Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 22, 28 May 1925 — Page 4

Page PDF (1.45 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, MEI 28, 1925
ka mea o ia noho ui okoa no ou, aia a i kekahi manawa a'u e halawai aku ai me ia ea, hoopa aku ai iaia, a noi pu aku iaia e hele pu mai oia me a'u i anei, a maanei kakou e paina pu ai. Pehea la keia i kou manao?" wahi a ka haku. "O, ua pono loa kena manao ou, e oluolu oe e hoomakaukau no kekahi auwina la, i ko Geladiola manawa e kaawale ai mai ka home aku nei," wahi a Mrs. Demona," no ka mea, ina o Geladiola kekahi i ka hale hei aole e loaa ana he pomaikai ia'u, aole e lilo ana ka noonoo o ia kanaka au e lawe mai ai maluna o'u, aka e haawi koke ana ia kanaka i kona puuwai ia Geladiola, e noonoo iho oe he oi ae ko Geladiola ui i ko'u. "Ina no ka hoea mau mai o kela kanaka au e lawe mai ai ianei no hapa kakini manawa e lilo ana ko'u helehelena ame ka'u mau olelo oluolu a waipahee i mau mea huki mai i kona noonoo apau maluna o'u, a o ka loaa no hoi ia o ka'u ulua, a ia manawa e hoike aku ai ia kanaka he kaikamahine ka'u aole mamua ae." "Maalea no ka hoi oe i ka hoolala ana i ka mea e hiki ai e loaa kau ulua," i pane aku ai ka haku me ka minoaka ma kona mau papalina. "Wahi au i kamailio mai nei he keonimana kau e noonoo la iloko iho ou, ina he mea oiaio ia, e oluolu hoi ha oe e hoike mai ia'u i kona inoa ame kana hana, a he kanaka waiwai anei oia me ka ona ole," i noi ae ai ka wahine kane-make. No kekahi manawa ka nalu ana iho o ka haku ; ma na hiohiona apau ana e ike aku ana no ka lede na kuhihewa loa oia iaia he wahine waiwai; ina he wahine waiwai oia, aole e makemake ana e mare kane hou, ua lawa ka waiwai nona e ola ai me ka lako ahiki i kona manawa e hooluolu ai. I ka loaa ana i ka Haku o kekahi manao, a oiai ua makaukau mau oia me kekahi moolelo hoopunipuni no ka manawa iho la elike me keia, i mai la me ka helehelena hoihoi: "E ka lede maikai, o ke kanaka a'u i hoakaka aku nei ia oe he banako kana; he home nani kona maloko o ke kulanakauhale, a nona hoi kekahi aina nani a waiwai nui maloko o Nu Ioka nei a ma kekahi mau wahi mawaho aku o keia kulanakauhale, a maloko o kona home nani mawaho aku o ke kulanakauhale malaila mau oia e hoi ai a hoomaha ma na la ikiiki moanopu kukahaoa o ke kau." "Aole aole hoi ha he kanaka mare wahine ole oia, aka he kanaka i kamaaina i ka noho ana me ka wahine, a he mea maopopo loa ke koho aku ua lehulehu aku la no hoi kana mau keiki," wahi a Mrs. Demona. "Ae; he kanaka oia i mare mua i ka wahine a ua make nae kana wahine i nei manawa, a oia hookahi wale no ke ola mai nei me ka mehameha Ioa. Ma kana mea o ke kamailio ana mai ia'u i kekahi la, ina e loaa ana iaia kekahi wahine kulana maikai a nana hoi e hooponopono i kona mau waiwai he nui a pau, aole oia e hoohakalia ana i ka mare ana mai iaia, a oiai, P oe ka mea i kupono loa nana, ke paa nei kuu manao i hakalia wale no kona apono mai e lilo oe nana i kona ike ole ia oe, o ka ui auanei kena ou la e nele ole ai kona hialaai mai." ''Pehea ka nui o kona waiwai i kou manao?" wahi o ka ninau a ka wahine puniwaiwai a hanohano. "O ma kahi o na miliona, pela ko'u koho iho i nei mana-wa," wahi a ka haku ; "ma ko'u noonoo iho la o ka wahine waiwai elike me oe aole e lilo ana ka ninau pili dala i mea nui nau e noonoo ai, no ka