Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 16, 17 April 1924 — Page 2

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NA HOOMAIKAI A KA LAHUIKANAKA O IAPANA

 

            Maluna mai o ka mokuahi Taiyo Maru mai Iapana mai o ke ku ana mai ma ke kakahiaka o ke Sabati nei a e holo loa aku ana no Kapalakiko, ka Rev. K. Tsunashima, kekahi o na alakai Kristiano o Iapana a o ke kahunapule hoi o ka halepule Bancho o Iokohama, ma kana huakai misiona kuikawa ma ke ano he elele a he wahaolelo hoi no ka lahui Kepani, no ka hoike ana aku i ka mahalo a ia lahui i ka lahuika@aka Amerika no na kokua i haawiia aku me ka naau aloha a makee o@e, iloko o ka manawa i halawai ai ka lahuikanaka ma Iapana me na popilikia a ke ahi, ame ke olai o ka mahina o Sepatemaba o ka makahiki i hala.

            I kulike me ia ana o ka hoike ana ae e kipa aku ana ka oia i na kulanakauhale ano nui apau o Amerika ka mua maloko o na kulanakauhale ma ke kapakai o ka Pakipika alaila n@@ aku no na mokuaina waena o Amerika, ma ka hapa komohana a hala loa aku i na kulanakauhale ma kela aoao hikina loa e pili ana i ka Moana Atelanika, a maloko o na halepule, na kula nui a ma na kula aupuni a mau hal@ aupuni e ae e haawi aku ai oia i kekahi mau haiolelo ana i manao ai. He malihini kiekie oia na ke Kahunapule W. Palmer o ka halepule o Keukeano ma ke kakahiaka o ke Sabati nei, a iaia ka haiolelo o ke ana@a ha@@ pule ma ia kakahiaka.

            O keia malalo nei kona mau manao ame kana mau olelo o ka hoike ana ae i kekahi o na kanaka o ka Advertiser ma ia kakahiaka.

            @Ina i loaa ia'u he manawa nui i hiki ai ke haalele aku i ka mokuahi Taiyo Maru a kali aku no kekahi mokuahi okoa no elua pule a emi mai paha, in a la ua hiki ia'u ke hoalu iki iho i ka noho ana maanei no ka haawi ana aku ia oukou a pau i na hoomaikai no ke aloha kuio ame na kokua i haawiia ae ia makou ma ka manawa o ka poino nui a ke o@@i ame ke ahi nana i luku i kekahi hapa o na kulanakauhale na waiwai ame na ola.

            "Aka, oiai au e hele awiwi ana i nei manawa i ko oukou aina makuahine, nolaila, ke lawe nei au i keia manawa maikai kupono loa ma o ka oukou pepa la, no ka hoike aku ana i ko makou mahalo kiekie loa mailoko lilo ae o ko makou mau puuwai.

            "He wahaolelo au ma ka aoao o ka Misiona o na mahalo o ka Lahui Iapana i hoounaia mai nei a e holo aku ana au ma kela ma keia wahi o Amerika no ka haawi ana aku i na kanaka Amerika ma Amerika apuni, a he manaoio ko'u e heluhelu ana no oukou i na manao apau a'u e hoike aku ana i na kanaka apau ma Amerika, a o na mea apau a'u e hoike aku ana e pono e manaoia iho ua kamailio pu aku au i na kanaka apau ma Hawaii nei.

            Ke hoomanao nei kakou i ka manawa i pahola ae ai ka nui hou e pili ana i kela pilikia koikoi ma Iapana ma ke ao holookoa, he mea waiwai ole ka olelo ana ae, o ka lahuikanaka Amerika pu kekahi mawaena o lakou i hoopilihuaia, me @e mea la he poino koikoi loa pu ia i loaa maleko o ko oukou aupuni ponoi. Ua kanikau pu okou me makou. Alaila, ua ninini mai la oukou apau, ka poe ilihune ame ka poe waiwai, ka opio ame ka poe i oo, i ka oukou mau waiwai a haawi ae la me ka manao menemene o ke aloha kuio no ka poe i hoopoinoia. Ua pane koke aku oukou me ka hikiwawe loa me ka haawi ana me na naau makee a alunu ole i ka leo noi a ka Peresidena Coolidge no ke kokua ana ia Iapana. Ua hoouna ae oukou me ka hikiwawe loa i ka oukou mau kokua mamua o ka kekahi poe e ae; o ka oukou mau waiwai ma na lako ai a ma na mea e ae ka oi aku o ka nui o na mea i loaa ae ia makou.

            "Iloko o kela manawa i poino ai o Iapana i ke olai ame ke ahi, ua kikoo ae la ko oukou mau lima maluna o ka Pakipika, a lawe aku i ke anu, hanai ae la i ka poe i pololi, a hoaahu ae la i ka poe i ma'i. O ka olelo ana ae no ko makou mahalo he liilii loa ia. Pehea @a e hiki pono ai ia makou ke haawi mai i na hoakaka ana ma na huaolelo, a maloko o ka makou mau hana no ka maikai a oukou i hana ae ai.

