Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 42, 16 October 1924 — Page 6

Page PDF (1.46 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H,, POAHA, OKATOBA 16, 1924.
Nuhou
Kuloko
Ma ka Poakahi ae nei e weheia
aku ai ka hoikeike fea mawaho ae
nei o ke kahua hoikeike fea o ke
aupuni ma Kapahulu. Hookahi pule
holookoa ka manawa e malamaia ai
ka fea, no ka hoikeike ana i na mea
like ole o kela ame keia ano, e ma-
kaikai ai ka lehulehu.
Ma ka po o ka Poalima ame ka
Poaono aku nei i hala, i komo aihu-
eia ae ai he ekolu mau hale kaa
otomobile ma ke alanui Nuuanu me
Kukui, a lilo aku kekahi mau dala i
ka poe piko pau iole. Ma ka ma-
nao o na makaikiu, he poo kamalii
ka poe na lakou kela hana aihue.
Mamuli o ka ma'i e hiki ole ai ke
hooikaika kalaiaina, i unuhi hou ai
o Mrs. George Wright i kona ku-
lana holo moho lunamakaainana ma
ka aoao Demokarata no ka apana
eha, a ua hoopihaia aku kona ma-
kalua e Louis Silva, e ke komite
kuwaena Demokarata.
Ma ka mokuahi Kilauea o ke ahi-
ahi Poakahi nei i holo aku ai o
John K. Kekuewa no Kauai, no ke
kukulu ana i ahahui no na wahine,
no ka Ahahui Lunalilo o Kauai.
Mahope iho o ka hoohala ana i
kekahi mau la pokole ma Hawaii,
i huli hoi mai ai o A. L. Castle, ka
lunahoomalu o ke komite kuwaena
Repubalika no ke kulanakauhale nei,
me kona manaoio, e aha'i ana na
Repubalika apau i ka lanakila ma
Hawaii, ma keia koho baloka ae o
Novemaba.
No kekahi manao i puka ae ma-
loko o ka Advertiser, no kona ka-
koo holookoa i ka paa baloka Repu-
balika, i hoakaka ae ai o Mrs. Mary
Haaheo Atcherley i ka oiaio ole o
kela manao, me kona kuleana ole e
a'o aku ai i na mana, koho no ka
lakou mea e kolio ai, koe wale no ke
koho ana aku elike me ka lakou i ike
ai he kupono.
Ma ka Mokupuni o Niihau, aole
hookahi baloka i kohoia no ka Elele
Jarrett a laki o D. L. Conkling, i
kona kohoia ana he hooahi baloka.
O ka ahamele ame hulahula o ka
weheia ana ma Pearl City, ma ka
po o ka Poalima, Oct. 10, 1924 iho
nei, na ka Ahahui Kokua Manawa-
lea ia o ka I'a Hamau Leo, o na
pono ame na pomaikai o kela hana,
no ka ahahui iho ia, aole no ka
ekalesia o ka Hikuonalani, elike me
na hoike i loaa mai i keia keena.
NUI NA KEIKI I HANAUIA
ILOKO O KA MAHINA O
SEPATEMABA

0 ka heluna o na keiki 1 hanauia
maloko iho o na palena o Honolulu
no ka mahina o Sepatemaba i hala,
e like me ia i ikeia maloko o ke
keena o ka papa ola teritore, he 431.
No na paamare i hoikeia ae ia
keena no ia mahina he 145, a no na
make he 119.
No ka mahina o Sepatemaba o
kela makahiki i hala he 336, na
hanau, ua paamare he 136 a no na
make he 135. No na make 119 o
ka mahina o Sepatemaba i hala he
73 he mau kane a he 46 mau wahine.
Ma na lahui, — no na Hawaii, komo
pu me na hapa-Hawaii he 39; na
Kepani he 27, na Pake he 17, na
Pilipino he 11, na Pukiki he 9, na
Amerika, 6, Pelekane, 3, Poko Riko,
3, Kelemania, 1, Paniolo, 1.
