Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 18, 30 April 1925 — Page 3

Page PDF (1.66 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA. APERILA 30, 1925. EKOLU
HE MOOLELO HOONIUA PUUWAI
— NO —
KINIA KA
KA UI HOOMAHIE A NA IPO ELUA.
Ame Ka Mea Huna iloko o Ke Ola Ana
O Na Makua.
"Aole a'u mau ahewa wale ana ia oe, no ka mea, na'u maoli
no i kauoha aku ia oe, i kau mau mea e hana aku ai no Kinia,"
wahi a Evalena Ka, me ka nui ana iho o kona hanu, alaila ala-
alawa ae ia kana nana ana maloko e ka rumi me ka ike ana
aku i ka pika pua, na pa i piha me na huaai, alaila i aku la:
Ua pomaikai maoli no oe e kuu kaikuahine, i ka nui o kau
mau hoaloha ma keia wahi."
"Ae, he nui ko'u muu hoaloha i hele mau mai e ike ia'u i
kela ame keia manawa, iwaena o lakou, o ka kahunapule ke-
kahi, aole nae o Lahela hoihoi iki i kela kahunapule,
"O Mrs. Pola kekahi mea hele mau mai e ike ia'u, oia ka
wahine lawelawe ma Ilaniwai Hale. E lawe mau mai ana oia
i na pua ame na huaai, wahi ana, na kona hakuwahine no kela
mau mea i hoouna mai, ke hoomanao la no oe no Mrs. Valena,
kela wahine lokomaikai, a ma ko'u manao, ua ku maoli no oe
i ka lokoino, mamuli o kou hoohoka ana aku i ka makamake
ame ka iini o kana keiki ne kau kaikamahine,"
"Aalaila aia no anei laua ka noho pu mai ma ko laua home
i keia manawa?" wahi a Evalena Ka me ka aaki ana iho e
kona mau niho ma na lehelehe,
"O Mrs. Valena wale no ia e noho mai nei, ua hala aku o
Aka Valena no kekahi wahi i maopopo ole ia Mrs, Pela."
Ua noho pouliuli no o Evalena Ka no kahi i holo aku ai o
Aka, no ka mea aole o Kinia kana kaikamahine, i hoike iki
aku maloko o kana mau leka, aia no kela kanaka opio ke ko-
mo like la iloko o na hoohauoli ana me ia ma Polorida.
"Ke manao nei au, he mea pono e lawe aku au ia oe e kuu
kaikuahine no kekahi wahi, e loaa ai ke ola kino maikai ia oe.
E hooikaika oe e loaa mai ka. oluolu ia oe, alaila lawe aku au
ia oe no Polorida, kahi e ike hou ai oe ia Kinia, aia ke kaika-
mahine a kaua ma kela aina kahi i hoohala ai i kona mau la,
ahiki i ko'u hoea ana aku e hoihoi mai iaia."
''O, ke hauoli loa nei au e lawe aku oe ia'u na Polorida, no
ka mea ua paa loa kuu manao, malaila a loaa ai ia'u ke ola
kino maikai, a e pau ai ka rumakika o kuu mau wawae,"
"E holo i'o oe no Polorida," i kokua mai ai. o Lahela Dane i
kela manao o Evalena Ka, me ka hoomau hou ana mai. He
aina pumehana mau o Polorida, ina nei no kou hoea no kela
wahi, e loaa mai ana ka oluolu ia ee. Aole no keia he ma'i
nou e pilikia ai, hookahi kumu o kou kikimo loa, o ka noho
mau o ke anu i keia wahi."
MOKUNA XXXIII Ka Huakai no Polorida.
