Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 10, 6 March 1924 — Page 6

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE KANAWAI MAIKAI NO NA WAHINE

 

            Ua hoomalamalamaia aku na lala o ka Ahahui Koho Baloka o na Wahine, ma na hoakaka a ka Loio Thompson, ma ka haiawai i malamaia ae e kela ahahui maluna o kaupoku o ka Hokele Iana. ma ka pule aku nei i hala, no ke kupono e hanaia kekahi kanawai e ko kakou wahaolelo kuloko, no ko lakou pono, ma na mea e pili ana i na waiwai ma ko lakou manawa e noho mare ana me ka lakou mau kane.

            Aole o kakou mau kanawai e ku nei i keia manawa, i hanaia e haawi like ana i ke kuleana i ka wahine ame kana kane iloko o na waiwai i loaa mai, iloko o ko laua manawa e noho ana iloko o ka mare; koe wale no a hana maoli ia he mau palapala e hoakaka ana pela; aka ma na waiwai i hoopaaia ma ka inoa o ke kane wale no, ua nele loa ko ka wahine mare kuleana iloko o kela mau waiwai, koe wale no ke kuleana hana-kolu oiai laua e noho maikai ana, a ke hookaawaleia laua maialo o ke kanawai oki mare, e nele loa ana kela wahine i ke kuleana ma na ano apau iloko o na waiwai o ke kane.

            He hana paakiki paha ma ka aoao o na hoa o ko kakou ahaolelo ka hoohola ana mai i kekahi i kanawai o keia ano, no ke kumu e hookaulikeia ae ana na wahine me na kane, ma na mea pili i ke ano o ka holo ana o na waiwai; aohe nae he hewa ma ka aoao o na wahine ka hooikaika ana e holo he kanawai @ palekana ai lakou, ke manao na kane. e hoonele aku ia lakou. ke ala mai ka noho ku-ee ana, a hookomo okoa i na hoopii kanawai no ka hookaawale ana ia lakou.

            Eia hou keia kanawai e pono ai e lilo na wahine i poe hooikaika e hanaia mai e ko kakou ahaolelo, o ia no ke kaa ma ka aoao o ke aupuni, ka auamo ana i na lilo, no ka hoihoi ana mai i na kane. i holo mahuka mai ka lakou mau wahine aku, a i haalele i ka lakou mau keiki me ka noonoo hou ole mai no ko lakou pono.

            Ua ike kakou ma Hawaii nei i ka haaleleia o kekahi poe wahine e ka lakou mau kane, a holo aku no na aina mamao, ma ke ano ku i ke kolohe ame ke aloha ole; ua hele lanakila nae kela poe kane, no ka hiki ole i na wahine a lakou i haalele ai. ke auamo i na hoolilo o ka hoihoi ana mai ia lakou no ke hookolokoia maanei nei.

            Ua ku nae kela hana kolohe, ma ka aoao o na kane o na @@@ mamao, i mare i na wahine o Hawaii nei, no ko lakou  @@ aole e hiki i ke aupuni ke hoopilikia wale mai ia lakou, ke @@@ na hoolilo e na wahine i koloheia; in a nae e kanaia ana he kanawai. no ka auamo maoli ae o ke aupuni i @@@@lilo. no ka hoihoi ana mai i kela poe kane aloha ole, e @@@ auanei ka weli maluna o lakou, a e hoemiia mai ana na haawina hookaumaha i kau aku maluna o kekahi heluna nui o @@ wahine ame ka lakou mau keiki.

            He makahiki keia e koho hou aku ai kakou i na hoa o ka @@@@lo kuloko, nolaila me keia manawa no, hoomakaukau e me kekahi mau bila kanawai e hoopakeleia ae ai na wahine ame na keiki. mai ka lilo ana i luahi no na hana aloha ole, a na kanaka i nele na manao makee no na wahine a lakou i mare aku ai, koe wale no ka lilo ana o kela poe wahine i mau mea paani no ko lakou mau makemake.

 

UA LAWA KA HOAPAAPA WALE ANA

 

            Hala okoa aku la elua mahina o ke kakali ana, aole wahi mea a maopopo iki o ke aponoia o ka hookohu a ka meia no na lala o ke komisina makai, a ke ku maile nei na hana i koiia ai na kela komisina e noonoo mai, me ka lilo o keia hana hoopaneenee wale i kumu e hoalaia mai ai na manao maikai ole iloko o ka lehulehu, o ka poe na lakou i koho aku i na hoa o ka papa lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei.

