Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 17, 23 April 1925 — Page 5

Page PDF (1.55 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, APERILA 23 , 1925., ELIMA
HAINA NANE.
Mr. Solomon Hanohano; Lunahooponopono o ke Kuokoa; Aloha nui: No ka haina nane a ke keiki o ka aina lewa i ke kai, ame na wehewehe ana, o ia hoi, ka manu hulu melemele e lele mau nei i ka po ame ke ao; he ono ke poo, na pekekeu na u-ha, ame ka puapua, a he panapana mau ia wahi. Haina. KIIONIONI. Na wehewehe ana, o ia hoi, e lele nau ana ke kiionioni i na po apau ame ke ao no hoi. 1 — E hoomanao, iha e piha ka hale kiionioni i na kanaka, e noho ana kekahi poe mamua loa o ia hoi ke poo; o ka lakou wahi ono ia, ke olelo ae. 2 — O na aoao no hoi ka makema-ke a kekahi poe e noho ai, ke hoohalike ne ia wahi, ua like ia me na pekekeu. 3 — O waenakonu no hoi ka makemake a kekahi poe; i oleloia paha ia wahi o na u-ha, 4 — O na noho no hoi mahope loa, o ia ka makemake o kekahi poe, e oleloia ia wahi o ka puapua, a maluna ae o ia wahi e panapana ai ka puapua o ua wahi manu hei, o ia hoi ke keiki nana e hoolele ana i ke kii. O ka melemele o ka hulu o ka manu a ke keiki o Kahuku; o ia hoi ka malamalama o ke kukui, e lele ana imua. Me keia mau wehewehe ana, ke lana nei ka manao o ka mea nana ka haina e puehu liilii ana paha ka hulu o ka manu hookalakupua a ke keiki laeula o Kahuku i oleloia penei, "He uwahi ke kapeku, alaila hei ka manu hulu melemele." Ina pola e hei ana, he ahi ka mea nana e hoonioni aku ke kii, alaila lele naaupo. Owau no me ka haahaa, KAIMANAHILA BOY, Honolulu, T. H.
Hei ole mai la no ka manu a na keiki nei o Kahuku i ka upena a Kaukini ka lawai 'a manu, me ke kipuka puluniu ahele aama e manana ai na wawae o ua wahi eu nei a olua, hoao hou ia mai! — L, H.
HAINA NANE.
E Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa; Welina kaua: E oluolu mai oe ina he wahi kaawale kekahi o ke Kuokoa e hookomo iho i ka'u haina i ka inoa o ua manu hulu melemele nei a ua eueu nei; e hoekepue la i ke alo o ua keiki aei o na pali hauliuli o ke Koolau; o ia hoi keia: PANIOI, he kula loa. A ka nuku o Nuuanu, Pa ana ka makani lele liilii. I Kekele he ulu hala, Panioi he kula loa. Nui no ka noeau o tea eueu nei i haku iho ai i kapa hulu melemele no ka manu ana, a hoike ae i ke akea he manu hulu melemele kana. Aia no ka lele o ua manu nei a makemake ua keiki nei i ka lawai 'a hi-aku he lele mai hoi kau a komo i ka poaeae moe malie i ke kai o ko haku. He ono ke poo aia ilaila na ponamaka. He ono ka pauku kino, he halale ke kai i ko lehelehe, a he ono no hoi ka puapua, aole ka loi he puapua he panapana no nae, o ia no ka hua o ka nioi e welawela ai ka waha. O na laau pua melemele apau e ulu ana iluna o ke kino o ua manu a, o ia no ka hulu a ua eueu nei i haku iho ai, a puhili ka ike huli o na olohe huli mea pohihihi. Eia au ke helo malihini aku nei e huli i ua manu punahele nei a ua keiki la, malia o puehu ae kau wahi hulu loaa kahi hoina o nei kai loa. Me keia mau hoike ke haawi aku nei au i ka mahalo a nui" ia oe e Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, ame kou mau keiki hoonohohua. M. M. K. KAUAHAAO, Kau, Hawaii.
Oki Ioa mai la no kau mau hua
nioi, ua pau ae la no i ka alapahuia
e ka manu a olua, i ka ua mea o
ka mikomiko ole e kiki ai ka wai
o na maka. Huli hou ia mai ua
mau hua nioi wela!— L. H.
HAINA NANE.
