Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 27, 5 July 1923 — Page 8

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

O kekahi ninau nui ko’iko’I iloko o keia mau la e nee nei, o ia no na hanahou e pili ana I ka apana o Kaimuki.  Ua mahaelua ka inanao o na makaainana e noho nei maloko o kela apana.  Ma ka aoao kekahi poe, e apono ana I na hanahou, a eku-e ana kekahi poe ia mea.

He oiaio, o na makaainana e noho ana ma Kaimuki, ka poe na lakou I noi hoomau mai I ka pap o na lunakiai, iloko o na manawa ae nei I hala, e lawelaweia na hanahou, maloko o Kaimuki, malalo o ke kanawai auhau alanui: a ua apono ka pap lunakiaʻi ia noi, me ke koho ana I kekahi haawina dala, ma ka aoao o ke aupuni kulanakauhale, no ka lawelaweia aku o na hanahou I manaoia, malalo o ka aelike.

Ua ala mai nei nae na ku-e ana ma ka aoao o kekahi hapa o na makaainana, no k ahooko koke ia aku o kela hana, malalo o ke kumu, e lilo ana ka lawelaweia aku o na hanahou I manaoia no Kaimuki I haawe kaumaha hou iho maluna o lakou; mawaho ae o ka lakou e uku nei, ma ka hookaa liilii ana no ko lakou mau home ame hna auhau I pili ia mau home.

Ua kahea ae nei ke kalapu Hooholomua o Kaimuki, he halawai akea, no ka poe apau e noho nei ma Kaimuki, ma ka hapalua o ka hora ehiku, o ka po o ka Poakolu ae nei, Iulai 11,1923, nolaila I wahi e hiki ai ke holoholoia keia ninau me ka holopono loa, he mea pono I ko Kaimuki poe, he mau home ko lakou. C hoea ae ma ia halawai, a e kukakuka me ka maikai.  Ina no ko lakou apono. a apono ole, I ka hooliloia o kekahi huina dala nui mahuahua, a lakou e uku ai, no ka hana ana i na alanui maloko o kela apana.

O na Hawaii kekahi mahele nui o na makaainana c noho nei ma Kaimuki: he kuleana nui ko lakou e hooholo ai i na mea pono e hanaia aku no ke kulana holomua o kela apana, nolaila mai noho malie wale no lakou, a hookuu aku na kekahi poe kakaʻikahi c noonoo a hooholo I keia ninau, elike me ka lakou I ike ai he pono, aka e hoike mai kela mau makaainana Hawaii I ko lakou mau manao ku-e, a apono paha, ma ka hoea kino ana ae, ma ka halawai i kaheaia, a ma na halawai paha o keia ano e kaheaia ana ma keia hope aku.

Eia no ka mea ano nui ma keia hanahou I manaoia no Kaimuki, ina ua noho pouliuli na Hawaii, he mau home ko lakou e ku nei ma kela apana. a o ka poe hoi I kuleana e uku aku I ko lakou mahele, iloko o na hoolilo o kela mau hanahou.

E hana hou ia ana na alanui o Kaimuki, ma na palena I hoomaopopoia, no ka hoomaka koke ana aku i keia hanahou, malalo o ke kanawai auhau alanui.  O ka hapalua o na hoolilo o ka hana ana, e ukuia e ke aupuni kulanakauhale, a o kekahi hapalua, na na ona aina e waiho ana ma na aoao a elua o na alanui e hanaia ana malalo o keia ano.

E kauia ana ke ana auhau, ma ka nui o na kapuai kuea o ka aina he okoa ke ana auhau no ke alanui, he okoa ko ke alanui kauaoao ame ka pohaku pale, a o ka loihi o ka manawa e uku ai I ka huina auhau holookoa, he umi makahiki, I maheleheleia ka huina auhau e uku ai o ka makahiki, me ka uku pu he eono pakeneka o ka makahiki, maluna o ka huina auhau i uku ole ia.

Eia ka manao nui o keia hanahou, e loaa i mau alanui maiana ka waiwaiio o na aina, a o ka amea oi loa aku, e maalahi ana ka waiwaiio o na aina, a o ka mea io loa aku, e maalahi ana ka hele ana o ka lehulehu mai kekahi wahi a i kekahi: aole elike me ke ano o na alanui e waiho nei i keia manawa.  Ka inoino maoli o kekahi mau alanui.

Me keia mau alanui maikai nae ke hanaia aku, me ka pii ae hoi o ka waiwaiio o na aina ma Kaimuki, e uku ana na ona aina, i kekahi huina dala mahuahua no kela alanui, a mawaho ae olaila.  e uku pu ana lakou.  i ke ana auhau waiwai paa kiekie.  i oi aku i ka lakou e uku nei i keia manawa.