            Ua hoalaia mai na ku-e ana i ka hookohu a ka meia i hana a@ no na hoa o kela papa komisina, a i hoounaia aku no ke apopoia mai e ka papa ma kekahi manawa ae nei i hala, mamuli o ka manaoio o na hoa Rebualika o ka papa, aole i kupono kekahi o na hoa o ka papa komisina, e paa i kela kulana, no kona lilo i hoaloha no ka Makai Nui Trask, oiai no nae he Repubalika ua hoa la i ke-eia.

            I ka nana aku aole i lawa kela kumu, e apono ole mai ai na hoa Repubalika o ka papa, i kela hoa o ka papa komisina makai. in a o ke kumu wale ae la no ia, no ka mea ma na hana apau a ka papa komisina makai e lawelawe ai, ma ka hooholo ana a ka hapanui, e lilo ai ia mau hana i mea mana. a ma kekahi olelo ana ae hoi. aole e lilo ke kulana hoaloha i mea e pakele ai ke kau ana aku o na ahewa ana, ke koho na hoa elua ma ka aoao e ku-e ana i ka mea hoopiiia imua o kela papa.

            O ka pilikia ma keia hoapaapa wale ana, a houlolohi i ke apono ana i na hoa o ka papa komisina makai, o ia no ka waiho loihi o kekahi mau hana, i makemake koke ia ka noonoo ame ka hoohelo ana mai a kela papa.

            He elua mau makai i papaeia aku e ka Makai Nui Trask malalo o ke kumu hoohalahala, no ko laua lawelawe ana i kekahi hana i ku-e i ka laua oihana, o ko laua ku a ku ole i ka hewa. he hana ia na ka papa komisina makai e hooholo mai, me ka loaa ole o ke kuleana ame ka mana i ka makai nui ke hoopau aku ia laua mai ka noho makai ana.

            He mau makai kekahi o ka apana o Ewa i hooapuia aku. elike me ka hoike i loaa mai i keia keena: o ke kuleana ame ke kuleana ole o kela hoopauia ana. he ninau ia na ke komisina e noonoo aku. ke manao kela mau makai i hoopauia e waiho ae i na hoohalahala ana imua o ka papa no ia hoopauia ana.

            Malia paha he mau hana lehulehu e ae kekahi i makemakeia e waiho ae imua o kela papa komisina: i kupono no ka noonoo koke ia mai, in a pela he mea pono i na hoa Repubalika o ka papa lunakiai. ke kapae loa i ka paani ana i ka politika, a e haawi aku i na apono ana i na hookohu o na lala apau o kela papa komisina: me ka manao maee. e lilo ke apono ana aku i ka lakou mau inoa. i kumu e hoopauia ae ai na manao nauki iloko o ka lehulehu o na makaainana koho baloka. a e ikeia aku hoi na hopena o na hana apau e waihoia aku ana imua o lakou.

            Mai waiho ahiki i kahi o ka ohi ana i na pomaikai, o ka wa iho la ia e oili okoa mai ai imua. no ke kakooia aku e na lunanui o ke kalapu. no kekahi mau kulana oihana. a i ka loaa i'o ana aku o ka oihana, o ka pau ae la no ia o ka ike hou ia ana mai! Aole he pololei o kela ano, he mea pono e hooikaika pu i na hana kalaiaina i ka wa o ka nele ame ka wa o ka loaa: he au no ko ka manawa e loli ai na luna oihana kohoia, mai kekahi aoao a i kekahi. pela no auanei e loaa ai na pomaikai i ka poe kupaa a hooikaika ma ka aoao!

 

MALALO O KA AHAHUI KAMEHAMEHA NA HANA HOIKEIKE

 

            O na hana hoohauloi a hoikeike, o ka weheia ana iho nei malalo o Aala Paka e ka Hui Malu Elks; a i lilo ai hoi i mea mahalo nui ia e na kaukani o ka poe i hele aku e makaikai, i kela mau hana hoikeike, e hoomauia aku ana ia no ka pule hookahi, malalo o ka hoohana ana a ka Ahahui Kamehameha.

            Ma ka po o ka Pakahi iho nei, ka lawelaweia ana o na hana hoikeike, malalo o ka Ahahui Kamehameha, a e hoomauia aku ia, ahiki i ka po o keia Poaono iho.

