Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 29, 16 July 1925 — He Moolelo Hooniua Puuwai NO KA UI NOHEA GELADIOLA Ka Ipo Aloha a na Mea Aloha Elua [ARTICLE]

He Moolelo Hooniua Puuwai NO KA UI NOHEA GELADIOLA Ka Ipo Aloha a na Mea Aloha Elua

Kulou iho la ko Fclōrika poo maluna o kona mau Umt 11 mai la : "He wahi moolelo liilii ano ole wale no, eia nae hi kanaluna ko'u ina he kaikamahine e aku kekahi i like me a'ū •hoolauaiele wale ia oka noonoo. Ua hui au me kekahi kat*a« ka opio kulana keonimana ma kekahi ano a ua lilo ia hui ina^ # maua i mea hoehaehaia o ko'u noonoo. i "O ke kumu no o ko'u aloha ana iaia no kona hoopakele ans i kuu ola he kaikamahine make au, e ole nae o ia pakele ki au. No na pule lehulehu ko'u noho ana maloko oka pareda?|M nani me ka moeuhane mau ana nona, a i ka hala ana o ia manawa ike iho la au ua nahaha ka'u mau kakela i kukulu al I ka lewa, i ka manawa a'u i ike maopopo ai ua lilo aku U k» aloha o kela kanaka opio i kekahi kaikamahine ui okom aku, he kaikamahine i hoopunipuni loa njai iaia, he kaikaniahin# nae i hiki ole ai i kela kanaka opio ke hoopau i kona aloh< ana iaia/' "No keaha no ka kou mea hoike ole aku !a kanaka ua afoTtA oe iaia?" hupo maoli ka oe, eia nae uumi malie wale iho la tiq oe iloko iho ou a aloha wale aku la no oe ia kanaka me ko«l nonoi ole aku iaia. Ma kou nanaina a'u e ike aku nei he noo« noo maikai kou eia nae, ua hoohupo oe ia oe iho. No'ii ina he kanaka ka'u i aloha ai e nonoi aku ana wau iaia, a in» oia e hoole mai no ke kulike ole o ko maua mau manao, paif iho la no au malaila," i pane mai ai o Mrs. Baraunu. "Ua mānao iho nei au e loaa mai ana Ia kekahi aloha no'u e oe ma kahi hoi o kou hoehaeha mai, "i huna iho ai 4 Felorika i kona mau maka iloko o kona mau lima, me ka he« lelei pu o na waimaka. | "Ua hoike aku Ia au i ko'u aloha ia oe a nau ia e noonoo a no'u nei la ca, he aloha au i na kaikamahine ! lilo ko lakoi|mau puuwai i ke kanaka e mamuli o kekahi hana hooipoip«l a hana aloha paha." ' : * "Pehea !a auanei e hiki ai ia'u, ke a!o ae no ka mea h«i h'M na maikai ka kela kaifaka opio o ka hana ana mai no'u* &tM lia paha o ko ke Akua makemake no ia « aloha aku au ia&,lc% mea i hoike mai i kona aloha no'u," wahi a Felorika. . "O he ano hewa loa kena e naila iho at ma keia ano Kat* Ina he paa mau kou manawa i ka hana aohe ulu mau ae # keia mau mea iloko 6 ka noonoo no ka mea aohe manēwa* moeuhane palaualelo loa na na kaikamahine ka noonoo ana aku no maluna o na kane, ka poe e hana ana me na sni4Uq| kolohe. "Hoopau loa oe i ka mea e pili ana i kcr a!oha mal noo ae no ka manawa pdu ole, a e hoao oe e huli i kana naq| e hiki ana ke malama mai ia oe, a o ka mea hoi e hikl ana !