Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 28, 9 July 1925 — Page 8

Page PDF (1.57 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, IULAI 9, 1925
E HOOPAU AE IA W. A. WALL.
E Mr. Lunahooponopono o ke Kuo-
koa, Aloha kaua:-He mau la keia
e auwe mai nei na lunakiai pauaka
ame ka Meia a-i uaua, o ke kulana-
kauhale a Kalana o Honolulu, i ka
pilikia i ke dala; a o ua pilikia
dala nei, o na makaainana iho la ke
pokai, a auamo i ke koikoi ame ka
inea.
Ke pokeia mai nei kekahi mau
oihana ano nei o ke kulanakauhale,
e laa ka oihana kinaiahi ame makai;
o kela poe kii maka liilii no, koe
no na kii maka nunui i mea hoolei
maka no ka poe koho a uku auhau.
Pololei wale ko wahi editorial
(manaopepa) o ka Poaha i hala, a
mai oi loa aku ko'u mahalo ia oe,
e Mr. Lunahooponopono, ina i koi oe
ma ua manaopepa la e hoopau ae
i ka noho enekinia ana o W. A:
Wall no ka oihana wai ame sua.
He hoopau dala, a uhaai ka paa
ana iaia i enekinia. I ehia enekinia
o keia oihana e pono ai? No ka
makemake no nae paha o Meia Wil-
son e hanai mau no i ka hanai ahuhu
ana.
Ina he makemake maoli ko ka pa-
pa ame ka Meia e hoomakaulii, e
hoopau ae i ka oihana wai e ku
nei, pan pu me Mr. Wall, a e hoihoi
ae i keia oihana malalo o ke ko-
misina wai ame sua o Oahu nei a
ka ahaolelo i hala i kukuhi iho nei.
He eha poe enekinia a keia ko-
misina e hookohu ae ana, a o na
hana no a Mr. W. A. Wall ka keia
poe enekinia e hana mai nei. He-
aha iho la ka waiwai o keia enekinia
kalana. I mea ai dala no nae paha,
a maluna o ka poo uku wai e kau
ai ka polohuku.
He mea ukuwai kou meakakau
no iwakalua makahiki a oi. O ke
paipu wai elua iniha ke ana waena
i hoomoeia he kanakolu makahiki
i hala ae nei, na la kanaka ole
a sua ole o Kalihi nei, o na paipu
no ia i keia mau la i huli ae la ke
alo o ka aina iluna, a makou ho
e hoomanawanui nei i ka honi i ke
ala ame ke onaona o na ipu mano'i
(ipu mesi hoaala). Palua pakolu
a o ka pau ae no. ia o ke kakini o
na palapala noi ame na hoohalahala
he kuli nae ka mea i loaa mai.
Mai nehinei (Iulai 1) he kanalima
pakeneka ka pii hou ae o ko'u ame
ko makou poe iho, a e mau ana no
paha makou i ka hapaumi o ko ma
kou waiwaiio, (i pono e loaa ia ma
kou), elike me ia e loaa nei ia ma
kou?
Pono e hoopau ia Mr. Wall, a o
kona uku mahina no keia eono ma
hina e nee aku nei, hoihoi ae i wai
hona no ke kuai ana i na paipu
wai eono iniha, i loaa hoi ko ma
kou wai a makepono ka uku ana
kanalima pakeneka hou iho. Aole
hoi e auhau hookaumaha mai, a
mau no ko makou hoohenoheno ana
me na ipu mesi hoaala.
Me ka Lunahooponopono ko'u we-
lina, me na manaolana, e ki-keia
aku ana na pepeiao o na lunakiai
ame ka Meia a-i uaua o kakou; a
i na keiki lima hei o kou papapa'i
ko'u aloha nui.
SIMEON K. NAWAA,
1454 Dement St., Honolulu, Iune
31, 1925.
SWAMPSCOTT, July 5.— Maloko
o ka halepule Ahahuina kahiko ma
Salema nona ka moolelo kaulana
kukuluia ai i ka 1736, i hele ae ai
ka Peresidena ame Mrs. Coolidge e
hoomana i keia la. Aole laua i hoi
ke ae i ko laua mau hoaloha no ka
laua mea i hoolala ai a ua lilo ko
laua hoea ana ae i mea hoohikilele
i ko laua mau hoaloha.
HOOLAHA.
Na Lunanui o ka Hui Kokua ame
Manawalea o na Poola, i koho pono
ia ma ka halawai kumau, ma ka po
Poakahi Iulai 6, 1925, no ke kau o
hookahi makahiki.
William Richards, Peresidena
Daniel Ha'o, Hope-Peresidena; Hen-
ry Peters, Kakauolelo Moolelo; Ro-
bert A Nui, Kakauolelo Ohi 1):,!..;
Joseph Kaahea, Puku; David K.
Ainoa, Lunahooia; J. H. Hoomana-
wanui Kahunapule; Martin Beck,
Ilamuku; Moses Keiliahi, Makai.
