Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 38, 18 September 1924 — HE HOALOHALOHA NO KO MAKOU PAPA ALOHA I HALA, REV. J. KAALOUAHI. [ARTICLE]

HE HOALOHALOHA NO KO MAKOU PAPA ALOHA I HALA, REV. J. KAALOUAHI.

. w Mr. Solomon Haiioliano ame kou mau keiki hoonoho hua jnetala; Aloha kakou:—E oluolu mai i ko oukou ahopui no kekahi rumi kaawale o ke Kt:okoa, uo ka makou puolo e kau ae >4. maluua, i ike mai ai na ohana o ko makou papa, ame na hoalohn, r.a makamaka na Kkalcsia o Puuln ania Olaa, Hawaii Halnwa, na llonoui ame Waialua i- huiia o Mol.»kai, mai kt la i KumukaM ahiki aku l ka welona a ka la i Lehua. o Rev. J. Kaalouahi, ua hala. Oiai makou kana p e koiki e noho ana m« ka nanea me ka haupu mna oI« h« nuhou kaumahn ke hoea mai ana i o makou noi, i k« kakahiaka Babati, ht 17 o Aug. i hala aku la, o ia hoilea leta a ka makua Mahihila, « hoike mal ana o Papa KaalenaM uu hala i ke ala hoi ole mai. Auwe ka mea ehaeha 0 ka 'haau el Oiai he man mahina loihi i iala ae nei, 1 ko makou noho kaawale ana me ko makou papa, a o kekahi mau keiki h« makahiki a oi aneane 2 makahiki ko lakou ike'ole ana i ko makou papa aloha, aka, ma ka leka e hni ai i na pulo pela i ikeia ai kona kulana i noho ai ame makou pu kana poe keiki, ahiki wale i kona pauaho ana mai la i keia ola ana. Ua oluolu i ka makua lanl, ke kipa ana ae ma ka Baldwin Home, Kalaupapa Molokai, i ka kakahiaka Poakolu, Aug. 13, 1924, a lawe aku 1 ka hanu ola o ko makou papa aloha, a waiho iho i kona kino lep6, i ka aina malihini, na kona mau hoaloha amo niakou kana poo keiki ame ka lohulehu apau e u aku ma keia aoao. TJa hanauia ko makou papa J. Kaalouahi, ma Kapoho, Puna, HaI waii, i Aperila 3, 1856 mai ka puhaka mai o kona mau makua Kalawe (k) ame Kapuni (vr). He 7 ko lakou nui, lawe aku ka make i ka nui o lakou a koe mai laua mo kona niuli pokii, a hala aku la oia, koe I\ookahi kona pokii oia o Kalawe Opio. Ua piha i ko makou papa na makaliiki ho 68, 7 mahina ame na la he 12 kona hanu ana i na ea huihoi 0 keia ola ana. T7a hoonaauaoia oia ma ke Kula hele-la o lloohuiia ma ka maeinao o ka mare e ka ma* kua Ker. J. N. Kamol«a i Jan. 2, 1?77 ma Puula. lu>mo i ke kula Knhunapule i Oct. 8 A. D. ( 1884 i ka manawa o Rev. C. M. Hyde ke kumu. Puka mai 1 Sept. C, A. D. 1888, a lilo oia i haiolelo no.Puula ame Olaa i ka A. D. 1889. I ka A. D. 1889 no, loaa aku 1 ka papa o makou he 100 kahea mni Hnlawa, Molokai, mai, e noi aku ana iaia i Kahu no ia ' Ua hookoia ka leo. knhea ā ua hoi mai ola me kana wahine, oia ko makou mama i hala mua ame ko makou hananmua e noho mai la no i Halawa. Ua noho kjjhu oia no Halawa no na makahiki he 33 a oi, a mamuli o k« kau ana o ka nawilawali maluna o konā kino, pela oia i *nai ai niai kona mau kihapai mai no 2 makahiki keia. \ Ua loaa mai ko laua puliaka mai na keiki he 12, lawe ka make 4 a koo'mai he 8 e ola pei. Elua (k) 6 (w). Aloha no ko ihakou papa makua»o ka lehulehu o Molokai Nui rv Hina, kahi hol a na kauwa a ko kakou Haku aloha e kipa ai ame ila makamaka o ia aina malihini, a pela no hoi ka poe apau e hoea ana ma ko makou home. He kanaka puuwai oluolu ko makou papa, o na mea e loaa mai ana ma kona lima e kaana pu ana oia me na kamaaina oka aina. He kanaka hookipa malihini, a he heakea nh hoi. E na hoahanau, na luna ekaleiia na haumana Knla Sabati ame C. E. o Halaipa, na makamaka ame na hoaloha, ua pau ko oukou ike hou i

