Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 37, 11 September 1924 — Page 1

Page PDF (1.66 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA KA LAHUI HAWAII
Ka Nupepa Pookela o aa
Nupepa Hawaii
Hoopukaia i na Kakahiaka
Poaha Apau
BUKE LXIII—HELU 37 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POAHA. SEPATEMABA, 11, 1924 NA HELU APAU, 6625
Hoopu-aia Ae Ia
Inoa Hou no ke
Kulana Kiaaina
Makemake na Hoaloha o ka
Elele Lahui Jarrett e Loaa
Iaia Kela Kulana
MAKEMAKE KEKAHI
POE IA McCANDLESS
Hakalia na Noi Oihana i ke
Koho Ole Ia o Davis i
Peresidena i Keia Kau
Iloko ae nei o na pule i hala,
lehulehu wale na inoa i loheloheia
ne no ke alualu ana i ke kulana
kiaaina no Hawaii nei, ma ka aoao
Repubalika, ke kohoia ka Pereside-
na Coolidge; ke noho hamau mai
nei nae na Repubalika ma kela ninau
i keia manawa, a o na Demokarata
ia e loheloheia nei, no ka lakou
moho no kela kulana.
I kulike ai me na wa kalaiaina o
keia mau la, eia ka Elele William
P. Jarrett ame kona mau hoaloha,
ke nana nei no kela kulana kiaaina,
ina nei no ko kohoia o John W.
Davis, ka moho peresidena a na
Demokarata, i Peresidena no Ame-
rika i keia kau.
No kekahi mau mahina ae nei
ka r hala, i hoomaopopoia ai ka
iini o ka Elele W. P. Jarrett e
hoea aku oia i ka noho kiaaina ana
no Hawaii nei, me ka pua'i ole
ae nae o kela meahuna i ke akea,
ahiki i keia mau la iho nei.
O ka moho kiaaina a kekahi puulu
o na Demokarata i noonoo mau ai,
ina nei, no ke kohoia i Peresidena
Demokarata, oia no o L. L. McCand-
less kekahi o na elele i komo pu
ma ka wae ana ae i ka inoa o
John W. Davis, i moho Peresidena
Demokarata, ma ka ahaelele lahui
o ka noho ana ma Amerika, i kela
mau pule aku nei i hala; a oiai
nae aole i kuikahi ka manao o na
Demokarata apau, no kela ninau,
nolaila e lilo ana no i hana aume-
ume mawaena o Mc Candless ame
Jarrett, ke alualu ana e lilo kekahi
o laua i kiaaina; a malia he mau
inoa e ae no paha kekahi, ke noho
pouliuli nei nae ka lehulehu no ia
mea i keia wa.
I kulike ai me na hoolala ana a
kekahi mau alakai Demokarata, no
ka holopono o na mea i hoolalaia;
o hookuu hookahi aku no ia W. P.
Jarrett, e» holo no ke kulana elele
lahui, me ka paa loa o ko lakou
manao, e lanakila ana no oia i elele
no Hawaii nei, i keia kau koho
nui o Novemaba ae nei.
Ina nei no ke kohoia o John W.
Davis i Peresidena no Amerika Hui-
puia, a hookohuia mai o W. P.
Jarrett i kiaaina no Hawaii nei,
alaila he hana maalahi loa, ka waiho
ana aku o Jarrett i ke kulana elele
lahui, a ina hoi no ka lanakila o
ka moho peresidena a ka aoao Re-
pubalika, alaila aole he hana i koe,
o ka paa malie no o Jarrett i ke
kulana elele lahui.
E hooikaika ana na Demokarata
ma na ano apau, e lanakila ka Elele
Jarrett maluna o ka moho a ka aoao
Repubalika, ma ke kau koho o No-
vemaba ae nei, aka ina no kona
lanakila ole, alaila ma ko lakou
manaoio, e kau aku ana oia ma ko
kulana kiaaina no Hawaii nei, ke
kohoia o Davis i Peresidena, nolaila
ma kekahi olelo ana ae, eia na ala-
kai ame na hoaloha o ka Elele
Jarrett, ke hoolala mai nei, i na
alahele apau, e kau aku ai oia ma
na kulana hanohano loa o keia
Teritore.
HOOKU'IIA E KE KAA
OTO A HAKI KA WAWAE
Oiai e hoolulumiia ana ka noonoo
e ka waiona a o na maka no hoi ua
pioeoe me ka hiki poho ole ke ike
mai i kana wahi e hele ana, he
haole nona ka inoa o Robert Nach-
riva, o 32 makahiki, o ke alanui
Ehiku, Kaimuki, ka mea i haki ka
wawae ma kona manawa i hooku'iia
mai ai e kekahi kaa oto e kalaiwaia
ana e G. J. Benny o Puuloa, ma ka
hora .6:34 o ke ahiahi Poakahi nei
ma ke kihi o na alanui Beritania
ame Moi, elike me ia hoike a ka
Makai A. B. Gonsalves o ka hoihoi
ana ae: Ma ka oleloia no Nachriva
no ka hewa, no ka hele pololei ana
mai a kaa pono mamua o kahi o
ke kaa e holo mai ana.
Hopuia Kekahi
Haole no Kana
Kikoo Apuka
Hoopuka Oia i na Kikoo Dala
me ke Dala Ole Maloko
o ka Banako
NUI KA POE ANA I
APUHI AI MAANEI
He Lunanui Kela Haole no
Kekahi Hui i Kukuluia
ma Honolulu Nei
No ka hoopuka ana i kekahi mau
kikoo dala apuka ekolu, i paa ae
ai o Erik Jacobsen, ka peresidena
a lunanui o ka hui James & Jacob-
sen, Ltd., i ka hopuia ma ka Poaha
aku la i hala, a hoopaaia ae oia
maloko o ka halewai.