Mr. Solomon Hanohano, Welina kaua:— E oluolu mai kou ahonui no ka'u haina nane, kekahi kowa no ka manu nui hulu melemele a ka eueu hookalakupua o ka aina lewa i ke kai o Kahuku, e lele mau ana i ka po ame ke ao, i ka A. D. 1924 a halulu loa mai la i ka A. D. 1925 Ke ku nei ka nane a ua eueu hookalakupua nei o Kahuku, he manu nui hulu melemele kana, he ono ke poo , he ono na pekekeu, he ono no hoi na u-ha, aohe puapua, he panapana no nae. Ina o keia manu nui hulu melemele a ka hookalakupua nui wale aia ia ma na lae kahakai kahi i poe ai, alaila, e pau ana ka hulu melemele nani ona i ka unuunuia e ke keiki kiamanu o ka uka iuiu o Ahualoa, he hale ipukukui, light-house. Wehewehe ana. O le kahua o keia hale ipukukui kahi hoi a ka manu hulu melemele e Iele nei i ka po ame ke ao, aia i ka lae ka-
hakai, oluna pono o keia hale ipukukui, o ia no ke poo o ua manu nui hulu melemele nei he ono ke poo ae, he one io no i ka maka ke ike aku, he ono na pekekeu, he ono io no, i ka maka ke ike aku; o na pekekeu o ia no na aniani ma kona mau aoao. He ono na u-ha, he ono io no i ka maka ke ike aku, o ia no hoi na wawae o ua ipukukui nei. Aohe puapua he panapana no nae; ae he panapana no. Oluna o ka hale ipupukui o la ko poo o ka ninini hulu melemele, a o na aniani ma kona aoao, o ia no kona mau pekekeu. O na u-ha wawae, aia ia iluna pono o keia kahua puna kameki. O kahi a ua mahu nui hulu melemele nei e lele mau ai i ka po ame ke ao, aia iloko o keia ipukukui Aohe puapua, he panapana no nae. At, aid maloko o keia puna kameki ua hanaia he rumi mikini ame na ipu uwila a mai keia mau ipu uwila aku e moe pololei ana elua mau kaula uwea uwila a pii pololei iluna a komo iloko o keia ipukukui, kahi hoi a ka manu hulu melemele e lele mau ai i ka po ame ke ao. I ka wa o keia mikini e kaa ai ahiki i kahi e panapana ai, o ia no ka wa e lele ai o ua manu hulu melemele nei. Ea, pau ou mau hulu i ka unuunu-
ia e ka keiki kiamanu o ka uka
iuiu o Ahualoa; mai no a hoonahoa
hou i ka lele i ka po ame ke ao.
Nou e Mr. Solomon Hanohano
ko'u anoai, ame kou mau kiki ule-
lehua kepau ko'u mahalo nui.
Owau iho no
KE KEIKI KIAMANU O KA LA
MAKANI O KA UKA IUIU O
AHUALOA.
Good bye, Kahuku Boy
Ke kiuâkaha mau nei no ka manu
a ke keiki o Kahuku, aohe wahi
mea a mahinu mai la na hulu i ka
puka-ihu, o ko kukui ka i pio mai
la, ke haha poele nei ka papa'i o
Honolulu. Hoao hou ia mai! L. H.
HAINA NANE.
O ka manu melemele a ke keiki o Kahuku, e lele mau ana ia i ka po me ke ao. He ono ka ekekeu, he ono na u-ha, he ono ke poo. Eia ka haina: He TELEGARAPA. B lele mau ana ke telegarapa i ka po me. ke ao, he melemele ka uwila e hoohana ana i ke telegarapa. He ekolu ano telegarapa o kakou ; ke telegarapa moe o na umea i ka moana; ke telegarapa uwea ole, ame ke telegarapa radio (pahuolelo). A hookahi no nae o lakou ano he telegarapa, e lele mau ana i ka po mo ke ao, me na meahou mai na wahi like ole mai o ke ao nei. He ono ka ekekeu; o ia hoi ka ono o na meahou a ke telegarapa o hali mau mai ai ma na eheu o ka makani (ka lewa.) He ono ko poo; o la na nuhou telegarapa o ka pahu radio, komo iho la hoi ua mau meahou nei iloko o na nupepa o kakou, nui ka ono i ka uwehe i na u-ha o na nupepa e noke ai i ka hoonui i na meahou. Aole ona puapua he panapana wale no. Eia kona haina, o ke kikokiko ana ia a ke telegarapa i na i meahou aole hoi he kakau maoli ia me ka peni elike me ke kakau ana i ka leta, aka na ka uwila e kikokiko iluna o ka papa telegarapa Pehea keia e ke keiki o Kahuku o ko manu melemele paha keia. O ke aloha no ko kaua. KA UWILA ANAPU O HALEMAUMAU,
Aole ua manu noi a olua i ka uwila, aole no i ka moana, oki loa aku iluna o ka lewa nuu, aka, aia iloko o ka hamumu, o ke aheahe malie aia i ka nani o Himela, i ka hene wai olu lawe malie. Ea hanaia mai ka ike a nui! — L. H.
