Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 8, 21 February 1924 — Page 2

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

ELUA

HE HOALOHALOHA NO MRS. JENNIE GORIS.

 

            Solomon Hanohano, Aloha oe:--E oluolu mai hoi kou ahonui i kekahi wahi kaawale o kau lei hiwahiwa a nana hoi ia e a ahai mama aku ma na kihi eha o ka aiana, i ike mai ai na kini makamaka ame na hoaloha i ka la ma Kumukahi a ka welona a ka la i ka poli o Lehua.

            O Mrs. Jennie Goris ua hala i ke ala hoi ole mai, i ka mahina o Dekemaba, la, 23, 1923.  Auwe aloha wale ia home a makou i haaheo ai i na la i hala.

            Ua haalele iho oia mahope nei i ka na kane ame ka laua lei momi he kaikamahine ame na ohana no hoi he nui e paiauma aku nona ma keia aoao o ka muliwai eleele o ka make.  Ua pau ka lohe hou ana i kona leo.

            Hoi mai hoi i ka aina hanau, me ka manao la hoi he pono, eia ka aole.  Auhea iho nei oe e cousin.  Aia aku nei paha oe i Keokeo me Aunty Marth; Aloha ia wahi au i hoomanawanui aku ai i na ehaeha nhe nui me ka manao la hoi he pono eia ka hoi aole.

            Aloha wale makou i ka ike ole i kou alo hope ame kou kino puanuanu, aloha wale, ua pau, ua nalo no ka wa mau loa.

            E ka ua Kukalahale e, aole oe e Leopulu hou ana i kou mau hunehunewai ma kona papalina nohea.  Auwe lihaliha wale.

            Aloha wale ia home pumehana a makou i pili ai; ua aloia hoi e oe na ehaeha ame na inea he nui.

            Aolha wale kuu hoahanau i hala aku la i ke ala hoi ole mai; ke @@@@@@ like hoi o na mea apau; oiai ua ko ka ka buke nui, mai ka lepa mai oe, a e hoi aku no oe i ka lepo.

            Aloha wale o Kaala, kuahiwi nani o Oahu, aole kuu cousin e maale hou ana ma kou kaha, ua pau ua nalo no ka wa mau loa.

            Aloha wale kuu hoahanau heleloa; manao oie ae oe he makua ame ka ohana he nui e noho kaumaha aku @@@ ma keia aoao o ka muliwai eleele o ka make.  Aloha wale kuu @@@@@ i ka hooneleia i ka makua.

            E cousin hoi e, aole o baby Lucy me makou, aia aku nei oia i ka ua Kukalahale kahi i huli hele ai ia oe.  Ua pau kona lohe hou ana i kou ko.  Aloha wale kuu hoahanau hele loa.

            Hoke-o ka nanea ame ka palaka @@@@@@@@ mai ai ka loha hoohiki@@@ hauli, o sister Jennie ua hala i ke ala hoi ole mai.  Auwe lihaliha ua hoomanao ae nou.

            Kuu hoa hanau i ke kai nehe i ka@@iili, kuu hoahanau i ka makani hoihoi i koni i ka ili.  Ua pau, ua nalo no ka wa mau loa.

            Ke haawi aku nei au i kau hoomaikai he nui i ka poe i hiki mai i na hora o ke kaumaha, ame ka Mr. Solomon Hanohano, ka welina pau ole o kou aloha ame na keiki limanei o kou papapai.

            Owai iho no kona hoahanau.

                        MISS IRENE KINAU,

            Ulupalakua Ranch.

 

KA POE WAIWAI AME KA POE ILIHUNE.

 

            Ua alohaia mai e ke Akua na kanaka apau.  O ka poe waiwai ame ka poe ilihune.  Ina i manao kekahi, aole i akaka loa ko ke Akua aloha ana mai i ka poe ilihune, o ia ke kumu o ko lakou noho nele ana me ka hune; he manao kehihewa no ia, no ka mea, aole ma ka waiwai ko ke Akua hoike ana mai i Kona aloha ia i kanaka; aka, ma Kona manao nui ana e hoolai ko lakou mau uhane, malaila ke aloha maopopo loa o ke Akua ia lakou.

            Ina e manao ana ke Akua e hoolai ka uhane o kekahi kanaka, e hookaawale auanei oia i na hewa mai iaia aku.  He mean hoowalewale ka waiwai e hewa ai ke kanaka, nolaila ka uuku o ka poe waiwai e imi ana i ke aupuni o ke Akua.  Ua paa ko lakou manao e imi i na mea o keia ao wale no, a ua hoowahawahaia na mea o kela ao aku; ke kumu no ia o Kona papa ana mai i Kona poe kanaka, mai malama pu i ke Akua me ka Mamona, o kaiki auanei ka puka o ka lani no lakou a komo e aku ke kamela ma ka puka kuikele mamua o lakou.

            Ina e ike mai kela e hoopapau ana ka manao o Kona poe kanaka ma na mea o keia ao, e lawe auanei oia i ko lakou waiwai mai ia lakou aku i ole lakou e hoahewaia.  No kona makemake no ku kaawale kona pope kana i na mea i hihi ai i poina ole ia lakou ka pakela nani o koluna mau waiwa ma ka hoowalewaleia mai e na waiwai palaho wale olalo nei.