            Ua wehe hamama ia ka puka no ka lehulehu e komo ai iloko o kahi i hoopuniia o ka paka, no ke komo ana aku ma kela ame keia wahi, o na hana hoikeike, e uku ana lakou elike me na mea e kakiia ana.

            O kela mau mea hoikeike no apau, a ka Hui Malu Elks, o ka lawe ana mai Amerika mai, o na mea no ia e paneeia mai ana imua o ka lehulehu, aka o na uwalo nae, ka oi loa aku o ke ohohiaia. no ke ku maoli i ke akamai, ka lakou mau hana, o ke kamilio wale mai no ka mea hiki ole.

 

HOPUIA HE KOREA NO KE KARAIMA PEPEHIKANAKA

 

Mahope o ka noii ana o ka oihana makai, ma na mea e pili ana i ka make ana o kekahi Pilipino, he mau pule ae nei i hala, a i hopuia ai hoi he Pilipino no, ma ke auo, oia ka mea pepehikanaka, i hopu hou ia ae ai he Korea, o Choy Chee ka inoa, elike me ka meahou o ka loaa ana mai i keia kulanakauhale mai Hilo, Hawaii mai.

            Ua loaa aku i na makai he mau leka o ke ano hooipoipo, i kakauia aku e kela Korea i ka wahine a ka Pilipino i make, e hua'i pau aka ana i ka nui o kona aloha i kela wahine, aka nae ma ka aoao o ka wahine, aole oia i nana aku ia Choy Chee ma kekahi ano okoa ae, aka ma ke ano he hoaloha wale no.

            Mahope o ka ninaninau ana a na makai no kekahi manawa, i manaoio loa ai lakou, ua pili ke karaima pepuhikanaka i kela Korea, a mamuli o ia manaoio, i laweia mai ai he kumu hoopii e ku e ana iaia, ma ka la 11 aku nei o ka mahina o Feveruari, no ka hewa pepehikanaka, me ka hoakaka ole ia ae nae, o ke ano o ka pepehi ana a kela Korea.

            Ma ka hoakaka a ka Pilipino i hopuia ai no ke karaima pepehikanaka, ua konoia aku ka oia e hana i ke karaima, mamuli o kona hoomaka'uka'uia e Choy Chee me ka pu panapana.

            Ua manaoio loa na makai, ua lawa ua ike ma ka aoao o ke aupuni, e pili ana i ke Korea ame ka Pilipino, no ka pili o ke karaima pepehikanaka ia laua ma ke degere ekahi.

            Ua koho ae kela Korea ia Thomas Sakakihara i loio nona, a ma ke noi a kela loio, i hoopaneeia ai ka hoolohe ana i ka hihia o kela mau mea ahiki i keia Poaha.

 

WELA IA WAHINE KEPANI I KA WA I HOLAPU AI KE AHI

 

He wahine Kepani nona ka inoa o Sugi Harano, ka i wela kukonukonu loa i ke ahi, mamuli o kel wela ahi i lilo ai i kumu poino nona, ma ka manawa o ka hale ana e noho ana i holapuia ae ai e na alelo ana ole o ke ahi ma ke kakahiaka o ke Sabati iho nei. Ua laweia ae oia no ka halema'i Moiwahine, a ma ka lono i hoikeia ae ma ia po iho he kulana poino kulipolipo loa kona e maopopo ole ai ke ola ae. Ua kukonukonu loa kahi o kona kino i wela mamuli o ka a ia ana o kona mau aahu e komo ana i ka manawa o ke kapuahi aila i pa hu ae ai me ka maopopo ole o ke kumu. Ua hele ke kane i kekahi wahi ma ka manawa o ke pahu ana o ke kapuahi, a maloko o ka halo i kela manawa ka wahine ame na bebe liilii elua.

            I kona manawa i ike ai i ke ahi ua ala ae la oia a hopu aku la i kekahi o na bebe, o ka lua o na bebe, ka i wela lihi mai i ke ahi. O kahi o kela wahi hale uuku i ku ai aia makai aku o ka halekula Kuhio ma kahi kokoke i ke alanui Waiaka. Mamuli o ke pa hu ana o ke kapuahi aili ua hikiwawe loa ka holapu ana ae a na ulaahi, a iloko o ka manawa pokole ua puni kela wahi hale i ke ahi, a oiai he kakahiaka ikaika kela o ka makani mamua o ka hoea ana aku a kekahi o na kaa kinaiahi ilaila ua aneane ke kino o ka hale e hiolo.