He ninau maalahi loa keia hanahou i manaoia no Kaimuki i kekahi poe nui o ke dala: aka he ninau ko’iko’i loa nae ia i ka poe uuku o ka lakou dala.  a e noho nei paha malalo o na moraki no ka hookaa liilii ana i ko lakou mau home: aka nae.  o ka paio ana o kekahi mahele o na makaainana o kela apana me kekahi.  me ke ake e kaa ka lanakila i kekahi o kela mau aoao: aole ia o ka hana naauao; e hui pu na aoao e elua.  a e kukakuka me ka maikai, a maluna auanei o ke koho ana a ka hapanui. o na ona waiwai, ame ka poe he mau home ko lakou.  e hooholoia ai ka mea pono e hana aku ai.  ina ia no ka hoonee aku i ka hanahou i makemakeia, a i ole hoopanee aku paha no kekahi manawa kupono ma keia mua aku.

E NOHIA KA OIAIO E PONO AI.

Ua nui maoli na hana hakihaki kanawai i laweia ae iloko o na aha hookolokolo i kea mau la.  e pono ai i ke kiure kiekie e huli a noii pono aku.  i na mea oiaio e pili ana i ka lawelawe ana o ka oihana makai i na hana o kela keena.

Na ka hihia law i ke dala ki-pe o ka Makaikiu McDuffie.  o ka hooloheia ana imua o ke komisina makai.  i hookaakaa ae i na maka o na makaainana o keia kulanakauhle, no kekahi mau hana hakihaki kanawai.  i lawelaweia me ka lanakila.  elike me ke Kalapu Hoohauoli o Waikiki.  i paniia ai kona mau ipuka.  mamua koke aku nei.  a pela hoi me ke Kalapu Hoohau oli o Kalihi, i paa mai ai he ekolu mau wahine me na kane he nui maloko olaila.  no na hana hakihaki kanawai, i ka hopuia ma ka po koke aku la no o ka Poaono i hala: ame kekahi mau hana ku-e kanawai a ae, e ku mai nei.  i ikeia e kekahi poe, i makaukau e waiho aku i ka lakou mau mea i ike ai imua o ke kiure kickie.

No ka maopopo ole anei i ka oihana makai o keia kulana kauhale, aia he mau hana hakihaki kanawai, e lawelawe mau ia nei me ka hoopilikia ole ia aku, ke kumu o ka hele lanakila ana o ia mau hana?  Ke kau nei na manao hoohuoi o ka lehulehu, aia kekahi mau hana hoopakele ma ka aoao o ka oihana mahai, no ka hele lanakila ana o ia mau hna hakihaki a ku-0e kanawai: a no ka hookaawale ana ae ia mau hoohuoi mai ka oihana makai aku.  aole he hana naauao ke ku-e ana aku i ke alahele a ke kiure kiekie e lawelawe mai ana.  pela wale no e hoopauia ae ai na manao hoohuoi iloko o ka lehulehu.  a e kaawale aku ai hoi ka oihana makai, mai na ahewa ana aku a ka poe koho baloka.

Ina aia he oiaio iloko o na hoike a kekahi mau makaainana.  no ko lakou lawelawe ana i na hana hakihaki kanawai, malalo o na hoopakele ana a ka oihana maka.  alaila ua ili iho ke ko’i ko’i maluna o lakou ka hooiaio an amai ia mea imua o ke kiure kiekie: a e ikeia ae ke ano o ka hooko ana a ka oihana makai.  i ke kanawai.  ina ia ke lawelaweia nei ma ke ano, a ka lehule hu i makemake ai no ka uku e loaa nei ia lakou i kela ame keia mahina.

He mea hookahaha mai i ko kakou noonoo, ka hoomaopopo ana.  elike me ia ihoikeia ae ai e kekahi poe makai, aole ka e hiki ia lakou ke hopu wale aku i kekahi poe hakihaki kanawai, ke ole e loaa he kauoha ia lakou mai ke poo aku o ka oihana.  Nokeaha mai ke kumu o keia?  Ua kauoha maopopo ke kanawai i ka hana’a na makai; o ke pale ana ae i ka manao o ke kanawai.  a i ka hana hoi i kau aku maluna o na makai, ma muli o ke kauoha a na poo ma ka oihana , aia kekahi mau kumu ano nui loa, e komo ai na mana hookuoi, no ka imi ana ae o ka poe hakihaki kanawai i na hoopakele ana, a na poo o kela oihana.

He mea makehewa nae ke koho wale ana aku o na makaainana, i na kumu malalo o na manao hoohuoi, no ka hoopilikia ole ia aku o kekahi poe ku-e kanawai, e na makai; koe wale no ke kakali ana aku i ka hopena, o na hana noii a ninaninau pono ma ka aoao o na kiure kiekie; a e lilo na makaainana apau, he mau ike maopopo kekahi ma ko lakou aoao, no ka hooko pono ole o ka oihana maikai i kana hana.  i poe kokua aku.  ma na ano apau e maweheia ae ai kekahi hana ano nui, ina ia noka hoauhee loa ia aku o na hoohuoi maluna o ka oihana makai, a i ole, kau aku paha na ahewa ana.