Iloko o ka paa o ka manao o Mrs. Valena, e haalele iho i kona home ma kekahi la mai, no kona hoihoi ele e noho kokoke mai o Evalena Ka me ia, ua hiki ole nae ke hookoia kela manao, no ke kumu, ua loohia iho la kana wahine kauwa i noho hana loihi malalo ona, e hiki ole ai iaia ke kaawale mai kela wahine mai. No kela ma'i i loaa i ka wahine kauwa, ua hooikaika aku la o Mrs. Valena ma ka malama ana iaia, ame ka haawi ana aku i na laau e hoopauia ae i kela ma'i, aia nae iloko o ua wahine nei na manao kuaki, no ka houlolohiia ana o kana huakai, a no ka pono hoi o ka wahine ma'i, ua komo pu mai la o Mrs Pola, ma ka lawelawe ana i kana mau hana oloko o ka home o ko laua hakuwahine. Iloko o na la ekolu o ka waiho ana o kela wahine i ka ma'i, ua oluolu ae la oia, a hele no hoi a piha na la elima, ua ikaika maikai maoli oia, e hiki ai ke kokua aku ia Mrs. Pola, ma ka hoomakaukau ana i ko lakou mau ukana, no ka huakai kaahele no Polorida. Iloko hoi o keia mau la, ua pii mahuahua mau ae ke kulana maikai o Mrs. Pilina, ke kaikuahine o Evalena Ka; hookahi nae kumu o ka hikiwawe loa o ka oluolu o kela wahine, no ke kau aku o kona manaolana e hoea koke no Polorida; he laau hooluolu kupono loa kela iaia, mamua o na Uau apau a ke ka-uka e haawi aku ana Uia. No ka hoea koke aku hoi i Polorida, ala pu mai la ka manao hauoli iloko o Mrs. pilina no ka ike aku ia Kinia, me ka ninau okoa ana mai i kona kaikunane, ina paha ua hoomamaia ae na manao kaumaha o kela kaikamahine, no ke kawale ana aku o Aka Valena mai iaia mai, a o ia ka Mr, Ka o ka i ana
aku: "Ke manaoio loa nei au, ua hookaawale loa ia aku na manao kaumaha mailoko aku o Kinia ; ma kela huakai kaahele aku nei a maua no Europa," wahi ana, me kona hoihoi ole nae i ka hoala ana mai a kona kaikuahine i kekahi kumuhana kahiko. "Ke minamina loa nei au, no ka hooko ole ia ana o ka mare maluna o na opio, no ka mea aole he kanaka kupono e ae e lilo i kane na Kinia, o Aka Valena wale no, a ua ike maoli iho no au i ka nui o ko Kinia aloha no kela kanaka opio, a pela no hoi ka pipili o ka noonoo o kela kanaka no Kinia. "A ole loa e hiki ia'u ke hoopoina i kela po a Kinia i huli hoi mai ai me Aka Valena maluna o ke kaa o Mrs. Valena, e aahu ana i ka lole o Mrs. Valena, ua hele maoli kona helehelena a lamalama, iaia i hoike mai ai ia'u, ua hoopalauia laua. "Ua hoopuiwa loa ia mai ko'u noonoo i ka lohe ana i kela nuhou, a o ia ka'u o ka i wale ana iho uo iloko o'u, i ka laki o Kinia, i ka loaa ana iaia o kekahi kanaka maikai Ioa elike me Aka Valena. He kulana hiehie maoli no ko Kinia ma kela po, a ua kau aku no hoi ko'u mau manaolana e lilo oia kekahi o na wahine haaheo loa, eia ka e poho wale ana ia mau apu ana, a o ia ka'u e olelo ae nei, i ka nui o ko'u aloha me ka mi-namina no kuu Kinia," alaila nui iho Ia ka hanu o Mrs. Pilina. Aole a Evalena Ka pane no na hoakaka a kona kaikuahine, aka nana wale aku la no oia iwaho o ka puka aniani, ma kahi a na hauhehee e ahu mokaki mai ana iluna o ka mauu uliuli. No kela pane ole aku nae o ke kaikunane, ua hoomau hou mai la no o Mrs. Pilina i kana kamailio aaa: Ma kela hoi ana mai a Kinia me Aka maluna o ke kaa, i kamailio mai ai oia i ka oluolu maoli o Ms. Valena iaia, aole hoi kela ano pikanana, elike me kana i manao wale aku ai, a ua koho maoli iho no, oia, aia ka noonoo o kela wahine maluna ona, no ka haulehia o Aka i ke aloha me ia; ina o kela ka mea
pololei maoli alaila, aole aku la no hoi e nele ke komohia o na
manao ehaeha iloko o Mrs. Valena no kou hoole ana aole e
mare o Kinia me kana keiki."