mea, na ka mea ilihune paha ia aka no'u, ua waiwai mua no oe," wahi a ka haku o ka pane ana aku ma ke ano pai." "Pela no, aka he mea pono no nae no kekahi wahine waiwai ke mare aku i kekahi kanaka waiwai, no keia kumu, i mea e loaa iho ai ia'u aole kela kanaka he mea huli mai i waiwai nona ma o'u la, a aole no hoi oia i mare mai ia'u no ke dala aka, no ka makemake wale no ame ke aloha. "Eia hou, ina au e mare aku ana i kekahi kanaka nui o kana dala ua paluaia iho ka pomaikai maluna o Geladiola a maluna pu ou i kekahi la e hiki mai ana, ke maopopo mai Ia anei ia oe ko'u manao?" wahi a Mrs. Demona. No ka lilo loa o ko ka haku noonoo maluna o kekahi mau mea oiai kona man maka aia maluna o na puupuu lanahu » e au. mai ana maloko o ke kapuahi hoopumehana aole oia i lohe mai i na olelo hope a ka wahine. O kana mea e noonoo ana ia manawa o na wawa olelo ana lobe ai mai kekahi poe mai, o ka oi aku mai a Kakalaika mai e pili ana i ka waiwai o ka ohana Demona, ua lilo i mea kanalua nui nana ka oiaio o ia mau mea, no ka mea, ma na olelo ponoi mai ka waha mai o ka wahine i noonoo iho ai oia he mau wahine ilihune loa o Mrs. Demona ame kana kaikamahine ia manawa, o na wahine i haalele iho e ka lakou inau kane waiwai aole lakou e ake hou aku ana e mare kane, ua lawa loa ka waiwai nona e ola aku ai ahiki i kona mau la hope. A hala kekahi minuke ia Mrs. Demona o ka noonoo ana aea pono ae la kona mau maka iluna a ninau mai la i ka haku "Owai ka inoa o kela kanaka wahine-make au i kamailio mua mai nei?" Oia mau no ka noho mumule loa o ka haku aohe pane mai no ka mea ua lilo loa kona noonoo maluna o ka mea e pili ana i keia wahine a ua lohe ole mai oia i ka ninau a ka lede Demona E noonoo ana ka haku no ka hoaloha ona no Kakalaika, o ia ke kanaka kupono loa i kane na Mrs. Demona, aka nae, noonoo hou iho la oia aohe paha he nui o kana mau dala i koe ia ma nawa. "I ko'u nana aku i keia wahine i nei manawa aole oia he wahine waiwai elike me ka'u i lohe mai ai nona; aohe ona hiohiona e ikeia aku ai he wahine kuokoa oia o ke ola ana maluna o kona mau waiwai iho, no ka mea aohe ona mau «ahu nani elike me na wahine waiwai, ke hana aku i ko lakou kulana he hanohano maoli no. "E nosi aku ana au ma na mea apau e pili ana i nei wahine ma ka la apopo, i maopopo ia'u kona mau aoao a pau, me ka hoopau manawa hou ole aku. I ko'u nana a noonoo ana no'u iho ua lilo maoli au i kanaka hupo mamuli o ko'u punihei wale ana elike me ia a'u e ike nei no'u iho i nei manawa." I ka loaa ana o nei manao iaia, o kona ku koke ae la no i iluna a i mai la : "Eia ka he halawai ka makou o keia ahiahi la maloko o ka hale halawai, ua palaka loa ia au, akahi no a haupu ae la. Ea e huikala mai ana nei oe ia'u ke hookaawale koke aku au ia'u iho mai ia oe mai oiai eia no keia manawa i ke ahiahi okoa?" "O, e huikalaia oe," wahi a ka lede, eia nae, ke noonoo la oia ia minuke i ke kupanaha o ka haku aohe i pane mai i ma haina no kana mau ninau hope elua o ka ui ana aku iaia a kona hoi no ka hoi ia. No keia pane a ka lede o ko ka haku kaha aku la no ia hele a nie ka awiwi loa oia i hele aku ai a hoea i ka hale halawa kahi i maopopo loa iaia e loaa aku ana no o Kakalaika iaia malaila. I kona halawai ana aku me Kakalaika, ninau koke aku la no: "Ea, e oluolu oe e hoike mai, pehea oe i manao ai he ohana waiwai ke Demona?"
