Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 45, 8 November 1923 — NA ANOAI. [ARTICLE]

NA ANOAI.

Eia no paha kekahi poe ke noho mai nei no me na manao kanalua no ka holomua o ka noho ana o na kanaka ma kela mau aina o Molokai. Aole no paha he mea e pau ai o keia mau manao kanalua, aia no a ike maka. O ka mea lapuwalo loa nae, o ka hoomau i keia mau manao kanalua, me na manao ino maoli no. Ina ua kanalua, no ka ike ole, aole ia lie hewa ino loa. O ka pilikia 0 ka hoomau i keia manao kanalua, me na manao hoonaikola. O ia ka mea inoino loa, a he mau hana ao liewa no hoi o hoopoino mai ana 1 ka mea maikai. Ina kanalua kekahi mea no kona ike ole, e helo e ike ka mea e pau ai. Ma na lono e laweia mai nei, ua nui na puaa a na kanaka o Molokai e hanai mai nei. Ua hauau na puaa mua a kekahi poe, a ua ikeia ka nui maoli o na puaa e hanaiia mai ( nei. He mau hana naauao keia a) na kanaka Hawaii. No ka mea« aole j kiinaka mahi i hiki e hookuonoono i kona noho ann, ina aole lie niau puaa kekahi e holo ana ma kona alo, i hui pu ia hoi me na kinana moa. Ona mea keia e hiki ai e loaa i ke kanaka ka noho hauoli ana, o ka ike aku e ulu ana na meakanu,

a e ike pu aku ana i ka ho niai o uu lioloholona.

Eia ilio no hoi nn kao hc!n i ke alo o keia poe. 110 m.. kmnukuai nui koia, a ko hn mui noi kona malamaia ma īm liko ole o ka aina. Ua il.v waiu ole ko keia holoi a he uuku pu no hoi na lm, kona malomaia ana. Mo V . uuku loa, ua hiki o mon.u:: holoholona. Ua kainaaina na - -- ka o na kuaaina i koia it! kao. Aole nao oia ano lu ; i nnia mai »nci ma MoloKai ak kao ano liou, i hiki o 1■ ■ a:. aku i ka elima kuaka vaiu ,> Ua anoane no olike ka nui r \vaiu me kokahi o na pipi o mai noi o na kanakn ni.'iln Aka, mo koia mau kao. i> 1..\ ka waiu ame ka waiubata na ohana nui. Kc hanaiia mai a Molokai koia mau kao. Kc liookolokoloia mai noi kuakano ame na koiki l»r\r. 1 Wailuku, no ka muko ai.a Pako ona lokoi'a. l*a j>ii .ii % ke 51 ka nui o na kan.ilu nioleia no ko kupono o nolm kulana kiuro. ' Aolo pnha 1. i like mo keia ku nui o :m : i ninauia. 1 kola la aku j-,i ■; ua loaa mai na louo, ua lio' n kukulu ana o na hoiko. A hoike mua o Cockctt. Ma ka 1 a keia keiki, aolo no i iknuoia i ka pepehiia ana o ki la No ia kumu, o lilo ana uo paakiki ka loaa ana o ka iv na iko, e hiki ai e ahewaia k Aka, ua 01010 mua mai uo k Xui, o na mea i hanaia n mulu e lioikeia ana ma ko \ Ke lilo nei na l»ua halak:' hoouluia ma Molokai, n e 1 i mai nei no Honolulu noi o i mo ai iloko o na leini. i m■ i : nui ia o na iko i kei.i na. Ina e hiki ana e hou: i ; ka pukn pono, e ike aku aa-i kou i kekahi mau mahi hala':.. nui ma Molokai i kein mnu hiki pokolo mamua aku noi ' hala keia o Kalae o lawoin i: .: Aole no i nunui loa na hala, a a no ho momona ma ka n: r . Aka, ina ua maikai a aeao 1 :■ ua lawa ia, no ka moa o ia ka oi aku. Aka, aole no na-' ' ana keia nno maikai oie o ka o ka halakahiki i mea e ko::.<• a i ke kanalua iloko oka 11 > hala, no ka mea o koia niau ai' kanuia mai nei i ka haln, i. aina no i ike ole ia ka nuii'.,,; 0 ka lepo. Akn, eia na i.i lae oo nui keia oihana ke i. . mai nei no inii ana i n.i r • > e hiki ai e loaa r.a moa ;r. manaolanaia ma kela ma\i na e haule a na ,na kekalu <i e imi hou ia aku ana no i .: hou. Ma ka hoomomona n-i i ; 1 ka lepo me kekalii mau h po ! a i ole ma kekahi ano e ar i-ni. Ke pii mahuahua ae nri kr:.> hana i kola ame keia makahiki. ' » oihana halaknhiki. Eia o H : . ko hoonui niai noi i ko lakou eka niua haln, a ke pii aku i. : pahu i ka hanori tausnni i leeia : ka hiki e hoea mai ana, a o oi .t'kj ana no paha maluna o keia i ' 1 Ke hoomanao noi ko oukou ' ; - kau i kela mau aina o ka:-. la i ka halakahiki. 110 kul wale iho no na ka pipi. I!° a holo mnkani, eia ka o lii kihnpai waiwai nui. Aolo i na kanaka o ia mau la h lilo ana i mea hoopomaik i na hanauna e hiki mai an paha ua lilo mua i koka' i ! aku. Aka, olike mo ka ik > ana, pela i waiho iho ai k< me ka hoomaopopo ole ia. 1 i • ua pii ae kona waiwai a "■ mamua o nn aina kanuko. A no r.a mea ene o keia nia. ■•■' kakou na HawAii, Ke hanaia inai nei ke n v malapue ma Lanai, no ka li kau ana no ka oihana kanu ':■■•: hiki e lawelaweia aku ana i'.'; mokupuni. Eia keia awa - ao\o Komohana Ilema o I ' ' pili la me 'ka Palikoholo. ilo maluhia io no i na manawa . ' koe paha ia kahi makani ma K mai. No keia wahi makani k- • hoomakaukau ia mai noi, i m'ki ole ai ka pilikia, a po!.o w hoi na ukana e hooleleia ai.a laweia mai ana ma keia aw.i. 1 1 liiki ia kakou « ike aku ka n. ' lana o na kanaka na lakou »■ i ! nei keia hana nui. He olima ! 1 taueani dala na hoolilo i u:'" : ma keia wahi. Ho puu dn!;: • • maoli keia, aka. me na mamol.' > e nui mai ana na halakahiki < " uluia ma keia aina, pela na k.i: * ' i maka'n ole ai i ka 1 i keia puu dala nui hewahewa • 1 ke awa wale no. Ua ololoia mau tausani eka ka nui o na ; i hiki o kanuia i ka halakahiki Lanai. Mo keia mau aina J f> '' hiki ana ia kakou e ike i ka mahuahua ana ae o keia oi ma Hawaii nei, a e lilo io aku o koia ke alii o r.a oia: o kakou.