O na kikoo dala i hoopukaia e Mr.
Jacobsen, no ke kikoo ana iloko
o ka First National Bank o Hawaii,
hookahi no ka huina o $145.50, ma
ka inoa o ka hokele Brookland, o
ke alanui Vitoria, he uku no kona
noho ana ame ka ai ana ma kela
hokele, a he elua mau kikoo, no
ka huina o $25 ame $20 ia Harry
Walker; ka ona o ka Halekuai
Walker'8 Gift Shop, ma ke alanui
Hokele.
Ma ka hoakaka a ka Makaikiu
John N. Mclntosh, ua; hiki aku ka
huina,o na dala i kikooia e Jacob-
sen, ma ke ano apuhi, mai ka la 28
mai nei o ka mahina aku la o Au-
gate i hala, ahiki i kona hopuia
ana ma kalii o ka ehiku haneri
dala, oiai nae aole ana dala i ho-
ahu ai maloko o kekahi o na banako
o Honolulu nei.
Iloko koke aku nei no o ka ma-
hina o Iulai, i kukuluia ae ai ka
hui i noho lunanui ia e Mr. Jacob-
sen, ma ke ano he akena, no na
hui lehulehu ma Los Angeles, a
komo koke no iloko o ka pilikia,
no ka nele o keia haole i ke dala,
e hiki ai ke ukuia ae kana mau
kikoo dala i hoopuka ai, i kekahi
poe lehulehu.
Ma ka oleloia, he haole keia i
noho mua iloko o ka oihana koa,
a ua paa mua no oia i ke hopuia,
i kona wa e noho koa ana, mamuli
no o ka hoopuka, ana i na kikoo
dala apuka, eia nae, no ka ukuia
ana o kela mau kikoo e kona ma-
kuahine pela, iho la i kaawale aku
ai ka pilikia mai iaia aku.
He mau makua waiwai ka ko
keia haole aia ma Denemaka, a o
kona makuahine ka mea nana i
hoopakele mau ae iaia, mai na pili-
kia mai, ma ka uku ana i na kikoo
dala apuka ana i hoopuka ai.
No ka uku ana aku ka i na huina
dala o kela mau kikoo ana i hoo-
puka ai, i ka poe lehulehu ma keia
kulanakauhale, ua hoakaka ae oia,
no kona kauoha ana aku i kona ma-
kuahine, e hoouna mai i ka huina
o hookahi kaukani dala, aole nae i
loaa mai kela mau dala, paa e iho
la oia i ka hopuia.
HU NA KAAAHI MAWA-
HO O KE ALAHAO
I kekahi kaaahi o ka mahiko o
Kilauea, Kauai, e huki ana i ke-
kahi mau kaa ekolu i piha me na
eke kopaa no ka hale hoahu ukana
ma ke awapae o Kahili, a ma kahi
ka he hapalua like ka mamao ma-
waena o ka hale wili; ame ke awa,
na hu ae la na kaa apau mawaho
o ke. alahao, u kahuli na kaa ekolu
i piha me na eke kopaa. O ke ka-
naka hoopaa peleki e ku ana ma-
waena o ke kaa ekolu ame eha, ua
kahuli pu aku la oia me na kaa,
a oiai ua paa ka kona hanu i na
eke kopaa e kau iho ana maluna ona
he liilii loa no nae kahi eha i loaa
iaia, o kona eha nui oia kona piha
loa i ka maka'u, elike me ka hoa-
kaka maloko o ka lono meahou o
ka loaa ana ae i ka Advertiser mai
Kauai mai.
O ke kumu o ka hu ana o na kaa,
elike me ka hoakaka ma ka moolelo,
ua luluia he soda solution maluna
o ke alahao ma kela kakahiaka o
ka loaa ana o kela ulia no ka pe-
pehi ana i ka mauu ame na nahele-
hele mahai o ke alanui hao, a i ka
manawa i haule iho ai kekahi mau
kuaua ma ia auwina la o ia mau no
ka pulo. O keia kumu a hui pu iho
ka me ka ihona o kela wahi i hiki
ole ai ke hoopaa i ka holo. O kahi
i laki ai, pela ka hoike me ka mo-
olelo, he liilii loa na poino i loaa i
ke kaa mahu a pela hoi me na kaa
i piha me na eke kopaa, a o ka oi
loa aku o ia ka pakele ana o na
kanaka mai ka make mai.
Make Eha Mau Makai Ma
Ka Haunaele Ma Kauai
Pakele Mahunehune ke Ola o ka Hope Makai
Nui Crowell—Ala he Haunaele Ma-
waena o na Pilipino me na Makai
Makaukau Na Repubalika
No Ka Hoouka Kalaiaina
Malalo o Aala Paka ka Haiolelo Mua Loa ma
ka Po o ka Poaono, La 20, no ke
Kukala Ana i ka Hoouka Kaua
Hookahi Haneri a Oi Ka
Nui o na Moho Kalaiaina
Nele na Demokarata i na Moho no Kekahi Mau
Apana Koho Baloka—Elua Moho
Elele Lahui a na Repubalika
Ma ka Poalua aku la i hala,
ala ae ai kekahi haunaele mawaena
o na Pilipino olohani o Kauai e noho
aua ma Hanapepe, me na makai, ma
ka manawa a ka Hope Makai Nui
Crowell o Waimea, Kauai, ame ke
kahi poe makai i hoao ai e hoopakele
ae i kekahi mau Pilipino elua, i pua
ia e ka poe olohani, o ka hopena nae
i ikeia ma kela haunaele, o ia no
ka hoohanaia ana o na pu pana
pana, me ka make ana he eha mau
makai, a pakele mahunehune mai ke
ola o ka Hope Makai Nui Crowell
roe ka moku nae o kona poo ame
kona mau lima i ka pahi, he mau
eha i kukonukonu ole e loaa ai na
manao hopohopo nona.