            O kahi i laki ai aohe mau hale ku kokoke mai malaila he mau haneri kapuai ka mamao o kekahi mau hale mailaila mai. Aohe wahi opala lawe, ua hamu aku ke ahi a holo olohelohe ia ohana, o ka waiwaiio o ia wahi hale ke hui pu ia me na wahi lako hale oloko he $500.

            Ma ka hora eono a oi o ke kakahiaka Poakahi nei, i make ai kela wahine maloko o ka Halema'i Moiwahine.

 

NUHOU KULOKO

 

Ma ka Winston Block malaila ana e noho ai ka halawai a ke Kalapu Repubalika o ka Mahele 15, Apana 5, no ka wae ana i ka lakou mau elele no ka Ahaelele e hoea mai ana.

            He ahamele ka ke kalapu o na keiki makapo, e haawi ae ana ma Puuloa ma ke ahiahi o keia Poaha, a e malama pu ia ae ana no hoi ke kuai o na meahanalima ma keia ahamele.

            Nui na onene kalaiaina e loheia nei iloko o keia mau la, no na aleie a ka aoao Repubalika ame na hope, e koho aku ana, no ka holo ana i ka ahaelele wae moho Peresidena ma Amerika.

            No ka ohi ana i na auhau kaa ole, e laweia ae ana he mau hoopii ka nawaie ke keena o ka loie kuhina, ma keia mua koke iho, no ke koi ana i ka poe i noho aie i ke aupuni, e aku ae i ko lakou mau auhau.

            Mahope o ka noho hana ana ma ke ano he lunanana waiu malalo o ka papa ola o ke teritore, i hoi hou ae ai o Moses Kaululaau, i kana oihana mua he makai kaa, a eia oia ma kana huina ma, ma ke kihi o na aianui Moi me Papu.

            O na lala o ka aha mokupuni o Maui, Molokai ame Lanai, e noho ae ana ma ka ekalesia o Wananalua, Hana, Maui, ua makemakeia lakou e hele pu ae me ko lakou mau huluhulu ame na pale uluna, ma ka wa e noho mai ai kela aha.

            I kulike ai me ke kahea pili oihana i hoopukaia ae ai e ke komite kuwaena teritore Repubalika, e malama ae ana na kalapu Repubalika apuni keia teritore he halawai wae moho elele, i ka ahaelele teritore, ma ka hapalua o ka hore ehiku o keia ahiahi Poaha, Maraki 6, 1924.

            E alawa ae na lala o ka Hui Kokna a Hookuonoono o na Wahine Oiwi Hawaii, i ka hoolaha lulu manawalea e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa no ko lakou mau hoahanau elua, i haalele mai i keia ola ana.

            Holopono ka huakai a na kanaka lawelawe oihana o ka lele ana no Maui maluna o na mokulele, ma ka Poaono aku nei i hala, me ka hoea hou ana niai o kela mau mokulele nolalo ae nei o Puuloa, ma ke ahiahi o ke Sabati mai, me ka halawai ole me na ulia, ma ua alahele elua.

            E haawi ae ana ka Ahahui Kamehameha he paina luau ma Aala Paka maloko o ka hale hulahula ma keia Poaono iho, a ma na mea i hoikeia ae, e luluu ana kona mau pakaukau apau me na kuhinia o na ano like ole, e hewa ole ai ka puu ke moni.

            No ke a'o ana i na makai o Honolulu nei, i na makaukau piha o ka lakou oihana, e malama hou ia ae ana ke kula o na makai, ma ka po o keia Poalima, aole he kula ma ka po o ka Poalima aku la i hala, no ke kaa ana o ka la kulaia ma ia Poalima.

            E malama ae ana ke Kalapu Repubalika o ka Mahele 18, Apana 5, i ka lakou halawai awe elele no ka Ahaelele Repubalika e hoea mai ana i keia mahina ae ma ka hale halawai o na Pake Ket On Society, Alanui Kukui ma keia po ma ka hora 7:30.