"Heaha ko'u mea i manao ai?" i hoopili mai ai o Kakalaika
ika ninau a ka haku. "Aohe paha ia he ninau no ko'u ma-
nao, aka he ninau no ko'u ike a. hoomaopopo ana. Ua kama-
aina kela ohana i na mea a pau e noho nei maanei he onami-
liona kela ohana no ekolu hanauna kailike i hala aku nei. He-
aha ke kumu o kou ninau ana mai ia'u no ka mea i pili i kela
ohana."
wahi hou a Kakalaika o ka huli ana mai e nana.
"O ke kumu, ua loaa ia'u he kanalua nui no ka mea e pili
ana ia ohana ; ma ka'u nana aku me he mea la ma na hiohiona
apau ua makemake loa kela lede Demona e loaa nui aku ke
dala iaia, a he kulana ilihune loa kona i nei manawa," i pane
aku ai ka haku.
"Pela ? Makemake loa au e kau aku ko u mau lima maluna
o na peni elike me ke kau ana o ko lakou mau lima maluna o na
kaukani dala. O na kanaka waiwai a pau Ia ea, a'u i kamaaina
ai he poe pi, o ia ko lakou maa mau ia. E nana i kuu kiaaina
kahiko, no kona pi loa ia'u pomaikai ka loaa mai hookahi wahi
kika a wahi dala lulu no ke kalapu mai iaia mai. E hoopoina
nae kaua ia, heaha kou kumu o ka hoohuoi ana no kela ohana
Demona, makemake loa au e maopopo i nei manawa?"
"He mau kumu kupono no ko'u hoohuoi ana," i pane aku ai
ka haku. Ina ua maopopo loa ia oe he kaikamahine waiwai
19 o Geladiola, elike me kau hoakaka ia'u, alaila e moepoo aku
ana au ahiki i ka hookoia ana o ko'u makemake."
"O, aohe wahi kumu kanalua iki nou no ia kaikamahine ma
na ano a pau. E makaala oe nou iho, no ka mea o kou hou-
lolohi wale ana he kumu nele ia nou no ka mea aole oe i ike
aku i ka manao o kekahi kanaka e i oi ae ke alaia mamua ou a
o ka lilo no ia o kela kaikamahine ui a ka launa ole mai ia oe
aku a hoaa oe. Ia oe paha auanei e hoohuoi ana no ko laua
waiwai, mai kahi e mai no kekahi palaualelo a lilo ana kela
kaikamahine, a o kou mihi ana iho mahope he mihi waiwai
ole."
"O, ma ko'u manao aole no e nui ana ke poho ina oia e lilo
aku ana i ka mea e," wahi a ka haku, no ka mea, he nui no hoi
na kaikamahine Amerika hooilina waiwai e ae i koe."
"Pela no, aka aole i like ko lakou ui me ko Geladiola ; a eia
lou, mailoko ae o umi mau makuakane eiwa o lakou e nana
mai ana a ke kanaka e makemake aku ana i na lima o ka la-
kou mau kaikamahine i kane na ka lakou mau kaikamahine.
O na kaikamahine a na wahine kane-make o lakou ka maa-
lahi loa e lilo ai i wahine-mare no ka mea e huli a e make-
make ana ia mea he waiwai, a e lawe aku oe i keia ao a'u ma-
una o ia kumu.
"Eia hou, ma ka olelo ana ae ma ka mea oiaio loa, he ma-
kana nani loa o Geladiola e hauoli iho ai kekahi kanaka ke lilo
oia iaia. Ma ko'u manao ilio ua haulehia loa oe i ke aloha ia
Geladiola ma keia manawa me ka hoohewahewa ole ke olelo
ae, a ina oia ka mea oiaio heaha iho la ka mea o ka hoohema-
hema ana aku oiai ka manawa kupono loa eia mamua o kou
mau maka."
"Pela palia i kou manao, aka, i hoike aku au ia oe, he oi ae
ko'u haawi ana aku i ko'u puuwai no na manamanalima liilii
o ka ui o ka Mauch Chunk mamua o ke kino holookoa o Miss
Demona.