O ka nui o na Pilipino i make he
umi-kumamahu, a he heluna nui o
lakou i eha, me ka. hoihoi awiwi ia
o ka poe i eha maloko o ka halema'i
ma Makaweli, no ka lapaauia mai, a
na paa hoi ke koena aku o na Pili-
pino hoohaunaele i ka hopuia, a hoi-
hoiia aku no ka hoopaa ana maloko
o ka halepaahao ma Lihue.
O na makai i make, ma kela hau-
naele, oia o Ah Boo o Waimea, ua
okiia oia i ka pahi ma ka opu; o
Moke Kua o Waimea, ua kiia oia i
ka pu a ku ka poka ma ka puuwai;
o Kalua Aiai o Kekaha, ua ku i ka
poka ma ka opu ame Henry Naumu
o Kekaha, ua okiia i ka pahi ma ka
opu.
Ke Ala Ana o ka Haunaele
Ma ka po o ka Poakahi aku, ua
paaia he elua mau Pilipino e ka poe
olohani e hoomoana ana ma Hana-
pepe, me ko laua ae ole ia e hookuu,
no ka hoi ana aku no ko laua muu
wahi, maloko o ka mahiko. Mamuli
o kela paaia ana o na Pilipino elua,
ua hoea aku la ko laua mau hoaloha
imua o ka Hope Makai Nui Crowell
o Waimea, a uwalo aku la e lawe-
laweia na hana hoopakele i wahi e
kaawale mai ai kela mau Pilipino,
mai ka poe olohani mai.
Ko ka hooko aua aku i kela uwalo
a na hoaloha, ua hoea, aku ka Hope
Makai Nui Crowell imua o na Pili-
pino olohani, a koi aku Ia e hoo-
kuuia mai na Pilipino i paaia, ua
hooleia mai nae ia koi, e na alakai
o ka poe olohani, no ia kumu, i hoea
okoa aku ai ka Hope Makai Nui
Crowell imua o ka Loio Kalana Ka-
ulukou; o ke a'o a ka loio kalana,
o ia no ka hoopakele ana i na Pili-
pino elua malalo o ka mana o kekahi
palapala hookuu kino.
Me kekahi palapala pili kanawai i
hooa hou aku ai ka Hope Makai Nui
Crowell, ame kona mau makai ko-
kua, no kahi hoomoana o na Pilipino
olohani, akahi no a hookuuia mai na
Pilipino elua, aole nae me ka manao
maikai ma ka aoao o ka poe olo-
hani, ua ikeia keia, ma na mea i
ukati mai mahope, i ka wa a na ma-
kai i haalele aku ai i kahi hoomoa-
na o na Pilipino, a huli hoi mai la
no kahi o ko lakou mau kaa otomo-
bile e ku ana.
Oiai ka ka Hope Makai Nui Cro-
well ame kona mau makai e hele
ana ma ke alanui, ua ukali mai la
na Pilipino olohani mahope o lakou,
me ke koi ana mai e hookuuia aku
na pio; ua lako kela poe Pilipino me
na pu panapana, na pahi oki-ko, ka
pauku laau ame ka pohaku.
Me na Pilipino olohani e hooweli-
weli aku ana i na kanaka o ke au-
puni, ua haawi ae la ka Hope Makai
Nui Crowell i ke kauoha i kona mau
makai, aolo e ki i ka lakou mau pu
panapana ahiki i ka haawiia ana
aku o ke kauoha eia, a aole i'o i ki
ua makai i ka lakou mau pu pana-
pana, ahiki i ka hoomaka mua ana
mai o na Pilipino olohani e ki i ka
lakou mau pu panapana, o ka wa ia
i hoohana ai na makai i ka lakou
mau pu me ka hooukaia ana o ke
kaua mawaena o na aoao a elua,
ma ke alanui aupuni.
Ma kela manawa a na makai e ki
ana i ka lakou mau pu panapana, ua
puhee aku la na Pilipino, me ke koe
no nae o kekahi poe, no ka nee ana
mai imua o kahi a na makai e ku
ana ma ke alanui.
Iwaena nae o ka nui o na Pili-
pino i make, ua manaoia o lakou na
alakai o kela hana hoohaunaele, no
ka mea o lakou mamua o ka laina o
na Pilipino e nee mai ana imua o na
makai, me he mea la, o Iakou ka i
ku aku i na poka o na pu panapana.
Hoea na Kokua
I ka manawa o kela haunaele i aia
ae ai, i hoike koke ia mai ai ka lohe
i ka Makai Nui Rice o Kauai, a ilo-
ko o ka manawa pokole loa i hoo-
unaia aku ai na makai he nui, me na
kaa kalaka, me ka hiki hou ole i na
Pilipino ke ku-e mai, koe wale no ka
haawipio ia lakou iho malalo o na
kanaka o ke aupuni.
