Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 22, 29 May 1924 — HE KANAENAE ALOHA NO KUU MAMA HELELOA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HE KANAENAE ALOHA NO KUU MAMA HELELOA.

E ■ kuu Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe a nui:—E oluolu oe e hookomo iho' i ka'u puolo waimaka o ke aloha no kuu mama, i haalele mai i keia ola ana, ina wahi rumi kaawale kekahi o ke kplamu o ke Kuokoa, no keia poo manao e kau ae la maluna, i ike mai ai hoi ka ohana o maua ame na hoaloha o kuu mama, mai ka puka ana a ka la ma Kumukahi, a ka welona a ka la i Lehua no kuu mama alolia i haalele hookahi mai ia'u kana kaikamahine e hoohmaao mau ai no kuu mama ame ka luhi hoi ana i luhi ai lie moopuna. Aloha ino kuu mama hele loa i niau hele hookahi aku la i ke ala hoi 010 mai! Ua'hanauia kuu mama ma Mali-

ko, Maui, ra.ii ka puhaka mai o I, Hona mama o Kamauolia kona papa elua "Wale no laua a ko laua mau makua, make aku kona pokii kaikunane koe mai kou mama. Tv T o Maui kona mau makua i hanau ia ai, a maliope holo mai a noho i Oahu nei. O kana kane mua i maro ai oia o Daniel Namahoe. Mailoko mai o ko laua noho inaie ana, i loaa mai ai eono keiki. A na pau aku lakou i ka hele ma kela aoao mao a koe hookalii mai au kana kaikaniahine; oiai au e bebe loa ana no ia manawa. Haalele mai kuu papa ia'u ame kuu maina kau aku oia maluna o ka moku okohola, he mau makahiki kona hele ana, noho hou ilio ko'u mama me Nailima Nahalea no i8 makahiki, a na ka ma'i i liookaawale ia laua a haalele walo mai oia, i kuu mania. Ua mare au i kela nianawa. Noi mai kuu mama ia'u e hookuu aku au iaia 110 ka liolo ana e hoomaha i Hilo, ua ae aku au, i kona holo ;.na i Ililo, ho mau mahina kona nolio aiia i Hilo, houna mai la ia-i lelyi ia'u; ike iho la au maloko o kana leka ua noi ia naai oia i waliine, ina au e ae aku; i kela manawa aole maikai o ko'u noonoo. 1 Mahope hoouna au i kau leka e hoole aku ana me kuu lekā pu ana nku iaia e noho, oe a mahope kii aku au ia oe. I ka mahina o Dec. la 20 kau aku la au ma ka moku no ke kii ana i kuu mama, hiki aku la au liui aku la me ka ohana ame kuu mama aine ka maikai, noho iho la makou ia mau la, pau ko Christma3, ame ka New Year a ia mau la mai, loaa hou mai la he leka, mai Hamakua mai, oia ke kane a kuu mama i noi ia mai ai i wahine, oia no o Joshua Waiohinu e hoomaopopo mai ana i kuu mama pehea la kona mauao, olelo inai kuu mama pehea la kou manao olelo aku au aia 110 ia ia oe. Mahope hoouna oia i ka leka e haawi aku ana i kona ae. Ma ka la 26 o lanuari loaa mai la ka pane e kauoha mai ana ia makou e bolo aku. Hoomakaukau koke' iho la no ia o ko makou paiki lole; moe iho la ia po, kakahiaka nui hora 7 a. m., kau iho la ma ke kaa lio aohe i holo ke kaaahi ia manawa. Owau 0 kuu mama ame kuu hoahanau e noho mai la i Hilo Mrs. LucyHolokahi, o makou keia e holo nei; he loa okoa no keia a makou e holo ana, hiki no hoi ko makou kaa i Laupahoehoe hiki no hoi ko Joshua Waiohinu kaa ame kona leokoolua oia o Willie Tripp, hora 11 a. m., kela o ia kakahiaka; na makou 110 inakou e hoolauna; a pau ka makoa launa ana, kauoha aku la o Waiohinu i ka Pake e lawe mai i mau meaai, lawe mai la ka Pake. Olelo mai nei no hoi o Waiohinu ia makou e ai kakou no ka mea he loa hou aku no keia wahi a kak,ou e hoi aku ai. Pau ka makou ai ana kau ae la maluna o na kaa.. Kau nku la kuu mama me Waiohinu maluna o ke kaa bake, maluna no maua me kuu hoahanau, Mra. Holokahi ma ke kaa o Willie Tripp. He loa io no ia.a makou e holo n«i, ke luli nTii ke kaa mao a maanei, hele mai la ko kino a luhi. Hora elua a oi hiki aku la makou i Paauilo, a hui iho la me kamaaina, hoomaha liilii eleu mai la kamaaina, ua malia oukou e liele nui e auau. Hele aku la makou e auau a hoi mai la komo kahi lole maemae, ua moa mai la ka puaa, lee hoomakaukauia mai nei ka papaainn; hoea no hoi o Kamakawioole ame kana aliiwahine o ka mareia iho la no ia o kuu mama me Waiohinu. Ika makahiki 1908 laua 1 hoohuiia ai, nolaila ua piha ia laua 5 makahiki o ko laua noho mare ana na ka ma'i i hoonawaliwali mai i kana kane a hiki i kona haalele ana mai i kana wahine. Hoouna mai la kuu mama i ka leka mai Hamakua mai oiai, eia no au i Honolulu nei, e ha'i mai ana ia'u ua haalele mai o papa ia 'u. Aloha wale e! E kuu aikane, Mrs. Kaaea Kauhini, aole oe e hookipa hou ana i ka makuahine o kaua; aole nia e maalo hou aku ana ma kou hoaie,

