Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 16, 17 April 1924 — Page 4

Page PDF (1.75 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@a no oe, eia me a'u ke pine a ko kaikamahine, a o ke kokoolua hoi o ke pine a'u e malama mau nei. E ku malie aku oe i kahi hookahi, a mai nee mai imua i hookahi iniha, o ike auanei oe, i ko'u wa e anai ae ai i keia mau pine omou i kahi hookahi, e oili mai no ka uhane o Keoni Kalakona!"

 

MOKUNA XXII.

 

            O ka hiona e halii la maluna o na kanaka elua iloko o kela mau minuke, he hiona ia i kaokoa loa ko kekahi mai kekahi mai. Maluna o ka helehelena o Mr. Ganeki ka hiona o ke kanaka i piha me ka weliweli; a maluna hoi o ka helehelena o Monotana, aia kela minoaka o ka uahoa, he minoaka o ka mea i maopopo loa aia iloko o ka poho o kona lima, ke ola ame ka make o kona kokoolua.

            O keel mau olelo hope i hoopukaia ae e Monotana no Keoni Kalakona, ua like ia me kekahi pahi oilua i houia aku i ka puuwai o Uilama Ganeki, aka nae mamuli o kona hoao ana e hookuoo, a e pake aku i na noonoo pihoihoi mai iaia aku, i palekana ai oia mai kona lilo ana i kanaka maule, a noke wale ae la no oia i ka akaaka, ma ke ano e hoike aku ana, aole ihoopilikiaia mai kona noonoo, no ka inoa o Keoni Kalakona, a o ia kana o ka pane ana ae:

            "Heaha ke ano o keia hana epa, au, i manao ai e hoomaka'uka'u mai ia'u?"

            "Aole ka'u he hana epa, aka o ka mea oiaio maoli no ia. Ma ka lokomaikai o ke Akua, a mamuli o Kona mana wale no, i hiki ai ia'u ke lawelawe i keia hana mana."

            "O ka hana mana hea ia au e olelo mai nei?"

            "Aole ka oe i lohe mua aku nei, ua hiki loa ia'u ke lawe mai @ ka uhane o Keoni Kalakona, a kukulu aku imua ou."

            Ke hoi pono mai la kela ano mua o Mr. Ganeki, me ka hilinai ana mai ihope o kona noho, auhee aku la kela ano pihoihoi iloko on a, a i aku la:

            "Ina e lilo ana ka oili ana mai o ka uhane o Keoni Kalakona, kuu hoaloha kahiko, i kumu e konoia aku ai oe e haawi mai i ka huina dala a'u i makemake ai e aie aku, alaila ke hauoli loa nei au e ike i'o aku ia oe e hoohana ana i ka mana au o ke kaena ana mai nei."

            Minoaka mai la o Monotana, no kela pane, alaila ma kahi o kona hooko ana mai i na mea a Mr. Ganeki i ake ai e-ike, pane mai la oia:

            "Alaila aole anei ou maka'u i ka halawai pu ana me ka uhane o kela kanaka?"

            "Heaha auanei ko'u kumu e maka'u ai?"

            "O oe hookahi wale no ka mea i ike i ka pane no kau ninau. Ua hoike mua aku au ia oe i ka mana e loaa ana i ka mea e paa ana i keia mau pine omou elua. Ke ike mai la no oe, eia keia mau pine malalo o ko'u malu, e hoikeike aku anei au imua ou, i ka mana i loaa ia'u?"

            "Aia no ia i kou manao, o ka'u wale no e ake aku nei, o ia kou haawi ana mai i ka huina dala a'u i makemake ai e aie aku ia oe."

            "Ehia la makahiki i hala ae nei, i ka manawa i nanaia aku ai o Keoni Kalakona, oia kekahi o na makaainana maikai maloko o ke kulanakauhale au e noho ana, a i lilo ai hoi kela kanaka i kane hoopalau na kau kaikamahine?"

            Aole he wahi hoailona iki i koe o ke ano pihoihoi mawaho o Ganeki ke nana aku, a ina no paha he mea kekahi o kela ano, alaila aole ia i hoikeia ae ma kona helehelena, a ke ike mai la o Monotana, i ka lilo ole o kana mau mea i kamailio mai ai, i kumu e hoopilikiaia ai ka noonoo o kona kamailio, alaila hoomaka hou mai la oia e hoakaka:

            "E hoomaopopo mai oe e Mr. Ganeki, o na meahuna i hana@a mamua aku o ka make ana o Keoni Kalakona, ua hoikeia mai ia'u, malalo o ka mana o keia mau pine omou, a ua ike au i na mea oiaio apau."

            "Pela i'o ka ohi, he mea ano nui kena!"

            "Mai kuhihewa oe, he mau olelo palaualelo wale no keia, aole pela. Aole au e kamailio aku ana no na mea a ka lehulehu i koho wale aku ai, he mau mea oiaio ia, ma ka manawa i hanaia ai ke karaima, i hopuia ai o Keoni Kalakona, a i ahewaia ai oia mahope mai, a liia iluna o ka amana likanaka imua o kekahi aha kanaka. Eia ka mea a'u i ike, iwaena o kela aha kanaka, he ekolu wale no poe i maopopo, aole loa he wahi kiko eleele o ke karaima, i kahihi wale ia aku maluna o kela kanaka hala ole; a o lakou wale no ka poe i maopopo no kona pili ole i ka hewa, ame ka mea nana i hana maoli i ke karaima pepehikanaka."

            Hoomaku'e ae la ka helehelena o Ganeki, iaia e hoolohe aku la i kela mau hoakaka a Monotana, aole nae ia he mea e hookauia aku ai ka weliweli maluna on a elike me kela ano, ia laua o ka halawai mua ana, aka ke hoao mau la oia e hookuoo iaia iho, me ka pane ana mai:

            "E oluolu ana anei oe e hoike mai, i ka pili o keia mau mea au e kamailio mai nei ia'u?"

