Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 28, 12 July 1923 — Page 8

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

 

AOAO NO NA MANAO PEPA

SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

 

KE KILOHANAPOOKELA NO KA LAHUI HAWAII

 

@A MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA

ME NA NUHOU O KA MANAWA 

 

NA HANA HOU O KA APANA O KAIMUKI.

 

            He elua aoao ma na ninau apau.  @eia na mea e pili ana i na hanahou i manaoia no ka apana o Kaimuki, aia kekahi poe e poho ana ma kela apana, ma ka aoao e apono ana i ka hana ana aku i na alanui, malalo o ke kanawai auhau alanui, a aia hoi kekahi poe ma ka aoao e ku-e ana.

            He mau makahiki ae nei i hala, mamuli o na noi mai kekahi mau makaainana aku o Kaimuki, imua o ka papa o na lunakiai, ua hoomakaukauia na kii o na alanui i manaoia e hana hou aku. ua hookaawale ae hoi ka papa i kekahi haawina dala no kela hana; aka ke hoalaia mai nei nae na ku-e ana, ma ka aoao o kekahi mau ona aina ma kela apana, aole nae no ka hoopanee ana aku ia hana. no kekahi mau makahiki hou.

            Ma ka nana aku, ke ole e loaa kekahi hooponopono maikai ana ma ka aoao o na ona aina ma Kaimuki, e hoea loa aku ana he hoopii kanawai imua o na aha hookolokolo; me ka nui o na hoolilo ma na aoao a elua, mamua o ka hoea ana mai i ka hopena o kela hoopii; nolaila o ka haua naauao, oiai e ala ana na oolo-ku iloko o keia manawa, o ia no ke kukulu hou ana mai i ka ninau, ina ua makemake i'o na makaainana o Kaimuki, @ hanaia ko lakou mau alanui iloko o keia manawa, aole paha.

            Ma ka aoao e kaa ai ke koho ana a ka hapanui, o na ona aina e apo ana i na palena o na alanui i makemakeia e hana aku, malaila e hookoia aku ai; no ka mea pela maoli no ke kauoha ame ka makemake o ke kanawai auhau alanui, ina ia no ka hana koke aku, a i ole no ka waiho malie i na alanui pela, no kekahi wa okoa aku.

            Aole he pilikia e loaa i ke kalana ina e hoohana ole ia ka waihona dala i hookaawaleia ae ai e ka papa no na alanui o Kaimuki, he mau alani hou ae no kekahi o ke kulanakauhale nei e koi mai nei i haawina dala, no ka hana hou ia aku; a e kakali ko Kaimuki poe, ahiki i ka wa a ka hapanui o na makaainana o kela apana e koi mai ai me na manao lokahi, no ka hana ana aku i ko lakou mau alanui.

            He mea maikai ke hanaia aku na alanui, he hoomaalahi ana mai ia i ka hele ana o ka lehulehu, mai kekahi wahi a i kekahi, @loko nae o ia manawa hookahi, e loaa ka ike i ka poe apau he mau aina ko lakou. a he mau home hoi, no @ka hiki ia lakou ke auamo i na auhau apau e hookauia aku ana maluna o lakou, ma o kela mau hanahou la.

            Me he mea la, o ka hapanui o na Hawaii he mau home ko lakou e noho nei ma Kaimuki, me ke komo pu no o kekahi po@ haole, ame na lahui e ae, eia no lakou ke uku liilii nei i ko la@ou mau aina ame na home, e hala ai he mau makahiki loihi, @amua o ke kaa ana; nolaila o ke kau hou ana aku o keka@mau auhau, no na alanui, a no ka auhau waiwai paha, he ha@we kaumaha paku'i ia a lakou e auamo ai, mawaho a@ o ka @kou mea e uku nei i keia wa.

            Me ka nana ole nae ia mau auhau e kauia mai ana he hookahi mea ano nui, ma kahi a ka hapanui, o na ona aina o Kaimuki, i koho ai, malaila aku na mea apau e hooko ai, me ka pakele ole o kekahi mea. mai ka uku ana aku i na auhau apau. @ kakiia mai ana no ka mahele o kela ame keia, iloko @ na hoolilo o ka hana ana i na alanui.

 

KE KULANA LUNAHOOMALU O KA PAPA LUNAKIAI.

            Mahope iho o ka haalele ana mai o Samuel Kauhane, ka lunahoomalu o ka papa lunakiai o ke kalana o Hawaii, i keia ola ana, ua lilo keia kulana, i mea kamailio nui ia iwaena o na alakai kala@ina o Hawaii:  me ka nui a lehulehu wale o na inoa i ho@puupuia ae, e ake ana e kau ma ia wahi.