HE W ALOHIA NO KUU POKII
HELELOA.
Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa; Aloha oe: — E oluolu mai oe i kekahi wahi kaawale o kau nupepa, no kela mau hua e kau ae la maluna, a nau hoi ia e lawe hele aku ma na kihi eha o ko kaua mau kaiaulu, mai Hawaii i ka puka ana a ka la, a kowelo loa aku i Niihau waihuna a ka Paoo, i ike mai ai na ohana, na iini na makamaka na hoaloha o kuu pokii heleloa, Mrs Lahapa Smith. Ua haalele mai oia i keia ola ana ma Waialua, Molokai, i ka hora 9 o ka po o ka la 20 o Feb, 1925, a he eliia no pule i ma'i ai a hala wale aku la no ma kela ao mau-leule; he eha no mahina me 20 la o kana aliikane i ka opu o ka honua, a hahai aku la no oia ma i meheu. Aloha no. Ua hanauia mai oia mai ka puhaka mai o George P. Kahalepuna ame Mrs. Kaloaaole Kahalepuna, ma Ka-inalu, Molokai, i ka la 10 o Oct 808, nolaila ua piha iaia na ma ahiki he 57, 4. mahina me 10 la kona hanu ana i na ea huihui keia ola ana. Luuleu wale. O kuu pokii i hele aku la he wa-hine oluolu he hookipa, he heahea i ka poe maalo ma kona ipuka hale, he makuahine maikai ma ka malama hale, a he makuahine malama i na keiki, a oiai ua hoohuiia mai ko laua puhaka mai 7 keiki, a ehia aku la i koe aole i maopopo ia'u. O kuu pokii kaikamahine hele-
loa, ua auia ke kai o Kaiwi no ke kaona nei, oiai na na keiki ka hele i Honolulu, na ka aweawe ka nane mahana wale mai no ka pu.
E ke kai o Kaiwi, pau kou hoopulu ana i kau ehukai maluna ona, ka wai o ka piula, pau kou hu'i koni ana i kona ili. E na ale Kualoloa o Pailolo pau kona hehi-ku ana i kou mau ihikapu, e ka maluulu 8 Lele e pau kou hooipo ana me Mrs. Lahapa Smith, ua haalele mai ia kakou.
E na aa pohaku o Kahikinui, ua pau kona hehi-ku ana ia oukou, e Kaanapali lepo ula, ua pau kona hiolani hou ana me oe; Honokohau pau kona auau hou ana i kou wai hu'ihu'i, oiai na ka pokii ka noho ilaila noho aku oia. Aloha no ia wahi i luanaia o oe.
Ua ike no oia i na alapalapa pali o na Koolau nei i ka makahiki 1884, tia ike i na uakee, ua ike pu i ka ila hele haaheo o Maakua, Aloha no ia wahi i nane o malihini ia eia me ka ohana.
Ko makou welina nui maluna o ka poe i laulima pu me ia i kona hora hope i na makamaka i ka Iakou mau bo-ke pua i hooili iho maluna ona, ame ka poe i eli i kona halelua a me ka mea nana i hoomaikai iho i kona kino lepo a hoi aku ka lepo no ka lepo, ka uhane i ke Akua
Nolaila ke haawi nei nu i ko'u aloha nui ia oukou apau loa me kuu ohana. Me ka Lunahooponopono ko'u aloha nui; me kou mau lima nei honoho Hui o kou papapa'i ko'u welina pauole.
Me ka mahalo, owau iho no.
SAM M. NIHIPALI,
Me ka Ohana.
Hauula Koolauloa, Oahu, Apr. 9,
1925
O EKEKIELA PAHIHA UA HALA
Mr. Solomon Hanohano, Lunahooponopono o ke Kuokoa:—E oluolu mai ia'u e hoike aku i keia mau manao, i ike mai na makamaka na ohana o makou e noho mai la i na kohala.
I ka auwina la, hora 1:30 o ka la Sabati, Aperila la 5, ma ka home noho o Robert Parker Waipa, ma Parker Lane, alanui Liliha, ua pau-aho mai i keia ola ana, o Ekekiela Pahiha. Me ka maikai no, ahiki iho Ia ka ma'i puuwai, a pau ae la ka hanu.
