Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 38, 20 September 1923 — Page 4

Page PDF (1.47 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

EHA    NUPEPA KUOKOA HONOLULU, T.H. POAHA, SEPATEMABA, 20, 1923

He Moolelo Walohia

Ko Vekinia Hooilina

Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao

Ino---Kau i ke Aki i ka

Manawa Hope

‘O, aole; aole keia he paio ana aku ia oe; ua piha loa oe e ka Lede Linetona i ka inaina, no ko’u hoike ike aku i ko’u ano maka’u imua ou no kau mau olelo hooweliweli; aole loa au e hoohaahaa aku ana imua ou a i ole kulou aku paha, e ike iho ana oe i ka like ole o ko’u ano i nei wa me ko ka manawa e hiki mai ana, i ka manawa au e noonoo iho ai i keia hana ma nei mua aku.

“O ka’u e makemake nei i nei manawa e lilo kaua i mau hoaloha: he oi aku ko’u makemake e hana aku i ka mea maikai loa ia oe mamua o ka hana ana aku i kekahi mea nou e pilikia ai; a eia hou, eia me a’u i nei manawa he ope pepa nau a’u e manao nei e hoihoi hou aku ia oe i kekahi manawa kokoke me nei mua aku.

“He ope pepa na’u;@  Ihea kahi i loaa ai o ia ope pepa ia oe?”

“Aohe i loaa ia’u, he mea e ka mea i loaa ai, a nana i haawi mai ia’u me ke kauoha pu mai e malama maikai loa au ahiki i ka loaa ana oka ona mana ia ope pepa, alaila haawi aku.  No na makahiki lehulehu i hala aku ko’u malama ana ia ope pepa, a e i koke aku nei no la akahi no a loaa ia’u ka ike o oe ka mea nana ia waiwai a’u o ka malama loa ana.

“He keu hoi ha a ke kupanaha o ka loaa ana o kekahi mea a’u ia oe, he mea hiki ole paha ia ke manao iho.” wahi a ka Lede Hakona o ka pane ana mai me ke kahaha a kanalua nui iloko ona.

Akaaka iho la ka Lede Alekanedero, a pane mai la.

“I mea e hoomohalaia aku ai kou noonoo i hele a pouli i ka inaina i nei manawa ea, a ae mai oe ia’u e hoakaka iki aku ia oe.  He anakala no’u ka i hoi ae i Amerika mai ka Hikina loa ae he mau makahiki he umi-kumamalua a umi-kumamakolu paha i hala aku nei, a iaia ma kona alahele mai Ladana nei aku no Edineboro, a e kau pu ana hoi maluna o ke kaaahi like me kekahi lede e lele aku ma kekahi o na hale hoolulu kaaahi.  Aohe i maopopo iaia ka hale hoolulu kaaahi a ia lede o ka lele ana aku, a iaia e ala ae ai ua hala e aku ua lede la.

“Ia ala ana ae ana i loaa ai iaia ke ope pepa a’u i hoike aku nei ia oe, ke ope pepa a kela lede i haule ai, ahiki ole ai hoi iaia ke hoihoi hou aku i kela lede, no ke kumu, aohe inoa i kakau ia maluna o ka ope pepa; no ia kumu ua hoihoi pu ae la oia i ke ope pepa me ia i Amerika.

Iaia, oia hoi, kuu anakala Mareko Alekanedero, e moe ana maluna o kona moe mamua o ka haalele ana mai o ke ola i kona kino, ua haawi mai la oia ia ope pepa ia’u mamuli o kona hilinai e malama maikai ana au ia mea, me ke kauoha pu ana mai e malama loa au ahiki i ka loaa ana o ka ona ia’u.  Ma kela ahiahi aku nei o ko kaua halawai ana maloko o ka home nani o na Danafoda i maopopo ai ia’u o oe ka ona nana ia waiwai, e hoihoi koke aku ana au ia mea ia ope, aole nae mamua ae o ka manawa a’u i hooholo ai.”

“Ea, e Mrs. Alekanedero, ke manaoio loa nei au ua koho hewa loa oe.  Aole a’u ope pepa i haule maluna o ke kaaahi,” i pane mai ai ka Lede Linetona.