            Ina i pono ma ko ke Akua manao ana, e lilo na kanaka apau  i poe waiwai, he mea hiki no Iaia ke haawi mai ia mau mea; aka, in a e hanaia mai na kanaka pela, e lilo ananei ko lakou naau ma ka hookiekie ame ka haakei, a aole paha kanaka e  malama ana i ke Akua, ke kumu ia o kona aua i ka waiwai nui i na kanaka apau.

            Aka, o kona aloha i ka poe ilihuna, aole Oia i aua ia mea ia lakou, nolaila Kona hoouna ana mai e make kana keiki hiwahiwa no lakou, i malama ai lakou i ka olelo e ola ai, mai kona waha mai.

            Me ka põe ilihune kona noho pu ana ma ka honua nei; maiwaena mai o lakou i wae ai oia i kana mau haumana.  Ina i haawiia mai ka waiwai nui i kekahi poe, e haawi mai ana no Oia i kona uhane i ka poe ilihune i ola ai lakou ma ia mea.

            E nana kakou i ka olelo hoohalike a Iesu no Lazaro ke kanaka ilihune ame ke kanaka waiwia, e aahu ana i ka ie nani, a e ahaaina mau ana i kela ame keia la me ka hauoli nui.  Aohe ike iho ia Lazaro e lapee ana malalo o kona pakaukau, ua piha i ka pololi ame ka hune, o ka noho ana ame ka mai aai e hoopuni ana i kona kino.

            I ko laua make ana, hoi aku la o Lazaro ma ka poli o Aberahama, a o ke kanaka waiwai hoi, e uwe ana iloko o ka luahi, a e kahea ana ia Aberahama e olelo iho ia Lazaro e hooiho i kona manamanalina iloko o ka wai a e hoomaalili mai i kuu alelo, no ka mea, ua wela loa au i keia ahi, ia iho la ke ano o ka ke Akua hooponopono ana i ka poe waiwai ame ka poe ilihune.

S. H. ONI,     

 

HOALOHALOHA NO KA MAUA KEIKI, MAS. SOLOMON NAILI DANIEL KUEWA.

 

            Mr. Solomon hanohano--E oluolu mai kou lokomaikai, ame kou ahonui, e hookono iho i ka maua wahi puolo e kau ae la maluna, ma kahi kaawale o kakou hiwahiwa ke Kuokoa, a nana hoi ia e hii hele aku mao a maanei o ko kakou paeaina aloha, i ike mai ai na ohana, na hoaloha o ka maua keiki haalele makua.

            Ua oluolu i ka makua mana loa, ke kipa ana mai ma  ko maua home nei, ma ka hapalua o ka hora eiwa o ka po Poakolu, Jan. 9, a lawe aku la, i ka uhane ola, o ka maua keiki aloha a waiho iho la i ke kina puanuanu na maua, na na makua, ame ka ohana e paiauma aku ma keia ao.

            Ua puka mai ka maua keiki aloha, i keia ao malamalama i ka la 3 o Feb. 1910, mai ko maua mau puhaka aku Mr. ame Mrs. Daniel Kuewa;; nolaila ua piha iaia na makahiki he 3, me 11 mahina me an la keu 9 o ka hanu ana i na ea huihui, o keia ola honua ana.

            Loaa ka maua keiki i ka mai i ka la 28 o Dec. 1923, ma Waimea, Oahu, a hoihoiia mai i Waialua nei, a ua loaa hoi ka maha, ma hope loaa hou, he eha waie no ma ke poo, he eha e hiki ole ai ke hoomanawanui, wai a ka maua keiki aloha.

            Kuu keiki hoomanawanui i na ehaeha he nui, maluna o kou kino; aloha ka leo o kuu keiki i ke kahea mai, mama, my head sore, o kau pane i kuu keiki aloha, hoomanawanui.

            Kuu keiki i ka waianiani o Kanooloa e, ia wai nana e hoomaemae i kou kino, e kuu keiki aloha, nau no e kuu lei kau umauma i haalele iho.  Kuu keiki i na kau papaloi o Kaihupea ek, e hooikaika ana, i mea e pono ai o ka noho ana, me ka makua, me ka ohana.  Ia oukou e na alanui o Konoloa e, Malaeahala, Haleiwa, me kona nani, Kawailoao, Kapaeloa Waimea, i ke kai nehe mai i ka pueone, aole na kapuaiwawae aloha o kuu keiki e hehi hou ana ia oukou, a no ka mea, na oukou no i hoohemahema iho la.

            I laukanaka hoi maua na makua ia ouikou, e na keiki, ka noho ana o ka hale hoolimalima, auwe kuu keiki aloha e!

            He mea nui kona poo pokii iaia, i kona mau la o ka mawaiwai.  Kuu keiki i ka la o Wahiawa e, e hana ana i ka makemake o ke Akua.  Kuu keiki i ka la o Haukapila e, me ka manao nei, aia ilaila ke ola, eia ka aole.

            Ua imiia ke ola i na kauka, aole wahi mea a lana mai, ahiki i ka olelo ana mai o ke kauka iau aole maopopo iki iau ke ano o keia mai o ke keiki.