            Ma ka nan@ aku, ina he makee ko na hoa'o ka papa lunakiai o ke kalan@ o hawaii i ko lakou kulana holo moho hou, no keia kau – hoea mai ana, alaila he hana naauao loa na lakou ka wai@o hakahaka ana i kela kulana, a na ka lehulehu o na man@ koho baloka, e hoopiha ae me kekahi kanaka a lakou i m@make ai, ke hoea mai i ke kau wae @oho ae nei.

            Ua haawi mai ke kanawai iloko o na hoa o ka papa lunakiai .  @ ka mana e hookohu aku ai i kekahi mea, ina ia ma ke koho ana ae i kekahi kanaka aole oia he luna oihana, a hoikeike ae paha i kekahi hoa o ka papa, no ka makalua i waiho hakahaka. no ke koena o ka manawa i pau ole, o ka mea i make: ana ae i kekahi kanaka aole oia he luna oihana, a hookiekie ina nae e hoohana ole aku ana ka papa lunakiai i kela mana iloko o keia manawa, ahiki mai i ke kau koho wae moho, o ko lakou kuleana no ia e ahewa ole ia ai lakou malalo o ke kanawai.

            O ka pilikia, ke hookohu koke aku na hoa o ka papa lunakiai i kekahi mea @lunahoomalu no ka papa, o ia no ka lilo o ia mea a lakou e hana aku ai, i kumu e ala mai ai na ku-e ana ia lakou, mai na moho mai i alualu i kela kulana, a haule; aole keia he mea uuku, aka he mea ano nui loa ia, e ike maoli @ho ai no lakou, he oi aku ka pono, a he kalaiaina naauao no hoi ia. e waiho loa ka noonoo ana i panihakahaka ma ke kulana o ka Lunahoomalu Kauhane, ahiki mai i ke kau koho wae moho.

            Ma ka aoao o kekahi mau inoa i kamailio akea ia ae, e ake ana e kau ma kela kulana. e laa na luna oihana i kohoia @ noho mai nei he mau poo no ko lakou mau keena iho, i ka nana aku, aia he pilikia ke ku mai la mamua o ko lakou alahele, ina nei no ke kikoo mai o ka papa lunakiai i kekahi o lakou, a hoonoho ae ma ke kulana lunahoomalu no ka papa; e@ke ole ana paha ka wae ana a ka papa, me ka na mana koho ke hoea mai i ke kau wae moho, a o ka mea oi loa aku o ka pilikia, e kaawale aku ana oia mai kana oihana mua i kohoia aku ai oia i poo no ia keena oihana.

            No ka pono o na hoa o ka papa lunakiai o ke kalana o Hawaii, a no ka pono pu hoi o na luna oihana e ae e manao ana e alualu i ke kulana lunahoomalu, he oi aku ka waiho malie ana i ka ninau lunahoomalu no ka papa lunakiai, na na mana koho apuni ke kalana o Hawaii e hooholo mai he mau mahina helu wale no koe e kakali aku ai, o ka hoea mai no ia i ke kau wae moho o kela kalana.

            Ina he makemake ko kekahi mau luna oihana, a o kekahi mau lala paha o ka papa lunakiai e holo moho no kela kulana lunahoomalu, ua akea ke kahua no lakou e holo ai, a na ka mea oi aku o ka makemakeia mai o lakou e na mana koho, nana auanei e noho ia kulana; a na ka poe i haule no ia e hoaa. no ka piikoi i kekahi kulana okoa aku, mamuli paha o ka nui o ka uku mahina o ia oihana, a i ole no ka oi ae paha o kona hanohano, ame kekahi mau pomaikai mai ke kalana mai.

            Ua loaa mai nei he poki hoahu dala liilii i ka Banako Hawaii, no ka haawi wale ana aku i ka poe apau e makemake ana, no ka hoahu ana i ka lakou mau kenikeni ma na home.  O ka manao o ka haawi wale ana aku i kela mau poki hoahu kenikeni, i hoomaaia ai na mea apau i ka hoahu ana; i ke keena hoahu o ka Banako Hawaii: mai ka liilii aku auanei @ hoahu ai, ahiki i ka nui ana o na dala e hoahu ai maloko o na banako of kakou.

 

HE HOOHALIKE ME NA REPUBLIKA.

 

            Ma ka Poaono aku la i hala, i apono lokahi ae ai ke komite kuwaena Demokarata, e hoololi i na rula o ka aoao Demokarata, mai na rula mai e ku nei i keia wa, ma ka kukulu ana mai i ahaelele, elike me ia a ka aoao Republika e hana nei.

            Ma ka nana aku, e koho hewa ana kekahi mahele o na mana koho i ka manao o keia ahaelele, o ka mea oiaio mae, aole ia no ka wae ana ae i na moho, elike me kela ano kahiko i ikeia iwaena o ko kakou mau aoao kalaiaina kuloko, aka no ka hana ana i ke kahuahana, ke koho ana i komite lahui, ame ke koho ana i na elele i ka ahaelele lahui.

