Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 30, 23 July 1925 — Page 8

Page PDF (1.57 MB)

AOAO NO NA MANAO PEPA SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

NA MOOLELO HOONANEA NA NUHOU KALAIAINA

ME NA NUHOU O KA MANAWA

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, IULAI 23, 1925

KE KUMU E NUI NEI KA WAIONA MAANEI.

Mamuli o ke komoia ana o kekahi hale, i ike mau ia i ka piha i ka poe inu waiona, e na makaikiu ma ka po o ke Sabati i hala, a paa mai he ekolu poe i ka hopuia, no ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona, ua ula mai no manao hoohuoi iloko o kekahi poe o keia kulanakauhale, ke kumu e nui nei o ka waiona maanei, me ka maalahi loa o ka loaa ana o ka rama i na kanaka ma kela ame keia wahi a lakou e makemake ai.

Ua hooia ae ka Akena Hookapu Waiona John H. Wise, eia i'o ka waiona ke loaa nei i na kanaka me ka maalahi loa, ma kekahi mau hale i hookaawaleia no kela hana, me ka lilo nae i hana paakiki nana ame kona poe kanaka ka hopu ana i na ona no lakou kela mau hale, ke olele hoopukaia na palapala huli, e hoakaka ana no ka malamaia o ka waiona maloko olaila; o keia ka mea oiaio i ka nana aku; eia nae aole e lilo ka ninau palapala huli, i kumu kupono e mau aku ai ka hele lanakila ana o kela mau ona hale, a e hookuukuuia aku ai na hale i noho ona ia e lakou, e hoopiha mai i na kanaka e makemake ana e inu i ka waiona.

Me kekahi mau ike i loaa aku i na kanaka hooko i ke kanawai hookapu waiona, malalo o ke kanawai federala, aia he mau hale i hookaawaleia no ka inu waiona ana, ina ua lilo i hana paakiki na lakou ke komo ana ma kela mau hale, a hopuhopu aku i ka poe e ku-e ana i ke kanawai waiona; alaila aole no he hana paakiki, na lakou ka waiho ana ae i ka lakou mau ike malalo o ka oihana makai o Honolulu nei, a e kaa na na makai ke komo ana aku ma kela mau wahi.

He oiaio ma ko kakou kanawai kuloko, i pili i na hana a na makai, ua hiki loa ia lakou ke hopu aku i ka poe ku-e kanawai waiona, a mau hana hakihaki kanawai e •.;• paha, ma ka manawa i hana maoli ia ai ka hewa, ka hana hiki ole hoi i na luna oihana federala ke hooko aku, aia wale no a he palapala huli, a palapala hopu paha, ma ka hana like ana o keia mau mana a elua, e hooko ana i ke kanawai me ke kui'o ame ka hoopilimeaai ole, he mea maopopo loa, e hookauia aku ana ka maka'u ame ka weli maluna o ka poe kuai waiona apau loa, ina ia maloko o kela mau hale i hookaawaleia, a mau hale okoa ae paha, e inuia mai nei ka waiona, ma ke ano imi pomaikai.

Pehea nae e ike nui ia nei ka waiona maanei nei? Pehea e lako mau nei na hale i hookaawaleia, no ka inu waiona ana, me ka rama? He mau ninau kupono keia e hoalaia ae, iloko o keia mau la, a aole no he paakiki ka loaa ana o na pane, mamuli no ia o ka nui o ka poe e hana mai nei i ka waiona, ame ka poe e kuai nei ia mea me ka hoopilikia ole ia aku.

Me na luna oihana federala e hooko ana i ke kanawai hookapu waiona me ke kui'o, e imi ana i na alahele apau e holopono ai ka lakou hooko ana aku i ke kanawai; pela hoi na makai, malalo o ko kakou mau kanawai kuloko, ame na luna oihana kuloko apau, i ili aku ke ko'iko'i o ka hooko ana i ke kanawai maluna o lakou, e ku ana mahope o ke kanawai, aole loa he kanalua iki o keia pepa, no ka hoea mai i ka manawa e lilo ai i hana paakiki loa, ka loaa ana o ka waiona i kekahi mea, a e ike aku ai kakou, ua hoauheeia aku na hiona a kakou e ike aku nei i keia mau la.

I wahi nae e hiki pono ai ke hookoia ke kanawai hookapu waiona me ka ikaika, e na luna oihana, i hookauia aku ai keia hana maluna o lakou, he mea pono e hookaokoa lakou ia lakou iho mai ka puulu mai o ka poe hana a malama i ka waiona; o ko lakou hana ole ana pela, e lilo ana lakou, aole wale no, i poe kokua aku i ka hana a ka poe hakihaki kanawai, aka i poe hoopakele pu ia lakou, mai ka lilo ana i pio na ke kanawai; he mea oiaio keia i ikeia apuni ka honua nei.