Papa Kahuwaiwai, William Ri-
chards, Daniel Ha'o Henry Peters,
Robert A. "Tul ame John Kapono .!-.
Papa "lo -a Hooko: Thomas Pedro,
William Rowan, Simeona Kumuhm.o,
Stephen Barrett, Samuel P:,,,',,
George Apiki ame Able Koahou.
Kakauolelo Moolelo H. K. M. P.
Honolulu. T. H. Iulai 8, 1925.
6368— Iulai 9.
P. E. R. STRAUCH LIIMITED
WAIWAI PAA INISUA
Ma ka waiwai alahele kaauwiia ame ke taona, ke waiho aku nei ma-kou no ke kuai he hale maikai o 2 rumi moe, ma ke alanui ololi Peter-son. 50x50 o ka apana, he wahi nani no kou home o keia mua aku kokoke i ke kaawiia me ke kuia. He makepono ma ka $2750.00. Ma ke taona he hale maikai o 2 . rumi moe ma ke alanui Puowaina aohe ukukaa e uku ai, oluolu ioa ma ka $3000.00 uku liilii. Kalihi Kuea Kamaki, mau apana maikai ma na kumukuai haahaa makepono. $50.00 uku mua, $20 o ka mahina. Kapahulu: Nui ka makou mau apana maikai ma keia wahi kaulana he 50x100 pakahi o ka apana, hiki ke loaa ia oe ma ka $25.00 uku mua. $20 o ka mahina. Na hale lako a Iako olo no ka hoolimalima. Na pahu hoahu no ka hoolimalima $2.75 a pii aku o ka makahiki. 75 Alanui Moi Hema Kelepona 2391-2391 Mahope o na hora oihana a ma na la Sabati kahea mai 5117.
MA KE KAUOHA.
Hoolaha Pa Aupuni.
KE HOOLAHAIA aku nei ma
keia ua hookaawale hookaokoa, a
ua kukulu aku ka Papa Lunakiai o
ke Kalana o Kauai, Teritore o Ha-
waii nei, ma Hanapepe maloko e
ka Apana o Waimea, Kalana o Kau.
ai no, i ka apana aina i hoakakaia
malalo iho nei ma ke ano he PA
AUPUNI no ka hoopaa ana i na
holoholona helehewa e loaa ana ma
Hanapepe i oleloia, o ia keia:
O kela apana ailia apau loa e
waiho la ma ke Alanui Tuoio
a i heaia i kekahi manawa o
ke Alanui Kahakai, aneane he
kanalima (50) kapuai mai ka
aoao aku ma Waimea o ka Paka
Kinipopo o Hanapepe no, A Lo-
na ka ili he 3199 kapuai kwn,
oi aku a emi mai paha,
KE HOOLAHA pu ia aku nei no
hoi ua koho pono aku ka Papa Lu-
nakiai o ke Kalana o Kauai i ole oia
ia Aki Koolua o Hanapepe no,
oia ka Luna Pa Aupuni no Hana-
pepe, a malalo no o kona mana ka
malamaia ana aku o keia Pa Au-
puni ae la.
• r HOIKE NO KA OIAIO O KEIA
ke kau nei ka Papa Lunakiai i olelo-
ia ma o kona Luna-
hoomalu la, H. D. Wis-
hard i kona lima me ka
(SILA) hoopili pu ia ana mai
me keia o ke sila o ke
Kalana o Kanai i ole-
loia.
HANAIA ma kp Ka-
hua Poo ma LIU li i
keia la 3, o Iune, M H.
1925.
PAPA LUNAKIAI.
Kalana o Kauai
Ma o
H. D. WISHARD,
Lunnhoo!! ; i.
IKEA: J. MAHIAI KANEAKUA
Kakauolelo, Kalana o Kauai.
6364-Iuue 18, 25; Iulai 1, 8.
U AHOOHEMAHEMA MAOLI I KA HANA.
No na mahina he umi-kumamawalu ae nei i hala, o ka lawe-
laweia ana o na hana o ke aupuni kulanakauhale e na hoa o
ka papa o na lunakiai, aole he manawa i ikeia ai ke kuikahi ana
o na hoa apau o kela papa, maluna o na ninau ano nui e holo-
mua ai ke aupuni.
Mai kinohi loa mai, ka hoomakaia ana o ka paani kalaiaina,
ahiki wale no i keia manawa, aole e na hoa Demokarata wale
no o kela papa, aka e na hoa Repubalika no kekahi; a ina
ua lilo kekahi o ka lakou mau hana i lawelawe ai, i kumu no
lakou e kaena ae ai, no ko lakou lilo ana i mau kauwa hoopono,
e hana ana i ka makemake o ka lehulehu o na makaainana koho
baloka, o kela kekahi o na manao kuhihewa, no ka mea ua ku
maoli ka lehulehu i ka hoowahawaha no lakou iloko o keia
mau mahina hope mai nei o ka nee ana o ke aupuni kulana-
kaui.- .i loa aku iloko o ka manawa i ikeia ae ai ke kulana
kupi' . ke aupuni, me ka pokepokeia ana o kekahi heluna
nui u na limahana.
