Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 32, 9 August 1923 — Page 6
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KA KAUOHA
Na Kanawai Kau o 1923
(Mai ka aoaoa 5 mai.)
ke kukulu ana i mau hale ame ke kuai ana i na lako no ka haukipila ma Kohala. Kalana o Hawaii.
PAUKU 2. O na kala apau maloko o ka waihona o ke Kalana o Hawaii i hookaawale ia no keia haawina ma keia ke hookaawaleia nei no ka hoolilo ia ana aku i kela ame keia manawa no ka mea i hoakaka ia ae la maluna malalo o ka mana o ka papa lunakiai elike pu me ke kanawai.
PAUKU 3. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 248.
{B. S. HELU 80.}
HE KANAWAI
E HOOMANA ANA I KA LUNA NUI O NA HANA AUPUNI E HOOAKEA AE I KA AUWAI PAELIO O WAIKIKI
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. Ma keia ke hoomana ia nei ka Luna Nui o na Hana Aupuni, me ke apono ana mai o ke Kiaaina, e hooakea aku i ka Auwai Paeli o Waikiki mai ka hookahi haneri me kanalima kapuai (150) elike me ia e waiho nei i keia manawa a ka elua haneri me kanalima kapuai (250).
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai ka la aku o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei. M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON.
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 249.
{B. S. HELU 95}
HE KANAWAI
E HOOLOLI ANA I KE KANAWAI 221 O NA KANAWAI KAU O HAWAII, 1915. I KAPAIA “KE KANAWAI E PILI ANA I KA UKU POHO IA ANA O NA LIMAHANA NO NA ULIA PILI KINO I LOAA IA LAKOU ILOKO O KO LAKOU MANAWA E HANA ANA.” ELIKE ME IA I HOOLOLIA AI E KE KANAWAI 227 O NA KANAWAI KAU O HAWAII. 1917, MA KA HOOLOHI ANA I NA PAUKU 5, 12, 13, 14, 21, 37, 38 AME 52 O UA KANAWAI LA
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. O ka Pauku 5 o ke Kanawai 221 o na kanawai kau o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei:
“Pauku 5. I ka Manawa e loaa ai kekahi poino ulia i kupono ai e uku ia ka uku poho elike me ia i hoomaopopo ia malalo o keia kanawai, a o ua ulia poino nei ua loaa mamuli o kekahi mea e aku mawaho ae o ka mea nana oia e hoohana ana, ka mea hoi e uku manao pela e koi aku i ke poho malalo o keia kanawai a i ole ia e koi aku i a poho mai a i ole hoopii ma ke kanawai i kela mea @ aku mawaho ae o kona mea nana ioa i hoohana no ka hoi ana mai o ke poho: a ina o ka uku koi poho i hoopii ia ai malalo o keia kanawai a i ole ia e koi aku i ke poho mai a i ole hoopii ma ke kanawai i kela mea e aku mawaho ae o kona mea nana oia i hoohana no ka hoi ana mai o ke poho; a ina o ka uku koi poho i hoopii ia ai malalo o keia kanawai a ua haawi ia ma ii ka mea hoopii, alaila o ka mea nana oia i hoohana a i uku aku i ka uku poho elike me ke kauoha a ke kanawai, e hoopili pu ia aku me ka mea hoopii i poino no ke koipoho ana aku i ka mea i hoopii ia; koe nae keia, ina o ka mea nana oia i hoohana e uku ia mai ana i ka huina poho i oi aku mamua o kana i uku mua mai ai i ka mea poino, a i ole ia i hooholo ia e uku ia i ka mea poino malalo o keia kanawai. alaila o ia huina oi aku, e uku ia no ia i ka mea poino. a i ole i kona hope aku i kuleana ia uku koi poho, mahope iho o ka wehe ia ana ae o na lilo o ka mea nana oia i hoohana amen a koina ka aha. O ka huina o ke koipoho i uku mua ia e ka mea nana oia i hoohana. a i ole ia o ka huina o ka mea poino a i ole o kona mau hope aku i kuleana ai mamuli o ia poino ana. aole e lilo i mea hoike imua o ka aha ma kekahi hihia e lawe ia mai ai no ka loaa ana mai o ke koipoho.”
