Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 33, 14 August 1924 — Page 6

Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

UA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA

AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

NUPEPA KUOKOA. HONOLULU, T. H., POAHA, AUGATE 14 1924.


	HOOLEIA KA POLO- LEI O KA PALAPA- LA HOLO MOHO Iwaena o na moho apau e alualu ana i na kulana oihana iloko o ka ahaolelo kuloko, no ke kau koho baloka wae moho e hoea mai ana ilo ko ae nei o ka mahina o Okatoba, o keia makahiki, o James H. K. Kea wehaku, ka mea mua loa o ka hoo una ana mai nei i kana palapala noi holo moho, me ke kakauolelo o ke Teritore, a ma ka manao kanawai o ka Loio Kuhina Matthewman, ua ku-e kela palapala noi, i ke kanawai, me ka nui no nae o ka ma nawa i koe, e hiki ai ia Mr. Keawehaku, ke waiho mai i palapala noi holo moho hou nona. Ma ka manao kanawai o ka Loio Kuhina Matthewman, e hoakaka ana oia, o ka palapala noi holo moho, i waihoia mai o Mr, Keawe haku, o Hookena, Kona Hema, Hawaii, no ke kulana lunamakaainana, ua ku-e ia i na manao o ke kanawai, e pili ana i ke ano o na palapala noi holo moho. Penei iho ka manao o ka palapala noi holo moho o Mr. Keawehaku i waiho mai ai i ke Kakauolelo Brown o ke Teritore, a i hookahua ai hoi ka Loio Kuhina Matthewman i kona manao kanawai maluna olaila: "O makou, o ka poe koho baloka kupono o ka Mahele 11, Apana Elua, o ke Teritore o Hawaii, a mau lala no ka Aoao Demokarata, ma keia ke wae nei ia Jas. H. K. Keawehaku, e noho ana ma Hookena, S. Kona maloko o ke Kalana o Hawaii, T. H., i moho no ke kulana Lunamakaainana, e kohoia aku ai ma ke Ko ho Baloka Wae Moho o ka Aoao Demokarata e malamaia ana i 1924, a ma keia ke kukala nei makou e kakoo no makou i ka Aoao i oleloia ame ka molio i oleloia." Wahi a ka Loio Kuhina Matthewman, o ka palapala noi holo moho maluna ae, he palapala uoi ia, i pili i ke koho wae moho a ka Aoao Demokarata wale uo, nolaila ua ku-e loa ia i ke kanawai, e pili ana i Ue koho baloka wae molio, o na moho o ka ahaolelo apuni ke Teritore, ke koho baloka, i kauka 'iia aku ai na aoao kalaiaina apau, e koho i ka lakou mau moho i makemake ai, ina paha he Demokarata, a i ole Repubalika, na aoao kalaiaina, o kela mau moho a i ole o ka poe koho paha, Ma kela palapala noi holo moho o Mr. Keawehaku, e hoike mai ana ia, ua wae maoli ia ae oia i moho e na mana koho baloka, i kakau i ko lakou mau inoa maluna o ua palapala nei, na ka aoao Demokarata, ma ka mea oiaio nae, aohe kuleana kaokoa i haawiia e ke kanawai i kekahi aoao kalaiaina, e wae ae ai i kana mau moho ponoi iho, koe wale no, ka waiho ana uku na ka lehulehu, e koho mai, ma ke kau koho baloka wae moho o ke Teritore. No ka manawa i kaupulenaia e ke kanawai, no ka waiho aua mai i na palapala noi holo moho, no na hoa o ka ahaolelo, ua hoakaka pu ae ka Loio Kuhina Matthewman, e waihoia mai kela mau palapala noi, he kanakolu la, ka haahaa mamua ae o ka la e malamaia ai ko koho baloka wae moho, a ma kekahi olelo ana ae hoi, ua hiki no e waiho ia mai kela mau palapala, mamua aku o na la he kanakolu, nole hoi e emi mai i kela mau la. PAA KA LAWEHALA MA AMERIKA I KA HOPUIA O kela haole a na makai o ka huli ana me ka loaa ole, noua ka inoa o R. C. Shannon, ua hoea aku oia no Los Angeles, a paa i ka ho- puia e ka Hope Makai Nui Asch, o Honolulu nei, ma ka manawa i ku aku ai ka mokuahi Los Angeles no kela kulanakauhale ma ka Poalima aku nei i hala. Mahope iho o ka paa ana o kelu haole i ka hopuia, i hoouna mai ai ka Hope Makai Nui Asch, he kele- kalapa i ka Makai Nui Trask, e ni- nau mai ana no na mea e hanaia aku i ka lawehala. Ma ka hoakaka a ka Makai Nui Trask, ina aole e hoolakoia ae ana na hoolilo o ka hoihoi hou ana mai i kela lawehala no Honolulu nei, e na loio o ka hui nana ka hoopii, e kauoha aku ana oia i ka Hope Makai Nui Asch, e hookuu i ka lawehala. Ma na mea i hoomaopopoia, ua ho- okahahaia, loa ia aku ka ka ma- nao o kela haole no kona hopuia ana, pela hoi ke kumu hoopii e ku-e ana iaia, a ua makaukau oia e huli hoi mai no Honolulu nei. Hookahi kumu o ka loaa ole ana o kela haole, i na makai, oiai lakou e huli ana ialuna o ka mokuahi Loe Angeles, mamua o ka haalele ana iho o kela mokuahi ia Honolulu nei, o is no kona hoololi ana i kona inoa, a ma ka inoa okoa loa oia i hoea aku ai no Los Angeles.	