Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 37, 13 September 1923 — E HELE KOKE AE E HOOPAA I NA INOA [ARTICLE]

E HELE KOKE AE E HOOPAA I NA INOA

O ka poe kupono i ke koho baloka, o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i hele ole ae e hoopaa i ko lakou mau inoa, maloko o ke keena o ke kakauolelo Kakauokalani, a i koho baloka ole hoi, ma ke kau koho baloka aku nei o na hoa o ka ahaolelo kulono i Jiala, no lakou ka keia pepa e hoeueu aku nei, ua hoea mai i ka manawa a lakou e hele koke ae ai e hoopaa i ko lakou mffiau inoa i keia manawa, i kuleana ai lakou, ma ke kho baloka, wae moho, e hoea mai ana no na luna oihana o ke kulanakauhale nei, iloko o keia mahine ae. He mau la wale no koe, alaila paa ka buke hoopaainoa o ka poe kupono i ke koho baloka, e paa ana ia ma po o keifL Poalua ae, ka la 18 o keia mahina, a oiai he koho baloka ano nui keia, nolaila i makemakeia ai kakou apau, e komo like ma ka wae ana, ame ke koho ana ae, i na luna oihana kupono, na lakou e lawelawe mai i na hana pili aupuni no ko ka lehulehu pono. Aole he manawa oi ae o ke kupono no na makaainana koho baloka, e hoohana ai i ko lakou pono koho, elike me keia koho baloka wae moho, oiai ma keia koho baloka e weheia ae ai na kanaka kupono, e kela ame keia aoao kalaiaina pakahi o kakou; no ko lakou koho maoli ia aku, ma ke koho baloka laula e hoea mai ana i ka mahina o Novemaba ae nei. 0 ka poe i hoopaa mua i ko lakou mau inoa, me ka hele ole nae e koho baloka, ma ke kau koho baloka aku nei o na hoa 0 ka ahaolelo kuloko i hala, aole e hiki ana ia lakou ke koho baloka i na moho ma keia kau koho baloka wae moho o na luna oihana kulanakauhale, koe wale no a hele hou ae lakou e hoopaa i ko lakou mau inoa iloko o keia mau la kakaikahi i koe, e hamama ana ka buke hoopaainoa o ka poe kupono ī ke koho baloka, ma ke keena o ke kakauolelo kalana. 1 wahi n hoi e hoomaalahiia ai, ke koho baloka ana o kekahi poe, ina ua nee aku lakou he mau wahi okoa e noho ai, mai ko lakou mau wahi koho mua mai, he pono no ia lakou ke hele ae e hoololi i ko lakou mau wahi koho, o lilo auanei ko lakou hoololi ole ana i kumu no lakou e hoopilikiaia akti ai, ma ka hele ana no ma ko lakou mau wahi koho mua, e koho ai i ko lakou mau baloka. I ka hoeueu ana ak;u o keia pepa i ka poe kupono i ke koho baloka o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ua pili pu no ia i na mana koho o na kalana e ae, i loaa ole ke kuleana koho i keia manawa. Aohe keia he wa hoakamai, no ka mea he mana ka iloko o ka pono koho baloka, me ia mana auanei, ina e hoohanaia me ka pololei, e loaa'ai na kanaka kupono, na lakou e lawelawe mai i na hana o ko kakou mau aupuni kalana, na kanaka i makee i ko ka lehulehu mau ono, aole hoi 1 ka pono o kekahi puulu kakai]jahi wale iho no, a i ole, i ko lakou mau pomaikai ponoi iho paha.

Ua hookoia ka makemake ame ka iini o kekahi poe o keia kulanakauhale, ma o ka hoihoiia ana aku la o John D. Austin, no Kapalakiko, ma ka mokuahi Ventura o ka po o ka Poakahi nei, kela haole nana i hoinoino iho nei i ka oihana makai o kakou malalo o ka malu o ka Makaikiu Lynch o Kapalakiko. Ma ka mea oiaio ke nana aku, aole i makehewa na hoao ana a Mr. Austin, e hua'i ae i kana mea i ike ai e pili ana i ka oihana makai maanei, aka ua kukuni paa ia aku ia iloko o ka noo--1100 o kekahi heluna nui o na makaainana o Honolulu nei, e ala mai ai na koho ku-e ana i ke poo o ka oihana makai i keia wa, ma keia kau koho baloka wae moho o kakou, a pela hoi ma ke koho baloka laula aku iloko o ka mahina o Novemaba.

Aole he \va e ae i hoomaoopoia ai 'ka oni ana mai o ka lehulehu, me na manao kui'o elike me ia iloko o keia mau la no ka huli a noii pono ia aku o ke ano o ka hoohanaia ana o na oihana makai oloko nei o keia Teritore; eia ka Loio Kuhina Matthewman ke hoomakaukau mai nei 110 kela hana noii pono, e hoea mai ai i ke kaula'iiia ae o na "Iwi o Hua i ka la".

Aole he manawa oi loa aku o ke kupono o ka paani pilitikā ana, elike me keia wa e hookokoke aku nei i ke koho baloka wae moho o na luna oihana o na kalana lehulehu o kakou. Ua hala nae na la 1 hiki ai ke huki hele wale ia na mana koho ma na pepeiao, ua naauao lakou i keia manawa, me ia naauao auanei e ike aku ai kakou ma ke kupono o na moho, ke koho ana a kekahi mahele nui o na makaainana, aole ma ko lakou aoao kalaiaina pakahi iho.

Ile la heihei waapa keia' ponono iho, o kela kekahi o na la maikai loa no ka hoohana ana i k amikini kalaiaina, oiai e huikau ana me ka lehulehu o ka poe nana i na heihei waapa.