            Na ko kakou kanawai wae moho e ku nei, i hoopau loa ae, i ke kuleana wae o na ahaelele i na moho e alualu ana i na kulana oihana kohoia @ ka lehulehu, a ma kekahi olelo ana ae hoi, ua kailiia mai, ka mana o ka poe kakaikahi, a iloko o ka lima o na mana koho, ka wae ana i ka lakou mau moho i makemake ai, ma o na aoao kalaiaina kuloko la.

            Ke ku nei na rula o ka aoao Repubalika, me ka hoakaka maopopo ana no ka ahaelele teritore, ame na hana a ia ahaelele: a ua malamaia he mau ahaelele teritore lehulehu oiai ke kanawai wae moho @ pahola ana ma Hawaii nei: @olaila o ka ahaelele teritore a ke komite kuwaena Demokarata i hooholo ai me ka lokahi, e hoololi i na rula hooponopono o kela aoao kalaiaina, elike no ia me na ahaelele Repubalika.

            Ua ike ke komite kuwaena Demokarata i ka pilikia o na rul@ hooponopono o ka aoao Demokarata e ku nei, ma ka hoihoi ana i ka mana iloko o ke komite kuwaena, e hooponopono i kekahi mau ninau pili kalaiaina ano nui, elike me ia i ala ae ai na manao @olo-ku, iwaena o na Demokarata, i ka wa i waeia ae ai o L. L. McCandlees, @ moho elele lahui. no ke pani ana i ka makalua i waiho hakahakaia @ho, mamuli o ka make ana o ke Keikialii Kalanianaole.

            He mea liilii wale no paha keia hoololiloli ana ae i na rula, elike me ka manao o ka Meia John H. Wilson, aole ia he kumu e hooiia ae ai ka ikaika ame ka holomua o kekahi aoao kalaiaina, aka ma ke ano o ka hoohana ana a na kanaka ma ke poo o ka aoao.

            E hoomanao pu ia nae, maluna iho o na moho e alualu ana no na kulana kohoia, ke kauka'i ana aku a na mana koho baloka ma ke ano laula, aole ma ka aoao kalaiaina; o ke kohoia ana o William P. Jarrett, i elele lahui, ma ka aoao Demokarata ka hooiaio no keia mea.

 

 

NA PALAPALA A NA MAKAMAKA.

 

            @ hele maoli @ hoouna mai i keia keena, no ka hoopukaia aku maloko o ke Kuokoa.  Ua hiki ole ia makou ke hoopuka koke aku ia mau palapala no keia manawa, mamuli o ka lilo nui o kekahi wahi o ka nupepa i na kanawai, e hoopuka mau ia nei i kela ame keia pule.

            Ke kakali mai nei paha ka poe na lakou ia mau palapala i hoouna mai, me na manao nauki o ke kuaki no ko lakou ike ole iho maloko o ka nupepa; o keia iho la nae ke kumu i hoopuka ole ia aku ai ; aka me ka minamina nui no nae no ka ulolohi loa o ka puka ana aku; o ka makou wale no e nonoi aku @ei imua o ka lehulehu e hoomanawanui mai, no pela; eia makou ke kakali nei, o ka nui o na kolamu o na kanawai e paa i ka hoonohoia alaila pa'i nui aku i na aoao o ke kanawai ma ka hoomahuahua ana ae i na aoao o ka nupepa, no kekahi mau pule.

            He mau palapala kakaikahi loa ke hoo@ukaia aku nei i kela ame keia manawa, oiai no na@, ua paa no he mau kolamu o na manao i kakauia mai, i ka hoonohoia, a no ko makou manao o hoohalahala mai paha kekahi poe, ke kapaeia ae na moolelo hoonanea, pela i puka mau ai na moolelo, elike me ia e hanaia nei.

            He mau meahou kekahi i hiki ole ke hoopukaia aku, pe@a me kekahi mau kii i pa'iia, o na hana hoomanao Pokiulai, @ ka loaa ole, nae he rumi no ia mau mea, ua kapaeia, a o @ mea kupono wale no ka i hoopukaia aku.

            Aole no ka manao hoowahawaha, a aole no no kekahi @ kumu e ae, i puka ole aku ai na manao lehulehu i kakauia @ e na makamaka, aka no ka hiki ole i ke Kuokoa ke auam@ ua hele mau kona mau kolamu, a piha i kela ame keia pule.