 

HOOPIIIA NO KA LAWE AIHUE I KO HA'I WAIWAI

 

            Ma ka lono kuikawa o ka loaa ana ae i ka Advertiser mai Hilo mai e hoakaka ana ia no ka hoopiiia ana ae o George Ross, ka mea haawi dala mua o ka Banako Lala o ka Banako Hawaii ma Kohala, no ka lawe aihue ana i ka waiwai i haawiia iaia e malama oia hoi he $5000 ma na bona kuokoa, a ua haalele ka oia i kona ninaninauia ana e ka aha, a ua hoopaa ae he $300 bona. O ka hua keia i loaa mahope o ka huli ana me ka pauaho ole o ka lunahooia o ka Banako Hawaii C.H. Sutton no kekahi manawa i hala.

            Mawaho ae o ka hoopii ana ia Ross no ka lawe aihue i na bona kuokoa iloko o ka mahina o Okatoba, 1922, mai a James F. Woods mai, ke kahu malama waiwai o Treva Bluett, he keiki oo ole, ua hawahawa pu ka kona lima i ka $175 mai ka Banako mua mai o Hilo.

            O keia no ka Ross i nalowale ai mai kona keena hana mai ma Kohala no kekahi mau la a i  manaoia ai ua make, o ke kaa otomobile ana ka i loaa aku e waiho ana ma kapa kahakai aohe nae kona kino, a he mau la ma ia hope mai loaa aku la oia ma kekahi wahi ua hele a nawaiwai, a no kekahi mau la lehulehu kona pakalikaliia ana ahiki i ka loaa hou ana o kona ikaika, a mai ka manawa mai i nalowale ai o Ross ka hoomaka ana o ka lunahooia o ka Banako Hawaii e huli i na buke a Ross, a o ka hopena iho la keia o kana huli ana.

 

E HOOKOMOIA ANA NA HOOPII KOI AUHAU

 

Mamuli o ka hoohemahema o kekahi poe i ka uku ana i ko lakou mau auhau waiwaipaa, me ka nui pu no hoi o na dala ma kela mau auhau kaa ole, i ikeia, e lawe ae ana ke keena auhau, i na keehina wikani ma keia mua koke iho, me ke kokua ana mai o ke keena o ka loio kuhina, ma ka lawelawe ana i na hihia koi auhau kaa ole iloko o na aha hookolokolo.

            Aia ma kahi o ka $303,354 ka huina o na auhau kaa ole i hoomaopopoia, me ka nana ole i ka huina o $242,000 o na auhau waiwai kaa ole, i hiki ole ke ohiia, a no kela huina ae la, i manao ai na poo o ke aupuni, e hookomo aku i na hoopii imua o ka aha, i wahi e ukuia mai ai e ka poe no lakou ia mau auhau i uku ole ia.

            Ua hoakaka ae ka Loio Kuhina Matthewman, i ka makaukau loa o kona keena e lawelawe aku i na hoopii koi auhau imua o na aha hookolokolo, ke loaa aku na makaukau apau, mai ke keena aku o ka luna auhau ma Honolulu nei, nolaila i hakalia wale no, i ka waiho ole ia aku o na hana apau iloko o ka lima o ka loio kuhina, o ka niniu koke no ia o na huila hoonee o ke kanawai imua.

            Ua kukakuka pu ae ke kiaaina me ka puuku, maluna no o kela niuau hookahi, no na auhau kaa ole, a ua kulike ko laua manao, no ka lawe koke ia ae o na alahele apau, e hiki ai e ukuia mai ia mau auhau.

            Me kela manao e koi aku imua o ka aha, no ka ukuia mai o na auhau kaa ole, ua manaoia, e kudala maoli ia aku ana na aina o kekahi poe, i hiki ai ke ukuia na auhau, o na makahiki i hala, a no ka poe i makaukau me ke dala, e hoopakeleia ae ana ko lakou mau aina, mai ke kaa ana aku malalo o ke kudala.

            No ka lawa ole i ka haawina dala, a ka ahaolelo aku nei o ka 1923 i hookaawale ae ai, no na kakauolelo kokua, iloko o ke keena auhau ua hoopauia aku he eono mau kakauolelo, he mau kokua, i hoohahaia no ka hookaulike ana i ka waiwaiio o na home ma keia kulanakauhale.

            He ehiku ka nui o kela mau kakauolelo kokua o ka hoohanaia ana malalo o ka bila haawina, i hookaawaleia e ka ahaolelo, a i ka hoopauia ana aku he eono mau kakauolelo, ua hoopaaia no he hookahi kakauolelo, no ka hoomau ana aku i na hana, i hoolimalimaia ai lakou.