Nuhou Kuloko Aia na makai o na kalana lehu- lehu, ke ku makaukau mau mai la, no ka hoohoka ana aku i kekahi mau hana hoopilikia, e hoalaia mai ana e na Pilipino olohani o na ma- hiko. No ka lawelawe ana i ka oihana loio maloko o na aha apana, i waiho ae ai o Joseph L. Dwight, ke ka- kauolelo o ka aha apana o Honolulu nei, i kana palapala noi imua o ka aha kaapuni. No ka hele no o na oneki o ke Kuokoa a piha i keia pule, i komo ole aku ai kekahi mau palapala a na makamaka. Hoomanawanui mai no a loaa kalii kauwale o ka nupepa no keia pule ae. Ma ka hoakaka a ke Komisina o na Aina Aupuni C. T. Bailey, ma ka hapa mua o keia makahiki ae, e weheia aku ana ka aina aupuni ma Pahoehoe, Kona Hema no ka hoo- kuonoonoia e na kanaka. Ma ka mokuahi lawekoa Cambrai o ka haalele ana mai i keia awa ma ka Poalua iho nei, i holo aku ai ka puali ki pu o na Koa Kiai Lahui, no ka hookuku ki pu e malamaia mai aua ma Ohio, Amerika i keia maka- hiki. Aia no ka Lunakiai Quinn ma Kapalakiko kahi i hoohala ai i keia mau pule a i kulike ai mo kana leka, o, ka hoouna ana mai i Hono- lulu nei, e huli hoi mai ana oia ma ka mokuahi Wilhelmina o ka la elua ae nei o Sepatemaba. I ko taona iho nei o Mr. C. W. Kinney o ka Aina Hoopulapula Ka- laniunaole o Molokai, a wahi ana, ke ohi mau nei na ohana Hawaii i kela ame keia pule i na pomaikai, mai ka lakou mau meakanu mai, e hoouna mau ia mai nei i Honolulu nei e kuai ai. No ka hopuhopu ana i ka poe piliwaiwai, ma ka po o ka Poaono aku nei i hala, i wawahi maoli ia ae ai na pani hao o kekahi mau hale ma ke alanui Paualu, a paa mai he heluna nui o na Pake pili- waiwai i na makaikiu, a huluiia ae no ka halewai. Aia ma ka puka aniani o ka hale- kuai o C. J. Day, kekahi uwala nui nona ke kaumaha o 21 paona, kahi i hoikeikeia ai, no na pule olua ae nei i hala. He uwala keia i kanuia ma Moloaa, Kauai, a 5 hoounaia mai nei e Mrs. Charles Lovell, o Moloaa, Kauai. Ma ka noho ana o ka aha kaa- puni a ka Lunakanawai Case o Maui ma Ua Poalima aku nei i hala, no ka hoolohe ana i na mea e pili ana i ka bona o E. K. Duvauchelle, i hoopaneeia mai ai ka hihia, a keia Poalua ae, ka la 19 o Augate nei, mamuli o ke noi a ka loio o Mr. Duvauchelle. Ua maopopo loa ka holo mai o Frank Woods o Waimea, Hawaii, i noho ma ka aoao Demokarata no ke kulana senatoa, elike me ka meahou o ka loaa ana mai i Honolulu nei, no kona hooia ana aku imua o ka halawai i malamaia maloko o Moo- heau Paka, ma ka Poalima aku nei i hala. Ua hoakaka ae ka Loio Kuhina Matthewman i kona manao kanawai iloko o kanakolu la ka haahaa loa, e waiho mai ai na moho no ka aha- olelo kuloko, ame ka elele i Waki- nekona, i ka lakou mau palapala noi hoIo moho, no ke kau koho baloka wae moho, e malamaia ana i ka mahina ae nei o Okatoba. HOOPIIIA KA MEIA NO KA HOEHA No kela hoolei puupuu ana o ka Meia John Wilson, i ka Lunakiai Hollinger, mahope iho o ka hookuu ana o ka halawai a ka papa o na lunakiai ma ka auwina la o ka Poa- lua o ka pule aku nei i hala, i hoo- hiki ae ai ka Lunakiai Hollinger, he palapala hopu, e ku-e ana i ka meia no ka hewa hoeha, ua hoopa- neeia mai nae ka hoolohe ana i kela hihia, a keia la, mamuli o ke noi a na loio o ka Meia Wilson. Ma ka Poaha aku nei i hala, ka manawa e hooloheia ai kela hihia iloko o ka aha hoomalu, me ka hele o ko keena hookolokolo, a piha i ka poe makaikai, me ka makaukau o ka Meia Wilson, e ae aku no kona pili i ka hewa, a e lawelawe ponoi aku i kona hihia, aka mamuli o ka nui o na koi ana aku iaia, e kupale nona, a e hoopaneeia ka hoolohe