            Ke kulana o ka mai he fiva ka ike a Dr. Dood, eia ka mea apiki, o ka ai ka ai i ka laau, ale wahi mea a lana wai o ka mai o kuu keiki aloha.

            Haalele iho la oe e kuu keiki, i ka ukana nui mahope nei he aloha nau na kou mama, papa, e hoomanao mau ai.

            Kuu keiki i ke kahawai o Kuahanuu e, aole au kou mama e ike hou ana ia oe malaila, a no ka mea, ua haalele iho la oe ia mau mea mahope nei, i kiahoomanao na maua na kou mau makua.  Auwe kuu keiki aloha e!

            Auwe kuu keiki aloha e, e kuhi ana au e puka ana ka inoa o kou kuku Naili ia oe, eia ka aole.  Kuu keiki i ke kahawai o Waimea e kuu aina aloha kuu keiki i ka lae o Kulalu e, e imi ana i mea e pono ai ka noho ana.  Kuu keiki hoomanawanui i ka la o ka nele, aole oe i ike i ka nele, a uilani ae kou manao, kuu keiki naau haahaa, a aolha makua.

            O ka huaolelo hope ma kona waha, papa, mama, papa, mama, a papae la kona hoomaopopo ana ke kahea iho oe Naili, Boy, aohe leo pane he mau minute ia no ke kaumaha.

            Kuu keiki aloha, ua pau kuu hoounauna hou ana ia oe, ua pau hoi kou auwe ana i na ehaeha o keia ao.

            Make ke tutu kame Kuewa iloko o Nov. 8, 1923, ke tutu wahine kahinu Kuewa, i ka la 19 o Dec. 1923, a ukali aku la kuu keiki aloha, oma ka meheu hookahi o kona mau tutu.

            E Waimea, i ka ua halii mai i ke kahawai e, aole e hoopulu hou ana kou mau kilihune ua maluna o kuu keiki aloha; ka aina aloha a na kupuna, na makua ame oukou hoi na keiki i noho ai.  He mea nui kuu keiki, i kona mau auntie, a me kona mau uncle, e kaheaia ana ka po me ke ao e kuu keiki.

            Ke nono nei makou me ka ukana nui he aloha, nou e kuu keiki ame kou mau kupuna.  Kuu keiki i na lae kahakai o Waimea e, aole au kou mama, e ike hou ana ia oe malaila, aole aole, no ka wa mau loa.

            Aloe Waimea Home, kahi au i luakaha ai, me au mau keiki, aole au e hookipa hou mai ana ia oe, maloko o ia home.

            Kuu keiki i ka moe kau moe hooilo, aole mea nana e hooluliluli i kou moe ua nanea; Auwe ka mea ehaeha o kuu naau e, ke hoomanao ae.

            Ke haawi aku nei maua na makua, me ka ohana, i ka hoomaikaik, i ka poe apau i komo pu mai me makou iloko o ko makou mau hora o ke kaumaha, pela ia H. N. Kanihonui, J. H. Hao, Mrs. Hoopoii Kauwaula, ka oukou mau leo pule, me na olelo hoalohaloha, maluna o ke kino wailua o ka makou mea aloha he keiki no oukou kekahi hoomaikai nui, a na ke Akua e lawe aku i na kaumaha apau, mai ia makou aku.  Amene.

            Nou kekahi hoomaikai nui, e Solomon Hanohano, no ka mea, ua nui keia hooluhi ana ia oe, me kau mau keiki hana.

            O makou iho no me ka luuluu,

            MR. & MRS. DANIEL KUEWA,

                        me ka Ohana.

            Waialua, Oahu.

 

MISS ELLA KAHAKAUILA, UA HALA.

 

            I kuu Solomon ahonui, Aloha kaua a nui:--Ina he wahi rumi kaawale kekahi o ka kaua elele, oe oluolu oe nou kekahi wahi keena no kela wahi poomanao e kau ae la maluna.

            Ma ka hora 11:30 o ka po Poalima, ua oluolu i ke Akua ka Makua mana loa, ka lawe ana aku i kana o ka uhane mai ka hale kino aku o ka maua kamalei aloha, Miss Ella Kahakauila.

            Ua hanauia kuu lei aloha ma Wailuanui, Koolau, Maui, iloko o ka mahina o Aperila 1, A.D. 1918.  Ua piha iaia na makahiki he 5, me 9 mahina , 7 la o kona hanu ana i na ea oluolu o keia ola honua ana.

            Ua nui no ka hoomailo ana a ka mai maluna on a, a ua nui pu no hoi ka imi ana i ke ola iwaena o na ike o na kauka, aole nae e hiki i ka mana o na keiki a kanaka ke paa mai, oiai ua ko iho la kana mea i olelo ai:  O ka la o ka Haku me he aihue la ia i ka po, aole kakou i ike i ka hora ame ka manawa e hiki mai ana.

            Iwaena o kona mau la o ke ola ana, he oluolu kona ano ame kona kulana, a oiapu kekahi o na haumana Kula Sabati iwaena o na papa Kula Sabati o na pokii o ke Kula Sabati o Lanakila, Keanae, Maui.

            Iwaena o ko kakou noho ana ko no kanaka he mea nui ka kakou mau kamaiki iloko o ka kakou pulama ana, a pela pu hoi me maua e pahola aku nei imua o kona mau makuakane, na makuahine ame kona mau kaikuaana o lakou pu i na minute hope loa e poaipuni ana iloko o kona aho hope loa.

