Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 15, 10 April 1924 — Page 4

Page PDF (1.72 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

nuke. Ia manawa i ike iho ai oia me ka maopopo loa i ke kumu o ko ke opio nananakea ana me ka loaa iho la o ka maha loa i kona uhane, no ka mea aole no i nele kona ike ua loaa kekahi manao hoopilikia ia Geofere e lilo ai i mea hookuemi hope i kona holomua ma na hapa apau ma ia mua aku. Eia ka he aloha wale no no ke kanaka opio i kana kaikamahine, he manao no nae keia ana i hoolala ai no kekahi manawa e hoohui i keia mau keiki, kana mau mea aloha, oiai aohe no he mea keakea iki no ko laua hoohuiia, no ka mea aohe koko o kekahi iloko o kekahi, aohe no hoi on a koko iloko o kekahi o keia mau keiki hanaiahuhu ana, koe wale no kona malama ana ia laua a nunui.

Lamalama ae na maka o ka anakala i ka manawa i loaa ai iaia keia hoomaopopo ana a nana pono mai la i ke keiki e noho aku ana mamua on a me na maka e kulou ana ilalo, me ka helehelena hoi e hoike aku ana ua eha loko i ka manao ua ike pu iho la no hoi oia aole i nele ka hakoko ana o na manao like ole ikoko o ke kanaka opio i hiki ole ke hoomamaia ae a i hoi mai iaia e hoike ae i ka mea huna iloko o kona naau, he manao maikai a hanohano ae i ka mea huna iloko o kona naau, he manao maikai a hanohano o ka opio i noonoo ai a hooholo e hoike mai iaia.

"Ua hoike aku nae paha oe i keia manao ou ia Gelade?" wahi a ka anakala.

"Aole, he hana kupono na'u ka hele ana mai e hoike aku ia oe a mahope aku iaia, no kamea, in a no kou apono mai i ko'u manao, alaila ikaika hoi paha ko'u hele ana aku imua on a me na manao maikai, aka, in a no kou hoole mai, ka, malaila iho la no au pau no ka mea, ua pa iho la i ka nele. Aole au i poina he keiki pae hewa au i nele i kekahi inoa, a e ole oe hoopakeleia ae ai au mai ke ola ae i aneane loa e lilo me he mea la he pua i aneane e mae.

"Eia hou, aole no hoi au i poina i kela mea oiaio loa, i ka manawa e pau ai kou huli ana i ka naauao, aole a'u mea e ae e makana aku ai iaia ka mea a'u i aloha ai koe wale no kuu puuwai, kuu uhane, kuu mau lima i nele, ame kekahi inoa e loaa ana ia'u ma ka hookama wale ana no."

Ua piha iho la o Mr. Hunatere i ke aloha i nei mau olelo a ke keiki i hoike ia aku me ka hunahuna ole iho ame ka hanohano pu.

"Ke haawi aku nei au i ko'u mahalo nui ia oe e Geofere no ka maikai o kou noonoo, ke akea o kou mau manao ame kou hoike ana mai la i na mea oiaio wale no a pau. He mea oiaio nae o na lima i nele i ka loaa aole ia he mea e hilahila iho ai in a he mau lima ai i makamake  nui i ka hana me ka hoopono, me ke kakooia mai o ka manao ikaika no ka hana me ka uhane maemae, a oia mau mea a elua ua ike au aia iloko ou.

"No ka inoa hoi au i olelo mai nei, he mea i kaawale loa mai na hoahewaia mai, a no ka mea o ke keiki a'u i malama ai a i maopopo ole hoi kona mau makua, he keiki oia e haaheo nui ai au, no ka mea, ua maopopo ia'u aole oia e hana ana i kekahi mau hana e hoohilahilaia ai kona inoa oia oe."

"O, me ka mahalo a nui ia oe, e anakala Auguseto, aka nae, o ka puuwai. na lima, ka inoa a me ke ola pu aole e lilo ana ia mau mea i mea nui ia'u in a e hoole ia mai ana ia'u me ka loaa ole mai o ka mea a'u i aloha ai, e lilo ana ke ao holookoa i mea ole ia'u ke nele ka lilo mai o Gelade ia'u."

"E lilo ana i mea pouliuli loa no kakou a pau ke nele o Gelade no ka mea, oia ka hoku malamalama o ka hale a o ka mea wale no hoi nana e hoohauoli mai i na noonoo e laukanaka ai ka home, oia ka malamalama o ko kakou home a o ka mea hoi e haaheo ai o ko maua naau no na makahiki lehulehu i hala hope ahiki i keia la.

"Nolaila no ke kamailio ana aku ia oe, e Geofere, i ka mea oiaio, ke manao nei au aohe mea hoohauoli e ae i ko'u noonoo mamua o ka hoomare ana ia olua, in a nae he like ke aloha o kekahi o olua i kekahi me ka hookikina ole ia aku."