Ua laweia aku kona kino. ma ka hale kupapau o H. H. Williams, a i ka auwina la Poakahi ae; hora 8, i hoolewaia aku ai no ka ilina o Ka-waiahao.
Ua hanauia o Ekekiela Pahiha
ma Puuepa, Kohala, Akau, i ka makahiki 1869. Ua haalele aku i kona
nina hanau i na la opio, a hoi mai
i Honolulu nei. Noho me ko makou mau makua, oia hoi, o Robert Parker Waipa,. ame ko makou ma-
kuahine Sarah i hala aku i ka ma-ke. He pilikoko o Pahiha no ko makou makuahine.
Ua noho o Pahiha i ka oihana koa kumau o ka Moi Kalakaua i ka M. H. 1885 ame ka Moiwahine Liliuokalani, 1861, hoi mai a noho me ko makou makua, ahiki i kona hooluolu ana.
Ua hooko iho kona haku hanau-
mua Robert Parker Waipa 1 ke kau.
oha, a na makua, e kanu i ka iwi
kauoha hope loa.
Ke hoomaikai nei au i na ohana
i akoakoa mai ia Ia.
Me ka mahalo,
HATTIE PARKER WAIPA,
KALAPU JAZZ A
Na Keiki Makapo
Hiki ke Hoolako i na Mele no na Ahamele-Hulahula-Hooha-uoli-Luau-Anaina Mare-ame na ano Anaina hoohauoli 6 ae,
me ka uku oluolu.
ADAM KEALAKAI,
Lunanui, Kelepona 89482, wa
hi noho Helu 818 Mokauea
St., a i ole ia JOSEPH KAUAI,
Kelepona 2992.
Waiho mai i na kauoha ke makemake i keia kalapu mamua ae o ka manawa.
6355—I m.
Nupepa Kuokoa
No ka makahiki (one year)....$2.50
O na Dala ame na Hoolaha apau
e hoouna pololei mai i ka ADVER-
TISER PUBLISHING CO., LTD.,
wale no, P. O. Box 3110. Honolulu,
T. H.
217 Alanui Moi, ma Waikiki o
ke Alanui Alakea; ka Nupe-
pa Advertiser.
Entered at the Post Office at Ho-
nolulu, T. H., as Second Class Mat-
ter.
SOLOMON HANOHANO, Luna-
hooponopono.
CHARLES S. CRANE, Luna Nui.
Tabalo a ka Haw'n Dramatic OMO
Ke Tabalo no Pele me Lohiau o ka hoikeia ana maloko o ka Halekeaka Hawaii, ma ka po o ka Poalima i hala, e ka Hawaiian Dramatic Club. E hoikeikeia ana keia tabalo ma Los Angeles, ma ka huakai a ka Ahahui Kamehameha no ka la kulanakauhale iloka ae noi o ka mahina o Iune.
Ke Kalapu Himeni a Johnny Noble
O kaia iho ke kalapu himeni me hookani pila, ke kala pu a Johnny Noble. E hoomaka ana mai ka hema mai a i ke akau: Isaac Kanae, Pete Opunui; Ernest Hollron, Dan K. Pokipala, lunanui; Solomon Kamahele, William Smith, Wiliam Punohu; e noho ana ilolo, Johnny Noble, hope luna nui me alakai.
UA HOOLILO AKU I KA BILA DALA APUKA.
Ua pili ka hewa iaia no ka hoolilo ana aku i ka bila apuka $5 aole nae i hewa no ka malama ana ma mua ia bila, oia ka olelo hooholo a ka papa kiure a ka Lunakanawai
Federala William T. Rawlins o ka
hoihoi ana ae ma ka Poakolu o ka
pule aku la i hala, imua o ka aha
ma ka hihia a ke aupuni e ku-e
ana ia Fedil Angus, ka moa i hoo-
piiia ao no ka hana dala apuka.
No eono hora ka noonoo ame ka
paio ana a na hoa o ke kiure, me
ka malama mau ana no kekahi mau
manawa lehulehu i ka baloka ana,
mamua o ka loaa ana o ka olelo
hooholo a hoihoiia ae i ka aha.
Pehea la i hiki ai i kela Pilipino
ke hoolilo aku ia bila apuka me
kona malama ole mamua aole i hoa
kakaia ae imua o ka aha e ka papa
kiure ia mea a maopopo.