aole oe e lawe hou ana iaia i Laie, ua pau kou malama hou ana mai i ka makualiine o kaua. Aloha no kuu mama heleloa e! E Waikiki e, eia aku nei paha kuu mama i ka hana limu lipoa. E Malaea e, Mra. Wongham, 'aole oe e lmokipa hou ana i ka makualiine o kaua ma ko olua home, aole oia e moe hou ana ma ko olua home, ua pau kona maalo hou ana aku; noho mai oe i ka lai o Waikiki manqo mai oe e holo mai i ke alanui Kuakini nei aole oe e ike hou ana iaia. Minamina wale e! Ika makahiki 1856'i ka mahina o Dec. la 26, oia i hanau ia ai, nolaila, ua piha iaia he 68 makahiki me 7 mahina o kona hanu ana i nu ea huihui o keia ola honua ana. Elua wale no kupa ma Auwaiolimu nei, hala aku la kuu mama koe hooleahi iho la o Billy Allen, he poe malihini. wale no keia e noho mai nei. E Hilo e, i ka.Ua Kanilehua, aole kuu mama e maalo hou ana ma kou mau alanui. E Hamakua e, ka makani pukalaki, aole kou makani e hoopa hou ana i ka helehelena o kuu mamao. E Paauilo, ka home noho a kuu makuahine, aole oia e maalo hou aku ana i ka liome ana i noho ai. E Honokaa e, ia wahi a kuu mama e hele ai i lea halawai Kaahumanu, ua pau kona maalo hou ana aku ma ia mau wahi. E ka huikau o ke Kaona, aia aku nei paha oe i ke kaona ua helo loa aku nei paha oe i ka makeke noonoo wale ae la no au i kahi a kuu mama e hele ai. E kuu kaikunane Tom ame Naeole, aia aku nei paha o mama i Puowaina me olua. īa oe e kuu makuahine, Mrs. Keoahu Kamakau ame kuu mau hoahanau Mrs. Luey Holokahi ame Mrs. Ane Laiku2>u, no oukou kekahi waimaka o mama, aole oia e maalo hou aku ana ma ko oukou alo; ua pau no ka wa p.au ole.