Mahalo Mau

            "Ua maopopo ia oe, oiai ke aloha menemene e paa ana i kekahi wahi ano nui iloko o na uhane o ko kakou mau lahui kanaka, e kupinai mai ana ia a e panai hou mai ana i ka leo elike me ka pane ana a ka puuwai i ka puuwai. Ke ulu mau nei iloko o ko makou mau naau na manao aloha pumehana no oukou a aole loa e poina iki ia ana ko oukou lokomaikai, a e lawe pu ana makou ia manao mahalo no na kokua i haawiia ae me makou elike ka loihi me ka mau o na hoomanao ana iloko o makou.

            "E ae mai ia'u e haawi hou aku i ka'u hoomaikai ma ka inoa o ke ano he hoakanaka iloko o ka poe i hoopoinoia a ma ka aoao hoi o ka

 

KA MANAWA E HOOPONOPONOIA AI NA MEA APAU.

(Kakauia e S. H. Oni)

            I ko kakou nana ana aku i na mea o ka honua nei, ike kakou i na mea kekee he nui wale, noho kekahi poe hana hewa me ka waiwai nui ame ka hanohano ame ka mahalo nui ia mai, noho hoi kekahi poe haipule me ka nele, ka ma'i ame ka hoomaauia mai e ka poe hanaino, a nele ka haipule i ka ai, ka i'a, ka hale ame ka lole a hooluhiia e na haku oolea. Nui hoi na aina na hale, na paahana ame na holoholona a ka poe hana hewa.

            Pehea ka loihi o ia mau mea e mau loa ana no anei@ Aole loa pela; e pau koke ana no laua a elua no ka mea, ua nana pono mai ko ke Akua mau maka i keia mau mea apau, a ua hoakaka mai i kona manao e hooponopono i na mea apau.

            Ke i mai nei kekahi, o ko ke Akua manao kahiko no ia, ua kali loihi makou ia mea, a ua hala loa ka manawa, nolaila, ua haalele paha ke Akua ia manao ona. He manao kuhihewa no ia, no ka mea ua paa ke Akua manao e hookolokolo mai i ko ke ao nei, a e hooponopono mai hoi i na mea apau. Ke @kali nei ke Akua a pau ka poe i waeia i ka paulele ia Iesu ame kona hiki ana mai.

            Aia ahiki mai ia la, alaila, e hookolokolo mai ia a e hoopololei mai ma ke kanaka ana i olelo mai ai, ua hoike pono mai i ka oiaio o ia mea i na kanaka apau i kona hoola ana mai iaia mai ka make mai. Oih 17:31. Nana no e uku mai i na mea apau elike me ka lakou hana ana. O ka poe e imi ana i ka nani ame ka mahaloia, ame ka make ole ma ka hooikaika mau ana i ka hana maikai, no lakou ke ola loa, aka, o ka poe hoopaapaa aku, aole hoi i hoolohe i ka oiaio, a ke malama aku nei i ka heawa no lakou ka huhu ame ka inaina ia mai. He ino ame ka make kona uhane a pau o kanaka e hana ana i ka hewa, aka, o ka nani ame ka mahaloia mai, ame ka malu, no na mea apau e hana ana i ka maikai. Rom 2:6-10.

            A pau ka hookolokolo ana, alaila, aole e ike houia ka noho hune ana o ka poe haipule, pau ko lakou noho nele ana, pau ka hoowahawahaia a me ka hoomaauia, pau ka hooluhi waleia e na haku hookaumaha, pau @a pilikia a pau@ a lilo lakou i poe hanohano loa iloko o ke aupuni o ko lakou Akua. Ia manawa hookahi no, a aole e ike houia ka poe hana hewa e waiwai ana, a e noho lako ana me ka hanohano nui. Aka, ua nele loa lakou i na mea apau i loaa ia lakou ma ke ao nei. nele lakou i ka aina ame ka hale, nele lakou i ka ai ame ka i'a, nele lakou i ke kapa me na holoholona, a he noho ana poino wale no ko lakou ma ia hope aku. Alaila, e hookoia ka olelo a Iesu@ "A o keia poe la e hele aku lakou i kahi eha mau. Aka, o ka poe maikai, i ke ola mau loa." Ua pili pono ko ka olelo hoohalike a Iesu no ke kanaka ilihune, oia hoi o Lazaro ame ke kanaka waiwai i aahuia i ka lole nani a ahaaina mau i kela la keia la me ka hauoli. Luk. 16: 19-30. A ka wa pono puka hou aku.

 

NA KA ONA O KA HALE I ALAKAI I PAA AE AI OIA

 

            Mamuli o ke kono a ka on a hale i kekahi o na makai e hele aku i kona hale i paa ae ai he umi galani bia i ka hopuia e na makai a paa pu me ka mea nana ia mau galani bia.