“Aole io no o oe ka lede nana e lawe ana a haule ai ia ope pepa, aka o ko hoaloha au i haawi aku ai i ua ope pepa la.”

“Pehea—owai auanei ia hoaloha o’u a’u o ka haawi ana aku a haule ai iaia?”

“Ka. o ka mea au e poina ala, ka lede au i haawi aku ai a i hemahema ai ma kana malama ana.  O ke kumu o ka maopopo ana ia’u nau kela ope pepa mamuli o ko’u ike ana aku i ka hoailona Ke’a ame na huapalapala e kau ana ma ka puka o ko kaalio ma kela po au i hoea ae ai i ka home o na Danafota, au no e poina ole la.

“I kuu manawa i ike aku ai i kela hoailona ke’a ame ha huaolelo ‘Droit et Loyal’ ua ala koke ae la ka’u hoomanao ana no ke kulike loa o kela hoailona ame na huaolelo e kau ana, me ka hoailona e kau ana mawaho o ke ope pepa e paaia nei e a’u, a i kuu ninau ana aku i kekahi mea e ku kokoke ana i ka ona nona ke kaalio o ka holo ana mai a ku oiai maua e makaukau ana e ee aku iluna o ko maua kaalio, hoikeia mai la nou ia kaalio, pela i maopopo ai ia’u o oe ka mea nana kela ope pepa.  Ua kakau pu ia mawaho o kela ope pepa, “e puhiia kela ope pepa i ke ahi me ka wehe ole ia ina nei no ka make o ka ona nana ia.”

Iloko o keia manawa a ka Lede Alekanedero e hoakaka aku ana ua piha loa ka Lede Linetona me ke kahaha, nolaila emi aku la oia ihope a pili i ka paia, no ke koo ana ae iaia iluna i ole ai oia e hina iho ilalo, me ka hele ae la o kona helehelena a keokeo pu, oia no oe o ka lole lilina aiai loa i hoopilina aku ma kona mau papalina, me ka haalulu hoi me he ohe la e luliluliia ana e ka makani,  a e hiolo makawalu iho ana no hoi ka hou ma kona lae, me he mea la he hana koikoi loa kana e hana ana ia manawa.

“Ea, he keu kau a ka moolelo kamahao!  Ua loaa io anei ia oe ia mea?”  wahi ana me na maka hulili.

“Ae, ua loaa ia’u.  Ua loaa mai ma kekahi alahele kupanaha, aole anei ou manao pela?  Ua loaa ia’u, a e hoihoi aku ana au ia oe iloko o kekahi manawa kokoke ma nei mua aku, aole i nei manawa, aia a hiki i ke ko ana o ka’u mea e lia nei, ia manawa au e hoihoi aku ai.  Ua lohe aku la oe, nolaila, o ke aloha kakahiaka no kou e ka Lede Linetona.  He la hana nui loa keia na’u, nolaila, aole hiki ia’u ke hoohala wale i kekahi manawa loihi maanei me oe.”

Me keia mau huaolelo hope o ko Vekinia kaha aku la no ia hele, me ke kunou ana aku i ka lede, me kela ano ona mamua aku me he mea la, aohe mea hookuia mai iaia mamua o kona alahele, aohe no hoi i hoanoeia ae kona noonoo ma kekahi ano mamuli o keia halawai ana a kukai olelo me ka Lede Linetona, ka mea i enemi ino mai iaia, a o ke kaikuahine hoi o ke kane, Sa Wiliama Hita.