            Nolaila e kuu Ella aloha, ua haalele mai la oe ia maua kou mau makua kahu hanai, aole maua ame ka ohana apau e lohe hou ana i kou leo, ua pau, ua nalo no ka wa mau loa.

            Ma ka Maunakea o ke kakahiaka nui Sabati, Feb. 10, i hikii mai ai ka makuakane kahu hanai i Honolulu nei mai Keanae mai, a ma ka hora 4 p.m., i maneleia aku ai kona kino wailuna no ka pa ilina o Kawaiahao; e hoi ka lepo i ka lepo, a o ka uhane e hoi ia i ka mea nana ia i hana.

            Nolaila, ia oukou apau e na makamaka na makua, na kaikuaana ame ka ohana apau i akoakoa mai, a i hui pu mai i na hora o ko maua luuluuk, ame ke kaumaha e oluolu apau loa e lawe aku i ka maua mau hoomaikai no ka oukou mau makana pua i haawi mai ai me ko oukou mau puuwai i piha me ke aloha, ame ko oukou hui pu ana mai me maua iloko o na hora o ka ehaeha ame ke kaumaha, a na ke Akua e kokoua, a e kiai ia kakou apau iloko o Kona lokomaikai a Nana no auanei i alakai ia kakou apau ma na ala maikai no kona inoa.  Amene.

            O makou iho no me ka luuluu,

            MR. & MRS. E. KAHAKAUILA,

            MISS D. E. KAHAKAUILA,

            Honolulu, Feb. 11, 1924.

 

MOOLELO HALAWAI HANA O KA AHAHUI C. E. MOKUPUNI KAUAI, KAU O OKATOBA, 20-22, 1923 MA KA LUAKINI O WAIOLI, HANALEI.

 

La Hana 1, Oct. 20, 1923.

            Hora 1:30 p. m. Peresidena J. K. Lota me ke kakauolelo ma ka noho, himeni L. H. 125 me ka pule a G. M. Huddy.

            Hoomaopopoia na lala o ka Aha, i hiki mai.  Hanalei makua--Mrs. E. W. Werner, peresidena, Mrs. Lota, elele; Hanalei Pokii--W. K. Samuela, hope alakai; Koolau makua--J. Ilano, peresidena, J. Werner, elele; Koolau Kuwaena--Miss E. Meheula peresidena, Miss A. Meheula, elele; Koolau Pokii--Miss L. Meheula, alakai; Kapaa Makua--Mrs. Puarose Kamanuwai, peresidena, Henry K. Kamanuwai, elele; Kapaa Pokii --Mrs. L. Mundon, alakai, Miss Ruth Kamanuwai, peresidena Miss Mundon, elele; Lihue Makua--Mrs. Montgomery peresidena, Mrs. Malina, elele; Lihue Kuwaena--Gaberiela, J, peresidena, Miss Elise Eliss, elele; Lihue Pokii-- Esther Malina, elele; Koloa Makua--Mrs. Blake, peresidena, Mrs. Kaupiko, elele; Hanapepe Huiia--Mrs. Sabo, elele; Waimea Makua--Mrs. Meeawa, peresidena, Mrs. Wright, elele; Waimea Pokii-- Mrs. Wright, alakai, G. Wright, elele, ame na lala o ka Aha Makua me Kula Sabati.

            Koho ka noho i na Komite, 1--No na hoike Papahelu a ua eresidena, me na elele, J. Mahiai Kaneakua, S. D. Kaulili, D. Kapahee.  2--No na Palapala, J. Hano, H. Blake, Mrs. Meeawa.  3--No na Hana Hou--C. Keahi, S. W. Meheulal, Mrs. Wright.  4--Hoalohaloha, S. K. Kaulili, R. Puuki, D. K. Kaaeamoku.  5--Hoike Waiwai a ka Puuku me kakauolelo, C. Keahi, S. W. Meheula, Mrs. Wright.

            Hapaiia na hoike o na Ahahui.  Na na Peresidena, na Elele, me na alakai i heluhelu i ka lakou mau hoike ma ke poo, a o ke dala, ua haawiia mai ma ka lima o ke kakauolelo o koia Aha, huina i hoaa $22.50 a hoihoiia i ka Puuku o keia Aha.

            Hoike a ke Kakauleka, J. M. Kaneakua no na hoike papahelu a na peresidena me na elele, penei: Huina lala o na ahahui ekolu o Hanalei, he 208; Koolau, ekolu ahahui 154 lala; Kapaa, elua ahahui 154 lala; Kapaa, elua ahahui 112 lala; Lihue, ekolu ahahui 100 lala; Koloa, hookahi ahahui, 23 lala; Hanapepe Huiia, 47 lala; Waimea, elua ahahui 72 lala, huina nui 716 lala.  Ma ka hoike kihapai mai na elele mai, ua ikeia ka holomua loa o kekahi mau ahahui a emi mai kekahi mau ahahui, o ke kumu aole i malamaia na hoeuou me komokauhale, aponoia keia mau hoike a elua.  Paipai mai ka Peresidena Lota i na lunanui ame na elele i hiki kino mai, e makaala i ke komokauhale.