            "Iwaena o kela poe kanaka ekolu, i ike aole i pili ka hewa ia Keoni Kalakona, a i ike pu hoi, i ka mea nana i hana maoli i ke karaima, o oe e Mr. Ganeki kekahi o ua poe kanaka nei.'"

            "He mau manao koho wale no keia ou, a ina no paha he mea oiaio loa ia. aole no he wahi pomaikai iki e loaa ana ma kekahi ano. No ka hewa ole, a no ka pili paha o ka hewa ia Keoni Kalakona. he mea ano ole loa ia i ko ka honua nei iloko o keia manawa, no ka mea elike me ia au i kamailio mai nei, ua liia kela kanaka iluna o ka amana likanaka, nolaila ua make oia. aohe noonoo hou ana aku nona.

            "Aole i maopopo ia'u, kahi o ka loaa ana aku ia oe o ka ike, no na mea au o ka hoakaka ana mai nei, a ina mamuli ia o kou hui a kukakuka pu ana me na uhane lapu, oki loa aku ko'u manaoio ana i ka oiaio o ia mea. Me ka manao maikai au i hoea mai nei imua ou, e aie dala ai, ua hoole mai nei nae oe. me kou hoala ana mai i na mea i hala. no ka hoehaeha ana mai i ko'u noonoo. He hana hoopau manawa wale no ko'u noho hou ana iho, e hoolohe i na mea e pomaikai ole ai au, nolaila o ke aloha no kou. e hoi ana au!"

            Ku ae la o Uilama Ganeki iluna. me ka anehe ana aku e hele no kahi o ka puka, aka ua pane e mai la nae o Monotana, i ka i ana aku:

            "Pela iho hoi paha e Mr. Ganeki, aole au i hoike aku nei i ko'u manao hoole i ka haawi ana aku i ke dala ia oe, eia nae awiwi loa oe i ka hoi!"

            "Aohe a'u noonoo hou ana aku no kou haawi mai ia'u i kekahi dala, ke hoihoi hou mai nei au i kela manao aie dala o'u. Ma na ano apau ke hoole nei au i ka lawe ana mai i kau mau dala, no ka mea o oe ke kanaka nana i hoopoino mai ia'u."

            Aohe nana aku o Monotana i kela mau olelo, minoaka wale mai la no oia, me ke ku ana ae iluna, lalau iho la i na bila

 

dala e mokaki ana imua o kona alo, a lawe mai la e haawi ia Mr. Ganeki, me ka pane ana mai:

            "Ke haawi aku nei au i keia mau dala apau ia oe, me kekahi mea hoopaa ole, koe wale no ka hilinai ana aku i kau mau olelo, e hoihoi hou mai ana no oe i ka wa pono. O oe ke kuleana i keia mau dala apau, a e hana aku elike me kau mau mea i makemake ai no kou pono!"

            Lalau aku la o Ganeki i na bila dala a lawe mai @a iloko o kona mau lima, a ke ike aku la oia i ka pahola ana ae o kela minoaka maamau ma na papalina o Monotana, a ma kahi o kona haawi ana mai i na mahalo ana i ka mea nana i haawi aku la i kela mau dala ma ke ano manawale'a, kuemi hope mai la o Ganeki he hookahi kaina wawae, a kiola mai la i na bila dala apau me ka ikaika ma na maka o Monotana.

            Me kona pane ole mai he hookahi huaolelo, aka me kona hele nae a piha me ka inaina, i hele pololei aku ai o Ganeki a oili aku la iwaho o ka puka, kahi a Pilipo Kodona e ku kiai mai ana, me ka haalele ana iho ia Monotana maloko o ka rumi, me na bila dala e ahu mokaki ana iluna o ka papahele.

            "Heaha iho la la ke kumu o ka lawe ole ana aku nei o kela kanaka i keia mau dala?" i nalu iho ai no o Monotana iloko on a, alaila hoi mai la oia a kona noho, kaomi aku la i ka bele kahea no ka hele ana mai o Pilipo imua ona.

            Ia oili ana mai o Pilipo, i aku la ua o Monotana iaia: "Ke makemake nei au e hoiliili mai oe i keia mau bila dala apau, a hoihoi aku ma ko lakou mau wahi i waiho mua ai," alaila ku ae la ua o Monotana, a oili aku la iwaho o kona rumi, me ke kahea ana aku ia Wanada e ukali mai mahope ona, noluna o kekahi kaa i makaukau mua, e ku ana mamua o ka puka-pa o ka hale.

            "Ke makemake nei au e holo kaua e Wanada no ka hale oihana o ka poe kuai mahele hoopukapuka waiwai," wahi ana i kana kauwa ia laua i kau aku ai iluna o ke kaa, o ka lilo aku la no ia, aia ke kaohi ana o na lio, no ka pahuhopu o ka laua huakai ma kela la.

            No ka manawa mua loa, mai ka wa mai i hoea ai o Monotana maloko o Nu Ioka, akahi no oia a hoea kino no ka hale oihana, i lawelawe mau ia ai kana mau hana hoopukapuka waiwai, ma o kona akena la. Ua maopopo no i ka poe o kela wahi, o Monotana kekahi mea kuleana nui iloko o kela hale oihana, eia nae ua hookahahaia ko lakou manao, no ka hoea ole aku o keia kanaka, @ @ okahi ke komo pu ana me lakou, ma na hana hoopukapuka.