"I lohe maopopo mai oe i ko'u manao i nei manawa ea, ua
konakona loa au ia Miss Demona he wahi hana liilii wale no
e hanaia aku ai o kona kaawale aku no ia ma'i a'u aku. Eia
nae, eia hoi oe ke koikoi mau mai nei ia'u i ka po ame ke ao
no kau mau dala a'u i aie ai. E huli aku paha au i dala ma
kekahi alahele okoa, a eia nae ia'u e noonoo ae ai no kekahi
alahele he pohihihi maoli no ka malaelae omua, nolaila e aho
io no palia ko'u mare aku i kela kaikamahine iloko o ka ma-
nawa kokoke loa e hiki ana."
Ma ka manawa a nei mau kanaka e kamailio nei maloko o
ka hale halawai, he mea okoa Ioa hoi ka i hanaia maloko o ka
hale o Geladiola ma ia manawa.
No ka maluhiluhi loa o Geladiola iaia no a hoea i ka hale
ua hoi koke aku la no oia noloko o kona rumimoe a ua hoo-
pihoihoi loa ia oia e hiki ole ai ke iho mai i ka rumi hookipa
malalo ia ahiahi. I kona manawa i hookani aku ai i ka bele
ua loaa koke no ka ike ia Felorika Wela no kana hana i make-
makeia mai ai e Miss Demona.
"E wehewehe koke ae oe i ko'u mau pono aahu apau elike
me ka hikiwawe e hiki ana ia oe," wahi a Geladiola iaia i
hoea mai ai. "Ua maluhiluhi loa ia au. Mai ku mai oe me
kela me ka nana wale mai no, aka e hele koke mai a wehe-
wehe ae i ko'u mau pono apau."
"Pehea ua halawai anei oe e Miss Demona me kekahi ulia?'
i hooho ae ai o Felorika. "Ua hele kou helehelena a nanana-
kea loa."
"Wehewehe ae i ko'u mau pono aahu apau a kahi koke mai
i kuu lauoho ! Ua hele ko'u poo a like me kekahi mea e wahi-
ia ae ana; o keia nalulu no hoi!
E Felorika, auhea kuu pine omou daimana?" i nui ae ai ka
leo o ua o Geladiola me ka pii ana ae o kona lima i ka a-i.
"Aole oe i hoopaa i ko manawa i hele aku nei," i pane aku
ai o Felorika me ka malie loa." Ua maopopo loa ia'u aole oe
i Iawe pu i ko manawa i hele aku nei i ka holokaa."
"O, ua hoopaa au ma kuu umauma, ke hoomanao nei au
ia hoopaa ana!" i nui mai ai ka leo o Geladiola. "E milimili
ana no hoi oe i kuu manawa i komo mai ai."
"O, ua kuhihewa loa oe, aohe a'u mea e milimili ana i ko
manawa i komo mai ai," i pane aku ai o Felorika.
Ku ae la o Geladiola ia manawa a hele aku la ma kahi ana
i waiho ai i kana pahu kahi ana e waiho ai i kana mau mea
liilii a pau no ka huli ana i ke ki. I ka loaa ana o ke ki a ko-
mo aku la ika ume ua hemo mai la ka ume, a hoomaka iho la
e nana kaholo ialoko.
"Aia hoi paha la aole oloko nei ! Heaha kau i hana ai me
ia pine, e Felorika? He ke kanalua ole aia malalo o kou mau
kapuai wawae, e huna ana oe, e kena kaikamahine noonoo ole
ae he mea nani ia."
Mahope o ko laua noke ana i ka huli no kekahi manawa
a nele ka loaa, ua hoopuupuu mau ia ae la na lanahu aa iloko
ona ahiki i ka ikaika loa o ka aa ana.
"O, me ke kanalua ole, he hana ia au i hana ai me ka manao
e aihue ia pino, aole no hoi e hiki ia oe Ia ke hoike mai i ka
mea oiaio aia ia pine ia oe? He makemake mau oe ia pine
me kou kuko nui e lilo ia mea ia oe!"
Ua hele ae la ko Felorika helehelena a keokeo pu ia mau
minuke no kona kuhiia aku aia iaia ke pine, oiai nae ua lilo
i ka lima okoa, a e maopopo ana ka mea nana i lawe ia pine
ma nei nee ana aku o ka moolelo.
Oiai o Felorika e ku la ke iho makawalu iho la kona mau
waimaka e hiki ole ai ke uumi iho no kona kuhiia aku aia iaia
ke pine, ua like no ia iaia me kona kapaia aku he aihue.
No ka hiki ole iho la iaia ke ku hoomanawanui hou, huli aku la
oia a hele aku la mailoko aku o ka rumi.
