Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 9, 28 February 1924 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE MOOLELO KAMAHAO

NO KO

GEOFERE LANAKILA ANA

A I OLE

KE KEIKI MAKUA OLE I PALUA KA HANA

EPAIA.

 

            Ia manawa hopu mai la kekahi o na hoapapa o ua o Mepelasona ma kona mau lima a kai aku la iaia mailoko aku o ka rumi, me ka nana ole iho i ka hoololohe o Mepelasona, a me ia hoopuka mau ae hoi i na olelo hooweliweli ia Georfere in a e halawai hou ae ana laua ma ia mua aku, e panai mai ana oia i ka ino a Geofere i hana aku ai maluna on a.

            I ka manawa i haaleleia iho ai o Geofere oia wale no, papani aku la oia i ka puka a laka aku la a paa, a hoi ae la a maluna o ka noho a noonoo iho la no na mea apau i hanaia mai nona i na minuke mamua ihe. Ia manawa kona hoomaka ana e ike he enemi ino ka kona aia iloko o ke kula, a e pono e makaala mau iho oia iaia iho ma ia mua aku, me ka paa o kona manao in a no ko laua halawai hou he alo a he alo me Mepelasona ma ke ku papakahi ua maopopo iaia e eha ana ke keiki hookiekie a hookano o ka Hema, e hiki hou ole ai iaia ke hoaano mai no kekahi manawa hou aku.

            Ua maopopo loa iaia i nei manawa kona hoolilo ana aku i k kanaka opio o ka Hema i enmi ino loa nona a no kekahi manawa loihi hoi elike me kona noho ana maloko o ke kula, a ua hookaumahaia oia no kekahi manawa loihi hoi elike me kona noho ana maloko o ke kula, a ua hookaumahaia oia no ia mea, no ka mea he keiki o geofere i makemake ai a i komo aku ai i ke kula, aka e kakali ana no nae ola me ka hoomanawanui me ka nana aku i ka hopena e hiki mai ana, a i ka loaa ana o kana olelo hooholo, hoopoina loa ae la oia i na mea apau a hoomaka aku la kona huli ana i kana mau haawina.

            O ka mea apiki, oiai oia e nana ana i kana mau buke aole hoihoiia o kona noonoo lmaluna o ka haawina, ua lilo na mea i hanaia mamua iho i mau mea hoohaunaele i kona noonoo; o kekahi mea hoouluhua loa mai la i kona noonoo oia ka like loa o kona helehelena me ko Mepelasona me he mea la e mau keiki like laua na na makua hookahi.

            "He mea oiaio anei o ke koko e holo nei iloko o ko'u mau aakoko ua like aku no ia me ke kokok e holo la iloko o na aakoko o Mepelasona? Ina pela alaila pehea e hoopauia ae ai keia mea pohihihi?

            "No Everete Mepelasona he keikikane oia na kekahi kanaka koikoi o ka Hema, a no'u nei, he keiki ilihune au i hele keuwa a haaleleia e auwanahele maluna o na alanui o ke kulanakauhale me ka maopopo ole o ko'u hopena, a e ole kekahi mau naau aloha loaa ana keia mau pomaikai ia'u i keia la."

 

MOKUNA IX-KA HALAWAI ANA MA KE ANO KUPAIANAHA.

            He mu la lehulehu i hala au aohe o Geofere i lohe hou mai i kekahi mea mai a Mepelasona mai a i ole hoi ia mai kekahi mai o na haumana o ka papa ekolu i hele pu mai ai iloko o kona rumi me Mepelasona.

            Aohe no hoi oia i halawai iki me kekahi o lakou i kona manawa e hele aku ai a e hoi mai ai mai ai kona manawa kula mai, no ia nele loa laua ae la kona manao hou mai ana kekahi ano hana elike me ia mamua, e hoopoina loa ia aku ana na mea apau o ka wa i hala me ka halawai hou ole aku me kekahi pilikia o ia ano.

            Aole oia i hoike wale aku i kekahi o kona mau hoa haumana no na mea i hanaia mawaena on a ame Mepelasona, aohe no hoi he manaoino i koe iloko ona no ka mea i hana hewa mai iaia, no ka mea ua maopopo iaia pela iho la no na ano hana maloko o na kula nui lehulehu, o na haumanakomo hou o ka papa eha ka noke mau ia i ka hoohenehene ame na hana hoao a hoonaukiuki lehulehu e ae e na haumana.

            Aka nae he mau manao koho wale no keia ona, ua manao oia ua malino loa ke kai aohe oolokou hou ana, aka he kuhihewa nae ia on a, no ka mea, i loko o na manawa apau ma ia hope mai ke hoolala mau mai la kona enemi no ko laua halawai hou a no na hana hoi i oi aku ke ino mamua o ko ka mua.

