Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 6, 7 February 1924 — Kikoo Mai ka Make i ka Peresidena W. Wilson Pauaho Mai Oia i Keia Ola Ana ma ka Sabati i Hala Mahope o ka Waiho Ana i ka Ma'i Nawaliwali [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Kikoo Mai ka Make i ka Peresidena W. Wilson

Pauaho Mai Oia i Keia Ola Ana ma ka Sabati i Hala Mahope o ka Waiho Ana i ka Ma'i Nawaliwali

O ka nuliou hookaumaha noonoo. i pahoia ae ma Amerika holookoa, a hoea loa mai i Hawaii nei, ame na aupuui like ole o ke ao nei, ma ke kakaliiaka o ke Sabati aku la i hala, 0 ia no ke kikoo ana mai o na lima menemene ole o make, a kaili ae la i ka hanu ola mailoko ae o ka Peresidena Woodrow Wilson, ka. Peresidena mua o Amerika Huipuia, ma ka hora 11:15 o kela kakahiaka Sabati, elike me ka lono kelekalapa 1 loaa mai i keia kulauakauhale. Iloko o ka maha ame ka maluhia, i haalele iho ai ka uhane o ka Peresidena Woodrow Wilson i ke kino, no ka mea ua kipa ae ka make maluna ona, i kona wa e hiamoe ana me ka maikai, a ma kona moe kana wahine ame kana kaikamahine, pela hoi kona kauka kahi i noho ai, a o lakou no ekolu ka i ike i kona hanu hope lo.a Maloko o na luakini ma kela kakahiaka, e meleia ana na himeni punahele loa i ka Peresidena Wilson, a mamua hoi o kona home, kekah.i ! puulu o na kane ame na wahine, I kahi i malama ai he anaina haij pule, e kukuli ana mo ka nonoi ana i ke Akua, no ka mea iioko o ka ma 'i nawaliwali. T ka manawa i hoikeia ae ai i ke j akea, ka pauaho ana 'mai o ka Pej residena Wilson, i- keia ola ana, ua hoouna koke mai la na aupuni like ole, i jja hoike o na manao aloha' ku'io i ka waliine kane-make, ma na kelekalapa, me ka hoea kino ana' mai hoi o na luna oihana kiekie o ke aupuni, no ka ike ana ia Mrs. Wilson. Maloko o ka halepule ka Peresidena ame Mrs. Coolidge ma kela kakahiaka, a i ka wa i pahola ae ai ka lono, no ka haalele ana iho o ka Peresidena Wilson, i keia ola ana, o laua na mea mua loa, o ka hele ana ae o ike i ka wahine kanemake, iwaena o na luna oihana kiekie apau o ke aupuni, me ka waiho ana aku i ko laua mau pepainoa. Maopopo Loa Kona Hopena No kekahi mau ]a i hala aku nei, aole he manaolana i koe, no ke ola īoihi aku o ka Peresidena Wilson, elike me ka hoakaka a kona mau kaika, mamuli o ka nawaliwali loa 0 ka pana ana o ka puuwai, koe wale no ke kakali ana aku me ka hoomanawanui, o ka hoea v mai 1 kona hopenā. Iloko no nae o kona knlana. nawaliwali. aole i haalele mai ka noonoo maikai iaia, ahiki i ka po o ka Poaono, akahi no a ikeia aku na hoailona o ka make, e hookokoke mau mai ana i kela ame keia minuke. He oinio, olai oia e hiamoe ana, a « kiai ana hoi o Mrs. Wilaon, - kana kaikamahine Margaret Wilaon ame Kauka <3rayaon ma kona moe, ua pau loa ae la kona hanu, ua kuu ka luhl, pau ka lke ana l na ehaoha, a waiho ihe la l ke klno wallua, ns ko ka, honua uol a hoeponopono aku,

