Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 25, 21 June 1923 — Page 3

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MOOLELO O KA AHAHUI KULA @ SABATI AHAHUINA O NA MO @ KUPUNI O MAUI, MOLOKAI @AME LANAI, MA KE KAU O MARAKI A.D. 1923 MA KA @ LUAKINI O PAIA, MAUI.

 

La Hana Ekahi

 

Ku weheaia na hana ma ka la 15 M@raki 1923, hora 10 a.m., ma @maluia ana e ka Hope pe@ e ka Ahahui, oia o Hon. M @ Waiwaiole, Robt. J. K. Nawahine @ kaKauole.

 

 

@makaia na hana haipule me @ ele maka aoao 105 o ka Buke @ai Leo Hoonani ame ka pule @ Peresedena

 

 

@H@omaopopoia na lala o ka Aha, @ Kahu Ekalesia ame na Kahuna @ oia o Rev. M. Kahiapo, Rev @gustine Jones, Rev. J. S. Poepoe, @ J. P. Inaina, Rev. L. B. Kau @ Davis, Rev. Jos F. Welch, Rev. @ Iaea, Rev. E. E. Pleasant, Rev @zy P. Judd, Rev Henry K. Poe@ Rev. S. K. Kaailua.

 

 

Na Haiolelo I laikini ia.  J. L. D K@ioha, Jno. Hokoana, Moses Pa@ Jos. Mitchell, L. A. Kunae @ Kukahiko, Jas. N. L. Faufata, @ Waiwaiole, Mrs. J. P. Inaina, Mrs. Daisy Kalaaupa, Mrs. Lum Ho, @ Kahawinui.

 

 

Na Hoa Mau.  Hon J. W, Kalua, @ M. P. Waiwaiole, R. J. K. N@wahine.

 

 

Na Elele Ekalesia.  A.N. Kaholo@ Jos. Mitchell, James K. Hueu@ Kaiwi, D. K. Wailehua, M. H.@, Frank Peopoe, Mrs. E. N. @. Mrs. Mary K Palekai, Mrs. Wong, Lewi Faufata, Hon. M. P. Waiwaiole, Robt. J.k. Nawahine, George Kauhi, Wm. E. Saffery, Mrs. @ Kalepa, Mrs. Nakeleawe, Mrs. N. Kalani.

 

 

Na Kahu Kula Sabati Nui, Mrs. Annie Mitchell, Mrs. H Kukahiko, Robt. J. K. Nawahine, Wm. E. Saffery, Joseph N. Uahinui.

 

 

Na Kahu Kula Sabati Apana, Mrs. Deborah Kaholokula, Mrs. Mills, Mrs. A Nappihaa, Moses Panui, D. K. Wailehua, Mrs. Daisy Kaiaanpa. Charles Kaanow, Mrs. Lily Kuikahi, Mrs. Alice Wong, J. K Puu, Mrs. E. N. Pake L. K Kaalouahi.

 

 

Na Elele Kula Sabti.  Mrs. Rose Milikaa, Mrs. Langsi, Mrs. Lili Kap@. Mrs. Nancy Kalani, Mrs. Kalohelani, Miss Hattie Davis, Hegekia Ikoa, James K Hueu, ohn Kaiwi, Mrs. Mary Palekai, Mrs. Rebecca Mahelona, Mrs. Mary Waiwaiole, Mrs W. E. Saffery, Mrs. Nakeleawa,

Mrs Sarah Antone, Mrs. Rachel Papalimu, Chas. Makekau, Frank Poepoe, Sam Pupuhi, Mrs. @ Mahoney, R. J. K Nakawhine

 

 

Na Komite Hoeueu.  Mrs. K Akeong, Mrs. Lydia Kalepa, Mrs. R Milikaa, Mrs. E, N. Pake, Mrs. Ka@helani.

 

 

Hoakaka Mai ka Peresidena, eia imua okeia aha ka Peresidena elus o ka Ahahui K S., o keia Teritore o Hawaii o ia o rev. Henry K poepoe, ake kono nei au iaia e haawi mai ikekahi mau manano paipai imua o keia aha, Ua ku mai o Rev. Henry K. Poepoe ahaawi mai i na hoomaikai, a haawi pu mai i na oleio hoeueu no na hana hooholomus; a ua kakoo pu mai no hoi ka peresidena o ka Aha ma ia manao hookahi no na hoakaka i kamailio ia.

 

 

Koho ana ina Komite Kumau. Komite o na Hookohu. Robt. J. K. Nawahine, D. K. Waichua, ame Jos. Mitchell.

 

 

Hoakaka mai ka Lunahoomalu Robt. J. K Nawahine o na inoa @ @ K. K. S. apana ame na Elele @ kaheaia iho nei na inoa Ua loaa mai na hookuhu i ke komite a ua ike ka komite, ua ku i na rula o keia ke Aha, nolaila, ke noi nei au c apono, i ka hoike lomite o na nookohu. Hooholoia.

 

 

Komite o na Hoike Kahu K S Nai Rev I D. Iaea, L. A. Kanaeame, Mrs. Alice Wong.