            I ka manawa i maalili ai ko Mepelasona inaina ua hoomaopopo oia ma kekahi ano he mea makehewa wale no nana ka hoao ana e hooneanea hou i ke kanaka opio Ianake wahi ana, a o kona mau manao apau i hoolala ai mamua no ka panai ana mai i ka ino no ka ino e hoopau loa ia no kekahi manawa, no ka mea ua ikeoia me ka maopop loa aole kona mau hoa e komo pu hou mai ana e kokua iaia no ka hooko ana mai i kona mau manao ino.

            Ua piha loa oia i ka ukiuki i kona mau hoa no ke komo pu ole ana mai e kokua iaia, a ua liklo ia i mea hoonaluea nui i kona noonooo no kekahi manawa mai ka manwa mai i kaiia aku ai oia a hoea i on a rumi mahope o ka haalele ana iho ia Geofere.

            I ka manawa a Mepelasona i noi aku ai i na keiki e ae e kokua mai iaia, ua nana mai la lakou iaia me na maka hoohenehene me ke a'o pu mai iaia e pono e hoopau loa i kona manao ino a e hoao oia e hoolilo ia Geofere i hoaloha nona, eia nae, me ia nui no o ka lakou mau a'o mai iaia pela no ka oi loa aku o kona inaina; ua loaa no iaia ka noonoo aokanaka ia wa e malama loa oia iaia iho, aka no kona kokua oleia mai e kona mau hoa ua lilo ia i mea hoehaeha a hoonaukiuki loa mai iaia.

            Ina oia i hookuuia aku e hele a e hoi mai elike me ka mau, oiai e mau ana iloko on a kona mau manao inaina, aohe mea hiki ke olelo ae heaha ana la kana hana ino lapuwale loa e hana aku ai. Oiai e mau ana keia mau manao ino a hoomauhala iloko on a, a oiai oia e hele mau ana iwaho i ke anu ma kekahi mau po ma ia hope mai ua loaa oia i ke anu ikaika loa, a no ekolu mau pule kailike kona waiho ana maluna o kona moe mamuli o kekahi ma'i fiva.

            Nolaila, i ka loaa ana o ke ola maikai i kona kino, hoomaka hou aku la kona hooikaika ana e huli i kana mau haawina me ka launa mau ana aku me kona mau hoahaumana me he mea la aohe mea i hanaia o ka wa i hala, no ia maikai on a i ka lakou nana mai ua hoopau loa paha oia i kona mau manao inaina no Geofere, ma ka mea oiaio nae aia mau no kela naau hoomauhala iloko o Mepelasona kahi i hoopue malie ai, me he anoano la i moe iloko o ka lepo a i ka wa e loaa ai i ke kuaua ia manawa e ulu ae ai.

            Me ia ano iho la ka ike mau ia mai o ko Mepelasona ano maikai a hala ka haulelau, a hala ka hooilo.

            Iloko o ia manawa ua nui ka mahaloia o Gelade maloko o ke kula nui Vasa. Ua lilo na haawina kula i mea hoihoi mau nana, no ia kumu ua holomua loa oia ma kana mau haamina a pau, o kona holomua oia kana mea i lia nui ai i mea nona e hmo koke ai mai ke kula aku.

            Ua lilo ka inoa o Gelade Hunatere i mea nui i na mea apau, mai na kumukula a i kona mau hoapapa, aole hoi he mea hookahi iwaena o lakou apau i nele ko lakou hoike mua ae i ko lakou mau manao koho e lilo ana ia Gelade ka makana ekahi me ke kau pu ia mai o kekeahi degere kiekie loa maluna on a, i ka manawa e pau ai kona manawa iloko o ke kula.

            Ma ka nana aku mawaena iho o na haumana he mahalo wale no ka lakou olelo nona me ka loaa ole o kekahi manao lili no ko Gelade holomua, a no kona mahalo ia e na kumukula; no keia kumu no, ua lilo maoli oia he mea punaheleia iwaena o na haumana ame na kumukula pu, no ka maikai o kana mau olelo ame kona oluolu pu i na mea apau, he minoaka oluolu wale no ma kona helehelena i kela ame keia mea e halewai aku ana me ia.

            Iloko o ka manawa hoomaha o ke kula ma na manawa mawaena o ka hooilo ame ke kupulau, ma ka elua o kona makahiki o ka noho ana maloko o ke kula nui o Vasa, i ke Kualanakauhale o Nu Ioka, oia i hoohala ai i kekahi mau la kakaikahi me kona hoaloha a hoarumi pu hoi oia o Ade Lorina.

            Ia manawa he nui na mea e kuai ai maloko o na halekuai no kekahi mau lole lahilahi no ke kau wela, ka humuhumu'ana no hoi i mau lole, ka hele ana no hoi ma na anaina hoohauoli a no ka hana pu hoi.

            Ma kekahi kakahiaka, mahope o ko laua hele ana e kuai i kekahi mau mea a laua i makemake ai maloko o na halekuai, a ua maluhiluhi maoli no hoi laua me ka pololi pu, komo aku la laua iloko o kekahi haleaina no ka hoopiha ana i ko laua mau houpo lewalewa, a i ka pau ana o ka laua ai ana, hoomaha liilii iho la mamua o ko laua hoi ana aku i ka hale.