Me kela manao no, e hoomau aku i ka paaniia ana o ke ka-
laiaina, i haalele aku ai na Lunakiai Cunha ame Ahia i ko laua
mau noho iloko o ka papa ma ka Poalua o ka pule i hala, i
ka manawa i makemakeia ai ko laua koho ana maluna o ka
hookohu oihana o Albion F. Clark, a i ko laua hoea ole ana ae
ma na halawai i kaheaia mahope mai, ua hoike maoli mai kela
mau lunakiai i ko laua hoohemahema i na hana o ka lehulehu,
na hana i kohoia aku ai laua i mau hoa no ka papa o na luna-
kiai.
Ma ka laua mau leka i hoouna ae ai i ka meia mahope mai, e
hoakaka ana i ke kumu e hiki ole ai ia laua ke hoea aku ma
na halawai o ka papa, no ko laua ma'i; ina i'o no ka pololei
o kela hoike, alaila aole ia no kekahi kumu e ae, aka
no ka hoao ana e hoopakele ia laua iho, mai ka ili ana aku o
na ahewa ana no ko laua pili i ka hewa hoohemahema i ka
laua man hana, ma ke ano he mau hoa no ka papa; a ma ke-
kahi olelo ana ae, no ko laua makemake e lilo ko laua hoea
ole aku ma na halawai, i wahi, e holopono ole ai, na lawelawe
hana ana a ke koena aku o na hoa o kela papa; he hoolalau
ana hoi ma kekahi ano, ahiki i ka huli hoi ana mai o ka Luna-
kiai Hollinger, ke alakai o na hoa Repubalika o kela papa.
Ua hiki loa i kela mau lunakiai ke hooikaika, e loaa ia laua
ka oluolu mai ko laua kulana ma'i mai, me na ike lapaau o na
kauka akamai o keia kulanakauhale, ina he makee ko laua
i na hana o ka lehulehu ; o ko laua noho mau ana mai na
halawai aku; hookahi no noonoo iloko o na makaainana; he
hana hoolalau wale no kela, o ke ano kolohe; a ua aneane
e hiki ole ke hoomauia aku na hilinai ana a na mana koho
baloka maluna o laua.
Aole o ka manawa e noonooia mau alahele e kukulu ae ai i
ke aupuni kulanakauhale, ma kona mau wawae, o ka manawa
iho la ia e haalele ai i ke kiai ana; o ka manawa oi loa aku ia
o ka hooiia ae o na makaala ana e pono ai ; a e ku aku a paio
ma ka aoao o ka pono, ka pololei ame ka oiaio, a i lanakila ole
laua ma ia mau hooikaika ana, e umeia aku ana no na manao
mahalo o ka lehulehu maluna o laua, aole elike me keia a laua
i hana aku ai ; aia iloko o kekahi mahele nui o na makaainana
na manao hoowahawaha, e hewa ole ai ke kapa ana aku ia
laua, i ke ku maoli i ka hoohemahema i ka laua hana.
PONO E IKEIA AE NA MEA OIAIO.
Pinepine ko kakou lohe ana i ka pokole o na dala maloko o
kekahi mau keena oihana, aole wale no ma ke aupuni kulana-
kauhale o Honolulu nei, aka ma na keena kekahi o ke kalana
o Hawaii, no keia mau pokole, i auamo ai ka poe i ili aku ai
maluna o lakou na ahewa ana i na ko'iko'i o ka lakou mau hana
hemahema.
Ma ka hoike a ka Lunahooia Kuikawa James H. Fiddes, o
ka waiho ana ae imua o ka papa o na lunakiai kulanakauhale,
ma ka la 27 o ka mahina aku la o Iune i hala, e kuhikuhi ana
na mea oiaio i loaa ma kana huli ana ialoko o na buke moo-
helu waiwai, no ka pokole ana o ka huina o ehiku kaukani
dala a oi, maloko o ke keena o ka puuku kulanakauhale ; o ke
ano o ka pokole ana o kela huina dala mahuahua, ame ka
mea e pono ai e hookauia aku na ahewa ana, no kela pokole,
he i aieana ko ka lehulehu e koi aku ai, e hua'iia ae na mea
oiaio i ke akea.