            Na ka Puuku Bayless i kana hoike waiwai; dala ma ka waihona he $72.03, hooliloia he $43.50, koena ma ka waihona, he $28.53.  Aponoia, a noi mai la e haawi aku keia ahahui no ke kokua ana i kekahi kaikamahine Pake wawae lolo o Hanalei nei, i kaa huila panee i hiki ai i kona makuahine ke lawe mau iaia i ka halekula aupuni, aole hoi  e haawe mau kona mama iaia.  Kokuaia e Kaulili, a hooholoia, ua hookaawaleia he $55.40 no ke kuai ana i kaa mai na loaa  rally mai.

            Na Hana Hou, ma o Mrs. Wright ke Komite.  1--E malama mau ia ka hoike Rally a na C. E. 2--I Papahelu hou na na Peresidena,  3--I hoomaikai na keia Aha i ka Ekalesia o Hanalei nei a me kona mau Mahele.  4.--Kiahoomanao o J. H. K. Kaiwi. 5-- Eheluheluia na hoike Elele C. E. apau imua o keia Aha i kela me keia kau.  Aponoia ka hoike hapa ake komite.  Hoopanee ka Aha ma ka himeni L. H. 48 a pule o Lota.

La Hana 2, Oct. 22, 1923.

            Hora Awakea, Peresidena J. K. Lota me ke kakauolelo ma ka noho, himeni L. H. 21, me ka pule a G. M. Huddy.  Ma ke noi a Kapahee, e hilinaiia ka moolelo a ke kakauolelo, kokua a hooholoia.

            Hapaiia na Hana Hou. 1--Ua hooholo ka Aha e malama mau ia ka hoike rally ma kela me keia kau ma kahi e noho ai ka ahahui , a o na loaa, e holo aku no ia no kahi e malamaia ana ka hoike Rally. 2--Ua hooholo ka Aha, na ka peresidena me ke kakauolelo o keia Aha e pai hou i papahelu na na peresiden.  3-- Ua hooholo ka Aha, ua ke kakau olelo e haawi aku i na hoomaikai a keia Aha i ka Ekalesia o Waioli nei ame kona mau mahele, ma o ke Komite Malama Ola J. K. Lota.  4--Ua kauoha ka Peresidena i na C. E., malalo o keia Aha, e haawi aku i ko lakou mau haawina i kohoia no ke kiahoomanao ole.  5-- Ua hoo holo ka Aha, e heluheluia na hoike elele C. E., apau imua o keia Aha, i kela me keia kau.

            He noi mai ia Rev. Poepoe e hoomahuahuaia ka waihona nui o na C. E., o ke Teritore, a mamuli o na kuka maikai ana, ua hooholo iho la ka Aha i $350.00 a na C. E., o Kauai nei, a penei ka mahelehele ana: Koolau $100, Hanalei, $50, Kapaa, $50, Lihue, $50, Waimea, $50, Koloa, $30, Hanapepe, $20, a haawi mai o Poepoe i na hoomaikai nui ana.

            Na ka noho i waiho mai i keia manao, i keiki na keia Aha no ka hoonaauao ana i na kula nui, a na ka waihona nui o na C. E., o ke Teritore e uku i na hoolilo no ia hele kula ana.  Na ka noho no, e lilo na peresidena o na C. E., i mau komite ninaninau i ka makaukau o ia poe keiki, o ia no o J. K. Lota, S. W. Meheula, ame D. K. Kapahee.  Ma ke kauoha a ka Peresidena, e imi kela me keia C. E., i mau himeni ui loa no ka rally ma Kapaa, Aperial 20, 1924.

            Hoopanee ka Aha a ma kahi e noho ai ka Aha Makua, himein L. H. 82 ame ka pule a Rev. Robert Puuki.

ABBIE K. KAAUWAI,

            Kakauolelo C. E., Mokupuni o Kauai.

            Kapaa, Feb. 8, 1924.

 

544 MAU HIHIA PILIWAIWAI I HOPUIA I KA MAKAHIKI I HALA.

 

            I kulike me ka hoike a ka Lunakanawai Hoomalu Harry Stroiner o ka hoihoi ana ae i ka papa o na lunakiai ma ka auwina la o ka Poaha aku la i hala e na hihia piliwaiwai ka oi aku o ka nui i komo ae i kana aha i ka makahiki aku la i hala, a malalo iho na hihia e ae.

            Maloko o ka hoike he 544 ka nui o na hihia piliwaiwai i hoea ae imua o ka aha hoomalu i ka 1923, a he 120 o ka poe i hopuia i hoopaiia a o ke koena aku ua haalele i na dala bela a lilo wale i ke aupuni.  O ka poe i hopuia no kue i na kanawai e pili ana i na kaa ka oi aku o ka nui, he 1123 o na ano like ole.  Malalo aku na hihia hoeha me na mea eha ku i ka make 455, na hihia aeahaukae, on a ame hoohaunaele po, a he lehulehu o ia mau hihia i hoopau a i hookuu wale ia.

