Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 37, 13 September 1923 — KO MOLOKAI LEO KAHEA [ARTICLE]

KO MOLOKAI LEO KAHEA

Aole paha hp mea oi aku o ka hooia ana mai i ke kupono o keia ninau lioopulapula, ma kona hoomakaia ana mn Molokai, e like me na hoike e helo mau mai nei o koi i na kanaka Hawaii, mamuli o ka holomua o na hana o lawelaweia mai nei ma na home i ku i keia la, ma na aina Kalamaula. I kela mau la aku nei, i ka la 31 0 Aukake, ua hoike mai o L. T. Lvman, ma kana kamailio imua o na Hawaii ma ko lakou aina awakea, ma ke keena Cooke Hall ma ka hale Y. M. C. A., aole he mau aina ma ke Teritore holookoa nei i loaa aku ka momona ame ka maikai no ke kanu ana i na mea like ole e like aku me kela mau aina i hawiia mai no na kanaka Hawaii, a he mau tausani eka aku i koe, ua like no ka momoaa o ka mea wale no nana e hookuemihope mai aei o ka loaa o ka wai, a ina e loaa ana, oiai he mau miliona o na galani e kahe wale la no ma kela aoao Hikina o kela Mokupuni, e hiki ana e hoolawa mai 1 na eka he mau tauani, no ka mahi ana aku i na mea like ole. I keia Ia he 17 o na ohana e noho la ma ko lakou mau apana. Aole hookahi o keia poe i hoike mai i ke poho o ko lakou hoi &na aku nei, a i ole, ahewa mai paha i na hana i aku no ko lakou maa pomaikai. 0 keia poe Hawaii i hoi aku, ua lawe aku i ko lakou mau ohana apau loa, me ke koe ole iho hookahi ma Honolulu nei, a ke noho mai nei maluna o na aina i hoohua I mai me ka hikiwawe iloko wale no ! o eono mahina, mai ka mahi ana a hiki i ka ohi ana o na pomaikai. Ua hoi aku ka hapanui o keia poe nie ka nele i na mea apau. Ua kikoo aku i na dala kokua a ke Aupuni i hookaawale mai ai. A ke hoomaka mai nei e ohi i na pomaikai 0 ka hooikaika Wahi a kekahi o lakou i ko oukou meakaukau, "Ua hanau mai ka'u mau puaa a eia wau ke hanai nei he 30 a oi o keia mau keiki puaa. Ma na la KariBimaka, e hiki ana ia 'u e kuai aku i keia mau puaa a e loaa ana ia'u na pomaikai i loaa ole ia'u maniua'aku nei. E malama ana wau 1 na puaa wahine, a o na puaa kane ka'u e lawe mai ana e kuai." Ma keia kakou e ike mai ai, ua loaa i Hawaii he kumu lioowaiwai mai iaia, mamuli o keia mau puaa. He elima wale no puaa kumulau a keia keiki, a i ka nana iho ua oi aku na keiki puaa i loaa mai iaia mamua o ka awalike. He kumukeia e alakai aku ana i ke kanaka e hahai ma kel* oihana o ka hanai puaa. I keia manawa «'

keia makahiki ae, e hana : . keia mau keiki puaa, a e : mea hooi loa ae i kona wai. O ka nana nui nia 0 ka hoolawa ana i kana oh:,me ka ai. A ua kanu oia . eka alafafa, ka mauti m hoowaiwai mai i ke kanak.-. r .. mamua o na mea e ae'i ; k kanaka i komo iloko o k ;v . hooulu mea kanu. O ka oihana hanai pua:-. , 1 like me na oihana e ho a . , ■ naka-e kojno ai. O ka T;a; . na oihana, e like paha m.-> ; . . ko, a kope paha, na oihana i k nui ia e na kanaka Hawnii i r . • : hala aku, ua koiia mai ke ! • • mahiai e kali no kekahi mau a v ;. 3 . hiki, mamua oka hiki ann iui« ;; 9 i kona puka, ame kona pn:., A o ka oi aku paha o ko kn!i r ,.. no ka hiki ana mai o ka 1, , *- maka ai ke kan&ka e oki ;i i na pomaikai. Aole pv! ;v . hana hanai puaa. Iloko o ra r hina pokole wale no, ua har.-,- : I; - 3 : kau mau puaa. Hoko o V.r, r:i ;.. hiki liookahi ua hanau mni r:r i keiki puaa, i hookunrolauia o •, makahiki i hala aku. A i kou hele ana aku e oki i Ui ko, aole oe i ike i ka nui o k* ss ... maha ame ka nui o na 0 malako i kanu ai. A i ka tau a» x 0 ka wiliia ana ua, hiki o'p oe e, ike i ka nui o na aala o ] mai ana. I kekahi makahi'.u, vi 01 ae na loaa mamua o kekahi, a i kekahi mau makahiki, ua lilo tvi luhi i mea poho. >fa kekahi ana, aole oe e ike nna i nh pon:.-,:;. ( o kou luhi, ana hai e hoik,» n,; j oe. 0 keia paha kekahi o n , h.m j hoopilikia mai i ke kanaka mp.hi:/. 0 ia hoi kou ike ole ana i kn nn t | kou mau hoolilo, ame na da!a e !. » mai ana ia oe mai kou luhi m.ii. \ hala he mau mahina loihi. A i ;.p hopena no, aole oe e maopnpn r ,*j 1i na mea i loaa mai ia oe. l'a ;nr, make ke kanaka e ike i n.i li.> ame na lona iloko o ka marav a r kai, i hiki ai iaia ke ike i kn' .. 'n poho ana, a e imi aku paha i !- i e hooiia fte ai kona mnu pom.-i..-. •, mamuli o ka hooenii ana m.ii i • x hoolilo, ke ike nae ko kanak?, i : 1 i 0 ka hemahema i hanaia e in. . 1 ka ike ole ana e hala ana 1 < :,| i manawa mamua o ka hiki nnn » , e hooia i kahi o ka pilikin, n , keia inea i hoonui ae i kn m.u.; < ole o na loaa ma koia oihann ■ • j kanu ko. (Aolo i pau.)