No na make he 5 i ninaninauia
ke kumu make, elima i kahaia, a
ekolu i nienieleia e ke kiure Koro-
nero. He 11 poe i make he poe
nohopaa ole maloko o Honolulu, he
61 poe i make maloko o na halema'i
a mau hale e ae o ia ano. He kana-
kolu kumamalima mau keiki i make
malalo o ka 5 makahiki, he 32 o
keia heluna he mau keiki malalo
iho o ka 12 mahina.
Ma ka hoike o ka ma'i akepau
no ka ma'i luku nui i na ola, he 16
poe i make ia ano ma'i, ka numonia
me kona mau ano lehulehu like ole,
he 13. He elua mau make mamuli
o ka ma'i eha o ka puu a hookahi
i ka ma'i taifoida. Ehiku mau opu
keiki i heewale, a eha poe i make
mamuli o na ulia ame hookahi i
make mamuli o ka pepehi maoli ia
ana.
KUU POKII ALOHA, UA HALA.
MISS MARY PE 'A,
E Mr. Lunahooponopono o ka Nu-
pepa Kuokoa, ka hiwahiwa a ka
lehulehu, Aloha kaua: E oluolu mai
kou ahonui no ka hookomo ana aku
i ka'u wahi puolo waimaka luuluu
no kuu pokii, ma na kolamu o ke
Kilohana Pookela, ina he kowa kaa-
wale kekahi, a nana hoi ia e ahai
aku ma na kaiaulu aloha o Hawaii
nei, i ike mai ai na kini makamaka,
ka ohana, ame ka lehulehu o na ho-
aloha o kuu pokii mai ka la oili
ma Kumukahi a hoea i ka la wela
nopu ikiiki i ka ilikai o Lehua.
Aloha ino!
Ma ka la 23 o Sepatemaba i hala,
1024, hora 4:30, i ka aui ana o ka
la i ke ano ahiahi, i haalele mai
ai o Miss Mary Kaniniuokalani Pe'a
i keia ola ana, a waiho iho la i
kona mau makua, ia'u ka hanau
mua, Elizabeth Pe 'a (Mrs. Ross Spen
cer); kona mau pokii Maria Pe 'a
(Mrs. Dan Kamahele); Hattie Pe 'a
Louise Pe 'a ame John Pe 'a Jr., no
ka uwe paiauma ana aku nona me
keia aoao o ka muliwai o ka make
a hoi aku la no ka hiolani hope
ana ma ka ilina o Haili Kulamanu
Hilo, Hawaii, iloko o ka mahina
hookahi o kona waiho ana iloko
o ka ma'i nawaliwali.
Ua imi, a ua huliia no ke ola i na
kauka ike lapaau, aka, ua hiki ole
ke paa mai i ka uhane ola. Ua
lawe aku la no ka Makua Lani i'a
Miss Mary Pe 'a ma Kona poli, a
hoi aku la ka lepo i ka lepo, a o
ka uhane i ka Mea Nana i hana
Nona no ka hoonaniia, a o Kona
makemake ke hanaia.
Ua hanauia kuu muli pokii ma
Panau, Puna, Hawaii, i Maraki la
6, 1902, mai ka puhaka mai o Mrs
Mary Haleola Pe 'a ame John Pe 'a
nolaila, ua piha iaia na makahiki he
22, 6 mahuna, ame 17 la, o kona
hanu ana i na ea o keia ola honua
ana.
Ua hoonaauaoia oia ma ke Kula
Kakolika o Hilo, ahiki i kona puka
maikai una, aka, ua lilo i mea wai-
wai ole ka ike o ka huliia ana.
He 11 ko makou nui mai ka pu-
haka mai o ko makou mau luaui.
