Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 42, 16 October 1924 — HE MAU MANAO HOALOHALOHA NO KUU LEI ALOHA, MRS. EMMA LAHELAKAAKAUALIILANI SILVA HOOKANO. [ARTICLE]

HE MAU MANAO HOALOHALOHA NO KUU LEI ALOHA, MRS. EMMA LAHELAKAAKAUALIILANI SILVA HOOKANO.

(Hoomauia Mni.) N Owau ipne kuu hoahanau Mrs. Kukahikp aine na hoaloha oia -wahi, ka haalele like ana i ka rumi i hanaia ai ia niau hana hoomainoino. Owau pu no nio kuu lei iluna o ke kaa hoolmhi mahopo mai kona anakala me kekahi o na moopuna, na keiki a kuu Lei i haalele iho la mamope nei. Ua haalele iho la makou ia Kaalaea a huli mai hoi no Honohilu nei, ahiki i Kaneohe, ku iho la ko niakou kaa no ke kakali ana a loaa mai ka pepa mai ka akena haawi l>cpa o ka poe make, oiai, nae ia'u e ku ana, ua holo ae la ke kaa o Harata. aia iluna olaila kekahi o ka'u mau kailiamahine ame ka laua kane ame na moopuua i hakalia ni> a loaa ka pepa o ka oni mai la no ia o ko makou kaa, aawe ke aloha i kahi a kuu lei e nohō ai. Aloha ka leo i ka hea mai, e mama, olelo mai nei o Lūi aole au e h'ele hou al<u nna i kou hale, e mama he oiaio, aole au i manao pela ilio la e hanaia ai, aloha e ka ua Poaihale o Kahaluu, aole oe e ike hou ana ia Eninia Lahela Kaakaualiilani, ua nalo. v pau ka ike ana iaia i na kau a kau. Ahiki makou i ka nuku o Xtruanu pan ka ike hou ana i ke Koolau huli mai la makou no Honolulu nei, i ka hiki ana aku i ka'hi a ka poe e hana ana i ke alanui o Kahuailanawai ka inoa o ia wahi, malaila ku iho la ke kaa a pela me na kaa mahope mai. Hapalua hora ia kali nna a loaa nial la ka. hoaiiona mai ka luna mai e hoike mai ana no ko majkott hol'o aku a haalele iho la ia wahi. Hiki mal<ou i kahi o Silva i ka hapalua hora elinia, a hoihoi loa ia aku ji ka ( rumi nwuho o ka -poe make, ua noho hou iho la au e kali a hol mai na keiki » Silva a liui ibo la me laua a ma<Jpopo • ka manawa e hemo ai, ua. noi hou aku au ina- e hiki ia'u' ke hele hou e ike i kuu kaikamahine, ua ae mai laua me ka manao maikai. Ua ike like iho la me na kumuj kiila a n?» keiki, kuu mau moopuna ame ka anakala, .0 lakou wal% no | ka poe i ukali niai mahope 0 ka. huakai o kiiu lei mai Koolau mai, aole hookahi 0 ka ohana 0 ke kane i hele.pu mai, a pela no hoi i ka la i laweia ai a hoomoeia nia Kalihi. Aloha wale k\iu lei, kuu lehulehu hoi 0 ka noho ana 0 Wailau, ua pau ; ka, lohe hou ana aku i ka. leo, ua ipau no hoi ka ike ana iaia i ka hele mai i ko'u hnle. I Ua hanauia kuu kaikamahine ma Kapaia Knuai, i ka la 4 o Dee. makahiki. 1895, a niake i ka la 4 0 1 Maraki makahiki J924, ua piha iaia he kanakolu makahiki me ekolu mahina, a na ka Mikahala i lawe mai 'ia'u ame kuu nui keiki aine kuu lei i haalele mai la ia'll nei kona niamai Mrs. Emma K. Fern. E Kauai e, ua pau kou ike hou ana ia Emma, a pela me oe e ka īeio, ua pau kou ike hou ana ia Fmma i ke kau iho maluna 0 kou ip.au ale hanupanupa, auwe kuu lei e aloiia ia w»hi a kuu lei e holoholo ai ? E'Maunalua ike ae nei paha on i kuu lei ia Emina, ua lielo aku 10. ,paha mauka 0 Kamilokapu e ike i kahi ana i holoholo ai, aloha kahi a kuu lei i nolio ai me kuu hanaumua, Mr. G. Kalauohe, ua hele mua aku oia. E Ihiihilauakea ame Kawaihoa, aole olua e ike hou ana ia Emma i ka holohol» ae ma na aekai ou e Maunalua, a pela me oe e Kulionou, aole oe e ike hou ana iaia i ka holoholo ae m.