Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 21, 21 May 1925 — Page 2

Page PDF (1.63 MB)

ELUA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, MEI 21, 1925
Mamuli o ke kanawai a ka aha-olelo i hooholo ai, e papa ana i na luna oihana o ke kulanakauhale, i lilo i poe kuleana iloko o kekahi mau oihana kalepa, mai ko lakou lawelawe oihana ana ma na aono a elua, i hoakaka ae ai ka Lunakiai E. E. Bodge, no kona waiho aku i kona noho ana he hoa no ka papa o na lunakiai.
NA MARE
David Nalu ia Elizabeth Kalama
May 8.
Joshua K. Akana ia Irene K. Rich.
ard May 9.
lsaia Kekipi la Lilian Needham May 9.
Narcisco Flarino ia Fannie Lind-
say May 15,
Joseph Makua ia Rebecca Kalau
May 16.
A, J. Kahawaiolaa ia Rose Dart May 17.
NA HANAU
Na Mr. ame Mrs. John Palau he kaikamahine May 5.
Na Mr. ame Mrs. Harry K. Kaalekai he kaikamahine May 14.
NA MAKE
Dorothy B. Keliikoa ma alanui Leilani May 15.
Chas, A. Koahou ma Kaakaukukui May 17.
Keluia Hoomana, ma alanui Holokahana May 17.
HOOLAHA HALE HOOLIMALIMA
He rumi moe nui (i hoolakoia)
ma ka aoao hema mahope o ka Helu
840 ma alanui Moi no $17. Aole
makemakeia o na keiki.
6361—Mei 21.
MAKEMAKEIA E HOONUI HOU
AE I NA KULA KAMEHAMEHA.
No ka hoonui hou ana ae i na Kula Kamehameha ua manaoia e hiki aku ana ma kahi o ka elua a i ka elima miliona dala na hoolilo o ke kukulu ana i na hale o kela mau kula, wa keia mua aku, elike me na mea e hoolalaia mai nei e na kahuwaiwai o na Kulu Kamehameha i keia manawa.
Me kela manao 9 hoonui hou ao i na Kula Kamehameha, elike me ka ulu ana o Ha aina i keia manawa, i kauohaia aku ai he elua mau kanaka kahakii kaulana mai Amerika mai, no ke kaha ana i na kii o ke kahua ame na hale, i manaoia e kukulu aku.
Ua manaoia, o hooneeia aku ana ke kahua o na Kula Kamehameha, mai ke kahua e ku nei i keia manawa, a i kekahi kahua hou aku, ma ke kiekiena o Kalihi, mauka aku no o kahi mua e ku nei, he kahua ei ae o ke kau iluna, me ke ahuwale o na wahi apau ke nanaia mai.
Aia nae a pau ka hoomakaukau ana o na kanaka kahakii, i na kii, o kela mau kula, a waiho aku imua o ka papa kahuwaiwai, ia manawa e maopopo ai ka mea e hooholoia ana, ina ia na ka hooneeia aku ma kokahi kahua hou, a i ole, no ka hoomauia aku no paha ma kela kahua kahiko e ku nei.
O na hale e kukuluia aku ana no kela mau kula, i kulike ai me ka makemake o na kahuwaiwai, be mau bale ia, i kulike loa me na ano i pili paa ia Hawaii nei, a ma ka manaoio o na kahuwaiwai, ina no ka hoea mai i ka paa ana o na hale hou, elike me ia i makemake ia ai, alaila e hapaiia ae ana na Kula Kamehameha ma ke kulana e hookoia ai ka makemake ame ka iini o ke Kamaliiwahine Bernice Pauahi Bishop, no ka hoonaauao ana i na keiki o kona lahui ponoi iho.
hoohono hou ia no:
Hanai ka makua a pu'ipu'i,
Na nei keonimana e ai mikioi.
I ka hoohui pono ana ae i ke
kino holookoa o ua manu bulu mele-
mele nei, loaa aku la kona inoa piha
o Kaipoleimanu, he wahine ka mea
pili o ka hanu.
Me ka lana o ka manao, e pau ana paha ka bulu melemele o ua keiki kiamanu nei o na pali hauliuli o ke Koolau i ka unuunuia, i mea lei no ka a-i i kau a mea o ka melemele i ka poka a ka Naniwa.