Ma keia ano iho la anei, e lako nui nei ka waiona ma na wahi apau? Paakiki no ka pane ana ae i keia ninau, hookahi nae mea maopopo loa ke olelo ae, aia no iwaena o ka poe i haawiia aku ai ia lakou ka hooko ana i ke kanawai, he heluna nui o lakou, i kaokoa ole ae, mai ka poe e hoopiha mau ana i na hale i hookaawaleia no ka inu ana i ka waiona.

E lilo ka poe apau e ku ana mahope o ke kanawai, i poe kuokoa, i poe hoopilimeaai ole, a i poe kui'o ma ka lakou mau liana apau, na ia mau ano auanei iloko o lakou, e hookau aku i ka maka'u i ka poe hakihaki kanawai; a e hookipa mai i ka noho mana ana o ka maluhia maluna o ka aina.

O KA HOAO KA MEA E IKEIA AI.

Ke lohe pinepine ia nei ke kamailio o kekahi poe o keia kulanakauhale, he mau hana hooma'ima'i wale iho no ka na Lunakiai Cunha ame Ahia, aole he ma'i maoli, ke kumu o ko laua hele ole ana ae ma na halawai i malamaia e ka papa o na lunakiai; ina pela ka mea oiaio maoli, alaila ua pili ia laua ka hewa malalo o ke kanawai, e pili ana i na hana a na luna oihana i kohoia no ka lawelawe ana i na hana o ka lehulehu, o ia ka hoohemahema i ka laua mau hana; a he hana kupono ma ka aoao o ka poe e kamailio ku-e nei ia laua, ka lawe ana ae i kekahi hoopii hoopau ia laua mai ka noho lunakiai ana, imua o ka aha kiekie.

Pinepine • loheia o ko ka Meia John H. Wilson manao, e kapae i keia mau lunakiai mai ko laua noho ana he mau hoa no ka papa, aohe nae ona hooko iki ia manao, nolaila ke ku aku nei na makaainana koho baloka a nana, pehea la ka loihi o ke ku ana o kekahi hana pohihihi, o kela ano, mamua o ka hoea ana mai i ka hoopauia ana ae o ka pilikia, iloko o ka hookele aupuni kulanakauhale ana.

Ina ua pili i'o ka hewa hoohemahema i keia mau lunakiai alaila ua kupono ole laua e hoomau hou ia aku i mau kauwa na ka lehulehu; aka ina he mau kumu kupono loa ko laua o ka noho ana mar ka hoea kino ana ae ma na halawai a ka papa o na lunakiai, alaila e hoauheeia aku na manao ku-e apau i hoalaia mai no laua e pono ai.

He hana hiki no i na makaainana o keia kulanakauhale ke hana i waiona no lakou iho, ke makemakeia; aole nae no ko lakou hana ponoi ana i ka waiona, ke kumu i nui ai o ka rama maanei nei, aka no ka hoolakoia mai kekahi wahi mai, a ma kekahi poe mai, i ike i ka nui o ko lakou mau pomaikai ma kela hana hakihaki kanawai.

Ua loaa he haawina a'o kupono loa i kekahi mau makaikiu elua, na Iaua i hili i kekahi keiki uuku me ka huipa, a kakau na maawe huipa maluna o kona kua. ma ke kau ana aku o ka Lunakanawai Steiner i ka hoopa'i o hookahi haneri dala ma-luna o laua pakahi. O na kanaka o kela ano e noho ana iloko o ka oihana makai, i manao, o ka lilo ana i makai ke kumu e lawe ae ai i ka mana o ke kanawai iloko, o ko lakou mau lima; ua kupono ole loa lakou e lilo i poe hooko i ke kanawai.

Nuhou Kuloko

E malama ae ana ka Ahahui Kukulu Hale a Hoaie Dala, Pioneer, kona halawai makahiki, ma ka hapalua o ka hora ehiku, o ka po o keia Poakolu ae, Iulai 29, no ke koho ana i ekolu mau hoa hou no ka >apa hooko, maloko o ke keena halawai o ka Ahahui Kalepa ma ka Hale Kauikeolani, kokoke i ke kihi mauka o na alanui Moi ame Papu; ua makemakeia na dala apau o kela ahahui e hoea ae ma ia halawai.

Aia no ka Lunakiai Ben Hollinger Amerika i keia manawa, me he mea la nae, e huli hoi mai ana oia ma na la hope o keia mahina, a ke ma'i mai nei no na Lunakiai Cunha ame Ahia.