            Mamuli o ke noi a Yee Sick Chan, ka mea nona ka hale ma ka aoao makai o ke alani Vinia, ma ka aoao Ewa o ke alanui Buckle, i komo aku ai kekahi mau makai ma ka Poaha aku nei o ka pule i hala, iloko o na rumi e nohoia ana e kekahi wahine Hawaii, nona ka inoa o Mrs. Waahila, he mea noho hoolimalima aku malalo o Yee S. Chan, a paa me na galani bia ana.

            O Chan ka ka mea nana i alakai ponoi i ka Makai james Moriyama e ukaliia aku ana e kekahi mau makai ahiki i ke komo ana iloko o @a rumi e noho ana o k@awahine. He umi galani bia i loaa aku maloko o kekahi o na rumi a laweia e na makai e ninini.

 

põe i hoopoinoia, a ma ka aoao o ka lahui Kepani no ka oukou mau hana ae ai no laukou," wahi a ka Rev. Tsunashima ma ka hoopau ana o kana kamailio ana.

 

            ROME, Apr. 6- Ua hoakakaia maloko o kekahi lono kelekalapa o ka loaa ana ae i ka akena o na meahou Stefani i keia la mai Tirama mai, ke Kapitala o Albania, elua mau kanaka lawelawe oihana kalepa Amerika i pepehiia a make malaila ma ka po i hala, ma kahi kokoke i ke awakumoku S@utari. Ua lawe koke ke aupuni Albanian i kekahi mau keehinahana no ka hopu ame ke kau ana aku i ka hoopa'i maluna o ka poe pepehikanaka, wahi a ka lono kelekalapa.

 

KO KAHUKU MAU HUNAHUNA MEAHOU.

 

            Mr. Lunahooponopono, Solomon Hanohano, Ke aloha o ke Akua me kakou a pau, Amene.

            Na ouli kupaianaha mai ka lani mai. Ia'u mai Kahuku aku e holo a@a no Kaipapau i Hauula, aia ilaila ka'u hana, hapaha i koe kani ae ka hora 5 o ia kakahiaka Poalua la 1 o Aperila, e wehe mai ana kaiao, he hookahi mile keia a'u e nanea ana i ka holo, loaa mai la au i ka malamalama, a hoomanao ae la au he kaa otomobile mahope mai o'u, i ko'u hoomaopopo pono ana i ke ano o keia malamalama, aole mai ke kaa otomobile mai; ano kuemi mai ka holo o kuu lio ihope, a huli ino aku la au ihope a ike aku la au me he hoku la e a ia ana e ke ahi, a pau loa. I ko'u hoomaopopo ana i ka manawa i lele mai ai keia malamalama, ua piha paha ka umi @ekona a oi aku paha. O kahi i ku aku ai keia malamalama i na he nahelehele e a ia ana ua kupono i na kumu paina.

            Ina paha i kupono mai ia'u, heaha la ka hopena oia mea? Ua kuemi e kuu lio i hope oiai, mamua kokoke o'u kela malamalama ia sekona, a hoomanao ae la au no Paulo e kokoke aku ana i ko'u hauoli pihoihoi, a mahalo aku i Kona mau mea kupaianaha ma ka lani, wahi no a Iesu e hoike e mai no ka lani mamua o ke kokoke ana mai o ka hopena o keia honua i na mea kupaianaha.

            Ko ka honua mau itamu keia. Sabati 30 o Maraki i wehe hou ia ae ai Kahuku Park e kekahi o na Hui Kinipopo o Leilehua, me ke koena iho i koe o ko Kahuku mau keiki i hoopiha hou ia ae i emi ole iho malalo o 500 ame ka piha pono i na kaa otomobile i ahai aku ai ka Leilehua i ka lanakila 8 ia 4 puni.

            I keia mau ahiahi na haiolelo a na Pilipino olohani a hoopii ukuhana, ke kokua liilii nei no na Pilipino ma ke oki ana i ke ko, a koe aku @@oka hapanui.

            He ma@u ia.

JOEL K. APUAKEHAU, Kahuku.

 

HE HOOMAIKAI NUI.

 

            I na hoaloha, na ohana ame na makamaka i komo pu mai me makou, na keiki ame na moopuna apau, e noho ana iloko o ke kaumaha me ka luuluu, e paumako pu ana hoi me na naau i hoehaehaia, me ko oukou hui pu ana mai, me na puuwai i hoopihaia me na waipuna hu'ihu'i o ke aloha, e pauma ana iloko o ko oukou mau houpo @akahi no ko makou makuakane aloha, Moses Kaaikaula, i pauaho mai i keia ola ana; ke pahola aku nei ko makou mau lima o ka hoomaikai nui, aole hoi me ko makou mau waha, aka, mailoko lilo loa ae no ia o ke kumu o ko makou puuwai pakahi, me ke apo ana aku a hookipa mai i ka oukou mau makana o ke aloha, na kokua ame ko oukou komo pu ana a auamo like ma ia haawina hookahi o ke aloha oiaio.