            Ia laua i u komo mai ai i ka puka o ka haleaina, e ku ana kekahi kanaka opio ma ke pakaukau o ka mea haawi dala, he kanaka niape i ka laua nana mai mahope o ke kua, a me he mea la, e hookaa aku ana oia no kana mau meaai o ka ai ana.

            Ua ike koke aku la no o Gelade ia kanaka opio ia manawa, a pii e wale ae la no ka ula ma kona mau papalina, a i ka maopopo ana iaia o ke kanaka opio e ku ana o kona hele aku la no ia imua me ka lamalama o kona helehelena, a kau iho la kona lima maluna o ka lima o ke kanaka opio, a hooho ae la i keia mau huaolelo:

            "Auwe, o oe ka keia e Geofere, mahea mai nei hoi oe i komo mai nei? Ke manao mau nei au aia no la oe i ke kula nui o Iale ke hooikaika mau mai la i kau mau olelo Latina ame Helene, elike me ia au o ke kakau ana ae maloko o kau leka hope loa, eia mai nei ka oe iane!"

            I ka lohe maopopo ana aku o ke kanaka opio i ka leo i kamaaina mau i kona mau pepeiao, kona leo i like ka hoene me ko ka lira, huli mai la oia me ke ano puiwa a nana mai la i ka helehelena o Gelade e huli papu aku ana i kona, ka mea hoi nona ka helehelena o Gelade e huli papu aku ana i kona, ka mea hoi nona ka helehelena ana i olelo mau ai aole oia i ike i kekahi hiona ui a nani elike me ia i loaa ia Gelade.

            He helehelena hoomahie maluna o ke kanaka opio ia manawa, no ka mea, o ka nani o ko Gelade mau aahu ame ka nani o kona helehelena ke hoohuiia ae, ua lawa loa ia e hoopiha iho ai i ke kanaka opio i ka hauoli, ka makemake ame ka hoohihi.

            Wehe ae la oia i kona papale a hapai malie ae la me kela kulana e hoike mai ana i kona paa rula a keonimana oiaio, a kunou mai la me ka haahaa loa, a i pu mai la:

            "Ua hana mai la oe, e ka lede, i kekahi wahi kuhihewa liilii a'u no nae e huikala aku nei ia oe no ia hewa.

            "Aohe o'u pane aku ma kela inoa au i kahea mai nei, aka nae, malia paha o hoaoia mai au e hana aku pela, in a e hiki ana ke loaa mai ia'u ka hauoli o ka hoolauna ana aku ia'u iho imua ou ma ia inoa. "E ae oluolu mai oe e hoolauna aku au ia'u iho imua ou," wahi ana i hooki ana iho, a unuhi ae la i kekahi apana pepa mailokko ae o kona pakke a haawi aku la iaia.

            I ka manawa a Gelade i lohe mai ai i ka leo haupu koke ae la oia a hoahewa iho la iaia iho no kona kuhihewa a pii ae la ka ula o ka hilahila ma kona mau papalina, no ka mea, ike koke iho la oia aole ka o Geofere ke kanaka opio ana e ike mai ana, owai nae la ka keia no ka mea, o Geofere okoa no kona helehelena mai o a o, aohe wahi i lilo o Geofere?

            Ua kulike loa ka helehelena o ke kanaka opio e kumai ana mamua o kona alo me Geofere, aole oia wale, aka o ka nui no o ke kino, na maka no me ka lauoho, ame kela kau o Geofere i kona poo iluna i kona manawa e kamailio mai ai iaia.

            I ka loaa ana aku la o ka pepa hoolauna ia Gelade, nana iho la oia i ka inoa e kau ana, "Everete Mepelasona, o Vereginia," wahi ana i heluhelu iho ai, akahi no a loaa ae la ka maha iaia, alaila nana pono mai la oia i ka helehelena o ke kanaka opio u'i e huli papu aku ana ke alo iaia, i hiki pono ai iaia ke ike mai i kekahi like ole mawaena o Geofere ame ke kanaka opio e ku aku ana imua on a. Alaila, ninau iho la oia iaia iho," he mea oiaio anei he pilikoko keia kanaka opio no Geofere? Akahi maoli ka hoi ke kulike loa o ko i nei helehelena me kona."

            "E Mr. Mepelasona,  noi aku ana au i kau huikala ana mai ia'u no ko'u mahaoi. Ke ike maopop nei au i nei manawa i ko'u kuhihewa maoli, hookahi no kumu o ko'u olohewa ana aku nei o ke kulike loa hoi o kou hiohiona me kona, aohe wahi lilo ou ma ka helehelena a ma kou kino."

            Aneane loa o Gelade e kahea mai, "Kuu kaikunana" i kona manawa o ka ike ana mai ia Everete Mepelasona, eia nae, ua hoopau koke iho la no oia ia manao, no ka mea, mai ka manawa mai o Geofer ei hoike aku ai iaia i kona aloha, a ua hoomaka no hoi oia e ike iho i ke kulike loa o kona manao me kona, no ia kmu ua lilo i mea hilahila nana ke kahea ana aku ia Geofere he kaikunane.