*| hapai ae i na auamo kaumaha a pau 'mai kou mau poohiwl ae, oia no ka'u ao i kekahi mau kaikamahine, a pela no ik oe | nei manawa. , "E hiki mai ana he manawa au e nana aku ai iHoot a t kaumaha iho ana oe ina aole oe e hoolohe ana i keia ao a'o* E hoomakaukau, aneane i ka manawa no kaua e hoea aku 4 f ke keena hana, ina he makemake kou e ike i ka lunahoohan* no ka mea e pili ana i ka hana. "Aohe ou manawa e hooponōpono ai ? kou mau aahu iua # hele aku ana oc i ka hoikeike o keia !a." "Manao au aole hiki ia'u ke hoopiha aku t kahi o keta Kaw| elike me kau i makemake ai, tf i aku ai o Felorika. "Aole kela he hana paakiki, o kau hana wale no o ka ikeike aku i ko minoaka hoihoi a me ka hoomaikai ae i nanaina, ina he mea kekahi e kamailio mai ana ia oe«" "Pela no, aka i ko'u manao he hana ia e*hoikeike aku <B4 i ke o!a hoopunipuni o kekahi," wahi a Felorika, "0, mai hoolilo oe i kekahi mea liilii elike me kela f mei hoopilikia i kou noonoo, no ka mea, ke hana oe pela, aole loa oe e holomua ana ma kau mau hana ma keia ao. Ina p !dM mai ana kela hana ia oe ea, e mahalo iho oe, no ka mea n4 ka lokomaikai o na. lani ia pomaikai i haawi mai la. Me na manao like ole e hana ana iloko o ko Felorika naid i hele aku ai laua me kona hoaloha ahiki i kahi \ malaila e loaa aku ai ka lunahoohana. Ua paa loa ko Mr. Seridana manawa i ka hana ia manawi 4 laua i hiki akū ai maluna o kekahi mau palapala ana e Ina maloko o kona keenahana, a komo aku ana 6 Mr*. Bazpi unu me ke kikeke ole aku i ka puka elike me ka ru!a. "E Mr. Seridana," i hoomaka aku ai ka wahine e katntf!taft me kela ano leo i kamaaiiia mawaena iho o laua no na makiU hiki lehulehu i hala," ua lawe mai nei au i kekahi gu!a ! mai o ka. lua maine imua ou i nei manawa." m I "O ia anei ka mea oiaio? O, ke hauoli loa nei au ilea lohi ana mai la no ia mea!" wahi a ka lunahoohana o ka pane an* mai, mahope o kona wehe ana ae i kona maka ahiāni. "£ hiki mai ana aneioia maanei ma ka po oka Poaono? Manao aTf i aole e ukuia ana, aohe no he makemakeia o kekahi kaikama* i hine hou." . "Ua kaumaha hoi oe no !ca haalele ana o ha kaikamaMni | Casiana ui au, owai ana ma ko laua wahi? Ua hiki kela wahl | i hakahaka ke hoopihaia e kuu hoaloha opio eia maanei i ne( manawā/' i pane aku ai ka wahine. Ia manawa huli mai Ia o Mr. Seridana a nana mai U ia lonka i ke ku aku mahope o Mrs. Baraunu me ka kahaha. "O kekahi anei keia o na kaikamahine i manao e lilo ! ilina wahine no kekahi miliona dala ina e loaa ana kana han* u maluna o kahi hoikeike?" wahi hou ana i ninau mai ai. "O, aole. Aohe ona manao pela, na'u i hoakaka aku nef iaia no kona makemake i hana nana, o onei kahi e loaa ai kan« hana, ke ae oe. O keia ke kaikamahine a'u i kamailio muaaku ai ia oe ka mea nona ka helehelena e lilo ai i mea huli pomai* kai nui ina e hiki ana e loaa oia i kekahi kanaka." "A he! Ae, ke hoomanao nei au ia olelo ana mai au, a!at!4 0 keia ua kaikamahine la ea? E Miss Wela, ke hauoli nei a\| 1 ko'u halawai ana me oe. "Ua mele mai ko hoaloha ne! i kekahi himeni hoomaikal mahalo. nui nou/ 1 wahi a ka lunahoohana ia Fe!ōrtka, mai lie!fli po miia mai no anā i hui ai me oe a aneane !oa au e noonod iho ua ike no au ia oe, Aole \ lilo ka ia nei hoakaka nou ! hiki aku i ka hapalua o ka mea oiaio e pili ana nou, pe!a ko'U ike iho i nei manawa." "Ui Ipkahi kp'u mwip ©e ko Mtf. Bara3i&tt t& m

