Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 6, 7 February 1924 — HALA IA KANAKA KO'IKO'I O AMERIKA. [ARTICLE]

HALA IA KANAKA KO'IKO'I O AMERIKA.

l'a k-v:po hou ka lahui Amerika iloko o ke kaumaha mamuli 0 ka rauaho ana mai o ka Peresidena \Voodrovv \Vilson i keia o-a ana. ka mea nona ke anaina hoolewa a ko Honolulu nei o ka malama ana ae ma nehinei aku la maloko o ka pa lii Ma ka makahiki koke aku la no i hala, i haalele mai ai ka 7Vrc«idrna Harding i keia ola ana, alua mau kanaka ko'iko i . \;nrnka i lilo ai ko laua kaawale ana aku mai keia ola ana, 1 kiimu e hookomoia ai ka lahui iloko o ke kaumaha, ka minaT:V<na ame ka luuluu. no laua. Ma ka make ana aku la o ka Peresidena VVoodrow VV r ilson, 0 ka p/iu ana iho la ia o kana mau hana ma keia ao; eia nae, i:n ivaiho iho oia mahope nei, he mau kiahoomanao lehulehu «īona. aole wale ma ke ano o kana mau hana i laWelawe ai oiai o ; a ma ke kuiana makaainana, aka ma kona manawa pu kekahi 1 pii ae ai ma ke kulana Kiaaina, a oi loa aku hoi iaia i lawe ae aī i na kaula kaohi, o k?\ hookele ana i ke aupuni o Amerika. ma kona ano he Peresidena. # Aole paha he Percsidena i oi aku ka auamo ana } na koi'ko'i nnhma iho o kona hokua, no ka pono o ke aupuni. ame ka pa'ekana o na waiwai ame na ola o na kanaka Amerika elike nie ka Peresidena \Vilson, iloko o na makahiki e pahola nna ke kaua maloko o Europa, a koe wale no ka Peresidena 1 .inekona, i ke au o ke kaua huliamahi o ka Akau ame ka Hema. i »iai e komo kino ana na aupuni lēhulehu o Europa iloko 0 ke kaua nui o ke ao nei, aia hoi kekahi mahele nui o na makaninana, iloko o na manao uilani, no ke komo koke aku o ke -'iupuni o Amenka iloko o ke kaua, no ka hoopakele ana ae i n:: makamae o koiia mau makaainana ma ka moan.a, ame k«-»na waiwai. aole i pupuahulu wale ka Peresidena \Vilson 1 ka manu ana aku ia manao uilani. r* hoao oia elike me ka hiki, e hoopakele ae i ke aupuni o A:rcriKa ke komo kino ana aku iloko o ke kaua, ma ka hooTirsa ana i na palapala pili oihana, i na aupuni e kaua ana, o waihoia na moku Amerika ame ko lakou mau kanaka. me ka hoopilikia ole ia, ma ka moana, aole nae i maliuia mai ia Irr. nwalo: malalo o kela kumu, akahi no oia a maliu aku i na n'o ana mai a kona mau hoaloha, no ka hookomo ana aku i ke aupmi iloko o ke kaua. Ma keia houlolohi ana o ka Peresidena Wilson, i kona manao. e ae aku e komo ke aupuni i ke kaua. ua kapaia na inoa maikai ole maiuna ona. e kekahi hapa o na makaainana Amerika. aka nae. ma ia hana ana. i ik«ia ai kona noeau ame kona r.aaua<-> kuhohonu. ka mea hoi i mahaloia ai oia mahope mai. T"a kaohi oia i ka hookomo koke ana aku i ke aupuni o Amerika iloko o ke kaua. mamuli o kona ike ana, aole i lawa ka makaukau ame ka ikaika i ke aupuni, e ku aku ai imua o enemi. me kela ike kuhohonu i loaa iaia. ua hoomakaukauia -na mokukaua. ua ohiia na kanaka no na pualikoa, a iloko o ka manawa pokole. i nee akii ai na kanaka o ka oihana kaua s~ie ka oihana koa imua; o ka hopena a kakou i ike ai, mamuli o keia hana. o ia no ka lilo ana o ke aupuni o Amerika i mea kokua nui aku, ma ka halihali ana mai i ka maluhia ma-I-.ina o na aupuni e kaua ana: ua hoohaahaaia aku na manao haakei o ka emepera arhe ka lahui kanaka Kelemania.

l'a nanaia mai ka Peresidena Wilson iloko o kela wa o ke kaua e ko ke ao holookoa ma ke ano he kanaka nui a ko'iko'i. i-a nanaia mai oia e na aupuni i hoopilikiaia aku mamuli o na hina pakaha a limanui a Kelemania, ma ke ano he kukui ma'.imalama iluna o ka piko o ka mauna. Iwaena o kona la]iui ponoi iho, ua nana aku lakou iaia ma kc ano he naita i kahiko iaia iho iloko o ke kapa kila olinolino o ka makua i makee i kana poe keiki: a iloko o kela manawa kupilikiio ka aina, ua like pu oia i ka poe apau i makee i ka noho kuokoa ana, me he kiaao la i ke ao. ame ke kiaahi la i ka po. Aole e hewa ke olelo ae iloko o k'eia manawa. ua noho mana maoli ka Peresidena Wilson maluna o ka lahuikanaka Amerika. no ka manawa o hookahi makahiki a oi, o ke komo ana cy kc aupuni iloko o ke kaua, mai kela manawa mai ana i haawi ae ai i ke kauoha no ke komo o Amenka iloko o ke kaua, ahiki i ka nohoalii ana mai o ka maluhia. lioko o na hoinaia, na ku-eia mai, ame na ohumu a kekahi mahele o na makaainana o Amerika nona; iloko hoi o na kulana pohihihi e alalai mai ana mamua o kona alo, aole ka Percsi<lcna Wilson. i kuemi hope. aole i pohina kona noonoo niaikai, aole i hopo kona manao paa, ua ku aku oia maluna o ke rJahelc pololei ana i koho ai, ahiki i kona lanakila ana; eia rae aia mau kela puuwai liona me ia. ahiki i ke kiia ana o ka pu kuniahi hope loa, a nohoalii mai la ka maluhia. Ma na moolelo o ke ola ana o ka Peresidena W T ilson, ma kana mau nana i lawelawe ai, ma ke ano makaainana, a ma ke ?no pili oihana, he kanaka nui a ko'iko'i maoli oia. Ua hala i-.kii nae oia ma kela aoao, aka ua ala hou mai oia i keia la, -Hoko o na hoomanao ana a kona lahuikanaka, no ka minamīna ame ke aloha iaia.