Nana ae la o Geofere iluna me ka helehelena haikea a i ae la:

"O, e anakala Auguseto, o kou manaoio maoli no anei kena?"

"Ae, o ko'u manaoio maoli keia, no ka mea in a aole pela aole au e hoike aku pela ia oe. O kou hoike ana mai i kou manao, oiai nae ua hohikilele mai ia manao ou ia'u ma kekahi ano i kinohi, elike me ia e loaa aku ai i kekahi makuakane, e noiia mai ana e haawi aku i kana keiki kamakahi wale no, he mea i noonoo a i hoolala mua ole ia, oiai nae, aole no au i makapo iloko o na manawa i hala aku nei no ia manao ou mamuli ko'u ike aku i ko olua pipili mau, a ua hooiaioia mai ia koho wale ana ma o kau hoike la o keia la, in a no ka hiki e lilo mai ko Gelade noonoo ia oe a ae laelae mai oia e lilo i wahine nau, e haawi aku ana au iaia nau me ka'u hoomaikai oiaio pu maluna o olua a elua."

"Mai kou manawa i kaa mai ai malalo o ka'u hoomalu a malama ana ahiki i keia la ua lilo oe he mea aloha loa na'u me he keiki ponoi la mailoko aku o'u. No na manawa lehulehu ko'u kukulu mau ana i manaolana no kou hopena o nei mua aku, a i keia manawa iho la aohe mea hoohauoli e ae i ko'u noonoo mamua o kou pili loa ana mai ia'u ma ke ano o oe kekahi o ko'u ohana ponoi, a ma ia ano e hoopaa loa ia ai na kaula kaakolu paa loa o ke aloha mawaena o kakou, oiai nae ua hoohui mua ia no kakou.

"Aka," i khoomaka mai ai o Geofere e kamailio a hooki koke iho la me ka pii ae la o ka ula ma kona mau papalina, me ke okakala ae la o kona oho, oia nae aia iloko o kona naau ka hauoli no na olelo hoolana loa mai la a kona anakala.

"HOike mai i kou manao a mai huna iho," wahi a ka anakala o ke kauoha ana ae, aole paha o oe hookahi wale no kehakoko hookahi me kou mau manao hoopuka ae iwaho i loheia aku, ua hiki ia oe ke hoakaka mai nou iho elike me kau i ike ai he pono ooia hoi elike me ka pili o ia mea ia'u, in a no kekahi mea okoa aku, me oe wale iho no ia," i pane ae ai ka anakala me ka akaaka ana iho.

"Eia ko'u manao, he makemake au ia oe e noonoo pono oe na mea a pau e pili ana i keia kumuhana ma kona mau aoao apau, hookahi wale no paha au aoao e noonoo la a koe kekahi. Mai hoopoina iho oe i kekahi mea, o ia hoi, aole oe i maopopo i ko'u mau makua. Malia paha he keiki au na kekahi mau makua i halawai me na popilikia o keia ola ana a ua hookuu ia mai au  e hele laula i mea e hunaia ai ko laua hilahila.

"Ina nei no ka ikeia ae o ia mea oiaio ma nei mua aku a minamina iho oe no kou haawi ana mai i ka mea a kuu naau i makemake a i aloha ai, e lilo ana ia i mea hoopilikia aku ia oe a ia'u pu."

"E kuu Geofere," me ka leo koikoi o kuoo o ia pane asa mai, "he oiaio, ke hoike aku nei au ia oe, e lilo io ana ia i mea hookaumaha loa mai i kuu noonoo, o ka oi aku kou mamua o'u. Eia nae, ke manao paa nei au aole loa oe e kapa iki aku ana i kekahi kanaka okoa he makuakane nou in a e ike ana au a maopopo hoi i kona moolelo he hana hilahila loa ka kou makuahine i hana ai, aole loa ia mea e lilo ana i mea e hookaawaleia mai ai kuu aloha mai ia oe mai, a eia hou, in a o ka moolelo oiaio ana ia aole loa oe e ike iki ana ia mea iloko o na la a pau o kou ola ana.

"O ka inoa a'u e hookau aku ana maluna ou ua lawa loa ia e huna loa ai ia oe mai na hapala wale ia mai a pau, a e kokua aku ai hoi ia oe ma kekahi kulana hanohano a kiekie ma keia ao; o kou ano maoli iho ka mea phono e noonooia nou, in a he maikai kou inoa ua lawa  ia e hapai ae ai ia oe i ke kulana kiekie, a ke haawi aku nei au ia Gelade nau in a no kona makemake a ae oluolu mai. Na na Lani e e hoopomaikai mai ia oe, e Geofere. O hele e hana i ka mea e lilo mai ai o Gelade nau!"