            O ka hana nui a kela mau kakauolelo i hoohanaia ai, o ia no ke ana ana i na kauhale apau, no ka hookaulike ana i ko lakou mau waiwaiio, ame ko lakou mau auhau, elike me ka hookaulikeia ana o ke ana auhau o na waiwaipaa apau.

            O na kakauolelo i hoopauia, oia o James Fenny, David Martin, Frank Atkins, R. N. Corbaley, E. C. Andrus ame Frank Amoy, a o ke kakauolelo hoi i hoomauia aku kona noho hana ana, maloko o ke keena auhau, oia o G. Adams.

 

HALAWAI KEKAHI MAU MOKUEA ME KA ULIA

 

            Ekolu mau mokuea Marin kipoka pa-hu i haalelo iho i ke kahua o na mokuea ma Puuloa ma ka hora 8:30 o ke kakahiaka Poakahi iho nei a lele aku la no Molokai ame Maui. ka mua loa o ka papa kuhikuhi manawa no ka lele mau ana aku o na mokulele mawaena o na mokupuni. Mamua o ke kuu ana iho o kekahi o na mokulele ma Maui, ua pa hu ae kekahi wahi ano nui o ka enekini o ka mokulele, a i ke kuu ana iho hoi o kekahi mokulele. ua haki iho la kona huila. O ke kolu o na mokulele ame ka mokulele i haki ai ka huila i haaleleia aku i Molokai ma ka la Sabati ma ka Poalua nei ka hoi ana mai.

            O na mokuea i lele ai ma ka Poaono aku la i hala ua haalele iho lakou i ke kahua o na mokuea ma ka hora 9 ponoi ahiki aku la i ke kahua ma Paia ma ka hora 11 ponoi, me ia ikaika o ka makanin e nou mai ana mamua, a ma ka hora 2:10 ka haalele ana aku ia Maui a kuu mai i Molokai ma ka hora 2:40.

            Haalele ia Molokai ma ka hora 5:10, mahope o ka haalele ana aku hookahi mokuea ma Molokai a ma ka hora 5:40 ke kuu ana iho ma ke kahua o na mokuea ma Puuloa.

            He umi mau kanaka lawelawe oihana o Honolulu nei i lele aku maluna o na mokuea no Maui ma ka Poaono i hala, a he ekolu o lakou i hoi mai i Honolulu nei maluna o ka mokuahi.

 

HE HOALOHALOHA NO REV. SOLOMON KAMAHA KAULILI

 

            Ua kii mai la ka anela o Iehova i kekahi o Kana kauwa i aloha nui ia, Rev. Solomon Kamaha Kaulili, a hoihoi aku la i kona uhane i kahi o ka maha mau loa.

            Ma ka hora ekahi a.m., o ka Lapule la 31, o Dekemaba, 1923, i pauaho mai ai oia i keia ola ana ma ka haukapili o Koloa, Kauai.

            Nolaila i kona hoi ana aku i ka home nani mao, ua waiho iho i kana mau hana maikai apau mahope nei, a nona hoi makou e komo pu aku nei, e auamo ana i na luuluu ame na kaumaha i kau iho maluna o kana wahine, na keiki ame ka ohana.

            Nolaila e hooholoia, e hoounaia i hookahi kope, o keia hoalohaloha i ka wahine kane make, hookahi kope i ka Nupepa Kuokoa, hookahi kope i ka Ahahui Aloha.

            O makou iho no na komite o ka Ahahui Aloha o Koloa, Kauai no lakou na inoa malalo iho:

                        MRS. LUCY HAMAUKU,

                        MRS. ANNIE KANOHO,

                        MRS. NAUWELE BRANDT,

 

LILO KA HOIKEIKE FEA MA AALA PAKA I KA AHAHUI KAMEHAMEHA

Hamama na Ipuka Pa i ka Lehulehu

            Ma ka po Poakahi nei i wehe hamama ae ai ka Ahahui Kamehameha i na ipuka pa o Aala Paka i ka lehulehu, me ka lilo pu ana mai o na hana hoikeike a ka Ahahui Malu Elks ia lakou, a aia malalo o ka lakou mau hooponopono ana e hoikeikeia nei ia mau mea no keia pule holookoa me ka hele e kela Paka a pihak'ui i na kanaka puni e ike i na hana hoikeike kaulana i lawe ia mai i Hawaii nei.