            Ua hookohu ae nei ka Meia Wilson ia John Effinger i lu@ hoomalu no ke komisina makai, ma kahi o ka Lunahooma@ David Trask, i waiho mai i kela kulana, a he hookahi ho@ i koe o ke komisina, i apono ole ai ka papa o na lunakiai @ ia ka inoa o Simeon Akaka.  Ua makemake ka papa o na @kiai, i wahine ke kolu o na hoa o kela komisina, ina he @ pono i'o ia, aole he hana maalahi na ka Meia Wilson, ka @ kohu ana mai i kekahi o na wahine Demokarata no kela @lana, no ka mea he nui na wahine i kupoho @ hoopiha i @ kulana me ka makaukau iloko o kona aoao kalaiaina po@ iho: a oi loa aku hoi iloko o ka aoao Repubalika, ina oi@ kapae ae ana i ka ninau kalaiaina mahope, a o ke kupono @ mua.

 

            Eia ka Lunamakaainana Charles F. Curry o Kaleponi i @waii nei, ka @unahoomalu o ke komite teritore, o ka hale o @ lunamakaainana oloko o ka ahaolelo lahui.  Oia kekahi o @ hoaloha kahiko o @awaii nei; no ka haawi ana aku iaia i @ ike no kekahi mau ninau ano nui i pili i keia Teritore, @ oia i hoea kino mai nei, i makaukau ai oia nona iho, ma @ manawa e hoea mai ai kekahi mau hooponopono ahaolelo, @ ka pono o Hawaii nei.  E kau aku ko kakou mau manaola@ o kana mau mea e ike ana maanei he mau mea wale no ia, kokua aku ana, i na koi a keia Teritore, no na kokua mai @ aupuni federala mai: pela hoi na hooponopono ahaolelo, e k@ mo pu aku ai o Hawaii nei, ma ka ohi like ana i na pomaik@ i loaa i na mokuaina o Amerika Huipuia.

 

           

            Ke hoomaka hou ia mai nei na heihei moku, i keia makahi@ mai Kaleponi mai no Hawaii nei; ina e ku mau aku ana ke@ hana ma keia mua aku, aohe no he hewa o ka loaa he mol@heihei no Hawaii nei, he mea hooi aku @ i ka ike ia mai o ke@ Teritore @ kowah@ po@, @ nui ai ka poe makaikai komo m@ mai i kela ame keia manawa no ka ike ana i ka nani o ka Pa@ o ka Pakipika.

 

Nuhou Kuloko

            Ma ka Poalua iho nei i piha ai ka @-kumamahiku o ua hihia okimare i hookomoia ae i ka aha kakapuni no Honolulu iho iloko o na la mua he 10 o Iulai.

 

            Ma ka mokuahi C@waii o ka Poaono nei, i huli hoi mai ai ka Lunahooia Thomas treadway, mahope o ka hoohala ana i kekahi mau pule ma Los Angeles, Kaleponi.

 

            Komoia ka hale o Togami, he Kepuni, ma ka po o ka Poalua nei e kekahi piko pau iole a lilo he $75 pakelo kekahi mau waiwai makamae no ka ike ole ana a ua kolohe la.

 

            Ma ka mokuahi Haleakala o ka haulele ana iho ia Honolulu nei, ma ka Poakahi i hala, i holo aku ai na kaikamahine he iwakalua o ke Kalapu Hoomaha Advertiser, no Hilo no ka makaikai ana i ka luapele, ame na wahi kaulana e ae o Hawaii.

 

            Ma ka Poakahi iko nei, i hookomo ae ai na'ona o ka mokukuna Mary E. Foster he hoopii koipoho, no ka huina o $150,000 e ku-e ana i ka hui mokuahi holo pili aina, no ka hooku'i ana i ka mokukana mawaho ae o makapuu, ma ka po o ka la 20 o @ mahina o Aperila aku nei i hala.

 

            I kuliko ai me na lono meahou mai Hilo mai, aia no ke waiho hakahaka mai @a ke kulana lunahoomalu no ka papa lunakiai o ke Kalana o Hawaii, me ke koho ole ia o kekahi mea, no ka hoopiha ana i ke kulana i waiho hakahakaia iho ma@uli o ka make ana i ka Lunahoomalu Samuel Kauhane.

 

            Ma ka halawai makahiki a ka Ahahui Kukulu Hale Pioneer me Hoai@ Dala, o ka malamaia ana ae ma ka po o ka Poakahi nei, i kohoiu ae ai o S. P. Correa i peresidona no ka ahahui no keia nee ana aku, a o Theo F. Lansing ke kakauolelo.

 

            Iloko ae nei o ka mahina o Sepatemba, e hoea mai ai na kaa uwila ano hou loa, no Honolulu nei, Ma keia mau kaa, e konoia ana na ohua e uku i ko lakou uku kaa, i ka wa e kau ai, me ka mea ole nana e ohi niai, a he hookahi no aoao e kau ai, pela me ka lele ana mailuna mai o ke kaa.

