Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 41, 11 October 1923 — Owai Ka Mea Kupono? [ARTICLE]

Owai Ka Mea Kupono?

Hc maka'\j i ka hewa a he makee i ka pono. O ka pono ke hana ia a haule mai na lani. B—He paio mau no ka pono o ka poe ilihune. 9—He ku-e i ka hoopiiia o na auhau aina ame na auhau \rai. 30—He kaulike ma na hana o ka lehulehu. s 11—He nui kana mau hana kokua i na hana a ke Akua. 12—Ua kokua i ka haawi ana mai ia kakou i na alanui maikai, na paipu wai, na kukui uwila na paipu sua, a oia no hoi ka lunahoomalu o keia mau komite o ka papa lunakiai. 13—He ku-e i ka holo lealea ia 0 na kaa otomobile o ke kalana i na wa hana ole e hoonui ai i ka lilo o ke kalana. 1 14—He makemake e loaa ona haukapila no ke kalana i malama pono ia ai na ma'i o ke kalana. 15—He'makemake p loaa ka maluhia i na hoa makaainana a pau a o ka oi loa aku hoi e hoopakele ia na wahine ame na kaikamahine a kakou mai na lima mai o ka poe kolohe. Aole anei i lawa keia mau kumu e hiki ai ia kakou e na apau e haawi i ka kakou mau kakoo j ana ia Jonah Kumalae i makua no j ko kakou kalana. 1 Ka Johu H. Wilson mau hana hoi. He enekinia ka ia nei hana a oia kana e olelo nei ua kupono oia i m'eia. Aole kakou i ike o ka enekinia ka mea nana e pailaka i na moku, Ma kahi o na enekini kahi o na enekinia e hana ai, a o ke kapena ka mea nana e hookele i ka moku. Nolaila ke manao nei au i kapena ike i ka hookele business ka kakou meia, a o ka enekinia, e hoi no hoi ma kahi o ka enekinia. He nui na aelike hana alanui a ka Meia Wilaon i hana ai, aka o ka hapanui me he la ua hooaikane me "Mr. Kauanoe a hoolaha ia mai ai ma na nupepa namu i ka aie i kekahi hui kalepa o kakou he mau kaukani a wahi hou no a. na nupepa namu ua kanaki ia kona uku meia no ka uku ole i ka auhau o umi-kumamalima haneir a oi aku. O ke kanaka uku- ole anei i kona auhau ke kanaka a kakou e koho ai i makua no kakouf Aole. He hooholo moku kekahi hana a iā, nei, a no kekahi ih.lu niahina ka waiho kikii pau ana o kona moku makai ac nei o ka uwapo a ahu wale na iwi o Hua i ka la a he alamihi me ka papai na ohua aine ka ukana o ua wahi moku nei e hii mai nei. Pehea ilio la keia ia oukou? No Kale Anola hoi. No ua makahiki he liuliu kona hana ana me ka hui mahiko o Aiea, a ua nolio aloha maoli oia me kona niau haku, a lilo maoli no hoi lakou he akua nona. Nolaila aole o kakou wahi manaolana mai iaia mai. Ma-o ana ka uwahi a he makole koonei. Aole e hiki ke ike mai ia kakou ke lilo oia i meia, no ka mea ua pilipili kona mau maka i ka malakeke a powehiwehi ke ike mai. He mea ole ka loihi o kona noho ana i ka papa