No ka poe i make, ua waiho ma-
lie ia lakou ma ke alanui, aka no
ka poe i eha, me ke kamau no o ko
lakou mau ola, ua hoihoiia aku la-
kou me ka awiwi loa maloko o ka
halema'i o Makaweli, me ke kauoha-
ia o na kauka apau o Kauai e hoea
ae no ka lapaau ana i ka poe poino.
Ua hopuia na Pilipino olohani
apau o Hanapepe, a hoihoiia aku no
ka hoopaa ana maloko o ka hale-
paahao ma Lihue, no ke kakali ana
ahiki i ka wa e hooloheia ai ko la-
kou hihia.
Hoounaia ka Pualikoa
No ke ku makaukau ana i ka wa
e ala hou ae ai kekahi haunaele mai
na Pilipino olohani mai o Kauai i
haalele iho ai hookahi puali o na koa
L kiai lahui ia Hono i, ma ka mo-
kuahi Kilauea, ma ke kakahiaka o
nehinei, me elua puali o ka poe ki
pukuniahi.
Ma ka manawa o ka loaa ana mai
o ka nuhou uo ka haunaele o na
Pilipino me na makai ma Hanapepe,
ma ka Poalua nei, i noi ae ai o Kia-
aina Farrington i ka Eia Adimarala
McDonald, uo ka hoouna ana i hoo-
kahi mokulele i Kauai, ua ae koke
ia mai ia noi, me ka hoounaia ana
he mokulele no Kauai mahope koke
iho o ka hora ekahi o kela auwina
la, me ka halihali ana ia Kapena E.
M. Bolton ame J. K. Butler, ke ka-
kauolelo o ka Ahahui o ka Poe Ka-
nu Ko o Hawaii nei, a hoea aku la
ma Port Allen, Eleele, Kauai, ma ka
hora eha o ke ahiahi.
PAU HE HALE MA
KALIHI I KE AHI
Mauka ae nei o Kalihi, ma ka po
o ka Poaono aku la i hala, i holapu
ae ai na alelo ana ole o ke ahi, i
ka home o J. A. Joyce, ma ke alanui
Kahoalii, a ma kahi o ka hookahi
kaukani dala, ke poho i kohoia aku
no kela pauahi.
Hookahi kumu o ka hoopakeleia
ana o kela home, mai lilo i puulehu,
mamuli no ia o ka ike koke ia ana
o ke ahi, ame ka hoea ana aku o na
kanaka kinaiahi i ka wa pono loa.
Ua hoopakeleia ka hale e na ka-
naka kinaiahi, aka nae no na lako
hale. a pela hoi oloko o ka hale ho-
lookoa, ua pau i ke ahi.
Ma ka hoakaka a Mr. Joyce, e
hiamoe ana no oia maloko o kona
rumi, a i puoho oia i ka hahana o
ka wela o ke ahi. Ua hele oloko
o kona rumi a piha i ka uwahi, a
iloko o kona mau manao pihoihoi,
aohe ana mea e ae e hana ai, o ka
holo wale no i wahi e pakele ai
kona ola.
HOOKOMOIA HE HOOPII
NO UMI MILIONA DALA
Mamuli o ka hoopauia ana o ka
hui o H. Hackfeld & Co., ame J. F.
Hackfeld, Ltd., me ka hooliloia ana
o na kuleana apau o ka poe iloko
o kela hui, a kukuluia ae ka hui
American Factore, e ku nei i keia
manawa, a ua lilo kela hoopauia ana
o ka hui mua, i kumu e poho ai,
ka poe kuleana iloko o kela hui, i
hookomoia ae ai he hoopii kanawai
iloko o ka aha kaapuni, ma ka Poa-
lima aku nei i hala, e koi ana i ka
huina o umi miliona dala ke poho.
I kulike ai me kekahi kelekalapa
o ka loaa ana mai'i Honolulu nei,
he hoopii like o kela ano, ka i hoo-
komoia aku iloko o ka aha kiekie
ma Kaleponi, i kulike loa na ano
ame na kahua i ku ai o ka hoopii,
me ko Honolulu nei hoopii.
O na loio ma ka aoao o ka poe
hoopii, oia o John Francis Neylan,
Earry S. Ulrich ame James L. Coke.
Ma ke ano nui o ka hoopii i
hookomoia ae ai, e hoakaka ana ia,
i ka laweia ana ae o na kuleana
apau o ka poe iloko o ka hui mua,
e na ona o ka American Factors i
keia manawa, malalo loa iho 0 ka
waiwaiio o kela hui, ma ka ma-
nawa e kaua ana o Kelemania ame
Amerika, ma ia hana ana, ua poho
ka poe kuleana i kela hui, ma kahi
o ka umi miliona dala.
HOOKUI HE KAA OTO
ME KA POU HAO
Oiai e hookele ana i kona kaa
mauka ae nei o Puunui, ma ka au-
wina la o ka Poalima aku nei i hala,
i hooku'i ae ai ka otomobile o Lee
Dik, me ka pau hao o ke kukuluia
ana mamua aku nei no ka pahu
kahea makai ame pauahi, me ka
hina ana o kela pou ilalo, a nui hoi
na poino o ke kaa otomobile.
No ke kauoha ana nae i na ko-
kua iloko o ka wa o ka pilikia, ua
kelepona mai la o Lee Dik ia S. K.