No kekahi mau minuke elua a ekolu paha ko ka Lede Linetona ku ana, me ke pili i ka paia me he moo la, me ka oni ole; me ka aneane loa e lilo me he mea la i loaa i ka ma’i lolo, mamuli o keia mau mea a ka wahine mua a ke kaikunane ona o ka hoike ana aku la iaia, a i ka hala ana o ia mau minuke, hikaka hele aku la oia mai ia wahi aku, me ka namunamu wale iho la no iaia iho:

He mea kupanaha no i ka noonoo iho, o kela wahine iho la ka ka mea nana i malama kela ope pepa a’u iloko o keia mau makahiki loihi, ka mea no hoi a’u i inaina aku ai!  He wahine oia i piha me ka maikai ma kona mau ano a pau, aka no’u nei ua hoolilo au ia’u iho e mea naaupo loa!  Aole hoi e hihi ua hanaia ka hana—he hana paakiki no ma ko’u aoao i nei manawa ka hana ana aku me ka loaa ole o ka manaolana no ka holopono, no ka hoopoino a hoohoka ana aku iaia, a he hana hiki pono ole no hoi ma ko’u aoao ka imi ana i mea no’u e pakele ai mailoko ae o ka’u mau hana ino a pau, a e kau ole ia mai ai hoi kekahi hoopai maluna o’u no kau mau hanahewa i hana aku ai iaia!”

Ua hoi pololei loa akau la oia i ka hale mailaila aku, no ka mea ua nele loa oia i ka ikaika ma ke kino a ma ka uhane e hele aku ai e kuai kekahi mau mea nani iloko o ka halekuai na Liliana; no kekahi manawa okoa aku oia e kuai ai, ke loaa ka ikaika o ke kino ame ka uhane iaia.

I kona hoea ana aku i ka hale loaa aku la iaia kekahi leka e kakali ana nona o ka hoi aku, mai ke kaikunane Sa Wiliama Hita mai, a he leka hoi ia i hoopiha loa ia iho ai oia me ke kahaha ame na manao kupilikii, elike ole ai kona noho lanakila ana o na manawa i hala me ko na la e hiki mai ana, a manao e hoolalapa ia ae ai na manao inaina iloko o na ohua apau o ia home kahiko, a pela hoi na anaina a ka poe koikoi ma kela ame keia wahi o Enelani.

MOKUNA XLVI—Ka Leka Hoopihoihoi Noonoo

I ka Lede Linetone e haule iho ana e noho maluna o kona noho mahai o ke pakaukau aina no kona aina awakea komo ana no ke kuene me kekahi leka a haawi mai la me ke kunou ana mai, a oili hou aku la iwaho.

O ka hoi ana mai no ia o ka Lede Linetona a kani ana no ka bele a ke kuene a mahope o kona haalele ana iho i kona koloka ame ka papale iloko o ka holo, hele pololei loa mai la noloko o ka rumiaina, me kona hoi mua ole aku, elike me ka hana maamau iaia mamua aku, noloko o kona rumimoe, no ka wehewehe ana ae i kona mau pono ame ka hooponopono ana ae i kona lauoho mamua o ka hele ana ae e ai, o ke kumu ua maluhiluhi loa oia me ka haalulu pu e hiki pono ole ai iaia ke pii aku ma ke alanuipii no kona rumi.

I ka loaa ana aku la o ka leka, hahae koke ae a no i ka wa-hi a hoomake iho la ka lehulehu ana a i ka pau ana hooho ae la ma ke ano hikilele, a haule iho la ka leka mai kona mau lima iho a waiho ana iluna o ka papahele malalo iho o kona mau wawae mamuli mai keia o ka haalulu o kona mau manamanalima.

I ka ike ana mai o Liliama, ke kaikamahine, ninau mai la me ke pahaohao loa:

“Aue, e mama, heaha iho la hoi keia ou?  Ua hele kou helehelena a nananakea loa, ke ano o ke akua lapu.  Ua koikoi loa anei ko Kasina Wiliama ma’i, a i ole—ua make anei oia?”

“Aohe—aka no kekahi mea kupanaha loa i ikeia ma keia ao.”

“Pela no i ka’u hoomaopopo aku, he mea kupanaha loa kekahi au i heluhelu iho la a lilo ia i mea hoanoe loa i kou noonoo ame kou helehelena, elike me keia a’u i ike aku nei ia oe.  Heaha ia mea kupanaha loa, e hoike mai?” wahi a Liliana me kona makemake loa ia manawa e lohe koke aku.

“Heaha mai auanei kau e mare hou ana no ko anakala Wiliama Hita i ka wahine!”