-» na aekai aloha 0 kuu aina hanau. Eia au kona mama ke uwe ae nei ' kahi a kuu lei i ifbho ai ine kuu mau: kaikuaana, oia 0 Mr. ame Mrs. Makea. Paao ame Mr. ame Mrs. Mahinalau. Wailupe kalii a kuu lei i hele ai e huli i ka naauao, aloha kahi a kuu lei e noho ai ma Wailau, aloha ia wahi a kakou e noho ai i ka olu kohaihai 0 ka makani 0 ke Koolau, n lalau e in mai la e ka lima 0 ke kanaka i ike ole ia mea he aloha, ua mainoino ke kino, ua manaonao no hoi ka hana nana i hoopokole i kona mau la 0 ke ola ana. rme kona hanu ana i na ea huihui 0 keia ola honua ana, a iloko 0 ka nanea me ka nīanao ole'he pilikia kekahi e kau nini ana maluna 0 kuu kaikamahine, i lalau mai ai na lima menejnene ole o Lui Hookano, a. lawe ae la i ka hanu ola 0 kuu oia o Emma Lahelft Kaakaualiilan'i Silva Hookano, a waiho iho la i ke kino puanuanu. na'u'na kona makuahine nei e kilohi aku iaia. nme ka'u mau keiki ame kou inau hōaloha e ike hope iaia; _ Auwe kuu minamina e! EiaT ka keia kii ana mai i kuu lei i w4.-° hine nana i mea, hoomainoino nana ina no "hoi i lohe mua ia ke ano 0 Lui ina aole e make kuu lei, eia lea ua maa no oia i ka hana hoo- j weliwdi i ' kana wahinp mua, a. i' Ija'u hoi mainoinOj aole hookahi oha-1 na o I.ui i hele„mai e ike i kuu lei 1 kona mau hora hope ahiki i kona laweia ana aku 0 kona kino, a hoo-mo-e pu ia kona luaui makuakane, Antony Silva, amp kuu lei kuu mUimili e. • Aloha kahi a kuu lei i nolio ai ma- Hawaii me kana kano Mr. Jos. Kawaha, aloha e ka ua Kanilehua 0 Hilo e, aole oe e ike hou ana V kuu miliniili. Aole oe e hoopulu hou i na papaliiia aloha 0 kuu Lei. Aloha ka hnme o kuu mau puluna i Pahala, Kau, kahi a kuu kaikamahine i noho pū ai me kana īnea aloha he kane oia o .Tos. Kawaha 1 haalele mua mai i keia ola ana. Aloha ia wahi kuu lei 'i noho »i, he mea nui oia, na kuu mau puluna: oia 0 Mr. ame Mrs. J. L. K. Kawaha, 0 Kau, Pahala, a he home hookipa i na maliliini kaahele ke hiki aku. he oluolu ka noho ana, he mau makua malama keiki. • Aloha kahi a kuu loi i noho ai iuka 0 Olaa, me ia mau honhanau ou oia 0 Mr. ame Mrs. C. Warren, A pela pu me oe e Keaukaha,.ikaki a kuu lei i iioho ai me kuu mau pokii, ua pau, ua nalo na maka. ua hala aku la i ke ala hoi ole mai aloha wnle kuu lei ua hala! Heomanao ae la i keia mau wahi lal.ini mele: Ke kuaia mai la e Tte kai ka hala o Puna, E halaoa ana me he kanaka la, Lulumi iho la ke kai 0 Hilo e, Hanuu ke kai iluna 0 Mokuola. Ua ola ae nei loko 3 ko aloha e, Auwe kuu lei e! Aloha wale n.a ulu hapapa*o Ka-

lapana, , O ka la hiki anuanu ma Kwmukahi Akahi ka mea aloha 0 kuu lei heleloa, Hookahi no mea nui o ke alplia, Oia lehua paukuia me ka maile 0 Panaewa, Ua ewa ka helena a ka waHine ua hala, Hala ka ukana a ke aloha e, Hele kunihi ka ua ma Leleiwi Kokolo hele na hala 0 Pahoa e, Auwe kuu lei e! Aloha ia wahi a kuu lei i noho ai, Kuu lei mai ke kawa lele o Piikea, Mai ka wai lumiluma'i kanaka 0 Wailuku, A kaua i a"lo aku ai i ria pali kinikiui 0 Hilo, 0 ia mau pali anoano kānaka ote, Aloha ia mau wahi a kuu lei i hele ai, *• Ua pau ko oukou ike hou ana iaia, 1 a pela me e Mooeheau paka, 1 kahi ā kuu lei e noho ai e nana ai i na iealea a ia. wahi. Auwe kuu minamina e! Aloha ke kai 0 Alenoihaha apie Pailoīo e, ua pau ko" olua hoopulu