He ninau keia na kela ame keia Hawaii oiaio e noonoo ai mc ke akahelo loa. Nolaila he mea pono ia kakou a pau e hoihoi mai i ko kakou ikaika a kahi hookahi ma ka uhane, ka manao ame ka hana me ka nana ole i ka aoao kalaiaina. Hookahi wale no ninau nui, owai la ka meia kupono iwaena o na moho eha c holo mai nei? Ma ka Hana e Ike ia ai ke Kanaka. Ka Jonah Kumalae mau hana: I—He1 —He mahiai kalo kekahi hana ana a o ia no hoi ka hana a na kupuna o kakou i lawelawe ai no ko lakou ola ahiki wale mai ia kakou nei. 2—He haua poi kekahi hana ana, a e ole no hoi kona hoomau ma keia hana ina ua pii loa ke kumukuai o ka poi a ka Takc. He 20, 18 a 16 paona poi a na poe kuai poi a pau e kuai mai nei, aka. he 28 hoi ka Jonah Kumalae i ka hookahi dala. Aia ke ola o kakou la. 3—He hana ukulele kekahi hana a keia moho, a e liele ana na ukulele ma na wahi like ole o ka honua nei e hookaulana ana ia Hawaii aina ame Hawaii lahui. Hc 52 ka nui o na poe e hana nei malalo o keia Hawaii aloha lahui, a he Hawaii no hoi ka hapanui o keia poe limahana. Ke loaa wale nei ka poi i kekahi mau ohana Hawaii ilihune mai iaia nei aku me ke kumukuai ole. No na makahiki ka hanai ia ana o keia mau ohana ilihune e keia hoa o kakou. OAvai ka moho i aloha ia oe e H'awaii lahui elike me ia nei? Ke ike mai la kakou lie kanaka kuokoa maoli keia e kupono ai e koho ia e kakou i meia; aole oia wale aka ua piha ko ia nei puuwai i ke aloha i ka poe ilihune. » Aole he haku maluna iho o keia opio Hawaii no ka mea nana ponoi iho no kana mau hana, e hiki ole ai ke huki ia ma o a maanei. 4 —He mau makahiki eono ko ia nei noho aka iloko o ka ahaolelo ma lee ano he lunamakaainana no eono makahiki, a he elia hoi makahiki a oi ma ke ano he lala no ka papa lunakiai. Nolaila ua lawa lea makaukau no na liana o ke kalana. s—Ua5 —Ua ao kanawai malalo o na kumu elima oia hoi o Akoni Loke ka loio kuhina i ka wa o ko aupuni Moi, J. M. Kaneakua, Enoeh Jolinson, J. M. Poepoe ame Senatoa W. C. Aehi. Nolaila he loea ma ke kanawai. 6—He kanaka makaukau oia i ka lawelawe oihana kalepa (Business), a no kona piha inakaukau i loaa ai iaia ka pono o keia noho ana me ke kokua 010 mai kekahi poe nunui mai, elike me kekahi poe i kokua ia e na poe waiwai a holomua ole, e holo haloka mai nei no kein kulana hookahi. 7—He kanaka maka'u i ke Akua. 0 keia ka. mea nui loa a kakou e noonoo ai e na mana koho, no ka mea o ka maka'u i ke Akua oia ka mole o ka naauao ame na hana pono.

lunakiai, no ka mea ua lilo mua kona uhane. Maanei iho Ia no oia nei a pau ae la no. Aole ana wahi hana no ka pono 0 ka poe ilihune. No Pakalika hoi, he Ailika oia a aole ona wahi kulu koko wahi i ko makou hoike ia ana mai. Aohe no hoi a ia nei wahi hana kokua i ka lehulehu elike me ka Jonah Kumalae. He hale kii onioni ko ia nei e ume nei i na wahi kenikeni a ka lehulehu, a o na poe kiionioni no hoi ka i alu iho nei e hoonoa ia ka La Pule. He wahi elele palapala ka ia nei hana a'u e ike mau nei, aole hoi o ka hana e ike aku ai kakou e ka lehulehu ua loaa iaia ka makaukau e noho mai ai -i meia no kakou. Aole kakou i poina i ke kii ! o Pakaka makai ae nei o ka uwapo, a ma ke kaupaona ana i keia mau moho, ua kaa maoli ke koikoi 0 ke kupono i ka moho Jonah Kumalae. Nolaila ke noi aku nei ka mea ka kau ia oukou apau e na mamo a ka I, ka Mahi ame ka Palai e haawi iho i ka lau 01iva o ke aloha iaia no ka mea o kona la hanau ia, a ia la e piha ai kona mau niakahiki i ke kanaha-kumamaiwa. E ike ia. kakou hoakanaka 0 kipa hewa auanei hoi ke aloha. NA HONO A PIILANĪ,