 

            I kulike ai me ka @ a ka Luna Kukeawa Harry Murray o ka @ mai nei mai Ameiika @ aku ana no mokuahi @ e kipa mai nei i Honolulu @ maka'uka'u ana i ka poe hoopae opiuma.

 

            Eia@ Lunakiai Joseph Mulvihill. o ka papa lunakiai o Kapalakiko, i ke kulanakauhale nei kahi i hoohala ai me kona ohana, a oia kekahi o na malihini hanohano i hoea ai ma ka hala@ a ka papa o na lunakiai ma ka po iho nei o ka Poalua i hala.

 

            No ka hoonee koke ana aku i na hana o ka palekai o Hilo imua, i kelekalapa aku ai ka Lunamakaainana Curry, o ka ahaolelo lahui, mai Hilo aku, i Wakinekona, e hoike ana i kona ku-e no ka hoopaneeneeia o na hana no kela palekai.

 

            Ma ka la 21 o keia mahina e hoomaka mai ai ka holo ana o na mokuheihei no Honolulu nei mai Santa Babara mai, a ke liuliu mai nei ke komite hookipa, no ke apo ana aku i na kanaka heihei moku, i ko la@ kou wa e hoea mai ai ianei.

 

            He kamaiki kane nepunepu ka i hoohuaia mai i keia ao a hookipaia ae ma ka hauoli e Mr. ame  Mrs. Walter W. Watson, na makua o ia kama, ma ko laua home, ma ka Poakahi iho nei.

 

            Ma ka mokuahi Haleakala o ka auwina la Poakahi iho nei i kau aku ai na kaikamahine he kanakolu ka nui he mau malihini na ka Advertiser no ka holo makaikai ana ia Hilo a hoea loa aku i ka Luaopele.

 

            No ka haki ana o ka lima o Clar@ Hussman oiai oia e wili ana i ke ki ea e a ai ke gas o ke kaa Ford i laweia ae ai oia no ku hal@ma'i o na poino ulia uo ka lapaauia ana mai o ia wahi ona i eha mauwale.

 

            I kekahi keiki @ makahiki e paani ana ma ke kahua paani o Kauluwela pona

ka inoa o Clara Kim ua kapeke iho la ka pili o kona iwi puhaku a laweia ae i ka halemi'i o na poino ulia a mailaila aku a i ka Halewa'i Moiwahine.

 

            Ma ka hoakaka a ka Meia Wilson, he mau wahine kana i hoopa aku ai no ke kulana lula no ke komisina makai, aole ka he hookahi o lakou i makemake e lawe i kela kulana, no ia kumu, o hala ana kekahi manawa loihi, mamua oa kona hookohu ana mai i ka ekolu o na lala o ke komisina.

 

            Ma ka homo o Mr. @ Mrs. Rev. Sam K@ Kamaiopili i hipuu polenaia ae @ Rose Spencer ame William K. Aki, ma ka materemonio laahia o ka mare ma ke awakea o ka Poalua nei, o ka Rev. S. K. Kamaiopili a ma ka @okupuni o Moloka@ aku, ai laua i na la ha@ mua o ko laua mahina meli.

 

            ALASKA, July 10 – Ua hoeu @ ka@ Poresidena Harding me ka poo i @ mai ai me ia lanei ke kapitan @ ke teritore, i keia la a ua hookipa aloha ia mai ma o ke kiia ana o @ aloha mai ka Pakoa @ ai.  Ua hoohalaia e ka @ ka la ma ke ano he mali@ ke Kiaaina Scott @ kekahi mau luna aupuni @kulanakau@ o ae.  Ua pu@ kanaka ma @ helu@ kulauakauhale @ i ke aloha i na mali@.

 

Nuhou Kuwaho

 

            ALTON, Ill., July 10 – Na ke pahu ana ae o ka pauda oloko o ka halehana poka Western maloko o Alton Hikina i keia auinala i pepehi a mako he 11 mau kanaka.  O ka heluna o ka poe i hoehaia i ikeia he @.  Ekolu mau wahine i loaa aku ua make unawaena o ka poe i make, komo pu me Mrs. Mittie Warren, ka makuahine o 10 mau keki.  O k@ kumu o ke pa-liu ana ae aohe i maopopo i nei manawa.

 

            HONGKONG, July 10. – He kaua hahana mawaena o na koa Pake ame ka puali o ka poe kipi na lakou i paa a i powa i ke kaaahi e holo ana mawaena o Canton ame Kowlook ma ka Poaono, ka i kooukaia i keia la, a ma ia kaua ana he 20 o ka poe kipi i make.  O ka hapanui aku o ka poe kipi ka i pakele aku, me ua pio a lakou oia na Pake waiwai.

 

            TARRYTOWN, N.Y. Iulai 8 – Ua malamaia e John D. Rockfeller  Sr., i keia la ka hanohano o ka piha ana iaia o ko 84 o kona mau la hanau maanei ma o ka helo an@ i ka pule ame ka haawi ana i kekahi papaaina i kekahi o kona mau hoaloha ma ka po ana iho.