 

 

Komite o na Hoike Kahu K. S. Apana Rev. Jos F. Welch, Rev. J. S. Poepoe ame Moses Panui.

 

 

Komite o na Hokie elele K. S. Rev. Moses Kahiapo, Rev. S. K. Kaailua, Geo Kauhi, Chas Kaanoiame Rev. James Davis.

 

 

Komite Imihana, Robt J. K. Nawahine, W. E. Saffery ame J. P. Inaina.

 

 

Komite o na Palapala Hoopii, Rev. Jos F. Welch, W. E. Saffery ame, D. K, Wailehua.

 

 

Komite Hoalohaloha, Mrs. Annie Mitchell, Mrs. Luydia Kalepaame, Mrs. Mary Waiwaiole.

 

 

Komie Pai-Robet J. K. Nawahine.

 

Hoike a na Kahu K. S. Nui, Na Mrs. Annie Mitchell, i ko Makawao Akau, Na Mrs. H. Kikahiko I Ko Makawao Hema, Na Robt. J. K. Nawahine, i ko Maui Waena; ra W. E. Saffery, I ko Mai Komohana, na Joseph N. Uahinui, I ko Molokai, na ke Kakauolelo, I ko Maui Hikina.

 

 

He noi na Robt. J. K, Nawahine @ kapae i na rula Robt J. K Nawahine @ kapae i na rula no ka manawa Kokua a hooholoia.

 

 

Nana no i waiho mai i ka Hoike a ke Komite imihana penei.

 

  1. 1.         E malamaia ka lulu dala i na wa apau a keia aha e halawai ai.

 

  1. 2.         Ka Hoike a ke komite hooko @ keai aha, no Ka lakou olelo hoo holo e pili ana i ka palapala hoo @ a ke Kula Sabati o Kaenae

 

E koi mai ana, e maheleia na Kula Sabati o Maui Hikina i elua mahele Kula Sabati, a elua mahele Kula Sabati, a elua no hoi Kahu K. S. Nui, me na hope o laua; a o na Kula Sabati o Wahinepee, Keannae ame Nhiku, e Kapaia o n akula Sabati o Maui Hikina Elua: A o na Kula Sabati o Kaupo Kihahulu ame Wananalua, e kapoaia o na Kula Sabti o Maui Hikina Ekahi, no na kumu e maheleaia ai pela, o ia no ka inoino o ke alahele e hoohui ai I na Kula Sabati i na wa hoike hui, a ua akea loa ke kihapai, a hui pu hoi me ka ike ole ia mai o ke Kahu K. s. Nui, ma ko makou maui Kula, a o ia hoopii, ua waeia a aia ikolo o ka lima o ke Komite wae, Hon. J. W. Kalua, Rev. L. B. Kaumeiheiwa ame Rev. S. K. Kaailua.

 

  1. 3.         I waihona Hoonaauao o na Kula Sabati o ke Teritore o Hawaii, a na keai Aha e ae a hoole paha.

 

  1. 4.         Na hooponopono a na Kahu K. S. Nui no na hoike papahele a na Kahu K. s. apana no ka hoike an imua o ka ahahui K.S. Paeaina I June, 1923, ma Honolulu.

 

  1. 5.         E hele na Kahu k. S. apana ame na Elele K. S. i ka aha paeaina me alua hoike pakahi, elike me ka hookolo ana a ka aha Paeaina K. S.

 

  1. 6.         E hoomaopopo na Kula Sabati i nalilo kaahele o ko lakou mau Kahu K. S. Nui I ka aha paeanina.

 

  1. 7.         E hoomanao na Kula Sabati i ke ola o ka Buke “ka Hoaloha:

 

  1. 8.         Ka hooponopono Kula Sabati

 

  1. 9.         Ka Himeni Hookuku i ka Aha Paeaina

 

  1. 10.       Kohoananina Lunanui o keia Aha ame ke koho ana i na Kahu K. S, Nui ame ko lakou mau hope. Noi mail o Jos. Mitchell e apono i ka hoike a ke komite imihana i waiho mai nei. Kokua a holoholoia.

 

Hoike papahelu a na Kahu K. S. apana me $1.00 pakahi

 

 

Na Mrs. Debroah Kaholokula i ko Kalanikahua hou; na Mrs. Mills i ko Haliimaile; na Mrs. A Napihaa i ko Keanae; na D. K. Wailehua, i ko Wananalua; na Moses Panui, i ko Paihiihi; na ke Kakauolelo, i ko Nahiki.

 

 

Hoolaha mai ka persedena, e hoopanee keia Aha a noho hou ma ka la apopo, Mar 16, 1923 hora 3 p.m.  Hookuuia ma ka himeni L. H. Aoao 132 ame ka pule a J. E. D. Kealoha.

 

 

La Hana Elua

 

 

 

Noho hou ka Aha elike me ka hoopanee ana.  Hon. M. P. Waiwaiole peresidena; Robt. J. K. Nawahine kakauolelo.  Hoomaka ia na hana ma ka himeni L. H. Aoao 179 ame ka pule a Rev. J. P. Inaina.