O mai la oia i kona lima i hooki ana iho o kana kamailio ana a hopu aku la no hoi o Geofere a paa iho la me ka hauoli nui iloko on a, a i aku la:

"E Anakala Auguseto he keonimana oiaio maoli no oe me ka puuwai nui; ua hookau mai la oe i kekahi hanohano nui maluna iho o'u  i keia manawa me kekahi makana kiekie a hanohano loa i hiki ole ke kuaiia, a ke hoike aku nei au ia oe me ka oiaio loa lwau kekahi o na kanaka opio hauoli loa maloko o keia kulanakauhale."

"O, me ka mahalo! ma keia la aku, ke manao nei au aole oe e hele hou mai ana imua o'u me kekahi mau manao huna hou a hoike mai ia'u," i pane aku ai ka anakala ma ke ano hoopaani, oiai nae ma kona mau maka ke nana aku ia manawa ua holowai ae la me na waimaka o ka hauoli.

"Ke hoike hou aku nei au ia oe ua anuanu maoli ke koko iloko o ko'u mau aakoko i ka manawa a'u i nana aku ai i kou mau maka, a noonoo iho la, maila paha, ua hoihoiia ma ioe i ka home nei no kekahi hana hew, eia nae, mai oi aku paha ko'u ike nou in a au i noonoo hohonu iho ua oi aku kou makemake ame ka hooikaika pu e huli i kau mau haawina mamua o ka hana ana i kekahi hana kolohe.

"He mea oiaio, e anakalan, e hooikaika ana au e pau ko'u makahiki i koe iloko o ke kula me ka loaa ole o kekahi mea hoohihia mai i ko'u noonoo a i ko'u kino pu.

"O, ke hauoli aku la au ia mau olelo au, no ka mea he makemake au e lilo oe i kanaka opio naauao, koe wale no keia, mai hooikaika loa oe i ka huli ana i kau mau haawina, o lilo auanei ia i mea hoona waliwali mai i kou ola kino. He oi aku ko'u makemake ia oe e hoohala aku i hookahi makahiki i koe mamua o kou hooikaika ana e hemo koke mai oe iloko o na makahiki ekolu me ka pau pono ole o kou mau makahiki eha iloko o ke kula."

"O, mai kaumaha oe no ko'u loaa i ka ma'i a no kekahi kumu e ae paha, no ka mea e ike mai oe ia'u i nei manawa ua like ka nui o ko'u kino me ko kekahi pilikua, a me keia manao a ola hou i loaa iho la ia'u mamuli o keia ae oluolu loa ana mai la ou, e hoomahuahua loa ia aku ana ko'u ikaika me ka hiki ia'u ke hana i kekahi hana ahiki i ka holopono ana, me ka nana ole i ka'u mea e hana aku ai.

"O ko'u makemake nui i nei manawa oia no ko'u puka koke mai ke kula mai iloko o elua makahiki i koe, a mahope aku o ia manawa e nana aku ai i kekahi hana na'u e hana aku ai, a no ka mea, ua loaa iho la ka mea nana e hookikina nui mai ia'u e huli ikaika aku i ka waiwai, ua maopopo ia oe ia mea."

"Ae, o ka'u mea no ia i makemake ai e a'o aku ia oe e koho i nei manawa i kau hana e lawelawe aku ai ma nei mua aku ke hemo maikai mai oe mai ke kula mai; he mea maikai no kekahi kanaka i hoonaauaoia e loaa kekahi oihana a i ole kekahi hana akamai paha, e laa ka oihana kauka a i ole loio, me ka nana ole pehea la ka nui o ke dala e loaa mai ana ia oe.

"E pono no ia'u e hoike aku ia oe e Geofere, i nei manawa, a ke manao nei au aole no ia he mea e hoopoino aku ai ia oe ke ike iho oe ia mea, oia keia, ua hookaawale mua au i kekahi waihona dala nau no ka hookomo ana aku a kokua ana aku hoi ia oe i kekahi oihana mahope, a no ia hana e hoopiha loa ia mai ana au me ka hauoli ma ka haawi ana aku i ka'u kokua ia oe.

"Ua lawa loa ke dala ia'u nau e hoohana aku ai, a in a aole ko'u maa a makemake nei i nei mea he hana, me ka makemake nui no ia mea iloko o ko'u naau, ua paa kuu manao e waiho aku i ka hana i ke koena aku o kuu mau la a e noho me ka hoomaha a hooluolu i ke kino ame ka noonoo i kekona aku o kuu mau la."

