ka Meia Wilson ,ka lakou e leakoo aku ana ; me ka olelo ana, oia wale no ke kanaka knpono ma.ia kulana, mamuli o kona ike i ka oihana eneI kinia; a iloko o keia mau makahiki [o kona paa ana i kela kulana, ua ! ike maoli ia kona kupono a ma- ! kaukau ma ia wahi. Ma keia manao nae e onou aku i ka inoa o ka Moia Wilson, no ke kulana meia ,aole no i nele ka oiliili ae o kekahi mau lohe iwaena o kekahi pohai, no ke alualu o ka Lunakiai Kumalae ia kulana, no ka mea he nui kona mau hoaloha iwaena o na aoao kalaiaina elua, i makemake e ike aku iaia ma ke poo o ka hooponopono aupuni kulanakauhale. Ma ka aoao Kepuhalika lioi, o ka inoa o Clarencc Crabbe ka moho mua i alualua i kela kulana a haule, pela hoi ka Lunakiai Chrles N. Arnold, i paa i ke kulana lunakiai no na makahiki he umi, a pela me Pat Gleasori, na inoa i hoopu-aia ae, o na moho ia e alualu mai ana no ke kulana Meia; a ina he mea oiaio keia, alaila e hahana ana na paio ana inawaena o lakou iho, mamua o ka loaa ana o ka waeia i kekahi o lakou. Iwaeha nae o keia mau moho a ekolu, ua manaoia o ka inoa o Charles N. Arnold ka inoa ikaika, n ua paa ka manao o kona mau hoaloha, ame na alakai kalaiaina, .ina nei no kona waeia, e koho maoli ia ana oia a puka i meia, no ka mea he kanaka oia i hilinaiia e ka lehulehu, a o ka loihi o kona lilo ana i hoa no ka papa lunakiai, ka mea nana i hoike mai i kona makau-
kau a k;inia;iiaa i na lianu apau o ke aupuni kulanakauhale.
No ke kulana makai nui hoi, o ka Makai Nui Chas. H. Rose ka moho i manaoia ma ka aoao Demokarata, eia nae mamuli o ka hihia o ka Makaikiu McDuffie, a hui pu iho me na hana noii a huli pono i ka oihaua makai hftlookoa, c vrawaia nei iloko o keia mau la, ke kanalua nei kekahi poe, no ka lilo o Charles Rose i moho ikaika na ka aoao Demokarata ; aka e onou mai ana kela aoao i moho okoa.
0 kekahi mau inoa kupono ma ka aoa6 I>emokar.'ita i noonooia, no ke aluahi ana mai i ke kulana maleai nui, oia no o Claus Roberts nme Cliarles Holt, ka hope ilamuku Amerika, he mau kanaka i manaoia ua loaa ka makaukau ia laua c hooko piha i ka makemake o ka oihana makai.
Ma ka aoao Repubalika hoi, o ka inoa o Echvard Hopkina ka i houpuupuia ae, oia mai ana ka moho a ka aoao Repubalika no kela kulana. Ua alualu mua no oia i kc kulana makai nui, eia nae aole oia i lanakila, aole nae c lilo kona haule ana i kumu nona e holo hou 010 ai, ke nui loa aku na hookikina ana a kona mau hoaloha ame na alakai kalaiaina, e ku aku oia imua o ke knhua kalaiaina ,a kaili mai i ka hanohano i paaia e ka aoao Demokarnta 110 kekalii iiihu makahiki, a lilo i ka noao Bepubalika.
Nn ke kulana kakauolelo kalana hoi, e alualu hou ana no ke Kakauolelo Kalauokalani i ke kulana ana e paa nei i keia manawa; eia nae iloko o keia mau la e nee nei, o ka inoa o Scnatoa Jarrett kekahi i loheia ae ,e holo moho mai ana oin, no ke kula'i ana ia Kalauokalahi, a pola hoi me William Dickson, lee kakauolelo oloko o ka aha a ka Lunakanawai Andrade.
No ke kulana_puuku mc lunahooia c alualu hou raai ana no ka Puuku Conkling ame ka Lunahooia Blcknell, i ko laua mau kulana pakahi, me he moa la o laua wale no na moho ma ka aoao Repubalika, a no ka aoao Bcmokarata hoi, aole i loheia ae na moho a ia aoao ,mamuli paha o ka ikeia i ka paakiki o ke kula'i ana i kela mau kanaka i makemake nui ia e na mea apau.
No na hoa hoi o ka papa lunakiai, ua manaoia e holo moho hou mai ana no ka poe e noho lunakiai mai nei i keia manawa, a koe, elua, a i ole hookahi paha, ina nei no ke alualu i ke kulana meia.
Mawaho aa o «a hoa kahiko o ka lunakiai, ua loheia ae kekahi mau inoa no ka lilo i moho ,oia ka Mea Hanohano W. C. Aehi, John Kekuewa, Noa Aluli, A. B. Cunha, a he nui hou ae paka kekahi mau inoa, koe wale no nae ka oili ole mai iwaho i keia manawa.