PAUKU 2. O ka Pauku 12 o ke Kanawai 221 o na kanawai kau o Hawaii, 1915. elike me ia i hoololi ia ai e ke kanawai kau o Hawaii. 1917, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei:
“Pauku 12. Lawelawe kauka ana. Mahope koke iho o ka loaa ana o kekahi poino i kekahi limahana, a oiai oia e waiho ana ma ka wahi moe no keia poino a i ole i kona Manawa e hiki ole ana ke hana mamuli o keia poino. na ka mea nana oia i hoohana e hoolako ae iaia me ke kauka, me na lako haukipila, e kaupalenaia no ia elike me na kaki e holo mau ana iloko o ia wahi no ka lapaau ame ka hana ana in a hana ano like no ka kanaka i poino o ia ano like ina na ka mea i eha a poino e uku ana ua bila nei.
Ina e hoomakukau koke ole ka mea nana oia i hoohana i kauka. a i ole mea oki amen a lako haukipila, ua hiki no i ka mea i poino ke kii aku a hoolako ma ii ua mau mea la malalo o ka lilo o ka mea nana oia hoohana.
Ina maopopo i ka papa o ka mea i poino, ua hole kumu ole oia i ka lawelawe ana a kekahi kauka kupono a i ole kekahi kauka oki kupono a i ole ia ua hole kumu ole i na lako kauka, oki a haukipila iho o ka hole ana o ua mea poino nei, ua like ia me kona hole ana i kekahi hapa a i ole hole loa no i kona pomaikai no ka lawelawe ana a ke kauka, ke oko ana a i ole ia o pomaikai o ka haukipila.”
PAUKU 3. O ka Pauku 13 o ke Kanawai 221 o na kanawai kau o Hawaii. 1915, elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 227. o na kanawai kau o Hawaii, 1917, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei:
“Pauku 13. Pilikia ola ole. I ka Manawa e poino ai kekahi mea hana ahiki ole ia poino ke ola hou. alaila@ o ka mea nana oia i hoohana@ iloko o kamanawa o ia poino ola ole ana, koe nae na la mua he ehiku, e uku aku oia i ka mea i poino ola ole ana, koe nae na la mua he ehiku, e uku aku oia i ka mea i poino, he uku hoomua i kela ame keia pula nona ka huina he kanaono pakeneta (60%) no ka pule hookah, koe nae elike me ia i hoomaopopo ia maloko o ka pauku malalo iho nei. Aole e uku ia keia uku hoomau mahope iho o ka pau ana ae o ka poino, a aole hoi e oi aku mamua o ekolu haneri ame umi-kumamalua pule, a aole hoi e oi ka huina nu ii uku ia no kela ame keia mea poino maluna o elima tausani dala ($5,000.00). Aka, aole nae e hooponoponoia kekahi uku ana o keia ano a hala na pule elua mai ka la mai o ka poino.
@Ina o kekahi mea i poino a he uku kona i emi iho malalo o ka elima dala ($5.00) o ka pule hookah, alaila o ka uku hoomau o
ia no ka huina o ia uku pule, aka in a nae e akaka he poino e ola ole ana, alaila o ka uku pule no ia mea he elima dala($5.00) no ia. Ina e loaa iho ka ike ia ana aole e ola ka poino mahope iho o ka hala ana ae o kekahi manawa i manaolana ia ai e ola ana no, alaila e hoolawe ia ae ia mau pule o ka iuku ia ana me ka manaolana e ola ana no mai ka huina nui mai o ekolu haneri ame umi-kumamalua pule i olelo mua ia.