 

He noi ua D. K. Wailehua e kapaeia na hana kahea inoa ame ka heluhelu ana i ka moolelo o ka halawai i hala, a e hilinai aku kakou ike kakauolelo no ka pololei o ka moolelo.  Kokua a hooholia.

 

He noi na Robt. J. K. Nawahine, e ae aki ka aha no kekahi makuahine mai o Honolulu mai Miss E. J Hill ihele mai hoi no ka haawi ana mai i kekahi mau mea e hoonaaiao ai no na Kula Sabati o kakou. Hooholoia.

 

Ua Hoikeike mai o Miss E. J. Hill i na haawina ao no ka hoonaauao ana iloko o hapalua hora me ka maikai.

 

Mahope iho o ka pau ana o na hana a Miaa E. J. Hill ua hoohaha mai ka peresidena, he wa lulu dala keia, a ua loaa he $3.65.

Noi mai o Rev. Jos. F. Welche kapae i na rula no ka manawa Kokua a holoholoia.

 

Nana no i waiho mai i ka hoike a ke komite o na hoike papahelu a na Kahu K.S. Apana, ehoike mai ana i na hemahema i ikeia ioko o na hoike papahelu, o ia hoi, ka like ole o na pepa hoopihaopiha (form) iloko o 3 mahele, o kekahi pepe, papahelo, no ke Teritore; o kekahi pepa no ka Mokupuni o Hawaii ia ano; a o kekahi hoi, o ko Maui nei pepa hoike paphelo.  i mea elike ai na pepa hoike papahelu, he mea pono i keia Aha kekoho i komite wae no ka hookupono ana i hoike papahelu elike no keia Ahahui K S., o Maui nei, i ole e huikau ke komite o na hoike papahelu ma keia hope aki; a o na hoike papahelu apau a na Kahu K. S. Apana i hiki mai i keia Aha, e apono aku no kakou me ka hooponopono ole.

 

Noi mai o Wm.E. Saffery, e laweia ka hoike a noonoo.  Kokua a holoholoia.

 

Nana no i noi mai, e hoihoi hou keia hoike a ke komite o na hoike papahelu a na Kahu K. S. Apana iloko o ko lakou lima, oiai, aole i pau na hoike papahelu a na Kahu K. S. Apana i ka heluheluia imua o keia Aha, a aole no hoi i komo aku nei ia mau hoike iloko o ka lima o ke komite, a ke maopopo nei iau he 6 wale no hoike papahelu i komo aku nei ia lakou nei ia lakou nei, a me he mea la, he 20 paha i koe, aole I loaa aku i ke komite.  Nolaila, o ia kekahi kumu kupono loa e hoihoi hou ai keia komite a hoike hou mai; ap;e o oa wale no, aka, he kuleana, ko keia komite e hana ai a e hooponopono ai ma na ano apu a waiho mai i papa hoikehelu kepono no keia Aha, elike me ka ike i loaa ia lakou, elike me ka lakou i hoike mai nei i na hamahema; nolaila, ke noi nei au, e hoihoi hou aki ke komite o na hoike papahelu Kahu K. S. Apana, a hoike mai me ka piha pono.  Kokua a hoohlia.

 

No Hokie a na Kahu K.S. Apana i koe ame na dala $1.00 pakahi, Na Mrs. Daisy Kalaaupa, i ko Paia,; na Chas. Kaanoi, i ko Pupukanioe; na Mrs. Lily Kuikahi, I ko Pupuene Camp 5; na Mrs. Alice Wong i ko puunene Damp 1; na J. K Puu i ko huelo; na Mrs. E, N. Pake, I ko Kihei; na L. K. Kaalouahi, i ko Halawa; na ke Kakauolelo, i lo Honokohau, Kalaupapa, Kalaiakamanu, Keawa;ai, Wainee, Kaluaaha.

 

Hoike a na Elele K. S Ame $2.00 pakahi.  Na Mrs. Rose Milikaa,i ko Paia; na Mrs. Langsi i ko Paihihi;

Na Mrs. Lily Kapoo, i ko Haliimaile; na Mrs. Nancy Kalani, i ko Huelo; Mrs. Kalohelani,I ko Kaupo; na Miss Hattie Davis, i ko Kalanikahua hou; na Hegegia  Ikoa, i ko Wahinepaa; na James K, Hueu, i ko Keanae; na John Kaiwai, I ko Nahiku.

 

Hoolaha mai ka Peresidena e hoopanee keaia Aha a noho hou ma ka la apopo. Mar. 17, 1923; hora 3 p.m.  Hookuuia na hana ma ka himeni L. H. Aoao 123 ame ka pule a D. K. Wailehua.

(Aole I Pau)

O Leon Kaleimanuia Huewaa Ua Hala

 

Ma kekahi hora o ke aumoe a i ole o ka wanaao paha o ke Sabati iho nei, June 10, 1923 no ka mea aohe mea i ike i kona hanu hope loa, i pauaho mai ai o Leon Kaleimanuia Huewas kekahi o na limahana o ka Hui Uwila o Honolulu no kekahi mau makahiki conoa oi I hala i keia ola honua ana maloko o kona home ma Kalihi-kai, a haalele iho la i kana mea aloha Ka loapili joi o na kau a kau i Hala, Mrs. Kekai Kalemanuia, ame kona mau hoahanau S. K. Huewaaame D. H. Huewaa i nakeiki, na moopuna, na makamaka ame na hoaloha he nui a he lehulehu e kaniaa mau aku nona i ke ao ame ka po me na naau luuluu.