He 5 i make mua, a koe he 6 keiki,
hookahi keikikane a he 5 kaikama-
hine, a moku hou aku la no ka
piko o kuu hanau muli pokii, koe
wale iho la no makou eha me kahi
kaikunane hookahi. Aloha! Aloha
kuu pokii i niau aku la i ke ala
hoi ole mai! A hiki mai ko aloha,
e uwe no au!
Ae; no Puna Paia Ala i ka ua
Polohinano kuu pokii i hanau ai,
aka nae hoi, na ka ua Kanilehua o
Hilo oia i hanai a nui. He milimili
a he lei a-i oia na Laika Nawailau
i ka ua Popolehua— Ua lu lau lehua
o Hilo e! Aloha wale ka uluwehi o
Hilo Taona.
Aloha ka wai anu o Waianuenue,
ia wai hoopuluili o ke kama. Aloha
o Mokuola aina au i ke kai me
ka ulu-hala pohai i ka aeone
ia wahi a ke kupa e hele ai
Ua pau kona auau ana i ko olua mau
hunahuna wai, a o kou mau ohu
lei hala onaona, na ha'i aku ia e
lei; no ka mea, ua pau o Miss Mary
Pe 'a. Ua hala ma-o!; Ua hoi aku
la e hiolani i ka moe kau a hooilo
me Niolopua.
Aloha Puna lei onaona i ke ala
o ka hala me ka hinano! Aloha
ke kai o Keaau i ka pehia a mae-
mae e ka iwi ponapona ala o ka
hala. Ua hala o Miss Mary Pe 'a
aole oia e pawehi hou ana i ko olua
onaona. Auwe! aloha ino kuu pokii!
Aloha ka ua nihi ae mauka o
Auau Lele, lele no ka ua, lele pu
no me ka makani. Lele ka mauli
hanu ola o kuu pokii, lohe ole i ka
o ke Keena Pahupahu o Horner, ma
ke Alanui Betela, maloko o Hono-
lulu, ma ka Poaono Novemaba 1,
1924, e hoomaka ana ma ka hora
10:00 a. m., no ka nanaia no ke
kulana ola kino a no ke kulana ika-
ika o na lala.
MA KE KAUOHA A KE KO-
MISINA O NA HANA CI-
VILA O HONOLULU.
(Kakauinoaia)
D. KALAUOKALANI,
Kakauolelo.
6630— Oct. 16, 23.
HOOLAHA KUAI 0 KA HOOLI-
MALIMA AUPUNI.
Ma koia ke haawiia aku nei ka
hoolaha akea ma ka hora 10:00 a.
m., Poaono, Novemaba 13, 19-4, ma
ko Keena o ka Hope-akena, Mr.
F. K. Kalua, Wailuku, Maui, mala-
ila o kuai hoolilo ia aku ai ma ke
kudala akea i ka mea koho kiekie loa
malalo o na manao o ka Pauku 73
o ke kanawai o Hawaii, na Pauku
358 ame 380 et seq; o na Kanawai
Hooponopono Hou ia o Hawaii o
1915 ame ke Kanawai 143 o na Ka-
nawai Ahaolelo o 1917, he Hoolima-
lima Laula no ka apana aupuni ma-
hope ae nei:
Apana aupuni ma ka aoao Akau
o ke alanui i ka Uwapo o Mala
he 50 kapuai ke kokoke loa mai
ke kihi kapakai mai o kahi
kokoke i ka uwapo, liona ka
iliaina o 20.000 kapuai kuea.
oi aku a emi mai paha.
E kaa ka hoolimalima e hooliloia
aku ana malalo o na kumu aelike
apau ame na kulana o na Hoolima-
lima Laula Aupuni i hoopukaia o
ke Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni.