	MAKEMAKE 0 HEEN E NOIIIA KONA KEENA No na manao hoohalahala o ka Loio Kuhina Matthewman, no ka hooko ole o ke keena o ka Loio Kalana Heen, i na hana apau i ili aku i kela keena, e pili ana i na hana poholalo, maloko o kekahi mau keena o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i hoike ae ai ka Loio Kalana Heen, no kona make- make loa, e huli a noii pono aku ke kiure kiekie, a o kekahi mea e ae paha i kona keena oihana, i na manawa apau., No na hana poholalo maloko o ke keena o ka lunanana kukulu hale, wahi a ka Loio Kalana Heen, ua waihoia aku na oleloike apau imua o ke kiure kiekie, me ka loua ole o kekahi manao, ma ka aoao o ke keena o ka loio kalana e kaomi i kekahi mea. I hoike no ka hooko ana o kela keena, i na hana apau i ili aku ai ka hooko ana maluna o ka loio ka lana, wahi a Heen, ua hoouna-okoa ia aku kona mau hope ponoi, o huli i na mea oiaio e pili ana i kela hana poholalo. No na mea e pili ana i na hana poholalo maloko o ka oihana wai, aohe mea a kona keena i hana ai i keia manawa, ailiki i ka waihoia ana aku o ka hoike a ka hui hooia, ame na loea pili i na kakaulima. Ua hiki i ke kiure kiekie, wahi ana ke kahea hou i mau hoike, ina ua lawa ole na ike i waihoia aku imua o kela kiure, i na manawa apau i wahi e ikeia ae ai na mea oiaio, a o hoauheeia aku ai hoi na manao kanalua apau. KAPALAKIKO, Iulai 30— He hoo kahi kanaka i halawai me ka make a he heluna nui o ka poe i hoehaia mamuli o kekahi pauahi i oili ae ma anei maloko o ka ululaau i keia la. LONDON, Augate 4.— Ua wae ae ka na Kaukau Alii o ka lahui Fiji he elua mau kaukau alii o ko lakou lahui i mau elele no ka holo ana aka e hu! me ka Moi o Enelani a hoi ke aku i na manao mahalo o ka la- hui Fiji no na kanawai maikai amo na hookele aupuni holomua a ke Au- puni o Enelani i haawi aku ai ia la- kou. NA MAKE. William Lanakila, Pa, ma 16 Ave., Kaimuki, Aug. 5. Chas. Wm. K. Halemano, ma ke alanui Ahiahi, Aug. 5. Albert Kaulukou Hall, ma ke kihi o na alanui Kawaiahao, Aug. o. Eva Ululani Techera, ma ka Ha- lema'i Moiwahine, Aug. 6. Horswill, he bebe hanau hou, ma ka Home Kapiolani, Aug. 9. Hattie Paea, ma ke alanui Ala Moana, Aug. 11. Elizabeth Namaka Kaai, ma ke alanui Mokauea, Aug. 11.	NA MARE. Joseph N. Keouli ia Miulan L. Hoon Tai, Iulai 29. Richard E. Holstein ia Margaret P. Cook, Iulai 81. E. L. Stocking ia Mineva Umi Cutter, Iulai 31. John N. Keola ia Madeline Ahlo, Aug. 2. Raymond M. Y. Chung ia Rose L. Hohu, Aug. 3. John Fong He-u ia Helen Pomo- na Kekuewa, Aug. 6. James K. Palaualelo ia Eliza Ka- pu Kaloi, Aug. 9. Daniel Likua ia Agnes Watson, Aug. 9. Albert Prestidge ia Marian Lo- kana, Aug. 99. NA HANAU. Na Mr. ame Mrs. Charles Kaleo- hano, he keikikane, Aug. 2. Na Mac Cruz ame Grace Keau- nui, he kaikamahine,. Aug. 5. Na Chas. L. Thomas ame Ethel Hailele, he keikikane, Aug. 5. Na Jas. F. McKenzie ame Irine Boyd, he keikikane, Aug. 5. Na Manuel Correa ame Ida Ca- mara. he keikikane, Aug. 8. Ka John Kekino ame Christian Joseph, he kaikamahine, Aug. 9. Na Arthur ame Miriam Kauliima- ka, he keikikane, Aug. 9. Na Wong Hung You ame Elsie Rodrigues, he keikikane, Aug 10. Na Joseph Akau ame Mary Pali, he kaikamahine, Aug. 11. MANAWA HOIKE 0 NA KULA SABATI 0 NA KONA, OAHU NO KA HAPAHA E PAU ANA I SE- PATEMABA, 30, 1924. Na Kula Sabati ame na manawa hoiko ame na haawina: 1. Makua Aug. 31cmfwy hrdia Na Kula Manawa Na Sabati Hoike Haawina, 1. Makua Aug. 31, Iulai 9 2. Waianae Sept, 7, Iulai 13 3. Ewa Sept. 14, Iulai 20 4. Kalihi-Moa- Sept. 21, Iulai -7 5. Kaumakapili Sept. 28, Aug. 3 6 Kawaiahao, Sept. 28 Aug. 10, E hoomaka ana na hana hoike* ma ka hora 10 a. m. Ma ke kauoha, JONATHAN K. NAKILA, Hope K. K. S. o ka Mokupuni o Oahu. HOOLAHA HALAWAI HOO- MANAO. Ma lea la Sabati, Sepatemaba 14, M. H. 1924. e malamaia ana he ha- lawai haipule hoomanao no ka Ma- kua, ka Mea Hanohano William Hyde Rice, ma ka Luakini o ka Ekalesia Euanelio Hawaii o Lihue, Kauai, inawaena o na hora 10:30 a. m., ame 12 m. o ia Ia. Ke konoia aku nei na mea apau e kipa ae ma ia halawai. A. 0. KAULUKOU, Kakauolelo o ka Ekalesia Hawaii o Lihue, Kauai. 6621— Aug 14. 21