O keia mau poino malalo iho nei, o na poino i loaa mamuli olaila, e manao ia no he mau poino hiki ole ke ola a he ku mau, oia hoi keia:
1. O ka makapo ana ame ka nele loa o ka ike o na maka a i elua;
2. O ka maoku ana o na wawae a i elua ma ke kuekue wawae a i ole ia maluna ae;
3. O ka moku ana o na lima a i elua ma ke kuekue lima a i ole ia maluna ae;
4. Ka moku ana o hookahi lima ame hookahi wawae;
5. Poino i loaa i ka iwikuamoo mailaila mai i loaa i ka waiho lolo a palalaika hapa paha a mau loa paha na wawae elua a i ole ia na lima elua, a i ole ia hookahi lima ame hookahi wawae:
6. Poino i ka iwi o ke poo mailaila mai i loaa ai ka poino pupule a i ole ia ka hepa liki ole ke ola.
O na ehaeha nae i hoike ia ae la maluna ae aole e manao ia o lakou wale iho no na poino e ike malalo o keia kanawai.:
PAUKU 4. O ka Pauku 14 o ke Kanawai 221 o na Kanawai o Hawaii 1915, elike me ia i hoololi ia ai e ke Kanawai 227 o na kanawai kau o Hawaii, 1917, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei:
"Pauku 14. (a) Poino no ka manawa. I ka manawa e loaa ai kekahi poino a ma ia poino ana ua hiki ole ka hana no ka manawa, alaila o ka mea nana oia i hoohana, i ka manawa e waiho ana oia iloko o ua poino nei, koe nae keia elike me ia i hoomaopopo ia maloko o keia pauku, no na pule he ekolu haneri ame umi-kumamalua ke helu ia mai ka la mua mai o ia poino ana, e uku aku i ka limahana i poino i uku pule i like aku ka huina me kanalima pakaneta (50%) o ka like ole o kona uku averika mamua o ka poino ana ame ka uku i manao ia e hiki ana ke loaa iaia mahope iho o kona hana hou ana aku, aole nae e oi aku mamua o umi kumamalua dala ($12.00) o ka pule hoohahi. Aole e mau aku ka uku ia ana o keia uku hoomau mahope iho o ka pau ana o ka poino, a in a e loaa mai ka poino no ka manawa mahope iho o ka manawa o ka poino mau a ola ole, alaila o ka manawa o ia poino ola ole e hoolawe ia no ia mailoko o ka manawa o ekolu haneri ame umi-kumamalua pule, a aole no hoi ka huina e uku ia ma ke ano he uku hoomau e oi aku mamua o elima tausani dal a ($5,000.00). Aole nae e hooponopono ia kekahi huina no ka uku hoomau aia a hala ae na pule he elua mahope iho o ka poino ana.
(b) Poino no kekahi ano a e mau ana nae. Ina e loaa kekahi poino he ano hiki no ke ola, aka e mau ana ka waiho poino ana, o ka uku ia he kanalima pakeneta (50%) o ka uku averika o ka pule hookahi a e uku ia e ka mea nana oia i hoohana no ka manawa i hoomaopopoia maloko o ka papa kuhikuhi elike me ia malalo iho nei:
Manamana lima nui: No ka poino moku o ka manamana lima nui, kanaono pule;
Manmana lima ekahi: No ka poino moku o ka manamana lima ekahi i kapaia o ka manamana kuhikuhi, kanaha-kumamaono pule;
Manamana lima elua: No ka poino moku o ka manamana lima eluha, kanakolu pule;
Manamana lima ekolu: No ka poino moku o ka manamana lima ekolu, iwakalua-kumamalima pule;
Manamana lima eha: No ka poino moku o ka manamana lima eha, i kapaia ka manamana lima liilii, umi-kumamalima pule.
Ke ami mua o ka manamana lima nui a i ole o na manamana lima e ae: O ka poino i loaa mamuli o ka moku ana o ke ami mua o ka manamana lima nui a i ole ia o kekahi mau manamana lima e ae, e manao ia no ia ua like me ka moku ana o ka hapa o ua manamana lima nui nei a manamana lima e ae paha@ a o ka uku elike aku no ia me ka hapalua o ka uku e haawina ana no ua manamana lima nei elike me ia i hoike ia ae la maluna. Ina e poino a oi aku mamua o hookahi ami o ua manamana lima nui nei a i ole manamana lima e ae e manao ia no ia ua like me ka moku ana o ka manamana lima holookoa; koe nae kwia, aole ka huina e uku ia no hookahi manamana a oi aku paha elike me ia i hoomaopopo ia ma keia papa kuhikuhi e oi aku mamua o ka huina e uku ia ana no ka moku ana o kekahi lima holookoa.