 

Ua hanauaia oia ma Kawaloa, Hana, Maui i ka mahina o Novemaba, 1871, mai ka puhaka mai o Keliikapaole a o Keliihuewaa kona luaui makuakane, a iaia i moe aku i ka moe kau a moe hooilo ua piha iaia no la hanau he 53 a oi.

 

Ua hoonaauao mua ia oia maloko o kekahi kula olelo Hawaii i kona mau la opio malalo i ke alakai a hoonaauao a Kalanikapuainui Kau makaole, a mahope mai e Benjamin K Kaiwaiea ma ke kula olelo Beritania ma Wananalus. Hana, Maui a i ke kanaka makua ana ae ua komo aku ma na hana ae ua komo aku ma na hana like ole no ka imi ana i ka pono o keia ola honua ana.

 

He ekolu ana manawa i mare ai i ka wahine, o ka lua o kana naau wahine i mare ai oia o Mrs. Haina i kaa ia ai e ka pohaku a i make ai ma ke Awawa o Palolo, ma ka manawa ana e pii ana i ke kualapa no ka huli ana i maile, no ka mea he kauai lei ka hana a o kona hoapili hope poa p Mrs. Kekai me ka naau luuluu, aohe mau hua i loaa mai nana me keia mau wahine a pau no ke pani ana ma kona hakahaka mahope o kona hala ana aku la he mau keiki hanai wale no a pau.

He Lala ke maikai oia no kekahi hui hoahu a malama ola o ka Hui Kaa Uwila, a oiai oia kekahi o na kanaka i make make nui a i alohaia, ua nui kona minamina ia a ua lawe ae ka hui hoahu a malama ola ana i komo ai i kona mau hoolilo apau a moe aku @ oia me k@ maika, me ka hookau maha ole ia o ka ohana i haaleleia iho me ka luuluu.

 

Mamuli o kona make ana me ka hikiwawe loa, ka m@opopo ole o ke kumu ua paaia kona kino ma ka hale malama kino o ka Papa Ola mai ka wanaao Sabati mai ahiki i ka auwina la o ka Poalua nei a laweia ae i ka halekupapau o Borthwick e kau ai no ka ike ana iho o ka lehulehu, a ma ka hora 4 p.m. o ka wauwina la Poalua i maneleia aku ai kona kino wailua no ka Ilina o Koula a hoomoeia aku maloko o ia ilina mahope o ka hawelawea ana o hona anaina haipule e kekahi o na kahunapule Kakolika.

 

Ua hala o Kalemanuia Huewaa, aka nae o kana mau hana maikai apau ua waiho iho oia ma keia ao i kiahoomanao poina ole nona.

 

He Ike Maka

He lohe pepeiao wale no mamua, a i ka ike maka ana aku nei, pau kuhihewa i ka maikai launa ole mai ame ka holomua o ka aina hoopulapula o Kalamaula, ma Molokai.

 

Ma ka Paokahi la 4 o keia mahina malaila au me kou kamaaina hoaloha maikai ka Lunakiai o Maui ma Molokai, Mr. J N. Uahinui, i helepapao oloko o kekahi hapanui o na mahinaai, me n ahome nani, a ma ua kikai olelo pu ana me la kou, he mahalo ame ka hoomaikai wale no mai ia lokou mai a he pomaikai nui hoi i loaa ia lakou, ilolo na nae o ka hoomanawanui ameka hoomau e loaa ai ka pomaikai. Ua ai makou i ka lakou mau ipu nunui a momona i ka wa hookahi me Senatoa John son i hiki ae ai me kona kokoolua a i ka lakou palaai pu, a hoi mai au me hookahi eke piha me ia mau meaai.

 

He makaki maoli ko lakou ola kino, i na kanaka apau e ola; a eia ka olelo paipai no ka lahui Hawaii oiwi o ka aina, e hoe i ka anina Hoopulapula.

 

  1. 1-         I loaa ke ola kino maikai a loihi aku na la e ola ai, a piha ke 70 makahiki, a ina no ka ikaika he 80 no ia a o ke ola a ke akua i make make ai no na kanaka apau, aole malalo mai, koe wale no na ulia.

2-I mea e loaa ai keia mea maikai mua ae la, o ka noho i ke akea o ka la, ka ua ame ka makani, ma ka mahiai an ame ka lwaia, ka hele an ma na kualono e haha ai i na holoholona.

3-Ka hia moe hooluolu maikai ana o ke kino i ka po, a no loaa ka ikaika maikai no ka la e hoea mai ana.

 

4-Aohe mau mea e hoolauwili ai o ka noonoo ame ka nohoma, o ia hoe, aohe mau wahi lealea kiinioni a pela aku, e alakai ai ka noonoo ia mau mea hoilihune mai i ka noha ana.