He hana maikai ole paha keia oia ke kau koho baloka wae moho e hookokoke mai nei: ina nae oaole he mau kiko eleele i kau aku maluna o na poo o ka oihana makai, alaila e lilo i mea hauoli ma ko lakou aoao.  ka hoauhee mua ia ae o na mea oiaio ole; e hilahila ole ai lakou.  ke hele hou aku imua o na mana koho baloka.  a noi aku i ko lakou mau baloka.  no ka hoomau ana mai ia lakou ma ka oihana hooko i ke kanawai.

KA LUNAHOOMALU SAMUEL KAUHANE.

Ua pauaho mai ka Lunahoomahu Samuel Kauahane o ke Kalana o Hawaii.  i keia ola ana.  na pau kana hana ma keia ao, na kuu ka hihi, mai na inea mai o keia ola honua ana; aka nae he mea minamina no ka haule ana o kekahi kanaka nui elike me ia, maiwaena aku o kakou.

Ma ke ano he lunahoomalu no ka papa lunakiai o ke Kalana o Hawaii.  a ma kona ano he makaainana.  oia kekahi o na Hawaii i mahalo nui ia, ma ke ano o kana lawelaw a hooko ana i na hana o ka lehulehu, ka mea nana i hoolilo iaia i hoaloha no na mea pau , a i hapai aku iaia iloko o ka lakou mau hoomanano ana nona.

He kanaka nui i’o o Samuel Kauhane.  o kona kulana kanaka makua.  ke kui’o ma kana mau lawelawe hana ana apau ka mea nana i ume aku i na manao mahalo, aole wale o na makamake ili keokeo, aka o kona lahui pu kekahi, me ko lakou makaukau mau, e hapai aku iaia, ma ke kulana ano nui iloko o ka papa o na lunakiai o ke Kalana o Hawaii, ina no ke ola nei oia i keia la.

Ua nanaia aku o Samuel Kauhane ma ke ano he alakai oia no kona lahui kanaka: o kela ano hoopono iloko ona, kela akahele.  me ka makaukau mau e hooko aku i na hana apau ana i manaoio ai he pono me ke kulike, ua hapai ae oia iaia iho, ma kekahi anuu kiekie loa, a ua kukulu ae hoi i kiahoomanao poina ole nona, mahope nei.

Aole no i nele ka loaa ana he mau hemahema ma kana mau lawelawe ana i na hana o kona kulana, he lunahoomalu no ka papa o na lunakiai, he mau hemahema nae ia i hanaia, aole mamuli o kona manao maoli iho, aka malalo o ke kuhihewa, me ka maopopo ole: na ia mau kuhihewa nae, i hoonaauao mai iaia.  e akahele ma ka hooholo ana i na ninau apau i pili i ko ka lehulehu pono.

Ua haaheo no kakou na Haawii i ke kau ana o ko kakou poe kanaka kupono ma na kulana oihana kiekie o ko kakou mau aupuni kalana; a oiai e paaia ana ka mana koho baloka iloko o ka lima o na Hawaii.  ua ili iho ke ko’iko’i maluna o kakou ke kikoo aku i kekahi Haaii elike me ko Samule Kauhane ano a hoonoho ae ma ka noho lunahoomalu no ka papa o na lunakiai o ke kalana o Hawaii; ke ole e loaa na manao kuikahi iloko o kakou na Hawaii.  e hoea mai ana ka manawa, e kailiia aku ai ia hanohano mai ia kakou aku, a lilo i kekahi mea, i kaokoa ae kona lahu mai ia kokou aku.

O ka poe i kamaaina loa i ko Samuel Kauhane mau ano apau.  o lakou na hoike ike maka no kona mau ano lehulehu: a oiai aia na manao minamina iloko o lakou nona, he hookahi nae mea a kakou e hauoli ai, ua hooko aku oia i ka hana a ka lehulehu i hookau aku ai maluna ona, me kona kino nawali wali no, ahiki i ka waiho okoa ana iluna o kahi moe; a mauna iho o na makaainaina o ke Kalana o Hawaii ke ko’iko’i o ka wae ana ae.  ame ke koho ana aku, i panihakahaka kupono ma kona makalua, no ka hoomau ana aku i kana mau hana kui’o iloko o ka papa, ma keia hope aku.