“O ia anei ka mea oiaio, e mama?” i ninau mai ai ke kaikamahine, a i hou mai la: “He keu aku hoi ha a ke kupanaha!  Heaha la auanei hoi, e loaa ana no kau mea i makemake ai, aole e lilo ana kona mare ana i mea nou e nele ai, e manaoio mai oe i ka’u.  Ma ko’u noonoo iho aole no kela he mea kupanaha, no ka mea, no na kakini makahiki i hala hope aku nei ua makemake mau no oe iaia e mare i ka wahine, a nani hoi ia ke makemake hou mai la no oia e mare, heaha auanei kau keakea ana aku iaia, oiai, he kanaka kaawale no oia i nei manawa, mahope o kona kaawale ana mai ka wahine mua mai ana o ka mare ana.”

“Ae, a ke hauoli nei au no ia mare hou aku ona!”  wahi a ka makuahine, he hauoli nae ma ke ano kupanaha i ka ke kaikamahine hoolohe mai ma kona leo, oiai nae ma kona mau maka he hulili anoe me he mea la he hooio kona no kona lanakila ana maluna o Vekinia.

“He keu aku a ka mea kupanaha,” wahi a Liliana.  “Ua kuhihewa loa au ua pau la ko anakala Sa Wiliama Hita makemake ana i ka wahine, mahope o kona hoohokaia ana e kela wahine Amerika pauaka mua ana, eia ka, ke mau no ia makemake ona i ka wahine, aka i kona makemake. Owai ana kana wahine e mare aku ana, e oluolu oe e hoike mai?”

“He kaikamahine hanauna ka na ka Haku Noatona, kela Haku i make koke mai nei Ke Hoomanao la no oe i ka kaua mea i heluhelu ai i ka pule i hala no ka make ana o ka Haku Noatona, a oia hoi ka’u mea o ka haohao ana iho la, no ka hoike ole ana mai o ko anakala maanei no ia make ana o ka Haku Noatona, manao au no kona hoopilipiliia paha i kela wahine ana e mare aku ana ke kumu o ia hoike ole ana mai ana.”

“Alaila lalau hou iho la i ka leka e waiho ana maluna o ka papahele, a hoomaka hou iho la i ka heluhelu ana.  “E heluhelu aku au i kana mea o ke kakau ana mai nei; he leka pokole loa no keia o na manao, aole hoi elike me kana mau leka mua i kakau mai ai he nui na manao, a ke nana iho ma na manao i kakauia, me he mea la na hai i kakau i keia leka nana, eia nae, o kona limakakau no keia, aka manao au e hui kala aku no kaua iaia mamuli iho la o keia mau kumu.’

O keia malalo nei ka manao o ka leka a Sa Wiliama Hita i kakau mai ai:

“E hookahahaia aku kou noonoo, me ke kanalua ole ke olelo ae, no na manao a’u i kakauia maloko o keia leka, a oiai he nui na mea iloko o ko’u noonoo e hoike aku ai ia oe, aka ke kaohi nei no au i ka hapanui o na manao, a ma na mea oiaio loa me ka pokole loa no au e hoike aku ai, o ke koena aku e kali ahiki i kuu hoi ana aku.

“Ua maopopo mua ia oe ko’u lawe ana i ka hana a hoahanau Wiliama ma ke ano he kakauolelo kokua iaia no ka manawa, no ka hoopau pono ana aku i na mea i makemake loa ai e pau i ka hanaia mamua o kona make ana.  I ka pule mamua iho o ko ka Haku Noatona make ana i pau ai ka hana ana o ka buke i ka hanaia e a’u, ua make oia ma ke ala eiwa aku nei o keia mahina.

“Iloko o keia manawa a’u o ka holo ana mai a kipa aku la e ike iaia, ilaila au i halawai ai me ke kaikamahine hanauna huapala ana, he wahine opio, e hoike aku no au ia oe me ka oiaio, a o ka wahine nohea hookahi no hoi a’u i halawai ai i like ole me na wahine o ko kaua aupuni nei.  Mamuli o ka make ana aku la o kona anakala, ka Haku Noatona, ua ili iho kona mau waiwai a pau maluna o kana kaikamahine hanauna, kona pilikoko pili kokoke loa hookahi wale no e ola ana, a i keia la o ka wahine a’u e mare aku ana oia ka hooilina waiwai wahine o ka Haku i make.

