Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 10, 6 March 1924 — LOHE NA WAHINE KOHO BALOKA I NA HOAKAKA [ARTICLE]

LOHE NA WAHINE KOHO BALOKA I NA HOAKAKA

Imua o ka halawai o ka Ahahui o na Wahine Koho Baloka, o Hawaii nei, i malamaia a,e maluna o kaupoku o ka Hokele lana, ma ka po o ka Poaha aku nei i hala, i hoea ae ai ka Loio Trank E. Thompson, a hoakaka i kona manao, no ka pono i na -wahine koho haloka, e hooikaika e loaa he mau kanawai hou no Hawaii nei, ma ka manawa e noho mai ai ; o ke kau ahaolelo o keia teritore. O kekahi o na kanawai a ka Loio Thompson, i hoakaka ae ai i kona manao, no ka pono e loaa ia Hawaii nei, o o ia no ke kanawai, e haawi ana i ke kuleana, like, i ke kane ame kana wahine, iloko o na waiwai i loaa mai, mahope o ko laua noho mare ana, oiai nae aole he kanawai o kela ano i keia manawa i hanaia. Ua hoikeike mai oia i ka pilikia ka poino maoli o ka wahine a kekahi Pake, mamuli 9 ka loaa ole he kanawai o kela ano ma Hawaii nei. Wahi ana, ua mdre kekahi Pake i kana wahine, a he umi-kuma-mahiku keiki i loaa mai ma kela noho mare ana. Uoko 0 ko laua ola ana, ua komo pu ka wahine me ke kane iloko 0 ka hooikaika ana e huli waiwai ahiki i ka loaa ana 0 ka waiwai i hiki aku ma kāhi 0 ka $750,000 . Iloko nae 0 ka neo ana 0 ke au 0 ka inanawa, ua ku-e aku la kela Pake i kana wahine, me ka hoonele ana iaia, i kekahi pomaikai, ka pomaikai i huli like ia e laua iloko 0 ka wa 0 ka nele. Ua hoeueu aku ka Loio Thompson, 1 na lala 0 kela ahahui, e lilo ka pilikia i loaa i ka wahine a kela Take, i kahua no lakou e hele aku ai imua 0 na hoa 0 ka ahaolelo kuloko, a hooikaika aku no ka hooholoia mai he kanawai, e haawi ana i kekahi kuleana i na wahine iJoko o na waiwai 0 ka lakou mau kane, ina ua loaa mai ia mau waiwai iloko 0 ka wa e noho mare ana. Aole malaiia wale ae Ia no pau, ii.l mea a ka Loio Thompson, i hoikeike aku ai i ka pilikia 0 na wahine, aka ua kamaiJio .pu aku oia, 1 ko kupono ole loa 0 ke kanawai i hanaia e pili ana no na kanc,.i haalele a holo mahuka, mai ka lakou mau wahine aku, ame ka lakou poe keiki. Ma ke kanawai e ku nei, i keia manawa, ina e holo na kane a haalele i- ka lakou mau wahine, aole e hiki e hoihoi hou ia'mai kela mau kane kolohe, no ka hookolokoloia aku, no ka lakou mau hana aloha ole. aia Tvale -no a waiho aku na wahine, i na dala iloko 0 ka linia o na kanaka 0 ke aupuni, no ka uku ana i na hoolilo 0 ka hoihoi hou ana mai ia lakou. O ka hoakaka ole ana 0 ke kanawai i kekahi alahele no na kaue kolohe o kela ano e hoihoi hou ia. mai ai, no ka hookolokoloia aku.. t koe wale no a na ka lakou mau wahine ponoi e hoolako i ke elala no na hoolilo, ua_hoolanakila loa ia aku ka hana a na kane o kela ano. Ma kona mānao, he mea pono e hanaia kekahi kanawai e ka ahaolelo, e hookaawale ana i kokahi huina dala, no kā hooliloia aku. ma na hihia 0 keia ano, i hoopakeleia ae ai na wahine mai na hana epa a kolohe mai a na kane, me kona a'o pu ana aku i kela ahahui, e hoiikaika lakou e hooholoia mai i kanawai, e hoomamaia ae ai'na haawe kaumaha īiiailuna ae 0 na poohiwi 0 na wahine, e hooliloia aku ana i mau pio, na na kanaka kolohe. No na mea e pili ana i ke kulana 0 na wāhine, no ka noho ana ma ka papa kiure, ua lawe mai ka Loio Thompson, i ka hoike a ka Lunakanawai Plorence Allen 0 Kalivilana, Ohio, e hoakaka ana, ua oi aku ka hooko pono 0 na kiure wahine i ke kanawai, mamua 0 na'kiure. kane, a he oi aku no hoi ka hoolohe pono 0 na wahine, i na mea e hanaia ma na hihia mamua 0 na kane. Aole he mea ano hou loa ka hoonoho ana aku i na wahine, i mau kiure, aka he hana kahiko no io, 1 lawelawe mau ia ma Enelani, a o ka Mokuaina o Waio.mina, maloko 0 Amerika, ka mokuaina mua loa, 1 haawi aku i kela pono i na wahine, a.o ka mokuaina mua loa no hoi, i.loaa ai ka pono koho baloka i na wahine. Ma Laramie, Waiomina ka, i ka makahiki 1869, ua koho ka lunakanawai i kekahi papa kiure wahine, mamuli 0 kona ike i ke kulana lapuwale ma kela wahi, a iloko 0 na mahina wale no elua, ua nohoalii mai ka maluhia ame ka maemae, ka mea i ike ole ia mamua aku. No ka pane ana mai i kekahi mau ninau i waihoia aku imua ona, e pili ana i na kanawai e hookaulike ana i ka ma.re ana ame na hihia oki mare, ua hoakaka ae oia, e hoea mai ana no i ka loaa ana he mau kanawai kaulike ma keia mua aku. apuni 0 Amenka Huipuia. Ma kela halawai i haawi ae ai 0 Mrs. F. F- Bunker, ka peresidena mua o kela ahahui i kekahi haiolelo hoalohaloha, oiai e haalele iho aua oia i kona mau hoa 0 ka ahahui, ma kana huakai kaahele no na aina mamao.