ana i ka helehelena o KaalouaU ame k& lohe hou uia i kona lM « ha'i ana i ka euanelio o Kti*t«, pela no hoi me ka launa pu ana mt oukoa apau, ua nalo aku oia no ka wi mau loa. Luuluu walel E Molokai Nui a Hinn, me ka Wailele o Moaula, ke awawa • Halawa ame ke kalkuono o Maalaea, e Kalanihaje e ka home o na 'lii, ka home aloha a makou i noho aloha ai me ko makou papa, na kualono ame ka Ulukukui o, Lnnikaula, ua pau ka holoholo hou v ana o ko makou papa, ua pau ka hoopulu ho* ana i na papalina aloha o ko ma* kou papa me na kilihune wai o' Moaula. Aole oukou e ike hou ana iaia. Aloha wale! Ma n& wahi apau e hoike Kula Sabati ai o Molokai, ua h«le wale ia no e ko makou papa, pela no hoi kahi e noho ai na aha mokupuni, ua pau wale no iaia 1 ka helela m« ka l-ipa himeni o Halawa. Mea 010 ka piina ame ka ihona e peki wawae ia ana e makou Vciki ame ko makou m&kuakan»* sich» me ka poe apau o ka alna no ka ke Akua hana. Ua pili aloha wal« ia no na wahl apau o Molokai e ko makou papa nia na hana n ka linku, a ua noho aloha ia no hoi na kihapai apau. Walohia wale! E Puna Paia-ala, ko ala o ka • 1-nla ame ka malie ko onehanau o ko makou papa, kahi hoi o na ohana « noho mai nei, ua pau ko oukou ike hou nna i ka helehelena o Kaalouahi, ua hoalelo mai oia ia kakou a hoi aku la i ka poli o kona Haku Minamina wale! Nou e ka makunknne Knhale am« na hoaloha apau o ka papa aloha 0 makou i noho pu ai i ka afiia o ka ehaeha, a pela hoi mo ka Makua Mahilahila, ka poe na lakou i hoc> maemae i ko kino puanuaau o papa % ame ke kahu nana i malama i kona anaina pule ame na. mea apau e pono ai konn kino ame kona halelua ke haawi .aku r»ei makou na keiki J ka hoomaikai palena ole no ka oukou mau hana mnikai i hana mai ai maluna o ke kino o ko makoa papa aloha, n e oluolu e lawe aku 1 ka makou hoomaikai; a na lehova ko kakou Akua e kiai a malama mni ia kakou apau. E hoomaikaiia o lehova no ka mea, Nana no i hana mai i ke kanaka amo ka uhane, a Nana no i lawe aku. O makou iho no na. keiki i hoo« nele ia i ka pnpa, me ka luuluu, . MIKALA PEREIRA, L. By. KAALOUAHI, SAM'L KAALOUAHI, MAGGIE KUIKUIPUA, ELIZA KAALOUAHI, ANNIE NUEKU, LOUISA CHO, SARAH KAALOUAHI, RAHABA KAALOUAHI.