Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 34, 21 August 1924 — Page 2

Page PDF (1.69 MB)

ELUA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POAHA, AUGATE 21, 1924.
HE MANAO KALAIAINA
NO KE KALANA O
HAWAII
Mr. Solomon Hanohano; Lunahooponopono, Nupepa Kuokoa, Aloha Kaua: — Oiai he kuleana ko kela ame keia mana koho, e hoopuka akea i kona manao kalaiaina, nolaila keia mana koho e hoonee aku uei i keia mau kalaimanao, ke oluolu mai kou ahonui e ke kiai o ka lahui, e hoopuka ae ma kau hiwahiwa. Ua ike iho la kou meakakau ma kekahi kope mua iho nei o kau Kuokoa, e hoopukapuka a kakoo hou ia mai ana no kela, "Aelike Wao Moho Keonimana" e kekahi kalaiaina o Hawaii Komohana, nolaila ao e pane aku nei me na hoakaka a'u i manao ai, e hoaiai pono ana ia i na Mana Koho. I na Kau Koho Balota o ka wa aohe i hooholoia ke Kanawai Wae Moho (Primary Law) a na ka aha-hui o kela ame keia aoao kalaiaina e wae na Moho uhai oihana Kalana, Ahaolelo Teritore, a Aupuni Makua, e wae i mau moho na lakou, he oiaio ua hooko mau ia ka iini o ka "Aelike Keonimana" a ka Aoao Repubalika e na lala i akoakoa aku e puunaue pono i na Moho Senetoa o ka Ahaolelo Teritore, he elua no Hawaii Komohana a he elua no Hawaii Hikina. A no ka ike o na alakai aoao ame kekahi poe noeau e ka aina i ka po 'ipo 'i ame ka unuunuia o ka ihiihi o ka mana koho baloka o ka lehulehu, e kekahi mau auna anunu, nolaila i kauia ai ke kanawai wae moho (Primary law) e ku nei i keia Ia, e waiho ana i na moho na na Iala o kela ame keia aoao kalaiaina, a Kuokoa paha e wae i ka lakou moho, a mau moho ma ke koho ana a ka Ie-hulehu. Nolaila e ike iho no kakou na makamaka he mea makehewa ke kaukai ana aku e wae mai ana na Mana Koho o ka Aoao Repubalika o ke kaukai ana aku e wae mai ana na Mana Koho o ka Aoao Repubalika o ke Kalana o Hawaii nei, i elua Senatoa no Hawaii Komohana i keia kau iho. Ina e ike ana na mana koho he mau moho ano hemahema a ohohia ole ia, ka ka Aoao Repubalika e wae ai mai Hawaii Komohana mai, ina hoi no ka manao hooko i ka Aelike Keonimana, a he mau moho kupono ka kekahi mau aoao Kalaiaina e aku i wae ae, alaila he mea maopopo e haulehia ana na moho a ka aoao Repubalika, no kela uhai wale aku no i ka Aelike Keonimana hiki ole ke kau iliwai like, no ka pono o ka aoao Kalaiaina, a he mihi make ku i ka hoka kolaila, ina he moho a mau moho kupono loa ko Hawaii Hikina i kapaeia ae, i kulike hoi mo ka manao o ka Aelike Keonimana. Ke wawaia mai nei me na hooia kupono o Robert Hind; Akina ame George Kawaha na Moho Senatoa a Hawaii Komohana ma ka aoao Repubalika, a o James W. Russell (Lukela) ko Hawaii Hikina, nolaila ea, e o'u mau kini makaainana o Hawaii Komohana, ina e uhai ana kekahi Heluna ano lehulehu o kakou i ka aelike keonimana, a waeia o Hind me Kawaha, a i ole me Akina, a o Akina paha me Hind, aole loa au e kanalua i ka wanana e ae, e lele pulelo okoa mai ana ke keiki lalawai o na Kohala J. Frank Woods; aka ua hiki no he keiki papa no ke kai kaulana o ka aina o Kapaau, aka ua hiki no,
he mea maopopo ina oia e koho pono ia, aole hopohopo ana iaia i ke kakoo ole i na hooponopono hoopulapula Hawaii, a no ka mea e paia mau ana kona kumu pepeiao i keia mamalaolelo. "O kuu pula kaumaka, ke kanawai hoopulapula mamua ou i na wa apau, a i ole, e ike auanei oe." Aka no ka aoao Repubalika e mihi aua ia, aka hoi ina e. wae ka lehulehu ia Lukela he Ioio kaulana no Hawaii, he senatoa hooikaika no ka pono o ka lehulehu mai kela kihi o ka aina a i keia kihi o Hawaii Moku a Keawe; kona mau kau ahaolelo i hala ae, aole loa e waia ka inoa hanohano o na mana koho; a ma ia hoouna ana aku iaia, aole loa mau haihai olelo Aelike Keonimana no ka mea, oa hoololi