	HOOHOKAIA K A MA- NAO KOLOHE 0 NA PILIPINO OLOHANI O ka manao kolohe a hoopilikia o na Pilipino olohani o ka mahiko Pioneer o Lahaina, Maui, maluna o ko lakou hoa lahui, i komo pu ole aku me lakou, ma ka haalele ana i na hana o ka mahiko, ua hoohokaia ia, mamuli o ka hoea ana aku o na makai iloko o ka wa pono loa, ma- hope iho o ka hora umi, o ka po o ka Poakahi o ka pule aku nei i hala, me ka paa ana mai nae i ka hopuia, he ehiku o na alakai o kela hana, a hoihoiia aku e hoopaa, ma- loko o ka halepaahao ma Wailuku, i kulike ai me kekahi lono meahou, o ka loaa ana mai i Honolulu nei. Ma kahi o ke kanaha, ka nui o kela mau Pilipino olohani, i hoolala no ka hopu ana i na Pilipino i hui pu ole mai ma ka olohani ana, e noho ana ma kekahi o na kauhale o ka mahiko; a mamuli wale no o Ua loaa mua aua aku o ka ike, i ka Makai Nui Crowell ame kona mau makai kuikawa, o iwakalua ka nui. pela iho la i hoohokaia ai kela hana. Maloko o ka mala-ko, kahi a na Pilipino hoopilikia i akoakoa ai, i loaa aku ai he pauku hao o elua kapuai ka loihi, he pahi oki-ko ame kekahi pahi oilua i na makai, maho- pe o ka hoauheeia ana aku o ka poe olohani. Hookahi nae kumu o ka holopono o kela hana a na makai maluna o ka poe olohani, o ia no ka hoike mua ia ana aku o ka lohe i ka oiha na makai e kekahi makai Pilipino, no ka hoolalaia ana o ka hana hoo pilikia e ka poe olohani, a ma ku po o ka Poakahi e hookoia ai ia hana, nolaila ua haawiia aku la ke kauoha, i na makai kuikawa he umi-kumamakolu ka nui, e kiai ana ma ua kauhale o ka poe olohani ole e ku me ka makaukau. Ma kela po Poakahi, i hoea aku ai ka Makai Nui Crowell, me eiwa poe makai mawaho ae ona maluna o na kaa otomobile, no na kauhale o na limahana, a oiai e hoomakakiu ana, me ke kakali ana o ka hoea aku o ka poe hoohaunaele, a na kekahi o na makai na Humehume i ike i ka maaloalo o kekahi poe Pilipino iloko o ka mala-ko, ia ma- nawa i ho-aia ae ai na kukui, o ke kaa otomobile, o ka Makai Nui Crowell, akahi no a ike maopopo ia aku ke kino o kekahi poe eono, ia wa i haawi aku ai ka Makai Nui Crowell i ke kauoha ia Adam Pali e hookele aku i ke kaa no ke ala- nui Kauaula, e kokoke ana i na kumuulu. Ma kela wahi, i loaa aku ai he heluna nui o ua Pilipino e akoakoa ana mawaena o na kumu manako, o ka wa ia i kiia ai na pu panapana i ka lewa, ma ke ano hoomaka 'u- ka'u, o ka hoomaka no ia o na Pi- lipino olohani, e puhee, me ka noke i ke kukahala-ke. Ma kela holo ana, he nui o na Pilipino i oha mamuli o ka hooku'i ana me na mea alalai, a haule okoa kekahi poe o lakou iloko o na lua i hookaawaleia no ka hoahu ana 3 na pulapula-ko. He eha mau Pilipino