“O na waiwaipaa a pau o ke Haku Noatona i ikeia ma ka inoa Enekelawuda, malalo o ke Kalana Chester nei, me na waiwailewa apau, i hiki ole ke heluia, ame kekahi mau dala he mau miliona maloko o na banako, ame na kuleana lehulehu maloko o na hui panai ola like ole a ka Haku Noatona i komo ai, ua ili iho a pau loa maluna o kana kaikamahine, keia wahine a’u e mare aku ana.

i papa ahaaina a kono aku i kela ame keia on na hoaloha e hele mai e hoohanohano ia mare, ua hooholo maua e mareia maua me ka ma-lu loa, me ke kono oleia aku kekahi poe, a maloko hoi o ka manawa kokoke loa, oia hoi maloko no o keia mahina, o ia ka la iwakalua-kumamakahi o keia mahina, ke ole e loaa kekahi mau keakea.

(Aole i pau.)

HE WAIMAKA NUI NO KUU KAIKAMAHINE

Mr. Lunahooponopono; Welina kaua:--E oluolu oe e hookomo iho ma ka rumi kaawale o ka kaua hiwahiwa, ka Nupepa Kuokoa, i kela poomanao e kau ae la maluna a nana hoi ia e hii aku, ma na ale hanupanupa o ka moana, o ko kaua aina aloha, i ike mai na kini makamaka e noho ana ma ka hikina a ka la ma Kumukahi, a ka welona a ka la i ka mole ‘olu o Lehua no kuu kaikamahine aloha, Miss Annie Ikaaka, ua hala ua nalo, no ka wa mau loa.  Aue kuu minamina pau ole ia oe e; ka opuu daimana o kuu home; ka onohi imua o kuu maka, ka mea nana e hoomalamalama i kuu home.  Ua hanauia kuu milimili i ka Waikau o Keanae, i ka malama o Aperila la 10 1906, ahiki iho la i kona hala ana aku la; ua piha iaia na makahiki he 17 ame na la keu he 24 o ka hanu ana i na ea huihui, a inea o keia ola honua ana.  Minamina wale!

Ua hoonaauaoia oia ma na kula aupuni a i kona puka ana, ua hoomahuahuaia aku kona imi ana i ka naauao, ma ke kula o Maunaolu.  Ua komo oia i ke kula o Maunaolu i ka makahiki 1919, a puka me ka palapala hoomaikai i keia makahiki 1923, ma ka mahina o Iune i hala iho la, eia nae ka mea menemene, ua ako koke ia ae kona mohala ana aku.

Aue kuu minamina pauole ia oe!  Ua loihi no ka hoomailo ana a ka ma’i maluna o kona kino.  Ua huliia no ke ola iwaena o na kauka, mao a maanei, aka aole i hoihoioia mai ke ola, ua lawe aku no ka mea iaia ia pono mai ke kino aku, a ko iho la no ka mea i wanana ia ma ka ke Akua olelo:  “Ua heluia kona mau la o kona ola, he mahu ia i pua ae a nalo aku.  Ua hoi aku ka lepo i ka lepo, no ka mea he lepo ia, a o ka uhane, ua hoi aku ia i ka makua ka mea nana i hana.” Aue kuu aloha pau ole ia oe e!

He kaikamahine oluolu heahea akahai, ame na mea maikai apau.

E Keanae i ka Wai kaulana, ia wai ninau a ka malihini, ua pau ko oukou ike ana ia Annie, ua huna na maka i ke aouli, aole kakou e ike hou ana i kona helehelena nohea; aole oe e hoopulu hou ana i kona kino, me kou mau mapunawai huihui.

