Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 40, 4 October 1923 — Oehu na Demokarata i ka Lakou Mau Moho ma ke Kahua Kalaiaina Loheia na Haiolelo Akea ma na Wahi Haiolelo ma ka po o Ka Poakahi Nei—Nui ka Pa'ipa'iia me ke Ohohia no Trask [ARTICLE]

Oehu na Demokarata i ka Lakou Mau Moho ma ke Kahua Kalaiaina

Loheia na Haiolelo Akea ma na Wahi Haiolelo ma ka po o Ka Poakahi Nei—Nui ka Pa'ipa'iia me ke Ohohia no Trask

I na Repubalika malalo ao nei o Aala Paka, n.o ka hoolauna ana aku i na moho imua o ka loliulehu; ma na apana kuaaina na moho Deinokarata kalii i kaahele ai, e hoikeike ana ia lakou, a e hoolauna ana imua o .na mana koho, mamua o ka hoi pono ana mai o ka lakou hoouka kalaiaina ana maloko nei 0 keia kulan.akauhale. Ma ka po o ka Poakahi ilio nei, elua mau wahi a na moho Dcmokarata i malama ae ai i ka lakou mau halawai, ma ke Kuea Kumalae ma Kakaako, a ma Kapalama. Ma ka hal«awai a na moho ma Kakaako, ua nui ke ohohiaia o ka haiolelo a David K. Trask, ka mea e holo ku-e ana i ka Makai Nui Rose, me ka nui o kona pa'ipa'iia, eia nae, aole i lilo kana mau olelo hoahewa i ka oihana makai, i kumu e kamailio mai ai ka Makai Nui Rose, i na olelo pilikino, aka ua, kupale oia iaia iho, ame ka oihana makai, elike me ke ano o ke, kalaiaina maemae. Ma kela halawai ae na moho npau e alualu nei no na kulana liko ole, mamuli nae, o ka loihi o ka manawa a kekahi mau moho i haiolelo ai, ua hiki ole i kekahi poe Se kamailio. Ua lilo nui ka manawa o kela po, 1 na moho Trask, Heen, Rose ame ka M.eia Wilson, aka no ka hoi hou ana mai o na moho e haiolelo nia kela wahi, e loaa ai he manawa, no kekalii mau moho i kamailio ole, e hooloheia aku ai ko lakou mau manao hoakaka. Ke Ano Nui o ka Trask Haiolelo I7a hoala mai o Mr. Trask, i ka hihia o McDuffie-Austin, ma ke auo 0 kek.-ilii kahua nui ia o kana kalaiaina, a wahi ana; ina ka manawii e hooloheia ana ka hihia o McDuffie imua o ke komisina makai, ua hooponopono mua o Rose, me kekahi o na komisina no ka pono o McDuffie Ua kuhikuhi mai oia, o McDuffie, maoli ka makai nui, aole o Rose, a o Bob Lillis ke konela. Ua hoahewa mai- oia, no ka hiki ole ia Rose amo kona mau makai ke hopuhopu i na kalapu hoohauoli, aka ua hiki i ka Ilamuku Cox ame kona mau kanaka wale no ekolu ke hopu. 1 ke Kalapu Hoohauoli o ke alanui Miller ame ke Kalapu Hoohauoli o W<aikiki. Ua lioakaka mai o Mr. Trask, i kona kulana ma ke ano he lun«ahoomalu'no ke lcomisina makai, i ka wa e hooloheia ana ka hihia o McDuffie. o ia kona ike ana i ka pili o ka hewa ia McDuffie, eia nae ua hookuuia e kona mau hoa. He nui aku kana mau olelo e ahewa ana i ke ano o ka hookeleia ana 0 ka oihana makai o Honolulu nei, e hoike okoa mai ana oia, i kona komo ana iloko o ke kaua kalaiaina, me ka manao kui'o, a ua nui ka pa'ipa'iia o kana haiolelo. Aole Kamailio Pilikino I ka hoea «ana mai i kona manawa e haiolelo ni, i hoakaka mai ai ka Makai Nui Rose, aole ona makemake e hailuku wale aku i kekahi mea, aka e kamailio wale ana no oia ma ke ano pili kalaiaina, n no ke kupale aua i ka oihana mnkni, mni na ahewa wale ana, i hooiliia aku maluna ona. Wahi ana, ua makemake o Trask e hoopauia o McDuffie mai ka oihana makai aku, aka nae aole e hiki iaia ma kona ano he makai nui ke hoopau wale aku i kekahi mea, ke ole e ahewaia oia e ke komisina makai; me kona hoaknka ana mai, 1 kona ia David Kaonohi mai ka oihana makai aku. no ka hooko pono ole i kana hana, eia nae, un ili aku n«a hoahewa ana maluna ona, mai ke komisina makni aku, a ua hoihoi hou ia kela makai ma kana hana i hoopauia aku ai. No na mea e pili ana i ka hopuia .ana o na kalapu hoohauoli e Ea Ilamuku AmeTika ame kona mau Kanaka, wahi ana he hana hiki ia i na luna oihana federala ke hooko., no ka mea he palap'ala liopu, k«a i hoopukaia mai ka aha A.merika mai, ka hana liiki ole i ka oihnna makai ke hooko. Ma ke ano nui o kana liaiolelo, u.a hoakaka mai oia imua o ka lehulehu aole ana mea i hana ai e hilahila ai oia, aka ua ili aku ke ko'iko'i maluna o na mana koho baloka, ma ke koho ana i ke kanaka a lakou i ike ai i ke kupono. Ea Loio Kalana Heen No ke kulana loio lealana, ua hoikeike mai o Heen, i kana mau hnna i lawelawe ai, no na mnkaliiki eha ae nei i haln, ma ke ano ua hooko aku oia me ka hoopilimēaai ole.