i paa i ka hopuia ma kela po e Joe Hinau, a he hookahi ia Humehume, a hui me elua hou ae mau Pilipino, ua like me ehiku ka nui o ka poe i hopuia, a hookauia maluna o na kaa otomo- bile, me ka laweia ana aku e hoopaa maloko o ka halepaahao ma Wai- luku. He kanaiwa mau Pilipino hou o ka hoea ana aku mai Honolulu nei aku no ka noho ana ma Puukolii, he mau kauhale i haaleleia e na Pili- pino, i komo ma ka hana olohani, a no ka hopohopoia, o hoopilikiaia aku auanei lakou e ka poe olohani, i hoomahuahua hou ia ae ai na ma- kai kuikawa, no ke kupale ana i kela poe, a no ka makaala ana i na waiwai o ka mahika. ana i ka hihia, no hookahi pule, ua haawi aku la oia i kon aae. Me koni manamanalima i wa-hiia i hoea ae ai ka Meia Wilson noloko o ka aha hookolokolo, a ma ka lehe- lehe hoi o ka Lunakiai Hollinger, he moku, e hoike mai ana, no kona ku'iia ana. . Aole i heluheluia ae ka palapala hopu, mamuli o ke noi a ka Loio Lightfoot, e hoopanee i ka hihia, a mamuli o ka hele oloko o ke keena hookolokolo a piha i ka poe makaikai, ua maopopo loa ka lilo 6 kela hihia, i hihia ano nui, no ke ake o na mea apa ue ike i ka hope- na, o ke paonioni mawaena o ka Meia Wilson, anae ka Lunakiai Hol- linger. NASHVILLE, Tenn., Aug.10— O ka hale hana pauda, "The Old-Hic- kory" i kukuluia ai e ke aupuni iloko o ka manawa o ke kaua nui o ke ao ua a-ia e ke ahi a lilo i puulehu ma ka po nei. O ke poha i koho wale ia aia ma kahi o ka $2,000,000.	Nuhou Kuwaho TOKIO lapana, Aug. 11.— O ka heluna o ka poe i make ma ka ma- nawa o ke pa-hu ana o ka lua maina Iriyama ma Fukushima, ua hiki aku i ke 72 i keia la. He 56 mau kino make i loaa aku i keia la. CAIRO, Egypt, Aug. 10.— Ua pii loa ae ke kumukuai o ka opiuma mu Aigupita nei ma kekahi manawa ko- ke aku nei i hala a ke 40 keneka no ke gerama, a i ole i ka $20 o ka paona, mamuli o ka nui o ka poe kauoha mai. Ua nui a lehulehu ka poe puhi opiuma ma Aigupita; ma ke koho a kekahi poe ua hiki aka ka heluna i ka 3,000,000. LOS ANGELES, Cal., Aug. 10.— O Mrs. Charlotte M. Lex i hookomo ae ai i kana hoopii ma kekahi manawa koke i hala aku nei e ku-e ana ia August Vollmer no ka hahaki ana i ka aelike hoopalau aia oia maloko o ka halema'i i keia auwina la no koha lapaauia mai no ka oi loa aku o kana laaumake o ka inu ana, ma- muli o kona makemake ana e make. He kulana kupilikii loa kona, elike me ka hoike a ke kanaka lawelawe oloko o ka halema'i. REYKJAVIK Iceland, Aug. 10.