He mea makehewa wale no ko kaua kamailio ana maluna o
keia kumuhana, no ka mea ua hooponoponoia na mea apau me ka maikai, aohe mea i koe e noonoo hou aku ai no kela mau opio," i pane aku ai o Evalena Ka, me ka luliluli ana ae o kona poo. "Pela i'o no, aka i kamailio wale ae la no au i keia mea, no kuu manao, malia paha ua hoololi oe i kela manao mua ou, mahope mai nei, e loaa ole ai na kumu ake'ake'a no ka hoohuiia o na opio iloko o ka mare oiai ke mau nei no ko laua noho ana me ka mare ole o kekahi e laua." "He e ia mau no ka paa o ko'u manao, aole loa i loli ae hookahi iniha," i pane hou aku ai o Evalena Ka, me ka mau no o kona nana ana iwaho o ka puka aniani. "Hookahi wale no noonoo nui iloko o'u i keia manawa, o ia no ka ike aku, ua loaa ka hauoli i'o iloko o Kinia, elike me kela po, ana i hoi pu mai ai me Aka. Ua ike au i ka'u mau hana maikai ole maluna, o Kinia aka ke mihi loa nae au no ia mau hana hewa loa a'u. Ina nei no ka lilo o Mrs, Valena i makuahine no Kinia, oia ke kaikamahine hauoli hookahi ma ka honua nei. "I hoike aku no au i ko'u manao ia oe e Evalena, o Mrs, Valena kekahi wahine, maikai loa. Ua hoike mai ke kahunapule ia'u, o kela kekahi wahine nana e kokua nei i ka poe nele a ilihune, a ua haawi aku oia he mau kaukani dala no ka pono o ka halepule; nolaila he wahine maikai maoli kela i piha me ka lokomaikai, aole hoi elike me ka na kanaka i koho aku ai no kona mau ano, "Ua hoea kino aku kela kahunapule no ka hui pu ana me Mrs. Valena, a ua hookipa aku kela wahine iaia me ka piha ohaoha, a iloko o k olaua kamailio ana, ua ike maoli iho no ke kahunapule ua piha kela wahine me na manao oluolu, aka hookahi nae ana mea i hoomaipopo aku, aia mau na ano kaumaha maluna ona, no kekahi mea ana i ike ole ai," Ke hoonaukiuki loa la o Evalena Ka, i ka noke aku o kona kaikuahine i ka haanui e pili ana i na ano maikai o Mrs. Valena, a no ka hiki ole iaia ke uumi iho i kelamanao hoonaukiuki, pane okoa aku la: "Ae, o ke ano mau iho la ia o kela wahine he oluolu i ka poe ana i hoihoi ai he puuwai lokomaikai, he kulana hiehie, aka nae he wahine pia i piha i na manao lili, e hiki ole ai ke hoomalielieia aku." "Alaila ua kamaaina anei oe e Evalena i kela wahine, i maopopo ai kona mau ano ia oe?" wahi a Mrs. Pilina me ka piha kahaha. "No ka maopopo mua ia'u o na ano o kela wahine, ke kumu e ko'u hoike ana aku la ia oe i keia mau mea," wahi a Evalena me ke ku ana ae iluna, a huli ae la kamailio ia Lahela Dane: "Ke ahiahi loa aku nei i keia manawa, e hele aku au e holo-holo a e puhipaka, mamua o ko kakou wa e ai aku ai i ka aina ahiahi." Lalau aku la oia i kona papale me kona kuka koloka o ka haalele iho la no ia i ka rumi o kona kaikuahine, a iho mai la no ka hale malalo, me ka namunamu liilii ana iho : "Ina e hoomau aku ko'u noho ana imua o kuu kaikuahine, me kona noke mau mai i ke kamailio no Paulina Valena, e ku a pupule ana au, me ka hiki ole iho ke hoonalonalo i ko'u mau manao ulupuai i ka huhu." Awiwi aku la ka hele ana a ua kanaka nei ahiki i ka puka loa ana iwaho o ka hale, alaila hele aku la no kahi i maa iaia i ka heleia, i na manawa mamua aku, me kona kaalo pono ana ae mawaho o Ilaniwai Home me ka nana ole aku nae o kona mau maka i kela home. Iloko