Ua lawe mai oia i kekahi moolelo,! ma ke auo hoikeike 110 ke kulana o kona hoa paio, e alualu nei i ke kulana loio kalana ma ka aoao Eepubalika oia o Atkinson, ma ka hihia" a ke aupuni e ku-e ana i kekahi poo ekolu i hookolokoloia no ka howa aihue. Ma kela hihia, o Atkinson, ka loio i kohoia e ka aha no ke kupale ana i ka poe i hoopiiia, he hookahi nae o kela poe i hookuuia, a aliewaia he elua. Ma ke ano he loio pale, aole i haawi o Atkinson } i na hoao ana 110 ka hoopakele ana i ka poe i hoopiiia elike me ia i manaoia ai. Ka Meia Wilson 2fo ka hoolauna ana mai iaia iho imua o kela anaina, ua hoakaka mai ka Meia Wilson, aole oia he mea malihini, aka ua kamaaina oia i hana kalaiaina, a 110 na makahiki i kaahope aku, ua hoea mau °ia imua o na mana koho, no ka hooikaika ana no kona mau hoaloha; a iloko o kela mau makahiki, aole ans mau mea e hilahila ai. No na makahiki ekolu o kona noho ann he poo no ke aupuni kulanakauhale, ua lawelawe aku oia i na hana o kona keena ma ke ano kupono a holomua, a ua paa kona manao e hoomau aku ia kulana, ina e koho hou ia mai ana oia i meia. Wahi ana, ma kona hoomaopopo, aia ka paio hahana maluna o na kulana makai nui ame ka meia, lie noonoo kuhihewa nae kela, o ka paio nui e pono ai ke nanaia, o ia no na hoa o ka papa lunakiai. He «nea hooko wale 'iHo no ka meia, 'o k.i hana maoli, aia iloko o ka papa o na lunakiai, o ka lakou mau mea e hooholo ai, o lea ka meia ia e hoOkd aku ai. konn manaoio, o kekahi kanaka makaukau me ka iko i ka oiliana enekinia, oia ka mea kupono ma ke poo o ka liookele aupuni kulanakauhale, pela wale no e hiki ai ke mnkaala pono ia na hana aelike apau e haawiia ana ma ke koho. O kekahi mau moho e ae i hoakaka mai i ko lakou mau manao m«a kela halawai, oia na Lunakiai MpClellnn, Petrie, ame Paeheeo, W. Iv. Bassett, J, Walter Doyle, George Markham, Claus Roberts, W. C. Wildcr ame Jonah Kumalae. 0 keia m«alalo iho nei na walii halawai a na moho Demokarata elike me ka papa kuhikuhi i hoomakaukauia: Poakahi, Oct. vbg cmf slir woao Poakolu, Oct. 3.—Mauumae Paka; ame na alanui Muliwai me Vinia. Poaha, Oct. 4.—Na Alanui Luso me Puowaina ame Kalihi-uka Paka. Poalima, Oc.t. 5. —Na alanui Metcalf, ame Waila; Halema'i o Kalilii ame ka hale paumawai o Kalihi. Poaono, Oct. 6.—Aiea, Watertown ame Pearl City. . , Poakahi, Oct. B.—Alanui Kapahulu me Campbellj Kapalama ame ke alanui ololi Jack. Poalua, Oct. 9.—Kamaki Kkiea, Kuea Kumalao ame Ivalilu-waena Paka. Ponkolu, Oct. 10.—Palena o ke kaa uwila, alanui Luso, na alanui Mokauea ame Edwards; na alanui Kula ame Liliha. Poaha, Oct. 11.— Auau o ka Lehulehu, Waikiki; halekula o Kamoiliili ame Manoa. Poalima, Oct. 12.—Halawai hope malalo o Aala Paka.