Me ke aloha a nui i ka Lunahoo-
ponopono ame kou mau hoa paahana
ame ka lehulehu e heluhelu ana i
ka nupepa, ame ke keiki hanai ma-
nu o Kahuku lewa i ke kai, aloha
kakou; ke huli hoi nei ko keiki o
ka Ua Lililehua o Palolo, ke iho mai
la ke kahiko o ua aina nei.
Owau no me ka haahaa,
E. K.
Hakihaki mai la na wawae o ka manu hookalakupua a ko keiki o Kahuku ia oe, o ke kiina iho la ia a ke akamai, ke hele la a pili pono ka la i Papaenaena. Hoounaia mai ka inoa pololei, i paneeia aku ka makana, ke waihoia mai i keia keena, Me ka mahalo no ka nui o kou noeau.—L. H.
kula kiekie mai no kona a'o kula
ma kuaaina me kona hooikaika po-
noi i Hona hoonaauaoia ma ke kula
kiekis.
Mai Indiana i komo aku ai oia
i ke kula kahunapule Union me ka
manao ikaika iloko ona e hookupono
iaia iho no ke kulana kumua'o hoo-
mana maloko o kekahi kula nui,
o ke kula nui ana i manao aku oia
ke Kula Nui Columbia. I ka 1915
i loaa ai iaia ke degere M. A. ma
ke kula nui Columbia, a e hooikaika
ana oia e loaa iaia ke degere Ph. D.
ma ka manawa i komo aku ai o
Amerika i ke kaua nui o ke ao,
oiai nae ua loaa kona palapala hoo.
maikai mai ka Union mai i ka 1916.
Ma ka manawa i komo aku ai o Amerika i ke kaua ua lawe oia i ka hana hoonaauao ma ka Y. M. C. A., a na oihana kaua, (mamuli o kona hooleia ana aole e komo pu me na keu Amerika i ke kaua,) ma ka Mokupuni Mare. I ka mahina o Maraki 1919, ua holo mai la oia i Hawaii nei ma ke ano he mea alakai no ka hana kaua lahui no ke teritore ma ka Y. M. C, A., a ma ia kulana oia i hana ai ahiki i kona hookohuia ana ae i kumupoo no ke kula kiekie Makini!*. Ua holo hou aku oia i Okalana a i kona hoi ana mai i ka mahina o Augake na noho ae la oia i kumu poa no ke kula p na keikikane Kamehameha i ka 1922, Ua waiho aku oia ia kulana hana, i ka mahina o Aperila no ke pani ana ae ma kahi o Vaughan MacVaughey, ma ke ano he kahukula nui a mai ia manawa mai kona paa. ana la kulana. HE 1165 KANUI O NA HAUMANA O SANA LUI I KEIA MANAWA.
Aia maloko o ke Kula Nui Sana Lui i keia la he 1165 ka heluna o na haumana a na lahui like ole a maloko o ia heluna o na keiki Hawaii piha ame na hapa-Hawaii ka oi aku he 392, a o na kiki Pukiki aku he 354. No na keiki a na lahui Asia he 260, a no na lahui Anglo-Saxons he 158. Ma keia mau heluna haumana ae la o na keiki Hawaii no ka oi aku o ka nui a o na keiki Pukiki ka ukali aku. No ka moolelo e pili ana ia kula he liilii loa ka loli i ikeia i Heia makahiki mamua o ko na makahiki i hala ma la heluna o na haumana Hawaii ame hapa Hawaii, ma na makahiki i hala ua ikeia he 403, na mau haumana Hawaii ame hapa-Hawaii, i keia makahiki he 10 ke emi mai; no na keiki pukiki he 307, no na keiki o na lahui Asia he 247, a no na keiki a na lahui Anglo-Saxons, 135, he huina nui o 1119; he 46 ka oi hou ae o na haumana i keia makahiki mamua o ko ka makahiki i hala. Î ka 1910, mamua o ka ike ana o ka piha loa o ke kula i na haumana he 282 ka nui o na haumana Hawaii ame hapa-Hawaii, na Pukiki he 146, na lahui Asia he 131, a he 93 o na lahui Anglo-Saxons. Iloko o na makahiki lehulehu i hala ahihi no i nei manawa ua hookipaia aku na keiki o na lahui like ole ame na hoomana like ole iloko o ia kula, a elike no me ia hookipa mau ia aku pela ana no ma ka manawa e paa ai o ka halekula hou ma te kahua hou ma ke Awawa o Palolo, a no ia halekula hou hoi ka huina o $250,000 e hooikaikaia mai nei e loaa. Mailoko mai o ke Kula Sana Lui i puka mai ai kekahi mau keiki a i lilo hoi i mau kanaka makaukau ma na oihana like ole e lawelawe mai nei ma na hana aupuni a maloko o na keena oihana i keia la.