E kaa keia kuai malalo o na ku-
lana mahope ae nei:
a. Uku hoolimalima haahaa, $150-
00 o ka makahiki, e uku hapa-
makahiki mua ia.
b. Manawa o ka hoolimalima, 15
makahiki mai Novemaba 15,
1924 aku.
c. K uku mua ka mea e lilo ai. ma
ka haule ana o ka hamare i ka
uku hoolimalima o na mahina
mua eono, hui pu me na hoo-
lilo o ka hoolaha ana ame na
kaki e ae apau e pili ana me
ka hoomakaukau ana i ka hoo-
limalima i oleloia.
No ka hoakaka aku i koe e ninau
ne ma ke Keena o ka Hope-akena,
Mr. F. K. Kaina, Wailuku. Maui,
a i ole ma ke Keena o ke Komisina
o na Aina Aupuni, Hale Kapitala,
Honolulu, kalu o ke kii palapala aina
o ka nina e hoolimalimaia aku ana
ame ke ano o ka Hoolimalima Laula
Aupuni e waiho nei a e ikeia ai.
Hanaia ma Honolulu maloko o ke
Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni, i keia la 10 o Okatoba,
A. D. 1924 C.T.BAILEY.
Komisina o na Aina Aupuni.
6630— Oct. 16, 23.
NA REPUBALIKA OIAIO.
Owai na Repubalika oiaio, ma ke kau koho baloka o Novemaba ae nei e hoea mai ana ? Ke hoala nei ke Kuokoa i keia ninau, mamuli o ka hoomaopopo ana i na paio hahana i hooukaia ma ka mokupuni o Hawaii no na moho senatoa, pela hoi ma kekahi mau mokupuni e ae no na kulana lunamakaainana.
Ma ka mea oiaio maoli, i ka hala ana aku la o ke koho baloka wae moho, malaila iho la pau na paio ana, lanakila ka poe i loaa na baloka kiekie ia lakou a haule no hoi ka poe i haule, o ka hoomau ana i na manao paee, a i ole, hoao paha e komo aku e kokua, no ku lanakila o na moho o kekahi aoao kalaiaina okoa, mamuli mai no o kela paio kalaiaina, aole ia he hana kupono, a aole ia he Repubalika oiaio.
O na mana koho na lunakanawai, na lakou i koho i ka poe i loaa ka lanakila, ua loaa like i kela ame keia moho, ka manawa maikai e waiho ai imua o na mana koho baloka, i ko lakou mau manao kalaiaina, ua komo kino iloko o na hooikaika ana no ko lakou lanakila, a i ka loaa ole ana o ka waeia i kekahi poe, aole e pono e hookau aku i na ahewa ana maluna o na moho i lanakila, no ka mea o ka lehulehu ke kuleana ma ka wae ana ame ke koho, i ka Iakou poe i makemake ai.
O ke kalaiaina naauao, o ia no ka haawi ana o na moho i haule i ka Iakou mau kakoo ana, no ka lanakila o na moho e ko lakou aoao kalaiaina hookahi i waeia; aole o ka nuha, a, lilo i kumu hoomauhala, he kalaiaina haiki ia o ka noonoo, a he hookohukohu aoao kalaiaina wale iho no.
O na Repubalika oiaio apau, he mea pono ia lakou ke koho i na moho o ko lakou aoao kalaiaina i waeia; aole keia pepa i ike i kekahi mau kumu kupono ole e hiki ole ai ke hookoia keia manao, no ka mea o na moho Repubalika apau i waeia apuni keia Teritore, he poe lakou i hiki ke hilinaiia aku, he poe me na moolelo o ka Iakou mau hana i lawelawe ai.
Ma ke kulana o na aoao kalaiaina kuloko o kakou e ku nei i keia manawa apuni keia Teritore, o ka aoao Repubalika, ka aoao ikaika hookahi, ua hooiaia keia ma ka hiki ana i keia aoao ke hoopiha i na kulana oihana oloko o ko kakou ahaolelo; a no ka nawaliwali o ka aoao Demokarata, i hiki ole ai ke hoopiha i na kulana senatoa ame na lunamakaainana, mai Hawaii mai ahiki i Kauai, koe wale no ka mokupuni o Oahu nei, me ka hana nui i hiki ai ke loaa na moho ma kekahi mau kulana.