            I kela ku ana iho o ke kaa o Monotana, mamua o ka hale oihana o ka poe hoopukapuka waiwai, lele iho la oia ilalo, me ke komo pololei ana aku iloko, a i ka wa i ike mai ai ka poe e noho ana, ua hoohikilele loa ia ko lakou noonoo, a ua hoopiha pu ia hoi me ka pihoihoi, me ka hele o ka hapanui o lakou a kau ka weli, mamuli o na manao hopohopo, he hana ano nui paha ka Monotana o ka hoea ana aku, no ka hului pau ana i na mahele apau iloko o na hui hoopukapuka waiwai.

            Ke ninau la lakou iwaena o lakou iho, i ka hana nui a Monotana i hoea aku ai, aole nae he hookahi mea i maopopo, a i ka wa o kekahi poe o lakou i hele okoa mai ai e ninau iaia, o kana wale no i pane aku ai o ia keia:

            "Mai hoopihoihoiia ko oukou manao, e hoomau aku i ka lawelawe ana i ka oukou mau hana, i hele wale mai nei no au no ka makaikai ana i na hana o keia la," no kela hoakaka a Monotana, akahi no a hoopauia ae na manao pohihihi o kekahi poe, a hoomau aku la i ka lakou mau hana.

            Aia iwaena o kela puulu o ka poe hoopukapuka waiwai, he poe kekahi i makemake loa e kuai hoolilo aku i ko lakou mau mahele, a ua kau mai ko lakou manaolana, no ka ohi na pomaikai nui, ma keia hoea ana aku o Monotana, me ka manao i hele aku paha oia e kuai i kekahi mau mahele o na hui lawelawe oihana. Ma ka aoao nae o ka poe e ake mai ana, e lilo aku na mahele ia lakou ma ke kuai me ka oluolu loa, ua hele kela poe a pii ka lena, i ka wa i ike mai ai ia Monotana.

            Holo okoa mai la ka akena o ua o Monotana imua on a, me ka ninau ana mai in a paha he mea kekahi ana i makemake ai, nana e hooko aku, ani wale aku la no kekahi lima o Monotana iaia, me he wahi kanaka ano ole la kona akena, me ka hele ana aku o ua o Monotana no kekahi aoao o ka rumi, no ka hui pu ana me kekahi o na kanaka hoopukapuka waiwai, ana i lohe nui ai, no ka holopono o kana hana kuai mahele.

            "Ma ka'u mau mea i lohe ai, o oe anei ka mea nana e hooponopono nei i na waiwai o Uilama Ganeki?" i ninau aku ai o Monotana i kela kanaka."

            "Ae, owau i'o ka mea nana e lawelawe nei i kana mau hana apau, a ua pololei na mea au i lohe ai."

            "Pehea la, he oiaio anei, eia o Uilama Ganeki, ma ke alahele e hoea aku ai oia i ka halawai ana me ka poino, o ia ke poho ana o na dala ana i hookomo ai iloko o na oihana hoopukapuka?"

            Pahola ae la ka minoaka ma ka helehelena o ke kanaka hoopukapuka waiwai, a i mai la:

            "Aole paha kena he ninau kupono au e ninau mai nei ia'u, no ka mea elike me ka loihi o kou noho ana mai ma Nu Ioka nei, me ke komo ana mai iloko o na paonioni ana me na kanaka hoopukapuka waiwai o keia kulanakauhale, aia no he la e hoea mai ana, e pahola like ana ka poino maluna o na mea apau."

            "E hoomaopopo mai oe e ka hoaloha i ka manao maoli o ka ninau ia oe, no ke kokua ana aku no ia ia Uilama Ganeki, in a eia kela kanaka ma ka'e o ka poino ame ke poho, me kona ike ole mai ia hana koua."

            "Akahi i'o au a hoike aku ia oe, he manawa wale no no Uilama Ganeki e poho ai."

            "Ke maikai la kena pane. E hiki ana anei ia oe ke hoike mai, i ke alahele e hoopakeleia ae ai oia mai ka poino mai?"

            "Hookahi no alahele i maopopo ia'u o ia keia: Aia ka nui o na dala a Uilama Ganeki i hookomo ai iloko o ka Hui Aila Kalani, in a e pii ae ana ke kumukuai o ke kea hookahi, i ekolu dala i keia la, a i ka la apopo paha, alaila e palekana ana oia me ka poho ole."

            "Me ka mahalo a nui ia oe, no keia mau hoakaka au, a e hoomanao, he hoaloha au nou, elike me kou noho hamau loa ana, ma na mea a kaua e kamailio nei," alaila haalele aku la o Monotana iaia, a huli mai la no kahi o ka nui o na kanaka lawelawe oihana e nonoho aku ana me ka lululima ana me ka poe ana i kamaaina mua ai, o kona puka hou aku la no ia iwaho, no kahi o kona kaa e ku mai ana.

            Iloko o na minuke he umi, mahope iho o ka haalele ana mai o Monotana i ke keena o na kanaka kuai mahele, aia hoi, ua loaa mai la ke kauoha i ka akena o ua o Montana, no kona makemakeia e kona haku, o kona haalele iho la no ia i kona mau hoa, a o ka mea i ikeia ma kona huli hoi ana mai, o ia no ka hoopii hou ia ana ae o ke kumukuai o na mahele o ka Hui Aila Kalani, he elima dala no ka mahele, me ka makemakeia o na mahele apau e lilo mai ma ke kuai ia Monotana.

(Aole i pau.),

 

MOOLELO O KA AHAHUI KULA

SABATI AHAHUINA O NA MOKUPUNI

O MAUI, MOLOKAI

..AME LANAI, KAU O MARAKI

A.D. 1924, MA KA LUAKINI O

WANANALUA, HANA, MAUI

 

La Hana Ekahi

            Ua noho ka Ahahui K. S. ma ka auwina la Poalima o ka la 21 o Maraki, 1924, hora 3, ma ka hoomalu ana a ka Peresidena J. W. Kalua. O Robt. J. K. Nawahine kakauolelo.