            Nolaila, o ka oukou mau makana maikai apau, na owili lei ilima, na @@@ke pua ala onaona, ame na r@@@ pua i hana maiau ia, o kela ame keia waihooluu like ole o na pua, a he nani maoli ke ike aku, e hoohiwahiwa a e hoonani ana maluna iho o ke kino o ko makou hulu makua, i pauaho mai i keia ola ana.

            Nou e Kaimuki Home na opuu pua i kuiia a hookahi; kekahi o ka makou mau hoomaikai nui, ua loaa mai kau makana @@@@ pua nani, a maluna o ua rina la i omau ia iho ai na pua nani i hoohuiia lakou a i hookahi iloko o ke apo o ke aloha hoahanau i omauia a paa ma ko oukou mau umauma pakahi iho.

            M@ oukou no @ia i noho pu ai no na manawa loihi, a haalele mai la oia ia oukou.

            E lilo ana ka oukou mau hana maikai apau i mea na makou e hoomanao mau ai me ka poina ole, a e kukuni paa ia iho maluna o ka papa o ko makou mau puuwai pakahi.

            Ke pule nei makou me ka hoomai kai nui ia oukou apau, imua o ka mana ame ke lokomaikai o ke Akua a kakou  i hilinai ai, e hoolako a e hoopihaia ko oukou mau waihona i hoohaka@@kaia@ a e lu ae i na kaumaha ame na luuluu apau i kau iho maluna o kakou, a o Kona aloha no auanei ka mea nana e hoopaa ia kakou apau.

            O makou no na keiki ame na moopuna.

MR. & MRS. KIMOKEO SIMEONA

172 Paoakalani Road, Waikiki.

 

HE HOOMAIKAI.

 

            O makou o na hoahanau o ka Ekalesia o "Imiola" o Waikane, na haumana Kula Sabati, ame ka Ahahui Hooikaika Kristiano o ka Ekalesia o Waikane, ma o ko makou komite malama ola la, ke haawi nei makou i ko makou hoomaikai i ko makou makua ma ke kino Mr. L. L. McCandless no kana mau kokua i haawi mai, o ia hoi elua pipi momona, i aneane aku i ka 700 paona, a me kona haawi pu ana mai, ame ka wehe hamama ana mai i ka ipuka o kona home aloha, e hea mai ana i na kauwa a ke Akua e komo maloko, ua hamama kuu home nou, no ia la a no na mea apau.

E. K. HALEAKALA,

Komite Malama Ola.

 

HOOMAKA AI KAHANA O KE ALAHAKA.

 

O ke paniku ana i ke alahaka Haaliliamanu o ke alanui Moi i mea e hiki ai ke hana ia ke alahaka hou aole e hoomaka kokeia ana a hala he mahina mai keia la aku, elike me ia a ke kokua enekinia mua o ke aupuni kulanakauhale, H. A. R. Austin o ka hoolaha ana ae ma ka Poaha o ka pule aku la i hala.

            He iwakalua-kumamawalu mau kia pohaka kameki ka i koe e hana ai, a e hala ana he 30 la e waiho ai i paakiki pono na pou mamua o ka hoomaka ana aku e hana ke alahaka hou, wahi a Austin. He kanaiwa la i aeia ma ka aelike e hana ai ia alahaka hou ahiki i ka paa ana; o ka hui a E. J. Lord Construction ka mea iaia ka aelike, a ua manaoia e pau ana no na hana o ia alahaka maloko o ia mau la.

            I ka manawa e hanaia ana o ke alahaka hou e weheia ana i alanui no ka poe helewawae maluna ae o ka muliwai o Nuuanu, ma kahi kokoke mai i ke alanui Moi, elike me ia a ka enekinia Austin o ka hoike ana ae, a no ka poe e holo aua maluna o na kaa uwila ma na kaa o ke alanui Moi, a i ole ma ke alanui Moi a hoololi ma ke kaa o ke alanui Hokele ma na alahele hikina a komohana.

 

HOONANEA NO KA MANAWA.

 

MOOLELO NO LONOKAMAKAHIKI KE ALII KAEʻAEʻA AOHE LUA MA KA HOOPAPA, AME KE KAUA.

 

MOKUNA II.

 

(Kakauia e Z. P. K. Kawaikaumaiikamakaokaopua)

(Hoomauia mai.)

 

            Mahope iho o ko Kanaloakuaana hoao ana ia Lonoikamakahiki, nolaila, olelo aku la o Kanaloakuaana ia Kaikilani:

            "E hoihoi ka aina ia Lonoikamakahiki," no ka mea, ua maopopo ia Kanaloakuaana ke akamai ma na mea e pili ana i ke aupuni.

            Nolaila, olelo aku la o Kanaloakuaana ia Lonoikamakahiki e pani ma ka hakahaka o Keawenuaumi; a noho iho la o Lonoikamakahiki ma ka noho alii o kona makuakane.