Komo Iloko o ke Kanikau Mamuli o ko.la inake ana o' ka Terrsidena ~\V"ilson, i hoopuka ae ai ka reresidena Coolidge, he kauolia pili oihana, no ke komo o ke aupuni o Amerika iloko o ko kauikau, no na la he kanakolu, elike me ia i ka wa i make ai o ka Peresidena Theodwe ame na Peresideiu\ mamua aku, a e hoohapaia hoi na hao maluna o na pahuhae, ahiki i ka Ja e malamaia ai o ka lioolewa. Ua hanauia ka Peresidena Wilson, ma ka la 12 o Dekemaba, 3556, ma Staunton, Va.. nolaila ma kona manawa, o ka mako ana aku la, ua piha iaia na makahiki he kanaonokumamawalu. Kohoia i Peresidena Iloko o ka niahine o o ka 1912 i waeia ae ai oia i moho Percsidcna maloko o ka ahaelele wae moho Demokarata, i malamaia ma Baltimore, a iloko mai o ka mahina 0 Novemaba i kohoia ai oia i Percsidena no Ameri]ta Huipuia, me | kona paa a*na i kela kulana no na i kau elua, o ewalu makahiki. | Iloko ona kau elua o kona noho j alakai ana no ke aupuni o Amerika. 1 oiīi ae ai kekahi kulana kupilikii ma ka honua nei, o ia ke kaua ina Europa, ke kaua i komo kino aku ai 'ke aupuni o Amerika iloko o na hana hookaho koko, a,i kona haalele ana aku i ka noho alakai ana no ka lahui, ua waiho aku oia i kiahoomanao nona mahope, o ia ka hoohaahaaia ana o na manao uilani o ka Emcpora o Kelemania, ka weluwelu liilii ana o kona mau manao' haakei, e nolio mana maluna o na aupuni, o ka honua nei; pela ka hoohioloia ana o ka mana o na aupuni moi ma Europa ame na loli ano nui e ae, i ikeia ma na aupuni lehulehu. 0 ka poe apau i kamaaina i ka Peresidena Wilaon, iloko o kona au e hookele ana i ke aupuni o Amerika, a ma kana mau hana, ame kana mau buke lehulehu i kakau ai, he hookahi a lakou olelo hooholo i hoopuka ae ai e pili ana iaia, oia kekahi o na Peresidena pookela loa o Amerika Huipuia, mahope mai o na Pcresidena Wakinekona ame Linekona. Ma ka manawa e Hooukaia ana ke kaua maloko o Europa, aole i pupualiulu -wale ka Peresidena Wileon, ma ka hookomo ana aku { ke aupuni iloko o ke kaua, mamuli o kona manaoio, aole i makaukau ke aupuni, me na ikaika e hiki ai ke ku aku imua o na kahua kaua, a ua ]ilo kona ulolohi, ma ka hoouna ana i na kauoha i na oihana kaua moana, ame kaua aina, e kumu e ala mai ai na ku-e ana iloko o kekahi mahele o ka lahui. 1 ka hala ana he manawa mahope mai, mamnli o ka maliu ole mai o ke aupuni o Kelemnnin, i na kauoha a ka Peresidena Wilaon, no ka hoopau ana l na hnna luku wale i na moku nme na ola o na kanaka Amerika ma ko moana, akahl no o!a a maliu aku i na a'o ana a konn mau' hoaloha, a haawi aku la i na kauoha

r:. Kanaka na lakou o hoomalu • : u : ka o;hana kaua moana ame ,:.:t nina. r komo kino u Amerika ■ r '<r. o ke kaua. He Per«sidexxa Kaua » ka piha o ra makahiki o ko ki dena Wilson, noho alakai sra ke «upi-ni o Amerika. ua nko oia, he Pcrcsidena Kaua, -v«-3raflo ae o na Pereaidena Waki(~pVma ame ī.inekona. ra :ke ko ke a« nei apuni, i ke "-'"iko'i ame ka ehaeha i kau iho ;r.*"una o ka lahui, iloko o kela mau — skahiki. e hooukaia ana ke kaua zr,s Ejropa, a ua hooliloia aku na ?;» m2 kahi o ka umi-kumamawalu bi.ioaa. a ua heeunaia aku hoi na ma kahi o ka aneane elima mika nni. o ka hopena i j r ii no ka hoohaahaaia ana o na ; ~s-a o Kelemania, a o ka hoea ana 1 i hoi o ka nohoalii ana o ka n ahihia. Mahope o ka -waiho ana aku i ka • < ho P«residena ana no Amerika, ::.a maaawa i kohoia ai ka Pe~esid«ia Warren G. Harding, ua oohala nui ka Pcresidena Wilson, kor.a manawa ma "ka lawelawe -.?:a : ka oihana loio ma Wakine--ons. cis nae e emi mau ana ka

ikaiko o konu kiuo, a uia kela ano nawaliwali no oia, i hoea kino ac ai. nwi ka manawa i hoonohoia ai o »V. G. Harding i pani ma koua wahi, no ka lawe ana ae i ke alakai aua i kc aupuni. He elua manawa o ka mare ana o ka PereBidena Wilaon i ka wahpne, a mai ka "wahine mua mai he ekolu :ni.- mau kaikamaliine, aole he keiki mc ka wahine elua ana i mare ai. I ka waiho ana aku i ka Hale Keokeo, a hoi ae o noho ma ke ano makaainana, ua kuai ka Peresidena Wilaon, i kekahi home nani ma Wakinekona, no $150,000, a malaila oia kahi i hoohala ai i kona mau la hope ma ka honua nei, ahiki wale no i kona pauaho ana mai la i keia oia ana.

WOODROW WILSON