Me kela kulana ikaika iloko o ka aoao kalaiaina aole he mau kumu kupono e liiki ole ai ke lanakila holookoa na moho Repubalika apau, mai ka elele mai i Wakinekona, a na hoa o ka ahaolelo kuloko.
O ka heluna baloka kiekie i kohoia no ka Elele Jarrett ma Hawaii ame Maui ma ke koho baloka wae moho aku la i hala, o na Repubalika ponoi, ka poe na lakou i haawi aku iaia i keia heluna baloka; oiai nae o ka mea pololei a na Repubalika e hana ai, o ia ke koho ana i ka lakou mau moho ponoi iho.
Ua ku nae na moho a na aoao kalaiaina o kakou i keia wa, a mahope o kela mau moho, na Repubalika ame na Demokarata e haawi ai i na kakooa na; ina e haawi na Repubalika oiaio apau i ka lakou mau kakoo ana i ka moho Elele Lahui Philip L. Rice, aole he wahi kanalua iki no kona lanakila; o ka lanakila e loaa ana iaia, he lanakila ia no ka aoao kalaiaina.
O ka Lanakila i loaa i ka Elele Jarrett, he elua makahiki ae nei i hala, maluna o John H. Wise, he lanakila ia a na Repubalika i haawi aku ai iaia; me Philip L. Rice nae ma ke poo o ka paa baloka Repubalika, ke manaoio nei keia pepa, ua hoea mai i ka manawa a na Repubalika oiaio apau e ku ai mahope o kona kua, a haawi aku i ka heluna baloka kiekie loa, ma na mokupuni apau ma Hawaii nei, ina ia no ke kaili wale ana iaai no i ka hanohano o ke kulana elele lahui a lilo i na Repubalika.
KA HOIKEHIKE FEA TERITORE
No hookahi pule, e hoomaka ana ma keia Poakahi ae, e weheia aku ana ka hoikeike fea, mawaho ae nei o ke kahua hoikeike o ke Teritore ma Kapahulu; ma kela hoikeike, e paneeia, mai ana imua o ka lehulehu o na makaainana o keia Teritore na hana hoikeike apau, e lilo ai i mau mea hoopomaikai aku, aole wale no i ka poe makaikai, aka i ka poe kekahi na lakou na mea hoikeike.
Hookahi manao nui, o ka malama ana i ka hoiheike fea, no ka hoolaha ana aku no ia i na meahanalima o hela- ame keia ano, na huaai lehulehu, na holoholona, na meakanu, na waiwai kalepa; mailoko mai auanei o kela hoikeike ana, e loaa aku ai ka ike laula ia o kela ame keia ano waiwai pakahi iho, a na ia ike e ume mai i ka poe kuai ame ka poe makemake i Mela mau mea.
He hana hoeueu aku, me ka hoohoihoi pu, ka hoikeike fea, i ko kakou poe makaainana, ma ka lakou mau oihana mikiala iho, ua ikeia keia ma na wahi apau i malama mau ia ai ka fea, nolaila ma ke ano nui ke olelo ae, he hana hoopomaikai mai ka hoikeike fea, ma ke ano lehulehu, i kekahi huina nui o na makaainana.
E hewa ana ka maka, i ka nui o na hana hoikeike, e hei ana ka noonoo i na hana pahele like ole; e naauao nae kakou na Hawaii, ma ke akahele ana iloko o na hana hoomaunauna; ma ka home ka mua e noonoo ai, a mahope aku na mea e ae.