(Aole i pau.)
MA KE KAUOHA
Na Kanawai Ahaolelo Kau o 1925
KANAWAI 1.
(Bila o ka Hale Helu 1.)
HE KANAWAI
E HOOKAAWALE ANA I HUINA DALA NO KA UKU ANA I NA LILO O KE KAU MAU O KA HALE O NA LUNAMAKAAINANA O KA AHAOLELO O KE TERITORI O HAWAII O KA MAKAHIKI 1925.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii:
PAUKU 1. E hookaawaleia a ma keia ke hookaawaleia nei
ka huina o Kanalima-kumamalima Tausani Dala $55,000.00) mai
ka waihona mai o ka lehulehu no ka uka ana i na lilo o ke
kau mau o ka Hale o na Lunamakaainana o ka Ahaolelo o ke
Teritore o Hawaii o ka makahiki 1925.
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka
la o kona aponoia ana.
Aponoia, i keia la 24 o Feberuari, M. H. 1925.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii.
KANAWAI 2.
(Bila Senate Helu 1.)
HE KANAWAI
E HOOKAAWALE ANA I HUINA DALA NO KA UKU ANA I NA LILO
O KE KAU MAU O KA AHA SENATE O KA AHAOLELO O KE TERI-
TORI O HAWAII O KA MAKAHIKI 1925.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii:
PAUKU 1. E hookawaaleia a ma keia ke hookaawaleia nei
ka huina o kanaha-kumamalima tausani dala ($45,000.00) mai
ka waihona mai o ke Teritore no ka uku ana i na lilo o ke kau
mau o ka Aha Senate o ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii o
ka makahiki 1925,
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka
Ia o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 24 o Feberuari. M. H. 1925.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii.
KANAWAI 3.
(Bila o ka Hale Helu 2.)
HE KANAWAI
E HOOMAKA ANA I NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOU IA O HAWAII 1925.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii:
PAUKU 1. O na pauku mai ka ekahi a hiki i ka eha tausani
elima haneri me kanakolu-kumamalua, i komo pu laua i kau
ia ma na aoao hookahi haneri kanakolu-kumamaono haneri ame
kanaiwa-kummaaono, i komo pu laua, o ka Buke 1 o na buke
elua i hoomakaukauia e ke komisina i hookohuia malalo o na
pauku o ke Kahawai umi-kumamahiku o na Kanawai o ke Kau
o ka makahiki hookahi tausani eiwa haneri ame iwaklua-kuma-
makolu, ma keia ke hoomanaia nei he kanawai, e mana mai ka
la e aponoia ai keia kanawai. O na buke a elua e ike ia laua
a e kapaia aku o "Na Kanawai i Hooponopono Hou ia o Ha-
waii, 1925."
PAUKU 2. O na kanawai apau e mana ana mamua koke iho o ke aponoia ana o keia Kanawai, i hookomoia, me ka hoololi a hoololi ole paha, maloko o ua mau pauku nei i oleloia, ma keia ke hoopau loa ia nei, a o na hoololi a pau iloko o ua mau pauku la i oleloia i kupono iho me na mea i hookomo hou ia iloko o keia, e hoomanaia ma ia wahi iho ; koe no nae keia, o ia hoopau ana aole ia e pili mai a hoololi ae paha i kekahi mau mea i ku ole i ka hoopau ia, a i ole ia i kekahi lihi A mahele paha o ua mau pauku la i kupono e hookanawaiia e ka Ahaolelo me ke apono ana mai a ka Ahaolelo o Amerika Huipuia, a i ole ia i na mahele kanawai no ka manawa a i na kanawai i hooko ia ka manao, a i ole ia i kekahi mau lihi kanawai a kanawai paha i komo ole aku kekahi hapa iloko o ua mau pauku la i oleloia.
PAUKU 3. Aole e lilo keia hoopau kanawai ana i mea e
hoopau ai i kekahi hana i hanaia, i aeia a i aponoia, a i oleia i
kekahi kuleana i pili aku a e pili mai ana a i hookumu ia ma-
lalo o kekahi hana, hoopii a mahele e ae i hoomakaia ma kekahi
hoopii kivila mamua aku o ua hoopau kanawai nei, aka nae o
na kuleana ame na mana apau malalo o kekahi pauku o ua
mau pauku nei i oleloia a i ole e like me keia e hoopauia nei, e
mau aku no, a e kuleana no ke hookoia aku e like me ka maa
mau ame na hopena like me he mea la aole no i hookumuia
keia hoopau kanawai ana; aole no hoi e lilo keia hoololi kana-
wai ana i mea e hoopau ae ai i ke kuleana o kekahi keena oihana
a i ole e hoololi i ka manawa ame ka mea e paa ana ia kulana
oihana.