"O, e Anakala Auguseto, ma ko'u manao, he oi aku ka pono e waiho oe i ka hana a e hooluolu ia oe iho mai nei la aku, e loaa ana ia oe he mau makahiki e kaahele ai ma o a ma  o me ka makaikai ana i na aupuni e aku, ma ke ano he mea hoohauoli mai i kou noonoo i ke koena aku o kou mau la, o kou ike aku i na mea nanai a ke Akua i hana ai ma kela a me keia aupuni he mau mea kokua nui mai ia i ka hooloihi ana aku i kou mau la e ola ai," i pane aku ai o Geofere.

"E loaa ana ia hauoli ia'u in a maluna wale no o ka aina au e hele ai. No'u iho he pilikia wale au ke holo maluna o ka moku no ia kumu au i makemake ole ai i ke kaahele ia aupuni aku a ia aupuni aku, a malia, ma kou ame ko Gelade mana e hemo maikai mai ai mai ke kula mai, e loaa ana i manawa no kakou a pau e hele makaikai like aku i kekahi mau wahi.

"Ina e hoi aku ana oe ma ke kaaahi o ka hora 9 alaila e pono hoi ha  oe e hoomakaukau, a oiai ua kaawale oe mai na hoohihia mai a pau, ua hiki ia oe ke hoi aku i ke kula me ka naau hauoli ame ka lunaikehala mama, aohe mea hou nana e hoopilikia i kou noonoo," i pane mai ai ka anakala, me kahi minoaka iki ma kona mau papalina.

Minoaka iki iho la o Geofere me ka naholo ana ae o ka ula ma kona lae, a i aku la:

"Manao au, e Aanakala Auguseto, ua hiki ia'u ke hoohala hou iho i hookahi la maanei, in a aole oe e ku-e mai ana, alaila e holo ana au i Nu Ioka, a hoi pu mai me Gelade i ka home nei. Ua olelo mai i keia la oia e hoi mai ai, a in a pela e aho owau ke holo e kii iaia a hoi pu mai maua, no ka mea, ua lohe mahui iki au i kana mea o ka olelo ana ae ma keia la oia e hoi mai ai."

Nee ae la ka anakala i ka akaaka o keia hoololi ana o Geofere i kona manao, a i mai la:

"Kupanaha no ka, e hoi aku ana hoi oe i ke kula, eia ka he holo aku la i Nu Ioka, oia nae paha aole ou makemake e haule kekahi manawa maikai i loaa ia oe me ka hana ole aku i kekahi mea e lilo mai ai ka noonoo o MIss Huntere ia oe, ea?

Ma ke ano he rula paa ia e pono au e hoike aku ia oe i keia he oi aku ka maikai aole e hoohuikau i ke aloha me ka hooikaika ana e lanakila oe ma kau mau haawina maloko o ke kula, wahi a ka poe Helene ame ka poe hana akeakamai.

"I ka'u nana  aku ua like ko olua hooikaika me Gelade ma ka huli ana i ka olua mau haawina kula, aka, in a aole e lilo ana i mea keakea i ko olua holomua, ua hpono io paha e loaa like ia olua kekahi manawa hoohauoli ia olua iho ma o ka launa ana o kekahi me kekahi.

"Ina pela o holo oe a e hahai pu ka laki o kau huakai ia oe. Aka nae, mai kalele loa oe i kou laki maluna o na manao ahiu, no ka mea, i kekahi manawa he halawai no me ka pakalaki, aka o ke Akua pu me oe."

"Manao anei oe he manao no kahi o Gelade no'u?" wahi a Geofere.

"O holo a huli aku ia mea nou iho, aole au e hoike ae ana ma ke ano e kumakaia ia Gelade ma o ko'u huai ana ae i kana mau mea huna," wahi a Mr. Hunatere.

(Aole i pau.)

HE HOALOHALOHA NO KUU WAHINE HELELOA.

E ka Lunahooponopono o ka Nupepea Kuokoa; ALoha oe:--E oluolu hoi ae i ke kauwahi kaawale o ka hiwahiwa a ka lahui, no ka'u wahi puolo waimaka e nou aku la imua ou, a nau hoi ia e hoani aku imua o ke akea, i ike mai ai na kini ohana o kuu wahine heleloa e noho ana apuni keia paeaiana.

O kuu wahine holomahuka, a'u e hoikeike ae nei, he kaikamahine hanau no ia no ke kai Malino a Ehu, a i hanauia ma Holualoa, N. Kona, Hawaii, mai ka puhaka mai o Kahowai (w) ame Kailipelehiwa (k) i Iulai 1869, oia hoi o Mrs. Annie Chas. Kamoa Kealoha, a i ka la 15 aku nei o Maraki i pauaho mai ai oia ia'u ua kokoke e piha ke 55 makahiki o kona ola ana a hala aku la.

He kupaianaha no ke ano o keia haawina i kau iho maluna on a, aole ma'i, me ia maikai wale no i ka halawai hui o ka Hui Manawalea o ke ao holookoa, a pau, hiki aku au ilaila e noho nui ana no, ua piha i ka hui wahine o na wahi like ole.