Fong, me ka hoakaka ana mai i ke
kumu o ka pilikia ana o kona kaa;
i ka wa i loaa aku ai ka ike ia
Mr. Fong, ua hoea aku la oia me
kekahi makai.
Ua koiia aku la o Lee Dik, e ka
makai, e uku, mai i ka huina o
kanalima dala; no ka poino ana o
kela pou hao, a mawaho ae olaila,
ua koi pu ia aku oia e uku mai
i na hoolilo, o ke koloia ana mai o
kona kaa no ke taona nei.
No ka hoonee ana aku i ka hoo-
uka kalaiaina a ka aoao Repubalika,
no keia kau koho baloka wae moho
e hoea mai ana, i hooholo ae ai
ke komite kuwaena Repubalika, ame
na moho, o ka mokupuni o Oahu
nei, i na manawa e malamaia ai o
na haiolelo a na moho, ma ka apana
eha ame ka apana elima, ma kekahi
halawai kukakuka o ka noho ana
ma ke ahiahi o ka Poakahi iho nei."
Malalo ae nei o Aala Paka, ma ka
hapalua o ka hora ehiku, o ka po
o ka Poaono, Sept. 20, e kiia ai ka
pukuniahi mua loa, o ka hoouka ka-
laiaina, me ka akoakoa ana o na
moho apau ma ia halawai, no ka
hoolauna ana mai ia lakou imua o
na makaainana koho baloka, a ma-
hope aku o kela manawa, e weheia
ai na haiolelo akea, o na moho, ma
ka apana eha ame ka apana elima.
I ka wehe ana i ka halawai a ke
komite kuwaena ma kela ahiahi Poa-
kahi, i hoakaka mai ai ka Lunahoo-
malu A. L. Castle, ma keia hakoko
kalaiaina no ka wae ana ae i na
moho no ka ahaolelo kuloko, ame
ka ahaolelo lahui, e noho malie ana
ka aoao kalaiaina, me ka haawi ole
i ke kokua no kekahi moho, aka
aia a pau ae ke koho baloka wae
moho, a waeia na moho a ka aoao,
ia manawa e hemo ai na kuka o
na mea apau, a ku aku mahope o
na moho i waeia, me ka hooikaika
ana no ko lakou lanakila, ma ke
kau koho baloka o Novemaba.
Ma kela halawai ae a ke komite
na moho elele lahui, Philip L. Rice,
o Kauai rime D. L. Conkling o Ho-
nolulu nei, me ka hoakaka i ko
laua manao, a i nokeia hoi i ka
pa'ipa'i, no ka haawi o kekahi i
na kokua ana i ka moho o laua
e loaa- ana iaia ka lanakila ma ke
kau koho wae moho.
No na hoolilo o na halawai e
malamaia ana e na moho ahiki i ka
po mamua iho o ka la koho baloka,
ua hooholoia ma kela halawai, e
auhauia na moho apau, elike me na
kulana a lakou e alualu nei, o ia
hoi, i hookahi haneri dala, a na
moho elele lahui, i kanalima dala
a na moho senatoa, a i iwakalua-
kumamalima dala a na moho luna-
makaainana.
Kakoo i ke Kahuahana
O kekahi mea i hooholoia ma kela
halawai, o ia no ka hoopaa ana o
na moho apau e kohoia ana a lana-
kila ma ke kau koho baloka o Nove-
maba, e kakoo i ke kahuahana a ka
aoao Repubalika.
Ma ka halawai akea mua loa e
malamaia ana ma Aala Paka, ma
ka po o ka la 20 o keia mahina, o
Mr. A. L. Castle, ka lunahoomalu o
ke komite kuwaena Repubalika, ka
mea nana e noho hoomalu ana i
kela halawai; a ma ka halawai hope
hoi a na moho, e malamaia ana ma
kela paka no, ma ka po mamua iho
o ka Ia koho, o Robert W. Shingle
ka mea nana e hoomalu mai ana,
ke komite lahui no Hawaii nei.
Ma ka po hope loa e malamaia
ai ka halawai a na moho, no ke
koho baloka o Novemaba, ua ma-
naoia, o ke Kamaliiwahine Kawana-
nakoa, ka mea nana e hoomalu i
kela halawai, ke ae mai oia i ke kono
a na alakai o ka aoao, e hoohanohano
i ka aoao ke Keikialii Kalanianaole
i alakai mau ai no ka lanakila, no na
makahiki i aneane, he iwakalua.
Papa Kunikuni o na Halawai
Aia ke keena poo o ka aoao Re-
pubalika, ma ke alanui Papu, ma
ka papahele elua o ka hale Merchant
Grill, ma ka Helu 822, O John F.
Colburn III, ka mea iaia ka malama
ana i kela keena, me ka lilo pu o
kela keena, i wahi no na molio apau
e hoolala ai i na hana pili i ka la-
kou hoouka kalaiaina.
O keia mahope ae nei, ka papa-
kuhikuhi o na wahi ame na mana-
wa haiolelo a na moho, i hooholoia
ma kela halawai:
Sept. 20— Ma Aala Paka.
Sept. 21— Ewa ame Waianae, apa-
na 5.
Sept. 22 — Kamamalu Paka, apana
4; Fern Paka, Alanui Kamehameha
IV, Kalihi, apana 5.
Sept. 23— Ma Punahou Paka ame
ke kihi o na Alanui Mila me Luso,
apana 4; Kalihi-uka, apana 5.
Sept. 24— Halekula Liliuokalani.
ma Kaiumuki, apana 4; kihi o na
alanui Kula me Liliha, apana 5.