PAUKU 4. Aole e lilo keia hoopau kanawai i mea e loli ai
ke kulana o kekahi hewa i hanaia a i oleia o kekahi hoopai i
hookauia, uku hoopai a haalele bela i hanaia mamua aku o
keia hoopau kanawai e oleloia nei malalo o kekahi kanawai i
komo pu aku iloko o ua man pauku nei i oleloia a i ole ia i na
pauku i hoopauia, aka e hiki no ke hookolokoloia aku ua mau
hihia nei a hoopaiia, a o kela ame keia hoopai, uku hoopai ame
na mea like e ae i hookauia iho a i oleia i hookoia, e ku mana
no lakou me he mea la aole i hoohanaia na hoopau kanawai e
oleloia nei.
PAUKU 5. Aole e loli ae ka mana o ke kanawai kaupalena
manawa, ina paha ua pili aku i na hihia a hana kivila, a i oleia
i ka hookolokoloia ana o na hihia hewa, a i ole no ka hoopii e
ukuia mai na uku koina ame na uku e ae, i komo pu aku ma-
loko o ua mau pauku nei i oleloia, a i ole ia i hoopauia, aka
o na hoopii apau, na lawelawe ana imua o ka aha ame na hana
hookolokolo apau, ina paha he hihia kivila a karaima, no na
hookolokolo ame na hihia i hanaia mamua aku o keia hoopau
kanawai ana, e hanaia ku no e like me ka mea maa mau me he
mea la aole no i hoomanaia keia hoopau kanawai ana.
PAUKU 6. O na olelo o ua mau pauku nei i oleloia e
hoomaopopoia me he mau mea hoomau aku a hoololi aku no
na pauku mamua aku e ku ana a me na kanawai eku ana a aole
hoi he mau hoololi hou ; a o na olelo maloko o na pauku kana-
wai i hoopau ole ia i hoohui pu ia, me na hoololi a hoololi ole
i ua mau pauku la i oleloia, e manao ia no ia ua pili aku i na
olelo o ua mau pauku nei i oleloia.
PAUKU 7. O kela ame keia kanawai, a i oleia, o kekahi
hapa o ia kanawai e komo ana maloko o ka Buke II o na Ka-
nawai i Hooponopono houia o Hawaii, 1925, e hiki no ke kuhiia
aku ia buke ma ka ha'i ana i ka helu o ka Buke a me ka helu
o ka aoao kahi e loaa ai ia malaila a e lilo no ia ha'i ana pela
ke kanawai.
PAUKU 8. O ka hookanawaiia ana o na pauku i oleloia,
aole ia e pili mai a i ole e hoopau ae i ka mana o kekahi kana-
wai e hooholoia ana e keia kau o ka Ahaolelo i aponoia mamua
o ka la o ke aponoia ana o keia kanawai; aka o na kanawai apau
i hooholoia pela e mana piha no me he mea la ua hooholoia ma-
hope iho o ua la la, a ina e like ole ka olelo o ia mau kanawai
me na olelo o ia mau pauku e oleloia nei, e ike ia iho ua mau
like ole me he mau kanawai la i hana ia mahope mai o keia
hoomana ana a e manaoia no hoi e hoopau ana i ka mana o
na pauku i oleloia i kupono ole ka manao me ka mea e hoo-
loliia ana.

PAUKU 9. E mana keia Kanawai mai kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 2 o Maraki, M. H. 1925.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii.
KANAWAI 4.
(Bila Senate Helu 18.)