EKOLU MAU INOA I MANAOIA
E HOOKOHU AKU MA KAHI
W. E. GIVENS.
Ma ka mahina o Iune e hiki mai ana e waiho mai ai ke Kahukula Nui Givens i kona kulana, a no ke kanaka e hookohuia ae ana ma ko-na wahi he ninau pohihihiia i keia manawa. He ekolu mau kanaka no lakou na inoa, Crawford, ka hopo kahukula nui o ka papa hoonaauao Samuel Wilder King ame Frank B Midiff, ke kumupoo o na Kula Ka mehameha, na kanaka i houpuupu-ia ae no ia kulana. 0 Mr. King kekahi mea noi no ke kulana kahukula nui nu Ra ma nawa e noonooia ana ke kanaka kupono ma kahi o Vaughan Mac Vaughey i waiho mai, ma ka ma nawa i hookohuia ae ai a Mr. Givens i kahukula nui, a ma ka manawa o kamailioia ana na hana i lawelaweia e Mr. Givens maloko o ka aba olelo na hapai hou ia ae ka noonoo ana no Mr. King, a ma ia manawa nae ua hoike ae o Mr. King i kona manao ma ke akea aole oia» he mo ha e alualu ana no ia oihana no kona hookohuia mai. No ia manawa aku la nae ia, aka oiai e haiea haka ana ia kulana hana i keia ma nawa elike ole ana a malia o ae o Mr. King e lawe ia kulana a i ole hoole hou ae no paha ke haawiia aku iaia e ke kiaaina. No ko Mr. Midiff manao e waiho i kona kulana ua ke ano he kumu poo no na kula Kamehameha no ka lawe ana ae i ke kulana kahu kula nui no ko Teritore be ninau pohihihi no ia. O kekahi inoa i kamailioia oia o Miles E. Cary, ke kumupoo o ke Kula Kiekie Makinile, a o kekahi inoa oia o Elmer A. Brown, ke kumupoo o ke Kula Kuhio ma Kamoiliili,
KU KA AHAHUI HOOLE WAI-
ONA A NA WAHINE MAANEI.
Ma kekahi halawai i malamaia maloko o ka Hale o ka Papa Hawali ma k» auwina la o ka Poaha aku la i hala i kukuluia ae ai o na wahine he ahahui Uniona Hoole Waiona na na wahine a he 70 mau wahine i hoopaa ae i ko lakou mau inoa i mau lala, no ia ahahui. O keia malalo nei na luna nui i kohoia: Mm. Wallace R. Farrington, peresidena hoohanohano; Mrs. Alice P. Broughton peresidena; Mrs. W. L. Hopper hope-peresidena; Mrs. Ada Whitney Weinrich kakauolelo; Mrs. J. T. Doyle ke kokua kakauolelo, a o Mrs. Cecil C. Martin puuku. Ma ke ano he mau hope-peresidena mai na ekalesia like ole mai o ia keia mau inoa malalo nei; Mrs, William D. Westervelt, mai Kaukeano mai; Mrs. Mrs, O. S, Walker mai ka ekalesia Metokia mai; Mrs. H. B. Cooper mai ka ekalesia Christian mai: Mrs. A, S, Baker, mai ka ekalesia Uniona mai o Kalihi; Mrs. J, H, Hyde mai ka ekalesia Mamona mai, a a ke Kauka D. E. Bonde mai ka hoomana Adventist mai. O Mrs, G, H. DeKay ka lunahoomalu o ia halawai, a na Mrs, T. Harada ame Rev, G. H. DeKay i haawi ae i ko laua aloha i ka lala hou 0 ka Ahahui Hoole Waiona Lahui Uniona i ku ae la. He palapala ka ikauohaia e hoouna aku i ka peresidena Miss Anna A. Gordon e hoike aku ana i ka mahalo a na lala o ka ahahui i kukuluia maanei no ka hana a Mrs. Anna Marden DeYo, ka elele a ka ahahui lahui makua ma o kona kukulu ana i ka ahahui hoole waiona Uniona Lahui ma Honolulu nei. Ma keia ku ana ae la o keia ahahui a na wahine aohe teritore hou aku maloko e Amerika i koe me ke ku ole a kekahi ahahui o kela ano. Aneane he 25,000 mau Ahahui Hoole Waiona, o na wahine i kukuluia a ma kahi o ka miliona na lala. He halawai na na luna nui i kohoia ke malamaia ana ma kekahi manawa ma keia mua aku. O ka Ahahui Hoole Waiona a na Wahine Kristiano ua ikeia ia ma na wahi apau he ahahui na na wa-hine Kristiano, i hoohuiia no ka hoopakele ana i na home; ka hoopau loa ana i ke Huai ame ke kalewa ana i ka waiona, ka malama ana i ko kanawai ame ka hooikekie ana ae i ke kulana o na makaainana.