            Hoomaka na hana ma ke mele ana he elua pauku o ka buke himeni, Leo Hoonani, aoao 30, ame ka pule a ka peresidena.

            Hoomaopopoia na lala-O na lala o ka aha, o ia no na kahu ekalesia ame na kahunapule, na haiolelo, na hoa mau, na elele ekalesia, na kahu Kula Sabati nui, na kahu Kula Sabati apana, na elele Kula Sabati ame na komite hoeueu, no lakou na inoa i hiki mai ma ke kino pakahi, elike me ia malalo iho:

            Rev. Moses Kahiapo, Rev. S. K. Kaailua, Rev. S.K. Poepoe, Rev. L. B. Kaumeheiwa, Rev. S. K. Kamaiopili, Rev. J Davis, Rev. J. F. Welch, Rev. J. P. Inaina, Rev. E. E. Pleasant, Rev. H. P. Judd, Rev. A. Jones, Rev. S. L. Desha, Rev. L. G. Davis, Hon. J. W. Kalua, Robt. J. K. Nawahine, Jas. H. S. Kaleo, J. H. I. Kealoha, Jno. Hanuna, Moses Panui. Jas. N. L. Faufata, D. Kahookele, Jr., Mrs. Daisy Kalaaupa, Mrs. Alice Kahokuoluna, Mrs. Mileka Lum Ho, Mrs. J. P. Inaina, S. K. Makekau, Mrs. Annie Mitchell, Mrs. Hana Pupuhi, Mrs. Lily Kuikahi, Miss Haehae Kukahiko, Mrs. Lilly Kalepa, Mrs. E. N. Pake, Mrs. Rachel Papalimu, Mrs. Geo. Cummings, Wm. E. Saffery, David Kapaku, K.Kaiwi, John Plunkett, J. Kaulili, Jas. Hueu, S. Kalohelani, Jonah Kaiwiaea, Mrs. Deborah Kaholokula, John Auuwaeloa, Mrs. J. Poohina, Mrs. Nani Madeiros, Mrs. M. Kahiapo, Mrs. K. Kapoo, David Lutera, D. K. Wailehua, Mrs. Langsi, Mrs. K. Kaupalolo, P. N. Kahokuoluna, Mrs. Kahaawinui, Mrs. Helekunihi, Mrs. Joseph Cockett, Mrs. M. Waiwaiole, Albert Kealakaa, Mrs. Winnie Saffery, Miss E. J. Hill, Mrs. K. Ahiona, Mrs. G. S. Igloria, Mrs. J. P. Kalohelani, Mrs. S. L. Desha, hoa kuka.

            Koho ana i na komite like ole.

            Komite o na palapala hookohu Kahu K. S. Apana ame elele- Jos. F. Welch, W. E. Saffery, Mrs. Annie Mitchell.

            Komite o na hoike Kahu K. S. nui-J. P. Inaina, Mrs. L. Kalepa, D. K. Wailehua, Jno. Hanuna, S. K Makekau.

            Komite o na hoike Kahu K. S. apana-Jos. F. Welch, W. E. Saffery, Jas. N. Faufata, D. Kapaku, Moses Panui.

            Komite o na hoike elele- S. K. Kaailua, J. H. I. Kealoha, S. K. Poepoe, Mrs. L. Kuikahi, Mrs. R. Papalimu.

            Komite o na hoike komite hoeueu-P.N. Kahokuoluna, Jno. Auwaeloa, David Lutera.

            Komite imi kumuhana-Jos. F. Welch. W. E. Saffery, P. N. Kahokuoluna.

            Komite o na palapala hoopii-S. K. Kamaiopili, Moses K. Kahiapo, Jas. Davis.

            Komite hoalohaloha-Jas. Davis, S. K. Kaailua, S. K. Poepoe.

            Komit@ pa'i-R. J. K. Nawahine.

            Noi mai o Jos.S. Welch e kapaeia ka rula no ka manawa; hooholoia. Nana no i noi mai, o na inoa o na Kahu Kula Sabati apana ame na elele i heaia iho nei e ke kakauolelo, o lakou kekahi mau lala o keia aha ma keia kau. Kokua a hooholo loa ia.

            Na R. J. K. Nawahine i noi mai, e lilo na lala o ka Ahahui C. E. Mokupuni o Maui i huiia, ame na malihini i hiki mai i keia aha, he poe hoi noloko mai o ko kakou mau ekalesia o na mokupuni e ae, e lilo lakou i mau hoakuka ma keia aha. Kokua a hooholoia.

            Hoike a na Kahu Kula Sabati Nui.

            Na R. J. K. Nawahine i heluhelu mai i ko Maui Waena; na Mrs. A. Mitchell i ko Makawao Akau.

            Hoolaha mai ka peresidena, he lulu dala ko keia wa, a ua luluia he $4.40, a pule hoolaa ia e Rev. S. K. Kamaiopili.

            Hoolaha hou mai ka peresidena, e hoopanee keia aha a noho hou mai ma ka la apopo. Hookuuia na hana ma ka himeni Leo Hoonani, aoao 163, ame ka pule a Rev. L. B. Kaumeheiwa.

            La Hana Elua, Mar. 22 1924.

            Noho hou ka aha elike me ka hoopanee ana. a hoomaluia e ka Peresidena J. W. Kalua. Hoomakaia na hana ma ke mele ana ma ka aoao 27, Leo Hoonani, ame ka pule a ka peresidena.

            Hoomaopopoia na lala ma ke kahea inoa, a heluheluia ka moolelo o ka halawai i hala. Na Moses Kahiapo i noi mai e apono i ka moolelo. Kokua a hooholoia.

