Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 28, 10 July 1924 — HOONANEA NO KA MANAWA. [ARTICLE]

HOONANEA NO KA MANAWA.

MOOLELO NO LONOxwAMAKAHIKI KE ALII KAE'AE'A AOHE LUA MA KA HOOPAPA, AME KE KAUA. MOKUNA VxH. (Kakauia e Z, P. K. Eawaikaumaiikamakaokaopua) (Hoomauia mai.) Mahope iho o keia manawa, olelb aku la o Lonoikamakahiki ia Kaikilani: "He nani ia ūa puni ae nei Oahu

n«i ia kaua, noho oe o kaua; eia la he aina oluolu, he kanaka iki, kanaka nui." I aku la o Kaikilani. "Ua pono ia, aka, e hoi kaua e liooponopono ia Hawaii a pono, aiaila, hoi hou mai ia Oahu nei; aia na'lii o Hawaii la ua kipi, ua hao ae la na'lii apau ia oe, o ko hiki 1( o i Hawaii 0 ka hoouka no ia o ko kaua, pania mai la no e na knaa*.» mai Anaehoomalu a ka lae o Kahhola." Xo keia olelo ana aku a Kaikilani pela, hoolale koko ae o Lonoikamakahiki i na waa, a holo aku la lakou. Ma keia holo ana a Lon.oikamakahiki, aole nae i holo aku ma Kohala, aka, mawaho loa no ahilei i Kealakekua. la hiki ana aku o Lonoikamakahi'kl nu, u.i pau mai la na alii o Koua apau, aiiie. na kanaka i Kohala; no ke kali uo ia Lonoikamakahiki o ka puka aku no ma Koliala, o ka luku no. Aka, ia Lonoikamakaiiiki i hiki aku ai, hoouna aku la oia i elele 1 Kau, e kii ,ia Pupuakea, e h«lo mai e halawai me kona, kaikuaana (LQnoikamakal>iki) i kuka ai laua n» ka luku aku i na'lii kipi o Hawaii. * ; I ka liiki anā mai o Pupuakoa, kuka ae la laua a holo, alaila, hoounaia aku la ka elele e Pupuakēa, <? kii aku i na kanaka apau e holo lakou no ke kaua; no ka mea, o Kau o ia Avalo 110 ka Okana i koe aolo i kipi, no ka meti, malaila no 0 Pupuakea kahi i noho ai, mahopo iho o ko Lonoikamakahiki holo ana 1 Oahu. A lo}ie ae la na kanaka, alaila, hele mai la lakou mauka o Kau a iiiauka o Kona, a o ka luna hoi i hoounaia, hiki mai la oia ma Kealak«kuai ma kahi o noho ana o Lonoikainakahiki laua ine Pupuakea. Mahope iho o keia lohe ana, ua hala ae na kanaka mauka, alaila, hele aku la 0 Lonoikamakahiki laua me Pupuakea, a halawai. aku la me na kanalea i Puuanahulu, a malaila kahi .i Koonoho ai o ke kaua. Aka nae ia manawa, ike mai la ka aoao kipi i kai o Anaehoomalu i ka ula o ko.a y Puuanahulu i na kanaka, he inea haohao nae ia i na. kipi. Manao nae kekahi poe kipi, he kaua; a ma ka manao hoi o kekalii poe, he poa kanaka no no lakou (na kipi), no ka mea, ua manaioia, aia no o Lonoikamakahiki i Oahu, no ka mea hoi, aoho poe iia lakou i olelo uku, ua puka ae o Honoikamakahiki i Kealakekua. • Ma keia la a na kipi e haohao la, a ma ia po iho, iho aku o Lonoikamakahiki me kona' kaikaina me Pupuakea, ame na kanaka apaiv i makaukau no ka hoouka kaua. I kela po, i na kanaka i iho aku ai mai Puuanahulu aku, ia manawa, manao ao la na kipi he kaua keia, no ka mea, aia ma ka lima o na kanaka, na lania (he mau ihoiho kukui) e a ana mai mua a hope o ka huakai kaua a Lonoikamakahiki. Nolaila, hoomakaukau ae la na kipi i ke kaua, a hoouna aku la iluna e hai aku i na kanaka ame na.'lii o ka aoao kipi: (Aole i pau.)