            "A! o Mr. Geofere Hunatere," wahi a Mepelasona i hoopili mai ai i kana kamailio ana, me ka hulili ano e ana ae la o kona mau maka a ke noonoo pu la hoi iloko on a he kaikuahine ka paha ke kaikamahine e ku aku ana mamua on a no ke kanaka opio ana i ukiuki ai.

            "Ua halawai au me ke keonimana nona ka inoa au i hoike mai la ma kekahi manawa i hala maloko o ke Kula Nui o Iale, no ka mea owau pu kekahi haumana maloko o ia kula," wahi ana, "e huikala mai oe i ko'u ano hoomakae a hookano paha au e olelo iho ai@a ke manaolana nei au ua loaa ia'u ka hauoli o ka halawai ana he alo a he alo me oe, e Miss Hunatere, kona kaikuahine."

            "Ke huikala aku nei au i kou kuhihewa, e Mr. Mepelason, aole au he kaikuahine ponoi nona a kaikuahine hanauna paha, hookahi wale no kumu o ko maua pili ana, ua hanai like ia maua malalo o ke kaupaku hale hookahi a e na makua hookahi hoi, a he mau lala like maua a elua no ka ohana Hunatere o Burukeline nei."

            "Aha! Pela ka, ea? Ina pele e huikala mai oe ia'u, aka ua pili no hoi ha olua ma ke ano he mau hoahanau hanauna. No kekahi manawa aku nei i hala ua hoike mai o Geofere Hunatere ia'u na kona anakala ka i hanai, malama a i hoonaauao iaia pela anei ka mea oiaio?"

(AOLE I PAU)

HE LEO UWALO ALOHA.

            I ke Kuokoa, Aloha:-E oluolu mai oe i kekahi wahi kaawale o kou kino nani, no ka hoike leo nui ana aku i na makamaka me na hoaloha o ka Ekalesia o Haili, ma na wahi like ole o keia paeaina, e homohala mai hoi i ka lima o ke aloha no keia luakini kahiko i piha kona moolelo i na mea kahiko o ko kakou aina.

            Emalamaia ana maloko o kona mau paia ka "Hoomanao Keneturia" o ka hoea mua anaa o na Misionari i Hilo, a ia manawa hookahi no hoi e malama pu ia ai ka "hoomanao Keneturis" o ka iho ana o ke Aliiwahine Kiekie Kapiolani i ka lua o Pele a hoole aku la i ka mana o o ia akua a na kupuna i hilinai kuhihewa ai.

            E malama pu ia ana no hoi ka halawai nui o ka Aha Paeaiana o ua Ekalesia Ahahuina o Hawaii nei ia manawa hookahi. Eia ua hoahanau ke Kahu ke hooikaika nui nei no ka hookipa ana mai i ka heluna nui maoli o ka poe e hele mai ana i kela halawai makahiki o ka Ahahui Euanelio o ka Paeaina.

            Mamuli o ka ikeia ana iho nei i ka pilikia poino o keia luakini, a he poino hoi e komo mai ai ke aupuni a pani i ka puka o ka luakini, oiai, he kulana poino o na paia o keia luakini, mamuli o ka ai-ia ana o kekahi o kona mau "o'a" ame kekahi mau kaola oluna o ka luakini e ka mu ailaau, mamuli o ia pilikia i hoomaopopoia, ke waihoia aku nei keia leo uwalo aloha imua o ka poe i hanau i Hilo, a i na makamaka no hoi i komo ka manao kokua aloha mai, no ka hoopau ana i keia pilikia o keia lunakini a na kupuna me na alii haipule o keia aina i kukulu pu ai.

            Ua hiki no keia hana i na hoahanau o keia Ekalesia ke hana aku, i na hoi aole ka noho mai o ka Ahahui Paeainai Hilo, ame ka malama pu ia o na "Hana Hookuku Ilimeni" ma keia Kulanakauhale o Hilo, a he nui maoli no ka poo e hoewa mai ana i kela manawa.

            Aole no ma ka nui o ka haawin@ kokua ka mea i manaoia, aka, ma ka manao maikai o ka mea e haawi mai ana.

            Ua hiki no hoi i na Ekalesia, Kula Sabati, ame na Ahahui C.E., like ole o keia Paeaina ke hoomohala iki mai i ko lakou lima kokua, a e lilo ana no na ea liilii i makua no na mea liilii."

            Eia makou ke hoonee nei i ka hana imua, a i komo ole mai hoi ke aupuni a pani i ka puka. Eia ke hoohanaia nei ka hooponopono ana i keia mau pilikia, a e hoiikaika hou ia i kona kulana maikai, a e hophopo ole ai hoi ka poe e akoakoa ana maloko o kona mau paia. Eia nae keia hana ke nee nei imua mamuli no o ka manaoiio e loaa mai ana no na kokua aloha mai na makamaka mai o ke aupuni o ke Akua.