Olelo aku nei au nana e hele ka makeke, hoole mai nei kela me ka olelo mai e hele ana oia i $1.00 limu a ua haawi aku nei au i ko'u ae e hele, aia a hoi aku au.

Huhu aku nei no hoi au aole oia e hele, a no ka mea ua maa au, aole oia e hele hookahi aia wale no a loaa kona kokoolua alaila hiki, aole nae i hooloheia mai, noho no makou ai meaono me ka wailemi ahiki i ka wa koho baloka o ko'u hele no hoi ia, a i ka hora 5 a oi hoea ana kekahi keiki i ike i kona pilikia ana, a ha'i mai ana o mama ua make.

Ninau koke aku nei au: "I kahakai?" ae mai ana a i iho la no hoi au iloko o'u no ka paakiki no hoi kekahi.

I kela manawa a'u i lohe mai ai i kela lono kaumaha noonoo iho la au i ka'u mea e hana ai, ha'iia mai la aia i ka halewai, hiki au ilaila ha'iia mai ana, aia i ke keena o ka papa ola, kakali i ka hope makai a hoea mai, loaa mai ana ke ki a hele ana ahiki, a ike huki ia mai la mailoko mai o ka pahu hau, nana aku la no hoi me ka naau mokumokuahua, aole ike ae i ke aloha ia wa, ia hoi ana ahiki i ka hale akahi no a ike mai i ke aloha o ka wahine, ka hoa ohumuhumu o kahi loaa liilii e loaa ae ana, a aloha ae la no hoi ka moopuna ka lei a i a maua me kuu wahine.

Ia'u e nanea ana e noonoo ana kani ana ke kelepona a Mrs. William Rose, ninau kela; pehea oe? hai no hoi au maikai no hoi ma kekahi mea a maikai ole no hoi ma kekahi mea.

Ninau hou kela ia'u, e hiki ana no ia oe ke auamo i keia ko'iko'i apau, hoole no hoi au, a o ka huaolelo hope i haawiia mai, in a pela waiho malie na makou e hooponopono ae ma ke kelepona, a hui aku kakou i ka halepule i ka la apopo, mai kaumaha oe, hoomanawanui.

I kahi la ae hui au me Mrs. Kamaile Fieldgover, pane mai kela mai kaumaha oe ua kuka makou a ua pono e pii au e hui me Ed. L. Clissold a ahiahi hiki aku au a hui me Ed. L. Clissold pane mai oia ia'u, e hele au i ke keena o ka papa ola, ke pau ka hana ana a ke kauka kelepona koke aku iaia, i ka apa ana mai hoi a ke kauka o ka hele ia a ka hapalua o ka hora 2 o ka auwina la hemo mai ana, a kahi o Mr. Borthwick a ilaila ka ohana ame na hoahanau o ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka poe Hoano o na la Hope nei, ame na makamaka i noho aloha pu me ia o Waikiki, kahi a maua i noho ai.

Poalua ae, i lawe loa ia aku ai kona kino o hoomoe i Laie, ka aina houluulu o ka ekalesia ana i manaoio ai.

O keia Annie Kamoa Kealoha kekahi wahine makaala i ka ke Akua hana, a mamuli no o ia mau hana ana, i alohaia ai e na hoahanau ame ke Akua, pela iho la i hiki mai ai na hoopomaikai ana ma on a la, a kaawale au me ka'u wahi hapumi ole no kona mau hemahema, a'u e poina ole ai a ka pahuhopu o keia kino.

He wahine hoolohe i na kauoha apau o kauohaia ana iaia e hana, a ua noho maikai ia e maua iloko o keia mau makahiki he 17 a oi a hala wale aku la no.

Ke haawi nei au i ko'u hoomaikai nui palena ole i ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na la Hope nei, i ka Hui Manawalea o Waikiki, ke Kula Sabati o Waikiki, ame ka Hui Opio o Waikiki, i ka lakou mau kokua ana i ke kino ame ka pua no kuu wahine heleloa, pela hoi na hoahanau o Kalihi me ka lakou mau makana pua wahine i hele mai a ike hope iho iaia, na kaikuaana, na kaikaina, na moopuna ame ke kaikamahine ame na hoaloha no apau, ame kuu mau alakai haole apau i hele mai.

Ke hoomaikai pu ae nei no hoi au i kuu makai kiekie John C. Lane, ame kana Ewa no kana makana ame ka manao hoomama i kuu puuwai kaumaha.