 

            KETCHICAN, Alaska, Iulai 8 – Ua malamaia e ka Peresidena ame Mrs. Harding i keia la na hana hoomanao maanei no ka piha ana ia laua o ke kanakolu-kumamalua o na makahiki o ko laua noho mare ana.  Ua haawi mai na kanaka oloko o ke kulanakauhale i na leo huro hoohanohano no laua.

 

            LAUSANNE, Iulai 9. – Ua makemake o Tureke ia Pelekane e hookaawale koke aku i kona mau mokukaua mai na kai-aku o Tureke a e hookaawale pu aku ia manawa like i na pualikoa Pelekane maluna o ka aina.  Ma ka hoakaka a Ismet Pasha, ke poo o ka ahaelele Tureke, o ua mokukaua Palani ame Italia pu kekahi o hookaawale koke, ia aku i kaawale ai ke aupuni Ottoman mai ka noho mana ana mai a ua lahuikanaka e apau.  Ua waiho aku na elele o na aupuni Huiia @ keia ninau i ko lakou mau aupuni home ponoi.  Ua manao wale ia e ae mai ana o Pelekane i ka hoemi ana mai i kona mau @kukaua ame na koa aole nae e ae ana @ hookaawaleia aku kona mau mokukaua ame kona mau pualikoa apau oiai e kaliia ana o ke apono loa ia o ke kuikahi.

 

            ST JOSEPH, Mo., Iulai 9. – O ka huakai ma ka lewa a ka Lutanela Russel Maughan i hoolala ai aole e piha "ka la hookahi" iaia ke lelemai Nu Ioka a Kapalakiko, a i hoomaka ai hoi ka lele ana mai ke kahua mai o na mokulele Mitchfield, Nu Ioka, ma keia Kakahiaka, ua haule wale ma ka manawa o ka mokuea ana e lele ana i haule iho ai iluna o ka honua ma kahi @ 10 mile ma ka hikina akau aku o nei.  Aohe oia i manuheu o ka mikini @ ana ka i poino a hoopau wale oia i ka lele hou ana aku.  Wahi ana e hoao hou ana no oia e lele maloko o hookahi pule a i ole maloko o na la he 10 a hoi hou aku i ka hikina ma ka Poakolu.

 

NA MARE.

 

            Solomon Govwela ia Mary Ah New, Iulai 4.

            Charles E. Trasher ia Sarah M. Kahele, Iulai 3.

            John Grace ia Lui Nailima, Iulai, 23.

            John K. Clarke ia Daisy B. P. Smith, Iulai 25.

            M. Brown ia Mrs. Jennie Kauekoa, Iulai 27.

 

NA HANAU

 

            Na James Kahele ame Ella Kaapana, he keikikane, Mar. 6.

            Na Louis de Freitas ame L. Helekunihi, he keikikane, Iune 30.

            Na Mr. ame Mrs. Paul Kini, he keikikane, Iune 17.

            Na Louis de Freitas ame L. helekunihi he keikikane, Iune 30.

            Na G. Pestano ame Julia Pauelua, he keikikane, July 3.

            Na Sam @ Wihite ame Emma Kerr, he kaikamahine, Iulai 3.

            Na Andrew Halalu ame Eliza Kekapa, he kaikamahine, Iulai 5.

 

NA MAKE

 

            Mary White ma ke alanui Gots, Iulai 5.

            Ekela Mahuka, ma ke alanui Curtis, Iulai 5.

            A.R. A. Townsend, ma Kalihi, Iulai 7

            Samuel Kipi, ma ke kihi o alanui Papu, Iulai 8.

            B.W.N. Naylor ma alanui Kula Akau, Iulai 8.

            Benjamin Keliikoa, ma ke alanui Pua, Iulai @.

 

NA MEAHOU O KA OIHANA HOOMALU.

 

            No kekahi mau paholehole ma ke poo a ma ka helehelena i haawiia aku ai na kokua ia William Chapman maloko o ka halema'i o na poino ulia ma ka po Poaono aku nei.  Na kana wahine ka i pepehi iaia pela kana apuhi ana ae i ka oihana makai.  Ua hoopaaia aku oia maloko o ka halepaahao no ka malama ana i kona maluhia.

 

            Ua hoopaaia aku o Harry Perkins maloko o ka halepaahao Kalana no 48 mau hora ma ka Poaono aku nei no ko@a kalaiwa ana i kona kaa me kona ona.  Uuku no kela hooka'i.

 

            Maluna o ka mokuahi Makura i paa aku ai elua mau haole i hoao e holo mahuku no laua na inoa John M. Thompson ame Edward Gardner ma ka Poaono aku nei a hookomoia ae ka hoopii no laua no ia hewa.