            Me ke aloha nui, ka Ekalesia o Haili, ma o ke Kahu la.

            REV. S. L. DESHa, SR. Hilo, Hawaii, Feb. 16, 1924.

 

HELE NO KA WAI HELE PU NO ME KA A-LA.

            E kuu kapena ahonui o na ale ahiu o ka Moana Pakipika, ka pouhana hoi o ka Nupepa Kuokoa, ka elele pauaho ole nana e hoi na welau makani o na kihi eha o ka honua weline wale kaua. Ua ike, ua kilo ua halo, a ua nana iho la i ka pane a Laie, nani no, he nani ia la ke hele la a.

            O kela makani o keia makani, Pu-o ka lau o ka niu mohala ka lau o ka naenae. Pua ka wili-wili nanahu ka mano.

            E ka makua, me he mea la akahi no a ala ae la ka hiamoo o na keiki a kaua, i maopopo ole ai ka na mea i hoolaha mua ia aku ai. Penei no ia:

            Iloko o na hana hooikaika kino apau, e laa ka hakoko, heiheilio a pela wale aku, e hele ana na mea apau e ake ana e ike i na hana hoohauoli me ke dala e ike ai ia mau hana, a o ia loaa la , ke holo aku i ka hui i lanakila, mawaho ae o ka $10,000 a na aoao a elua i hoopaa ai.

            Aole makou no Waolani, no Kalahikola mai makou, kahi o na mea apau i hiki mai ai, hiki ka la hiki mai na mea maikai, ame na mea kamahao apau.

            Ke kauoh aku nei i ko oukou kapena ia Mr. Kalili e hele mai e hui pu me ko makou kapena, a e loaa no oia ma ka makeke i keia Poaono Mar. 1, hora 9:30 kakahiaka.

            Eka makua e aloha aku i na keiki a kaua.

 

KALANI KEIKI,

            Halepaahao o Uwahi Pouli, Honolulu, Feb. 19, 1924.

            No ka holomua o na Hawaii e noho mai la ma ka aina hoopulapula ma Kalamaula, eia ke Komisiana R. M. Dunean ke hooikaika mai nei, e loaa kela hale kaa kahiko iho nei o ka hui kaa Pond, mauka ae o ke keena o ka Papa Ola, i wahi e hoahuia ai na mea apau i hoouluia, a i hanaiia e na ohana Hawaii, no ke kuai hoolilo ia aku maanei nei.

 

KAKOO O QUINN I NA HOA DEMOKARATA.

            Ma ka halawai a ka papa o na luanakini kulanakauhale ame kalana o ka noho ana ma ka auwina la o ka Poaha o ka pule i hala aku la i nana ole ia ae ai ka aoao kalaniaina e na hoa o ka papa ma ka manawa a ehiku i kakoo ai i ka vito a ka Meia Wilson, maluna o ka olelo hooholo a Ben Hoollinger, ehookaawale ana i haawina dala hou no ka wahona o ka halekaa oto o ke aupuni kulanakauhale, a ol ka olelo hooholo hoi i nui ai ka paio ana a na hoa.

            Ua ikeia keia loli ana o na Repubalika ma ka manwa a ka Lunakiai Quinn i kokua ae ai i ka manao o na hoa Denokarata o ka papa me ke ku-e loa i ko Ben Hollinger manao e hoopaanee ka uku ana aku i na limahana o ka halekaa otomobile o ke kulanakauhale. Mahope iho ua huli pu aku la ka Lunakiai Ahia ma ke koho ana me na hoa Denokarata i loaa ka hoike a ke komite holookoa e hoapono ana i ka vito a ka Meia, a e hoololiia ka bila i kulike ai me ka makemake o ka Lunakiai Petrie, ka mea ku-e ikaika loa i ka bila mua.

            Mahope iho ua kokua ae la o Besett, kekahi o na hoa Demokarata i ka aoao o na Repubalika e a'e ana maluna o ka vito a ka Meia Wilson i kekahi olelo hooholo e hoihoi ana i ka malama ana o ka Home Leahi i ke aupuni teritore.

            Maloko o ka olelo hooholo a Lunakiai Hollinger ua hoakakaia ka huina o $20,000 e hookaawaleia no na hoolilo o ka halekaa otomobile kulanakauhale ame kalana, he olelo hooholo i ku-eia ae e Lunakiai Petrie. Wahi ana he $15,000 i hookaawaleia no ia wahona, a in a e hooholoia ana i $20,000 hou, e loaa ana maloko o ia waihna he huina nui loa o $35,000. Wahi hou ana, aohe manawa i oi aku ai na hoolilo o ka halekaa otomoblie o ke aupuni kulanakauhlae maluna o ka $10,000 i ka mahina, o ka averike hoolilo he $8000 i ka mahina.