 

Nolaliauhea oukou e, no Hawaii e noho nei ma ke Kulanakauhale o Honolulu iloko o ne rumi liilii, i hele a pilipu a aneane lele ke aho e hoi, eia ke ola, o ka lohe ke ola, o ke kuli ka make, o olelo iho aua nei kaua i ka mea a ke Buke Nui i hoike ai, O ka wa pono i hoomaopopo ole ia, ua hala aku la, a ke ai ka olelo a kahiko, ua hala e aku la ka Puulena i Hilo-Hanakahi, ke imi la ia Papalauahi, I nui ke aho e na keiki o ka anina Hoopulapula o Kalanianaole ke Alii Makaainana. Owau iho no.  S. K Kamaiopili

 

He Leka Mai Kekahi Keiki Hawaii Mai Amerika Mai

(Kakauia e Kiwini Lukua)

(Leka 3)

I kuu makua hine, aloha oe a nuiloa:-eia makou i keia manawa ke makaikai nei i keia kulanakauhale nui o keia wahi, he maikai no makou apau a pela me ko makou mau alakai,  Ke noho nei makou ma keia wahi no elua pule paha me ha mau hoa haole la, a he ano laki no hoi makou oaiai he nui no ka uku oke kaaahi mai kahi mai a mokou i haalele aku ai a hele mai ia nei e nohoai, a ia makou ua emi mai, he mau malihini makou maanei.  Ke mahana mai nei keia wahi i keia manawa a ke haalele nei no hoi makou i ko makou mau ma kuka mehana ame na lole manoanoa a makou i komo mau ai i kela mau mahina aku nei i hala.

 

Me keia mau manao pokole ke hooki nei au; na ke Akua e kiai a e malama mai ia kaua, a hui hou aku kaua.  Ua loaa mai iaukau mau leka apau loa.  Mai hopohopo pe no ka mea, ua hiki no ia makou ke hoouna aku i ka makou leka i na manawa apu. Owau no kau keiki aloha

(Leka 4)

O kua makuahine, aloha a nui loa:-Ua loaa mai iau kaumau leka o ka mahine o Maraki 22, a he nui kou hauoli i ka heluhelu ana i kou noho me ka hauoli ma kou home hou.  He nui na meahou o ka aina nei, ke mehana nei keia wahi i nei mau la; ke noho nei makou maanei ahiki i ka hoomaka hou ana o ka makou hana alaila hoi hou aki makou i ka hokele e noho ai. He manawa hoomaha keia no makou a he nui no hoi hou mahalo no ka loaa ana ia makou o keia manawa maikai, no ka mea, ua nui no hoi ka luhi me ka hoohana mau ia o ko makou mau leo, aka n okeia mau pule ke hoomaha nei makou ua loaa ia makou ka maha kupono; he eono pule i koe a hoomaha hou makou i ka hana a oiai ua loaa ka maha loa ia makou e loaa na ka ikaika maikai hou no ka hana.

 

I ka papule iho nei i hele aki ai makou i ka home o nakeiki Hawaii e noho nei ma Piledelepia nei, he mau keiki kela moku eholo nei, he mau keiki kela moku e holo nei maluna o na mokuahi lawe ukana o ka Hui American-Hawiian Esteamship & Co, a paina makou i ko lakou mau wahi, o ka lakou ai o ia no ka poi palaoa o keia aina haole, me ka ia maka he opelu; he nui ka ono o ka poi palaoa me ka ia maka a ua nui ko makou hoonuu i ka ai o ka aina aloha o Hawaii.  O na keiki e noho nei maanei i keia manawa ioa no a David Kahana, me kana wahine haole me 3 mai keiki; o Mr. Spenser me kana wahine haole, w a laua mau keiki kane’ o Alani Naipo me kana wahine haole, 1 a laua keikane; o Mr. Dan Kula me kana wahine haole, 5 a laua mau keiki’ o Charles Kahalehili me kana wahine haole, 3 a laua mau keiki; Mr. Jack Kalakeila, o Mr. Kenoi Watson, George Lau, Eddie Ladd, Jim todd, Joe Mahi, Jim Kalan, Dan Kalai, Solomon Puni, John Manu me ka lakou mau wahine haole me na keiki hapa-Hawaii, a hapa-haole, he lehulehu na keiki Hawaii maanei, nui ko makou hauoli i ka halawai ana me lakou.

Ke hooki nei au maanei me ka aloha; Kau Keiki.

Na Upena Lawaia O Ka Wa Kahiko Me Ka laKou Mau Hana

(Kakauia e Kawaikaumaiikamakaokaopua)

Hoomauia Mai)

Ka Upena Kahe

I keia upena ka 12 o na upena lawaia a ka poe kahiko, a he okoa no ke kii ana o ka ia o keia upena.

 

O keia upena Kahe, o ia no ka upena e kiiia ai na ia kole ame maomao, a o ka hana ana no i ka pohaku e hikia ai i ke upena, ua like no; he hana mua no i ke ahiahi apau na hemahema, a hookau iluna o na waa upena no ka mea, o keia ano upena i ka pokoa no e holo ai ahiki i kahi o ke kuuna.  aole moe ka po i keia ano upena, ina he loihi kahi e holo ai; he holo no a kuukeia ano upena i ka po mawaena o ka hora 1 ame 2 a.m., a ua maa loa ka lawaia i kahi e kuu ai ka upena.