E wehe hou ia aku aua ka hoikeike fea o ke Teritore, mawaho ae nei o ka paka hoikeike fea ma Waikiki, iloko o ka mahina o Okatoba, e hoea mai ana.

Nui ka wela o ke kulanakauhale nei i keia mau la, eia nae haule mau no na kuaua ma na huli Koolau i kela mau po aku nei, no ka hooma-u ana i ka honua.

No ka hooko ana i ka oihana mare, i haawiia aku ai he laikini no kela hana i ka Rev. Alice Kahokuoluna, o ka ekalesia o Hana ma Maui, e ka Puuku Henry C. Hapai ma ka Poakahi iho nei.

No ka piha loa no o na kolamu o ke Kuokoa i keia pule, i hoopaneeia ai ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala a na makamaka, a loaa kahi kaawale o ka pepa.

Ua hoike ae ka Akena Hopuhopu Waiona John Wise, no ka nui o ka waiona maloko o ke kulanakauhale o Honolulu nei, aka he hana paakiki nae nana ame kona poe kanaka ka hopu ana i ka poe ku-e kanawai, ke ole e loaa mua ka palapala hopu.

Iloko o ka Hale o Hawaii nei a piha i na kaa otomobile ,eia no ke loea mau mai nei na kaa i kela ame keia manawa mai Amerika mai, a no ka mahina aku la o Iune i hala, he kanaha-kumamakolu ka nui o na kaa hou i hoea mai no Honolulu nei.

NA MEAHOU O LANAI

I ka Lunahooponopono o ke Kuokoa, Solomon Hanahano, Aloha:—E oluolu oe ina he wahi kaawale kekahi o ke Kuokoa e hookomo iho hoi oe i keia wahi mea hou ma kekahi o na kolamu, oiai he noi no hoi keia ma ke alo, a ke manao nei au aole no e nele ana ka aeia mai o keia noi e kou lokomaikai.

Ha ka la 4 o Iulai i hala ua malamaia ae he paina luau e ka mea hanohano, ke Kapena H. Ili, me kona mau keiki hana maluna o ke Kao Eliawa a ka Hawaiian Dredging Co., e ku nei m ake awa o Kamalapau, Lanai nei ma ia la, a ua konoia mai makou ka poe a pau e hana ana malalo o ia hui e naue aku ia paina i hoomakaukauia, ua hooko aku makou ia kono, a ua ai a lawa a ua inu a kena i na meaai o na ano like ole i hoomakaukauia a ko'u ka puu i ka wai a ka Naulu, a no ke Kapena H. U ame kona mau keiki hana ka makou hoomaikai palena ole.

Ua ai makou a kupalaka no ka h..ik: o kahi kuleana e hookomo aku ai, ua koe nui aku no hoi na meaai i hoomakaukauia, nolaila he lokomaikai nui kela i haawiia mai ia makou ka poe i hiki aku ia paina a o ka makou kalokalo i na mana lani e kauia mai na hoomaikai a nui maluna o ke Kapena hanohano H Ili ame kana man kana hana, he luau hoi kela i hiki ole ai ia ma-kou ko hoopoina i ko lakou loko maikai. E oluolu oe e hookomo iho i keia wahi hunahuna mea hou oia nae ua haule hope loa ka wa ku pono e hoike aku ai. Ina he uku kekahi no keia, eoluolu e hoike mai a e hoouna koke ia aku no.

Me keia wahi mea hou ke hooki nei au maanei me ka mahalo nui ia oe ame na keiki o ke keena pai o ka Nupepa Kuokoa.

JAMES K. KALAULI. Kauma pau, Lanai.

OLELO HOOHOLO

OIAI ua makemake ka Ahahui Helu 4 o Koolau o uu Keikikane ame na Kaikamahine o Hawaii e loaa i kahua mo kekahi hale halawai nona maloko o na palena o Kaneohe a i olo ma Heeia paha, a

OIAI o ka lilo no ia kahua i manaoia e lilo ana i haawe kaumaha maluna o ka ahahui, a

OIAI ko makou hoahanau kahunapule, ka Lunakanawai J. K. Pa-ele, he makemake nui kona i na hana o ko makou ahahui mo ka iini nui e hooholomua aku i na hana e

pono ai ka lehulehu, a e kokua mai hoi i ka ahahui ma kana mau mea i nele, ua haawi mai oia i ka Aha hui Helu 4 o Koolau ma ko ano o kana makana i kekahi apana aina ku pono i kahua no ka hale halawai e kuai, a ua hoolilo mai ma ke kuai i ua kahua la he makana waiwai nui Nolaila, E Hooholoia ma keia ke

haawi nei ka Ahahui Helu 4 o na Keikikane ame na Kaikamahine o

Hawaii i kona mahalo kuio no ka lokomaikai ame ka uhane maemae o kona lala, ka Lunakanawai J. K. Paele, a ke hooholo nei i keia olelo hooholo me na manao mahalo ma o ke ku ana iluna.

