Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 8, 21 February 1924 — MALUNA O KE KIAAINA KE KO'IKO'I O KA HOOHOLO ANA. [ARTICLE]

MALUNA O KE KIAAINA KE KO'IKO'I O KA HOOHOLO ANA.

He mau pule lehulēhu keia e kakaliia aku nei no ka hookoia c ka lioopa'i make maluna o na Pilipino elua na laua i pepehi i:; l : rnncis Wright a make ma ka makahiki aku nei i hala. Ma ka mea oiaio. 110 ka hooko ole ia ana o kela hoopa'i. o r,o ke kakauinoa ole ana o ke kiaaina. i ka palapala no ka I:ia o kela mau Pilipino maluna o ka ainana likanaka. Ua waihoia aku he mau uwalo ana imua o ke kiaaina no ka hoopakele ana ae i ko laua mau ola mai ka make mai, nolaila o ka hoopakele ana ae i ke ola o-kela mau Pilipino pepeh:kanaka mai ka amana mai ame ka ole, ua ili aku ke ko'iko'i o ka l-.ooiiolo ana maluna o ke kiaaina o keia teritore. Mailokn mai o na Pilipino ehiku i komo iloko o ka hana pepehikanaka. elike me ke kumu hoopii e ku-e ana ia lakou. no ka make ana o Francis Wright, he elua o lakou i ahewaia ke karaima pepehikanalea ma ke degere ekahi, a i kauia aku ai ka hoopa'i make maluna o laua. He eha o kela puulu Pilipino, i ahewaia ma ke degere elua o ke karaima pepehikanaka, me ke kauia ana mai o ka hoopa'i hoopaahao maluna o lakou, e noho maloko o ka halepaahao a pau ko lakou ola ana. \ ke koena iho o na Pilipino. o ia kona ahewaia ana no ka L'iweola. me ke kauia aku o ka hoopa'i hoopaahao no na mak;;hīki elima. Aoie he kanalua iki no krf pepehiia ana o Francis Wrig-ht a mako e kela mau Pilipino ehiku aole paha na lakou apau i pepehi ma«-»li, aka ua komo like lakou iloko o na hoolala ana, e hooko aku i ke karaima pepehikanaka ina pela, alaila ua p"Ji iike ka hewa ia lakou apau, me ke kaokoa ole o ka hewa 0 na Pilipino elua, mai ko laua mau hoa lahui aku; a ina ua hoopaahaoia he eha mau Pilipino. ma ke degere elua o ke k.:raima pepehikanaka, alaila e pono pu e hookauia aku ia hoova*i maluna o na mea elua i. ahewaia e make, a e kau pu hoī la hoopa'i .like maluna o ka Pilipino i ahewaia no ka lawenla. a i hoopa'iia he elima makahiki hoopaahao. Hc- mea hiki ole nae ke hookolokolo hou ia kela poe Pilipino imua o ka aha. no ke karaima i hanaia, aka he kuleana nui ka 1 _!r. a a ike kiaaina. e hana mai ai ike kulike, ina ua manaoio oia. aole i kaokoa ae ka hewa i hanaia e na Pilipino elua, mai ka na Pilipino e ae, i hoopakeleia ae ai ko lakou mau ola mai ka make mai. * ♦♦♦ Kc manaoio nei keia pepa, o ke alahele a ke Komisina R. M. ihienan, o ke Komisina llome Mawaii i makemake ai e loaa h.e wahi nui kupono, 110 ka hoahu ana i na meaai apau. i hoou'uia e na Hawaii ma na aina hoopulapula ma Molokai, ma ke;a kulanakauhale. pela wale no e loaa aku ai na kumukuai Kiip. uio 1* kela poe Uoopulapula; aole o ka hoouna mai i na inakeke maanei nei. no ke kuai hoolilo ana aku, no ka mea mahope iho o ka laweia ana ae o na hoolilo o ka poe na lakou e kuai aku. ame na hoolilo ukumoku. e hoemi loa ia iho ana k" lakou mau pomaikai. Ma ke kokua ana aku oke Komisitta -• :ia Home Hawaii. ma ka imi ana i na aiahele e poho ole ai kela mau Hawaii ma Molokai. e loaa pu ana i ka lehulehu r;-. meaai kupono a e hoemiia mai ana no hoi ke kumukuai o kekahi mau mea a ka poe hoopukapuka e kuai mai nei me ka pipii ioa. Ma na hana e lawelaweia mai nei e ka 'Makaikiu Kellett, o ka oihana makai o Honolulu nei. ma ka hopuhopu ana i ka pne piliwaiwai. ka poe puhi.a kuai waiona. pela hoi ka poe aihue. i hoike ae ai oia, 110 kona kupono e paa i kela oihann e loaa ole ai he makalua no ka Makaikiu Harris e komo mai ai, ma ke ano he poo-no na makaikiu maanei nei.