 

I ka pau ana o ka epena i keku alaila, e kali ana no na waa o ka ike pono o ka lawaia ialalo alaila kahea i ka poe lauu e makaukau no ka luu ana iloko o ke kai.  O ka mea i kuuia ai i kapok eia upena, ua pii ka ia iuka, a i ke kokoke ana e ao, e hoi ana ka ia i ke kai hohonu, a i ka hoe ana mai o ka ia i ka hohonu,ua paa i ka pakuia i ka upena, alila, hoolulu ka ia ma ka waha o ka upena.

 

No ka nana ana i na ia i ka wa poeleele no, aole i ao ae, he ukui. He hoo ae no ka hua kukui i ka waha, a i ole, apana kukui pahe’ a puhi aku i ke kai a koai ae i ka hoe, alaila e ahu wale ana olalo o ka papaki o ke kai hohonu.

 

Kupanaha no hoi ka mea ike a ka poe kahiko! Ina oe e nana me kou mau maka maoli i ka wa poeleele, aole loa he wahi mea hookahi a kou maka e ike ana.  aka, ina me ka mana kukui elike ana ka malamalama, me he ipukukui a-a o kapo.

 

O keia upena e kuuia ai, aia no i ke kai popoloheamea a Kane.  O laua nei na upena hohonu malalo iho o ka upena maomao.  O ia nei ame ka upena Male.  a i ke puhi ana o ka laeaia i ka mana kukui a ike i ka ia, e kahea ana ka lawaia e wehe na lole komo; eia no keia i ka wa poeleele, aole i ike maopopo loa loa kou maka.  Alaila, kahea mai la ka lawai’a e nee like aku na waa ihope o ka poe luu.  I ka ike ana o ka lawaia ua like kalana ana o na waa, o ia ka wa e kahea mai ai i ka poe luu, e luu like a pili i ka papaku, alaila, nana aku, nanamai.  aole oi kekahi mamua o kekahi.

 

Ua like loa no ka hana ana o ka ia oloko o ke kai me na koa no o uka nei o ka aina; ka nee like.  Me ka maikai wale no o ka nee ana e loaa ai ka ia.  Ina imua kekahi poe a mahope aku kekahi, aole e loaa ana ka ia. aia no iluna ka lawaia kahi i nana ai, i kahi o ka ia e hoolulu ana, aole nee awiwi imua, alila, e kena ana ka lawaia i kekahi mau kanaka e noho ana iluna o na waa, e luu wikiwiki ma ka pa akau, a i ole pa hema paha; a luu kela poe kanaka ma kahi a ka lawaia i kena ai ia lakou e Juu,  a e hei io ann no; a paa i ka owili ka waha i no pohaku i owiliia aku i na ikoi o ka upena maluna o ka upena papa.

 

A paa ka waha , pau ka hana; hoi na mea apau iluna o ka waa.  Hookahi wale no kuu ana o keia upena.  I ka hiku ana a kau iluna ke eke, aole i kana mai na ia oloko o ke eke.  Hookahi no kuu ana komo ka waa’ a o ka hoi iho la no ia aole puka ka la noho i kauhale.

 

O keia no hoi ka upena helu ekahi o ka luu i kakahiaka nui, iloko o ke anu.  aka, Ma kahana nui ole, aole hana nui keia ano upena.  O ka holo no a kai, kakali o ka hiki i ka wa kupono e kuu ai ka upena; a ina ao e ike pono ai ko kakou mau maka, e ike ana kakou i ka ia e hoi ana no ma kahi o keia eke e waiho ana.

 

I ka hoi ana o ka ia ahiki ma kahi o keia waha o ka upena eke o hoolulu ana, no ka mean, ua paa i ka paluluia e na upena na oaoa apau o kahi e hoi mai ai ka ia a i ka hoi ana mai o ka ia maiuka mai, e hoi pualu ana ka ia i kahi manawa, a e hoi laina mai ana.

 

Aole no he ia e holo ana mawaho o keia mau pa i hoopuniia.  E holo pololei ana ka ia ma kahi i kapaia kahe; amailaila i loaa mai ai ka inoa o keia upena-Upena Kahe.

 

Aole no a he nui a lehulehu keia mea he kahe, he kakaikahi loa. Ina no elua a ekolu ma ia kai laula, ua pau ae la no na kahe;  a i manao kekahi poe kanaka e kuu wale aku no ma kahi o ke kahe ole, aole e loaa iki ana ka ia a hoi wale i kauhale

 

Pela no me ka upena maomao.  O ke kuuna maomao aole ia he nui a lehulehu wale aku o na kuuna, ekolu no eha, pau ae la no; iloko o ke kai laula; nolaila; ua hana ka poe kahiki, a ua ike, a o ka poe hou o keia au, aole loa e hiki ana, apau loa keia oihana i ka nalowale. Aole i pu

 

I kulike ai me na hoike i loaa mai i keia keena, aia ka Lunahoomalu Sam Kauhane o ka papa lunakiai o ke Kalana o Hawaii iloko o ke kulana mai nawaliwali e waiho mai la.