Manamana wawae nui: No ke poino moku o ka manamana wawae nui, kanakolu-kumamawalu pule.
Na manamana wawae e ae: No ka poino moku o kekahi manamana wawae e ae mawaho ae o ka manamana wwae nui, umi-kumamaono pule.
No ke ami o na manamana wawae: O ka poino moku o kekahi ami mua o kekahi manamana wawae e manao ia no ia ua like aku me ka poino ana o ka hapalua o ua manamana wawae la ; a o ka huina e uku ia o ka hapalua no ia o ka huina i hoomaopopo ia no ka poino i loaa i ua manamana wawae la ; o ka poino i loaa mamuli o ka moku ana o na ami elua a oi aku o ua manamana wawae la, e manao ia no ia ua like me ka moku ana o ia manamana holooka.
Lima: No ka poino moku i ka lima, elua haneri me kanahakumaha pule;
Wawae: NO ka poino moku o ka wawae, elua haneri me elima pule;
Wawae a luna o ke kuli : No ka poino moku o ka wawae a hele mai a luna o ke kuli elua haneri me kanawalu-kumamawalu pule; hookahi haneri me iwakalua-kumamawalu pule.
Pepeiao: No ka poino i loaa i ka pepeiao apau loa ka lohe ana o na pepeiao elua, ekolu haneri me umi-kumamalua pule ; no ka poino pau loa o ka lohe ana o hookahi pepeiao, kanaono pule ; no ka poino nele i na pepeiao elua, hookahi haneri me iwakalua-kumamawalu pule ; no ka nele ana i hookahi pepeiao, kanaono pule.
Nele o ka hiki ana ke hoohana. O ka nele loa ana o ka hoohana ia ana o ka pulima, lima, wawae, oloolo wawae, maka, manamana wawae nui, manamana lima, manamana wawae a i ole kekahi ami manamana, e manao ia ua like aku me, a e uku ia no i ka uku like aku ma ka moku maoli ana no o na pulima a lima nei, ka wawae, oloolo wawae, maka manamana wawae nui, manamana lima manamana wawae a i ole ami manamana.
I ka manawa e mau ai kekahi pilikia no ka manawa mamuli o ka poino i loaa aku i kekahi lala i ha'i ia maloko o keia papa kuhi kuhi a loaa iho la ka poino i emi malalo o ka moku loa ana o ua lala la a ai ole o ka hiki ole ke hoonana ia ua lal ala, a in a aole i uku ia no ua poino la ma kahi e ae o keia papa kuhikuhi, e uku ia aku no elike me ia i hoomaopopo ia ai ma keia papa kuhikuhi no ka poino loa a i ole no ka hiki ole ke hoohana ia malalo nei: O ka pakeneta o ka poino manawa e mau ana i ka pakeneta o ka poino mau loa maloko o ua papa kuhikuhi nei e hoomaopopo ia a o ka uku elike me ia i hoomaopopo ia maloko nei no ka poino mau a i ole no ka nele o ka hoohana ia ana o ka mea i poino elike me ka pakeneta o ka poino e kau i ka pakeneta o ka poino mau loa.
Ke oki ana : O ke oki mawaena o ka pulima ame ke kuekue lima e manao ia ua like me ka nalowale ana o ka lima. O ke oki ana mawaena o ke kuli ame ka wawae e manao ia he like aku me ka oki ia ana o ka wawae. O ke oki ana maluna ae o ke kula, ua like ia me ka moku ana o ka wawae holookoa.
O ka uku no keia mau poino i hoomaopopo maoli ia ae la maluna e lawe no ia i ka makalua o ka uku no na poino o ia ano koe ka pomaikai : koe ka pomaikai i hoomaopopoia maloko o ka Pauku 12 ame 13 o keia kanawai : koe nae keia, o ka uku i hoomaopopo ia malalo o keia pauku aole e hoomaka aia a pau ka manawa i hoomaopopo ia no ka poino no ka manawa wale no.