i holeu a ! tim<t niii mfti \ ftā kanaki i kā feāle hoikeike elike tne ia i na kaikamahine Casiana. E hoao no au e hana elike me ka mana i loaa ia'u e aku ia oe imua a e lawe aku hoi ia oe mamua o k* lehuUhu. He mea pōhiaikai nui ia nou, 0 ia hoi ka hoolaha ana e hoopuka ia aku ana nou. "Me ka mahalo a nui ia oe, « Mr« Seridan* no it manad ou," wahi ā Felorika i hlawi aku t\ i kona hoomafkai. Mahope o ka hooponoponoia ana no ka ukuhana mua loa, e noi aku ana au ia oe e kakau iho oe i kou inoa ma ka aelike, a huki mai la oia i kekahi palapala pai hakahakā mai kekahi nimi liilii mai o ke pakaukāu kakau maluna ae o ke pakaukau kakau. "E kakau anei au i ko'u inoa maluna ō keia palapāla?" } ui āe ai o Pelonka i kona hoaloha. "pela no ka. hoi paha; he hana maamau īa keia. No ko Felorika kamaaina muaple i keiā ano haria aole oia 1 heluhelu mua iho i na huaolelo e kau ana maluna o ka pala* pala i koiia mai la oia e kakau iho i kona inoā. Hoomaka iho la oia e kakau me ka haalulu o ka lima ahiki i ka paa ana "Felorika Wela." "Aohe mea hookahi malaila e ao mai ai iaia mai kakau iho oia i kona inoa maluna o kā |>ālā, pala hoahewa no kona make, aole loa, a oiai he hana malihini loa keia iaia ua hana iho la oia me ka hupo a e nana aku nae i kona hopena. "Ke waiho aku nei au ia oe malalo o ka Mrs. Baraunu nei malama ana, nana e nana aku na aahu kupono nou no ka hana e haawiia aku ana ia oe o ia ka mea i ike i na aahu kupono fc>ā a me ia nei oe e hooponopono ai. M E hoolohe loa oe i kana mau ao, alila holopono kau mau hana a pau maluna o ka awai hoikeike. M E loaa aku ana he umi dala ia oe no ka pule, oia ka'u uku e haawi aku nei ia oe, he uku maikai loa nou no ka hana au « hoounaunaia aku ana ma nei mua aku," wahi a Mr. Seridana. Ku ae la o Mr. Seridana mai kona noho ae me he mea la e olelo mai ana ua pau iho la ka hana ame ke kamailio ana, a i ko Felorika hahai ana aku mahc*pe o Mrs. Baraunu haalele like iho la laua i ke keena. Ua loaa iho la ka Felorika hana, eia nae, ma kekahi āno \ maopopo ole iaia i hiki ole iāia ke ike ua kaumaha loa kona naau. Ua mihi loa oia ia manawa no kon» ae ana e hana i ka hāHā i loaa mai la iaia mamua o kona haalele anā iho U hāU, oiāi nae kona hoaloha Mra. Baraunu * wahalo mai ana iaia «o k* loaa ana © ka hana, a e hoolan» pu mai ana i kona manao no lea loaa o na pomaikai he nui iāia ma ia hope oia hpi kā loaa nui o ke dak ame ka loaa pu o kekahi kane nan%. Hakalia no a paniiā inai k* puka māhop« P FslQrikā kq ae !a ka lunahoohana iluna & holoholo iho la Wāloko o kā fumi me ka hoihoi a lamalama 0 kona helehelenā a hoopuka a$ 1% ( keia mau huaolelo: "Ua pololei o Mrs. Bāraumi, he kāikāmahine ui io no kelā o kona nanaina a ua kupono loa hoi no ka hana i ākt| la iaia e lilo ai oia i mea huki nui mai i na k&naka a i me4 huli pomaikai pu no keia hana a'u. "I kinohi aole au i haawi aku i ka'u poonoo nui