o na la apau a Evalena Ka e noho ana ma ka home o kona kaikuahine, a e kakali ana hoi o ka oluolu ae o kona ma'i, e hele mau ana ana oia i ka holoholo, a e nana ma] mai ana no hoi o Mrs. Valena iaia mai kona home mai, me kona uluhua, i ka ike mau i kela hanaka, a ke nauki loa la pia no ka oluolu koke ole ae o kana wahine kauwa. Aole no he makemake maoli iloko o Mrs. Valena e. nana mai i keia kanaka, o ka mea apiki nae, ke maalo ae o Evalena Ka mawaho o ke alanui, aole e hiki iaia ke hoolalau ae ma kahi okoa, aka e haka pono mai ana kona mau maka maluna ona ahiki i ka nalowale ania aku o ua kanaka nei ma kekahi aoao o ke alanui. "Heaha nae ke kumu nui o ka nana ana o Mrs. Valena ia Evalena Ka, kela wahine waiwai i hoohihiia e na kane, a i lilo hoi i mea lilila e na wahine, kela wahine u'i nohea o ka helehelena a kilakila o kona oiwi kino? Ua loaa aku i kela wahine na mea apau ana e makemake ai, a koe ka hauoli. Ua maopopo ia mea i ua wahine nei ame Evalena Ka. Iloko o ka noonoo o Mrs, Valena, ua nana mau nui oia ma-luna o Evalena Ka ma ke ano, oia kekahi o na kanaka puni wale, me ke kupaa ole, no kela kumu i hoopihaia ai oia me ka hoowahawaha nona; aka ma ka aoao o Evalena Ka ua oi aku kona ike i na ano o kela wahine, mamua o Mrs. Valena, no keia kumu i hiki ole ai ia Evalena Ka, ke hoohaahaa iaia iho, no kekahi hewa i hanaia aku iaia, e loaa ole ai ka huikalaia. Aole loa ua o Evalena Ka i hoopoina, i kela la kahiko, iana e ku ana ma na anuu o ke alapii o kona home, a ike i ke kaalo ana ae o ke kaa o Mrs. Valena, kela la, ana i hoomanao mau ai i kekahi mau lalani i kahakahaia e na haku mele kaulana:
"Ke hele la oe i ke ao akea no kou hopena,
Me kou kapaia aku i ke kilakila,
E ukali aku no na hopena o ka holomua.
Ma kou mau kapuai wawae;
E hoopunia ana oe e na hoalohi me ka waiwai,
Na ia mau mea e alai ia oe ame a'u,
E hiki ole ai ke hoohioloia.
"Auwe! No'u iho, aole loa he w»,
E poina ai ke aloha nou .''
E ike mai kaua e ka makamaka heluhelu, aia iloko pakahi 0 Mrs. Valena ame Evalena Ka, na manao makemake ole e halawai hou laua kekahi me kekahi; a elike me ko Mrs. Valena makemake loa, e haalele koke iho i kona home ma kekahi la mai, no kana huakai e hui pu me kana keiki ma Polorida, o ka iini pu no ia iloko o Mr. Ka, me ka maopopo ole nae ia laua he huakai keia a Iaua pakahi i hoolala ai no ka hoea aku i kahi hookahi. Ma! kela manawa mai i ma'i ai ka wahine kauwa a Mrs. Valena, aole he hele hou mai o Mrs. Pola e ike ia Mrs. Pilina, nolaila ua noho pouliuli loa o Mrs. Valena, no keia huakai a Evalena Ka i hoolala ai no ka lawe ana i kona kaikuahine no Polorida. O ka mea kupaianaha nae ma keia huakai no Polorida, hookahi no la a Mrs. Valena ame kana mau kauwa i haalele iho ai i kona hobe, me Evalena Ka ame kona mau hoa, a hookahi no a lakou kaaahi i kau like aku ai, ma kela huakai. O Evalena Ka ame kona kaikuahine ame Lahela Dane ka i hoea mua aku no ka hale hoolulu kaaahi, a ua kau mua lakou maluna o ke kaaahi, me ka hoomakaukau ana o Evalena i kekahi wahi kupono maluna o ke kaa, no kona kaikuahine a hoonoho iho la ia Lahela, no ka makaala ana iaia. I ka hoea ana aku hoi o Mrs. Valena me kona mau hoa, ua