 

            Ua hoopaneeia ka hoolohe hou ana i ka hihia o Francis Ishida ame Harold Murakami, na Kepani i hopuia ai @a ka la 22 o Iune, a i hoopiiia ae ai no ka wawahi hale ame ka aihue ana i, kekahi mau pahu waiona mailoko aku o ka halelua o ka home o ka Loio Frank Thompson nona ka waiwaiio $2500, ahiki i ka la 14 o Iulai.

 

            O Thermofy Jerabin, ka Rukini i hoopiiia ae ai no ka pepehi ana a make kana wahine, ma ka Poakolu o ka pule i hala aku la, ma ke kakahiaka Poaono aku nei ka hooloheia ana o kona hibia maloko o ka aha hoomalu, a mamuli o ke noi a ka loio ma ka aoao hoopii Harry T. Lake ua waihoia ae ia bihia imua o ka aha kaapuni no ka hookolokoloia ana mai eia ah@.

 

            Haalele o Nakana Oshima i ka b@la o $100 ana i hoolako ae ai i k@ aupuni no ka hewa ona i hoopiiia ae ai he kuai a hana waiona, no kona maka'u honua o kau ia al@ ka hoopa'i koikoi maluna ona a oi aku maluna o kana mau dala i bel@ ae ai, ma ka manawa o ka noho ana o ka aha hoomalu ma ka Poaono aku la i hala.

 

            @ o na Pake piliwaiwai he umi-kumamaiwa i hopuia ai e na makaikiu ma ka po o ka Poalima o ka pule aku la i hala ua hoomauia mai a ka la 16 o Iulai.  O na Pilipino elua i paa pu ai i ka hopuia ma ia manewa like me na Pake, a i bela ae ai he $15 pakahi, ua haalele laua i ka laua mau dala bela a pokeokeo ke aupuni.

 

            No ke k@ai ana o Sosalie Fugikawa he wahine Kepani o 18 makahiki, a nona ka hale kahi umiumi ma ka Paka Aala i ka lemuhao i na makikiu me ka ike ole, i paa ae ai oia i ka hopuia, a e ole ka makuakane i bela ae i ka $100 hookuuia aku ai oia.

 

            Mamua iki iho o ke awakea o ka Poaono aku la i hala i hawe ae ai o John effinger i ka hoohiki oihana, ka lunahoomalu hou i hookohuia ae no ke Komisina o na hana Kivila, no ke pani ana ma kahi o David Trask i waiho aku ia kulana.

 

            Ma ke kakahiaka o ka Poakahi nei i hooloheia ai ka hihia o Joe fernandez imua o ka lunakanawai hoomalu no ka hoao ana e puhi i ka hale o kona makuakane i ke ahi ma ka pule aku la i hala, a ua waihoia ae kona hihia i ka aha kaapuni no ka hookolokolo ana mai iaia.

 

            No ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona i paa ae ai he Pake, o Lau Pau ka inoa, i ka hopulu @ na makaikiu ma ka po Poakahi nei maloko o kona hale ma ke alanui Dowsett.  Ua loaa pono aku maloko o kona hale kekahi mau rama i hoawaawaia a i puhiia.  Ma ka hoakaka a nei Pake imua o ka makaikiu i hana ka oia i ka waiona no kona ike he laau maikai loa ia no ka ma'i, a oiai he kanaka ma'i oia he me@ pono iaia e malama mau i ka waiona maloko o kona hale.  No kekahi mau pule ka i hala kona hooikaika ana e loaa kekahi okolehao, iaia aohe nae he loaa iki.

 

            Hooku'i he kaa otomobile e kalaiwaia ana e J. L. Young Jr., me ke kaa otomobile e kalaiwaia ana e Kim Fook Pang maluna o ke alahaka o Halawa ma ka auwina la o ke Sabati iho nei a nahaha like ia mau kaa i ka ua mea o ka holonui me ka noonoo ole.  O ka Young kumupale ma kona aoao no ke olinolino k@ o kona maka i ke aniani pale makani mamua o ke kau ke kumu o kona iko ana ana i kekahi kaa @ holo mai ana a hooku'i ai.

 

            WASHINGTON, July 10. – O ka lono @auahea ma ke alanui Wall @ pili @ Mekiko @ Amerika @.

 

LIKE OLE KA MANAO O KA MEIA ME NA KOMITE.

 

            M ka Poaono aku la i hala , apono ae ai ke komite kuw@ Demokarata, no ka hoihoi hou @ i ka aoao kalaiaina Demodarata @ kela ano kahiko, o ka hooponop@ ana i na hana kalaiaina, ilok@ ahaelele, no ia hana na@, i ho@ ai ka Meia Wilson, i kona @ nao ku-e.