Hooholoia i keia la 17 o Iulai, 1925, ma ka halawai kumau a na hoa i akoakoa mai. Hooiaioia:

ULYSSES H. JONES, Kakauolelo.

Geo. CHALMERS, JR.

P. D. KELLETT

S. W. KING

E. J. KELLETT.

KUU LEI ALOHA UA HALA

E MI. Lunahooponopono o ke Kilohana Pookela a ka Lahui Hawaii; Aloha oe a nui a kiekie a oi ae ke kiekie maluna o ka piko o na kuahiwi o Hawaii nei:—Eia mai ka bila aie miliona a ke aloha la, ke lolii hele aku la i ka poli o Makamakaole, aohe makamaka a ke aloha i kipa aku ai, hookahi wale iho no o oe.

E oluolu mai oe e hookomo iho ma kahi kaawale o ke kino lahilahi o ka hiwahiwa a kaua, i keia mau wahi mamala olelo e kau ae la maluna, a nana hoi ia e aha'i palanehe aku, ma na kihi eha o ka poepoe honua, i ike mai ai na kini, ka lehulehu ame na hoaloha o kuu lei aloha, e noho ana mai ka pukana a ka la i Kumukahi ahiki aku i ka welona a ka la i Lehua, a kaa loa aku ma na aina puni ole o Kina ame Iapana, kahi a kuu lei aloha 5 kaahele pu ai, me kona mau haku hana.

Auwe kuu minamina ame kuu alo-

MISS JULIA WILLIAMS

ha pau ole i kuu lei, kuu lei aloha heleloa e, hoi mai kaua e, hoi mai

hoi e.

Ua hanauia kuu lei aloha ma Puahia, Kamoiliilii, Oahu, ma ka la 12 o Novemaba, 1905, mai ka puhaka aku o Jack W. William ame Mrs. Kaaiuhi William. Ua hookomoia oia maloko o ke kula olelo Kepani ma Kamoiliilii, i ka elima o kona mau makahiki, a i ka makahiki 1917 i hookomoia aku ai oia i ke kula aupuni ma Kalihi-waena, a ua pau koke no kona hele ana i ke kula, mamuli o kona holo ana i lokohama, i ka 1921, me kona mau haku, a i ka nee ana o kona mau haku no Kina, oia pu no kekahi.

Ua piha i kuu lei aloha he hookahi makahiki ame na mahina eha, o kona kaahele ana ma kela mau aina mamao, a ua loaa i kuu lei aloha, na hoaloha, o na ano laimi like ole, he nui, i kona wa i hoi hou mai ai i kona aina hanau, i ka mahina o Iulai, 1922.

O ka huakai hope loa a kuu lei aloha i hele ai, i Hilo, me kona mau hoaloha pilipaa loa, oia o Miss Vikolia Kaukini ame Ela Nainoa. Owau pu kekahi ma keia kaahele a kuu lei aloha no Hawaii kuauli moku nui o Keawe, a hoi mai la makou no ka moku o Kama, me kuu lei aloha, kaapuni iho la a puni na Hono o Piilani, a pela pu hoi me Kauai Manokalanipo, a ua piha i kuu lei aloha he elua makahiki a oi, i ka aina hanau nei, mai na aina mamao mai, ua upo'i iho la kona inau lihilihi, i ke kakahiaka Lapule Iulai 12, 1925, ma ka hora umi o ke kakahiaka.

O ka piha ana iho la ia o na makahiki he umi-kumamaiwa i kuu lei aloha ame na mahina ewalu o ka hanu ana i na ea oluolu o kona aina hanau, a ua kii mai la ke Akua mana loa i kana o ka uhane, a waiho iho la i ke kino me ka oni ole, na makou pa ka ohana e paiauma aku me ka walohia, ame ka minamina nui. Auwe kuu lei, kuu minamina pau ole ia oe e!

Ua haalele iho oia ia maua na makua ame kona mau pokii ehiku elima kane ame elua wahine, na anate lehulehu ame na anakala he nui, na hoaloha ame ri aniakamaka

Ke haawi aku nei makou, i na hoomaikai kiekie loa, i na hoaloha apau o kuu lei aloha, ame ka lehulehu o ka poe i haawi mai i ka lakou mau makana pua, no ka hoohiwahiwa aua i kona kino, a i hoomanawanui pu mai i ka po hope loa, e kau ana ke kino wailua o kuu mea aloha heleloa.