No na mea maikai apau i hanaia ia'u mai a pela pu hoi me a'u mau keiki Mr. ame Mrs. J.K. Uahinui, i kokua pu mai ia'u ame kuu pokii Goerge K. Kane, ke pule nei au i ke Akua, ka Makua mau loa, e oluolu Oia e kau mai i na hoopomaikai ana malua iho o ka poe apau i komo mai a launa pu no kuu wahine i hala makana a lokomaikai paha, kokua a aloha paha nona, na ke Akua auanei e paholo mai i na hoopomaikai ana a lawa, elike me ka mea i hanaia, o ka'u leo pule keia ma ka inoa o Iesu Kristo amene.

CHAS. KAMOA KEALOHA,

------------------

HOOMANAO NO KUU WAHINE MRS. KANEWAHINE MAHIAI.

----------------

Mr. Lunahooponopono, Aloha nui kaua:--- E oluolu mai ia'u, e ka Lunahooponopono i piha i ka lokomaikai, ka hookele kaulana o ke Kilohana a ka Lahui, e hoike aku i keia i na kini o maua na makamaka, ame na hoaloha apau, no kuu wahine aloha i haalele mai ia'u, ame ka lei kaikamahine a maua e hoomanao mau aku nona, ka makua oiaio o ka home.

Ma ka la 13 o Feb. i hala, i kipa mai ai ka anela o ka make ma ko maua home nei, a lawe aku i kana, a waiho iho la i ke kino puanuanu o kuu mea aloha na'u ame na kini a na ka lihilihi no ka pua lehua, o maua e hoka wale ana i o a ianei, e hiolo na wainaoa i ka maka o ka opua, hiki ole ke paa mai. O keia kekahi o na hora ame na minuke kupilikii loa, o ko kakou ola honua ana.

Ua hanaula kuu wahine aloha Mrs. Kanewahine Mahiai, mai ka puhaka mai o na makua Kahili (k) ame Kihewa (w) i ka malama o Ian. 2 M. H. 1846. I ke kanakolu a oi o kona mau makahiki hoohuiia ai maua ma ka berita maemae o ka mare, e ka Makua Waiwaiole ma Honolulu i ka malama o Mei la 2, M. H. 1881.

Ua malamaia e maua ka hanohano o ke kaula gula o ka mare, iloko o na makahiki he kanahakumamakolu, akahi malama ame na la keu hookuu mai la oia i ka luhi ame na inea o keia noho ana.

He makuahine akahai, he ike ia kaua hoakanaka, a he hale kipa oiaio no na mea apau; aka o ka hoomanao ana ae i na la o ka inea i alo pu ia ai, aole loa e poina, a nona ia a'u e kanaenae ae nei.

Kanikau keia he aloha,

Nou no e Kanewahine,

Kuu wahine i ka makani o Nuuanu

Huli aku nana i na Koolau,

Lau ka manao e hiki e,

Hiki mai la ke aloha ia'u,

Kuu wahine mai na pali kaiaulu,

Alolua o Kaholo,

Ma ke alo mai hoi na pali,

Ma ke kua mai hoi na pali,

Kuu wahine mai ka nalu o Waikiki,

Hauwawa ia ke kaona,

Wawaia ka hale he kanaka,

Auwe kuu hoapili e!

Kuu wahine i ka ehukai o Pueena,

Kau i ka papaheenalu o Mokuleia, Au mai kaua o na kai hulilua,

No kuu aina kohi i ke kukuna o ka la,

Hoopumehana i ke one o Hookena,

Walea i ka olu o Pahoehoe,

Noho kupa a kamaaina,

I hale kipa no kamahele,

Kuu wahine i ka hau anu o Hawaloa,

ALoha ia uka a kaua e noho ai,

Hoolono aku o ka leo o ke kahuli

Ke kani hone mai i ka pua lehua.

Kuu aloha pau ole ia oe,

Nou no e Kanewahine a!

Hoomaikai nui ia oe e ka Lunahooponopono, ame na keiki o kou keena, no kuu mau kini makamaka hoi, i hui pu mai me a'u i na hora o ke kaumaha ame ka luuluu, Aloha oukou apau.

Owau no,

John K. Mahiai,

Pahoehoe, Hookena, S. Kona

--------------

Elua Mau Kanaka i eha Mauwale

-----------

 

Mamuli o kekahi ulia kaa otomobilie i moeuhane mua ole ia a oiai ke kaa e ku ana mahai o ke alanui ma kahi kokoke i Hakipuu ma kela huli Koolau ma ka po o ka Poakahi nei, elua mau kanaka i eha mauwale, no laua na inoa o Joseph Kaelelemali ame C. Sasaki, elike me ka hoike i loaa ae i ke keena o ka Makai kaa David C. Kamauoha.