hou ana i ke kino 0 kuu lei ua pau 4 o ka hope loa ia. o kona ike ana ia mau ale hanupanupa oU e Hawaii aloha. Aloh.t kuu kaikamahine mai ka huikau o kē kaona e. Ua pau kou ike hou ana iaia, A pela pu me oe e Koelau,.' Wela Koolau i ka ino a ke aloH», He aina kaikua e noho ai, Ua nahu a kikepa ia «v ka nianu, Ka elele wāha ana ole a ka ino, Auwe. kuu mināmiiia pau ole e. Aloha ia hom® a kttu lei i noho ai, ame kona m»* kiikuaana ame kona mau pokii, ame a'u p» me kona. makuahina ame ne i haalele mūa mal ia*u oia 0 Kelii Puhihale. E Kealohi e, u* ymu kou ,ike hou ana ia Emma Lahela Kaakau i ka holoholo mai ma na aekai aloha ou e Kealohi. Auwe kuu aloha e, a nona paha keia mau wahi laina mele a ka poe haku mele. 1 walea ka ua kanikoo 0 Heeia, I ka ua. poai lauawi • Moelana, Aala kupukupu ka tlka 0 Ahulimanu la, Hoa na lima 0 1(1 makani Waikaloa. He Waikoloa ka makani anu kuu lei, Aloha wale ia wahi a kuo lei e nolio ai. Pel.'i me oe e Kaneohe i.kaulana ke kikowaeaa 0 ke Koolau, aole oe e ike hou ana i kuu lei, auwe kuu ehaeha ke hoomanao ae i na.mea i hanaia iho maluna 0 Tce kino 0 kuu lei. Aloha na alanui kikeekee ou e Nuuanu, kahi a kliu lfi e holo mai ai i ke kaona nei, a pela me oe e Waipuhia, ame Waipuilani aole olua e ike hou ana iaia. E ka ua Kukalahale e. ua ike aku nei paha oe i kuu lei ia Emina, ua hala aku la paha ma na kualono ou e ka ua kuahlne o Manoa, ua pau ua nalo na mak». E Kewalo e, ua ike mai nei pahn oe i kuu lei ia Euuna, ua kamaaiira oe iaia a pela me oe e Kalia,' n ī haalele mai oia ia'u-e auwa kuu mea aloha e, 'ua pau ka ike ana iaia, aloha kahi a kuu lei i noho ai 111 e kana niea aloha i haalele mua mai ai iaia ma ka pa kaa 0 Hustuo.e kahi i noho mua ai a loaa mai eha keiki a make aku hookalii koe mai i ekolu, a noho hou mo ke kane elua | loan mai ekolu keiki. a make aku ke kane elua, a me keia kane hoi hookahi keiki. oia 110 ka bebe a kuu lei e paa ana iloko 0 kona mou lima i ka wa i ai e Lui Hookano, ka mea i ike ole ia mea he aloha. Ua haalele iho kuu lei'i kana mau mea aloha be keiki, 0 ia hoi ka'a mau moopuna eliileu he mea nui no na keiki i kuu lei. E Kaimuki e, ke haohao mai nei paha oe la ia i ka hoi ole aku e ike i ka home o kona mama nei. Mrs. Emma K. Fern, ua pau kuu ike hou ana aku i kuu lei kuu lehulehu hoi. E ka ua Lililehua o Palolo, e aole oe e hoopulu hou ana i na papalina 0 kuu mea aloha he kaikamahine oia 0 Emma Lahela Kaakau, auwe kuu lei e, ua nalo na maka 0 kuu lei. Ua haalele mai oia ia'u i kona Luaui makuahine ame kona kiakua3na ame kona kaikunane ame kona mau kaikaina ka ohana ame _na hoaloha e u aku nei, me ka minamina nui no kuu lei heleloa. Maluna ae o na mea apau ke haa« wi aku nei makou ka ohaua i ka hoomaikai nui i ka poe apau i komo pu mai e kumakena tio ka'u mea aloha, a pela me na ohiimi, na ho : aloha i haawi makana'mai i na bo-ke pua nani. no ka koohiwahiwa ana, a pela pu me na KoalAha i hoouna mai ni i pua no kuu lei, no oukou -ka hoomaikai nui loa. Na ke A"kua e kokua ia kakou- apau a Xana no e haawi mai i na pomaikai a Naiva pu no e hoomama maii i na luuluu ame na » O makou no me ka luuluu, MTtS. EMM A K. FEBX. MHS. P. A. K. 8. LACHANCE SAMUEL SAPtNO SīLVA, j MKS. MA"RY K. S. SALES. MJtS. VICTORIA K. S. ANO, MRS. SAUAH A. K. S. WOOD MISS AGNES M. K. SILVA,