ana ma, kona manawa i ka?nailio mai ai ia'u no kaikamahine anal hā-» lawai ai ma k$ ano ulia. "Aole au i moeuhane iki elike āna la ka nani o ka helehelena o kela kaikamāhine pie ka. Mrs. Baraunu o ka haānui ā«ā mai, aka, i keia la iho la akahi no au a hooiaio i kana uiamuH p ko'u ikemaka ana ihq la; eia hou, aole no au i manao p $e kaikamahine e hoopaa oia iaiā iho o kekahi aelike wi* kani no elima makahiki, he aelike i like me kekahi kāul?thāO < nakii ana iaia e hiki ole ai iaia ke mare ma,loko o na mākahiki elima, "alaila anaanai iho la i kona mau lima no kon«i piha i ka hauoli. "Ua loaa ia'u kekahi mea nana e uki; mai i na hoolilo no ka hoolaha ana aku. E lilo ana oia i lua maine gula aiwai nui no'u; ina aole au i 00 loa i nei manawa ina uq. haulehiā koke au i ke aloha no kela kaikamahine a o ko'u noi koke aku 00 la ia iaia e mare maua," i hoike okoa ae ai ka lunahoehana \ kona makemake no Felorika. Ia hoi ana.aku a Felorika ma no ka hale 0 Mrs. Bāraupu me na kaina wawae mama laua o ia hoi gna āku, no mea, ua loaa ka mea i manaoia. "Ina makemake oe, Uā hiki no ia oe ke nohq u»ai£ ine a'u maanei, maanei no kou moe ana ame kāU mau meaai," a Mrs. Baraunu o ka pane ana ia Felorika, o kana mea no nae ia i upu ai, i loaa akq k«kahi pomaikai iaia niāi a Ftlorika aku. "Ke hauoli nei au ia tnan?3 I tioifc« Ulāi lā» o ka me% mua loa nae a'u e hana ai oia no ko'u hookāā āng, āfcu i$ Qe i kā umi dala a'u 0 ka aie ana mai ia p? māi," i panq aku āi o F?lonka "Aole, no keia manawa ea, e no oe ahiki i kou manawa e ike iho ai ua makaukau Qe ke. e hiki āi iā. o§ kf uku mai, mai hookaumahā oe \ kpu noonoo no 13 aie; inaopppo ia'u ua loaa kau hana a nolaila aohe o'u hopohopo anā i kQfi no kou hookaa ole mai. Ko na hora elua mai he manawa iā i hoolilo pui ia ko Felorika noonoo no kona mau aāhu e h?le āku s kuai a no kekahi mau mea Uilii e ae no hoi i kupono no, ka hoolakp ana iaia iho e nani ai ke nanaia mai e ka ahakanaka ma kona manawa e ku aku ai maluna o ka awai, a pela hoi ka h\juiUhumu, ana i na lole i kupono e humuhumuia, a 0 ka hana hope loa oia kona hoomakaukau ana iaia iho no kā hāna i hoopaaia ai oia ma ka aelike. "E haawi ana au i ko'u manawa aine ko'y ma ka hale nei i keia la q keia hapa no ka wu* loa r o ko lakou ike ole mai i ka'u hana ai ? lilq i me» nq hkou e eha ai. Aole hiki ia'u ke ao aku ia lakou. E noho ihP °e ma kela pakaukau, a i kā mapawa e pau ai kau hapa me oe, ke hoike mua aku nei au ia oe aole oe e ike iho an?'i kou 9110 mua, ua loli loa ae oe," wahi * Mr«. Baraunu 0 ke k*mailio ana ae ia Felorika. He leo hooho no ka hauoli ka i 3$ ia manāwa m?j k°Uā waha ae, ma ka manawa o na wili oho loloa q Felorikā i weheia ae ai i like ka ehuehu me k<j gula kā lelo ame kā hinu-' hinu mai na. kui ae i hoopaaia ai, a haule iho la maluua 9 kona mau poohiwi ahiki i ka puhaka. "O keia no kau kula dala, i lohe mai oe, e Miss Wela,' 'wahi a Mrs. Baraunu 1 pane iho ai, no k?. mea, he pani maoli no kou lauoho e nele ole ai lsa makahehiia mai e ka pqe e iksrnaka mai ana ia oe. Laki no keia mau lauoho ou aole i okiia m? kela po 1 kpu manawa e ulupuni 3 koi ae ai e okiia. Mai loaa ole ka hana i loaa mai Ja ia oe jna i okiia kou lauoho, no ka mea ma keia ano haua o ka lauoho nani kekahi mea ohōhia nui ia e ka poe e nana mai ana o ka nani wale 00 o kā aahu ame ka helehelena noliiUi gpj}o mslis oe «hiki j ma-