Na Hiha Kiwila

            No na hihia kivila i laweia ae imua o ia aha i ka makahiki he huina o 1785, o ka hapanui o keia mau ano hihia no ka aie, a ua hooponopono a ukuia maloko o ka aha hoomalu me ka waiho ole ia ae i ka aha kaapuni.  He 952 o keia mau hihia i haawiia ka pono o ka olelo hooholo ma ka aoao o ka mea hoopi8i a he 34 ma ka aoao o ka mea i hoopiiia, a he 799 i hoopauia.

            O ka huina nui o na hihia karaima komo pu me 100 mau ano hihia like ole he 3525.  1366 o keia mau hihia i hoahewaia, 219 i waihoia aku i ka aha kaapuni, 271 i hookuu loa ia, 1061 i hoopauia a he 608 i lilo wale na dala bela i ke aupuni, o ka hapanui o keia he mau hihia piliwaiwai.

            No na hihia piliwaiwai wale no he 544 ka nui, 120 i hoahewaia, a 167 i hoopau wale ia.  He mau hihia kakaikahi koikoi e ae kekahi, komo pu me 15 mau hihia pepehikanaka, hookahi o ia mau hihia i hookuuia a he eha i hoopau wale ia, o ke koena iho ua waihoia aku i ka aha kaapuni.  No na hihia wawahihale he 35 i lawe ia ae mamua o ka aha hoomalu a he 30 i waihoia ae i ka aha kaapuni.

            He umikumamaiwa mau hihia hakaka i laweia ae imua o ka aha, he 11 poe i ikeia ka pili o ka hewa a i kauia mai na hoopai maluna o lakou.  O keia mau hihia ame na hihiai hoe@a e ae, he 50 i hookumu muaia na manao pepehikanaka.  Ma na hihia i laweia ae no ke kue i na kanawai kaa, o ka hapanui no ka holonui ame ka holo noonoo ole no ko hai pono, he 196 ka nui; 115 o keia i hoahewaia a he ela wale no i hookuuia, a he 34 i hoopauia.

            He 85 mau hihia i laweia ae mamua o ka aha no ka moekolohe, he 37 o keia huina i hoahewaia.  O na hihia koikoi e ae o keia ano ua waiho loa ia ae i ka aha kaapuni.

            Hookahi mea i hoopiiia ae ma ke kanawai a Desha, aohe nae he mea i hanaia no ia hihia.

            Iloko o ka makahiki he 120 poe i hopuia no ka aeahaukae, he 60 o ia poe i hoahewaia, a no ka poe i hopuia he 57 ka nui no ke kue i na kanawai hookapu waiona, he 26 i ahewaia o ke koena iho i ka aha federala.

 

KOMOIA KEKAHI WAHI PUHI RAMA MA WAIKIKI AE NEI.

 

            Mawaho ae nei o ke Alanui Ala Moana i komo aku ai na makaikiu no ka hopu ana i kekahi Kepani puhi rama, i loaa aku ai na barela waiona i hoawaawaia.

            Maloko o ka rumi maluna e pili ana i kaupaku o kekahi halenoho nani ma ka lihikai o Waikiki ae nei i loaa pono aku ai i ke Kapena o na Makaikiu Kellett ame kona mau hope kekahi  ipuhao puhi rama i lawa pono me na mea paahana a pau a e hoohanaia ana ia manawa mamua iki iho o ke aumoe o ka po Poaha o ka pule aku la i hala.

            Ma kahi kokoke ke alanui Hobron ma ke alanui Ala Moana kahi o ia hale i ku ai, ua lilo ia hale i ka hoolimalimaia ia T. Motohiro, o ka rumi maluna loa e pili ana i kaukapu malaila o Motohiro e noho ai, a o na rumi e ae maloko o ia hale ka i hoolimalimaia aku i na malihini kaahele.

            Ma ka manawa o na makaikiu i komo aku ai iloko o ua hale la e a ana ke kapuahi 50 galani, a o ka papahele holookoa o ua rumi la maluna ua piha i na mea hana ame na pahu huinaha aneane he 70 galani pakahi.

            He wahi lanai uuku mawaho a oia kahi e hiamoe ai o Motohiro.  Ma ia wahi i loaa aku ai he ipuhao uuku iho o ia kahi e hoomaemae loa ia ai o ka rama no ka olua o ka manawa mamua o ka hookulukulu ia ana aku iloko o na olo.  Maloko o ia wahi i loaa pu aku ai na mea hana waiona like ole.  O ka piku maloo mai Kaleponi mai ka mea i hoawaawaia a mailoko mai o ia rama i hoawawaia e puhiia ai i okolehao.  He oka laau ka kekahi i loaa pu aku e muu ana, me ia mau oka laau e hooluuia ai a ula ka wai, kohu wisake ke nana iho.  Ma kahi o 800 galani rama i hoawaawaia i nininiia e na makai, no Motohiro ua paa ae oia a noho ana i ka halepaahao no kona hookolokoloia mai.  O na makaikiu i komo pu ma keia hopu ana oia ke Kapena Kellett, Edward Ross, Mike Swift, Kualii ame Noda.

 

LAWE AKU I KA WAIWAI I HAAWI IA AKU E MALAMA.