a holoi loa ia ua Aelike la e ke Kanawai Koho Balota hou (Primary Law). Iua hoi e ko ana ka manao o ka hapa-uuku o na mana koho ma o ka wae aua i elua moho mai Hawaii Hikina mai, me ka hakilo ole ia o ke ana niua a lehia ma ka huli pono uo ka lehulehu, alaila he hooi loa ana aku ia i ka huhewa: Ko nema mai nei Ka Hoku i ka nana maka o na Mana Koho ina e koho ole ana a hoihoi aku i ka Aha Senate i ke kanaka i kokua nui mai no ka pono o ka lehulehu. O ka hemahema ma ka helu ana o ia no ka wae hewa ana ae i ka inoa o ke kanaka i wahi e hookoia ai ka Aelike Keoni-mana, aole ma ka hua, no ka mea o Lukela ke kanaka i maopopo ka nui o na hana i hooholoia e ke. Senate, ana i noho ai, a he mei makehewa ia'u e helu wale aku, no ka mea ua paa ma ka moolelo a ke waiho mai nei ka hua imua o na maka o ka lehulehu. He mau wahi bila ka i holo ae mai ka hooikaika ana a ka moho a ka Hoku, aka pili wale no nae i na mea hanai pipi, e hoike aua, ua oi aku ke alohaia o ka holoholona mamua o ke kanaka: E na maua koho he ninau keia, heaha na mea e hanaia mai nei no ka Olelo Hooholo a ka mea hanohano W. J. Coelho e kauoha ana i na poo Aupuni e noii ae, a hoonee aku imua ka hookiia ana o kela hoike a Horner e pili ana no ka pono o ka poo Home Hookuonoono o Waiakea, o ia hoi e koiia aku ka Hui Mahiko o Waiakea e pani mai i ka miliona me ka hapa no ke poho ana o na Home Hookuonoono mamuli o na lawelawe hoohemahema ana a ka Hui Mahiko. Ina o Lukela kekahi hoa o ke Senate o ka M. H. 1925, aole e nele ke kakoo ikaika ia aku o ka manao maikai o ka olelo hooholo i haiia ae nei mamua ; i maopopo ai ke au nui me ke au iki e pili ana ia ninau hoopaapaa. Ihea nei ke koho balota ana o na mana koho o Hawaii nei a holo kela Olelo HooholoKeoni-mana? He Aelike malu ia no kekahi poe kakaikahi. Ka hana naauao o ia no ka wae ana ne i mau moho i ku ia me ka iwi kuamoo a i pine ole ia me ka auamo keleawe ina uo Hawaii Komohana, hikina, akau, a hema paha ko laua papaihale, aka ina e manao ana na mana koho e pono no e hookoia na iini o ka poe na lakou ka Aelike Keonimana, alaila o kauhale no ia noho ia iho, makehewa ke koho balota ana, haawiia aku ka aweawe ua kaulai ia a maloo. Ike iho la kou meakakau e a'o mai ana ka Nupepa Bulletin o Honolulu ia Hawaii nei, e pono no kakou e hooko i ke a'o ana a ka Aelike Keonimana. O ke a'o iho
la no ia e lilo i poe Rusia, o ia hoi na hookahi kauna e rula ia oe e Hawaii, ua like no hoi ia me ka mumule ana o ka waha, pani ana i na pepeiao, a uhi hainaka ana i na maka me he lio la, alaila hoonoho aku ia oe iloko o kekahi halawai papa alakai; a i ole ua like no paha ia me ke kahea mai ia oe e komo e paina, aia nae a pau ka lakou ai ana. O ka manao nui o keia kalaiaina, o ia hoi e hookuu i na mana Koho apau Ioa, o ke kalana o kakou e wae me ko lakou manao kuokoa iho i ka lakou mea i hilinai ai. Wae no hoi na Demokarata a pela no hoi na Repubalika. O ka wae nae i na moho laeoo, iwi kuamoo, lawa, niua, a ihupani ma ka hana, ka mea e lanakila ai ka Aoao Kalaiaina, a ina aole na alakai o kekahi aoao kalai aina e a'o i na koa ma keia mau moto (wahi a ka haole) o ka hope aku no o ka haha papai 'na waa ka mea e loaa, a o ka hoka ka pu-olo e loaa i na Kenerala i na la hope. A oiai eia ka aoao Repubalika ua kau i ka ale nui halii pono ia ka papa o oupe auanei ka heenalu la, a kapae aoa i kahi ale iki, (ka pae ana ouka. He uwa ia uai kolaila e kamalii. E lohe hou ia aku ana no keia, ke pa-e wahi leo ia mai hoi keia e kou ahonui. MAUNAKEA,
HOIKE A LUNAKIAI
BEN HOLLINGER
(Mai ka aoao 1 mai)
Ua hookokono maoli ia aku kekahi
mau limahana e hoike mai i kekahi
mau ike i makemakeia e ka poe
noii maloko o ke keena o ka lunana-
na kukulu hale.