No ka hoauhee ana ae i na ao omamalu o na manao hoohuoi,
no ka lawelaweia o ka hana poholalo, ma ke ano kolohe, e ke-
kahi mea maloko o ke keena o ka puuku kulanakauhale, pela
paha ka ili ana aku o na ahewa ana, no ka hana maoli ia o ka
hewa, aole ma ke ano lawelawe hemahema ia o na buke, e
pono no i ke keena o ka loio kulanakauhale, e hooko aku i na
hana apau i hooiliia aku maluha o kela keena, me ke kui'o
ame ka hoopilimeaai ole ; a e hookaawale loa ia ai ka poe apau
o ke keena puuku, mai na ahewaia ana ma kekahi ano, ina ua
pili ole kekahi hewa maluna o lakou, a i ole e ili aku na ko'i-
ko'i apau mahina o ka mea i pili i'o i ka hewa.
Me na hookipa maikai a ko Kauai poe, i na mahinui makai-
kai mai Honolulu aku nei, no ka hoohala ana i ka Pokiulai ma
kela mokupuni, ma ka Poaono me ke Sabati aku la i hala,
ua huli hoi mai lakou me na manao mahalo kiekie, no ko Kauai
poe, e hoohakalia ole iho ai koonei poe, i ka holo hou ana no
kela mokupuni, ma ka manawa e malama hou ia ai he halawai
o na ahahui Hawaii ma Kauai, ma keia mua aku.
Ua kani ka aka a na limahana o ke aupuni kulanakauhale,
i hoomauia aku ko lakou noho hana ana no ke aupuni, no keia
mau mahina eono e nee aku nei, me ka ohi mau i ko lakou
mau uku mahina; aia nae maluna o na limahana i hoopauia
mai ka lakou mau hana aku, kahi i kau ai o na alina hooma-
ewaewa o na hana aloha ole a na hoa o ka papa o na lunakiai
ame na poo o na keena oihana, e hoea mai ai i ka manawa e
hoi hou mai ai ka pohaku ihope, a pa ma na wahi i manao
mua ole ia.
Ua kiola ae nei ka Makai Nui Trask i kona papale iloko o
ka rina kalaiaina no kona holo hou aku he moho no ke kulana
makai nui no Honolulu nei, ma keia kau koho baloka ae e hoea
mai ana. E ku hou aku ana no oia me Chas. H. Rose maluna o
ke kahua kalaiaina. O ke kula'i ana i kekahi mea iluna o ko-
na kahua paa, he hana paakiki no ia, a ua ili aku maluna o
Chas. Rose ke ko'iko'i, o ke kuhikuhi ana mai i na hana he-
mahema a Trask, i wahi e kaa ai ka lanakila iaia. He mau
keikikane like no nae a elua, imua aku e ikeia ai ka mea ikaika !
HOPUIA NO KA LAWE I NA
DALA O KE AUPUNI.
Ma ka auwina la o ka Poaha o
ka pule aku nei i hala, i paa ae ai
i ka hopuia e ka Ilamuku Oscar P.
Cox o Lawrence Loo. he limahana
noloko o ke keena o na loaa kuloko
ma Honolulu nei, no ka hewa Uwe
i na dala o ke aupuni i waihoia aku
malalo o kona malu, ma ke ano ku-e
i ke kanawai.
Ma kahi o ka $2100.00 i laweia e
kela limahana, oia nae mahope iho
o kona hopuia ana, i hoihoi hou ae
ai oia i kela mau dala, i ka Ila-
muku Cox.
Ma ka auwina la o kela Poaha,
ua hoounaia aku o Lawrence Loe e
ka Luna Ohi o na Loaa Kuloko, Ko-
nela Jones, e hoihoi i ka huina o
elua kaukani me hookahi haneri dala
maloko o ka banako, elike ma ka
hana maa ma na la apau, o ia ka
hoahu ana i na dala o kela keena
ma ka banako.
I ke kakali ana nae o ka hale
banako, a hala ka manawa kupono
no ka hoihoi ana aku i na dala e
hoahu, ua hoikeia mai la ka lohe
ia Konela Jones, akahi no oia a hoo-
manao mai, no ka hoihoi pololei ole
ia ana aku o kela mau kaukani dala
e ke kanaka ana o ka hoouna ana
no ka hale banako.
Me kela hoomaopopo, aia kekahi
hana kolohe, ma ka aoao o Laren-
ce Loo, i hui kukakuka aku ai o
Konela Jones me ta Loio Amerika
Parsons, a iloko o ka manawa po-
kole, i hoomakaukau koke ia ai ke-
kahi palapala hopu, a haawiia aku i
ka Ilamuku Cox no ka hooko ana
maluna o Lawrence Loo.
He hana pohihihi ka huli ana aku
no kahi e loaa ai o kela limahana,
aka ma ka ninaninau ana ma kela
ame keia wahi, i loaa mai ai ka ike
i ka Ilamuku Cox, aia o Loo maloko
o kekahi hale piliwaiwai, nolaila ua
hoea aku la oia no kela hale, a hopu
aku la i kana lawehala.