Sept. 25— Kokoke i ke Kahua Fea,
Kapahulu, apana 4; kihi o na alanui
Vinia ame Muliwai, apana 5.
Sept 26— Halekula Kuhio ma Ka-
moiliilii, apana 4; kumulaau Banyan,
Kapalama, apana 5.
Sept. 27— Waialua,. Laie ame Wa-
hiawa, apana 5.
Sept. 28 — Kaakaukukui, Kakaako,
apana 4; Kaneohe ame Waikane,
apana 5.
Sept. 29— Puowaina Paka, Auwai-
olimu, apana 4; Fernandez Paka,
Kalihi-waena, apana 5. .
Sept. 30 — Kamaki Kuea, apana 4;
Aiea, Pearl City ame Waipahu, apa-
na 5.
Oct. 1 — Kaimuki Paka, apana 4;
hale paumawai o Kalihi Kapalama,
apana 5.
Oct. 2 — Kuea Kumalae, Kakaako,
apana 4; kihi o ke alanui Kalihi, ma
Kalihi, apana 5.
Oct. 3 — Hui na moho apau malalo
o Aala Paka, ma ka aoao mauka.
Papa Kuhikuhi o na Moho Haiolelo
No ka halawai mua loa a na moho
o malama ae ana malalo o Aala
Paka, ma ka po o ka Poaono, Sept.
20, o keia iho na mea i hooholoia,
no ka manawa e ku mai ai o kela
ame keia, pela hoi ka nui o na mi-
nuke e kamailio ai.
Ua hooholoia i ekolu minuke ka
manawa e kamailio ai o na moho
lunamakaainana, i umi-kumamalima
minuke no na moho senatoa, a i
kanakolu minuke no na moho elele
lahui.
Penei iho ke ku ana o na moho
e haiolelo ma kela halawai:
Charles Akau, 1; Mary Haaheo
Atcherley, 2; John A. Hoopale, 3;
W. F. Aldrich, 4; Louis K. Kane,
5; S. P. Correa, 6; John Brown, 7;
A. M. Cristy, 7; H. V. Von Holt,
9; W. C. Achi, 10; P. L. Rice, 11;
J. M. Keanu, 12; W. H. Cameron,
13; Nolle K. Smith, 14; G. E. Mac-
farlane, 15; H. J. Auld, 16; Edwin
Kekuku, 17; E. A. Vitousek, 18;
J. K. Kekuewa, 19; F. Brown, 20;
T. H. Petrie, 21; E. N. Mossman,
32; Henry Vieira, 23; W. K. Ed-
ward Kau, 24; J. K. Mokumaia,
25; E. K. Fernandez, 26; C. N.
Arnold, 27; W. J. Coelho, 28; E. P.
Low, 29; U. H. Jones, 30; E. J.
Crawford, 31; J. K. Naiwi, 32; W.
W. Chamberlain, 33; Judge O. P.
Soares, 34; D. L. Conkling, 35; W.
B. McLean, 36; J. C. Anderson, 37;
L. H. L. Hart, 38; ame C. F. Chil-
ingworth, 39.
HOPUIA HE POE WAHINE
N O NA HANA HAUMIA
No ke kinai ana aku i na hana
hookamakama e malamaia mai nei
ma kekahi mau wahi o keia kulana-
kauhale, i hoomaka ae ai na makai,
e hopuhopu i na wahine i hoolilo
i ko lakou mau kino ame na uhane,
no na hana haumia, ma ka po o
ka Poaono aku nei i hala, mamuli
o ka hoea kino ana aku o na ma-
kaikiu, ma kekahi mau wahi ekolu,
he elua nae o kela mau wahi, ma
ka oleloia, he keu aku a ka nui o
na hana haumia i lawelaweia.
O kahi mua a na makaikiu o ke
komo ana aku e hopuhopu, mau-
ka ae nei no ia o Kalihi, ma ke-
kahi hale, i oleloia ae, e nohoia ana
e Freeman Rosa ame Helen Mar-
tinez. Ua hopuia keia mau mea
a elua, e ka Makaikiu Eddie Ross
ame kona mau kokua, pela pu ka
poo apau i loaa aku maloko o kela
hale, a iwaena o ka poe i hopuia
mai, he kaikamahine opiopio ke-
kahi.
Oiai o ka hana i lawelaweia ma-
loko o kela hale, ua ku-e ia i ke
kanawai federala, e hui pu aku ana
ka Makaikiu Kellett, me ka Loio
Amerika Carden, no ke kukakuka
ana no na mea e hana aku ai, ma
ka aoao o ke aupuni federala.
O kekahi hale a na makaikiu o
ke komo ana aku e hopu, mauka ae
nei no ia o ke alanui Nuuanu. He
elua mau wahine i paa mai i ka
hopuia maloko o kela hale, no laua
i a inoa o Golda Bruce ame Billie
Douglas; ua hookuu hou ia nae laua,
mamuli o ka waiho ana ae i ka bona
o $250 pakahi.
E haiolelo ana o Lunakahiko Wil-
liams o ka Ekalesia Hoonohonoho
Houia o Iesu Kristo maluna o ka ni-
nau, "La Sabati," i keia Lapule ae,
hora 7:15, me kekahi kii hoakaka.
Owai ke Sabati pololei —o ka La
Mua a i ole, o ka Hiku o ka La!