            Hoike a na Kahu Kula Sabati nui.

            Na Mrs. Haehae Kukahiko i ko Makawao Hema; na W. E. Saffery i ko Maui Komohana; na ke kakauolelo i ko Molokai.

            Na J. F. Welch i noi mai e kapae i na rula; hooholoia. Nana i waiho mai i ka hoike hapa a ke komite imi kumuhana o 13 kumuhana. Na Jas. N. Faufata i noi mai e apono; hooholoia.

            Hoike a na Kahu Kula Sabati Apana ame $1 pakahi. Na Mrs. L. Kuikahi i ko Puunene Helu 5; na Mrs. Daisy Kalaaupa i ko Paia; na Moses Panui i ko Paihiihi; na Mrs. Nani Medeiros i ko Wananalua; na John Auwaeloa i ko Keawalai: na Mrs. E. N. Pake i ko Kihei: na Mrs. J. Poohina i ko Kaanapali: na ke kakauolelo i ko Kahului, Honokahua, Honokohau, Haliimaile ame Kalaupapa.

            Hoike a na elele Kula Sabati me $2 pakahi. Na Mrs. Mary Waiwaiole i ko Wailuku: na Mrs. Joseph Cockett i ko Waikapu; na Jas. N. Faufata i ko Kahului: na Mrs. Helekunihi i ko Puunene Helu 5; na Mrs. M. Kahiapo i ko Paia; na Mrs. Langsi i ko Paihiihi; na Mrs. K. Kapoo i ko Haliimaile; na Mrs. K. Kaupalolo i ko Kalanikahua Hou.

            Hoolaha mai ka peresidena, he wa lulu dala keia. Ua luluia he $4 a pule hoolaa ia e Rev. Moses Kahiapo.

            Hoakaka mai ka peresidena o ka la apopo. he la hoike Kula Sabati ia o na Kula Sabati, malalo o keia aha, a e hui pu ana me na papa C. E. i ka wa hookahi, e hoomakaukau kela me keia papa no ka la apopo.

            E hoopanee keia aha a noho hou ma ka Poakahi auwina la, hora 2:30. Hookuuia na hana ma ke mele ana ma ka aoao 93, Leo Hoonani, ame ka pule a ka peresidena.

            La Hana Ekolu, Mar. 24, 1924.

            Noho hou ka aha elike me ka hoopanee ana, a ua hoomaluia e ka Peresidena J. W. Kalua.

            Hoomakaia na hana ma ke mele ana ma ka aoao 146, Leo Hoonani, ame ka pule a Jas. H. S. Kaleo.

            Ua hapaiia ke kahea inoa ame ka heluhelu moolelo.

            Hoike a na Kula Sabati nui- Na John Plunkett i ko Maui Hikina, Helu 2.

            Hoike a na Kahu Kula Sabati apana me $1. Na Jonah Kaiwiaea i ko Kipahulu; na ke kakauolelo i ko Waikapu, Keanae, Kahakuloa ame Kalanikahua Hou.

            Hoike elele Kula Sabati me $2 pakahi. Na D. Lutera i ko Kaunakakai; na Mrs. Ignoria i ko Puunene Pilipino; na P. N. Kahokuoluna i ko Wananalua; na Mrs. Kahaawinui i ko Kihei; na Mrs. Rachel Papalimu i ko Kaluaaha; na S. Kalohelani i ko Kaupo; na J. K. Kaulili i ko Waialua; na Albert Kealakaa i ko Wainee; na K. Kaiwi i ko Nahiku; na Mrs. W. E. Saffery i ko Kaanapali; na J. Kaiwiaea i ko Kipahulu; na Jas. Hueu i ko Keanae.

            Hoike komite hoeueu- Na ke kakauolelo i heluhelu mai i na hoike komite hoeueu o Maui Hikina, Helu 2, Makawao Akau, Makawao Hema, Maui Komohana ame Molokai.

            Hoolaha mai ka peresidena e hoopanee keia aha a noho hou mai ma ka la apopo, hora 3 p. m.

            Hookuuia na hana ma ke mele ana ma ka aoao 117 o ka buke Leo H@onani ame ka pule a Rev. S. K. K@maiopili.

            La Hana Eha, Mar. 25, 1924.

            Noho hou ka aha elike me ka hoopanee ana, a hoomaluia e ka Peresidena J. W. Kalua.

            Hoomakaia na hana ma ka leo mele, aoao 99. Leo Hoonani, ame ka pule a L. B. Kaumeheiwa.

            Kapaeia ke kahea inoa ana ame ka heluhelu moolelo.

            Hoike a na Kahu Kula Sabati apana me $1 pakahi. Na ke kakauolelo i ko Huelo ame Wainee.

            Hoike a na elele Kula Eabati me $2 pakahi. Na ke kakauolelo i ko Huelo, Keawala'i, Honokohau ame Honokahua, Kalaupapa; na Jno. Hanuna i ko Kahakuloa.

            Hoike a ke komite no na hoike Kahu Kula Sabati nui- Na Jno. Hanuna i heluhelu mai i ka hoike, a noiia mai e aponoia; kokuaia a hooholoia.

            Hoike a ke komite no na hoike papahelu a na Kahu Kula Sabati Apana- Na Jos. F. Welch i heluhelu mai i ka hoike a noiia mai e apono loa ia; kokuaia a hooholoia.

            Hoike a ke komite no na hoike elele Kula Sabati-Na Mrs. Lily Kuikahi i heluhelu mai i ka hoike, a noiia mai e apono loa. Kokua a hooholoia.

            Hoike a ke komite o na hoike komite hoeueu-Na ke kakauolelo i heluhelu mai a noiia mai e apono loa i ka hoike; kokua a hooholoia.