nawa e ik« iho ai ui toātk»i hou lauoho a olelo iku 4u ia oe e hele e kilohi i kou h«lebelena i ke aniani. AlaiU hoomaka Iho la o Mrs. Baraunu e owiliwili a t hooanuunuu a hoopiipii i ka lauoho o Felorika me ka hao i hoomehanaia. He hana hoonanea loa keia ia Felorika oiai o Mr*. Baraunu * kahi a « hana ana i kona lauoho, elike me ka kona makuahine i han» nwu ai i kona lauoho i kona mau ta opio e noho pu an» m« ka makuahine, he mau la mamao loa i kaahope aku. Oiai no ka wahine e kahi ā e hana ana i kona lauoho, hooho ie la oiā ma ke ano hikilelē. "Heāha iho la hoi keia ou?" i ninau ae ai o Felorika. "Ua welaii paha kou lauoho i ke āhi, pela ko'u ike iho, n i pane iho ai ka -Wahine. "Ae, ua kuniia e a'u, aole nae i ka nui loā t hoopuiwa ai ia oe, M Wāhi a Felorika oka pane ana ae. Aole i hoike ae ka wahine i ke kumu oiaio o kona hoopuiwaia ana ae. Ma kahi oka lauoho i papaa, ama kahi hoi e pili anā i ka ilipoo ua ike iho la oia ma ia wahi i kekahi maka, he like me kekahi kii e ka heleuma moku, £ mai ko Felorika hanauia ana mai ia māka, ā he hiki maopopo loa no hoi ke Ikeia iho maluna o kona Hipoo keokeo. 1 kona ike ana iho i keia māka, haupu ae lā oiā i kekahi mea anā 0 ka ana maleko o kekahi nupepa no k*kahi laha e olelo ana: "Ua makemakeia e loaa na hooilina wahine o Mrā. Eunike Wela. O ke kaikamahine hiapo he hoailona kona aia ma ke poo he kii o ka heleuma. He waiwai hooilina nui ke kakali liei nona a no ia mau hooilina wahine paha, ina ke ola nei, Ua makfcmāk«ia ia mau hooilina wahine e hoike mai i ko laua wahi e noho nei, a i ole e hele mai i kahi o ka inoa i hoikeia malak» nei: M MESS&S BATES & JORPAN, "He mau loio ma ke kanawai. 4l ßroadway N. Y*Ua kapa mai 0 Mrs. Baraunu ia Felorika he lua main* gula. Aole oiā i moeuhane mua e lilo ana kana mau huaolelo 0 ka wanana mua ana i mea oiaio, he mau huaolelo wale no ia ana o ka hoopuka ana ae mamuli o kona.manao ana ina e komo an* 0 Felorika i ka hana hoikeike a hana keaka no ka hui, e lilo atia oia i m«a huli dala e nui ai ka pomaikai © loaa ana i ka hui. Oiai no oia e hana ana i ko Felorika lauoho ke ku mau mai la imua o kona noonoo na kahoaka kupanaha e lilo ana o Felo-r rika i wahine waiwai M hele aku oia imua 0 na loio a hoike aku iaiā oia ka hooilina wahine i makemakeia, a 0 ka haleuma a Mfs. Baraunu i ike ai ma ka ilipoo ona ka hoike oiaio loa no kona lilo ana he hooilina waHine. Mahope o kona ninaninau ana iho ia Felorika no kona mau pilikana i loāa ai iaia ka ike aoje o ia i hoomaopepo i kona ohana, ua pouli loa kona noonoo no ia mea, aka hoekahi ana mea i lohe a i hoomaopopo