 

            Ma ka po o ka Poaha o ka pule i hala aku la ka hoike ana ae o ke Kapena o na Makaikiu Kellett no ka holo mahuka ana aku o Antone R. Acosta, he kanaka hana malalo o ka Ahahui a ka poe Mahiko Hawaii i hilinaiia a i hana hoi malalo o ia ahahui no kekahi mau makahiki, a oia no hoi ka mea hooponopono i ka mahele e pili ana i na limahana Pilipino ma Hawaii nei, me $1000 a oi aku, he mau dala i haawiia aku iaia e malama e na Pilipino ma Oahu nei no ke kuai ana i ukumoku no lakou e holo aku ai i Kapalakiko, a maluna o ka mokuahi Sonoma o ka po o ka Poalua aku ka holo ana.  He wahine mare kana me kona ohana i haaleleia iho mahope nei a he piliaoao okoa kona o ka holo pu ana, he kaikamahine nona na makahiki he 17, he kaikamahine i hoopaaia aku maloko o ke kula ao hanalima ma Kamoiliili, a nona hoi ka inoa o Isabella Jonah, elike me ia o ka hooiaioia ana ae.

            Ma ka hoakaka a ka Makaikiu Oxiles, ka mea nana i ninaninau pono i keia hihia, he 23 mau Pilipino i haawi ae he $43 pakahi ma ka lima o Acosta, no ka malama ana a no ke kuai ana hoi i mau tikiki ukumoku no lakou e holo aku ai i Kapalakiko maluna o kekahi o na mokuahi e holo aku ana ilaila.  Ma ke kakahiaka o ka Poakolu mai, oia ka Poakolu o ka pule i hala aku la, aohe o Acosta i hoea ae i kona keena hana, ua hoomaka koke ia ka huli ana iaia a i ka maopopo ana mahope iho ua haalele mai oia ia Honolulu nei, ua hoohiki koke ia ae he palapala hopu nona e hoopii ana iaia no ka lawe aihua i ka waiwai i haawiia iaia e malama.

Ua Haawi ia Acosta he $90

            He palapala hopu i hoohikiia ae e Felix Olaer, e hoopii ana ia Acosta no kona haawi ana aku iaia he $90 no ke kuai ana i mau tikiki ukumoku nona ame kana wahine, ka i haawiia ae i ka Makaikiu Oxlies no ka hele ana aku e hooko maluna o Acosta na ka Poaha aku nei i hala.  Iloko o kela manawa a ka Makaikiu Oxiles e huli a e ninaninau ana no Acosta i loaa mai ai iaia ka ike ua holo mahuka aku o Acosta me kekahi kaikamahine 17 makahiki nona ka inoa o Isabella Jonah, a o ke kaikuana o ke kaikamahine o Mrs. Emma Zablan kekahi pu ma ka Uwapo 5 mamua iki iho o ka holo ana o ka mokuahi Sonoma ma ka po o ka Poalua.  Ma ka hoakaka a ke kaikuaana o Isabella Jonah, o ka hoike ana ae i ka makaikiu no kekahi mau mahina lehulehu aku nei ka i hala ka launa mau ana o Acosta me Isabella, a i lawe aku nei ka o Acosta i ke kaikamahine i Kapalakiki no ka haawi ana iaia i manawa hoomaha, a o Acosta ame Mrs. Zablan ka hele pu ana me ke kaikamahine ahiki i ka uwapo a iluna o ka mokuahi no ka haawi ana aku i ko laua aloha hope iaia.  Ia Acosta i pii ai iluna o ka mokuahi no ka nana ana i rumi no Isabella e moe ai, aole oia i hoi hou mai i ka uwapo ma ka manawa o ka moku i holo aku ai.

            Ua loaa ae kekahi lono i na makai ma ka po o ka Poaha mai, mai na hoaloha mai o Acosta, ua kuai mua no ka o Acosta elua tikiki ukumoku, hookahi nona a hookahi no ka piliaoao ana o ka hoomahuka pu ana aku la.

            He kanaka o Acosta i mare wahine, a he mau keiki ka laua, a he hana ka ka wahine e hana mau mai nei me ke aupuni.  Mamua o ka hoea ana aku o Acosta i Kapalakiko e loaa mua aku ana ka lohe i na makaikiu olaila mai nei aku, a ia laua e lele aku ai e paa mai ana laua i ko hopuia a hoihoi hou ia mai i Honolulu nei.  He elua mau kumuhoopii e kue ana ia Acosta, he lawe aihue i ka waiwai i haawiia iaia e malama, a o ka lua he hihia moekolohe, elike me ia a ke Kapena o na Makaikiu Kellett, o ka  hoike ana ae ma ka po o ka Poaha o ka pule aku la i hala.

HAINA NANE.

 

            Eia mai kau haina o ka nane a Ihonalimaokapalani, penei:

            Mahele ekahi, loaa no i ka helu Hawaii, ninau owai aui Haina, Kau, he helu keia iloko o ka makahiki penei; elua mahele o ka makahiki ma ka helu Hawaii, ka mua, Kau, ka elua Hooilo, Nolaila, o Kau o ia ka haina.

            Mahele elua, loaa no i ka Mokupuni o Kama, nou na iliaina, ua heluia ma na iniha, ame na kapuai owai aui.  Haina Hale, aole keia o Hale e moe ia nei, aka; o ka Onamiliona o Maui, ka elele lahui a kakou i koho ai i Wakinekona.