HE KANAWAI
E HOOLAKO ANA NO NA LILO O KA HOOLAULEA ANA I NA ALII AME NA KELA O KE AUMOKU KAUA O AMERIKA HUIPUIA AME NA HOA KAKAU NUPEPA E HELE Pu MAI ANA ME UA AUMOKU KAUA NEI I OLELOIA I HAWAII NEI MA KE ANO HE MAU MALIHINI NA KA OIHANA KAUA MOANA O AMERIKA HUIPUIA I KA MANAWA O KA LAUNA ANA MAI O UA AUMOKU KAUA NEI MA HAWAII NEI ILOKO O 1925.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii:
PAUKU 1. O ka huina o kanahiku-kumamalima tausani
dala (75,000.00), a i oleia o ka hapa o ia huina e lawa ai, ma
keia ke hookaawaleia nei mailoko mai o na dala e waiho ana
maloko o ka waihona o ka lehulehu, i hookaawale e oleia ae, no
ka uku ana i na lilo o ka hoolaulea ana i na Alii ame na Kela
o ke aumoku kaua o Amerika Huipuia ame na noa kakau nu-
pepa e hele pu mai ana me ua aumoku kaua nei i Hawaii nei
ma ke ano he mau malihini na ka o hana kaua moana o Ame-
rika Huipuia i ka manawa o ka launa ana mai o ua aumoku
kaua nei ma Hawaii nei iloko o 1925.
PAUKU 2. O ka huina i oleloia ae mamua ae nei, a ole ia
o ka hapa o ia huina e lawa ai, e hoolilo ia ia ma na bila kikoo
dala e hoopukaia ana e ka luna hooia ma o na bila i aponoia e
kekahi komisina o elima lala i ikeia o ke Komisina Hoolaulea
o ke Aumoku Kaua, i hookohuia e ke Kiaaina elike me na
kauoha o ka Pauku 80 o ke Kanawai Kumu, iloko o ka ma-
nawa he elima la mahope iho o ke aponoia ana 6 keia kanawai.
PAUKU 3. E mana keia Kanawai mai ka la o kona apono-
ia ana.
Aponoia i keia la 12 o Maraki, M. H. 1925. •
W. R, FARRINGTON.
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii.
KANAWAI 5.
(Bila o ka Hale Helu 97.)
HE KANAWAI
E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 626 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOU IA O HAWAII 1925, E PILI ANA I NA PIPI WAIU KA HOAO ANA NO KA MA'I AKEPAU.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii :

PAUKU 1. O ka Pauku 626 o na Kanawai i Hooponopono
Hou ia o Hawaii, 1925, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai
penei:
"Pauku 626. Na pipi waiu: na hoao ana no ka ma'i akepau.
O na pipi waiu apau loa maloko nei o keia teritori a me na
holoholona pipi e ae apau loa moloko nei o keia teritore, a me
na holoholona pipi e ae apau i hoohuoiia ua loaa i ka ma'i ake-
pau, e hoaoia lakou me ka laau hoao no ka ma'i akepau e ke
kauka holoholona o ke teritori, kona kokua ame kona hope oiha-
na e like me ka pinepine a lakou i manao ai he kupono i wahi
e hopau ai, hooemi mai ai a hoonalo loa aku i ka ma'i akepau
mawaena o na holoholona pipi.
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai ka la o kona apo-
noia ana.
Aponoia i keia la 24 6 Maraki, M. H. 1925.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii.
KANAWAI 6.
(Bila Senate Helu 41.)
HE KANAWAI
E HOOLOIHI AKU ANA I KA MANAWA O KA AHAOLELO O KE AU-PUNI O AMERIKA HUIPUIA E APONO MAI AI I KE KANAWAI 235 o KE KAU o 1923, MA NA HOOLOLI ANA I KA PAUKU 18 O UA KANAWAI LA.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii:
PAUKU 1. O ka Pauku 18 o ke Kanawai 235 o na Kanawai
o ke Kau o 1923, o ua kanawai la e kau ana ma ka aoao 2041 o
ka Buke II o na Kanawai i Hooponopono Hou ia o Hawaii,
1925, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:
"Pauku 18. E mana keia Kanawai a e lilo i kanawai mai a
mahope iho o ka la o kona aponoia ana e ke Kiaaina o ke Teri-
tore o Hawaii, me ka loaa pu ana mai nae o ke aponoia e ka
Ahaolelo Makua iloko o eha makahiki mahope iho o ke aponoia
ana e ke Kiaaina."
PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 30 o Maraki, M. H. 1925.
W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii.
KANAWAI 7.
(Bila Senate Helu 8.)
HE KANAWAI
E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 2003 O NA KANAWAI I HOOPONO-