            Ma ka Hollinger hoakaka ua pau ka manawa o ka $15,000 i hookaawaleia ai no ia waihona, nolaila ua hiki ole e ukuia aku na kanaka hana maloko o ka halekaa otomoblie kulanakauhale. Ma ka Lunakiai Petrie hoakaka hoi, ua hiki no ke ukuia na kanaka hana a ua lokahi ka manao o ka Meia Wilson me kona. Ia manawa i hookomoia ae ai kekahi olelo hooholo e Lunakiai Petrie e hoamana ana i ka Luuahooia Bicknell e hoopuka ae i na bila kikoo ukuhana o na kanaka hana oloko o ka halekaa.

            Ia manawa pu i noi ae ai ka Lunakiai Hollinger e wahioia ka olelo hooholo a ka papa, a me ke koho ana maluna o ia noi i huli ae ai ka Lunakini Quinn ma ka aoao o na hoa Demokarata a ku-e i ka waihoia o ka olelo hooholo ma ka papa, ma ke koho hope ana i huli ae ai o Hollinger me Cunha a koho e kauoha ana i ka lunahooia e uku ae i na kanaka hana.

            Ia manawa i hapai mai ai ka Lunakiai Hollinger i ka olelo hooholo e hookaawale ana i ka $20,000 no ka waihona o ka halekaa otomoblie o ke kulanakauhale ame kalana a i vitoia mai ai e ka Meia Wilon, a waihoia mai ka noonoo ana i ke komite holookoa o ka papa.

            "He makemake au e ukuia na kanaka hana," wahi a Hollinger, "aka o ka pilikia aohe dala ma ka waihona i nei manawa, no ka mea malalo o na kahawai o ke aupuni teritore, na hala a ua pau aku la ka waihona mua ma ka pau ana o kela makahiki, no ia kumu au e waiho aku nei i olelo hooholo waihona kaamau ma kona wahi."

            "Ma ka hoakaka a ka Loio Kalana Heen o ia mau no ka mana o ka olelo hooholo kahiko aole i pau. "Ina no ka holo o kau olelo hooholo e hiki aku ana ma kahi o $35,000 e paaia ma ka waihona hoolilo o ka halekaa otomoblie."

            "No keaha no hoi ka hoopau ole i ka olelo hooholo o ka makahiki i hala alaila hooholo kakou i olelo hooholo hou e hookaawale ana i haawi na hoolilo o $15,000. O na hoolilo no ka halekaa aole i oi akku maluna o ka $10,000 o ka mahina no kekahi manawa i ka makahiki i hala aku la, a o ka $15,000 e hooholoia ana ua lawa oa ia no ia waihona."

            "Aohe waiwai o ka hoopau ana i ka ila o ka makahiki @ @ala," i ku-e koke aku ai ka Lunakiai Hollinger. "he bila ia ua hala kona manawa, ua make; o ka kakoiu e makemake nei i nei manawa o ka hooholo iho i bila hou o $20,000 no ka mea e hiki aku ana na hoolilo ia huina. Ina no ka nui loa ua hiki ia kakou ke hookoe i $5000 ma ka waihona a in a e makemakeia ana ua hiki no ia kaou ke hoolilo aku ia huina."

            Ia manawa i noiia mai ai ka hope loio Ashford e hoakaka aku i kona manao maluna o keia, a wahi ana, in a e hooholoia ana ka olelo hooholo alaila e hoohuiia aku ana ka $20,000 me ka $15,000 mua i hooholoia ai a

 

KAUIA KA HOOPA'I HOOPAAHAO E KA AHA

            No ka hookau ana aku i ka hoopa'i, mamuli o ke ahewaia ana e ke kiure no kona pili i ka hewa aihuo i ka waiwai i haawiia aku nana e malama, i lawe ae ai ka Lunakanawai Jame s J. Banks i ke ko'iko'i o kela hana, ma ke kakahiaka o ka Poakahi iho nei, maluna o Robert E. Askew, o ia kona noho ua maloko o ka halepaahao, no ka manawa o hookahi makahiki ka haahaa a he umi makahiki ke kiekie.

            O keia ke kupakako oloko o ka Banako Hawaii, i lawe ai ma ke ano kolohe i na dala he umi-kumamalima kaukani, a i ahewaia ai e na kiure, ma ka ule aku la i hala.

            Mamua nae o ka hookau ana mai o ke kahu o ka aha i ka hoopa'i ua waiho aku ka Loio Davis i ka uwalo hope loa, no ka pono o ka mea i hoopiiia, no ke kauia mai i hoopa'i dala, aole hoi i hoopa'i hoopaahao, no ka mea wahi ana, maluna o ka mea nona ke kaa otomoblie, o ka hookel ana, a hooku'i i ka mea i hoopiia, ke kupono loa e kau aku ai na ahewa ana, no ka mea i hanaia e Mr. Askew.

            I ke kau ana mai nae o ka Lunakanawai Banks i ka hoopa'i maluna o ka lawehala, ua hoakaka mai la oia, i ka hiki ole iaia ke alo ae, mai ka hana i kau aku maluna o kona poohiwi, no ka hooko ana i ke kanawai.