            Mahele ekolu.  Wauwau na lima a hiolo na wainaoa a ke kehau, owai au@ Haina.  Moa.  O ka moa no keia a kakou e pulehu nei.

            Ina e hoohuiia keia mau mahele apau, e loaa no ka inoa o ke kama a maua me Kauhalemoa.  He inoa kaulana.

            Owau iho no me ka haahaa.

                        KAUALIKOHINANO,

            Huelo i ka Tuiu

 

            Lihi launa ole mai la oe i ke ao ainak, ua kapeke ka pelina me ka nihoniho, holu hou ia mai ka maka koi lipi a pa pono ma ka hono e na moku.  Huli hou ia mai.--L. H.

 

CITY MILL CO.

KEKAHI O NA HUI KAHIKO LOA MA HONOLULU NEI.

Poe kuai Papa, Pilihale, na iako Paipu, na Laau Puka Aniani me Panipuka, lako Pili Hao; na mea no apau no ka home ma ke kumukuai oluolu loa.

Kukulu makou i na hale ma ka uku liilii ana, me na hookaa liilii.

O KA OI LOA AKU NO KA POE HOOKUONOONO.

Mai Poina---Hele Mai Ia Makou

Kihi o na Alanui Moiwahine me Kekaulike.   Honolulu, T. H.

 

A LOT MEANS A HOME

 

$750.  Palolo Hillside Lot, over 1/2 acre, $20 down, $10 per month.

 

$1675.  Lot 50x200, 9th Avenue, Strauch Tract, Kaimuki.  $50 down, $20 per month.

 

$850.  Lot over 1/3 acre 9th Ave. Palolo, $20 down, $10 per month.

 

$1000.  Lot 50x100, 7th Ave.  Kaimuki, $20 down, $10 per Month.

 

Easiest terms in town.  Prices the lowest consistent with market values

 

Ask C. W. Carpenter. with

PAULO KALAUKA

(P. E. R. STRAUCH)

Alanui Moi, Helu 74, Mawaena o na Alanui Papu ame Betela.

 

T. O. MURATA FURNITURE STORE

(Na noho hoolimalilma me iako pa maanei.)

Na Lako Hale Hou me Kahiko.

Hoolimalima me Kuai Hoolilo.

715 Alanui Hema, Honolulu, T. H. Kelepona 1695.

 

Ka Pila GRAFONOLA COUMBIA

Maopopo ka Wa e Pau Ai

Na ka mea hoopaa nona iho e anakaala ia @ ea hou.  Ua hiki ia oe ke hulahula ahiki i ka huaolelo @ pe loa.

Uku Liilii ke Makemakeia

Thayer Piano Co.,

LIMITED.

148-150 Alanui Hokele

 

Keena Hawaii

NO NA

Lako Hana Mahiko

 

Hapuku Kila Oliver Chilled ame na Palau

Na Katapila Cleveland

Na Katapila Fordson

Na Kaa Kalaka White

Na Kaa Kalaka Federal

Na Kaa Kalaka Ford

Na Hana Pili Amala

 

HANA I NA KINO O NA KAA UKANA ME KALAKA ME KA HANA HOU ANA

 

Schuman Carriage Co., ltd.

 

Na Paionia o na Hana Halihali o Hawaii nei

 

Kakela & Kuke

(KAUPALENAIA)

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

A HE

 

Poe Agena no na Mahiko Lehulehu

 

KA VICTROLA

--Ka Meakani Mele Kilakila--he meakani e pono e loaa ma kou home.  Kauoha mai i na buke hoakaka o na Pahuolelo ame na Papa Leo Mele.

            NA PIANO PAANI

            NA ROLA PAANI

            NA PEPA MELE HOU

            NA PILA AHA

âme na mea apau pili i na mele.

 

Bergstrom Music Co.

1020 Alanui Papu       Honolulu

 

PAPA NA LAKO KUKULU HALE

 

No ka hoahu ana i kou wai ma na Pahu Wai Papa Ulaula o 5000 a 10000 Galani.

E hoolakoia aku no na kumukuai ame na hoakaka ia oe ke noi mai.

 

ALLEN & ROBINSON, LTD.

 

HONOLULU, T. H.

 

HALE UWI WAIU

--O--

MAPULEHU

PUKOO, MOLOKAI

 

E Hooholo Ana i ka MOKUKUNA GESOLINA

 

LELEIONA

 

Mawaena o na Awa o Honlulu me Molokai

 

Geo. P. Cooke, ONA.

 

Poe Lawe Hau me Waiu

 

E KUAI I KOU MAU

Pono Hale

ma ka

Hawaii Furniture Co.

Helu 469 Alanui Moi kokoke i ke kihi o ke Alanui Liliha

 

He oluolu na kukai olelo ana.

 

Nupepa Kuokoa

 

No ka makahiki (one year)….$2.50)

            O na Dala âme na Hoolaha apau e hoouna pololei mai i ka ADVERTISER PUBLISHING CO., LTD., wale no, P. O. Box 3110, Honolulu, T. H.

            217 Alanui Moi, ma Waikiki o ke Alanui Alakea; ka Nupepa Advertiser.

            Entered at the Post Office at Honolulu, T. H., as Second Class Matter.

            SOLOMON HANOHANO, Lunahooponopono.

            CHARLES S. CRANE, Luna NuL