HOAHEWAIA O ERSTINE NO KA
HOEHA E KE KIURE A DESHA.
O ka olelo hooholo a ka papa kiure a ka Lunakanawai John B. Desha o ka hoihoi ana ae i ka aha ma ka Poakahi nei ma ka hihia hoeha o Ernstine, ua pili ka hewa hoeha me ka mea eha ku i ka make iaia no kona hoeha ana ia E. S. Lee, he Korea kumeka kamaa no Wahiawa. Ma ke kakahiaka o keia Poaono iho e kau aku ai ka Lunakanawai Desha i ka hoopa 'i maluna ona. He hihia keia i hoohalahalaia mai ka aha hoomalu ae o Hono-lulu a i ka aha kaapuni, ua hoopa 'iia o Ernstine e ka Lunakanawai Harry Steiner ehiku la e paa ai maloko o ka halepaahao, a no ia olelo hooholo i hoohala ae ai o Ernstine imua o ka aha kaapuni a hoahewaia mai la no hoi e ke kiure. Ma ka moolelo elike meia a na hoike o ka hoike ana ae imua o ka aha, ua hoeha maoli ka o Ernstine ia Lee, ke Korea kumeka, ma ke ano me he holoholona Ia, Ma ka manawa e holo aku ana ko Ernstine kaa oto a e holo mai ana hoi ko Lee kaa ka hooku'i ana, ua hoi hou mai la o Ernstine a alualu mai la mahope o ko Lee kaa, a i ka loaa ana mai o Lee, ua pepehiia o Lee a oha loa e Ernstine elike ma ka oleloike a na hoike. Ma ka la 6 o Maraki keia hoehaia ana maluna o he alanui Waikakalaua.
WAIHO KE KAHUKULA GIVENS
I KONA KULANA
Ua hoea mai i ka hooko maoli ia ana o na houpuupu o na la aku nei i hala, no ka waiho mai o ke Kahukula Nui W. E. Givens, i kona noho poo ana no ka oihana hoonaauao ma Hawaii nei, mamuli o kona hoouna ana aku i kaua palapala waiho oihana imua o Kiaaina Farrington, ma ka Poakahi iho nei. I ka waiho ana aku i kona noho poo ana no ka oihana hoonaauao ma Hawaii nei aole ia malalo o ke kahi kumu okoa ae, e laa paha na manao ku-e a koonei poe, i hoala ae ai nona, aka no kona apono ana aku, e lilo i kokua lunanui no na kula aupuni ma Okalana, Kaleponi. Ma ka la 29 o Iulai ae nei, € pau ai kona paa ana i ke kulana kahukula nui ua hoopaneeia aku kela manawa, a komo iloko o ka mahina o Iulai, i hiki ai iaia ke hooponopono i kana mau hana apau mamua o kona haalele ana iho ia Honolulu nei, no ke kahua hou o kana hana. No ke pani ana ae i ka makalua e hoohakahakaia iho ana, ma ka waiho ana aku la o ke Kahukula Nui Givens i kona kulana, aole he mea i loheloheia ae iloko o keia mau la; a oiai e hoomaha ana na kula aupuni, ma ka la 10 o ka mahina ae nei o Iune, e lilo ana ka manawa hoomaha o na kula, i wa nui kupono no ka noonoo ana mai o ke kiaaina, i kana kanaka i make
HAULE IA MOKULELE ILOKO
O KE KAI.
He lono ma ka radio moi Wailuku
mai o ka loaa ana ae ma ka Poali-
ma o ka pule aku la i hala, ke hoa-
kaka ana no ka halawai ana o ke-
kahi o na mokulele a na mokukaua
me kekahi pilikia ma ka lewa, a no
ia pilikia i haule iho ai iloko o ke
kai ma kahi i kokoke i ka home o
Harold Rice e pili kokoke ana ma
Puunene, mahope iki iho o ka hora
5 o ke ahiahi Poalima. O na kana-
ka e kau ana maluna o ia mokuea,
oia ke Kapena Montgomery, ka Lu-
kanela Neilson ame ka Lukanela
Clyde Smith, aohe lakou i eha o ka
mokulele nae ka i nahaha ma ke-
kahi wahi. Ua koloia ae ia mokuea
ahiki i ka pae ana i kula ma kahi
kokoke i ka hale o ke kalapu ma
Kahului.