Ma ka pau ana o ka manawa e
waiho ae ai i na palapala noi holo
moho, ma ka hora umi-kumamalua
o ka po o ka Poaha, o ka pule aku
la i hala, i maopopo ai, ua hiki aku
ka nui o na moho o na aoao kalai-
aina a elua, e holo ana ma keia kau
koho baloka wae moho, uo na hoa
o ka ahaolelo kuloko, ame ka aha-
olelo lahui i ka hookahi haneri me
ka iwakalua, apuni ke teritore.
Maiwaena mai o keia mau moho
he hookahi haneri me ka iwakalua,
he ekolu mau moho elele, he hoo-
kahi ma ka aoao Demokarata, a he
elua ma ka aoao Repubalika.
No ka aha senate hoi, he umi-
kumamaha mau moho Repubalika, a
he eono mau Demokarata. No na
hoa o ka hale o na lunamakaainana,
he kanahiku-kumamakahi mau moho
Repubalika, a he iwakalua-kumama-
lima mau Demokarata me hookahi
moho holo kuokoa.
No ka mokupuni o Hawaii, he
elua mau wahi hakahaka no ka aha
senate; he elua moho a kela ame
keia aoao kalaiaina e wae ai, o
ka mea nae i ikeia, he eha mau
moho Repubalika, i waiho mai i ko
lakou mau palapala noi holo moho,
a he hookahi wale no Demokarata.
No ka mokupuni o Maui, he elua
no mau moho senatoa i hakahaka,
e pono ai e loaa he elua mau moho
Repubalika, a i elua mau molio De-
mokarata, o ka mea nae i ikeia, he
elua moho Repubalika, i waiho mai
i na palapala, holo moho, a he hoo-
kahi ma ka aoao Demokarata.
No ka mokupuni hoi o Oahu nei,
he ekolu may noho i hakahaka;
he eha nae mau moho Repubalika, i
waiho ae i ke lakou mau palapala
noi holo moho, a he ekolu mau De-
mokarata.
He hookahi senatoa i makemakeia
no ka mokupuni o Kauai, he eha
nae Repubalika i waiho mai i ka
lakou mau palapala holo moho, a he
hookahi Demokarata.
No na hoa o ka hale o na luna-
makaainana, he eha mau moho i ma-
kemakeia no kela ame keia aoao
kalaiaina, no Hawaii Hikina, ma ke-
ia kau koho baloka wae moho. He
eiwa nae Repubalika, a he hookahi
Demokarata i waiho mai i ka lakou
mau palapala holo moho.
He eha no moho o kela ame keia
noao kalaiaina pakahi i makemakeia
no Hawaii Komohana ma keia kau
koho, o ka mea nae i ikeia, he ehi-
ku mau moho Repubalika, aole he
Demokarata; a he hookahi moho ma
ka aoao kuokoa, ka moho hookahi
wale no o kela ano ma keia kau
koho wae moho e malamaia aku ana
ma ka la 4 o Okatoba ae nei.
No ka mokupuni hoi o Maui, he
eono mau moho i makemakeia no
kela ame keia aoao kalaiaina paka-
hi, o ka nui nae o na moho i waiho
mai i ka lakou mau palapala noi
holo moho, he umi-kumamalua Repu-
balika, a he elua Demokarata.
No ka apana eha, mokupuni o
Oahu nei, he eono ka nui o na moho
i makemakeia no kela ame keia
apao kalaiaina; o ka nui nao o na
moho Repubalika i waiho mai i ka
lakou mau palapala noi, he umi-ku-
mamaha, a he eono Demokarata.
He eono no ka nui o na moho o
kela ame keia aoao kelaiaina i ma-
kemakeia ma ka apana elima, mo-
kupuni o Oahu nei; o ka nui nae o na
Repubalika i waiho ae i ka lakou
mau palapala holo moho, he umi-ku-
mamaiwa, Repubalika a he umi-ku-
mamaha hoi Demokarata.
No Kauai, he eha moho i make-
makeia, he umi nae Repubalika a he
elua Demokarata i waiho ae i ka
lakou mau palapala noi.
Apuni ke teritore, ke huiia na
moho o kela ame keia aoao kalai-
aina pakahi, ua like me kanawalu-
kumamalua ka nui o na Repubalika,
he kanakolu-kumamalua Demokara-
ta ame hookahi moho holo kuokoa.
Nui na moho wahine ma keia kau
koho baloka ae, no ka hale o na
lunamakaainana, ma na aoao kalai-
aina a elua. No Maui o Mrs. Dinah
H. Naeole ma ka aoao Demokarata;
no ka apana eha hoi. mokupuni o
Oahu nei, o Mrs. Haaheo Atcherley,
ma ka aoao Repubalika, a o Mrs.
George W. Wright ame Mrs. Anna
K. Woolsey-Harris ma ka aoao De-
mokarata.
No ka apana elima, mokupuni o
Oahu nei, o Mrs. Kumukahi Nuhi,
ma ka aoao Demokarata, a o Mrs.
Rosalie Keliinoi hoi no ka mokupuni
o Kauai.
Ka Papainoa Piha e na Moho
Mahope ae nei e ikeia ai ki pa-
painoa piha o na moho o kela ame
keia aoao kalaiaina, ame ko lakou
mau kulana pakahi e holo nei:
ELELE
Repubalika — David L. Conkling,
Philip L. Rice. Hookahi e waeia.
Demokarata — William P. Jarrett.
Hookahi e waeia.
AHAOLELO
Hawaii — Senate
Repubalika — Ernest A. K. Akina,
Robert Hind, George K. Kawaha,
James W. Russell. Elua e waeia.