E oluolu e lawe aku i ka makou hoomaikai palena ole, a na ko ka kou Hakua no ma ka lani e haawi mai i na hoomaikai oi ae maluna o oukou mailuna mai.

O makou iho no me ke aloha pau ole.

JACK KEKUIA W. WILLIAM MRS. KAAIUHI W. WILLIAM Ame ka ohana keiki.

Nuhou Kuwaho

MEXICO CITY, July 20.—He umikumamakahi mau kanaka eli lanahu i make ma ka la 16 o Iulai, ma ka manawa i moku ai ke kaula o ka lua lanahu e huki ai i ka pahu lanahu iluna, a lakou e kau ana, a haule hou aku la ka pahu ilalo loa o ka lua maloko o ka lua lanahu Jalisco. Ua hoole ka poo na lakou e hoohana ana i ka lua lanahu i ka uku ana i na koipoho i na ohana o ka poe i make, a ma ka lono i hoikeia mai e ala mai ana he olohani mawaena o na kanaka hana.

U. S. S. NEW MEXICO, July 20. — Mai ka moku lawehae mai ka lono i hoikeia ae ai i keia la e mahele ana na mokukaua ma ka Poalua, hookahi mahele e holo aku ana no Melebona a no Sidane.

LISBON, July 20.—Ma keia la maanei i hoala ae ai kekahi hapa uuku o ka pualikoa i kekahi hana hookahuli aupuni, aka nae ua kinai koke ia e na pualikoa kupaa ma ka aoao o ke aupuni.

HALIFAX, July 20—Elua mau mokuahi i ili ma na kuaau mawaho aku o ka Mokupuni Sable, oia ka lono i hoikeia mai ianei i keia la. Ma ke kakahiaka ka ili ana o ka mokuahi Palani Labrador mawaho aku o ka mokupuni a o ka mokuahi West Cohas i holo aku ai no ke kokua ana o ia pu kekahi i ili maluna o na pohaku a paa loa. Ua hiki ole i na moku hoopakele ola ke hana aku i kekahi mea e hoopakeleia ae ai ia mau moku mamuli o ka nui o ke kaikoo a ua hoopau wale ia ka hana ana no keia po. Ua manaoia ma ka la apopo e hoopakeleia ai na kanaka o ia mau moku.

SAN FRANCISCO, July 20—He hoonaueue olai ikaika ka mea i ikeia ma Kapalakiko ma ka hora 1: 16 o keia auwinala. Aole mau poino i hanaina a i hoikeia mai ianei ahiki i nei manawa. Ua hoonaueueia na hale a ua hoopihaia aku ka poe e haipule ana maloko o na halepule ma San Jose, Okalana, a ma Kapalakiko, a he lehulehu oia poe i holo aku maluna o na alanui no ka makau. O ke kikowaena o kahi o ke olai nana i hoonaueue ae ua manaoia aia ma kahi he 200 mile ma ke Komohana akau aku o Kapalakiko

NA LUNANUI O NA KULA SABATI O MOLOKAI I KOHOIA E KELA AME KEIA KULA SABATI PAKAHI

Ma ke Sabati hope o Iune i pau i koho hou ia ai na lunanui o ke Kula Sabati o Kanaana Hou ma Kalaupapa, Molokai, elike me ia malalo iho nei penei:

Jack Kamealoha, Kahu Kula Sabati Apana o Kalupapa; Ambrose Kahoohalahala, Hope Kahu Kula Sabati; Mrs. Lydia K. Bertelmann Kakauolelo; J. K. Kainuwai, Pu uku; Willie K. Kahua, Alakai Himeni; J. K. Kainuwai, Kumu Papa o na Makuakane; Willie K. Kahua, Kumu Papa o na Ma H. Peelua, Hope Kahu Kula Sabati Apana; David Lukela, Kakauolelo; David K. Kamai, Puuku; David Ka ai, Alakai Himeni; Joseph N. Ua hinui, Hoa-kuka.