"Ua hoopaaia ka inoa o kekahi
kanaka i ike ole ia e ola nei maluna
o ka papainoa o ka poe hana o ke
keena o ka lunanana kukulu hale a
he mau haneri dala i ohi hewa ia
e kekahi mea okoa; ua waihoia aku
ke kauoha i ka haleleka e hoounaia
na leka apau e hoea aku ana ilaila
ma ka inoa o ka mea i ike ole ia
no kokahi wahi, eia nae aole ia mea
malaila.
Eia nae, o ke kanaka i manao
nui ia nana kela mau hana aihue
i ke dala o ke aupuni ke mau aei
no i ka bana ana malalo o ke
keena o ka lunanana kukulu hale.
Oiai ua ike maopopoia keia mau
mea me ka maopopo pu i ka Meia
Wilson ka inoa o keia kanaka, ua
hoole nae oia i ka lawelawe aua i
kekahi hana e hoopau a i olo kapae
ae palia iaia.
Oiai o Louis S. Cain e noho ana
ma ke ano he lunanana kukulu hale
ua nui ke poho o ke kalana mamuli
o ka haahaa o kana kau ana i na
kumukuai o na hale ilalo loa.
Ua hoopukaia aku na palapala ae
kukulu hale no ka hooponopono wa-
le ana no eia nae o ka mea oiaio
maoli no ke kukulu hou ana i hale
hou.
Ua hoolimalimaia aku kekahi kaa
kalaka mai kekahi wahi mai o na
limahana o ke aupuni me kona hoo-
ponopono hou ia ana nona ka huiina
hoolilo i hoea aku ma kahi o na
haneri dala, me ke kakiia o ke ka-
lana no ia mea ame ke kikoo pu
ia mai o ka bila no ka uku hoo-
limalima e kekahi mea e ae ma-
waho mai.
Manaoiio he Mau Ike Kupono
Loa Keia.
"O keia mau mea apau i ikeia,
ma ko'u manao, he mau kumu ku-
pono loa ia e kakoo ana i ka'u
i hoike ae ai aia ke pa 'u ame ka
popopo iloko o ke keena o ka luna-
nana kukulu hale iloko o ka wa e
noho poo ia ana e Louis S. Cain,
ke kanaka a Meia Wilson, ma o
kekahi mau hana maalea la, ua hoo-
kohuia ae i Enekinia no ke kalana
me ka hoopaakiki loa ana e paa
iaia ma ka oihana.
Aole poe ku-e ia Mr. Wall o ke
keena wai ua pili iaia ka hewa.
Aka oia ke poo o kela keena no ke-
kahi wa loihi. Ua kau iho maluna
ona ke koikoi o ka ike ana i na
mea apau e lawelaweia ana malo-
ko o kona keena. Aia iaia, ka ma-
na e hookohu i kanaka kupono a
hoopono elike me kana i ike ai.
Wall, Malalo o ke Okaoka Ahi
"No kekahi mau makahiki i la-
welawela ai kekahi mau hana aihue
malalo o ka pou ihu o Mr. Wall, he
aihue nona ka huina i hoea aku i
ka $120,00.00, a i manaoia no ua
oi aku no paha maluna o ia huina.
"Eia nae, ua hoopaakiki Ioa no
o Meia Wilson e paa ia Mr. Wall
ma kana oihana ma ke ano poo
no kela keena, heaha ke kumu!
Aole anei, mamuli o ko laua lilo
ana malalo o ka aoao kalaiaina
hookahi, he kumu ia e manaoloia aku
ai, a i mea hoi nana e kokua i ke
kukulu ana i ka mikini kalaiaina a
Mr. Wilson i kukulu ai mai kona
wa i noho ae ai i ka oihana.
"Ua hoike ae nei au no ke keena
wai ame ke keena o ka lunanana
kukulu hale aka, he mea pono e
noiia kekahi mau keena e ae a no
ka mea, aia no he mau hemahema
e pahola nei maloko o kekahi mau
keena oihana e ae.
Ka Mea i Ikeia
"Ma kekahi o na hana noii a
huli ana, aia hoi, ua loaa ae la keia;
ike, ua ikeia ka nalowale ana o ke-
kahi mau bona o na hana hou o ke
alanui Iwilei Helu 4. Mamuli o ke
kokua a Kiaaina W. R. Farrington,
ia na kanaka noii banako o ke
aupuni, ke lawelawe nei i na hana
noii, eia nae aole lakou i hoopuka
ae i ka Iakou hoike, ao ke kali
ana a hoi mai o Mr. Conkling, i loaa
ai kekahi mau malamalama mai
iaia mai-
Haule Hou ka Hamare Maluna o
Cain
"E aui hou ae ihope i ka wa i
hookohuia ai o Mr. Cain e Meia
Wilson ma na hora hope loa mamua
koke iho o ka pau ana o ka papa
kahiko o na lunakiai, e ikeia ai ke
ano uuku maoli o ka hana a ka Meia
Wilson me kona hoopaakiki loa ana
lilo o Cain i Enekinia no ke kalana
heaha ke kumu nui o kona paakiki
ana pela! Heaha na ike makau-
kau ma ko Cain aoao e kupono ai e
loaa iaia kela kulana, koe wale no
ma kona ano he kanaka iloko o ka
aoao kalaiaina hookahi me ko ka
Meia Wilson. Aole oia he Enekinia
Kiwila, a ina he Enekinia Kiwila
ka mea i makemakeia alaila he
mea kupono e hookohuia i Enekinia
Kiwila no ke poo o ia keena. Aka
he Enekinia eli lanahu a pela aku,
o ia ko Cain kulana. Aole kakou
e manao e eli gula ana a i ole o
ia mau ano paha maanei.