UWOKI KA MALAMA ANA I NA MEA KAHIKO
AME NA HANA KAHUNA
He leo a'o keia imua o na Hawaii oiaio no na mea e pili ana i ka malama ana i na mea kahiko a na kupuna i kala aku me na mea pili hana kahuna o ia au kahiko, a he a'o pu hoi i ka lahui Hawaii o keia au hou e nee nei no ka hoopau ana hoi i ka na hana kahuna o ia au. kahiko, a he a'o pu hoi i ka malama ana ia mau mea i kupono ole i ko ke Akua makemake;
He mea pono i kela ame keia ohana Hawaii oiaio o keia au hou e nee nei, e hoomaikai aku i ke Akua Mana Loa, ka Mea Nona mai ke ola ame ko kakou ikaika apau me ma mea no apau o keia ola honua ana.
hea aku a'u a kona hanaumua. Ua hoopale ka pili ana me ka ohana ame na hoaloha . Aloha ino!
Aia aku la paha oe me ka wahine kihene ha'iha'i pua kamani, e walea aua i ke kui pua ohelo i kai o Pa-paaloa, i ka uluniu holu i ka aekai. Aloha ka makani halihali ala kupao o Puna. Aloha ka papa lohi mai o Apua i ke kai. Aia paha oe ko hooipo pu la me ke aheahe Malanai o Puna, makani hoohihi a ke kamahele. O ko hele no ia. moe i ke ala huli hoi ole mai!
Aloha ka leo o kuu pokii i ka uwalo mai ia'u, oiai au e liuliu ana no ka holo ana mai no Honolulu ma ka ihu o ka moku, i ka la 1 o Sepatemaba. "E Sister; aloha au ia oe. Aole palia keia he ma'i no'u e ike hou ai ia oe." aka, ua lele aku la a puili me ka honi aua i ka ihu o ka pokii, i hele a hahana ikiiki i ke ea wela o ka ma'i, me ka manao he wahi ma'i no a oluolu mai, no ka mea, he pehu wale no ma ka wawae, eia ka aole.
Aole io no au i ike i kona hanu hope elike me kana olelo; Aia la; e mama Haleola; aole oe e lohe hou ana i kona leo hea, "E mama e, lawe mai i wahi meaai na'u." Ua pau kona hooluhi ana ia kakou. Aloha wale ko luhi au i luhi ai e Aunty Laika Nawailau.
Ua kakau leta mai no oia ia'u i ka la 12 me ka hoike mai, ua ano oluolu maikai oia, a no ia kumu ua leta aku au no ka holo ana mai i Honolulu e hoolana ai no kahi manawa; aka, me he la, aole paha i lona ka'u leta iaia, no ka mea, aole pane i loaa mai; a ma ke awakea nae o ka la 26, oiai nu e ai ana, ua hoo-hikileleia ae la i ka leo hooho o ka'u aliikane me ka leta luuluu —"O kaina, ua hala!"
Auwe no hoi kuu luuluu, ame ka uwe naaupo, ua hele a haalulu ke kino me ka maopopo ole i ka mea e hana ai.
Ike iho la ma ka Ieta, ua nalo kuu pokii ma ka ilina o Haili-Kulamanu; na ka waimaka no e hele a no kuu aloha i haku iho ai au i keia manao hoalohaloha no kuu, pokii, no ka mea, na'u i waele i ke ala, he hope mai na muli pokii. E paa hoi ia'u ka hanau mua, aole e loaa na pokii.
Ke hoona ae nei i kuu kaumaha iloko o ka Makua Lani, Nana e hoopomaikai mai i na hoaloha ame ka poo i haawi mai i na makana pua ame na kokua ana no kuu pokii, pela hoi mo ka ohana iloko o ka paumako.
Me ke aloha nui, me na hoomaikai palena olo i ka Lunahooponopono Mr. Hanohano ame na keiki limahei o ka papapa'i uwila o ke Kuokoa—Anoai aloha nui.
Owau iho no me ka luuluu.
MRS ELIZABETH SPENCER,
Honolulu, Oct. 14, 1924.
NA MARE
Iona Kawahamana ia Malie Kanuha Oct. 6.