E akahele loa e na Hawaii, mai ka punihei wale ana aku I na hana hoʻohoihoi makuahonowai, a ko Amerika poe, e hoʻopahola mai nei, ma keia kulanakauhale, no ka holomua o ka hana eli aila.  Aohe he hana naauao, ke kiola ana I kekahi huina dala mahuahua, ma ke kuai ana I mau mahele iloko o na hui aila o na aina mamao, na hui a kakou I maopopo ole ai I ka meahuna iloko o na lawelawe hana ana a ia mau hui, O ka hoahu dala makepono, ina he makemake ko kakou e hoʻopukapuka I ka kakou mau dala, o ia no ke kuai ana I na mahele o ko kakou mau hui hoʻopukapuka dala maanei nei, no ka mea he mau hui ko kakou e hiki ai ke nana aku me ko kakou mau mak aponoi, a o ka poe na lakou e lawelawe ana I na hana o ia mau hui, he poe lakou no Hawaii nei, me na manao make e ohi like ko Hawaii nei poe, I na pomaikai, o ka lakou mau dala I hokomo aku ai iloko o ia mau hui.

O na kanaka Hawaii ka nui iloko o ka Hui Kukulu Hale Pioneer ame Hoaie Dala e ku nei ma keia kulanakauhale: ma ka po o keia Poakahi ae, e malamaia ai ka halawai makahiki o kela hui, a ma ia manawa no hoi e koho hou ia ai na lala o ka papa hooko: he mea pono I na Hawaii e hele ae ma ia halawai, a ma na halawai no apau a ko lakou hui, I hiki ai ia lakou ke koho I na kanaka a lakou I hilinaʻi ai, no ka lawelawe ana I na hana oloko o ka hui, a I ike pono ai no hoi lakou I ke kulana o ko lakou hui: aole o ka noho aku I kauhale, a na ka poe kakaʻikahi e noonoo a e hooholo I na hana e hoʻoholomua ai I ko lakou hui.

Ma na hoike o na banako o keia kulanakauhale, no na mahina eono I hala aku la, ua ikeia ka nui, maoli o na dala a na makaainana I hoʻokomo aku, ma ka hoahu ana, he hoike o@io loa keia , no ka hoʻomaopopo o na kanaka I ka waiwai ame, ka pomaikai o ka malama ana I ke dala.  Na na pilikia o ka wa I hala, ame ka manawa e nee nei, a no na pomaikai oi ae, e hoea mai ana ma keia mua aku, na ia mau mea e hoonaaua@ mai ia kakou apau.  O ka hoahu ana I na dala maloko o na b@nako, ke alahele e loaa ai k alanakila ame ka noho kuokoa ana.

He elua mau wahi I hakahaka o ke komisina makai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei I keia manawa no ka hoopihaia aku e ka Meia Wilson, ma keia mua koke iho; e kau aku ko kakou manaʻolana, o na kanaka a ka Meia Wilson, e hoʻokohu mai ana no ka hoʻopiha ana I kela makaluna, he mau kanaka lua, e hooko ana ina hana a kela komisina me ka pololei, e haawi aku ai ka lehulehu I na mahalo ana, me ka nana ole a eina paha he mau Demokarata laua, a Repubalika paha.  Ma ka pololei o ka laua hana, ka mea i makemakeia, aole ma ko laua aoao kalaiaina.

Nuhou Kuloko

Maloko o ke kahua o ka pa’lii na bana hoomanao Pokiulai, ma ke kakahiaka o nehinei aku la, me ka hele a piha I na kanaka.

O mr. George K. Kunukau ka I hookohuia aku nei i lunakauawai dlua, no ka aha hoʻokolokolo o Makawao, Maui.

Ke holomua mai nei ka pii ana o na paia o ka hale oihaua hou o Castle & Cooke ma ke kihi o na alanui Kalepa ame Bihopa.

Piha ke Aloha Paka I na kauaka no ka hoohala ana I ko lakou manawa, ma na hana hoohauoli Pokiulai, iloko o na po aku la I hala.

He la lele uwaki o nehinei.  Ka Pokiulai, no na keiki o ke Kuokoa, nolaila ua paa e ka pepa ma ka Poalua nei, a he puka wale ana mai no ko keia kakahiaka.

Ma ke kakahiaka o ka Poakahi iho nei i lapaauia ae ai he wahine Korea mamuli o na palapu maluna o kon kino, o ia kona pepehia ana me ke @ahuia e kana kane.

He laina loihi o na kauaka like ole e kali ana o ka loaa mai o ka Alemanaka no ka ekolu mahina e pau ana I Sepatemaba ke kulaiua ana mawaho o ke keeua o Alexander & Baldwin ma ka Poakahi nei.

Ma ka Poakahi iho nei I hoike ae ai ka Lunakanawai Kiekie Peters i kona hoʻokohu hou ana aku I ka Lunakanawai R. H. Makekau I lunakanawai apana no Hamakua, Hawaii.