Ina e loaa kekahi poino i na helehelena a i ole ia i ke poo o ka mea hana ua loaa no i ka papa ke kuleana, in a lakou e manao he mea pono, e haawi aku i ka pono ame ka uku ana a lakou i manao ai he kupono ame ke kaulike, ma ke ano o ka poino i loaa aku, aka oia uku ana nae aole e oi aku mamua o elima tausani dala ($5,000.00).
Na poino e aku : Ma na poino e ae aku apau i komo malalo o keia papa o na poino, o ka uku e uku ia i kanalima pakeneka (50%) mawaena o ka averika uku pule ame kona loaa mahope aku ma ia ano hana hookahi, a i ole ia ma kekahi hana e ae a e uku ia iloko o ka manawa e mau ana ia poino no ka manawa, aka nae e kaa no malalo o ka hooponopono ana a ka papa in a ua manao lakou he mea pono e noonoo hou ia, a i ole ia ma ke noi ana mai a kekahi mea he kuleana kona e noi no ka noonoo hou ia ana : koe nae
keia, aole kekahi hihia malalo o keia poo mua e lilo i mea e hooloihi ia ai ka uku pule ia ana a oi aku mamua o ekolu haneri me umi-kumamalua pule.
O ka huina nui e uku ia malalo o na hoakaka a keia pauku a o ka huina nui e uku ia malalo o ka Puku 13 o keia kanawa, ke hoohui pu ia, aole loa e oi aku mamua o ka huina nui o elima tausani dale ($5,000.00)."
PAUKU 5. O ka Pauku 27 o ke Kanawai 221 o na Kanawai Kau o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei:
"Pauku 21. Aole hoopii malalo o keia kanawai no ka uku ia mai e hiki ke noonoo ia koe wale no aia a he hoike no ka poino i loaa ua haawi ia aku i ka mea hoohana limahana mahope koke iho o ka loaa ana o ua poino nei, a koe no hoi aia a he koi no ka uku ia mai no ua poino la kekahi i waiho ia ae iloko o ekulu mahina mahope iho o ka loaa ana o ua poino la, a in a no ka make, alaila iloko o ekolu mahina iloko o ekolu mahina mahope aku o ia make ana, in a ua waiho maoli ae ka mea poino i ke koi uku a aole paha. O ia hoike la ame ua noi la e waiho ia ae e ka mea i manao ua kuleana oia e uku ia a i ole ia na kekahi mea e aku ma kona aoao. Ina ua haawi wale ia mai ka lawelawe kauka, a ka uka oki a i ole na lako haukapila e ka mea nana oia i hoohana a i ole e ka mea nana e uku ka inisuaa, alaila o ka haawi ia ana i hoike iloko o ka manawa i hoomaopopo ia maloko o ka manawa i hoakakaia ae la aole e noonoo ia, a in a o ka uku no ka poino ua haawi wale ia mai e ka mea nana oia i hoohana a i ole na ka mea nana e uku kona inisua, alaila aole no e koi ia aku ka hookomo ia ana mai o ua hoike la maloko o ka manawa i hoakaka ia ae la."
PAUKU 6. O ka Pauku 37 o ke Kanawai 221 o na Kanawai Kau o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei:
"Pauku 37. Ua loaa i ka papa ke kuleana, ma kona manao ponoi iho, a i ole ma kekahi noi i waiho ia mai e kekahi mea e aku e wehi hou i kekahi hihia malalo o ke kumu ua kolohe ia ka papa a i ole o kekahi mea e aku, a e hoopuka hou mai i olelo hooholo elike me kana i ike ai he kupono.
I ka manawa e waiho ia mai ai o kekahi noi no ke kumu ua loli ae ke kulana o ka poino, ua loaa no i ka papa ke kuleana, aole nae e oi aku mamua o hookahi manawa iloko o kela ame keia eono mahina, e noonoo hou ana e hoopuka hou i olelo hooholo e hoopau ana, e hoouuku ana a i ole ia e hoonui ana i ka uku no ka poino i haawi mua ia ai a i aelike mua ia ai aole nae e oi aku a aole hoi e emi mai mamalo o ka uku nui ame ka uku haahaa i hoakaka ia maloko o keia kanawai, a e hoomaopopo hoi, malalo o na noi apau e pii mai ana malalo o ke kanawai, a e hoouna koke aku i na poe apau loa i komo maloko o ka hihia i kope o keia olelo hooholo a lakou, koe nae keia aole keia mau mamala olelo e ku-e aku i ka uku i hoomaopopo ia malalo i ka Pauku 18."