— Aole e hoopau wale ana o Amerika i kana hoao ana. e kaapuni i ka honua ma ka lewa, o ia ka lono i hoi keia ae i keia la. Ua hoole ka hu tanela R. Smith, ke aliikoa kiekie nana e hoomalu aua i ka poe lele ma ka lewa i ka hoolohe aku i na ma nao hoopohala o kekahi poe o hoopau i ka lele ana a ua olelo ae oia e kakali wale aua no lakou o ka loaa o ka malie maikai. Ua paa ko Lu tanela Smith manao e hoea aku ana no lakou i Ainaomaomao, he kowa o 490 mile, me ka holopono loa Ia manawa hookahi aia ka mokuka ua U. S Raleigh ke holo mai la ma na kapakai o Ainaomaomao no ka huli ana i kahi kupono no na mo kukaua e hoolulu ai. NANAGUA, Nicaragua, Aug. 11.— I kulike me ka hoakaka maloko o ka hoike a kekahi luna aupuni mai e kuhina Nicaraguana mai ma Hon- duras o ka ahakuka maluhia i ha- naia ai mawaena o ke aupuni Hon- duras ame ka poe kipi ua haule wale me ka holopono ole mamuli o ka holo mahuka ana aku o ke Kenerala Ferrera, ke kuhina kaua o Honduras mai ke kapitala aku, mo kekahi heluna nui o na koa o ke aupuni i lako me na mea kaua. Aia na koa o ke aupuni i koe iho ko hahai la mahope o na koa me. Kene- rala Ferrera. Ke hoolako nei ka lahui iaia iho me na mea kaua a ue kaua hookahuli aupuni ka mea e ma- ka 'uia aku nei. COATESTILLE, Pa., Aug. 10.— He iwakalua-kumamaha hora i haa- wiia i ka poe hoahu dala e hoahu ae ai maloko o ka Banako Phoenix- ville e ku nei ma kahi kokoke mai ianei. Mahope o na hora hana o ka banako ua aeia ka poe hoaha dala e hoahu i ka lakou mau dala maloko o kekahi, papa auolo hooholo P holo pololei ana ahiki i kahi o ka pahuhao nui, kahi o ke dala e waiho ai me ka maluhia. He hana keia i hua mai mamuli o ke noi a ka poe kalepa i makemake e hoahu i ka lakou mau dala maloko o ka banako ma ka po mamua hoi o ka waiho ana o na dala he nui maloko o na pahuhao liilii, kahi e komo mai ai ka poe aihue e aihue ai, ahiki i ke- kahi kakahiaka ae. LILO KAHI I HANAU AI O KUHIO I KA AHA- HUI KAMEHAMEHA Mai ka buro mai o ka Advertiser ma Kauai mai, kekahi lono o ka loaa ana ae e hoakaka ana no ka loaa ana aku o kekahi hoike maopopo ia keena mai ka Ahahui Kaumualii aku, ka Ahahui lala o ka Ahahui Kamehameha ma Kauai, no ka ae ana o na hoa o ka papa alakai o ka McBryde Sugar Co., e hoolilo mai ia ahahui ma ke kuai i kahi o ke Keikialii Kuhio i hanau ai ma Koloa, Kauai. Ha ka aelike ka i hanaia mawa ena o ka ahahui ame ka McBryde Suger Co., aole e hoolilo aku ka aha- hui ia wahi ma ke kuai a ano e ae paha i kekahi mea okoa, a ina no ka hoopauia o ka ahahui e hoi hou aku no ua apana aina la i ka hui mahiko o McBryde. O ka nui o ka iliaina i lilo mai la, he kuleana, he elima eka, o kahi i nani loa ai aohe kumukuai i kauia no ia mau eka, ua like me ka haawi wale mai no i ka ahahui O keia no ka mea a ka Ahakui Kamehameha i iini ai a ua hookoia mai la ia mea i liaia ai.