            Noho iho la o Lonoikamakahiki me kana wahine ma na aina apau o Hawaii, he mau poo no ke aupuni. A liuliu ko Lonoikamakahiki noho alii ana, aole he kaua a kipi hoi ma ia hope mai, aole no hoi i kulanalana kona noho ana me kana wahine.

            O Kaikilani, oia o laua ka mea i hana i ka hewa, no ka mea, ua lawe ae oia ia Heakekoa ke keiki a Kalaulipali, me Uli i kane moekolohe nana, me ka ike ole o Lonoikamakahiki; a i ka manawa i manao ai o Lonoikamakahiki e holo makaikai ia Maui, ahiki i Kauai, nolaila, lawe ae la oia i kana wahine ia Kaikilani, e hele pu ma ia huakai hele a ke alii; a i ka manawa i makaukau ai o ka huakai a ke alii lawe ae la oia i kona mau hoewaa, ame kona kahu me Loli. O ka manao nui o Lonoikamakahiki ma ia huakai, i mea e hoike ak@ ai i kana mau hana hoopapa i a'o ai a oo ka lae o ke keiki o Napoopoo.

            No ia mea, lawe ae la oia i kana hokeo o Kuwalawala ka inoa o ua hokeo la; ai na maloko o ua hokeo la, na mea hoopapapa apau, na ukana o kela ame keia ano. A lawe ae la no hoi i kana kahili o Eleeleualan, he kahiki nui ia. A makaukau ka huakai a ke alii, alaila, holo aku la lakou a Maui, aole i liuliu ma Maui, alaila, holo aku la ma Molokai, a ma Koolau, ka lakou holo ana a noho ma Kalaupapa, Molokai.

            Ia kau ana o lakou nei malaila, aole i manao o Lonoikamakahiki e liuliu ka noho ana malaila, aka, no ka loohia ana o lakou e ka makani ino, nolaila, liuliu ai lakou malaila, he mau malama paha eha. Ia manawa no a laua i noho ai ma Kalaupapa he konane ka laua hana nui ia mau malama.

            E Kaikilani alii wahine o Puna e, ia a mai nei ia oe o ke ku a Kalaulipali o Uli o Heakekoa. Ina i lohe ole mai, alaila, hea hou aku oukou.

            "E Kaikilani alii wahine o Puna e,

            "E aa mai ana ko ipo ia oe,

            O ke ku a Kalaulipali o Uli o Heakekoa."

            "Pela auanei oukou e hea aku ai," a lohe ae la lakou i keia olelo a Heakekoa, alaila, hoi aku la ua mau kanaka nei.

            Ia hoi ana aluna o ka pali o Kalaupapa, ma Kaomilani, alaila kahea aku la ua mau kanaka nei elike me ke kauoha a Heakekoa. Ma ia kahea mua ana, ia manawa, lohe aku la no o Kaikilani i keia leo kahea ma ka pali, alaila, manao ae la oia, ua hiki mai kana ipo.

            Ia manawa a Kaikilani i lohe aku ai, e konane ana laua, aka, i mea e nalowale ai ke ano o keia leo e pae nei iluna o ka pali ia Lonoika

 

HE HOOMAIKAI.

            O ke aloha o ke Akua Mana me kakou ia a mau loa, Amene.

            Ke haawi aku nei na hoahanau o ka Ekalesia o "Imiloa o Waikane, na haumana Kula Sabati, na lala o ka Ahahui Hooikaika Kristiano o ka Ekalesia o Waikane i ka lakou mau hoomaikai ana, i na ekalesia apau o Oahu nei, Kula Sabati ame na Ahahui Hooikaika Kristiano i hiki mai ma ka la 6 o Aperila A. D. 1924; e hoomanawanui ana i ka hele ana iloko o na kuaua nui e haluku ana ma ia kakahiaka nui.

            O ka mea i ikeia ua hiki ole i ka luakini o Imiloa ke omo mai i ka nui o na haumana Kula Sabati ame na hoaloha i hiki mai, ke hele la a pihaku'i oloko a hu mawaho o ka palena.

            Oiai na kilihune pakaua ame ka uwila e anapu ana ma ke ahiahi o ka la 5, e hoike mai ana e hiki mai ana e ino; nolaila maloko ponoi o ka Hall o Waikane i kukuli iho ai au a noi aku i ka mea mana loa, e oluolu oia e lawe aku i ka'u leo noi e noi aku ana imua o Kona alo me ka oiaio; mai hookaumaha mai oe i kuu naau no ka mea nau no keia ha@a.

            A ke haawi pu aku nei no makou i ko makou hoomaikai a nui loa i na lala o na Aha ekolu, ka Aha Mokupuni, Aha Kula Sabati ame ka Ahahui Hooikaika Kristiano i hiki mai, a i oi loa aku hoi mamuli o ko kakou halawai kino pu ana me ke Kahu o Haili, ke Kahu o Wainee, ame na hoaloha i akoakoa mai; ka ohana o P. C. Jones, ka ohana o A. F. Judd, no ka hele ana mai e nana i na hana iubile ma ia la.

