Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 50, 11 December 1924 — HOOLE KA AHA I KE KOMO ANA MAI A KE KANE AME KA WAHINE I HAWAII NEI [ARTICLE]

HOOLE KA AHA I KE KOMO ANA MAI A KE KANE AME KA WAHINE I HAWAII NEI

Ma ka rula ana raai a ka Lunakanawai William T. Rawlins o ka aha hookolokolo fetlctala ma ka Poa,- 1 lima aku nei ma ka mea e pili ana i ke kaupale ana aku ia Naye Gubukuma ame Chintoku Gusukuma, he mau Kepani, mai ke komo ana mai iloko o Amerika, aole i lilo ke ano o ka mare ana o kela mau Kepani ma lapana i mea ku i ke kanawai imua o na maka o na aha hookolokolo o Amerika. A oiai ua hoopaaia ka mare ana 0 keia mau Kepani maloko o ka buke mookuauhau oliana ma lapana, ua I manao ka aha ua hewa loa ko laua noho pu &na ma ke ano he kane a he wahine, a o ko laua noho pu ana he karaima ia, a no ia kumu ua hooholo ka aha aole e hoopae mai ia laua 1 Hawaii nei. He wahine mua ka Gusukuma, o Ushi ka inoa, ma kona manaō ua oki ia oia mai iaia mai, o ka manao wale iho no nae pela aole oia i hoopii i mea ® loaa mai ai kona hookaawaleia .e ke kanawai, elike me ka oleloike imua o ka aha. Ma ka Gusukuma hoakaka imua o ka aha ua manaoio oia ma kona manawa i mare ai i keia wahine hou Clintoku ma lapana, a ua lilo hoi kona ike hou ole aua i kana wahine mua no kekahi mau makahiki lehulehu ua hoopii ka wahine no ko laua hookaawaleia. I ka manawa wale no ana o ke noi ana ae i ke Kanikela Kepani no kekahi palapala hoike i loaa ae ai iaia ka ike aole ka oia i moku mai kela wahine mua mai ana; no ia kumu i hookomo ae ai oia i ka hoopii okiare e kue ana ia Ushi, kana wahine mare mua. Hopuia Maanael Ua kakoo ka olelo hooholo a ka aha i na mea i huli a ninaninauia e ka.papa ninaninau o ka oihana hoopae mai i na lahui e, a maliope o ka- hooloheia ana, aole i kaupale wale no i ko keia mau Kepani komo ana mai i Hawaii nei, aka ua paa pu laua i ka hopuia no ka hewa moekolohe. Maloko o kekahi hoopii hoohala hala i ka aha federala mai ka papa mai o ka oihana hoopae i na lahui e, wahi 'a na Kepani ,aole i hooloheia ko laua hihia ma ke ano kupono a maikai, a wahi hou a laua, aole i pololei ka unuhiia ana e ka maheleolelo o ka laua mau mea o ka hoike ana ae, o ka olelo a ka maheleolelo nana i unuhi i ka laua olelo aole oia i maopopo i ka laua ano olelo, a aole hoi laua i hana i kekahi hewa feloni a i ole karaima e ae a i ole hewa mikamina paha. Ma ka hoākaka a ka Lunakanawai Kawlins, ma ka manawa i hoole ae oia i ka mea i noiia ae ai e na Kepani no kekahi mau palapala hookuu kino, ua manaoio oia aohe mau hana hewa i hanaU ma ka ma-

nawa u ka maheleia ana o nk olelo a keia mau Kepani e ka mea nana. i mahele ka laua mau olelo, a he karaitna maopopo ka mea i hanaia • na Gusukuma no ia kumu aole hiki ke hoololiia ka olelo hooholo a ka papa hoopae mai i aa lahui #.