            O na hoikeike hoi i ike mua ole ia ma keia mau paemoku. Aia malaila na hoikeike o na kanaka i hanau kupaianahaia. O na keaka lio ame na ilio o ia kekahi o na hoikeike hialaai nui ia e na kamaiki: ua like ka naauao o kela mau holoholona me ko ke kanaka.

            Ma keia Poaono iho, e hoomaka ana mai ka hora 11 o ke kakahiaka ahiki i ka hora eha he ahaaina nui ke malamaia ana maloko o ka hale hulahula maloko o kela kahua. Ma na mea i loheloheia mai. eia na Komite Ilamuku Amerika Oscar P. Cox, Kapena Louis Self, Hope Makai Nui R. W. Davis, Hope Makai Nui John L. Paoo ame Hape Makai Nui Gilliland ke hoomakaukau mai nei i na ono kuhinia like ole no kela ahaaina.

            Ma ka papaaina e loaa no na i'o puaa momona maikai i kalua kele ia, ua 'ia momona o na loko kaulana o ka Mokupuni kaulana o Kahuhihewa nei, ame kekahi mau ono Hawaii e ae. Malalo iho o ka papaaina, e weheia ae ana he pakaukau kuai laulau puaa nunui a palupalu e hiki ole ai i kekahi mea ke loiloi, a no ka mea, o ke komite hoeueu o keia ahahui, he poe lakou i makemake e loaa i ka lehulehu na mea maikai apau i kulike me ko lakou makemake.

            O ka Ahahui Kamehameha o ia kekahi o na Ahahui Hawaii kahiko loa i kukuluia, a o ia hoi ke poo o na Ahahui Hawaii e ae apau o Hawaii nei, nona ka heluna lala i hoo aku i ka elima haneri a oi aku. Ua kukulu ae keia ahahui ekoulu mau ahahui lala ma kela ame keia mokupuni; Mamalahoa ma Hawaii, Kahekili ma Maui a o Kaumualii ma Kauai.

            O na loaa apau e loaa mai ana ma keia mau hana hoikeike fea e malamaia mai nei e lakou ma Aala Paka ma keia pule, ma na mea i hoikeia mai, ua ike lakou aia he la e hoea mai ana e ku aku ana ko lakou home no lakou ponoi iho elike me kekahi mau Ahahui Male e ku nei iloko o keia kulanakauhale.

            Ma na po i hala iho la, mamuli o ka ikeia ana aku o na kaoo kanaka i ka momoku ae no kela kahua, ua hiki loa ke ikeia aku no ko lakou piha hauoli no na hoikeike ano hou loa o kela ano. Ma kahi o na halepe'a hoikeike, e lohe aku ana oe i ka uwa ae o ka piha kanaka no ka nui o ka piha hauoli, a oiai ma kekahi mau halepe'a e ae e lohe aku ana oe i ka aka haalo'ulo'u mai o kekahi poe me ka piha hauoli maoli.

            No na kamaiki opio oi, o ka lakou wahi hialaai loa, o ia no ke kaa lio poniuniui. Ma ka wa e hemo ai o ka puka ahiki i ka paa ana i ke aumoe e piha mau ia ana kela wahi, aole wale no i na kamaiki, aka pau pu me ka poe i oo.

 

HE NANE

            Mr. Lunahooponopono, Aloha @@@- Kuu manu ekolu ekekeu. he @ umi kena mai kena mau ekekeu @ aole kona panoo aole pu kona @ hu, aole, aole, loa no kona ma@ @ wae. Ua loaa no kona oia mai @ mau umiumi aku. A owai la @ manu?

            Makana:-25 poo, 2 ope wahi @ nui, 2 buke laina ole. 1 penika'a

                                                            J.K. KAHUKU

            Ma ka hora umikumamalua keia awakea e haawi ae ana o @ Helelani K. Kikaua he paina @ manao piha makahiki. no ka @ ana o kona makuahine. Mrs. Sarah K. Kailihiwa. ma kona home ma ka Helu 1017 Alanui Kawaiahao.

 

HE LEO KAUOHA NA KA AHA HUI KAAHUMANU HELU O HONOLULU.