Ma ka olelo a ka Ilamuku Cox,
mahope o kona hopu ana ia Mr. Loo,
i lawe aku ai oia i kana lawehala
noloko o kekahi keena okoa, a koi
aku la e haawiia aku iaia na dala
i haawiia aku ai iaia, no ka hoihoi
ana i ka hale banako, ia manawa ka
i haawi mai ai oia i na dala ma
ka bila aupuni, a kauoha aku la
i kekahi Pake okoa aku, e lawe mai
i kekahi mau dala maoli ana i waiho
ai maluna o ke pakaukau, ia mana-
wa i laweia mai ai he kanaha dala,
a kaa mai la kela mau dala apau
ma ka malu o ka Ilamuku Cox.
Ua hoole ae o Lawrence, no kona
piliwaiwai ana i na dala a ke au-
puni, ua wawahi ka oia i kekahi mau
bila dala, ma ke dala maoli, o ka
nui ae o na bila dala, me ia no ka
i paa ai, a o kaua mau dala ponoi
no ka i puehu ma ka piliwaiwai, i
hiki aku ka nui ma kahi o ke kana-
hiku a oi.
HOOKAHI I MAKE A EHA I EHA
I KA PAUDA MA HAWAII
Hookahi kanaka i make loa, ekolu
i manaoia aole e ola ana a hoo-
kahi i kukonukonu loa ka eha ma-
muli o ke pa-huia ana e ka pauda
maloko o ka lua pohaku a ka Ha-
waiian Contracting Co., ma Kapoho,
ma ka auwina la o ka Poalua nei,
elike me ka lono meahou o ka loaa
ana mai ianei mai Hilo mai ma ke
kelekalapa uweaole. O ka poe i eha
i make he mau kanaka Korea wale
no. O ka poe apau i eha aia ma-
loko o ka halema'i ma Hilo.
Aohe i hoakakaia mai ko kumu
o ke pahu ana o ka pauda aka nae
ma ka manaoio o na luna ua pahu
mua ka pauda mamua o ka makau-
kau ana e kuni aku. O na lole o
ka poe i lilo i mau pio na ka pauda
ua a-ia e ke ahi, a no ke Korea
i make ai ua kiolaia aku ka oia no
kahi mamao o 100 kapuai a haule
iloko o ka mala-ko. Ua laweia mai
ka poe i eha me ka awiwi loa no
halema'i ma Hilo maluna o ke
kaaahi, elike me ka hoakaka ma
ka lono meahou o ka hoikeia ana
mai i Honolulu nei ma ka Radio
ma ka Poalua.
KU-E KA POE LAWELAWE OI-
HANA I KA AUHAUIA O
KA OPALA.
Ma ka halawai paina awakea a
ke komite o ka Ahahui Kalepa o
Honolulu maluna o na hana o ke
aupuni kulanakauhale a kalana ma
ka Poakahi nei i hoike ae ai lakou
imua o na hoa o ka papa alakai
ame na hoa o ka ahahui no ka hoo-
holo ana o ka ahahui kalepa i kekahi
manao e ohiia na opala me ka uku
ole. Ua hooholo na hoa o ka papa
lunakiai o kakiia kela ame keia
ona pa-hale no ka opala, ma ka
manao nae o na kanaka lawelawe
oihana aole pono e kakiia oiai o ka
hana ano nui mua loa e hanaia o ia
no ka hoomaemae ana i na alanui
ame na ala ololi me ka nana ole i
na hoolilo. Ina e kakiia ana, he
lehulehu na ona pa-hale e waiho
mokaki ana i ka lakou mau opala
maloko o na pa-hale mamua o ka
uku ana no ka hookaawaleia aku o
ia mau opala, wahi a ke komite.
*
Nuhou
Kuloko
No ka hoomanao ana i ka piha
No ka pomaikai o na malihini na
hoa o ka ahaolelo lahui, e malama
ae ana ka Ilamuku Amerika Cox he
hukilau malalo ae nei o Waialua,
ma keia Poaono iho.
Eia no na hoa o ka ahaolelo lahui o Amerika ke luakaha nei i ka nani o ka Paredaiso o ka Pakipika, a ma keia Sabati iho, e holo aku ai lakou no Kahului, Maui, a hala loa aku no Hilo, alaila hoi pololei loa aku no Amerika, maluna o ka moku lawekoa Henderson.
He kauoha ka i haawiia aku i ka
Makai Nui Trask ma ka Poakahi
iho nei e ke komisina makai, e kapae
oia i ka Makaikiu Oxilles, mai ka
oihana aku no ka manawa o hoo-
kahi mahina.
No ka hele hoomaha ana no na
pule ekolu, aole e noho hou ana ka
halawai a ka papa komisina makai
ahiki i ka akoakoa hou ana ' mai
o na lala o kola papa, no keia ku-
lanakauhale.
Eia o Mr. J. H. Keawehaku o Hoo-
kena, Kona, Hawaii ke hoohala nei
i keia mau la ma ke kulanakauhale
nei, mamua o ka huli hoi hou ana
aku no kona home iaa Hawaii.