PAUKU 7. O ka Pauku 36 o ke anawai 221 o na Kanawai Kau o Hawaii. 1915, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei :
"Pauku 38. Na hoohalahala mai ka olelo hooholo mai a ka Papa. O ke olelo hooholo e paa ia a he panina hope loa no kana mau hana mawaena o na mea i hoopii aku nae keia elike me ia i hoomaopopo ia maloko o ka Pauku 37, koe nae in a iloko o iwakalua la (20) mai ka hoouna ia ana aku o ke kope o ka olelo hooholo i @@@@@@@@ oopii, e hoohalahala ae ana kekahi o laua i ka aha hoo@@@@@@@@@uni kahi e noho ana o ua paa nei. Maloko o ke Kala@@@@@@@aii, o ka aha hookolokolo e waiho ia ai o ka hoohalahala @ ka a@@ hookolokolo kaapuni o ka apana eha. Ma na hihia apau e hoohalahala ia ana e hoike ia aku no i ka papa ka hoohalahala a ana o ia hihia e ke kakauolelo o ka aha imua on a ka hoopii kahi i ku ai, a aole aelike mawaho e hana ia malalo o ua hoopii hoohalahala nei iaia wale a mahope aku o ka hoike ia ana i ka papa o ka hoohalahala e ua kakauolelo nei o ka nea i makemake ia e hooponopono a e haawi ia aku no hoi he manawa no ka papa e waiho ai i ka lakou aoao ma ia ninau.
O ke kuleana e hookolokolo ia imua o kekahi kiure, e manao ia ua haalele wale ia koe aia a koi ia aku iloko o umi la (10) mai ka la aku o ka waiho ia ana aku o ua hoohalahala la imua o ka aha kaapuni. Na ua aha la@ ma na rula kupono, e hoomaopopo i ke ano o ka lawelawe ia ana o ka hihia i hoohalahala ia ai.
Ua loaa i ka papa ke kuleana e lawe i na ninau kanawai imua o ka aha kiekie no ka lakou hooholo ana mai."
PAUKU 8. O ka Pauku 52 o ke Kanawai 221 o na Kanawai Kau o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololi ia nei a i heluhelu ai penei :
"Pauku 52. Ka hoopau ana i na aelike inisua. Aole kekahi palapala pani hakahaka a aelike inisua a kakoo e uku i hoopuka ia e kekahi hui i hoohui ia me ke aupuni a i ole kekahi hui kokua no ka uku ana i na uku poino e ulu mai ana malalo o keia kanawai e hoopau wale ia iloko o ka manawa i hoomaopopo ia maloko o ua aelike nei no kona pau ana aia a hala ae na la hi umi (10) mahope iho o ka haawi ia ana ae he hoike e makemake ia ana e hoopau i ua aelike nei, ma kekahi la i hoomaopopo ia maloko o ia hoolaha, i waiho ia ae ma a i hoike ia aku hoi i ka papa ame ka mea hoohana limahana poino.
PAUKU 9. E mana keia Kanawai mai ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 250
[B.S. HELU 106.]
HE KANAWAI
E HOIHOI HOU ANA I KE DALA I KA HOMESTEAD PLANTATION COMPANY, I KAUPALENAIA, A IA JUSAKA NAKAMURA NO KA AUHAU WAIWAI I OHI HEWA IA MAI IA LAUA MAI
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. Ma keia ke hookaawaleia nei ka huina dala o ewalu haneri kanaha-kumamaiwa dala ame kanaono-kumamaiwa keneta ($849.69) mailoko mai o na dala e waiho ana ma ka waihona o ke aupuni i loaa mai mai na loaa like ole o ke Teritore o Hawaii, no ka uku ana aku elike me keia malalo iho nei:
I ka Homestead Plantation Company, i Kaupalenaia, no ka hoihoi hou ana aku i na dala i uku ia no ka auhau no ka makahiki 1921 maluna o ka waiwai puka i loaa ole i ua hui nei………$836.74
Ia Jusaku Nakamura no ka hoihoi hou ana aku i na dala i uku ia eia no ka auhau i ohi hewa ia mai iaia mai no ka makahiki 1922……… 12.95
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 251
[B. S. HELU 128.]