D. K. Bartholomew ia Elizabeth Foster Oct. 6.
V. Henkley ia Irene K. Ahreus Oct. 7.
Manuel Ohera ia Mary Luhan Oct. 9.
Stanley Paalua Kellett ia Marie do la Cruz Oct. 9.
Peter Souza ia' Cecilia Kealoha Oct. 9.
Milton D. H. Beamer ia Mildred
K. Copp Oct. 11.
NA HANAU
Na Ed. Harvest ame Mary Ferreira he kaikamahine Sept. 17.
Na Edward Hai ame Emma Maii
he keikikane Oct. J.
Na Theo. A. Hutch ame Lucille
Kaua he keikikane Oct. 7.
Na Harry L. Domingo ame Emalia
Kobo he keikikane Oct 13.
NA MAKE
Lenora I. K. Lima ma ka halema 'i Moiwahine Oct. 8.
Haliaka Pohiwa ma alanui Kauluwela Oct. 8.
Hanawahine, he bepe hanau hou ma Ilaniwai Oct. 9.
Daniel Nahaku ma ka Home Leahi Oct. 10.
Margaret L. Kanamu ma alanui Hikina Oct. 10.
Sarah Nahuinaikeaouli A. Aana ma alanui Moiwahine Hema Oct 13.
E NANA MAI I KUIA.
Ke konoia aku nei ka poe apau i kuleana iloko o ka Hui Aina o Pelekunu, Molokai, e waiho mai i ka lakou mau hoike kuleana-share i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma ke kakau leka ana mai, a i ole, ma kekahi ano e ae paha.
ARCHIE E. KAHELE,
Kekahi o na Loio o Mrs. Leialoha
Whaley.
6630—Oct. 16, 23, 30; Nov, 6.
Nuhou
Kuwaho
RANGOON, Oct. l2.—Elia mau kahunapule Buda ame hookahi kokua kahunapule i hopuia i keia la no ka mea e pili ana i ka hoehaia ana o a Profesa ame Mrs. Gleason na kumu mikanele Amerika e hana pu ana me ke Kula nui Judson maanei. Ua pepehiia na Amerika a eha loa a ua hoopaaia aku laua maloko o ka halema'i.
SHANGHAI Oct. 13.—Ua haawipio ae na pualikoa Chekiang a he hoomaha ana o ke kaua mawaena o na pualikoa. Kiangsu ame Chekiang ka i kukalaia ae, pela ka lono i hoikeia mai ianei. O kela ame keia pualikoa kupale aku i ka enemi a na lahui e ke hoomoana nei lakou ma na mokuna aina no ke kupale ana aku i kekahi pualikoa e hoao mai ana e komo maloko o ka mokuna aina.
He kanakolu mau koa Chekiang e auhee mai la ihope.
He lono i hiki ole ke hoooiaioia ke hoakaka ana ua kipeia ka na aliikoa Chekiang no ke kumakaia ana i ka olelo hooholo a na alakai o lakou no ka lele kaua ana aku.
Ua hooholoia ka haawipio ana ma ka po Sobati ma Lungwha a ma ke. kahiaka nei i hoike ae ai na alakai Chekiang i kekahi manao e hoakaka ana o ka lakou mea i hana ai "No ka pono o ka lehulehu oiai ua maopopo he kaua loihi ke hooukaia aku ana e lilo ai i kumu make no na kauaka i hiki ole ke hoikeia "ae ka nui."
HOOLAHA.
E malama ae ana ke Komisina o na Hana Civila o Honolulu he hoike hookuku laula a i kau papa ia ma ke Kula Marion M. Scott (Kula Kiekie McKinley kahiko), kihi o na Alanui Beritania ame Victoria, Honolulu, T. H., ma ka Poaono, Novemaba 8, 1924, e hoomaka ana ma ka hora 1.30 p. m., no na maka-unana o na Mokuaina Huiia e makemake ana i na kulana maloko o ka Oihana Makai o Honolulu ame ka Oihana Kinaiahi o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, e malamaia ua hoike la malalo o na rula ame na hooponopono ana a ke Komisina i oleloia, no keia mau kulana mahope ae nei:
OIHANA KINAIAHI
Hoike Laula No Ke Komo Ana
OIHANA MAKAI
Makai Kuhuina, Makai Kaa,
Makai Motokaikala, Makai Bai-
kikala, Kiakaa Kaa Makai, Ma-
kaikiu ame na Makai Kuaaina.