            Iloko o kona noonoo, a ma kona manaoio no hoi, aole he mau kanalua iki no ka pili o ka mea i hoopiiia i ka hewa, elike me ia a na kiure i hooholo ai, ua kulike loa kona manao me ko na kiure; o ka mea wale no nana i hoehaehaia aku i kona noonoo, o ia no ke kaumaha ame ka luuluu e ili aku ana maluna o na makua o ka mea i hoopiiia.

            Ua hoakaka pu ae hoi oia, no ke kulike o kona manao me ko na kiure, o ia no ka nele ole o Mr. Askew i ka noonoo maikai, iaia i lawe ai i na dala o ka banako, aole oia i opulepule, e niaopopo ole ai iaia ke ano o ka hewa ana i hana ai; aka nae he kulana ka i loaa iaia, i kaokoa loa mai ka poe noonoo maikai ae, mamuli o kela ano e o kona noonoo, ma o ka hooku'iia ana e ke kaa otomobile, aole nae ia he kumu, e paleia ae ai ka makemake o ke kanawai, no ka poe hana hewa apau.

            Ma ke ano, ua ae okoa ae o Mr. Askew no kona lawe ana i na dala o ka banako, pela hoi me ke pani hou ana aku, he hoailona kela no kona mihi ana i ka hewa i hanaia eia, aole naeia e lilo i kumu e hoaloia ae ai ke kau ana aku i ka hoopa'i, no ka mea ke ko@ mai nei na kanaka apau i na hoopakele ana aku a ke kanawai, a malalo no o ia ano hooahi, e hookoia aku ai ke kanawai, maluna o ka poe hana hewa apau.

            E loaa ana he $35,000 no keia waihona. Mahope iho ua hoololi oia i kona manao ma kana hoakaka ana elilo ana ka Hollinger olelo hooholo i makemake ai i mea hoopau loa aku kekahi olelo hooholo i kekahi olelo hooholo.

            Ia manawa i noi ae ai ka Lunakiai Petrie e waiho mai ke komite holookoa i hoike e kakoo ana i $15,000, a e hoopau ana i ka olelo hooholomua. O keia ka manawa i huli ai ka Lunakiai Ahia a kakoo i na Demokarata ekolu e wahihoia mai i hoike o ia ano. Ia manawa i noi ae ai ka Lunakiai Hollinger e kakoo na hoa i ka vito a ka Mea Wilson a hooholo ia pela ma ke koho lokahi ana o na hoa. Ia manawa i hoololiia ae ai ka olelo hooholo i hluheluia ai he $15,000, a hooholoia ma ka heluhelu ekahi ame ka heluhelu elua ia ana.

            Ma ka noonooia ana o ka olelo hooholo no ka Home Leahi e kau ana i auhau kaulele no na hoolilo o ka malama ana kaulele no na hoolilo o ka malama ana ia Home elike me ia i kauia e ka ahaolelo teritore i hala, ua kokua o Petrie i ka manao o ka Meia Wilson, o ia hoi, e hoihoi aku na ke aupuni teritore ka malama ana i ka Home Leahi a ua ku-eia ia manao e Hollinger a i kokuaia ae e Lunakiai Bassett, a ma ke koho ana a na hoa ua a'eia ka vito a ka Meia Wilson ma o ke koho ana a 5 ia 2 ku-e.

 

KAKOOIA KA VITO A KA MEIA

            O ke noi a kekahi o na hoa Repubalika o ka papa e a'eia ka vito a ka Meia Wilson maluna o ka olelo hooholo e hookaawale ana i $499 no ka uku o kekahi loio kuikawa e pili ana ia Cain ame Abshire ua haule, ma ke koho ana a na hoa 4 ia 3.

            Noho ka papa e noonoo maluna o ke kumuhana no ka hookahua ana i kekahi apana no ke kukulu ana i mau halenoho ma ke alanui Kalakaua, kahi o na halekuai liilii i kukuluia ai, a o ka hopena ua waihoia aku ke kumuhana i ke komite alanui o ka papa me ke noi pu ia komite  waiho mai i hoike ma kekahi halawai aku.

            Hoopaneeia ka halawai a noho hou ma kekahi halawai mai.

           

HOOPAUIA MAI KA NOHO AKENA ANA NO KAUAI.

            O ka hopena i ala ae, mamuli o ka noii pono ana aku a na @ oihana feferala, ma na mea e pili ana i ka hoopaeia ana ae o ka wisake ma ke ano malu, ma Hanalei, Kauai, he mau pule ae nei i hala, o ia no ka hoopauia ana aku o James A. K. Conehec, mai kona noho akena ana no ke kena hooko i ke kanawai hookapu waiona no Kauai, ma ka Poalua nei, e ka Luna Ho@ i ke Kanawai Waiona John H. W@

            Mahope iho o na hana ninaninaa i lawelawe ia e ke keena o ka Loio Amerika Carden ame ke keena o ka Ilamuku Amerika Cox, i @ aku ai ka hoike imua o ka Luna Hooko i ke Kanawai Waiona, John Wise, a ia wa i kauoha koke ia aka ai o Chonchee o hoihoi mai i kona hookohu oihana ame kona pihi makai, he kauoha hoi i hookoia @ me ka hikiwawe, me ke ku-e @ ma ka aoao o Conchee.