o ia ka maka a hoailona hoi m* kona poo, oia ke kii heleuma, he hoailona i hanau pu ia ma| me ia a i paa »ac- hoi i ka uhiia e kona mau oho ehuehu paU loa «Hke me ke gula ka }elo, No ka hora a oi ka mili ana o Mrs. Barāunu i ko F«lorika lauoho, i oiai eia t hana ana, olelo iho la ia Felqrika, "I kuu nana iho he mea kaumaha no no ka noonoo ka hoopa ana iho 1 ka hao hoopiipii lāuoho maluna O keia mau lauoho. nsni QU, āka. he mea pono e hanaia ia i mea t. nani ai ke nānaia no keia mauawā. It»ā * lilo ana 0 keia |au@ho $u i tnn hooponiāikai nui mai ia oe mahope, alāila māi uai\% nui oe no ka hoopaa iā 0 kou lauoho ksia h^o." "Aol* o'h noonoo nui no ka nui mai o ka pqmaikai e loaa mai ana ia'u, o ka loaa wale mai no o k?kāhi kok.u§ f aku ai kf hanohno ana, aele hoi e kapaia mai i ka 0 iā waU no kā'u e noi aku ai," i pane ai 0 Felorika, hg pane na ka mea naau haahaa l^ak#u aku hoj h$ oe \ ke kaikamahine kupanahā, G hapa«ui 0 la ea, h« ake nuj § nu| kā loaa, §ol« 013 wale, e, ake piay ana o kā loaa mai o kekahi kulana kiekie, ke huli nui mai Hei lākou no kahi * loaa nui aku ai na pomaikai lāfcpu, ma 9ka mare aku i kekahi kanaka a i kuu U4 PQlole| m lakeu ma ii ana, np k& mea, oi& wait no k» o pono ai keia ola ana. 'W« iho, h# h§nā i n% wahine k* pāāu? ?nau ana i k?la at|ic.keia \§ hopikāikā i k«k 3tt*e keia makāhiki ina i $ loaa. kā lākou āi. IJ$ oiaio, aohe/np p'u uui nq i?i luhi 110 ka ?nea, m no āU ikā ā pelā no au e ola nei. E nana kau* imu% n<?u ina e hiki ia oe ke hoppnaiiāwanui a hala he makahiki mai nei 1 * ol«. manaolana no ko'u e hiki āna PQ ia Qf kf; h nui, no nae,, \ noonpo iho ao|e paha 9 hiki e hiki ?na» naua hoi fcaua ika P fca q iH c iho ik« qke qlā Nu loka nei qiakf oi 'aku o kou i anq ok% i lQaa ? 110 ka mea wah» ao māi J?ois i ano ok® fila ana \ hoomāuawanui." Qiāi Qlelp e kamailioia nei malokp q hate m~0 wshm* elua he okoa loa h°i ka'hana f mai ana ig maiqkQ 0 o Mrs. Pepon?, ka mao G«lfidiQla. 6 hor» āwak«a ia. Ua m%i la nā uwaki mna puoa. Q k?- i», kekahi lio e āna f Halāiwā ku q hālfl nui ā nāni q a aku lā kā Haku iwaho in?i k? |Cu iki iho la Qiā ma alapii no k% haawi ana mai \ ohā i % ku iki ihQ no man^ ? m*9 pii ana aku tna k? ālapii ?wiwi a naiowaie als.u" ia n*ai ik« ak« kalaiw^, No kekahi fnsn&w% ko hookani an% aku i kf ? u* ku » pq niamu* o ko kf heie hek ml« i h§le. Ūa 1* no k£ kau\ya, diks m ko lakou māa i ka poe āp4u t kip4 aku ana« h« ano hfalulu $ pihoihoi fco kā ia % ke haohao la k« no i% «no 0 ka haku. "Eia no an«i q Mi§? maloko q Ha Mle ?" i nināu aku ai ka hiku i ke kauw^. tka m'\ oke alaila aku ka 1 P«Pi hooiauna, $ nouoi pu Ui ke % hoike aku ia Miss e aq nmi e hui a kamailio kpke lāua, he oia e kamailio koke laua, maluna o kumuhaui, ano nui. Aoh« waiwai 0 ke kāmailio wahi a ka h?ku iaia iho» piai oia « iukā ā i kai me ka ioa. "E koke ma4 ke dāla ia'u $ pono aole hiki ia'n ke hcv>au manawa wale me keia marc, e pono e pau koke kj, maw i hāna īa 1 mea s loāa koke mai *i ke dala ia'u."