Ia H. Rice ka e noho ana ma kona
hale, ua ike aku oia i ka opeapea
ana ae o ia mokuea a haule iho la
iloko o ke kai; o kona holo aku la
no ka ia a loaa kekahi waa a hoo.
maka aku la ka hoe ana no kahi o
ka mokulele poino, e lana mai ana
iloko o ke ka'i eia nae iaia i holo
aku ai ua poiia mai la kona waa
e kau ana e ka nalu a kahuli, a
au hou oia i kula. Mahope wale iho
ua loaa iaia he mokukolo a oia ame
William Walsh o Kahului ame ke
kapena McNichols ka i holo aku
maluna o ia mokukolo ahiki i kahi
o ka mokulele, a i ka paa ana o ko
kaula i ka mokulele ua koloia ae la
ia ahiki i ka pae ana i kula, a pa-
kele na olulo.
———————
KA AHAHUI PAEAINA O KA
EKALESIA O IESU KRISTO
O KA POE HOANO 0 NA LA
HOPE NEI, MA KA KALIHI.
E kuu Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, Aloha kaua:— Mamuli no .0 ka hanohano kiekie o ko Hawaii aina, a lahui, pela no ke aupu-ni hoola o ke Akua i pahola ae ai apuni, a nolaila, ke pahola aku nei au i na mea i hanaia ma ka noho ana o koia ahahui paeaina ma Kali-hi o Aperila 34, 25, 36, 27, ma ka Poalima 24, e na haiolelo mai ka peresidena paeaina mai, ame kona mau hope ame na misiona haiolelo i na mokupuni i kohoia i kela kau mua i kohoia ai a ma ka Poaono 25, a. m., ae, i noho mai ai ka Ahahui Manawalea me kona mau lunanui no na hoike hui a na elele mai na mokupuni mai, ame ko Oahu nei, no ka pono holomua o na lala Ahahui i kukuluia apuni. Ma ka hora 12 i kukuluia mai ai kekahi luau nui e hanai ana i ka nui i hiki mai no umi-kumamalima haneri a oi aku, i hanaiia e ka ikaika hoohana e ka Ahahui Manawalea wale no o Kalihi. Puaa laulau, ame i'o pipi, aku maloo, Samano luau i hui pu ia a laulau limu lipoa, manauea, aalaula o Waikiki aala i ka ihu ke hoonuu pu ae, me ka io puaa momona. Nui ka hoonuu ono pu me ka poi. Ma ka p. m., ae, i noho mai ai ka Ahahui Kamalii ma ko lakou mau lunanui, na hana i maamau o ia Ahahui no, a noho hou mai ma ka hora 7 p ia p. m., no na hookuku himeni hookani pila kika me ka hao kila, ame na haiolelo noeau a na opio kaikamahine a opio kane. O ka olelo hooholo a na lunakanawai o ia po, o Laie ka i puka ma na hana apau o ia po. A hookuuia ma ka a. m., Sabati 26 ae. Ua noho e ka ahaluna apuni mamua o ka hora 10 a. m., o ka manawa e pule ai. Peresidena Paeaina ame kona mau hope ma ka noho ame na mikiona haiolelo. Ua kaheaia mai apuni ka paeaina ka nui o na Lunakahiko ma ke ku ana iluna a heluia 165 oihanakahuna Aalona, kumu diakona, ua ku mai ka peresidena paeaina a hoolaha mai i na manao ano nui o ia halawai, oia na peresidena apana e noho ana apuni. O ka mua e a'o oe e aloha, e haahaa ko akahai, i hiki ia oe ke a'o aku i na hoahanau o kou apana; I hiki ia oe ke hoopololei i na hemahema o kou apana. Na ke kakauolelo o ka halelaa i pano mai i ka nui o na hemahema a nui ka hana no ka poe i hele ae e komo i ka halelaa. Ua hoike mai ka peresidena halelaa i ka malama pono ole ia o na ki e komo ai iloko o ka halelaa, ame na hemahema, no ka poe e manao ana e hele mai ana e komo e pono e loaa pu mai he pepa apono mai kona peresidena mai. Ka lua. Pehea Ia i holo nui ai keia lahui i ka make, a o na lahui e komo mai, ke holomua nei lakou oiai, o keia lahui, e komo mai nei ke holomua nei lakou oiai, no kela lahui keia aina nani loa, a oluolu a ke Akua i hana mai ai no oukou, maikai kupono na meaai, kalo, i'a ame na huaai, ke nui nei ka make. Ua waiho mai ka peresidena pae-aina e pane pakahi mai kela ame keia i ka lakou hoike e ulu hou ai keia lahui ma kekahi apana pepa. Ua ku-e ae o C. K, Kamoa, e noho maoli no i halawai, no keia kumu ano nui, aponoia. A hookuu-
make ai e hookohu mai, no ka lawe
ana ae i na ko 'iko 'i o ka "oihana
hoonaauao, no keia komo hou ana
mai o na kula.