Demokarata — J. Frank Woods.
Hawaii Hikina — Hale o na
Lunamakaainana
Repubalika— R. W. Filler, Manuel
Ignacio, Rev. William K. Kamau,
Joseph Nihiaumoe Koomoa, Norman /
K. Lyman, Thomas Pedro Jr., Otto
W. Rose, Capt. Evan da Silva,
George H. Vicars. Eha e waeia.
Demokarata — Judge Joseph S.
Ferry.
Hawaii Komohana — Hale o no
Lunamakaainana
Repubalika — Ah Loy Ahuna, Fran-
cis K. Aona, Henry L. Kawewehi,
John N. Perez, John R. Smith, Wil-
mont E. Vredenburg, Leslie Wish-
ard. Eha e waeia.
Demokarata - Aole.
Kuokoa — James H. K. Keawahaku.
Maui— Senate
Repubalika — Peruvia, J. Goodness,
Antonio F. Tavares. Elua e waeia.
Demokarata — Henry C. Mossman
Maui— Hale o na Lunamakaainana
Repubalika— Samuel Ako, M. 8.
Deponte, John Ferreira, Thomas
Holstein, Levi L. Joseph, David K.
Kahookele Jr., Judge John W. Ka-
lua, Rev. L. Ben Kaumeheiwa,
George W. Maioho, John M. Medei-
ros, Manuel Gomes Paschoal, Man-
uel R. Pereira. Eono e waeia.
Demokarata — Manuel Faustino,
Dinah II. Naeole.
Oahu— Senate
Repubalika— Charles N. Arnold
Charles F. Chillingworth, Albert M.
Cristy, John A. Hoopale. Ekolu e
waeia.
Demokarat — Manuel S. Paeheno,
William B. Pitman, Charles H.
Hose. Ekolu e waeia.
Apana 4— Hale o na
Lunamakaainana
Repubalika — Mrs. Mary Haaheo
Atcherley, Francis H. li Brown,
William H. Cameron, William W.
Chamberlain, Joseph M. Keanu,
Eben P. Low, Thomas H. Petrie,
Judge Oliver P. Soares, Roy A. Vi-
tousek, W. F. Aldrich, L. H. L.
Hart, Charles Akau, W. B. McLean,
G. E. Marfarlane. Eono e waeia.
Demokarata — William Borthwick,
John J. Pavao, Mrs. George W.
Wright, Charles K. Notley, Henry
J. Andrews, Mrs. Anna K. Woolsey-
Harris. Eono e waeia.
Apana 5 — Hale o na
Lunamakaainana
Repubalika — William C. Achl,
John C. Anderson, Harry J. Auld,
John Brown, Eli J. Crawford, Wil-
liam- J. Coelho, Sylvester P. Correa,
Edwin K. Fernandez, Louis K. Ka-
ne, Edwin Kekuku, John K . Moku-
maia, Nolle R. Smith, Henry Vieira,
Herman V. von Holt, Richard N.
Mossman, John K. Kekuewa, Ulysses
H. Jones, W. K. Edward Kau, John
K. Naiwi. Eono e waeia.
Demokarata-Frank Charles Bertel-
mann, Charles H. Holt, George H.
Holt Jr., Joseph Kahahawai, Lot C.
Kealoha, Jonah Kumalae, John Ma-
kia, Mrs. Kumukahi Nuhi, William
E. B. Taylor, Harry Gregson, D. M.
Kupihea, W. F. Mossman, Kim Ah
Clung, W. E. Miles. Eono e waeia.
Kauai— Senate
Repubalika— Henry K. Aki, John
Haalelea. Coney, Manuel S. Hen-
riques, John Andrew Kealoha. Hoo-
kahi e waeia.
Demokarata— William V. Hardy,
Hookahi e waeia.
Kanai — Hale o na Lunamakaainana
Repubalika — Clen Gomes, Chris
J. Holt, William K. Hussey, Isaac
S. Kaiu, Henry H. Kahaule Kama-
nuwai, Manoa Kanao, Mrs. Rosalie
Keliinoi, Antonio Q. Marcallino,
Solomon William Meheula, John Vi-
veiros Jr. Eha e waeia.
Demokarat — Louis K. Agard, S. E.
Lucas.

HOOPA 'IIA O LOEB AME
LEOPOLD APAU KE OLA
CHICAGO, Sept. 10.— Ua hoopaiia
o Nathan Leopold amo Richard Loeb
e ka Lunakanawai Kiekie John H.
Calvery i keia kakahiaka a pau ke
ola iloko o ka halepaahao no ka pe-
pehi ana a make ia Robert Franks.
Ua komo mai o Loeb ame Leopold
iloko o ka rumi hookolokolo me na
helehelena haikea. I ka manawa i
kauia mai ai ka hoopai maluna o la-
ua he helehelena o ke ano hoaano ko
laua a elua.
Ua ilihiaia na pilikana o Loeb
ame Leopold ma ka manawa o ka
hoikeia ana mai o ka hoopai e ka
Lunakanawai Calverly.
Ua hookipaia mai ka hoopai e ka
ahakanaka nui maloko o ka rumi ho-
okolokolo me na manao like. Ua ho-
ike ne ka ahakanaka i ko lakou apo-
no ole i ka olelo hooholo a ka aha
mawaho o ka hale hookolokolo, aka
na kekahi puali makai i hoomalielie
i na manao hae o ka ahakanaka e
alu ole mai ai kekahi haunaele.