            Eia no ke keena o ka Loio Amerika Carden ke noi pono mai nei i ka hana hoopae malu i ka @ ma Hawaii nei, a me he mea la, e hoea mai ana i ka manawa e ha'a'iia ae ai kekahi mau hana i @ aku ai kekahi poe kanaka lawelawe oihana ko'iko'i o keia kulanakauhale.

            No ka laweia mai o kekahi mau kumu hoopii e ku-e ana ia Mr. Conchee ame ka ole, he mea ia i maopopo ole i keia manawa oiai ua noho hamau loa na luna oihana Foderala, me ka hua'i ole ae, i ka @ huna, nana i kono mai e hoopania aku ka akena hooko i ke kanawai hookapu waiona ma Kauai.

            Ma ka manawa e hoaoia ana e hoopae malu i ka wisake ma Hanalei, ua kapa aku o Conchee i na @ oHanalei, i ka lawo i ke dala @, pela hoi na makai i kapa mai ai ia Conchee, ahiki i ka haalele okoa ana aku o Conchee i ka uwapo, me ka loaa ana o ka wisake i na makai o Hanalei, ma ke poo o ka uwapo, a laweia aku la no kahi e maluhia @, malalo o ka malu o ka oihana makai o Hanalei.

            Mahope mai o ka hoea ana aka o ka Hope Loio Amerika magoon ame ka Ilamuku Cox no Kamai i hopuia ai o John B. Fernandez @ lunanui o ka halekuai o Kapaia @ Manuel P.Santos. ke makaa o ka kaa kalaka i ikeia ai i ka hoea ana ae no ka uwapo o Hanalei, no ka lawe ana i ka waiona.

 

HOOLAHA PAILINA.

            Ke kauohaia aku nei ka poe apau he mau iwi ka lakou @ wiaho nei ma ka pailina o ka ekalesia o Wanalua, hana, Mani, e uku mai i ka mea nona ka inoa malalo ilio nei, a ka hookahi dala ($100) @ ka iwi hookahi, a in a aole e hooko mai elike me keia, a hala he kanakolu la mahope iho o keia hoolaha, alaila e manaoia, ua pau ko lakou hoomanao ana i ka lakou mau mea aloha, alaila e palahaia aku ana ia mau he, a haawiia aku no na ohana e makemake mai ana ua lawe ae ka ekalesia a hoomaemae a malama me ka maikai i keia pailina a he mea maikai o makela mai na ma kamaka i ko lakou kuleana.

            Me ka haahaa.

            MRS.ALICE L KAHOKUOLUNA,

            Hana, Maui.

            6596-Fe. 21, 28.

 

HOOLAHA KUAI O KA HOOLIMALIMA AUPUNI.

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 10:00 @m., Poalima Maraki 21, 1924, ma ke Keena o ka Hope-akena Mr. F. K. Kalua, Wailuku, Maui, malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka mea koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hwaii, na Pauku 358 ame 380 et seq.o na Kanawai Hooponopono Hou ia ohawaii o 1915 ame ke Kanawai 143 o na Kanawai Ahaolelo o 1917, ka Hoolimalima Laula o ka aina Aupuni malalo iho nei:

            Koena aina aupuni maloko o Kalaeonihe, Kaupo, Maui, nona ka iliaina o 11.0 eka, oi aku a emi mai pahn, e hookoe ana i na alanui e moe ana maluna olaila.

            E kaa no ka hoolimalima e hooliloia aku ana malalo o na kumu aelike ame na kulana apau o na Iloolimalima Laula Aupuni i hoopukaia e ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni.

            E kaa keia kuai malalo o na kulana mahope ae nei:

a. Manawa o ka hoolimlima, 10 makahiki mai Maraki 21, 1924 aku.

b. Uku hoolimalima haahaa $25,000 o ka makahiki, e uku makahiki mua ia.

c. E uku mua ka mea e lilo ai ma ka haule ana o ka hamare, i ka uku hoolimalima o ka makahiki mua, hui pu me na hoolilo o ka hoolaha ana ame na kaki e ae apau e pili ana me ka hoomakaukau ana i ka hoolimalima i oleloia.

            O ke kii palapala aina e hoikeike ana i ka ana e hoolimalimaia aku ana ame ke ano o ka Hoolimalima Aupuni Laula eia ke waiho nei ma kahi o na palapala a e ikeia no ma ke Keena o ka Hopeakena, Wailuki, Maui, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu T.H.

            No na hoakaka i koe e ninau ae ma ke Keena o ka Hopeakena, Mr. F. K. Kalua, Wailuku, Maui, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T.H.

            Hanaia ma Honolulu T.H. maloko o ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, i keia la 13 of Feberuari, A. D. 1924.

            C.T. BAILEY,

            Komisina o na Aina Aupuni.

            6596-Feb.21, 28.