Ho tela lole ka Angus hana a ma
Hauula, ma kela huli o ka moku-
puni o Oahu, kona wahi i noho ai a
i lawelawe ai ia hana, a ma kana
pale nona iho na Vincent Gomes
ka ia bila o ka haawi ana aku iaia.
Aole oia i maopopo mua he bila dala
apuka ia, wahi ana, o ka haawiia
ana aku iaia kana mea i ike, a
ua manaoio loa no hoi oia he bila
dala maikai no la ia, a maloko no
ka o ka hale ana i noho ai malaila
pu no o Gomes i noho ai.
. O na hoa o ka papa kiure na
lakou i hoihoi ae i keia olelo hooho-
lo kupanaha oia o Louis T. Lyman
Frank H. J. Krueger, Hans Fassoth,
John P. Childs, Joseph B. Stickney,
William Thompson, (ka lunahooma-
lu), John F. Dillon C. G. Norrie
William A. Noble, Robert L. K. Fu-
ller, Albert McGern ame Harry
Cobb Adame Jr., O A. E. Stedman
ko Angus loio a o E. H. Magoon,
ke kokua loio Amerika ma ka aoao
hoopii.
LADANA, Apr. 16 — He lono uwe-aolelo uweaole ka i loaa mai ianei mai ka mokuea R-33 mai, e olelo ana ke huli hoi mai la ia no Pullman mahope o ke puhi ia ana e ka makani ikaika nana i lawe iaia mai kona wahi aku i hoopaa ia ai, i keia auwina la. He iwakalua mau kaneka maluna ona a ke malama mau mai la ia mokuea malalo o ka lakou hoomalu ana me ka nana ole i ke kulou o kona ihu ilalo ma kona manawa i hemo aku ai mai kona wahi aku i hoopaaia ai. Ua lilo ke puhi ia ana o ia mokuea i mea hoopihoihoi i na kanaka o Enelani. Ma ke aumoe ana iho ua loaa mai he lono i ke aliikoa kiekie ke lele mai la ia ma ka ewalu mile i ka hora, he malie ka lewa aohe ikaika o ka makani, he aheahe maikai wa le uo.
HANOVER, Apr. 15— Ua hoopa 'i a o Fritz Haarman, he kanaka pe pehi pipi no nei i keia kakahiaka mi e make no ka pepehi ana a make i kekahi heluna kane amo na keikikane. E okiia ana kona poo ma ka wehewehe ana mai o kaiao
HAINA NANE. Mr. Solomon Hanohano: — E oluolu mai oe no'u kekahi rumi kaawale o ka hiwahiwa a kaua, o ia hoi ka Nupepa Kuokoa, no ka'u haina nane, a ke keiki o Kahuku, aina lewa i ke kai; o ia hoi: He manu nui hulu melemele, e lele nei i ka po amo ke ao; he ekekeu no kona, apahu kino no; a he u-ha no, ono ka u-ha ke poo pela no hoi me kona ekekeu, aolo ona puapua, he panapana wale no nae. Haina Nane: He PAKA KIKALIKA. Eia ka'u wehewehe ana: He ono kona ekekeu, o ia no ka uwahi o ka paka, he ono kona poo, o ia no ka ho-a ana omua mai o ka paka, a he ono hoi kona kino, o ia no ka pepa, a he ono no hoi kona u-ha, o ia no ka owili ana i ka paka a paa iloko o ka pepa paka; aohe puapua he panapana no nae, o ia no na manamanalima e panapana ana i ka lehu paka, i ka wa e paa ai ka paka kikaliki i ka lehu. Panapana iho la na manamanalima, Ua lilo ka paka i ipo manuahi no ka poe apau, mai ka poo waiwai a ka poe ilihune, e lele mau ana i ka po ame ke ao. Ua ku aku la paha ua wahi manu hulu melemele nei i ka poka haokila a ke kaikamahine o ka Lae o Makahanaloa, ke ike aku la au ua lohaloha na ekekeu. Me keia mau wahi hooheno, ua lawa kaua. Ia oe e ka Lunahooponopono ko'u mahalo nui, me kou mau keiki oniu hua kepau ko'u adiu. Owau no me ka haahaa, KAIKAMAHINE O KE KAI HA NUPANUPA O KA LAE O MA KAHANALOA,
Hala-hu mai la ko poka hao kila,
aohe wahi mea a manuhe'u mai o
ka hulu o ka manu a olua, he o ia
mau ia i ke alo pali. "Hoonahoa
hou ia mai.! — L. H.