HE KANAWAI
E HOOKAAWALE ANA I KA HUINA O EHIKU TAUSANI ELIMA HANERI DALA ($7500.00) NO KA HOONEE ANA I NA PAAHAO, NA LUNA, NA HALE AME NA LAKO E WAIHO LA MA KEAMOKU HEMA, APANA O KOHALA HEMA, KALANA O HAWAII, I WAIPIO, APANA O HAMAKUA, ILOKO O IA KALANA HOOKAHI NO.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
P(UKU 1. Mamuli o ka Olelo Hooholo Hui o Senate Helu 3, i aponoia e ka Aholelo o ke Teritore o Hawaii, ma ka la 27 o Aperila, 1921, ame ka Pauku 1465 o na Kanawai i Hooponopono Houia o 1915, ma keia ke hookaawaleia nei ka huina o ehiku tausani elima haneri dala ($7,500.00) no ka hoonee ana aku mai Keamoku, Apana o Kohala, Kalana o Hawaii, a i Waipio, Apana o Hamakua, o ia Kalana, hookahi no i na paahao apau me ko lakou
mau luna i keia manawa ma Keamoku, ame na hale ame na lako e ae apau a lakou e hoohana nei ma Keamoku.
PAUKU 2. O na dala ma keia e hookaawaleia nei e hoolilo ia ia malalo o na bila i aponoia e ka Loio Kuhina.
PAUKU 3. E mana keia Kanawai mai ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTION
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 252.
[B. S. HELU 90.]
HE KANAWAI
NO KE KOKUA ANA IA JOHN GRACE.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. O ka huina o hookahi tausani eha haneri dala ($1,400.00) ma keia ke hookaawaleia nei mai waihona laula mai o ke Teritore no ka hoihoi hou ana ia John Grace i na dala no kekahi palapala kikoo dala i hooia ia ana i waiho ae ai i ka Papa Komisina o na Awa Kumoku me kekahi koho ana i waiho ae no ka papa laau, a o ua palapala kikoo dala la ua hookomoia aku iloko o ka puuku o ke Teritore e ka Luna Nui o na Hana Aupuni no ka huina o hookahi tausani eha hanaeri dala ($1,400.00).
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai ka la aku o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 253.
[B. S. HELU 171.]
HE KANAWAI
E PILI ANA I KA HOIHOI HOU IA ANA AE O KA LAWELAWE IA ANA O KE KULA O LAHAINALUNA I KA PAPA HOONAAUAO A E HOOPAU ANA I KE KANAWAI 100 O NA KANAWAI KAU O 1917, ELIKE ME IA I HOOLOLOIIA AI E KE KANAWAI 16J O NA KANAWAI KAU O 1919 AME KE KANAWAI 207 O NA KANAWAI KAU O 1921.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. O na kuleana apau e paa ia nei, ame na hana apau i hookau ia aku maluna o ka Papa Komisina o ke Kula o Lahainaluna, ma keia ke hoihoi hou ia nei malalo o ke keena o ka Oihana Hoonaauao.
PAUKU 2. Ma keia mua aku e hoohana ia ke Kula o Lahainaluna e ke Keena o ka Oihana Hoonaauao ma ke ano he kula kiekie.
PAUKU 3. O ke Kanawai 100 o na Kanawai Kau o 1917. elike me ia i hoololiia e ke Kanawai 160 o na Kanawai Kau o 1919 ame ke Kanawai 207 o na Kanawai Kau o 1921, o ia hoi he kanawai e hookumu ana i kula a'o hana ame mahiai ma Lahainaluna, Maui, ma keia ke hoopau loa ia nei.