Kula Sabati o Kalaiakamanu, ua hoomau hou ia no na lunanui mua no o ka makahiki i pau, a ua koho hou ia no me ka lokahi, o ia no keia malalo iho penei:

Mr. David Keliipoaihonua Kamai Kahu Kula Sabati Apana; Mr. H H. Peelua, Kahu Kula Sabati Apana; David Lukela, Hope Kakau olelo; David K. Kamai, Puuku; David Kaai, Alakai Himeni; Joseph N. Uahinui, Hoa-kuka:

Kula Sabati o Waialua ua koho hou ia na lunanui o keia makahiki e hele nei ma ke Sabati hope o Iune i pau elike me ia malalo iho i kohoia me ka lokahi, o ia keia malalo iho nei penei:

Mr. A. K. Laumauna, Kahu Kula Sabati; Mrs. Ekekela Laumauna, Hope Kahu Kula Sabati; Mr. J. K. Kaulili, Kakauolelo; Mr. W. Laumauna, Puuku; Mr. Chas. Robert Lindsey, Jr.. Hoa-kuka.

Na lunanui o ke Kula Sabati o ka Wailele o pu o Moaula i kohoia

ma ke Sabati, Iulai 12, penei:

Mr. L. K. Kaalouahi, Kahu Kula Sabati; Mr. Joseph Kamanao, Hope Kahu Kula Sabati; Mr. Paahao Nahoopii, Kakauolelo; Mrs. Komela Kamanao; Puuku; Mr. David Kaohu Kalaau, Alakai Himeni; Mrs. Rose K. Kaopuiki, Hoa-kuka.

Na Kumu Papa; Mr. Joseph Kamanao, Kumu o na Makuakane; Solomon Fuller, Kumu o na Makuahine; Mrs. Louise Enos, Kumu o na Opio Kane a me Opio Wahine ; Mr. David K. Kalaau, Kumu o na Pokii Kane me Wahine.

Mahope iho no o ka pau ana o ke koho ana i na lunanui o ke Kula Sabati, ua hapaiia mai no ka noonoo ana i na lunanui o ka Ahahui U. E. o Halawa, Molokai, elike me ia malalo iho nei penei:

Mrs. Rose K. Kaopuiki, Peresidena; Mr. Samuela K. Enos, Peresdena; Mr. Samuela K. Enos, Hope Kakauolelo; Mrs. Luka Paahao, Puuku; Mr. L. K. Kaalouahi, Hoa-kuka; Mrs. Louise Enos, Alakai Himeni; Mr. David K. Kalaau, Kakauleta.

Na komite Haipule; Mr. L. K. Kaalouahi, Lunahoomalu; Mrs. Komela Kamanao. Mr. Joseph Kamanao na lala.

O keia ka hopena o ke koho ana i na lunanui o kela ame keia Kula Sabati o Molokai nei, elike me ia i hoikeia ae la maluna, nolaila, ke hoikeia aku nei ka lohe i kela ame keia Kahu Kula Sabati Apana o kela ame keia Kula Sabati pakahi, e hana i ka hana me ka hoomanawanui ame ke kono ana i ka poe apau e hele i na hana o ke Kula Sabati, a pela no hoi na luna nui o na Ahahui C. E. e hoohuli mai i ka poe e hele auwana hele ana iloko o na hana Kula Sabati ame C. E.

Owau iho no me ka oiaio, » JOSEPH N. UAHINUI. Kaunakakai, Molokai, Iulai 15, 1925.

HOOKOHUIA O HATHAWAY I LOIO KALANA HOU.

Ma ka noho ana ae o ka ha awai a ka papa o na lunakiai, ma ka auwina la o ka Poalua aku la i hala, i hookohu hou ae ai ka Meia Wilson, ia Konela Howard Hathaway, i loio kalana, ma kahi o ka Loio Kalana Heen, i waiho mai i kona «oho loio kulana anu ma ka la 7 o Sepatemaba ae nei.

Ua aponoia aku kela hookohu oihana na hoa Demokarata o ka papa a lunakiai, a o ka Lunakiai i ,-\ Clark, ka mea ku-e ma kekahi aoao mai, me ka hoea ole ao o na lunakiai Cunha ame Ahia ma kela halawai.

Ma ka manawa a ka Loio Kalana Heen, i hoouna ae ai i kana palapala waiho oihana imua o ka meia ame ka papa lunakiai, ua aponoia kela waiho oihana, a ma ia manawa hookahi, i hookohuia aku ai ka Lunakanawai Poindexter, i panihakahaka ma kona r ' liua, eia nae ua waiho mai oi," ->:i ' kulana, mamuli o kona ii. aole oia i ku-pono malalo o _ ..u:i\\vai e paa ia kulana, no keia kumu iho la, i hookohuia ae ai o Konela. Hathaway, i loio kalana, e lawe ne ai oia i kana oihana hou, ma ka la S o ka mahina ae nei o Sepatemaba.