"Mamua o ka haalele ana mai
o Fred Orht i ka lawelawe hana
ana malalo o ke aupuni kalana ma
ke ano he enekinia, ua ninau aku
au iaia ina paha he kanaka ku-
pono o Cain e hookohuia no kela
oihana o kana i olelo mai ai "Aole".
Ua hoike pu mai o Mr. Orht ia'u
a hookohu ae ana o Meia Wilson ia
Mr. Austin ma kona wahi, eia nae
ma ka hora hope loa, ua hookohuia
ae la o Cain ma kona wahi.
Kakoo o Kumalae
"Ua laweia mai ia'u kekahi lohe,
i loaa ia Meia Wilson na kakoo
ana a Lunakiai Kumalae mamuli o
kona haawi ana aku iaia i na hooia
ana e paa no oia i ka luna o ka
halehana ukulele a Kumalae, Mr.
Kealoha ma ke kulana lunanana
waiu, a ia Thomas Blackwell i ene-
kinia no kekahi o na paumawai.
Eia nae ua kapa mai o Meia
Wilson ia'u ame ko'u mau hoa Re-
pubalika no ka paani kalaiaina.
"O ka paani kalaiaina he ninau
hope loa ia Ueko o ko makou mau
waihona noonoo. Ua komo mai ma-
kou me na manao hauoli, i hooka-
huaia maluna o na olelo hoopaa a
na hoa Demokarata e hana like ana
makou uo ka pono o ka lehulehu
mai o a o. Aka, o ka mea i oike
ia ua onouia mai ia kekahi upena
kalaiaina a haule pahu wale na
manaolana no ka huki like ana i ka
hana.
Hoomaka e Noii
"Aka, oiai nae keia mau mea i
hoea mai mamuli o ka hooko ole
ana o na hoa Demokarata i ka lakou
mau olelo hoopaa, ua hoomaka koke
au e noii a e mawahewahe ae i ka
hihia iloko o ka waihona o ke au-
puni, me ko'u hoolilo ana i ka ha-
panui o ko'u manawa ma ia bana.
O kekahi o na mea i loaa ma ia
hana ana ua ikeia e ka lehulehu
i keia wa. Ua kaulaiia ae kekahi
mau hana i hanaia maloko o ke
keena wai, me ka paa ana o kekahi
mea apuka ma Kawa, a o kekahi
ua hoahewaia e ke kiure nui.
Aole i Pau
"Aole i pau ka noiiia ana o ke
keena o ka lunanana kukulu hale mo
ka loaa pu o na ike o ka haawina
o pahola nei maloko o ke keena
wai o ia hookahi no ka mea e pahola
nei malaila. He hookahi mea hoo-
kuia ma kela mau hana noii, o ia no
ka hoopaakiki loa o ka Meia o
paa no i na kanaka i hoohuoi nui
ia ma ka lakou mau hana me ke
kapae ole ia. He nui na mea i koo
i kupono loa e kamailioia, aka ua
manao au ua lawa keia kumu e ike
mai ai na makaainana noonoo aka-
hele i ka pololei o ka'u mau kumu
ku-e e ku-e nei.
BEN HOLLINGER,
Lunahoomalu Komite Waiwai, Ku-
lanakauhale a Kalana o Honolulu.
PAKELE MAI LILO
I PUULEHU NA KE AHI
Mamuli wale ao o na ulia pomai-
kai, pela iho la i hoopakeleia ae ai
ka hale waiho ukana o ka American
Factors, ma ka po o ka Poakolu o
ka pule aku la i hala, mamuli o ka
ike koke ia ana o kekahi ahi, i ka
wa kupono, mamua o ka hoopoino
ana aku i na ukana oloko o kela
hale.
Ua hoomaka ka a aua o ke ahi
maloko o kekahi keena, me ka nui
no o na ukana i pau i ka a-ia, ina
nei no ka pahola Ioa aku o ke ahi,
a loaa kekahi mau waiwai hoopa-hu,
ina he hana paakiki loa ka hoopa-
kele ana ae i kelu hale ame na
ukana.
Na ke kiaipo, i ike mua i ke ahi,
iaia i ha 'oha 'o ai i ka pio o ke ku-
kui maloko o ka pa, a iaia i hele mai
ai e nana, ike aku la oia i ka a o
ke ahi iloko o ka bale waiho ukana.