a no ke anaina haipule hora umi.
Ua waeia mai na haiolelo no 5
minuke pakahi aia na ke alakai
o ka papa himeni o ia a. m.
Ua nui ko'u mahalo, aole owau
wale no, he nui no ka ikaika ame
ka hanohano o ke alakai himeni o
Kalihi kona kulana, e haawi ana i
kona ikaika me he he kenerala
e alakai ana i na pualikaua imua
o ke kahua kaua, no ka lanakila
o kona aina hanau, a pela i'o noi
Ma ka p. m., hora 2 o ia auwina
la, i komo mai ai ko Laie papa hi-
meni ame na haiolelo o in halawai
i kohoia a waeia Ua piha pono na
noho mai o a o oluna i hoonohoia,
lawa kupono na wahine nunui mai-
kai, piha ko lakou mau leo he uuku
na opio kaikamahine. Lawa pu ka
aoao o na kane na leo e solo pakahi
ana iloko o ke aluka o na leo he
poe i kupa ponoi ia hana no Laie
mai na kumu mua loa mai.
Ua piha ka hale i ko lakou mau
leo, a o ka'u i nana aku ai i ko
Kalihi poe himeni, aole kela piha
pono o io Auwaiolimu papa himeni,
Ua make; ua pau i na aina hooku-
onoono, a hoopulapula, aia i Laie
kekahi poe, he poe malihini ko Ka-
lihi, he liilii ka hapa nui, o pomai-
kai aku ana lakou mahope i ka la-
kou kumu akamai e haawi pau loa
ana i kona ike ame kona ikaika a
ono pu me kona leo.
Ma ka halawai o ia po, ke koho
ana, a hoomau i na lunanui o ka
ekalesia ma ka honua holookoa, e
apono aku ana kela anaina holookoa
imua o ke Akua ka makua mau loa
amene.
Me na haiolelo mai na peresidena
mai, a ma ka Poakahi ae na a'o
ana i na oihana Uke ole o paaia
ana ama na bana i hoopaneeia. A
he hulahula hoohauoli ko ia po, hoo-
pau, i ka maluhiluhi o na opio.
Ua hiki aku ka heluna kiekie o
na hoike helu a ka papa kiakona i
ka ekolu kaukani a oi aku o ka
poe i komo ae iloko o elua mahele
halawai ma ka luakini, a ma ka
ball hulahula o ka a. m., Sabati.
Mr. Lunahooponopono, o keia wa-
le no ka moolelo makahiki o keia
ekalesia ma Hawaii aina a lahui
ponoi o kaua, mai nana i kona nui
loa, a loihi. Uumiia iho iloko, aloha
kaua.
J. K. A. KAHUKU.
HAINA NANE.