No ka lawe ana ae i ke kulana o ka Luananui C. C. Conant I make ai, ua manao o Mr. George P. Cooke, ke kakauolelo o ke Komisina Home Hawaii, e waiho I kona kulana me kela komiaina, a e lawelawe aku I na hana pili i kona aina hanai holo holona ma Molokai.

Ahiki mai I keia manawa, aole i loaa ka mea nana I pepehi I ka Lunanui C. C. Conant o Molokai a make, eia nae he nui na ike I kaa aku malalo o ka makaikiu no ke kahi mau moali e hoʻokolo aku ai mahope o ka meheu o ka mea pepehikanaka.

Ma ka po Sabati nei I paa ae ai he Hawaii, o Lui Kukapu ka inoa, a hoopiii ae imua o ka aha hoʻomalu no ka hewa he wawahi hale, no ke komo ana iloko o ka rumi e waiho ai na meakani o ke Kula Sana Lui a laweia ma ke ano aihue kekahi ohe sexaphone.

Mahope o ka hala ana o kekahi mau la lehulehu a I manaoioia hoi ua piholo I ka moana, ua komo mai la nae i keia awa ka mokukuna Elinor H. Given me ka piha ukana he lanahu no keia awa, mai Auseteralia mai, mahope o kona loaa mau ana I ka pohu ame ke aheahe loa o ka makani.

Ma ka mokuahi Maui o ka Poalua iho nei I hoea mai ai ka Lunamakaainana Charles F. Curry, o ka ahaolelo labui, a lunahoomalu hoi o ke komite teritore no ka hoohala ana I kekahi mau la ma Hawaii nei, mamuli o ke kono a Kiaaina Farington, no ka naua ana I ke kulana o keia teritore.

O ke Kapena Samuel W. King ka haiolelo ano nui ma ka paina awakea a ke Kulapu Hoeueu Hawaii, ma keia Poalima iho.  E hoike mai ana oia I ka moolelo o kana buaka’I aku nei no na mokupuni o ka hema, a o meleia ana no hoi he mau himeni hoʻonanea e kekahi mau loea himeni, ma ia paina.  Ua makemake nui ia na Hawaii e hoea ae ma kela paina.  I lobe I na mea ano nui mai ia Kapena King mai.

E MUUMUU ANA PAHA KA LIMA O KEKAHI MAKAI MUA

 

E @lo ana n Henry Hewitt, he makai kaulio mua,’I kanaka lima muumuu no ke ko@ua aku o kona mau la I koe o ke ola ana mamuli o ka poino mauwale I hauaia aku mal@na ona ma ke ano limakoko puuwai ele@le loa, e kekahi kauaka I h@aukiuki ole I a aku ma ka po o ke saba@i nei ma ke kihi o na alanui oki ko ma kona poo me ka @ nei o ka apaua o Kalihil.

@ kulike me ka Hewitt moolelo o ka hoike ana ae I ka oihana makai, oiai no ka oia e noho ana mo ka nauea ua @ahau mai la o William Olepau iaia me kekahi pahi ka Halema’I Moiwahine.

@aukiuki ole ia aku o Olepau, @ moku kona peahi hema mahope koke iho o ka hora @ o ia ahiahi.  Make poo ka Olepaa wahi o ka manao ana mai e haha@ eia nae ua pam@i la ka oi o ka pahi oki ko moka peahi o kona lima hema a moku aneane e lele.  Ua laweia mai o Hewitt I ka halema’I o na poino ulla, a mahope o kona lapaauia ana malaila ua hoihoi loa ia ae ois I ka Halema’I Moiwahine.

OLELO HOOLAHA.

E ike na mea apau ma keia. Ina he mea aloha ka oukou I haalele mai I keia ola ana wahi e kanuia ai kona kino lepo.  E hele mai e hui pu me a’u, no ka uku o kahi e kanuiz ai. Ma ka Pailina o Kalaepoha ku.

WM. K. KALEIHUIA.

1016 Kama Lane, Kapalaroa, @ulai l, 1923.

6562-Iulai 5, 12, 19, 26.

 

Nuhou Kuwaho

CLEVELAND, Julai 1,-Ua hanaia e Jack Sullivan kekahi hana kaulana lea I hana ole ia mamua I keia la ma kona manawa I holo aku ai maluna o kekahi waa maluna o ka moanawai Eri@ he kowa mamao o kahaoho mile iloko o na hora ekolu ame kaualima kumamono @.  O keia ka manawa mua loa a kekahi haole I hoao ai e holo maluna o kekahi @aa maluna o ka @wai.