            A ke haawi pu aku nei no hoi makou i ko makou hoomaikai ia oukou no ka oukou mau mea liilii i haawi mai ia makou no ka pono o Kana hana ma keia ao. Ua oi aku kahi keneta mamua o ka hookahi haneri dala e loaa ia oe; o ka Paulo hoi, he oluolu o Paulo i na mea e loaa mai ana. O ka'u hoi he uuku kahi luau me ke aloha pu.

E. K. HALEAKALA,

Komite Malama Ola,

Waikane, Oahu

 

makahiki, nolaila, hoonalonalo ae la ua o Kaikilani me ka walaau ana ae ma ke konane ana, ma ka hoopuka ana i keia mau huaolelo:

            "O ke ku'i keia, o ka holo kela, mau ka wa, ninole ka luna, hapala ka ele, na ke kea ka ai."

            No ka manao o na kanaka na lakou i kahea aku, aole i lohe o Kaikilani, nolaila, kahea hou aku la ua poe kanaka nei:

            "E Kaikilani alii wahine o Puna e,

            E aa mai ana ko ipo ia oe,

            O ke ku a Kalaulipali o Uli o Heakekoa."

            Ia manawa lohe ae la o Lonoikamakahiki he kane o Heakekoa na Kaikilani, me ka manao no ua pae mai ma kekahi wahi o Molokai Mahope iho o ka lohe ana o Lonoikamakahiki i keia leo, alaila, ninau aku oia i ka wahine kaikuahine on a: "E, aloha mai la nae hoi ko ipo ia oe o Heakekoa."

            Aole nae he ekemu aku o Kaikilani, aka, ua lohe no i ke kamailio mai a ke kane, hoolalau wale iho la no ua o Kaikilani.        

            "O ke ku'i keia, o ka holo kela, mau ka wa, ninole ka luna, hapala ka ele, na ke kea ka ai."

            @a manawa, lalau aku la ua o Lonoikamakahiki i ka papa konane, a hahau aku la i ke poo o ka wahine, a eha aku la o Kaikilani, aka, ua koe no nae ke ola.

            Nolaila, huhu nui loa iho la o Lonoikamakahiki, a pono ole kona manao, me ka manao e hoohiki, aole e launa hou me Kaikilani, aka, iloko wale iho no ia ona, aole i hoopuka i ke akea, alaila, hoomaau ae la oia i kana wahine, a hookaawale aku la. A no keia mea, hoi aku la o Kaikilani i Hawaii, aole i launa hou me Heakekoa, no ka mea, i iho la o Kaikilani, aole e launa hou me Heakekoa; a no ka mea hoi, in a e launa hou me Heakekoa, alaila, o ka make ka hope a ke kane (Lonoikamakahiki) ke hana mai mahope, nolaila, haalele loa o Kaikilani ia Heakekoa.

            No keia hana ana a Lonoikamakahiki i ka wahine, nolaila, ua ku'i aku ka lono a lohe o Kanaloakuaana, nolaila, manao ae la na'lii o Hawaii e kipi aku ia Lonoikamakahiki a i ka hoi ana aku o Kaikilani mai Molokai aku, ahiki ma Hawaii, ia hiki ana aku, ua hoonoho ae la o Kanaloakuaana i na alii apuni na awapae waa o Hawaii, mamuli o ka olelo kauoha a Kanaloakuaana ame na alii apau; no ka mea, ua menemene ae la na alii apau i ka lohe ana, mai make o Kaikilani.

            Hoi loa o Kaikilani i Napoopoo, ua hao ae la na alii apau o Hawaii e kipi ia Lonoikamakahiki, a no @a he nui loa ko Kaikilani aloha no Lonoikamakahiki, no ka mea, aohe like o kona manao me ko Kanaloakuaana ma, ame na alii e ae; a ua imi hou o Kaikilani ia Lonoikamakahiki, aole i loaa ua hala i Oahu.

(Aole i pau.)

 

HOOLAHA A KE KOMISINA PALENA AINA E PILI ANA I KE NOI E HOMAOPOPOIA NA PALENA O KELA MAHELE O KE AHUPUAA O OPANA I KA PAIA "OPANA-UKA".

 

            MA KEIA KE HOOLAHAIA NEI i ka on a a mau on a paha o ka aina i kapaia ke Ahupuaa o Opana ma ka Apana o Hamakualoa, Mokupuni a Kalana o Maui, Teritore o Hawaii, ame @a on a o @a aina apau e pili ana, ua waihoia mai he palapala noi e ka Maui Agricultural Company, Limited, imua o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke Komisina Palena Aina no ka Apana Aha hookolokolo Kaapuni Elua o ke Teritore, no ka hoomaopopo ana me ka hoakaka ana i na palena o kela mahele o Opana i kapaia o Opana-uka, a e hooloheia ana ua palapala noi la imua o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke Komisina Palena Aina, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Kaapuni, Apana Elua, o ia Teritore, ma Wailuku, mokupuni i oleloia, Kalana o Maui, ma ka POALUA, ka la 6 o Mei, 1924, i ka hora 10 a. m., a ma ia manawa, a ma ia wahi, ua kauohaia na kanaka apau i kuleana i keia kumuhana, e hoea mai, a e waiho mai i ka lakou mau kumu e kuleana ai me na hoike e pili ana i na palena i oleloia.