            O ka hana @ua o ka lawe ia @ ae e noonoo, @ kela halawai a @ komite kuwaena Demokarata, o @ no n@ mea e pili ana i ka lek@ ke Kakauolelo raymond C. Br@ i kakau ae ai i ke komite, @ waiho ana aku imua ona, i papa@ hou, o na lunanana koho bal@ a ua kohoia o George Ah Nee K@ Charles Notley ame George H@ mau komite no ka waiho ana @ i papainoa o na lunanana, elike @ ka makemake o ke kakauolelo @ Teritore.

Ma kela halawai, i apono@ me ka lokahi, ka lawe ana m@ na rula hooponopono kalaiaina @ i ka ahaolele, aole ho@ na ru@ ku nei, no ke koho wae m@.

            Ma ke ano nui nae, o k@alo iho nei na mea a kela @ i apono ae ai:

1.       1.   E hoihoi hou ana i ka @ el@le Teritore, ma kahi o ka @ o ke koho wa@ moho, me na @ ame na mana apau i loaa @ o ka rula kahiko.

2.       2.   E kaa ke koho ana i ke @ mite lahui, @ elele i ka a@ lahui, ame ke komite kuwaen@ ritore, me k@ apono a@ i k@ hana teritore, iloko o ka ah@ teritore.

3.       3.   E kukuluia i komite @ hooponopono.

4.       4.   E kukuluia i waihona @ aoao demokarata.

            Mamuli o ke aponoia ana @ mea maluna ae la, i kohoia @ Charles M. Hi@, i komit@ hooikeike ana i wahi @ loaa @ dala no ka waihoua, @ holop@ ka ahaelel.

            Ua hooholo pu ia, o koiia a@ luna oihana apau i loaa ka lana@ ia lakou, @ kakauinoa mal@ kekahi hoopaa, e haawi i ka @ nui o ko lakou mau uku m@ apuni ka makahiki, no ka ho@ pu'i ana i ka waihona kala@.

            O kekahi o na mea i kam@ ae ma kela halawai, o ia @ ala hou ana i na kalapu@ hoomaopopoia ma ke kau k@ loka koke aku la no i hala.  @ he mau kalapu o kekahi mau @ hele koho, a e lawelaweia aku @ ia hana ma keia @ aku.

            No keia alahele nae a ke @ kuwaena Demokarata i lawe @ e hoihoi hou ana i na hana @ aina iloko o ka ahaelele, ua @ kaka ae ka Meia Wilson @ manao, aole e lilo ana ka aha@ mea waiwai, oiai ua hoaoia ka @ elele ma Hawaii nei, i ka wa @ la i hala, a ua hoea mai @ hopena, a ke noho mana @ kanawai wae moho ma Ha@ i keia la.

            Ma na rula kahiko i pili i na @ elele, ua lilo na na ahaele@ a e apono i na kahuahaua @ ae i na moho aka o ka ha@ wale no i ka ahaelele k@ keia manawa, o ia no ka ap@ i ke kahuahana, o ka wa@ a@ moho, aole ia he hana na @ elele, koe wale no ke apono @ moho i waeia, me ka haawi @ i na kakoo ana.

            O ka pilikia nui wahi a @ Wilson, i ikeia iloko o ka @ mokarata, aole ia ma @ nei i keia manawa, aka @ aoao o na kanaka ma @ aoao Demokarata, no alakai @ aoao.

            I wahi e ikeia ai ke kulana @ mua o ka aoao, e pono @ kanaka kupono, a i kama@ hana kalaiaina, no ka @ hou ana, me ka hooikaika K@ no e holomua ai kekahi @ pela no na hana kalaiai@ ka nohomalie i kahi hook@.

            O kekahi pilikia nui ma @ hoi hou ana i na hana ilo@ ahaelele, o ia no ka nui o na @ malalo iho la auanei @ e hiki ole ana i ka poe @ hele iloko o na ahaelele, K@ no ka hoouna ana mai i @ palapala hookohu hope.

            O ko ka Meia Wilson ma@ noi no kela, aka nae ma @ apau a ka aoao Demokarata @ mai ai, ua makaukau mau oia @ ko aku.

           

            DUSSELDORF, iulai 8. -- @ weia aku me ka limaikaika @ Palani i keia la na dala @ na k@ ka oloha@i i hoahu ai i hiki @ ka huina i ka 17,000,000,000 @ na Maximliemau, kokoke i L@ gahafen.

           

            No ka puiw@ o ka ilo @ ana i kekahi @ m@ luna o ke @ nui Kalakaua i hau@ ai ke Ke@ kal@iwi ana a paholehole ke@ mau wahi o kona kino, a no ia @ p@l@p@ i lona ai @ i lawela @ halema'i o na poino ulia @ ko @ o kona mau wa@ i poi@.