Ua hoakaka ae ka Meia Wilson,
aole ana mau ku-e hou ana i na
lawelawe hana ana a ke komisina
wai ame sua, kela komisina i ku-
kuluia malalo o ke kanawai i hoo-
holoia e ka ahaolelo aku la i hala.
No ka makemake o Enoka Ka-
poohiwi, ke keiki o ka ua lililehua
o Palolo e hui kino me ke keiki
hanai manu o Kahuku ma keia kee-
na, e hoea mai ana oia ma ke ka-
kahiaka o ka Poaono, ka la 18 o keia
mahina nolaila, o ka manawa ia i
makemakeia ai e halawai na keiki
hanai manu a elua i kahi hookahi
ma keia keena,
Eia no ke noonooia mai nei ke
kau aku i ka auhau no ka ohi ana
i na opala me ka holopono ole, i
keia manawa, me he mea la nae
e hooholoia ana i kekahi o keia
mau la aku.
Ma ka Poaono aku la i hala, i
piha ai na makahiki he kanahiku-
kumamalima ia Chas. B. Wilson, ka
makuakane o ka Meia Wilson, ke-
kahi o n aluna oihana kahiko loa o
ke aupuni moi e ola nei i keia wa.
I kulike ai me na mea i loheia
ae iloko o keia mau la, e huli hoi
mai ana ka Lunakiai Ben Hollinger
ma keia pule ae, mahope o ka hoo-
hala ana i kekahi manawa ma Ame-
rika.
No ka pokole o ke aupuni kulana-
kauhale i ke dala, ua manaoia, e
hoopaneeia aku ana ka hana ana i
ka hale puhiohe ma Kapiolani Paka,
a keia makahiki ae.
I wahi e pili ole ai ka hewa hoohemahema i ka Iaua mau hana, ma ke ano he hoa no ka papa o na lunakiai, i hoouna ae ai na Lunakiai Cunha ame Ahia i ka laua mau leka i ka Meia Wilson, ma ka pule aku la i hala, no ko laua loohia ana i ka ma'i.
No ka hele no o ka nupepa a piha
loa i keia pule, i hiki ole ai ke
hoopukaia aku kekahi mau pala-
pala a na makamaka; ua hoopanee-
ia a loaa kahi kaawale o ka pepa
no keia pule ae.
Ua pii hou ae nei ka auhau wai
i keia mahina, o ka poe e hoohema-
hema ana i ka uku ana i ko lakou
auhau wai, mahope aku o ka ma-
hina o Iulai nei, e kauia iho ana
he umi pakeneka ka 'ulele maluna
o ka huina auhau i uku ole ia.
I kulike ai me na meahou mai
Kauai mai, nui ke ohohia ia o ka pa-
pa himeni o Molokai o ka Lolo kaa-
puni ana aku nei no kela mokupuni
ma ka pule i hala.
Ua kakooia mai nei ka manao ka-
nawai o ka loio kuhina mua J. A,
Matthewman ma ka olelo hooholo
a ka aha kiekie e hoole ana i ka
loaa ana o ke kuleana hookupa i
na Pilipino e lilo i mau makaainana
Amerika.
Ma ka hora ehiku a oi o ka po
o keia Poaono iho, Iulai 11, 1925,
e wali e ae ana ke>, Rev. J. S. Kuni o
Waialua, he hoikeike tabalo, me
ahamele maloko o ka Halehui Phoe-
nix, no ka pomaikai o ka Ekalesia o
ke Akua Ola ma Kalihi ae nei. He
hulahula kekahi e malama pu ia
ana mahope iho o na hana ahamele
ma ia ] .. He ekolu-hapaha ka uku
komo.
HAALELE MAI HE KAUKA MB
KA UKU OLE I KONA HOOPA'I.