Wahi a Konela Hathaway, mahope iho o kona apono ana, i kela hookohuia ana aku ona, i loio kalana, ua hoakaka ae oia, e hoomau aku ana no oia i ka poe apau e noho hana nei maloko o ke keena o ka loio kalana.

I ka hoakaka ana ae hoi i ke kumu o kona koho ana ma ka aoao e ku-e ana i ke apono ana aku i ka hookohu oihana o Konela Hathaway wahi a ka Lunakiai Clark, mamuli no ia o kona manao ana, he oi ae ke kupono loa, o kekahi o na hope loio kalana, e hookiekieia ae, a oia ke hookohuia aku i loio kalana, aole o ke kikoo ana aku i kekahi mea okoa loa.

Ua kulike ka manao o ka Lunakiai Bodge me ko Clark, ma kekahi halawai okoa aku i malamaia ai e ka papa, no ke kukakuka ana i ke pani ma kahi o ka Loio Kalana Heen, eia nae, i ka wa o ke koho ana maluna o ka hookohu oihana o Konela Hathaway, ua haawi aku la oia i kona apono ana no ia hoo kohu, me ka hoala ole mai i ke kahi ku-e ana

HOAKAKA I KE KUMU E PAU AI KA WAIONA.

No na mea e pili ana i ke kumu nui o ka waiona e ikeia nei iloko o keia mau la, ua hoakaka ae ka Ma kai Nui Trask i kona manao; ina e pani maoli ia ana na hale i loaa aku ai ka waiona maloko olaila, ma lalo o ke kanawai federala, pela wa le no. e hapa mai ai ka loaa ana o ka waiona.

No ka oihana makai wahi ana, he hana hiki i na makai ke hopu ka poe apau e ku-e ana i ke kanawai hookapu waiona, aka o ke pani ku ana i na hale i loaa aku ai ka waiona maloko olaila, he kuleana ia i loaa wale no i na luna oihana federala, a o ia kana o ka olelo ana ae, aia wale no a paniia na hale apau loa i hanaia ai ka waiona, a i ole e kuaiia ai paha, ma ia ano

wale no e kau aku ai ka weli i ka poe ku-e i ke kanawai waiona. O ke kuleana o na makai e komo ai maloko o kekahi hale, a hopu aku i ka poe e ku-e ana i ke kanawai waiona, aole no ia i kaokoa ae, mai na hana mai a na luna oihana federala, aka ua kulike loa ma na ano apau, o ia hoi me na palapala huli wale no, ame na palapala hopu, e hiki ai i na makai ke komo maloko o na hale e noho ona ia ana e na kanaka. HE HANA HOAO E KAUIA I KUKUI MALUNA O KA MOKUPUNI O KAULA I kulike me ka lono i hoikeia ae i ka Advertiser mai Kauai mai, ma ka pule aku la i hala ka mua loa o ka hoaoia ana e ka oihana kukulu hale ipukukui e hiki iluna o ka piko o ka mokupuni pohaku o Kaula. Ma ke kakahiaka o ka Poaha o ka pule i hala ke ku ana aku o ka moku kokua o na hale ipukukui Kukui i Nawiliwili, a mahope o ka hookau ana mai maluna ona i kekahi mau kanaka i makaukau i ka hoopahu ana me ka pauda mai ka lua pohaku aku o Kawiliwili ua holo aku la ia no Kaula no ka hoao ana. O ka hana i hoolalaia ai e lawe aku i kekahi mau kanaka i hiki ke hoopahu me ka pauda i na pohaku paa o Kaula i hiki ai e loaa ke alanui e pi iai ahiki i ka piko o Kaula. O keia ka makamua loa o ka hana i hoolalaia no ke kau ana i kukui maluna o ka Mokupuni o Kaula, aka nae, ua luhulehu no na manawa a ka oihana kukulu hale ipukukui mamua aku nei, o ka hoolala ana. Ua noiia ae ka oihana mokuea a ka oihana kaua e pai i na kii o Kaula i hiki ai e hana i palapala aina a i loaa ai hoi kekahi ike i ka oihana kukulu hale ipukukui no kana mea e hana aku ai. O ka lua o ka hana o na ka loaa mai o kekahi ike mai na kanaka mai i hoopaeia aku maluna o Kaula o na kanaka wale no nae i hoikeia mai ka pae ana aku me ka pilikia ole maluna o Kaula oia o George Gay o Niihau ame kekahi kanaka Hawaii i hoike olo ia mai ka inoa. Maluna O Kaula A Ao Ka Po Mamuli o ko Gay au ana maloko aku o ka nalu i pae aku ai oia Kaula, a ua moe oia maluna o ia mokupuni ahiki i ke ao ana, a na kekahi kanaka Hawaii i kii aku iaia maluna o ka waa. He elua mau luina i hooleleia aku i Kaula mailuna aku o ka moku Kukui a i pae aku ma kahi no a Gay i pae aku ai, a no hookahi haneri kapuai wale no kahi hiki ia laua ke pii aku, a wahi a laua o ka hoike ana ae he mau haneri kapuai elima hou aku i koe ie kiekie o ka pali pohaku aohe nae he wahi e hiki ai ke pii aku he laumania wale no. Ma keia walu i manao ai ka oihana kukulu hale ipukukui e hoolele aku i kona mau kanaka i hiki ke hoopahu me ke kiana pauda no ka hoao ana e hoopahu i ka pali pohaku i mea e hiki ai e loaa ke kahi ala ololi e pii aku ai ahiki ke kau ana i ka piko o Kaula. Ina no ka hiki e hanaia kekahi moali alanui ahiki i ka piko ma keia ma kahiki ae e kukuluia aku ai kekahi ipukukui oiai aohe dala i hiki e loaa ma ka waihona no ia hana. He ipu kukui automatic ke kukuluia ana a oiai he hana hiki ole ka holo mau ana aku i Kaula i na manawa a pau o ka makahiki, no ia kuma he elua mau ipukukui e kukuluia aku ana, ina no ka poino o kekaki ua loaa no kekahi ipukukui e ho-a mau ia ai.