Me keia kalii moolelo pokole o koiui make, ana; i kela kakahiaka I'on/ua l;i 1 o Aperila, he niaikai wnlo 110 oia i kela kakahiaka, aole i manaoia ua kokoke loa mai kona hopena, ua makaukau hoi ko makou aina kakahiaka, ua kahea mai la no hoi kela ia'u no ka hele ana e inu ti, ua pane aku la no hoi au nia a pau kau kikiwai ana i ka meakanu, e inu ti mua no hoi oukou, a ua hoi aku la au a inu ti like makou, kani ana no ke kelepona haalele ke pola ki holo mai n«i au i ke kelepona, eia ka o kuu kane; pau ka maua kamailio ana hoi hou aku nei au e inu ki, ninau mai nei no hoi kela ia'u, owai mai nei kela keleponu? O ko hunona 110 hoi, kahe.i. ma{ nei ia'u o iho aku i ka moku; pane mai nei kela ia'u, alaila e hele aku ana oe? Ae aku nei no hoi au; olelo mai nei kela manao ae nei au e iho i kai i wahi alomauaka, m-e ona wahi poke oio na'u ninau aku nei au, oia wale 110 kau niea makemake? ae mai la no hoi leela. Kau aku la ma ke kaa no kai o ka moku, mailaila mai a ka makeke, loaa ka i*a, holo loa a loaa ka. Alemanaka, hoi loa mai nei me ka haupu mua ole ae h.e pilikia ko ka hale nei. Auwe no hoi kuu ike ole i ka hanu hope o kuu- mama! eia ka o ko maua walaau hope ana no ia me kuu mama o k« kino puanuanu -ke loaa mai ana ia'u aohe leo aohe hanu. Hiki mai k» maua kaa mawaho o ke alanui 'ike mai nei au i kuu aikane Mrs. McSliane, e ku ana ma ka lanai, ike mai nei kela ia'u, kahea mai nei, wikiwiki mai oe, maopopo ole iho la ia'u heaha la keia, haalele ka ukana na ke Kepani kalaiwa kaa i lawe mai. I kuu hiki ana mai ninau aku nei au, i kuu aikane, heaha keia? pane mai nei kela ia'u o mama ua haalele mai. Auwe! ua like pu iho la au me-ke aha la pau ae la ka noonoo maikai, nana aku nei au i kuu mama e/waiho oni ole mai ana iluna o ka pela; lele iho la au maluna iho ke noke iho la i ke kahea e, mama e, mamahoi, me ka noke pu i ka uwe, ua haalele mai ka uhane i ke kino kft mea mehana. Aloha wale kuu mama heleloa e! Ke hoomaikai ae nei au i ko kakou Makua iloko o ka lani, Nana no i hana mai, a Nana no i lawe aku la, i kela kakahiaka no i kiia mai ai ke kino o kuu mama, e Borthwick no ka lawe ana e hoomaemae. Ma kela auwiaa la no bora 4 p. m. i hoihoiia mai ai, he manawa ia no ka lulumi ana iho maluna o kona hale pahu, e hookahe ana i na waimaka. I kekahi la ae Aperila la 2 f Poakolu, hora 3 a oi i hoomakaukau ia ae ai kona hiiakai, hoolewa me na leo hoomaikai mai ia Jas. H. S. Kaleo mai. Pau ka hoomaikai ana i kā makua ma ka lani me ke ku puni ana o na mea apau mawaho o kona hale pahu, he manawa ia o na mea apau i lulumi mai ai e haawi ana i na waimaka o ke aloha hope; hana mai la ka manao o ka haole paa iho la kona hale pahu i ke pani ia, pau ka ike ana iho i kona lielehelena no ka wa pau ole, a nee aku la ka huakai hope loa ma ka ilina ohana ma Pauoa. Ke haawi aku nei au i ka'u hoomaikai palena ole i ka ohana ame na hoaloha no ka oukou mau makana pua i hui pu mai me a'u kana oiai au iloko o ke kaumaha ame ka luuluu. Pela i ka Peresidena o ka Ahahui Kaahumanu, Mrs. Lahilahi Webb ame kou muu hoahanau, ame ka oukou lina pua a i hui pu mai me a'u i ka po ame ke ao, nolaila, e oluolu oukou e lawe aku i keia mau leo hoomaikai maluna iho o oukou apau loa na ke aloha no o ke Akua, e hoopomaikui mai ia kakou apau. Ke nonoi ae nei au i ka Makua ke keiki, ka uhane Hemolele, ka mea nana e hoomama mai i ko 'u mau kaumaha a me na luuluu, Amene. Owau iho no iloko o ka ehapha, MRS. LU GRACE, 1764 Kuakini & Fort St. Honolulu. ; Nui ka ikaika o ka ua ma ka huli Koolau aku nei ma ka Poakahi nei, me ka naha o kekahi mau kahawai, a ua hiki ole i na kaa otomobile 0 na malihini makaikai ke hooman 1 1 ka holo ana, no kekahi mau hora.

MBS. KELUIA WAIOHINU