            Noonoo ana maluna o na kumuhana he 13-1. Lulu dala i na wa halawai o ka ahahui. Hoolaha mai ka peresidena, eia ke hanaia nei.

            2. E hooponopono na Kahu Kula Sabati Nui o kela ame keia mahele Kula Sabati i na hoike papahelu a na Kahu Kula Sabati apana, mamua o ka hele ana i ka Aha Paeaina ma Hilo. a pela pu no hoi na Kahu Kula Sabati apana i ko lakou mau elele.

            Na Mrs. Alice Kahokuoluna i noi mai e apono loa ia keia kumuhana; kokua a hooholoia.

            3. Ke ola i ka Aha Paeaina ma Hilo. Hoakaka mai ka peresidena, ua ike maopopo no kakou i na haawina kokua e kokua ai i na wa i hala ae nei: a ua lohe pu no hoi kakou i ke Kahu Ekalesia S. L. Desha, e noi mai ana i ko kakou oluolu e kokua hou aku ma na mea a oukou e kokua aku ai. Nolaila ua lawa loa keia kumuhana e hookoia.

            4. Ka papa himeni hookuku a keia aha i ka Aha Paeaina, o ia no ka papa hoike Kula Sabati o na hana hoike. Noi mai o Mrs. Alice Kahokuoluna e komo pu na lala o keia aha ma na hoike Kula Sabati. Kokua mai o R. J. K. Nawahine a paku'i pu mai, o ia hoi, ma na himeni e mele ai, na ka papa hookuku himeni e mele, a o na haawina hoopaa, e komo pu mai na lala apau. Kokuaia ke noi, me ka paku'i pu, a hooholo loa ia.

            5. Ke kakauleta i ka paeaina ame na lilo kaahele. Na W. E. Saffery i waiho mai i ka inoa o ke kakauolelo, Robt. J. K. Nawahine, a he $25 kona mau lilo kaahele; kokua a hooholoia.

            6. Koho ana i na luna nui o keia aha no keia makahiki e nee nei. Na W. E. Saffery i noi mai, e hoomauia aku no na luna nui o keia wa, o lakou no na luna nui, a e koho balota pakahi ia lakou ma ke kahea ana a ke kakauolelo o keia aha; kokuaia. Hoakaka mai ke kakauolelo, ua noho kaawale loa ka hoakuka o na luna nui oia o Rev. J. P. Inaina, aia oia ma Maui Komohana, he mea pono e koho i mea hou, oia ke kahu o ka Ekalesia o Wailuku, S. K. Kamaiopili; kokua a hooholoia. Noiia mai e apono loa i ke noi a W. E. Saffery ame ka paku'i a R. J. K. Nawahine Hooholoia.

            7. Koho ana i na Kahu Kula Sabati Nui ame na komite hoeueu o na mahele Kula Sabati. Ua noonoo pakahi ia na mahele no ke koho ana i na Kahu Kula Sabati Nui ame na Hope Kahu Kula Sabati Nui, penei:

            Maui Hikina helu ekahi.- Ua hoakaka mai ka peresidena, ua loaa mai ia'u he palapala mai ke Kahu Kula Sabati Nui mai o keia mahele o Maui Hikina, Helu 1, oia o Hon. J. W. Kawaakoa. e olelo mai ana, e waiho ana oia i kona noho K. K. S. Nui ana ma keia kau, a oiai, ua paa loa oia i ka hana ma kahi mamao loa a e noi mai ana e hookuu aku keia aha iaia, a koho hou aku i mea hou. Nolaila ke haawi nei au i keia leta na ke kakauolelo e heluhelu aku imua o keia aha. Ua heluhelu mai ke kakauolelo, a noi ia mai e W. E. Saffery, e ae aku keia aha i keia noi, e hookuu aku iaia. Kokua a hooholoia.

            Waiho mai o Mrs. Alice Kahokuoluna i ka inoa o Mrs. Nani Medeiros i Kahu K. S. Nui no Maui Hikina, Helu 1, a kokuaia.

            Waiho mai o Mrs. Kalohelani i ka inoa o Samson Kalohelani i Kahu K. S. Nui no ia mahele hookahi no, a kokuaia.

            Ma ke koho balota ana, ua lilo ia Mrs. Nani Medeiros ka oihana Kahu Kula Sabati Nui o Maui Hikina, Helu 1, a o Samson Kalohelani ka hope.

            Maui Hikina Helu 2-John Plunkett, Kahu K. S. Nui; David Kahookele, Jr., hope.

            Makawao Akau-Mrs. Annie Mitchell, Kahu K. S. Nui; Mrs. K. Kaupalolo, hope.

            Makawao Hema-Mrs. Ha'ehae Kukahiko, Kahu K. S. Nui; Mrs. E. N. Pake, hope.

            Maui Waena-Robt. J. K. Nawahine, Kahu K. S. Nui; L. B. Kaumeheiwa, hope.

            Maui Komohana-Wm. E. Saffery, Kahu K. S. Nui; Mrs. Lydia Kalepa, hope.

            Molokai-Jos. N. Uahinui, Kahu K. S. Nui; Chas. Kaanoi, hope.

            Koho ana i na komite hoeueu- Mrs. J. P. Kalohelani, no Maui Hikino Helu 1; Mrs Rose Milikaa, no Makawao Akau; Mrs. Kahaawinui, no Makawao Hema; Mrs. S. K. Kamaiopili, no Maui Waena; Mrs. Lydia Kalepa, no Maui Komohana; Mrs. K. Aliona, no Molokai.

            Ua koe ke komite hoeueu o Maui Hikina, Helu 2, nolaila, ua waihoia ka wae ana na ke Kahu Kula Sabati Nui J. K. Plunkett ame kona mau Kula Sabati e wae, a hoike mai i ke kakauolelo.