Ua hoike koke ia aku ka lohe i
ka oihana kinaiahi, a iloko o ka
manawa pokole, i hoea mai ai na
kaawai, a hoomaka aku la ke kinai
ana, ahiki i ka pio ana, me ka nui
no nae o ka hana.
Aole he maopopo o ke kumu i a
ae ai kela ahi, ua koho wale ia nae,
mamuli nai ia o ka wela hahaua
loa o kekahi mau ukana, na ia wela
hahana, i kono okoa ae i ke ahi e a,
elike me na pauahi o kela ano i
ikeia mamua aku nei.
KALAMAKUIKEKAPUALII
MRS. AKAO, UA HALA.
Aloha oe:—E oluolu mai oe i ke-
kahi rumi kaawale o ke Kuokoa no
ka'u mea aloha i hala.
Nani Maunaloa,
Kiekie iluna Pohaku o Hanalei,
Ke nana iho ia Paeokahuli,
E paio ana ke anu me ka awaawa,
E pukukui ana i ke anu o Kaaue,
E pulale ana ka malihini i halu,
Pohakuloa,
Moe koko uo i Ookuauli,
Uli ka ili i ka nahua e ka ino,
Ino Hilo ua komo e ka Hoolua,
K hoopiha ana i piha ka luakanaka
Naueu aku la Wailuku a ka,
Pooa e ka wai,
E pulumi ana i ke one o Kaipalaoa
Uina owa aku la i ke kai o Pai-
kaka,
Wa ae la i ka pueone i Waiolama,
E maIama i ke aloha pokii,
I ka hikina mai a waiho malie,
No Puna ka hala me ka hinano,
Na Kau e lei ke ala me ke onaona,
Na ke kai i lawe mai,
A pae i ka milo pae kanaka,
Lei ai aa kupa na kamaaina,
Oia kaha i ke ala me ke onaona.
Me ke aloha i ka Lunahoopono-
pono ame na keiki hoonohohua ke-
pau o kou keena.
MRS. MONIKA KEAWE,
KAUOIA HE KEPANI
E KEKAHI LIO
Mai Lahaina mai kekahi meahou o ka loaa ana ao i ka Advertiser e hoakaka aua no ke kauoia ana o Tanabe, he kupakako noloko o ka halekuai laau a Murata, a moku kona helehelena ma ka auwina la o ka Poalua o ka pule aku la i hala, ma ka manawa i haule ai oia mailuna iho o ka lio ana e holo ana, a paa kona wawae i ke kaula keehi, a oiai ka lio e holo ana ua hooku'i aku la koua poo i ka pohaku a iluna hoi o ke alanui paakiki, makai mai o na hale o -na limahana a Inouye. Na kekahi Kepani o ko holo ana mai, o Ishikawa kona inoa i Iawe ao iaia i ka halema'i o ka mahiko Paionia maluna o kona kaa otomobile. Ma ka Ishikawa moolelo o ka hoike aua ae, maluna o ke alanui o na hale o na limahana a Naruse oia e holo mai ana a holo aku ana kekahi wahine me ka piha pihoihoi a hoiko aku la iaia he kanaka ku waiho ana maluna o ke alanui me ka pau o ka ike makai mai o kauhale o na limahana a Inouye. Ua noi mai la o Ishikawa i ua wahine la e hele pu mai me ia no kahi o ke kanaka ana o ka hoike ana aku e waiho ana a ua hoole mai nae ua wahine la, a no ke koi paakiki loa aku o Ishikawa ua ae mai la oia o holo pu mai la Iaua maluna o ke kaa a Ishikawa. I ko laua hoea ana mai i kalii i waiho ai o ke Kepani poino e waiho ana oia me ka haukae o koaa helehelena i ke koko me ka aneane e pau kona ike. O ka lio ana o ko kau ana, ua paa i ka nakiiia, a he pohaku ka i kauia maluna o kona papale, i ole e puhiia e ka makani. Na kekahi poe Pilipino o na halehana o ka mahiko i hana ia hana he poe i ike i kela haule a kauoia ana o kela Kepani, o ka lokou wahi hana wale no ia i hana iho ai aohe nae he wahi hana kokua i haawiia iho e lakou i ka mea poino e waiho lolo ana me ka pau o ka ike. Ua ninau aku ka o Ishikawa ia poo Pilipino aohe nae £ lakou pane no kana ninau.. Ua hookauia ae la ke kanaka i eha maluna o ke kaa otomobile a laweia aku la i kauhale o na limahana, ho mau hale hou, ma Kauaula, a malaila i ninauia aku ai ka poe e noho ana malaila no ka inoa o ka mea i eha, a mailaila mai i lawe ia ae ai i ka halema'i o ka mahiko Paionia. I ke komo ana aku o ke kanaka i eha iloko o ka halema'i ua hoIo aku la o Ishikawa i kalii o ka lio o Tanabe i nakiiia ai, no ka hoihoi aua aku i kahi o ia lio e hoopaaia ai. Aohe hoakaka ma ka moolelo no ka puiwa ana o ka lio ke kumu o ka haule ana o Tanabe, ua haule no oia mamuli o kona hemahema oia ka mea maopopo loa.