Maluna o ka mokuahi City of Los Angeles o ke kakahiaka Sabati iho nei i haalele mai ai ke Kauka Lomilomi Mighton ia Honolulu nei a hoi aku la no Amerika a ma ka mea oiaio i hoomaopopoia nona aole oia e hoi hou mai ana i Honolulu nei. Ma ka la 25 o Iune i hala ua ahewaia oia e ka Lunakanawai John R. Desha no ka hewa hoowahawaha aha a ua kauia aku ka hoopa'i o $25 maluna ona no kona uku ole ana ae i ka uku malama ola o kana wahine mua Mrs. Merle S. Mighton. Ma ka pakui ana iho maluna o keia hoopa'i ua kauoha pu ia ae ua kauka la e haawi ae oia i bona o $1000 i mea hooiaio no kona hooko pono ana ao i ke kauoha a ka aha ma ka mea e pili aua i kona uku pololei ae i ka uku malama ole o ka wahine i haule hope loa ka uku ana ae, a i hiki aku ka huina o ia aie ona i ka $700 a $800. Ma ka lono i hoikeia ae ma ka manawa e noho ana o ka aha a Lunakanawai Desha, aole i uku ae o Mighton i kona hoopa'i o $25, a aole no hoi i hoolako ae i ka aha i kekahi bona o $1000 i koiia ae ai iaia. Ua hoike ae ke kauka no kona hoohalahala i ka olelo hooholo a ka aha, aka nae, aohe mea 1 hanaia no ia hoohalahala, elike me ia i ikeia ma ka Poakahi nei. Ma ka manawa i hookaawaleia ai ke kauka mai ka wahine ae, ua uku ae oia i $160 o ka mahina i ka wahine. He mau mahina lehulehu aku nei kela i hala, elike mo ia i ikeia ma ka moolelo o ka aha, he $35 wale no nae i ukuia ae a ua hiki aku ka huina i nei mauawa i hookaa ole ia i na. haneri. He mau pule kakaikahi wale aku nei no i hala ka hoi hou ana mai o Mrs. Mighton i Honolulu nei a hookomo ae la i ka hoopii e koi ana no kona uku malama ola i hookaa ole ia, elike me ia i hooholoia ai e ka aha, a ua hoopuka kokeia ae he kauoha e koi ana ia Mighton e hoea ae mamua o ka aha a e hoike ae i ko kumu e hoopa'i ole ia ai oia no ka hoowahawaha aha. Mamuli o keia kauoha i hoike ae ai o Mrs. Mighton imua o ka aha aohe ana dala e uku ae ai i ka loio, a no ia kumu ua hana oia ma ke ano oia no kona loio ponoi. O S. C. Huber ke kokua ma ko Mighton aoao. Ua hoikeia ae kekahi lono imua o ka aha a ka Lunakanawai Desha ma ka Poakahi nei ua kuai o Mighton i kana mau mea hana apau i ke Kauka Lomilomi Andrade, a ua hooiaioia ae ia lono e Andrade, a ua nee ae oia i ka halehana o Mighton i lawelawe ai i kana mau hana mamua a ua hoike pu ae oia aole ke Kauka Mighton e hoi hou mai ana no Honolulu noi. No Mrs. Mighton eia no oia ma Honolulu nei i nei manawa. Mahope iho o ka moku ana o ke Kauka Mighton me kana wahine mua ua mare aku oia he wahine hou.
HOOPAKELEIA HE KEIKI O 16,
E KEKAHI HAWAII MA
KAPALAKIKO.
I kulike me kekahi moolelo i hoakakaia maloko o ka nupepa San Francisco Chronicle, e ole ka o Evanos Kimo, he kanaka Hawaii i noho mua ma Honolulu nei a he ku mu himeni nae hoi oia e noho mai la ma Kapalakiko i nei manawa, pakele ai ke ola o kekahi keikikane nona ka inoa o Theordore Whitney, i haule ai iloko o ke kai ma ka Ipuka Gula. I ka manawa i ike mai ai o Evanos Kimo i ke kulina kupilikii loa o ke keiki, ua lele mai la oia mailuna mai o kekahi wahi kiekie i kapaia The Dead Man's Rock (Ka Pohaku o ke Kanaka Make), ma kahi kokoke mai i ka Ipuka Gula ma ka la 26 aku nei o Iune, me kona paalole apau e paa ana ma kona kino, a hoao aku la e hoau i ke keiki i kahi o ka palekana. Ua eha ka oia ma ia lele ana aai ana ma kona lima a ma kekahi wahi o kona kino, aka nae, me kona nana ole ae ia eha, he eha ana mau manawa o ka hooikaika ana e hoopakele i ke ola o ke keiki mamua o ka ike ana mai o na makai i ka pau o kona aho mamuli o kona hooikaika ana e pakele ke keiki, a na lakou i kii mai a huki aku la iaia a kau i kula. Ua laweia aku oia i ka halema'i o na poino ulia a malaila i haawiia iho ai na kokua iaia. Ma ka moolelo no na makahiki he umi-kumamaono ka ko Kimo noho ana ma Kapalakiko. NA MARE. Fred CcCall Pouge ia Minnie Ka-lailani Kemm, Iune 19. Lau Tuck ia Annie Kamalii, Iune 28. Francis K. Wingrath ia Amy Opiopio, Iulai 2. Clyde M. Taylor ia Elizabeth Wise, Iulai 3. Ioane K. Palau ia Bernice Ah Lau K. Yim, Iulai 3. Joseph L. Kaiimoku ia Rose Pe-lekane, Iulai 6.
Nuhou
Kuwaho
CHATTANOOGA, Tenn., July 5.
— O W. D. Mason, he kauka kaha
kahiko, ame Lawrence Bowman, na
kanaka i huliia ai mai ka la 23 mai
o Iulai, loaa aku laua i keia la ua
hauhoaia na lima a paa i ke kulahao
a ua hoopaaia aku i kekahi kumu-
laua ma ka mauna Signal. He mau
kulana nawaliwali koikoi loa ko
laua. Ma ka manaoioia he mau pio
laua na kekahi hana hoomauhala a
ko laua mau enemi.