            No ka Buke Ka Hoaloha-Na ka peresidena i hoakaka mai, he kumuhana keia e paipai mai ana i na Kula Sabati e noonoo aku i ke ola o ia oihana. Ina ua aie, e hookaa aku; a in a ua nele i ka buke, e kauoha aku.

            9. Lilo kaahele o ka peresidena i ka Aha Paeaina. Hooholoia he $25.

            10. Hoike a ka puuku ame ke kakauolelo o ka aha. Ua hoike pakahi laua a elua, a ua kaulike na loaa ame na hoolilo. a ua like na huahelu koena ma ka lima o ka puuku. Na Moses Kahiapo i noi mai e apono loa; hooholoia. Nana no i waiho mai he olelo hooholo, no ka uku ana i na lilo kaahele no ka peresidena ame ke kakauolelo i keia kau, i $15 pakahi; a mahope o ka lawe ana i na hoolilo o keia aha, o ke koena, e holo aku ia iloko o ka Ekalesia o Wananalua, Hana, Maui; hooholoia.

            11. Na lilo kaahele o ke kakauolelo i keia kau; hoopauia.

            12. Na lilo kaahele o ka peresidena i keia kau; hoopauia.

            13. Koho ana i komite imi i ke alahele moku no na lala o ka aha e hele ai i kaAha Paeaina. Ua kohoia o Rev. S. K. Kamaiopili ke komite.

            Hoakaka mai ka peresidena, aole he hana i koe imua o keia aha, koe wale no ka hoopanee ana.

            Noi mai o W.E. Saffery e hoomana aku keia aha i ke kakauolelo, oia ke komite o keia aha, e haawi aku ai ina olelo hoomaikai imua o ka ekalesia, Kula Sabati ame Ahahui C. E. o Wananalua nei; kokua a hooholoia.

            Hoolaha mai ka peresidena, @ hoopanee ana keia aha a noho hou ma kahi o ka Aha Makua e noho ai ma ke kau o Sepatemaba, 1924.

            Hookuuia na hana ma ka himeni Leo Hoonani, aoao 196, ame ka pule a Rev. E. E. Pleasant.

ROBT. J. K. NAWAHINE

Kakauolelo Ahahui Kula Sabati.

           

KU-E KA MAKUA I KE

            KEIKI NO KA HOOMALUANA

                        I KA WAIWAI

 

            Imua ae o ka aha kaapuni ma ka Poakahi iho nei i waiho ae ai ka makuahine i kana hoohalahala i ke keiki, ma ka manawa a Yong Shee, ka wahine kane-make a Chow Jou Man, i make, i noi ae ai e hoopauia ko Chow Kong, ke keiki noho ana ma ke ano he hooko kauoha no ka waiwai o kana kane, nona ka waiwaiio i hiki aku i ka $26,000.

            Ma ka hoopii a ka makuahine oia kekahi hooko kauoha i hoamanaia a o ke keikikane kekahi hooko kauoha, elike me ia i hoakakaia maloko o ka palapala hooilina.

            Ma ka hoakaka a ka makuahine ua kailiku ke keiki i ka mana hoomalu, me ka nana ole aku i ka mana i haawiia iaia ma ke ana oia kekahi hooko kauoha; ua ohi ke keiki i na dala o na loaa o ka aina a ua hoolilo aku ma ke ano uhauha no kona mau pono pilikahi iho, a ua hookaa aku hoi i kekahi mau koi i waihoia mai imua on a ma ke ano he mau koi kupono ole e ukuia aku.Aohe he mau mea hoomanao i malamaia maloko o kekahi mau buke no ia mau mea i hooliloia, wahi a ka makuahine, a e noi ana oia e papa a hookapu loa ia ko Chow Soong Kong ohi hou ana i kekahi mau dala mai na loaa mai o na aina, a e waiho pu ae ke keiki i kekahi mau hoike ma ke kakau no na mea i hooliloia aku eia a i loaa mai hoi iaia iloko o ka manawa i hala, a i ka pau ana o ia mau mea i ka hanaia alaila hoopau loa aku iaia.

            Ua hoakaka pu ae ka makuahine he hemahema loa oia i ka lawelawe ana i kekahi oihana, no ia kumu i noi pu ae ai oia e hoopauia kona noho hooko kauoha ana no ka waiwai a na ka aha e koho ae i hooko kauoha kupono ma ko laua wahi.

 

HOOKUʻI HE MAU

            KAA A NAHAHA

           

            Ma ke aumoe o ka po Poaha o ka pule aku la i hala i hooku'i ae ai ke kaa oto e kalaiwaia ana e C. Tamura me ke kaa oto e kalaiwaia ana e W. P. Franklin ma ka huina o na alanui Kawaihao ame Moi a nahaha like ia mau kaa, i ka ua mea o ka holonui me ka noonoo ole.

            Na Joe Garnett i lawe ae ia Tamura i ka halema'i o na poino ulia, no ka lapaauia ana ae o kona mau wahi i eha mauwale, o ia ka mokumoku ana ma kona helehelena a ma kona poo. Pakele kona hoa kalaiwa kaa Fraklin i ka eha.

            I kulike me ia a ka Makai Kauhaihao o ka hoike ana ae, ma ka Franklin olelo o ka hoike ana ae iaia e holo ana oia no Waikiki ma ke alanui Moi ma ka manawa o ka Tamura kaa o ka holo ana mai ma ke alanui Kawaihao me ka mama loa, a o kela hooku'i ana ka hopena poino i hanaia mamuli o ka hiki ole ke alo ae, no ka mea, ua ikaika like ka holo ana o na kaa a elua ia manawa.