 

            E malama ana ka Ahahui @ manu he anaina haipule @ no ka Moi Kanikeauoli @ 111, ka lokomaikai ma @ i ka la Sabati o @ 1924, i ka hora 10 a. m. @ keia nana i hoopomaikai na @ ainana mai Hawaii a Kauai.

            Nolaila he leo kauoha keia @ Ahahui Kaahumanu pekii @ oluolu e malama pu i keia la i @ hoomanao no ko kakou moi @ mui ia.

                        LAHILA @ WEBB.

            Kakanelelo Ahahui Kaahumanu Helu @

            6598-Mar. 6, 13.

 

HOOLAHA LULU MANAWALEA.

 

Ke hoikeia aku nei ka lohe i na lala apau o ka Ahahui Kokua a Hookaonoono o na Wahine Oiwi Hawaii, e lulu koke mai i ka manawa @ @ ko kakou mau hoahanau haalele mai i keia ola ana, oia o Abigail Kaleikoa ame Kalanimau'@ Johnson.

            MRS. WAHINEMAIKAI KALEO.

            Kakauolelo Ahahui Kokua a @ o na Wahine Oiwi Hawaii.

            6598-March 6. 13. 20, 27

 

HURE!

            HURE!

                        HURE!

            He Paina

            LUAU NUI

            ke Haawiia ana e ka

            AHAHUI

            Kamehameha

            ma ke kahua o ka lakou hoikeike

            Fea ma

            Aala Paka

            ma keia

            Poaono

            iho, Hora 11:00 A. M.

            a ka Hora 4 P. M.

Na Hoikeike Nani, malaila wale no e ikeia ai.

E haawi wale ia ae ana kekahi kaa OTOMOBILE ma ia po.

E Hele Mai e Ike i ka La Lea o Halalii

 

OPEN A CHARGE ACCOUNT AT THE MODEL CLOTIERS FORT ST.

 

ALPINE MILK

Mau ka ono o keia walu maemae me ka momona no ka wa loihi, mahope mai o kou wehe ana i ke kini. Ninau i kou kanaka kuai meaal no ka

 

HOOLAHA DEMOKARATA.

            E malama ana he Ahaelele Teritore maloko nei o Honolulu. T. H., e hoomaka ana ma ka Poaha, Aperila 24, 1924, ma ka Hokele Alexander Young no keia mau hana mahope ae nei:

                        1. Koho ana i Komite Lahui Kane ame Komite Lahui Wahine.

                        2. Koho ana i Komite Kuwaena Teritore hou.

                        3. Koho ana i eono mau elele ame eono hope i ka Ahaelele Lahui.

                        4. A no kekahi mau hana e ae e hoea mai ana no ka nooonooia imua o ka Ahaelele.

            Ke kauohala aku nei na kalapu mahele e malama i ke koho ana no ko lakou mau lunanui no keia mau makahiki elua e nee aku nei, a no na elele i ka Ahaaelele Teritore, aole e kaa aku mahope o ka Poakahi, Maraki 31, 1924, a e hoouna mai ia Albert Harris, Kakauolelo o ke Komite Kuwaena Teritore, i papainoa o na lunanui ame na elele i kohoia ma kela manawa. O ka waiho inoa ana no ia mau kulana e paa ma ka la 24 o Maraki, 1924.

            Ua kuleana kela me keia kalapu pakahi, malalo o na rula o ka aoao i hookahi elele no kela me kela 50 a mahele hapanui paha o ia mea o na baloka i kohola ma ke koho baloka teritore i hala no ka moho Demokarata no ka Elele i ka Ahaolelo Lahui, a ma na hana apau, ua kuleana kela ame keia kalapu pakahi i hookahi baloka. Ua kuleana pu na lala apau o ke Komite Kuwaena i hookahi baloka.

            O na moho no ke Kulana Elele i ka Ahaelele Lahui e malamaia ana maloko o Nu Ioka he mea pono e lilo i mau lala no na kalapu mahele, a e waiho mai i ka lakou mau palapala noi holo moho me ke Kakauolelo Teritore, Mr. Harris, aole e lohoi aku mahope o ka la 24 o Maraki, 1924. He mea pono e kakauinoaia ka palapala noi holo moho e 20 Demokarata a he mea pono e ukali pu ia mai me ka uku o $10.00. Malalo o na rula o ka aoao aole mana kekahi noi holo moho e ae.