            Ma kahi i hoakakaia maluna, e aeia na mea apau i kuleana, e nana i ua palapala noi la, me ke kii o ka aina, me na hoakaka ana, ma na hora hana o ka la, mamua o ka la e noho ai ke komisina, e hoolohe i keia mea.

            Kakauia ma Wailuku, Maui, T. H., Aperila 8, 1924.

DANIEL H. CASE,

Komisina Palena Aina no ka Aha Kaapuni, Apana Elua, Teritore o Hawaii.

6603-Apr. 10, 17, 24; Mei @, 1924.

 

HOOLAHA A KE KOMISINA PALENA AINA E PILI ANA I KE NOI E HOOMAOPOPOIA NA PALENA O KE AHUPUAA O HALEHAKU.

 

            MA KEIA KE HOOLAHAIA NEI i ka on a a mau on a paha o ka aina i kapaia ke Ahupuaa o Halehaku, ma ka Apana o Hamakualoa, Mokupuni a Kalana o Maui, Teritore o Hawaii, ame na on a o na aina apau e pili ana, a i ole, e waiho ana iloko o ia Ahupuaa, ua waihoia mai he palapala noi e ka Hawaiian Commercial and Sugar Company me Maui Agricultural Co., Ltd., imua o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke Komisina Palena Aina no ka Apana Aha Hookolokolo Kaapuni Elua, o ke Teritore, no ka hoomaopopo ana me ka hoakaka ana i na palena o ua Ahupuaa la o Halehaku, ame na kuleana me na apana aina e ae, e waiho ana iloko o ia Ahupuaa, a e hooloheia ana ua palapala noi la imua o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke Komisina Palena Aina, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Kaapuni, Apana Elua, o ia Teritore, ma Wailuku, mokupuni i oleloia, Kalana o Maui, ma ka POALUA, ka la 6 o Mei, 1924, i ka hora 10 a. m., a ma ia manawa a ma ia wahi, ua kauohaia na kanaka apau i kuleana i keia kumuhana, e hoea mai, a e waiho mai i ka lakou mau kumu e kuleana ai me na hoike e pili ana i na palena i oleloia.

            Ma kahi i hoakakaia maluna, e aeia na mea apau, i kuleana, e nana i ua palapala noi la, me ke kii o ka aina, me na hoakaka ana, ma na hora hana o ka la, mamua o ka la e noho ai ke komisina e hoolohe i keia mea.

            Kakauia ma Wailuku, Maui, T. H., Aperila 8, 1924.

DANIEL H. CASE,

Komisina Palena Aina no ka Aha Kaapuni, Apana Elua, Teritore o Hawaii.

6603-Apr. 10, 17, 24; Mei @, 1924.

 

HOOPAU ANA I KA HONOLULU RICE MILL CO., LTD

 

Hoolaha i ka Poe Paa Aie

 

            Mamuli o ka hookohuia ana mai o ka mea nona ka inoa malalo iho nei i kahu no ka poe paa aie ame ka poe paa mahele no ka ahahui i hoikeia ae nei maluna, ma ke kauoha no kona hoopauia ana i hana pono ia e ka Puuku o ke Teritore o Hawaii, i Maraki 29, 1924, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i ka poe paa aie apau o ka ahahui i oleloia e waiho mai i ka lakou mau koi i ke kahu nona ka inoa malalo iho nei ma kona wahi lawelawe oihana 417 Alanui Moi Akau, Honolulu, kokoke i ka hale hoolulu o ka Hui Alahao Oahu, iloko o kanaiwa la mai ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha. O na koi apau e waiho ole ia mai ana pela e hoole mau loa ia aku no.

T. TANAKA,

Kahu i olelo mua ia ae nei.

Aperila 10, 1924.

6603-Apr. 10, 17, 24; Mei 1, 8.

 

POE LAWELAWE OIHANA ma ka inoa COSMOPOLITAN BUSINESS AGENCY

 

            Oihana Loio, Huli i na Aina Pohihihi; Noteri Hooiaio Palapala, Kakau i na ano Palapala apau; Akena Kuai Aina; Ohi Aie ame na hana e ae.

            Keena Oihana: Rumi 5 Hale Lincoln, aoao mauka o ke Alanui Moi, mawaena o ka Hokele Young ame ka Hale Kapiolani, Helu 178. Kelepona 6310.

6601-1m.