pii pololei loa aku la no ua wahine nei noluna o ke kaaahi, me ka nana ole ae i ka nui o na ohua, a iaia i haule iho ai iluna o kona noho, hemo ae la kana buke moolelo, a noke iho la 1 ka heluhelu, me ka alaalawa ole ae o kana nana ana, ma kekahi mau wahi o ke kaa, i maopopo ai iaia na ohua. No Evalena Ka nae, ua hoopuiwa, loa ia aku ola, iaia i huli mai ai ihope o kona wahi e noho ana, a ike mai la i ka noho aku o Mrs. Valena, a o ia ka ua kanaka nei o ka namunamu liilii wale ana iho no: "He keu aku maoli a ka mea kupaianaha, eia hou no kaua ke kaahele like nei ma keia kaaahi, a ke kalokalo ae nei au i na lani, e lilo keia ! manawa hope loa no'u e ike aku ai ia oe." Aia ua o Evalena Ka, ke noho la ma kekahi mau noho ma-mua aku o Mrs. Valena, iaia i huli mai ai ihope a ike i ka noho aku o Mrs. Valena, koho wale iho la no oia, malia paha e holo ana kela wahine no ke kulanakauhale o Rikimona, nolaila aole no i hoopilikia loa ia aku kona noonoo, ina paha no ka maopopo iaia, hookahi no a lakou wahi e holo nei no Polorida, ina ua hoololi oia i kana wahi e lawe aku ai i kona kaikuahine. Aole no he nui loa o na ohua maluna o ke kaaahi ma kela huakai. No kela kulana oma'ima'i no o Mrs, Pilina, ke noho malie loa la oia maluna o kona noho, a oiai, ua hoopuniia oia me na kihei hoopumehana, aole i loihi kela holo ana aku o ke kaaahi, o kona haule iho la no ia hiamoe. No Lahela Dane hoi ke nana la oia iwaho ma ke aniani aku o ka puka aniani, aka no Evalena Ka, ke noho malie loa la oia, me ka nana o kona mau maka imua, aohe nana ae i ka akau a i ka hema paha. No ka wahine kauwa hoi a Mr Valena ke hakilo la oia i na ohua maluna o ke kaaahi, a ke ike la oia he poe kekahi o ke kau ana ma ka hale hoolulu hookahi a laua i kau mai ai, a mamuli no o kona kamaaina i na ano o kona hakuwahine, koho wale iho la no oia, aole no he noonoo nui o ua haku nei ona e nana aku ia lakou, nolaila aole oia i kamailio mai iaia no kana mea i ike ai.
MOKUNA XXXIV Ka Ukali Mau Ana e ka Ehaeha
No kekahi mau hora a ke kaaahi e holo nei, aole loa he manawa a Mrs. Valena i waiho aku ai i kana buke moolelo, ke hoomau la no oia i ka heluhelu, me ka nana ole ae i kona mau hoa ohua; aka mamuli paha o ka maluhiluhi o kona mau maka e hiki ole ai ke hoomau aku i kana heluhelu ana alaila upo'i iho la kona mau maka pani iho la no hoi i kana buke, me ka hilinai ana mai ihope. No kekahi manawa kela moe ana o kona mau maka, alaila kaakaa ae la me ka noho pono ana ae iluna, a no ka manawa mua loa, hoomaka aku la oia e nana i na ohua. Me ka puiwa ame kona hikilele, i kau pono aku ai kana nana ana maluna o ke poo ame na poohiwi o kekahi kanaka e noho ana mamua pono aku ona. No kona manao ua kuhihe-wa paha ka ike a kona mau maka a i ole ua moeuhane paha oia, noke ae la ua wahine nei i ke kuwakuwai i kona mau ma-ka, a nana hou aku la, he o ia mau no kona ike i ua kanaka nei, pehea hoi e hiki ai iaia ke hoohewahewa no ka mea ua hele oia a kamaaina loa a o ia kana o ka puana ana ae me ka malie loa: "Oia i'o no kela aole loa i kuhihewa ka ike a ko'u mau ma-ka!" alaila hina hou mai la oia ihope o kona noho. . Ua hele ka helehelena o Mrs. Valena a haike i kela manawa, a i ka ike ana mai o kana wahine kauwa i kona ano, oiai oia e noho mai ana ma ka noho mahope