Tokio. Julai 1.-Ua @lo ka like ole mawaena o ka lapana haa@ 150,000,000 Yen ame ka Rusia koi no 1,000,000,000 rubela gula no ke kuai ana I ka hapa akau o ka Mokupuni Sagaha@eu I kumu e haaleleia ai no ka manawa ka ni@au a M. Joffe ka wahaoleio a ke aupuni Soviet.  Ke imi nei na luna aupuni I kekahi kahua no kekahi ahakuka mawaena o @a luna aupuni a na oleloia ke noonoo mai nei na elele o ke aupuni o Russia I kekahi mau haawi aina ana ia Iapana.

WAKINEKONA, Julai !.-Ua hoolahaia ae o ka papa kapilimoku I keia la kana hoopii ana ae I na aukuhana o ua luina, na wiliki, na kanaka na lakou e hoohana I na radio ame na kanaka o ke keena o na kuene mai ka $7 a ka $20 no ka mahina.  E hoomaka koke ia ana keia hoopii ana ae I na ukuhana mai keia mapawa aku.

GREAT FALLS MONT, @ 3-Ma ka hera 2:45 o keia kakahiaka I hoolahaia ae ai e J. E. Lane ka lupahoohana, mahope e ke kuka ana me Jack Kearns, o ka hakaka mawaena o Dempsey ame Gibbons ma ka la 4 o Iulai e malamaia ai elike me ia I hoakakaia ma ka papa kuhikahi.

NA MARE.

F. K. Lee ia Caroline K. Kealakai, Iune 22.

John Gruge ia Maragaret K. Kekuku, Iune 23.

John Grace ia Ln Nailima, Iune 22.

Cyril J. Riley ia Mary K. Pulaa, Iune 22.

F. S. Nobriga ia Sarah Oliva, Iune 25.

Robert E. Rowland ia Alice Kalama, Iune 26.

NA HANAU

Na Ahlo Alexander ame Irene Kawehikulani, he kaikamahine, Iune 1.

Na Ren@ II.  Mahoe ame Helen

Namaka, he kaikamahine, Iune 3.

Na Wm. Davis ame Sarah J. Baker, he keikane, Iune 13.

Na K. Yamahita ame Alice Kalei @e kaikamahine. Iune 13.

Na Abera@ama Ahakuole ame Margaret Apiki, he kaikamahine Iune 16.

Na Samuel Kaliko ame Annie Mahukona, he kaikamahine Iune 28.

Na Wm. Hoomana ame Mary Hoopii, he keikikane, Iune 25.

Na John Akana ame Rachel He’e-La, be kaikamahine, Iune 26.

NA MAKE.

Kailihiwa Kaanui, ma ke kihi o ke alanui Hema ame Moiwahine, @.

Wm. Holi Thornton, ma ke alanui Emmeluth, Iune @.

Sam Kauhola.  Ma ka Halema’I e. Iune 27.

@ @ Woods, ma ke alanui K@laka@ Iune 27.

Amoy Ahu Coilina, ma ka Halema’I moiwahine. Iune 30.

HAINA O KA NANE HOONANEA A S. K. K.

Mt. Lunahooponopono, o ka Nupepa Kuokoa, Aloha malihini kaua: E oluolu mai kou hanohano no’u hoi kahi @i, no ka’u haina o ku nane a S. K. K.

E olelo ana ka nape: kokolo ma kela kapa, @lama I kela papa, aia I ka nu ka alaala o ka hee, o keia hee hoi, aia ka aleala I na aweawe.

O ka’u haina he apena uhu, O keia ano upena, eha kuku aia ma nu poo. Eha, pohaku I hoopaaia me ka upena, ina makemakeia e lawa I’a e hoopi’o ia na kuku eha, alaila nikii mai ka alihi o ka upena, o keia mau pohaku eha o ia iho ia ka alaala, o keia hee nui.

Owau no me ke aloha.

G. M. KIPOLA,

708 Kalihi St.

Lihi Launa ole mai la kaua I ke ao aina, ua pouli poele kauhale, I ke kolohe a ka hee nui o ke kai uli; hoopololeila mai ke kui o hee ma ka pu, I nui kawaha I ka hamama, I ka ua mea he hoonana. Huli hou ia mail-L. H.

HAINA NANE.

Mr. Solomon Hanohano. Aloha oe: E oluolu mai hoi oe ia’u ina he r@ kaʻawale kekahi o ka kaua hiwahiwa, ka Nupepa Kuokou, no’u hoi ia rumi no ka’u haina o ka nane a ke keiki o ka pali kapu o Keoua, a pana hoi ia e ahai aku me ka mama ma na kihi eha o ko kaua aina aloha nei, I ike ihu ai ua keiki la penei:

Mahele mua. E @ no au I na meaulu apau o ka honua nei a ke Akua I hana ai.

Haina. Ko. Keia kekahi laau. A ke Akua I hooulu ai ma ka honua nei, he laau inoa lehuleha. Penei ke ano; Company huaolelo hui ia, o kekahi hele, a he nui aku; laau waiwai nui, ku na halewqiliko apuni keia mau puemoku mai Hawaii ahi. Ki loa aku I Kauai, apuni ke ao nei I keia mea he ko.