PAUKU 4. E mana keia Kanawai mai ka la 1 aku o Iulai, 1923.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 254.
[B. S. HELU 364.]
HE KANAWAI
E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA NO KE KOKUA ANA I NA POE I HOOPOINOIA KO LAKOU MAU WAIWAI MAMULI O KA PAELI IA ANA O KA AUWAI PAELI O WAIKIKI A E HOOMAOPOPO ANA HOI I KA UKU IA ANA O NA POHO MAMULI O IA HANA ANA.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. Ma keia ke hookaawale ia nei mailoko mai o na loaa apau e waiho ana maloko o ka waihona i loaa mai na loaa huikau mai, ka huina o umi tausani dala ($10,000.00) no ka hoolilo ia ana aku elike me ia i hoomaopopoia malalo iho nei :
PAUKU 2. O ka huina i hookaawaleia maluna ae nei e makaukau koke no ia mahope iho o ka hoomaopopoia ana, e kekahi aha i loaa ka mana piha ma ia hana@ ua aie aku ke Teritore o Hawaii no ke poho i hana ia aku maluna o kekahi waiwai i poino ma ka paeli ia ana o ka auwai paeli ma Waikiki, i hui ia aku me ke poho mamuli o ka hoonee ia ana o ka lepo i paeli ia maluna o ka apana i ike ia o ka apana paeli auwai o Waikiki.
PAUKU 3. O ka aha kiekie o ke teritore wale no ka aha mana e hoolohe piha a e hoomaopopo i na ninau kanawai ame na olelo ike e ulu mai ana maloko o keia ninau@ a o ia mau ninau apau e hoomaopopo ia me ke kiure ole@ a o ka olelo hooholo e hoopuka ia ma ke ano he hoike wale ae no i ke kuleana ame ke poho o na aoao like ole.
PAUKU 4. Ina o ke Teritore o Hawaii ka mea nana i hoopoino@ elike me ia i hooakaka ia ma ka Pauku 2 o keia kanawai, alaila o ka huina ame huina paha e uku ia ai i ka mea i hoopoino ia, e hoomaopopo ia ia e kekahi komisina no lakou na lala o ka Luna Nui o na Hana Aupuni, ka Peresidena o ka Papa Ola, o laua elua ke hoomana ia nei e hana i keia hana e keia kanawai, ame kekahi lala e ae i kolu no lakou e hookohu ia ai e ke Kiaaina@ a e hana hoi i keia hana me ka uku ole. O ua kolu la o na lala@ aole o ia i luna nui a i ole i limahana no ke Teritore a i ole o kekahi kalana a kulanakauhale paha. E lawe ke Komisina a e noii pono i na koi apau e waiho ia ae ana imua lakou mamuli o na kauoha a keia kanawai, a o ka mea a ka hapanui a lakou e hooia ai no ka poho e uku ia, e mana no ia me ka hoohalahala hou ole ia aku. O ka huina o ia poho e hooiaia aku ai, e uku ia no ia mailoko mai o ka huina i hookaawale ia maluna ae nei a e uku ia e ka puuku mamuli o kekahi bila kikoo dala i hoopukaia e ka luna hooia i hoopuka ia ma o kekahi bile la i apono ia e ka hapanui o ua komisina nei i oleloia.
PAUKU 5. E mana keia kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 255.
[B. H. HELU 416.]
HE KANAWAI
E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA NO KE KOKUA ANA IA WILLIAM S. CHILLINGWORTH.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o k@ Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. O ka huina o ekolu haneri kanaha-kumamaha dala ame kanahiku-kumamalua keneta ($344.72) ma keia ke hookaawale ia nei mai na dale apau e waiho ana maloko o ka waihona o ke Teritore o Hawaii, i hookaawale ole ia ae no kekahi hana e ae@ no ka uku ana aku ia William S. Chillingworth, no ka hoihoi hou ana aku ia William S. Chillingworth i ka uau mahina on a mai Iulai la 1, 1919. a Sepatemaba la 2, 1919, komo pu na la a i elua.
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai kona apononia ana.
Apononia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923.
W. R. FARRINGTON@
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
(E nana ma ka aoao 7.)