aku, kulou mai la imua, me ka ninau ana mai: . "He mea anei kekahi au e kuu haku i makemake ai? Pehea ua loohia anei oe i ka mai'i?". "Ua maopopo no ane ia oe kela poe ohua e noho mai la mamua aku o ko kaua mau noho?" "He poe kela o ke kau ana mai nei maluna o ke kaaahi mai ke taona a kaua i haalele aku nei. He ma'i kekahi o lakou, oia o Mrs. Pilina, a o kona mau hoa e ae, he kaikunane nona a he wahine kauwa, Ma na mea a'u i lohe aku nei i ke kamailio o ke kanaka ohi tikiki i kekahi poe ohua mahope aku nei, e holo ana lakou no ka Hema no ka hoolanalana ma'i." No kela pane a ka wahine kauwa nona ka inoa o Jeneta upo'i hou iho la o Mrs, Valena i kona mau maka a pau ae la kona niele hou ana mai, no ka mea ua hele loko a piha me na noonoo like ole, no ka ukali mau o na haawina pakalaki, a hoehaeha mahope ona. Ke hakilo loa mai la o Jeneta i kona hakuwahine, a ma kana koho maoli iho no, ua loohia ua haku nei ona i ka ma'i, i kau a mea o ka haikea o kona helehelena, aka o kaua e ka makamaka heluhelu ka i maopopo, aole he ma'i maoli ko kela wa-hine mawaho, aka he ma'i aia iloko o ka puuwai, no ka ukali mau mai o na ulia pakalaki iaia, iloko o ka manawa ana i noonoo ole ai, e mau aku ana kona ike ana ia Evalena Ka. He keu no kela haalele ana aku ona, i kona home, no kela manao no, e kaawale loa aku oia i kahi mamao, i wahi nona e ike hou ok aku ai i kela kanaka, he mea la ia e hooluoluia ae ai o kona manao, eia ka he huakai keia, e mau aku ai kona ike ana iaia, aole hoi elike me kana i manao ai i kinohi, "O ko'u noho ana maluna nei o keia kaaahi no na hora he kanakolu-kumamaono, me ko'u ike mau aku i kela kanaka, i na manawa apau e kaakaa ae ai ko'u mau maka, he hana hiki ole loa ia ia'u ke hoomanawanui," i namunamu liilii iho ai o Mrs. Valena, a no ka lohe ana mai o Jeneta i kela namunamu i kulou mai ai oia imua a i mai la: "Ea, ke manao net au, ua loohia oe i ka ma'i, akahi ka haikea o kou helehelena!" "Aole ko'u he ma'i maoli, koe wale no ka maikai ole o ko'u ano, a o ia ka'u i noonoo iho nei, aole e pono ia kaua ke hoomau i keia huakai, aka e holo aku kaua a lele ae ma ke taona o Kaloke, a ma ka la apopo, e kau hou ai kaua ma ke kaaahi no ka hoomau ana aku i ko kaua holo ana no Polorida, ke loaa ka oluolu maikai ia'u." "Malia paha o ka hana pono wale no ia, o ko kaua hoomaha liilii ana ma kekahi wahi kupono, a loaa ka oluolu maikai ia oe," i pane aku ai ke kauwa wahine, oiai nae aia iloko ona ka manao nauki no ko laua houlolohiia ma keia huakai. Ua hoomau aku la ka holo ana o ke kaaahi a hoea i ke taona o Kaloke, ua lele i'o aku la o Mrs. Valena ame kana kauwa no kela taona, me ka hoomama loa ia ana mai o ka manae o Evalena Ka, no kela kaawale koke ana aku o Mrs. Valena, a o ia ka ua kanaka nei o ka i ana ae: "Ua pololei i'o no ka ka'u mea i koho mua ai, e holo ana kela wahine no Wakinekona. E kau aku ana oia me kana kauwa maluna o kekahi kaaahi okoa a holo aku no ka Akau he keu nae ka mehameha o kela mau wahine ; pehea la i ukali ole mai nei o Aka i kona makuahine ma keia huakai? He wahine o Mrs. Valena i makee mau, e makaalaia aku kona po