Hookahu no ka kaa a nei mau kanaka o ke kau like ana, elike me ka hoike a ka Makai Lono McCallum o ka hoike ana ae i ka halewai; ma ka manawa i pahu ae ai ka laholio o ka huila. Oiai ka laua e mili ana no ka hookomo ana i laholio hou no ka hookomo ana i laholio hou no ka huila ma kahi  o ka laholio i pahu, a e hamare ana i ka kae o ke apo hao o ka huila, ua lele ae la ke apo hao e paa ai o ka loholio a haki ka ihu o Kaelelemali me ka moku pu o kekahi wahi o kona maka. No Sasaki hoi, kona kokoolua, ua moku kona kuekue lima. No ia mau eha mauwale i loaa ia laua i hoihoiia ae ai no ka halema'i o na poino ulia, a malaila i lapaauia mai ai ko laua mau wahi i poino.

 

MA KA HANA O KA HOOPAU ANA I KA PAUWELA STORE LTD.,

-----

HOOLAHA I KA POE PAA AIE.

------

Ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i ka poe paa aie apau o ka Pauwela Store, Ltd, e waiho mai i ka lakou mau koi i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma Wailuku, Maui, T.H., iloko o kanaiwa la mai ka la aku o ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha, o hoole mau loa ia aku auanei lakou.

La o ka hoopuka mua ana, Maraki 27, 1924.

K.C. WONG,

Kahu no ka põe paa aie ame ka poe paa mahele o ka PAUWELA STORE, LTD., 6601--Mar. 27; Apr. 6, 10, 17, 24.

-----------------

HOOLAHA KUAI O KA AINA AUPUNI.

----------

Ma keia ke haawi aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 10:00 a.m., Poaono, Mei 3, 1924, ma ka puka mamua o ka Hale Aupuni Kalana, Lihue, Kauai, malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka mea koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, na Pauku 348 ame 358 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915, ame ke Kanawai 143 o na Kanawai Ahaolelo o 1917, ke koena aina aupuni pahale malalo iho nei:

Koena Aina Aupuni ma waioli, Hanalei, Kauai, nona ka iliaina o 3,849 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha.

E kaa no ka apana e kuai hoolilo ia aku ana maluna ae malalo o keia kumu aelike penei:

1. Kumukuai haahaa, $25.00

2. Kuiki ma ka manawa e haule ai o ka hamare.

3. E uku no ka mea iaia e lilo ai i na hoolilo no ka hoolaha ana mahope iho o ke kuai ana.

4. O ka makaainana wale no o na Mokuaina Huiia o Amerika a i ole o kekahi mea paha i hoike ae i kona manao e lilo i makaainana Amerika, ke lilo i mea kuai mai.

O ke kii palapala aina e hoikeike ana i ka aina e kuaiia aku ana, eia ke waiho nei ma kahi o na palapala, a e ikeia no ma ke keena o ka Hope akena Aina, Hale Aupuni Kalana, Lihue, Kauai, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu.

No na hoakaka aku i koe e noi ae ma ke Keena o ka Hope agena, Mr. J. M Lydgate, Hale Aupuni, Kalana, Lihue, Kauai, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu.

Hanaia ma Honolulu, maloko o ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni i keia la 31 o Maraki, A. D. 1924.

CT BAILEY,

Komisina o na Aina Aupuni. 6602--Apr. 3, 10.

 

----------------------

HOOLAHA KUAI O KA APANA AUPUNI

-------------------

Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea, ma ka hora 10:00 a.m, Poaono, Mei, 3, 1924, ma ka puka mamua o ka hale Kalana, Lihue, Kauai, malaila e kuai hoolilo ia aku ai i ka mea koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, na Pauku 348 ame 358 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915 Ahaolelo o 1917, ka apana pahale malalo iho nei.

Apana 80, na Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Kona, Kauai. nona ka iliaina o 10,654 kapuai kuea oi aku a emi mai paha.

E kuai hoolilo ai aku ana ka apana maluna ae malalo o na kumu aelike ame na kulana apau o na Aelike Kuai Kuikawa i hoopukaia e ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, a malalo hoi o na kulana mahope ae nei e hookomoia ame kulana paku'i maloko o na Aelike Kuai Kuikawa e hoopukaia aku ana e apo ana i ka apana i oleloia.

1. He mea pono e kukuluia i halenoho nona ka lilo aole e oi aku mamua o $2,500.00 maluna o ka apana i oleloia, iloko o elua (2) makahiki mai ka la aku o ke kuai.

2. E pono e noho hoomau ka mea iaia e lilo ai maluna olaila, no hookahi (1) makahiki iloko o na makahiki mua (3) ekolu mai ka la aku o ke kuai.

3. E uku ka mea iaia e lilo ai i kela ame keia makahiki ma keia hope aku i na auhau maluna o ka waiwaiio o ke koina o ka aina i oleloia ame na auhau e ae e kauia mai ana a e auhauia mai ana maluna iho a i ole e pili ana i ka aina i oleloia, a no kekahi kuleana paha iloko olaila.