Mr Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Welina kaua:— E oluolu mai hoi ia'u no ka'u haina o ka manu hulu melemele puapua ole a ke keiki hanai manu o Kahuku e hoo. puhili nei i ka puniu o na mea apau e huli nei, O ka manu a ua keiki nei, he manu hookalakupua no o ka noonoo, me ka noeau no ka mea e lona ai i ka mea e imi ana. Eia no ka inoa o ua manu hulu melemele puapua ole nei: Eaina. KAlPOLEIMANU, o la hoi he wahine ke kino o ua manu hulu melemele puapua ole nei, nona hoi au e hooheno nei: He manu kuu boa, Noho mai kanahele. Ua olelo ae ua kae 'ae 'a nei o Kahuku, he melemele ka hulu o kana manu, ae he melemele io no ka bulu, i ka hapa waena, o ia hoi lei, nona keia hooheno ana: Hanohano Oahu lei ka ilima, Kohu manu oo hulu melemele. Hanohano io no ka bulu o na manu nei, ina oe o nana ma ke alanui o Maunakea, mauka o ke alanui Moi, e alawa ae oe ma na aoao o na alanui nei, he melemele hoi kau o ka bulu i ke kakau mai, mawaho o na halekuai o na Pake, me ka noho aku no o na kahu e milikaa i ua manu hulu melemele nei Eia hou, ka melemele o ka bulu a ua keiki nei o Kahuku e hale ae ka-kou ma na uwapo e pili mai ai na moku, e ike hou ana kakou i ka melemele o ka bulu i ka paa ia mai, e na kaikamahine kau lei, a oi loa aku ka nani ame ka u'i o ua hulu melemele nei, i ke kauia mai ma ka a-i, e na kamahele e kau ana maluna o ka moku no ka hoi ana i ko lakou home me ua hulu melemele nei. Ua olelo hou ae no ua kae 'ae 'a kiamanu nei, he ono ke poo, ae he ono io no ke poo o ua manu nei, no ka mea aia ilaila kou maka kahi i koiikoi ai; nona keia hooheno ana: Aloha no au i ko maka, Ko ihu waliwali ka'u i honi iho, . He ono kona Kino puipui, pela kona ekekeu, oia no na lima e peahi mai ana ia kaua e kipa maloko i olu ai nei nui kino, hooluhi ino, be ono na u-ha, a moni aku ka haae i na wawae, ae he ono io no ke kino holookoa o ua manu nei; o ia hoi he wahine ke kino o ua manu nei, o kona inoa piha o KAIPOLEIMANU. O ke kupanaha o ka manu a ua keiki nei o ka puapua ole be panapana no nae, ae o ia iho la ka manu puapua ole be wahine, ka mea pili o ka hanu, be panapana no nae i ke ao ame ka po, i o ianei mai kela A. D, 1924 i hala aku la, a pulelo i keia A. D. 1925. E nana aku kakou i na aha hula-hula he niniu poahi hoi kau me ka pakana, e panapana ana i o ianei E nana aku kakou i ke kikala o na wahine aole o lakou puapua he puipui no nae kikala; nona keia hooheno ana: Maunaloa kikala nui upehupehu,
E WAIHO MAI ANA KE KAHU-
KULA NUI GIVENS I KONA
KULANA.
I kulike me ka hoakaka a kekahi mea i hiki ole ke kanaulaia ka oiaio o kana olelo a i kakoo ole ia ae nae hoi kana hoike e Mr. Givens ponoi, e waiho mai ana o W. E. Givens, ke kahukula nui, ma na la waena o ka mahina o Iune no ka lawe ana i kekahi kulana hana i haawiia mai iaia, o ia hoi, he kokua luna kula no na kula o Okalana, Kaleponi. He lono ka i loaa ae ma ka po o ka poakolu o ka pule aku la i hala e hoakaka ua kohoia o Mr Givens me ka lokahi p na hoa o ka papa o na komisina kula ma Okalana, i kokua lunakula nui nolaila. Aohe pili p ko Mr, Givens ku-eia ana maloko o ka ahaolelo i pau iho la mo keia waiho ana ona i kona kulana. Ua oi aku kona hauoli no ka ka ahaolelo mau met i haua ai e pili ana no na kula a me ka mea e pili ana nona, oiai nae be mau pilikia kekahi i ikeia aku e na hoaloha o Givens e pili ana nona aka nae ua oi aku ka ka ahaolelo maikai i hana mai ai nona mamua o ka kekahi poe i manao ai. O keia manao o Mr. Givens e waiho i ke kulana ana e paa nei aole ia no kona kahalahala, aka no ka lawe ana i kekahi hana i oi ne ka maikai i haawiia mai la iaia. Ma ka oleloia, inia e hoi aku ana no Okalana, e komo aku ana oia
PER
STRAUCH
Our List Changed Daily . Kaimuki— 7th Ave., 1½ blocks from Waialae Road — 3 bedroom house and small cottage— Lot 75x200, street improvement all paid Price $8 000, on terms. It will pay you to investigate this. Kilauea Street between 9th and 10th Avenues — Brand new 2 bedroom cottage with built in features and modern conveniences. Lot 50x150, well improved price $5,250—4760 down, balance on terms. This is a bargain. Houghtailing Road near School St. A dandy 2 bedroom cottage Lot 50x100. This is a big buy-price $3500,— $1300 down, balance on Kalihi Road— 2 dandy 2 bedroom bouses with garages. Make us an offer. Kalihi —Thomas Tract— Beautiful lots in this Tract, $25 down, $15 per month. terms,
P. E. R. STRAUCH
The Home Builder
75 S, King St. PHONE 1043
After 6 P. M. and Sundays Call 51187
HOOLAHA PA-ILINA.