no, a o ia ka'u e kaniuhu ae nei no kou hele hookahi e Paulina!" "Ea, o Mrs. Valena anei kela o ka lele ana aku nei ma keia wahi?" i ninau mai ai o Mrs. Pilina i kona kaikunane. "Me he mea la, o ua wahine nei i'o kela, aole i maopopo ia'u," i pane wale aku ai no o Evalena Ka, me ka hoihoi ole. Aole no i loihi loa ke ku ana o ke kaaahi ma kela hale hoolulu i ka pau ana no o na ohua i ka lele, a kau mai la na ohua hou, me na ekeleka, ame kekahi mau ukana liilii, o ka hoomau aku la no ia o ka holo ana o ke kaaahi, ma kona alahele oiai ka mahina e konane ana ma kela po. No ka mile hookahi paha kela holo ana aku o ke kaaahi, oiai no o Evalena Ka, e hilinai ana ihope o kona noho, me ka upo'i o kena mau maka, no ka noonoo ana no i na mea o pili ana ia Mrs. Valena, o ka haalele ana mai i ke kaaahi, he halulu ame ke poha kana mea i lohe, aia hoi, ua kiolaia aku la pia mailuna aku o kona noho a waiho ana iluna o ka papahele me ke kupaouli o kona noonoo. Ma ka hoike pokole ana ae, ua hooku'i aku la ke kaaahi a Evalena Ka ma e kau ana, me kekahi kaaahi ekoa, mamuli o ka hemahema e ke palela ana ae o na alahao o na kaaahi, pela iho la i pololei ole ai ka holo ana o ke kaaahi ma kekahi aoao mai ma kona alahao pololei. Ke loheia la na leo uwe kapalili, na leo o ke kaumaha ame ke kumakena iwaena o na ohua, aole nae he lohe ae e Evalena Ka i kela mau leo, ua like pu oia me kekahi mea ua make, i ka waiho lolo, aohe wahi mea a onioni ae. Ha keia manawa o ka hooku'i ana o na kaaahi i kahi hookahi, aia o Mrs. Valena ame kana kauwa wahine ke hoi la no ka hokele kokoke e loaa aku ana ia laua, a i ka wa i loheia aku ai ka nuhou kaumaha no ka halawai ana o ke kaaahi me ka ulia, hoomaikai iho la ua wahine nei iloko ona, i ko laua laki, i ka hoomau ole ana aku i ke kau ana maluna o kela kaa. Ia laua o ka hoea ana aku no ka hokele, hoike koke aku la o Mrs. Valena no kona makemake e hoomakaukau koke ia mai ko laua aina ahiahi, a he manawa pokole, aia ua wahine nei ame kana kauwa ke noho la maluna o ke pakaukau, a ke ai la me na manao maikai, i ko Uua aina ahiahi. Hakalia no a pau ka ai ana, ua hoi koke aku Ia laua noloko o ko laua mau rumi, i haawiia mai, he mau rumi maikai maloko o kela hokele. Ua hele o Mrs. Valena a piha me na noonoo like ole iloko o kona poo, a iaia e noho ana maluna o kona noho paipai, noke wale iho Ia no ua wahine nei i ka akaaka, me ki pane ana ae "Pehea la, ua ike mai nei paha kela kanaka ia'u maluna o ke kaaahi, aole paha, a ina ua ike mai nei oia, aole aku la no hoi e komo ka manao kahaha iloko ona, no ke kumu e kuu haalele ana aku nei i kela kaaahi, a malia ua hauoli no oia no ko'u lele koke ana mai nei." No ka nui o kana mau mea e noonoo la, hiki ole iho la iaia ke noho malie, aka ku okoa ae la oia iluna me ka holoholo ana iho maloko o ka rumi, e hoike okoa mai ana kona ano i ka hele a pihoihoi, a o ia ka Jeneta o ke kamailio ana mai: "E pono oe e ai aku i kekahi mau huaale i keia manawa me ka hoi koke ana e hooluolu, no ka mea ke ike aku la au, i ka maikai ole o kou ano. Aia a loaa ia oe ka oluolu kupono, alaila hiki ia kaua ke hoomau aku i ka kaua huakai ma ka la apopo, ina penei iho la kou pihoihoi me ka piha i ka haalulu, ke kanalua loa nei au, no ka hiki ia kaua ke haalele iho i keia hokele i ka la apopo." • "Ua pololei oe e Jeneta, e hoi koke au e hooluolu i