NA MARE.

Pedro Paramunti ia Pekika K. Pae, Iulai 7. Samuel E. Kalilimoku ia Bella Mahoe, Iulai 10. Benj H. Wright ia Alma Lee, Iulai 15. William L. Kealoha ia Rebecca H. Kamapapu, Iulai 18. J. W. P. Kanakanui ia Sarah K. Keala, Iulai 18.

NA MAKE.

Julia Williams ma alanui Martin, Iulai 11. Margaret Wilcox, ma ka Halema'i Moiwahine, Iulai 15. Henry Punilei, ma ke alanui Kapalama, Iulai 17. Ka ahu Kini Kahaule, ma ke alanui Kinau, Iulai 18. Jas. Edward, Andrews, ma ke alahae ma Kapalama, Iulai 19.

NA HANAU.

Na Peter Perry ame Minnie Makuda, he kaikamahine, lulai 9. Na William E Paikuli Jr., ame Sarah Van Gieson, he kaikamahine, Iulai 10. Na John Nee ame Ruth K. Kaina, he kaikamahine, Iulai 15. Na Mr. ame Mrs. Noah K. Sniffen Jr., he kaikamahine, Iulai 15. Na Wm. N. Rosehill ame Elizabeth Akana, he keikikane Iulai 15. Na Afong Akiona ame Julia Pila, he keikikane, Iulai 18.

He 4 keneka no ke kapuai paa no ka opala e ohiia ana ma na wahi o na hale oihana ma nei mua aku, a he 25 no ke kapuai paa ne na opala e hoahuia ana ina na wahi puhi opala. Aohe auhau opala ma na wahi o na hale e noho ia ana e ka lehulehu.

Kipakuia ka loio Strauss mailoko aku o ka aha hoomalu ma ka Poalua nei no ka hoolohe ole i ka papa mai a ka Lunakanawai Harry Steiner, ma ka manawa e hookolokoloia ana kekahi Pilipino hooweliweli.

Ma keia Sabati iho e hele ae ant na lala o ka Ahahui Hoonaauao o na Hawaii he ahahui hou loa, i ka pule ma Kawaiahao no ka manawa mua mahope o kona ku ana, a ma ia auwina la hora 2 p. m., e kohoia au ana luna nui.

P. E. R. STRAUCH LIMITED WAIWAI PAA INISUA

Kaimuki: Alanui 15 ame Keanu; 2 apana 50x123 pakahi. $100 uku mua $25.00 o ka mahina pakahi.

Alanui 9, 1½ kuea mai ke kaa uwila mai, 50x150, kumukuai $1600.00 wale no ma ka uku liilii.

Alanui Olu, Kapahulu 2 hale hou o 2 rumi moe, apana 50x100 pakahi, me na kumulaau huaai. Kumukuai $4750 pakahi. $300 uku mua, koena ma ka uku liilii.

Kalihi, Apana Thomas, Mau apana maikai, $50 uku mua, $20 o ka mahina.

Na hale lako a lako ole no ka hoolimalima.

76 Alanui Moi Hema Kelepona 2391-2391

Mahope o na hora oihana a ma na la

Sabati kahoa mai 5117.