Oiai ka la 30 o Mei, ka La Kau Pua, ke hookokoke mau mai nei, nolaila ke kauohaia aku nei ka poe apau i kuleana i ka Pa Hina o Kalaepohaku e hele ae o hoomaemae i ko lakou mau pa mo ka hoohakalia ole. Ha ke kauoha, D. K. MAUNEKEA, Luna Pa-Ilina, Kalaepouaku. 6360— Mei. 14, 21, 28.
me kekahi o na hooponopono ano hou loa no ka hookele ana i na kula ma Amerika kahi lehulehu o na manawa kupono loa nona e pii aku ai ma kekahi mau oihana e ae; e hui a e hana pu aku ana oia me Fred M. Hunter, kekahi o na kahukula koikoi o ke Kulanakauhale o Okalana maloko o Amerika, ke kanaka i noho poo ma ke ano he peresidena no ka Ahahui Hoonaauao Lahui, he kanaka i lilo kana mau alakai hana ana i mea hooloheia maloko o ka ahahui, pela ka oleloia mamua o kekahi lala e ao o ia ahahui. Ma ko Mr. Givens manawa e lilo ai he kokua kahukula nui ekahi aia oia ma ke kulana e hoopiiia ae ai i kahukula nui ina no ka hakahaka nei o ke kulana peresidena. E pani ana oia ma kahi o E Morris Cox, i make, ke kokua kahukula ekahi o Okalana, a o ka hoahanau hoi o Isaac M. Cox, ke kumukula poo o ke kula o Kalihi-waena. He mau mahina kakaikahi i hala aku nei ka make ana o Isaac E. Cox a o ia mau ka waiho hakahaka o ia wahi. O keia mau hana i hoikeia no la, pela ka mea i manaoia, ke kumu o ko Mr. Givens waiho mai i kona kulana ma Hawaii nei. E lilo ana keia waiho mai o Mr. Givens i kona kulana he kahukula nui no Hawaii i mea nuneia e na pohai o ka oihana hoonaauao ame kalaiaina ma Hawaii nei. Ua maopopo mua paha i ke Kiaaina Farrington keia waiho mai o Mr. Givens i kona kulana ame ka ole, he mea maopopo ole in. Ma ka moolelo ua noho hana nua no ka o Mr. Givens malalo aku o Mr. Hunter oiai o Mr. Hunter e noho ana he kumupoo no ke Kula Kiekie Garfield o 1100 mau haumana ka nui, a ua manaoia, mamuli o ia kamaaina mua o Mr. Hunter ia Mr. Givens ke kumu o ka haawiia ana mai la o ke kokua kahukula nui no ke kulanakauhale o Okalana iaia. Ua hanauia o Mr. Givens maloko o ka mokuaina o Indiana ma kekahi aina mahiai kokoke i Anderson, Indiana, ma ka la 10 o Dekemaba 1886, maloko o kekahi kula o ia anana kuaaina oia i hele mua ai, a mahope mai i ke kula kiekie Butler ame ke Kula Nui Indiana a ua puka pono mai oia mai ke kula hope mai i ka 1913. o ke kumu o kona puka koke ole ana nui ke
HOOLAHA KU KIAI AME
HOOLEWA
Ma keia ke kauohaia aku nei na lala apau o ka Ahahui Kokua ame Manawalea o na Poola e akoakoa ae ma kahi o M. E. Silva, ma ka hora 6:30 p, m. o keia Poaono iho, Mei 23, no ke ku kiai ana i ke kino wailua o ko kakou hoahanau D. K. Kaeo i haalele mai i keia ola ana, pela hoi ke komo pu ana aku ma kona anaina hoolewa ma ka hora 3:00 p, m, o ke Sabati ae, Mei 24, a ka'i aku no ka ilina o Kawaiahao. Hele mai me ka aahu piha o ka ahahui Ma ke kauoha WILLIAM K. RICHARDS Peresidena, Hui Kokua ame Manawalea o na Poola-6361— Mei 21.