 

HOOLAHA

 

I ka Poe e Nana Mai Ana i Keia:

Ke hoikeia aku nei ka lohe imua o ka lehulehu, ua hookohu aku au ia Antone Rodrigues o Kamalo, Molokai i hope no'u ma ke kanawai me ka mana piha e nana a e hooponopono i ko'u kuleana akahi-hapalua i mahele ole ia o ke Ahupuaa o Ohi'a Komohana, ma Molokai, a o ia no ka aina i hoomaopopoia ma ka Mahele Kuleana Helu 30 i hookoia no S. Helehewa.

B. N. KAHALEPUNA,

Honolulu, Aperila 7, 1924.

6603-Apr. 10, 17, 24; Mei 1.

 

CITY MILL CO.

KEKAHI O NA HUI KAHIKO LOA MA HONOLULU NEI.

 

Poe kuai Papa, Pilihale, na lako Paipu, na Laau Puka Aniani me Panipuka, lako Pili Hao; na mea no apau no ka home ma ke kumukuai oluolu loa.

 

Kukulu makou i na hale ma ka uku liilii ana, me na hookaa liilii.

 

O KA OI LOA AKU NO KA POE HOOKUONOONO.

 

Mai Poina---Hele Mai Ia Makou

Kihi o na Alanui Moiwahine me Kekaulike. Honolulu, T. H.

 

OPEN A CHARGE ACCOUNT AT The Model Cloth@@ers FORT ST.

 

David P. Keawehaku

HE AGENA HOOKO MARE

 

Ua hiki ia'u ke mare i ka poe apau e makemake ana e mareia.

743 KANOA LANE, KOULA,

Honolulu, Oahu, T. H., Mar. 12, 1924

6599- Mar. 13, 20, 27; Apr. 3, 10, 17, 24; Mei 1.

 

Keena Hawaii

NO NA

Lako Hana Mahiko

 

Hapuku Kila Oliver Chilled ame na Palau Na Katapila Cleveland Na Katapila Fordson Na Kaa Kalaka White Na Kaa Kalaka Federal Na Kaa Kalaka Ford Na Hana Pili Amala

 

HANA I NA KINO O NA KAA UKANA ME KALAKA ME KA HANA HOU ANA

 

Schuman Carriage Co., Ltd.

 

Na Paionia o na Hana Halihali o Hawaii nei

 

K VICTROLA

-Ka Meakani Mele Kilakila- he meakani e pono e loaa ma kou home. Kauoha mai i na buke hoakaka o na Pahuolelo ame na Papa Leo Mele.

NA PIANO PAANI NA ROLA PAANI NA PEPA MELE HOU NA PILA AHA

âme na mea apau pili i na mele

 

Bergstrom Music Co.

1020 Alanui Papu Honolulu

 

HALE UWI WAIU O MAPULEHU

PUKOO, MOLOKAI

E Hooholo Ana i ka MOKUKUNA GESOLINA

LELEIONA

Mawaena o na Awa o Honolulu me Molokai

 

Geo. P. Cooke, ONA.

Poe Lawe Hau me Waiu

 

E KUAI I KOU MAU

Pono Hale ma ka Hawaii Furniture Co.

Helu 469 Alanui Moi kokoke i ke kihi o ke Alanui Liliha

He oluolu na kukai olelo ana.

 

Keolanui ame Bridges

 

Mau Mea Kahakii Hale, Lawe Aelike Kukulu Hale, Ame Huli Dala no ke Kokua Ana no ka Hale, Hana Alanui ame Kuai Aina

 

Eia me maua he mau apana @@@@ kupono no ka hoolimalima a kuai ana no ke kumukuai haahaa.

Mau mea huli i ka moohelu aina me noteri no ka lehulehu.

E komo mai e ike ia maua. Rumi Helu 1, Commercial Bank Building.

Alanui Moi. Kelepona 3339

 

T. O. MURATA FURNITURE STORE

(Na noho hoolimalima me lako @@ maanei.)

Na Lako Hale Hou me Kahiko.

Hoolimalima me Kuai Hoolilo.

715 Alanui Hema, Honolulu, T.H.

Kelepona 1695.

 

Kakela & Kuke

(KAUPALENAIA)

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

-A @@-

Poe Agena no na Mahiko Lehulehu

 

PAPA NA LAKO KUKULU HALE

No ka hoahu ana i kou wai ma na Pahu Wai Papa Ulaula o 5000 a 10000 Galani.

E hoolakoia aku no na kumukuai ame na hoakaka ia oe ke noi mai.

ALLEN & ROBINSON, LTD.

HONOLULU, T. H.

 

Nupepa Kuokoa

No ka makahiki (one year)….$2.50

O na Dala âme na Hoolaha apau e hoouna pololei mai i ka ADVERTISER PUBLISHING CO., LTD., wale no, P. O. Box 3110, Honolulu, T. H.

217 Alanui Moi, ma Waikiki o ke Alanui Alakea; ka Nupepa Advertiser.

Entered at the Post Office at Honolulu, T. H., as Second Class Matter.

SOLOMON HANOHANO, Lunahooponopono.

CHARLES S. CRANE, Luna Nui.