KA HOOPAUIA ANA O SAM ONEHA.

Ma ke awakea o ka Poakahi iho nei, i hoopauia aku ai o Sam Oneha, mai kona noho hana ana no ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ma ke ano he kakauolelo poo noloko o ke keena o ka lunanana kukulu hale, me kekahi kumu maopopo ole, elike me ka hoakaka a ka Lunanana Kukulu Hale Lewis Abshire, ka mea nana i hoopau aku iaia.

O keia iho la anei ka hopena o na ahewa a ka Lunakiai Hollinger, i hookau aku ai maluna o ka Meia John H. Wilson; a i ku'iia mai ai oia no ke kapa ana aku i ka meia, i ka hoopakele i ka poe luuia karaima?

Ina o keia i'o iho la ke kumu, alaila ua pololei ka Lunakiai Hollinger; aka ina ua hoopauia aku me kekahi kumu ole, alaila he kuleana nui ko Sam Oneha, no ke kupale ana i kona inoa maikai, e koi mai ai, i na hoakaka mai ka Lunanana Kukulu Hale Abshire aku, e lilo ai ia hoakaka, i mea e hoopauia ae ai na ao omamalu o na ahewaia mai iaia ae.

Ma ka manawa i waihoia aku ai ka hoike no na hana o ke keena o ka lunanana kukulu hale, e ka hui hooia, i huli a i noii pono i kela mau hana, ina aia kekahi mau hana poholalo i lawelaweia, o ka manawa kupono loa ia e kapaeia aku ai kekahi mea, i kau aku ai maluna ona ka hoohuoi ana, a e hoopauia aku oia, a i ole hoihoi hou ia ae paha ma kona kulana, elike me na mea e ikeia ae ana, no kona pili i ka hewa a hewa ole paha.

He oiaio, o ka mana hookohu ame ka mana hoopau, ua loaa ia i na poo o na keena lehulehu o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei; ina mamuli mai o kekahi hewa i hoopauia aku ai o Sam Oneha e ka lunanana kukulu hale, a no kona hewa ole palia, ua hoalaia mai na manao hoohuoi iloko o ka lehulehu, no ka hoopaneenee wale ana o Mr. Abshire i kela hoopau ana. aia kekahi mea nana i hookonokono aku iaia, e hookaawale koke aku ia Sam Oneha mai ka noho hana hou ana maloko o kona keena, ka hana hiki ole nae iaia ke hooko, he mau mahina ae nei i hala.

O ka hewa a hewa ole o kekahi limahana, e noho hana ana maloko o ke kulanakauhale o Honolulu nei, ke makemake nei ka lehulehu o na mana koho e ike i na mea oiaio, a e uku kela ame keia elike me kana mea i hana ai.

E HAAWIIA NA KAKOO PIHA ANA.

O ka hopena i ala ae mahope o na papa olelo ana mawaena o ka Meia Wilson ame ka Lunakiai Hollinger, mahope iho o ka halawai a ka papa o na lunakiai ma ka Poalua o ka pule aku nei i hala; he hopena ia e kau aku ai maluna o na aoao Demokarata ame Repubalika, ka hilahila, no na mea a kela mau kauwa o ka lehulehu i hana ai.

O ka pololei a pololei ole o na ahewa a ka Lunakiai Hollinger i hookau aku ai maluna o ka Meia Wilson, no kona maopopo aia na hana poholalo iloko o na keena oihana o ke kulanakauhale, kahi i lawelaweia ai; he ninau ia a ka lehulehu o na mana koho o keia kulanakauhale e ake aku nei e ike.