keia manawa, no ka mea aole he maikai iki o ko'u noonoo." Ua kokua aku la o Jeneta ma ka wehewehe ana i na Iole o Mrs. Valena, me ka hoi ana aku o ua wahine nei e hooluolu. Ke hiamoe hoololo wale la no oia, me ka pili o kona mau maka, o ka mea apiki nae, aole e hiki iaia ke hiamoe, hiaa mai la oia, a no ka nui o kana mau mea e noonoo la, i hiki ole ai kia ke kaohi aku i kona mau waimaka, a hoomaka okoa iho la e uwe, a i ka lohe ana mai o kana kauwa i kona Uo uwe, kamailio okoa mai la: "Ea, ua loaa ia oe kekahi moeuhane ino o ka po!" wahi ana me ka hooluliluli ana ae i ke poo o kona hakuwahine. "Ae, ua loaa ia'u kekahi moeuhane ino !" i pane ae ai o Mr». Valena. "Nawai no kou lohe ole i ka nakeke o ka poe ma ka Hale malalo o keia hokele, eia ka aole oe e kala kahiko i hiamoe ai. "He nui ka haluku ame ke kulikuli o kekahi poe ma keia hokele, e hele ae au e olelo i ke kakauolelo, e papa aku oia i kela poe hanakuli, e noho malie i hiki ai ia oe ke hiamoe," "Ua pono kela e hele i'o aku oe e olelo i ke kakauolelo o ka hokele, aole o'u makemake i ka walaau o na kanaka, he keu aku a ke kulikuli, e hiki ole ai ke hiamoe." I kela hala ana aku o Jeneta no ka hale malalo, ala okoa ae la o Mrs. Valena a noho iluna o kona moe, palulu ae la i na lima ma kona mau maka, a hoomaka aku la e uwe, me ka hooho pu ana ae; "Ua hana hewa loa aku au i kela kauwa hoopono, nu ka hoopunipuni ana aku iaia, he moeuhane ino ka i loaa ia'u i keia po. O ka mea oiaio maoli, aole e hiki ia'u ke hiamoe, ua oi aku ke kaumaha ame ka ehaeha o kuu puuwai, mamua o ka mea hiki ia'u ke hoomanawanui. Ua ahona kuu make ana, mamua o ke ola ana aku e hoehaeha mau ia i kela ame keia U." No ka hapaha hora kela kakali ana aku o Mrs. Valena ia Jeneta, aia hoi, ua hoea mai la ua kauwa lawelawe nei, me ka hele o kona helehelena a haikea, a e ka wale ana no na lima i o a ia nei, a i ka ike ana mai, e ala aku ana kona hakuwahine, kamailio mai la me ka leo pihoihoi : "Ke hoomaikai ae nei au i ke Akua, no ka hookomo ana mai i ka manao iloko ou, e haalele kaua i ke kaaahi, a ma kekahi kaaahi okoa aku e hoomau ai no ka kaua wahi i makemake ai. O ke Akua maoli i'o no ka Mea Nana i hookomo mai i kela noonoo iloko ou, no ka mea ina no ko kaua hoomau no i ke kau ana maluna o kela kaaahi, he mau mea make kaua a elua i keia po." "Heaha keia mea au e Jeneta e kamailio mai nei?" ' "Heaha mai auanei kau, ua hooku'i kela kaaahi a lakou o ke kau ana mai nei me kekahi kaaahi okoa aku, ma kahi he hookahi wale no mile mai keia taona aku, ua nui ka poe i make, ua loaa no hoi na palapu i kekahi poe, me ka maopopo ole o ko lakou hopena, a pakele mai no hoi ke ola o kekahi poe me ka uuku loa o na poino i loaa ia lakou. "O ke kumu ka ia o kela mau leo walaau ame ka hanakuli a'u i lohe aku nei, a i hoala aku i kou hiamoe, ke hoohikihikiia mai nei ka poe poino no keia hokele; ua pomaikai nae kaua, he poe maliihui wale no ia kaua na ohua o kela kaaahi, aole kaua i kamaaina ia lakou, e hookaumahaia mai ai ko kaua mau noonoo. "He poe malihini wale no anei lakou apau ia kaua?" wahi a Mrs. Valena me ka ha o kona leo, aa mai la hoi kona mau maka, me ka puliki aha mai i na lima o Jeneta, i kau a mea o ka piha me ka pihoihoi.
(Aole i pau.)