E Hana Ua Apuakea, e Maui Nui o Kama ame na Honoapiilani, e i aku nei paha kuu milimili imua o ko oukou alo, kahi i luakaha ai i ka nani o kou mau kualono!  E hookipa aku i kuu aloha ma ko oukou puuwai, ua hala iho la ia pua rose au e Maui.  Aue ke kaumaha e!

E Maunaolu, mau a mau

Aloha, aloha ia home,

I ku kilakila ai,

I ka ua ukiukiu.

Kahi hoi a kuu lei i hoonaauaoia ai, a i noho ai i na makahiki he eha. Ua pau ko oukou ike hou ana i kona helehelena, a o kana mau hana e mau ana no ia, me oukou na kumu, ame na haumana o kona papa.

Ke pahola aku nei au kona makuahine, i ke aloha o Annie a nui ia oukou; Minamina wale!

E na makamaka, na hoaloha, ame ka ohana o kuu lei, ke haawi aku nei au i ko’u aloha, ame ka’u hoomaikai palena ole i ka poe apau i ala pu, noho pu, ame na po-ke pua i makanaia mai no kona kino wailua.  No oukou pakahi a no oukou hui ia ko’u aloha pau ole.

Ua nalo ka kakou mea aloha no ka wa mau loa, e kali ana i ka hiki elua ana mai o ka Haku Iesu, ame kona puali lani, no ka hookolokolo ana i ko keia ao.

E oluolu oukou apau e lawe aku i ka’u mau hoomaikai palena ole mailoko lilo mai o kuu puuwai; a na ke Akua e kiai mai ia kakou a e lawe aku i na kaumaha, na luuluu mai ia kakou ae.

Owau iho no kona makuahine ame ka ohana.

MRS. BECKY IKAAKA

Keanae. Koolau, Maui. T.H.

 

HOOLAHA KOKUA MANAWALEA HELU 3

Ke kauohaia aku nei na mamo apau o ka Halau o Kapiolani, Helu 2, Ka hale o na Alii o Hawaii, e uku ae i ka Iku Wai i ke Kokua Manawalea Helu 3, mamuli o ka make ana o ka Mano Alii Mrs. Kapuaokekau Kupihea o Kapaa, he lala e ku maikai ana i ka manawa o kona make ana, a i kupono ai hoi ke hookoia aku na koi ana a na kanawai o ko kakou Halau ma ka hana elike ae la me keia.

J.C. Cummings, Iku Wai.

Kapaa, Kauai, Sept. 8, 1923.

6573—Sept. 13, 20.

 

 

ALPINE

MILK

He mea maikai loa no kou pola kope a ti paha, a no kau mau mea kuke.

Ninau i kou kanaka kuai mea ai no ka –

 

PAT. GLEASSON

(KEALIIKAAPUNI)

Ka Mea e Holo Nei no ka Waeia

ame ke Kohoia

-i-

MEIA

No Honolulu Nei Ma ke Kahuahana

Noonoo Kaulike

Ke Hoike aku Nei i Kana Mau Loina Alakai Hana Elike

me is Malalo Iho Nei:

Ke ku nei oia maluna o ke kahua hoemi lilo, ka makaukau ame na hoololiloli kupono maloko o na oihana apau o ke kulanakauhale a kalana, a ke hoopaa nei oia e hooko aku i keia loina ina oia e waeia ana.

Ke hoeueu nei oia no ka weheia o na kahua paani oi ae o ka maikai, me ka olelo ana aole i lawa na kahua paani o ka lehulehu i keia wa ame na wahi kaawale o ke kulanakauhale, o ka oi loa aku ma na wahi pili o na kauhale o Honolulu nei.  Ke hoeueu nei oia e hoomalamalamaia keia mau kahua paani ma na ahiahi.

Ina nei no kona kohoia i meia ke hoopaa nei oia i lawe mai no ka noonoo ana o ka ahaolelo, no ke kupono e hanaia i kanawai ukuhoomau kupono a kaulike no na limahana apau o ke kulanakauhale.  Wahi ana ua manaoio oia e hooponopono hou ia ka uku o na limahana kulanakauhale apau, i wahi e hookaulikeia ai na ukuhana.

