Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 10, 5 March 1925 — MOOLELO NO UMI KEKAHI ALII O KO HAWAII NEI PAEAINA HANAUIA MA KEALAKEKUA, HAMAKUA HAWAII. [ARTICLE]

MOOLELO NO UMI KEKAHI ALII O KO HAWAII NEI PAEAINA HANAUIA MA KEALAKEKUA, HAMAKUA HAWAII.

MOKUNA TZL K» Hoao Ana o Umi ma Piikea ke Kalkamahin© ft Pillaoi ke 'LU o Maui. (Eakauia e Z. P. K. KawaikaumaAkamakaoaleopua.) Ua oluolu ao kona manaoi m« ka ae ia mau mea apan loa i hooholola e lakou ma Hawaii. Aka, mnmua 0 ko Omaokamau ana aku 1 Maui, ua maka'u na kamaaina ame Piilani, e manao ana lakou he mau waa kaua keia o ka pae ana aku, aka, i ko lakou lohe ana he waa imi wahine» pau a« la ke lakou pioloke ana, Mahope o ka lohe ana o PUla»! i na olelo a Omaokamau, keaa ae la o Piilani jna kanaka e hoemakaukau i meaai na na nialihini, a lohe na kanaka hoomakaukau iho la lakou. A makaukau na meaai, weiho aku la imua o Omauokamau; a noho pu iho la o Omaokamau me Piilani, hookahi anahulu. Ua lilo o Omaokamau i mea nui imua o Piilani, ahiki i kona hoi ana i Hawaii. A makaukau ka hoi o Omaokamau i Hawaii, kauoha mai la o PHkea i kana olelo aloha ia Omaokamau, penei: "E Omaokamau, ke hoi la oe ahiki imua o ke alo o ke 'lii nui nona

ke aupuni o Hawaii, e alolia akn oe iaia; a owau aei hoi, • kan» kau-wa wahine, eliie me ka uiea i olnolu i kona manao, pela e lilo ai ilok» o'u i mea iini na ko'u naau, a e lilo ftna paha ia i mea hia-a no ko'ii po, k* moe iho.'' "Ahiki i ko'u wi e holo aku'al e ike i na maka o kuu hnku, elua anahulu e hala ia'u ma Maui ne!, alaila, holo aku au.' 1 A pau na olelo a Piikea, hoi aku.. la o Omaokamau ma, a ahinhi o ia la, 'pae lakou ma Waipio, malĀila ke 'lii o Umi kahi i nollo ai, e kakali mai ftna o ka hol aku o Omaokamau ln4. Ahiki o Omaokamau ma, imna 0 ke alo o Umi, ha'i aku la 1 na mea apau loa a Piilani ame Piikea 1 olelo mai aij a lohe o Uml, hē mea oluoln loa ia i kona manao. | ;

A pau na ol«lo a Omaokamiu, ninau mai la o TJmi: «'Pehea ke ano o ia aliiwahinot "He wahine maikai no la alii wa» hine?" Ae aku o Omaokamaui "Ae he aliiwahine loa oia» aole, wahine ma Hawaii *©i i "ka aku ka u'i ame ka maikai «ika me ke 'lii wahine Piikea. "He kaikamahine wal» no; maikai na maka, ame' kona lehelena, a he u'i maoli no k» nana aku oe mai ka piko o kona poo, a hala ilalo o na kihi o kona mea katfb aahu. n (wawae). Ma keia lohe ana o Umi I keia mau olelo a Omaokamau, nui loa kona olioli amo ka makema(ke e ike ia Piikea, a kauoha aku la o Umi i na kanaka apau loa e heomakau» kau i na mea apau loa iloko f na anahulu elua. Maloko o keia mau anahulu elua, hoomakaukau o Umi *»a Waipio, no ka hiki aku o Piikea m*i Mani aku; a pela no hoi o Piillmi ma Maui hoomakaukau no ka holo nku o Piikea i Hawaii e lanaa me Umi. A pau na anahulu elua, holo nial la o Piikea i Hawaii e launn me Unii. A pau na anahulu eloā, hol® mai la o Piikea i HAwaii e launa me Umi me kona mau waa h<xoßthl lau (ua like me eha lianeri). Ahiki lakou ma ke* kai o Alenui» haha, ike mua ia aku la ka ula. o ko k© 'liiwahine wa* luka O Waipio, alaila, manao fho la lakoa o ke 'lii o Maui, o Piikea. A kokoke o Piikea e pae i Waipio f ua ūhi paapuia ka lnni i na «o na, a iho mai la ke nnuenue a ku ma» mua o ka ihu o ka waa o ke 'lii« wahine o Piikea, a hnla mahope

o na waa. Ku iho la ke awienue me he p» pale mahiole ln, ke kalall maimua mai a hnla loa ihope. A pne n» ?raa o PiLkea i Waipio, lalau iho 1* o Omaokamnu ia Piikea iluna o ka va« hapai nku la a luna o Piimau» wna, hnōnoho iho "la imutf o ke alii o Umi. (AMe i ;au.)