E loaa no na palapala noi pa'ihu-
kahaka ma ke Keena o ke Kakau
olelo Kulanakauhale a Kalana, Hale
Kapiolani, Honolulu, a e waihoia
mai ua mau palapala noi la maloko
o ke keena aole e kaa aku mahope
o ka hora 4 p. m., Poakolu, Oka-
toba 29, 1924.
He mea pono e lilo ka mea noi i mea noho no ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, no ka manawa aole e emi iho malalo o hookahi makahiki mamua ae o ka la o ka hoike ana a ua hiki hoi i ka iwakalua (20) makahiki.
He mea pono o loaa i ka mea noi no ke kulana makai kuhuina a makai kaa paha ke kiekie emi o 5 kapuai 9 iniha a aole e emi iho malalo o 150 paona ke kaumaha, no ke kulanalana Makai Mokokaikala, Makai Baikikala ame Kiakaa Kaa Makai he mea pono e loaa ke kiekie emi o 5 kapuai 7 iniha a aole e emi iho malalo o 145 paona ke kaumaha, a no ke kulana Kinaiahi aole e emi iho malalo o 145 paona ke kaumaha. He mea pono e hele ae ka poo noi no ua kulana iloko o na Oihana Makai ame Kinaiahi ma ka Hale Hoo-ikaika Kino Peter Baron, maluna ae
Ua nui wale a lehulehu na Hawaii i noho pouliuli malalo o
na hana o ke au kahiko ahiki no i keia au e nee nei, uwoki
loa kela mau hana ana pela, no ka mea o ke kino mai no. ka
luahi, no ka mea ua hoike mai ka Palapala Hemolele, "Owau
o IEHOVA Kou Akua," a e malama i Kou mau kanawai.
Uwoki! Uwoki loa na hana hoomanamana o keia au naaupo, e huli i ka oiaio o ka Palapala Hemolele, aia ilaila ke ola ame ka palekana o ke ola o ke kino ame ka uhane.
He kanakolu a oi mau ohana e hoi aku ana no na aina hoo-
pulapula o Hoolehua ame Palaau, i haka ke wale no i ko la-
kou wae aku i ko lakou mau apana. He pomaikai nui keia
i loaa i kela mau ohana Hawaii; aka no ka poe i haule ka lakou
mau nei, he mea pono ke hoomakaukau i keia manawa ma ko
lakou mau wahi i hemahema. O ka hemahema nui, o ka ha-
panui o na Hawaii, i ka nana aku, o ia no na mea pili i ke dala
a i makemake loa kekahi poe o kakou e hoi no na aina hoopulapula, mai hoopalaleha i ka hoahu ana i waihona dala no lakou, i ole ai e pilikia ka hoi ana aku a noho ma na aina hoopulapula no ka manawa mua.
Nui ka wai a ka ua ma ha huli Koolau aku nei, ke hele la a lilo na uwapo, me ka halana pu ia o na alanui. Aole no kakou i malihini i na poino o keia ano, loaa nae ka hana a kekahi he-luna nui o na kanaka iloko o keia mau la!
He mea maa iloko o na wa hakoko kalaiaina ae nei hala, ina e loaa ole na kumu maikai a na moho e kukulu aku ai imua o na mana komo baloka no ko lakou kohoia mai, alaila o ka lawe mai i na hoinoino pilikino ka hana maalahi. Uwoki ke kalaiaina haahaa o kela ano!