Mahele 2.  Loaa no au I na moku waapa, waa. Ua holoholona, na mealele, na meakolo, ame na kanaka apau o ka honua nei, aole au e haalele ia lakou ahiki I ko lakou hooluolu ana.

Paina. Ka. Aia iluna o ka moku ke Ka, aia iluna o ka waapa, ka hoeka, aia iluna o ka waa ke ka-liu, aia mahope o na holoholona he ka, aia mahope o na mealele, e ohi ae au I ka mea lele, he Iune, he kakaiapela kona, pela no me na meakolo, he ka no kona a peia no hoi na kanaka apau o ka honua nei, he ka no ko lakou mai ke nui a ka liilii. 

Eia ka mea apiki ina e huiia ka mua ame ka hope, pau ko oukou ike ana mai ia’u.

Wehe o Uwahi,

Manu kuu hoa,

Noho mai I ka nahele.

Owai ka inoa o kuu kamai Haina Koka.

Haohao no hoi ao I kekahi o olua, aole ikeia mai o ke keiki o ka peni hulu kamelo, ka’u e ike nei aohe no hoi hewa ina c loaa pono iho I ku puepue nanahu, ina na pau ka oe hana, henha ko kumu no ka lawe I ke kaula popopo.  Nana iho he ukana kaumaha lawe no I kaula uwea kaui hoi ia.

Me na keiki o ka papapa’I ko’u anoai ame ka Lunahooponopono ko’u aloha nui,

Owau no me ka oi@i@,

J. H. KAWELOWAI,

Waialua, Oahu.

Pakele mai Ia no ke keiki o ka pali kapu o Keoua, ua hu mai la kau pahuna ihe ma ka puapua, hoopo loleifa mai I ka pika kahi momona. Jmi he@ ia mai ka noehuna a olua! –L. H.

HAINA NANE.

I ka Luuahoopouopono o ka Nupepa Kuokoa, Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe:-E oluoluia e kou ah@aui I kauwahi kuawle o ka hiwa hewa a ka lahui, no’u hui kahi rumi kaʻawale no ka’u haina o ka nane a ke keiki kau Elepani o na Kona, Z. P. K. Kawaikaumaiikamakuokaopua, penei:

He Kama Ka’u: eiua mahele o ka inoa o kua kama. Mahele J. Loaa no au I na meaulu apau o ka honua nei, a ke Akua I hana ai.

Haina Ka, aole keia o ke Ka e penaia ai, aka, o ke Ka keia o na meaulu, elike me ke Ka ipu, a pela aku.

Mahele 2. Loaa no au I na moku, waa@, waa, na holoholona, na mea lele, na meakolo, ame na kanaka apau o ka honua nei, aole loa au e haalele ia lakou, ahiki I ka lakou hooluolu aua.

Haina. Hopena. He hopena ko  na moku, na weapa, na wa@, numealele, na meakolu, ame na kana ka apan o ka honma nei.

I@ e huiia ka mahele mua o kuu kama, me ka mahele elua, pau ko @ukou ike ana ia’u owai la ka inoa o kuu kama?

Haina. KA HOPENA.

Me ke aloha pumehana I ka Luna.  Hoʻoponopono o ke Kuokoa ame kou mau sela.

THOMAS K. PANIANI,

Kukaia Ranch, kukaiau, Hawaii.

Pili paewa mai la kau hoʻonoho. Noho ana I na mahele o ke kama a ke keiki o Kona kiei bou ia aku ma ka puka-ki I loaa pono ke kolohe e hoekepue ana iloko o ka huluhulu moe kehau o Milolii.  Huli hou ia mai!-L. H.

HE HOOMAIKAI NUL

 

 Ke haawi aku nei ka Papa Hi meni o Haili, Hilo Hawaii, I na hoomaikai palena ole I ka p@ apau I komo mai e kokua I ka ehamele I haawiia e ka papa himeni I oleloia, maloko o ka Holo Misiona Memori-ala, ma ka po o ka Poaha, Iune 28, 1923 I hala, a pela pu hoi I ka poe I hoea ae ma ia aha mele.

E oluolu oukou e lawe aku I keia hoomaikai, a ua ko kakou Makua ma ka lani, e haawi mai I na hoomaikai oi ae mailuna mai.

PAPA HIMENI O HAILI,    HE WAIMAKA ALOHA NO KO MAKOU KAIKUAANA MU@ MARYANN NAWAI.

Mr. Solomon Hanohano; @ @ @ @ ponopono o ka Nupepa @, Aloha Kana a nui @ @ mai kou ahonui no’u hoi @ wahi keena kaʻawale o ka ka@ wahiwa, a nau hoi ia e @ I na kihi eha o ka aina, a @ aku I kumukahi, a I ka @ o Lehua, no ka makou puolo @ ka o ke aloha pau ole.