HAKAKA NA KOA ME NA KEIKI
MAUKA AE NEI O KALIHI.
Mamuli o ka pepehiia ana o ke-
kahi koa ma ke ahiahi Sabati nei,
mauka ae nei o Kalihi, e kekahi poe
kamalu kolohe, ka mea nana i hoo-
pii ao i ka inaina wela iloko o na
koa, a o ka hopena, ua iho mai he
heluna nui o na kona ma ka po
Poalua nei a hooili i kekahi haka-
ka ku'iku'i puupuu me ua puulu nei
o na kamalii kolohe, a o ka hopena
ua pau ua poe kolohe nei i ka pu-
ehu liilii,.
Ma na mea, i hoikeia ae e ka oi-
hana makai, oiai o Tilly, he koa, e
ku ana mamua iho o ka hale kii
onioni Star ma Kalihi, ua huki aku
Ia kekahi mea i kona palule me ka
ninau ana mai, heaha la kona ku-
leana e ku pu me kana ipo malaila.
Ua hoao ae oia e hemo mai ka
paa ana a kela keiki iaia, o kona
wa no ia ku'iia mai ai e kekahi mau
kanaka ekolu me ka loaa pono o ko-
na papa auwae. Ua laweia mai oia
no ka halema' i o na ulia poino ilo-
ko o ke kulana kupilikii me kona
ike ole ae. He ekolu poe i hopuia
ae ma ke ano hoohuoi.
Ma ka hoike a na makai he nui
a lehulehu na haua o kela ano i la-
welaweia malana o na koa ma Ka-
lihi iloko o na pule i hala ae nei.
E loaa mau ana kekahi koa i ke
alanui na uli na maka me ke kahe
pu mai o ke koko ma ka waha ma-
muli o na bana limanui i lawelawe-
ia e kela puulu.
Ma ka po Poalua nei, ua houlu-
ulu ae na koa ia Iakou iho, a ua
hoea aku ko lakou huina i ka eko-
lu haneri no ke kii ana mai e pe-
pehi i kela puulu kolohe. I ka
makaukau ana o na mea apau a
lakou i hoolala ai, ua iho mai la
lakou no Kalihi, a o kalii i maalahi
ai, aole lakou i ikeia a hiki i ko
lakou hoea aua mamua o ka hale
kii onioni Star me ko lakou holo
ana aku no kahi a ua puulu ka-
malii nei e nonoho ana a mania
ana na wawae o ka poe kolohe i
Ua holo.
O kekahi poe o kela puulu ua
pepehiia a eha me ka laweia ana
ae o kekahi poe no ka halema'i
o na ulia ma ka halewai. Ina aole
i hoea aku o Kapena Makaikiu
Kellett ame kekahi mau makai koa,

PEKINA, Aug.. 13. — Aia mawaena
o ka 13,000 ame ka 14,000 poe i
make a he aneane he 14,000,000 i
hoopoinoia e ka wi, elike me ke
koho hope loa a ke komisina mala-
ma ola no ka poe i poino i ka wai
halana maanei No ka poe i make
3000 ma Halgan, elike me ka hoike
a na luna aupuni, a o ke koena
iho he poe no Hunanese, ka okana
nina i oi aku ka pilikia mamua o
na wahi e ae o ka aina. Ma ke
koho a ke komisina aia ma kahi o ka
miliona dala Mekiko i hiki ke ko-
kuaia mai no keia hana Hoopakele
ola.
HOOLAHA KUAI O KA
HOOLIMALIMA AUPUNI.
Ma keia ke haawiia aku aei ka
hoolaha akea ma ka hora 10:00 a. m.,
Poalima, Sepatemaba 12, 1924, na
ka puka mamua o ka Hale Kalana,
Lihue, Kauai, malaila e kuai hoolilo
ia aku ai ma ke kudala akea i ka
mea koho kiekie loa malalo o na
manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai
Kumu o Hawaii, na Pauku 35S ame
380 et seq. o na Kanawai Hoopono-
pono Hou ia o Hawaii o 1915 ame
ke Kanawai 143 o na Kanawai Aha-
olelo o 1917, ka Hoolimalima Laula
o ka aina Aupuni malalo iho nei:
Apana 173, na Aina Hookuono-
ono o Kapaa, Papa Ekolu, Puna.
Kauai, nona ka iliaina o 27.13
eka, oi aku a emi mai paha, o
hookoe ana mailaila mai i ka
pono alahele o 10 kapuai no ka
auwai e moe ke 'a ana maluna
olaila.