 

 

Ma Ke Kauoha

Hoolaha Kaui O Ka Hoolimalima Aupuni

Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 10:00 a.m, Poaha Iulai 19,1920, ma ka puka manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai lulu, T. H. Malila e kaui hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka mea koho keikei loa malalo o na manao o ka Pauku 75 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, na Pauku 358 ame 380 o na Kanawai.  Hooponopono Hou ia i Hawaii o 1915 ame ke Kanawai 143 o na Kanawai aha olelo o 1917, ka Hoolimalima Laula o ka aina aupuni malalo iho nei;

Apana 2, na Koena o Pawaa, ma ke Alanui Moi e kupono ana ma kekahi aoao mai o Kahi Kanu Laau o ke Aupuni, Honolulu, T. H., nona ka iliaina o 7,494 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha

O ka hoʻolimalima e kuai hoolilo ia aku ana e kaa ia malalo o na kumu aelike ame na kulana apau o ka Hoolimalima Laula Aupuni i hoopukaia eke Keena o ke Komisina o na Aina aupuni a malalo no hoi oke kulana pakui e hookomoia aku ana maloko o ka Hoolimalima Laula e hoopukaia ai i kulike me keia kuai, ma ke ano elike me ia malalo nei:

 

O ka aina e hoolimalimaia aku ana e hoohanaia ia no na hana kukulu halepule wale no a oka hoohanaia ana o ia mea no kekahi hana okoa ae mawaho o na hana pili halepule, e lolo ia i kumu no ka hoopau ana i ka hoolimalima e hoopukaia aku an i kulike ai ine keia kuai.

E kaa no keia kuai malalo o keia mau kulana mahope ae nei:

  1. 1.         Manawa o ka hoolimalima, 21 makahiki mai Iulai 19, 1923 aku.
  2. 2.         Uku hoolimalima, haahaa $200.00 o ka makahiki, e uku hapa-makahiki mua ia.
  3. 3.         E uku ka mea e lilo ai, maka haule ana o ka hamare i ka uku hoolimalima o na mahina mua eono, hui pu me na lilo o ka hoolaha ana ame na kaki e ae e pili ana me ka hoomakaukau ana i ka hoolimalima i oleloia.

  O ke kii palapala aine e hoikeike ana i ka aina e hoolimaliimaia aku ana ame ke ano o ka Hoolimalima Laula aupuni, ke waiho nei ma kahi o na palapala, a e ikeia no ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T. H.

No na hoa kaka aku i koe, e ninau ae ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T. H.

 

Hanaia ma Honolulu, T. H.., maloko o ke Keena o ke Lomisina o na aina Aupuni, I keia la 19 o June A. D. 1923.

C. T. Bailey

Komisina o na aina Aupuni. 6561-June 21, 28.

 

Hoolaha Kuai O Na Apana Aupuni

Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 1:30p.m., Poalima Julai 20, 1923, ma ka puka mamua o ka Hale Aupuni Kalana, Lihue, Kauai malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka mea kono keikei loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, Pauku 358 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915 ame ke Kanawai 143 o na Kanawai ahaolele o 1917 na apana aupuni malalo iho nei:

  1. A.        Apana 6-A na Koena aina aupuni, Kauhale o Waimea, Waimea Kauai, nona ka iliaina o 3,990 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumu kuai haahaa, 100.00

E Kuai hoolilo ia aku no keia apana no ka hoohana ana no na hana pili halepule wale no, a o ka palapala sila e hoopukaia aku ana no ia mea, e komo ana kekahi hoakaka no keia mea, a e hoakaka hou ann no hoi, ina ma kekahi manawa, e hoohanaia ana ia no na hana e ae mawa ho o na hana pili halepule, e lilo no ka palapala sila e hoopukaia aku ana no ia mea, imea mana ole, a e hoi hou no ka aina i oleloia a pili me ke Territore o Hawaii.

  1. B.        A pana 6-C na Koena aina Aupuni, Kauhale o Waimea, Waimea, Kauai nona ka iliaina o 1,189 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa, $238.00

E kaa no keia kuai malalo o keia mau kulana:

  1. 1.         Kumu aelike, kuike maka haule ana o ka hamare
  2. 2.         E uku no ka poe e lilo ai i na hoolilo o ka hoolaha ana mahope koke iho o ke kuai.
  3. 3.         O na makaainana wale no o na Mokuaina Huiia o Amerika a i ole o ka poe paha i hoike ae i ko lakou manao e lilo i mau makaainana, a i ole na ahahui paha i kukukuia a e ku ana malalo o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, ke lilo i poe kuai mai.

O na kii palapala aina e hoekeike ana i na apana e kuai hoolilo ia aku ana ke waiho nei ma kahi o na palapala, a e ikeia no maloko o ke Keena o ka Hope-akena, Hale Aupuni Kalana, Lihue Kauai, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na aina aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T.H.

 

No na hoakaka hou aku i koe e noi ae ma ke Keena o ka Hope-akena, Mr. J. M. Lydgate, Hale Aupuni Kalana, Lihue, Kauai, ai ole ma ke Keena o ke Komisina, aina aupuni, Hale Kapitala, Honolulu T. H.