Ke manaoio nei oia he mea pono i ka poe hookuonoono ke kokua mai na luna oihana kulanakauhale aku, e pili ana i ka wai ame na alanui, o ka oi loa aku, ma kahi a ka ahaolelo i hookaawale ai i kekahi mau bila haawina.  Ina no ka lawa ole o na bila haawina no ka hoopau pono ana i na hana pili i ke alanui ame ka wai, he mea pono, e haawi aku ke kulanakauhale a kalana i na dala kupono a pau i makemakeia, alaila noi aku i ka ahaolelo e hoihoi hou mai i na dala i ke kulanakauhale a kalana.  He loina keia e loaa koke aku ai i ka poe hookuonoono ke kokua ana.

Ke hoeueu pu nei no hoi oia e loaa na alahele oi ae no ke kinai ana i na pauahi maloko neo o Honolulu, me kona kapa ana ua lilo ke kahawai o Nuuanu i mea hoopoino aku i ke ola, o ia ke kupono ole ame ka hoopoino i ke kulana maikai o ke kulanakauhale.  Ke olelo nei oia he mea pono e hoeueuia aku ka ahaolelo e ka papa o na lunakiai a hookaawale i waihona no ka hoopau ana ae i keia ino e ku nei i keia wa.

E pili ana i na bona aie ma keia mua aku, ke manaoio nei oia “e pono e lawelawe akahele loa ia aole e hookomo hou aku i ke kulanakauhale iloko o ka moraki, koe wale no ma na hana nui pilikia maoli i makemake koke ia.

Ke hoeueu nei oia no ke kukuluia ae o kekahi buro kuai ame ke keena oihana e hookaulike ai i ke kuai ana aku i na lako apau o ke kulanakauhale ame ke kukulu ana i kekahi loina malama waiwai mau no na lako apau ame na meahana i hoohanaia a e waihoia ana.  Ke hoeueu pu nei oia e lawelaweia kekahi loina hooia kupono. 

Ke olelo nei oia:  “Aia he makemake nui e loaa he hale aupuni kulanakauhale ame ka halema’i.  he mea pono e laweia ae na keehina no ke kukulu ana i hale aupuni kulanakauhale paamau pela ke kukulu ana i halema’i no ke pani ana ae i ka halema’i o na poino ulia lawa kupono ole o keia wa.”

O KA BALOKA NO GLEASON HE BALOKA IA NO KOU MAU PONO

 

KIKOO A KA POE KAAHELE

He hoopukaia ke Kikoo a ka Poe Kaahele e keia banako ma na huina o $10, $20, $50 ame $100.  Aole i kaka’iia ma ka banako wale no e kikoo ai ia lakou—ua hiki ke kikoo ia lakou ma ka hokele, hui kaaahi, hale kalepa a mau hale e ae ma kekahi manawa.

E hoike ana na kikoo pakahi i kou inoa aole no he waiwai ahiki i ke kakauinoaia ana o ia mea.  Ina e nalowale, e kaohiia ana ka uku ana.  Aole he pono e laweia ke kala kuike ma kekahi manawa, ma kekahi wahi, me ka palekana, ma keia i kupono loa ai na Kikoo a ka Poe Kaahele.

The Bank of Bishop & Co., Ltd.

Ka Banako Kahiko Loa ma Hawaii nei.

Kukuluia i ka 1858

HUINA WAIWAIPAA HE $16,000,000.00 A OI

 

SAM MANU

Candidate for nomination

as

SUPERISOR

on the Republican Ticket

EFFICIENY FOR OAHU IS MY MOTTO

E o’u mau Haku Makaainana o ka Ua Kukalahale o kou pono no’u ia, a o ko oukou ko’i ia.

 

S.P. CORREA

(Pilipo)

I Lunakiai na kakou no na makahiki eha e hoea mai ana.

He Hawaii i lawelawe i ka kakou mau hana me ka ewaewa ole maloko o ko kakou hale kau kanawai no kekahi mau kau loihi.

O ka mea i maa i ka hana i ka kakou mau hana, oia ka kakou e hookauwa ai.

MAI HOOHEWAHEWA IAIA