E kaa ka hoolimalima e hooliloia
aku ana malalo o na kumu aelike
apau ame na kulana o na Hoolima-
lima Laula Aupuni i hoopukaia e ke
Keena o ke Komisina o na Aina Au-
puni a malalo hoi o kekahi kulana
paku'i e hookomoia aku ana maloko
o ka hoolimalima e hoopukaia ana
mamuli o keia kuai, elike me ia
malalo* iho nei penei;
"Ina e mahiia ana kekahi hapa
o ka aina e hoolimalimaia ana,
e uku ka iliaina i mahiia i keka-
hi uku hoolimalima makahiki o
$5.00 o ka eka no ka makahiki
no ke koena aku o ka manawa
mai ka la aku o ka mahiia ana
e paku'i aku ana i ka hoolima-
lima i hoakakaia maloko o ka
hoolimalima i oleloia."
E kaa keia kuai malalo o na ku-
lana mahope ae nei:
1. Manawa o ka hoolimalima, 15
makahiki mai Sepatemaba 12,
]924 aku.
2. Uku hoolimalima haahaa, $28.00
o ka makahiki, e uku hapa-ma-
kahiki mua ia.
3. E uku ka mea e lilo ai, ma ka
haule ana o ka hamare, i ka uku
hoolimalima o na mahina mua
eono hui pu me na hoolilo apau
o ka hoolaha ana ame na kaki
e ae e pili ana me ka hooma-
kaukau ana i ka hoolimalima
i oleloia.
No ka hoakaka aku i koe e ninau
ae ma ke Keona o ka Hope-Akena,
Mr. J. M. Lydgate, Hale Kalana,
Lihue, Kauai, a i ole ma ke Keena
o ke Komisina o na Aina Aupuni,
Hale Kapitala, Honolulu, kahi o ke
kii palapala ailia o ka aina e hoo-
limalimaia aku ana ame ke ano o ka
Hoolimalima laula Aupuni e waiho
nei a e ikeia ai.
Hanaia ma Honolulu, maloko o ke
Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni, i keia la 6 o Augate, A. D.
1924.
C. T, BAILEY,
Komisina o ua Aina Aupuni.
6621— Aug. 14, 21.
HOOLAHA KUAI O KA
HOOLIMALIMA AUPUNI.
Ma keia ke haawiia aku nei ka
hoolaha akea ma ka hora 10:00 a. m.,
Poalima, Sepatemaba 12, 1924, ma
ka puka mamua o ka Hale Kalana,
Lihue, Kauai, malaila e kuai hoolilo
ia aku ai ma ke kudala akea i ka
mea koho kiekie loa malalo o na
manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai
Kumu o Hawaii, na Pauku 858 ame
380 et seq. o na Kanawai Hoopono-
pono Hou ia o Hawaii o 1915 ame
ke Kanawai 143 o na Kanawai Aha-
olelo o 1917, ka Hoolimalima Laula
o ka aina Aupuni malalo iho nei no
na hana hookuku holoholona:
Hapa o ka Apana Aupun| o
Wahiawa, Wahiawa, Kona,
Kauai, nona ka iliaina o 288.45
eka, oi aku a emi mai paha.
E kaa ka hoolimalima e hooliloia
aku ana malalo o na kumu aelike
ama na kulana apau o na Hoolima-
lima Laula Aupuni i hoopukaia e
ke Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni a malalo hoi o kekahi hookoe
ana ame kekahi kulana paku'i o
hookomoia aku ana maloko o ka
hoolimalima e hoopukaia aku ana
mamuli o keia, kuai elike me ia ma-
lalo iho aei:
1. E hookoeia me ke Teritore na
alanui apau e ku nei, na
moali ame na auwai ame ke-
kahi mau pono alahele e ae e
koiia mai ana no na hana o
ka lehulehu elike me ia e hoo-
kaawaleia ai e ke Komisina o
aa Aina Aupuni, a pela no Uoi
na wai ame na pono pili kaha-
wai maloko a i ole i na kaha-
wai e a'e ana i keia aina a e
moe ana maluna olaila.
2. O kekahi kulana hou, ina e
kanuia ana kekahi hapa o ku
aina e hoolimalimaia aku ana,
e uku ka iliaina i mahiia i ka
uku hoolimalima makahiki o
$5.00 o ka eka no ka makahiki
no ke koena aku o ka manawa
mai ka la aku o ka mahiia ana
ma ke ano paku'i i ka hoolima-
lima i hoakakaia maloko o ka
hoolimalima i oleloia.
£ kaa keia kuai malalo o na ku-
lana mahope ae nei:
A. Manawa o ka hoolimalima, 15
makahiki mai Sepatemaba 12,
1924 aku.
B. Uku hoolimalima haahaa, $216-
00 o ka makahiki, e uku ma-
kahiki mua ia.
C. E uku ka mea e lilo ai ma ku
haule ana o ka hamare i ka uku
hoolimalima o na mahina mua
eono, hui pu me na hoolilo
apau o ka hoolaha ana ame ua
kaki e ae apau u pili ana me
ka hoomakaukau ana i ka hoo-
limalima i oleloia.