Pehea la e pau ai ia mea he @ ha? Aole e pau ko aloha I @ @ kahe he nui, no ka mea @ kau mau hana maikai e ku@ kiahoomanao na mauo ia @ @ ka o ka hulahula o kuu @ maka @ me ka mahu’I @ ae he pilikia.

Ma ka Nupepa Kuokoa @ @ klahiaka Poaha, la @ @ @ iho ai maua I ka @ hau@. Heluhelu I na mea k@ Nupepa, huli hou ma ka @ k@lamu ekahi, aia hoi e ka@ keha ae ana ka inoa o Mrs. @ Nawai, ua hala.

Me ka waimaka e hiola @ ko’u papalina, I aka la au @ kane, O kuaana Meleana @ ua pilikia hoi mamuli o ka @ ana I ka @, na olelo k@ @ aohe waiulua, aohe hana @ I kee, hele mai la ka aloha @ @ I ka houpo, I hainaia ae e @ maka.  Auwe kua kaiku@ ole mai ia’u ipuka hale @ umeke ai po’ipo’I ole iho, @ no o m@ nele, ha loaa ole ma @ lima e kuu kane makua e, @ nei o kuaanai Meleana e, @ nei o kuaana Meleana ihea @ mai la paha maluna o na @ ka S. S. Kalaudina. Ke paha e naale hulilua o ka @ aia aku la paha I Puuhale @ makua o ia home; aia paha@ nuku o Nuuanu I ka @ @ mobile, e nanea ana paha I @ koha’iha’I mai, a ka makahi @ kapa o ke Koolau. Na @ ia e huli aku.

E ka la wela o Honolulu, @ @ paha oe ia Mrs. Wm. Nawai@ kaikuaana I ke kan uwila, kuu@ kuaana I ke kau alaveta o ka @ keie Iana , ua pau ke oukou ike @ ana iaia, ua pau no kei kona @ hou maluna o neia mau waki. @ pau ua hala no ka wa mau @ hoʻonipo Ia @ei me Niolopua I @ kau moe hooilo.

Kuaana kane e, ke huli nei @ ia kuaana wahine, aohe @ Ua hoʻokuli ua nuha, aohe @ I ke kaheaia aku, ua @ @ @ hine, he wahine kui pua @ Panaewa.

E Puuhale e ka home nei @ Wm. Nawai, I luakaha @ @ nei paha o kuuana Mel@ oluolu oe e ha’I mai ia @ @ maua ia hoihoi aku imua @ kane, kona heapili, kana @ aloha, ame na makua, @ I ka mea aloha. O ka @ kau, a manao ole ae ia mak@

Mamuli no hoi o kau @ maikai ia’u, pela au I @ Maui, I kuu aina @ aina hanau no hei o ka’u @ ka mua no hoi ka ia @ muli no hoi ka’u na lilo @ koua noho ana, me he @ mai ka puahaka hookahi mai.

E kuaana kane @, huli @ ia kuaana wahine, aia @ iaka o lao, aia paha I @ Huli mai oe a loaa, I hiki a@ Huli mai oe a loaa, I hiki @ ua pumehana ka home. @ kaikuaana. Kuu makea @ malihini iu’u nei, a I ka@ I ke kane, ka mea @ @ hui.

Ia olua no hoi @ makua @mea I hala Mrs. & Mrs. @ olua hoi kekahi aloha @ ka ehaeha. Ka ehe hoi @ @ma ole a ke aloha. Aloha @ no hoi ko maua ike ole ana @ helehelena. Pehea Ia ma@ aku ai.  Na ka mea, ua eliia @ ke kai.

Ua hala o mama no ka @ loa e kali ana I ka leo o k@ @a hoi ka lepo I ka lepo@ uhane me ka mea nana.

Nolaila ke komo pua k@ kau wahine opio, kou kaik@ na kaikuahine, me @hanaumua, ke kane I @ ka hoapili he wahine, na @ ka laua lei aloha, I na @ hine I ka mama ame oe @ Cardoze I ka nele I ka Aun@ Ke komo pu aku nei ma@ auamo pu ana me oukou I @ maha, na ehaeha ame na @ a ke noi nei au I ke Akua @ e hoomama mai, ia oe e ko @ hanaumua: a pela no hoi na @ maikai aku nei I ka Luna@ pono o ke Kuokoa, I kona @ mai ia’u, no ka makou @ maka. Ame na keiki hon@ pau, o kou papana’i.

Me oukou ka welina, ad@

O makou iho no me ka @

            MR. & MRS. J. H. @

            MRS. ANNIE MOAN@

            MRS. HATTIE CARD@

Kauluwela Lane, Honolulu.