Hanaia ma Honolulu, t. H., maloko o ke Keena o ke Komisina o na aina aupuni i keia la 19 o June, A.D. 1923

Waikinekona, June 17,- O na manaolana no ka hoomauia aku o na launa aloha ana mawaina o Ameirka Huipuia ame Rusia ka i hoakakaia ae ma kekahi papaina kuokoa i akoakoa nui ia e na elele malama ola amerika ame ke aupuni  Rusia ma keia la.

 

Hoolaha No Na Aina Hoopulapula

E apo aku no ke Komisina Home Hawaii i na palapala noi no na apaua pahale he iwakalua-kumanaono o hookahi eka pakahi, e waiho la ma Kalanianaole Settlement, Kalamaula Molokai.  E apoia aku no na palapala noi ahiki i ke awakea Iulai 14, 1923.  O na pepa paihakahaka o na palapala noi ame na hoakaka aku i koe, e loaa no ma ke keena o ke Komisina, Home Hawaii, rumi 21, Hale Manahooko, Honolulu.

 

Geo P. Cooke

Luna Olhana Hooko ame Kauolelo Komisina Home Hawaii 6561-June 21, 28 Iulai 5, 12

 

Ahahui Euanelio Paeina Hoomana Naauao O Hawaii

He leo hea e hea nei ma ke keena oihana poo aku o ka Hoomana Naauao o Hawaii, a Rev. John Kekipi Maia i hookumu ai, Lualikini o Kealaula o ka Malamalama, Helu 743 Kanao Lane Koula, Honolulu.  e malmaia ana na hana elike me ka maamau o ka Ahahui Euanelio Paeaina, Kau o 1923, ma ia keena i hoakakaia maluna ai, no ka imi ana i na alahele e hooholomuaia ai na hana o ka Haku ma ia Hoomana Naauao elike me na ao a ka Makua John Kekipi Maia, i ap iho ai, a ke Kauohaia aku nei o na lala wale no i keuleana ia aha e akoakoa mai, ma ka hora 7:30a.m. Iulai 23, me ka lakou mau hoike i kulike me na kuhikuhi a ke kumukanawai, kanawai ame na rula o ka Hoomana Naauao o Hawaii.

Rev. J. K. Maia, Peresidena, Paeaina H. N. O. H 6561-June 21, 28; Iulai 5.

Hoailona Aeko Waiu Kia

Nui na hanauna ona bebe i ulu ae me ke ola kino maikai a puipui me ka Waiu Kia Aeko

 

Kikoo A Ka Poe Kaahele

He hoopukaia ke Kikoo a Ka Poe Kaahele e keia banako ma na huina o $10, $20, $50 ame $100.  Aole i kaukaiiama ka banako wale no e likoo ai ia lakou-ua hiki ke kikoo ia lakou ma ka hokele, hui kaaahi, hale kalepa a mau hale e ae ma kekahi manawa.

 

E hoike ana na kikoo pakahi i kou inoa aole no he waiwai ahiki i ke kakauinoaia ana o ia mea. Ina e nalowale, e kaohiia ana ka uku ana. aole he pono e laweia ke dala kuike ma kekahi manawa, ma kekahi wahi, me ka palekana ma keia i kupono loa ai no Kikoo a ka Poe Kaahele.

The Bank of Bishop & Co., Ltd

Ka Banako Kahiko Loa ma Hawaii nei

Kukuluia i ka 1858

Huina Waiwaipaa He $16,000,000.00 A Oi

Better Crude Makea A Better Oil

Ua hanaia ka aila Zerolene mailoko mai o ka Aila Maka i waeia, i hoao mau ia a ikeia ka loaa ana mai o kekahi aila oi ae o na ano pahola ka oi ai o ka pipiii ame ka oi ae o ka onipaa mamua o na aila e ae i hanaia mai na aila maka e mai. Nolaila o ke @ i hoomauia me ke Zerolene e hoohana ana ia he 5% emi iho o ke Zerolene no ka mea he mau ka oi ae o kona mau.

 

O kekahi no hoi, he uuku loa ka pau o ke Zerolene mamua o kekahi, mau aila e ae a makou i hoao ai, a, ole i loaa mai.  O na kaa i hoomauia me ke Zerolene e holo ana mai ka 25% a ke 50% ka mamao aku, mamua o ka hoomaimai ana i kahi hookuu ea ame ka holoi ana i ka pau.

Hoomau i ke Zerolene-ina no ia he emi mai. Standard Oil Company.

Hookuku Himeni me ka luakini o Kawaihao

Poalima June 22, 1923 Hora 7:30 p.m.

Na Papa Himeni Hookuku Hawaii, Maui, Oahu Kauai Tikiki, $1.00

Hoopaaiai $25, $35 Paalole

Hoopaaia $30, $40 Paalole

Hoopaaia $35, $45 Paalole

Hoolimalima Haahaa Oihana Kuike-Aole Moohelu Aie

Kuai Makou 3 Paalole no ka Puka o 1 Paalole

Na Paalole Palm Beach Preshrun Koikoi Maoli $10