D. E koiia ana ka mea e lilo ai e
waiho mai me ke Komisina o na
Aina Aupuni ma, a i ole ma-
mua ae o ka hanaia ana a i ole
haawiia ana o ka hoolimalima
i oleloia a i ole iloko o 30 lu
mahope aku o ka la o ke kuai,
i bona maikai a lawa pono no
ka huina e $1,000.00 me na
hope i aponoia e ke Komisina
o na Aina Aupuni no ka hooko
pono ia o na kulana apau ame
na aelike i paa maloko o ka
hoolimalima e hoopukaia aku
aua mamuli o keia kuai.
No ka hoakaka aku i koe e ninau
ae ma ke Keena o ka Hope-Akena,
Mr. J. M. Lydgate, Hale Kalana,
Lihue, Kauai, a i ole ma ke Keena
o ke Komisina o na Aina Aupuni,
Hale Kapitala, Honolulu, kahi o ke
kii palapala aina o ka aina e hoo-
limalima aku ana ame ke ano o ka
Hoolimalima laula Aupuni e waiho
nei a o ikeia ai.
Hanaia ma Honolulu, maloko o ke
Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni, i keia la 6 o Augate, A. D.
C. T. BAILEY,
Komisina o na Aina Aupuni.
6621— Aug. 14, 21.
HOOLAHA KUAI O NA
APANA AUPUNI.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 10:00 a. m., Poaono, Sepatemaba 13, 1924, ma ke Keena o ka Hope-akena, Mr. F. K. Kalua, Wailuku, Maui, malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka apa koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii, na Pauku 348 ame 358 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii o 1915 ame ke Kanawai 143 o na Ka-nawai Ahaolelo o 1917, ka apana
Aupuni malalo iho nei no na hana pa-hale wale no: Hapa o ka Apana 3, na Koena o Honokowai, Honokowai, Kaa-napali, Maui, nona ka iliaina o 15,406 kapuai kue oi aku a emi mai paha. E kaa ke kuni malana ae malalo o keia mau kulana mahope ae nei: 1. Kumukuai haahaa, $50.00. 8, Kumu aelike, kuike ma ka ha-ule ana o ka hamare. 3. E uku ka mea e lilo ai i na hoolilo apau o ka hoolaha aua mahope koke iho o ke kuai. 4. O ka makaainana wale uo o na Mokuaina Huiia o Amerika a i ole o kekahi mea paha i ku-kala ae i kona manao e lilo i makaainana ke lilo i mea koai mai. No ka hoakaka aku i koe e ninau ae ma ke Keena o ka Hope-akena, Mr. F. K. Kalua, Wailuku, Maui, a i ole ma ke Keena o ke Komisina o ua Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, kahi o ke kii palapala aina o ka apana e hooliloia aku ana o waiho nei a e ikeia ai. Hanaia ma Honolulu, maloko o ke Keena o ko Komisina o na Aina Aupuni, i keia la 7 o Augate, A. D. 1924. C. T. BAILEY, Komisina o na Aina Aupuni. 6621— Aug. 14, 21,
HOOLAHA HALAWAI HOO-
MANAO.
Ma ka la Sabati, Sepatemaba 14,
M. H. 1924, e malamaia ana he ha-
lawai haipule hoomanao no ka Ma-
kua, ka Mea Hanohano William
Hyde Rice ma ka Luakini o ka
Ekalesia Euanelio Hawaii o Lihue,
Kauai, inawaena o na hora 10:30
a. m., ame 12 m. o Iu la.
Ke konoia aku nei na mea apali
o kipa ae ma ia Lalawai.
A. G. KAULUKOU,
Kakauolelo o ka Ekalesia Hawaii
o Lihue, Kauai.
6621-Aug. 14, 21
HOOLAHA I KA POE PAA AIE
Mamuli o ke koho pono ia ana
mai o ka mea nona ka inoa malalo
iho nei i Kahu no ka Poe Paa Aia.
ame ka Poa Paa Mahele o ka Ha-
waiian Telegraph & Telephone Com-
pany, Limited, he hui Hawaii i hoo-
pauia ma ke kauoha a ka Puuku o
ke Teritore ma ka la 4 o Iulai, 1924,
ma keia ke haawi aku nei i ka hoo-
aha i ka poo paa aie apau o ka Hai
i oleloia e waiho mai i ka lakou
mau koi iaia, i ke Kaha i oleloia, ma
kona wahi lawelawe oihana ma ka
Helu 1128 Alanui Alakea, Honolulu,
Teritore o Hawaii, iloko o kanaiwa
(90) la mai ka la aku o ka hoopuka
mua ia ana o keia hoolaha o hoole
mau loa ia aku.
Hanaia Augate 5 , 1924
MUTUAL TELEPHONE COM-
PANY,
Kahu no ka Poe Paa Aie ame ka Poe
Paa Mahele o ka Hawaiian Tele-
graph & Telephone Company,
Limited.
FREAR, ANDERSON & MARX,
Na Loio no ke Kahu i oleloia,
9920— Aug. 7, 14, 21, 28; Sept. 4.