SAN FRANCISCO, July 5.— I ku-
like me ka lono o ka loaa ana mai
ianei i keia la ua kaa i ka moku hei-
hei Mariner, i pailakaia e L. A. Nor-
ris, kona ona ka heihei no ke kowa
mai Kapalakiko aku nei a i Tahiti.
O ka manawa holo o ka Mariner
aneane he 20 la amo 12 hora no
3665 mile, ka heihei loihi loa o ke
kowa i ikeia ma ka moolelo.
TOKIO, July 5— Na kekahi pu-
ulu hoohaunaele a na Pake i hoopo-
ino aku i ka hale o ke kanikela Ke-
pani ma Chung-Kiug, a ua hoopo-
inoia ka hoailona o ke aupuni Im-
eperila o lapana, elike me ka lono
o ka loaa aua aai ianei i keia la
mai Kina mai. Ma kekahi lono e
ad i loaa mai ua hoopoinoia aku ka
na halenoho o na makaainana Ke-
pani maloko o Kina me ka huliia o
na home a laweia aku kekahi mau
waiwai.
CANTON, July 5.— Aohe i loli ae
ke kulana ooloku o ka noho ana o
ka lahui maanei. Ke haalele nei na
kumu mikanele Kepani ame na mi-
kanele o na lahui e ae ia nei no
Hongkong mai Shameen aku no ka
makau o kauaia ae ia wahi, kahi e
kiai mau ia nei i ka po ame ke ao.
Ua hoikeia mai uei ianei ka like
ole o na manao no ka hookaawale
hou i kohoia ai mamuli o ka like
ole o na manao no ka hookakawale
ana i na wahi e noho hana aku ai
He manawa wale no e ala ae ai ke
kaua o ia ka lono i hoikeia mai.
SHANGHAI, July 5.— Ua hoopau
loa ia na hana i hoolalaia no nei e
John V. Mae Murray, ko Amerika
Kuhina i Kina nei, a ua haalele mai
oia ia nei no Pekini maluna o ke-
kahi moku hahai topido Amerika.
Ua hoikeia ae maanei i keia la ko
na luna aupuni kulanakauhale ma
nao ana e oki i na uwea uwila o na
halehana a na Pake, o ia hoi na
halewili, ma ka la 6 o Iulai. Ma ke-
kahi mau ano e ae o ia mau no ka
loli ole.
EHA HE WAHINE MA KEKAHI
ULIA KAA
Mamuli o ka hooku'i ana a ke-
kahi mau kaa otomobile elua ma ke
kihi o na alanui Moi me Bihopa ma
ka po o ka Poakolu o ka pule aku
la i hala, i halawai ai o Mrs. A. C
Gouveia me ka eha kukonukonu, ka
mea nana i kono mai i ka oihana
makai, e hoihoi aku iaia maloko o
ka Halema'i Moiwahine e lapaauia
mai.
Ma ka moolelo e pili ana i ka hoo
ku'i ana o na kaa otomobile elua
e kau ana kela wahine maluna o ke
Laa otomobile o kana hunona, oia o
H. N. Nivens, a iloko o kona nanea
i kiolaia aku ai oia a hooku'i me
* noho mamua o e kaa a eha loa
i ka wa i hooku'i aku ai ke kaa ana
e kau ana me ka kaa otomobile e
hookeleia ana e Dennis Cruz.
Hookahi ka kumu o ka hooku'i
ana o na kaa a elua i kahi hookahi
o ia no ke oki pokole ana o Nivens
i kona kaa, iaia i hoohuli ai ma ke
kihi o na alanui Moi me Bihopa.
NA MAKE.
Kapono, ma ke alanui Ala Moana,
Iune 27.
Ulii Kapeliela Kuapaka ma ka
Halema'i Moiwahine Iulai 30.
Wm. Kealoha Silva, ma ke alanui
akui, Iulai 1.
Makahilahila, ma ka Halema'i
Moiwahine, Iulai 2.
John Kawai, ma ke alanui Vinia,
Iulai 4.
Da> Kahaulelio, ma ke kuahiwi
o Waianae, Iulai 4.
! hard S. Kekina Kamai, ma Ka-
L.jiiliili, Iulai 6,
NA HANAU.
Na Wm. Whiford ame Rebecca
Kila, he keikikane, Iune 26.
Na Mr: ame Mrs. Wm. N. Kekoa,
he keikikane, Iulai 2.
Na Fock Lin ame Eliza Nainoa,
he kaikamahine, Iulai 2.
Na Daniel Kaili ar : Julia Kapu-
nikala, he keiki me, Iulai 2.
Na Ernest Keaunui ame Matilda
Kapahi, he kaikamahine, Iulai 4.
Na Joseph Silva ame Mary Moses,
he keikikane, Iulai 7.
Na Mr. ame Mrs. Joseph Kiko
he keikikane, Iulai 7.