4. E hoopukaia no ka palapala sila ekolu (3) makahiki mahope aku o ka la o ke kuai a i ole ma kekahi manawa ma ka pau ana o ke koi pili kukulu hale ame hookahi (1) makahiki o ka noho ana.

E kaa ke kuai o keia apana malalo o keia mau kulana:

a. Kumukuai haahaa, $160.00.

b. Aelike, kuike ma ka haule ana o ka hamare.

c. E uku ka mea iaia e lilo ai i na hoolilo apau o ka hoaloha na hoolilo apau o ka hoaloha ana ame na kaki e ae apau i pili me ka hoomakaukau ana i ka Aelike Kuai Kuikawa e hoopukaia aku ana mamuli o keia kuai.

d. O ka makaainana wale no o na Mokuaina Huiia o Amerika, a i ole o kekahi mea paha i kukala ae i kona manao e lilo i makaainana ke lilo i mea kuai mai.

O ke kii palapala aina e hoikeike ana i ka apana e hooliloia aku ana ame ke ano o ka Elike Kuai Kuikawa eia ka waiho nei ma kahi o na palapala a e ikeia no ma ke Keena o ka Hope akena, Hale Kalana Lihue, Kauahi, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu.

No na hoakaka i koe e ninau ae ma ke Keena o ka Hope akena, Mr. J. M. Lydgate, Hale Kalana Lihue, Kauai, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu.

Hanaia ma Honolulu maloko o ke Keena o ke Komisina o na AIna Aupuni, i keia la 28 o Maraki, A. D. 1924.

CT Bailey,

Komisina o na AIna Aupuni.

6602--Apr. 3, 10.

 

HOOLAHA KUAI O KA APANA AUPUNI

 

Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea, ma ka hora 10:00 a.m., Poaha, Mei 1, 1924, ma ka puka mamua o ka Hale Kapitala, HOnolulu, T.H., malaila e kuai hoolilo ia aku ai i ka poe koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, na Pauku 348 ame 358 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915 ame ke Kanawai 143 o na Kanawai Ahaolelo o 1917, na apana Aupuni no na hana pahale ma na Ihona Hema o Puowaina, Honolulu, Oahu elike me ia malalo iho nei:

Apana 523 B, na Apana Ihona o Puowaina, nona ka iliaina o 4,000 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa, $800.00.

Apana 523-C âme 524-C, na Apana Ihona o PUowaina, nona ka iliaina o 6.040 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa. &755.00

Apana 524 B, na Apana Ihona o Puowaina nona ka iliaina o 4,800 kapuai kuea oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa, $600.00.

Apana 525 B, na Apana Ihona o PUowaina, nona ka iliaina o 3,840 kapuai kuea, oi aku a emi maipaha. Kumukuai haahaa, $480.00.

Apana 525-C, na Apana Ihona o Puowaina, nona ka iliaina o 5,516 kapuai  kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa, $689.00.

Apana 526 B na Apana Ihona o Puowaina, nona ka iliaina o 10,040 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa, $1,255.00.

Apana 527 A na Apana Ihona o Puowaina, nona ka iliaina o 6,121 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa. $765.00.

Apana 528-A, âme 529-A, na Apana Ihona o Puuwaina, nona ka iliaina o 12,11 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa, $1,514.00.

Apahna 530-A, na Apana Ihona o Puowaina, nona ka iliaina o 9,960 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha. Kumukuai haahaa. $1,244.50.

E kuai hoolilo ia aku ana na apana maluna ae malao o na kumu aelike ame na kulana apau o na Aelike Kuai Kuikawa i hoopukaia e ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, a malalo hoi o na kulana mahope ae nei e hookomoia aku ana ma ke ano he mau aelike ame kulana paku'i maloko o ka Aelike Kuai Kuikawa e hoopukaia aku ana e apo ana i na apana i oleloia:

a. E kuai hoolilo ia aku ana na apana apau maluna ae me ke koe o na Apana 523-B malalo o ka itamu (1) me ka maopopo loa aole lakou i hoolakola me ka pono alahele a aole i hoopaa ke Teritore iaia iho no ka hoolako ana ia mea. E hookomoia ana he pauku hoakaka no keia mea maloko o na palapala sila e hoopukaia aku ana e apo ana i na apana e hooliloia aku ana mamuli o keia kuai.

b. E ukula ka hookahi hapaha o ke kumukuai e lilo ai ma ke kuike ma ka haule ana o ka hamare a o ke koena aku iloko o na uku liilii like ana ekolu ma ka makahiki me ka ukana.

Hanaia ma Honolulu maloko o ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni o ke Komisina o na Aina Aupuni, i keia la 28 o Maraki, A.D. 1924.

CT Bailey

Komisina o na Aina Aupuni.

6602--Apr. 3, 10.