 

HOOLAHA KUAI O KA

HOOLIMALIMA AUPUNI.

 

            Ma keia ke haawii aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 10:00 a. m, Poalima, Mei 9, 1924, ma ka puka mamua o ka Hale Kapitala, Honolulu, T. H., malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka mea koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, na Pauku 358 ame 380 et seq. o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915 ame ke Kanawai 143 o na Kanawai Ahaolelo o 1917, ka Hoolimalima laula no na koena aina Aupuni malalo iho nei:

            Ehiku mau koena aina ma Piliamoo,

            Kiki âme Kiokapu,

            Waikiki-waena, makai o k@

            Alanui Beritania ma Kamoiliili,

            Honolulu, Oahu, nona ka iliaina

            huina o 2.86 eka, oi aku a emi

            mai paha.

            E kaa no ka hoolimalima e kuai hoolilo ia aku ana malalo o na kumu aelike apau ame na kulana o na Hoolimalima Aupuni Laula i hoopukaia e ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni.

            E kaa keia kuai malalo o na kulana mahope ae nei:

a. Manawa o ka hoolimalima. 5 makahiki mai Iune 1, 1924, aku, malalo o ke okiia o ke @@ meakanu e ulu nei i keia wa, e ka hoa-aina e paa nei.

b. Uku hoolimalima haahaa, $115@00 o ka makahiki, e uku hapamakahiki mua ia.

c. E uku mua ka mea e lilo ai ma ka haule ana o ka hamare, i ka uku hoolimalima o na mahina mua eono, hui pu me na hoolilo o ka hoolaha ana ame na k@k@ e ae apau e pili ana me ka hoomakaukau ana i ka hoolimalima i oleloia.

            O ke kii palapala aina e hoikeike ana i na aina e hoolimalimaia aku ana ame ke ano o ka Hoolima im@ Aupuni Laula, eia ke waiho nei @@ kahi o na palapala a e ikeia @@ @ ke Keena o ke Komisina o na @@ Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu.

            No na hoakaka i koe a ninau @@ ma ke Keena o ke Komisina @ @@ Aina Aupuni, Hale Kapitala, @@@@lulu.

            Hanaia ma Honolulu, maloko o k@ Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, i keia la 7 o Aperila, A. @. 1924.

C. T. BAILEY

            Komisina o na Aina Aupuni.

6603-Apr. 10. 17.

 

MA KA HANA O KA HOOPAU

ANA I KA PAUWELA

STORE LTD.,

 

Hoolaha i ka Poe Paa Aie.

 

            Ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i ka poe paa aie apau o ka Pauwela Store, Ltd., e waiho mai i ka lakou mau koi i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma Wailuku, Maui, T. H., iloko o kanaiwa la mai ka la aku o ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha, o hoole mau loa ia aku auanei lakou.

            La o ka hoopuka mua ana, Maraki 27, 1924.

K. C. Wong,

Kahu no ka põe paa aie ame ka poe paa mahele o ka

            PAUWELA STORE, LTD.,

6601-Mar. 27; Apr. 6, 10, 17, 24.

 

HOOPAU ANA I KA HONOLULU

BUILDING &

LUMBER CO., LTD.

 

Hoolaha i ka Poe Paa Aie

 

            Mamuli o ka hookohuia ana mai o ka mea nona ka inoa malalo iho nei i kahu no ka poe paa aie ame ka poe paa mahele no ka ahahui i hoikeia ae nei maluna, ma ke kauoha no kona hoopauia ana i hana pono ia e ka Pauku o ke Teritore o Hawaii, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i ka poe paa aie apaa o ka ahahui i oleloia e waiho mai i ka lakou mau koi i ke kahu nona ka inoa malalo iho nei ma kona wahi lawelawe oihana, ma ka m@@ o ke keena lakohao o Theo @. Davies & Co., Ltd., Alaila Kal@@@, kokoke i ke Alanui Alakea, Honolulu, iloko o kanaiwa la mai ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha. O na koi apau e waiho ole ia mai ana pela e hoole mau loa ia aku @@.

CHAS. N. KURAMOTO,

Kahu i olelo mua ia ae @@@.

Aperila 10, 1924.

6603-Apr. 10, 17, 24; Mei @@ @@

 

Wm. K. Kaleihuia

 

            He mea huli a hooponopono i na aina ame na palapala o kela m@ keia ano i nalowale, ma na k@@@@ aupuni o Honolulu nei. E olu@@@ @ e haawi mai na'u e hana, elike me kau i manao ai.

            1033 Wolter Lane, Honolulu, Oahu,

T. H.

6602-Apr. 3, 10, 17, 24; Mei. 1, 8, 15, 22, 29; June 5, 12, 19, 26.

 

STATEMENT OF OWNERSHIP

MANAGEMENT, CIRCULATION

 

            Nupepa Kuokoa, Weekly.

            Editor, Solomon Hanohano.

            Business Manager, C. S. Crane.

            Publishers: The Advertiser Publishing Co., Ltd.

            Owners: Stockholders holding 1 per cent or more of total amount of stock:

            L. A. Thurston, Honolulu.

            C. S. Crane, Honolulu.

            Mrs. A. W. Pearson, Honolulu.

            Edward Dekum, Honolulu.

            G. L. Samson, Honolulu.

            Bondholders, Mortgages and other security holders: None.

            Average number of copies of each issue of this publication sold or distributed, through the mails or otherwise, to paid subscribers, during the six months preceding the date of this statements, 4549.

            (Signed) CHARLES S. CRANE,

                        Business Manager.

            Sworn to and subscribed before me this 4th day of April, 1924.

            (Seal)   G. A. SEYDE,

                        Notary Public.

            My commission expires June 30, 1924.