Ina e hiki ana i ka Lunakiai Hollinger ke hooiaio mai, i ka pololei o kana mea i kamailio ae ai; aia i'o na hana poholalo i lawelaweia, a ua maopopo i ka Meia Wilson ame na luna oihana e ae o ke kulanakauhale ia mea, alaila, e pono i ka aoao Repubalika, ame na makaainana makee apau i ka pololei, ke ku aku a haawi i na kokua piha ana i ka Lunakiai Hollinger; aka hoi ina ma ka olelo wale iho no ka ikaika, aole me ua mea oiaio, alaila aole e lilo na mea oiaio ole, i kumu e alakoia aku ai ka aoao Repubalika, iloko o na ahewaia oiai, aia ka aoao Repubalika, ma ke kulana, e makee ana i ka lawelaweia o na

hana o ka lehulehu me ka pololei ame ke kanaka makua.

KA POE AIHUE KAA OTOMOBILE.

He mea kupono loa, elike me ke koi a ka Makai Nui Trask, e hoolakoia aku oia me na makai hou, mamuli o ka nui o ka poe aihue i na kaa otomobile maloko iho nei o keia kulanakauhale.

Aole he hana maalahi i na makai, me ko lakou mau aahu pili oihana, a e ku ana ma ko lakou mau Imina, ka hopuhopu ana i kela poe aihue, no ka mea aole no ma na wahi a na makai e makaala ana, e lawelaweia ai ka aihue, aka ma na wahi mehameha ; aia wale no a me na kiu a mau makai, i komo i na lole o na makaainana, e manao ole ia aku ai, he poe makai lakou, ma ia ano wale no e wi ai ka niho o ka poe kolohe; me ka hookauia aku o ka weli maluna o lakou, e hapa mai ai ka aihueia o na kaa otomobile ma keia mua aku.

Ua hapa loa mai na hana aihue ma na home i keia manawa, he hopena maikai keia, mamuli o ka makaala ame ka noeau o na lawelawe hana ana a na makaikiu, ke hoolako hou ia aku ka oihana makai o Honolulu nei me kekahi heluna o na makai makaukau, aole loa he kanalua, no ka hoemiia mai o na hana aihue o ka wa aku nei i hala, ka mea nana i hookomo mai i na manao hoonaukiuki iloko o na ona o na kaa otomobile, ame ka lehulehu pu.

He haawina dala mahuahua nae e hooliloia ana no keia mau makai hou, he mau dala nae e poho ole ai, ua hoohanaia ma kekahi alahele kupono loa, i pili aku i ka pono laula o na mea apau.

UA PONO KA PAPAIA ANA.

O ka papaia ana o na Pilipino olohani, ame na alakai olohani, e ka Makai Nui Trask mai ka "malama ana aku i na halawai akea, malalo ae nei o Aala Paka, o kela kekahi o na hana kupono loa, no ka lawe ana ae i na keehina makaala apau, e ala ole mai ai kekahi haunaele.

Ma na hana olohani apau i hoalaia ma na aina mamao, ahiki wale mai no i Hawaii nei, aole he manao e ae o ke kaheaia ana o na halawai akea e ka poe olohani, no ka hookomo ana aku no ia i na manao huhu a hoonaukiuki iloko o lakou, no na haku hana a mau hui paha i noho bana aku ai lakou, e a'o ana ma na haiolelo i na olelo ikaika, e mau aku ai ke kupaa ana o ka poe olohani, mahope o ko lakou mau alakai.

Mawaho ae o na haiolelo, o kekahi hana i ike pinepineia iwaena o ka poe olohani, o ia no ka imi maoli ana i na mea e hoopilikia aku ai i na limahana e ae i komo pu ole mai iloko o ka olohani ana me lakou; no keia ano hana, a no na haiolelo, i kupono ole e kamailioia ma na halawai akea, pela iho la i lawe ae ai ka Makai Nui Trask, i na alahele kupono, no ka hoomalu ana, ma kona ano he poo no ka oihana makai.

Heaha auanei ka manao nui o ka malama ana i na halawai akea ma ka aoao o ka poe olohani, aole ia be kumu e aeia mai ai ka lakou mau kumu koi i na hui mahiko, aole hoi he kumu e haawipio mai ai na mahiko malalo o lakou, aka, pela iho la e mau ai ka noho mana ana o na alakai olohani; ina aole pela, o ka hoea ana mai ia i ka weluwelu liilii ana o ko Iakou mau manaolana, ame ka lilo ana o ka hui uniona, i mea ole.

E hoomau aku e ka Makai Trask i kau mau hana maikai, aia mau ka lehulehu o na mana koho, mahope o kou kua kahi i

haawi aku ai i na kakoo ana, elike me kou ku mau ana aku ma-hope o na mea au i ike ai he pono a pololei, no ka hooko ana i ke kanawai ame ka maluhia.